เกณฑ์ TQA 2559-2560 ถามว่า 4.2ก(1) การจัดการความรู้ (Knowledge Management) องค์กรมีวิธีการอย่างไรในการจัดการความรู้ขององค์กร รวบรวมและถ่ายทอดความรู้ของบุคลากร ผสาน/หาความสัมพันธ์ระหว่างข้อมูลจากแหล่งต่าง ๆ (Big Data) เพื่อสร้างความรู้ใหม่ ถ่ายทอดความรู้ระหว่างองค์กรกับลูกค้า ผู้ส่งมอบ พันธมิตร และผู้ให้ความร่วมมือ รวบรวมและถ่ายทอดความรู้ที่เกี่ยวข้อง เพื่อใช้ในการสร้างนวัตกรรมและกระบวนการวางแผนเชิงกลยุทธ์ 4.2ก(2) การเรียนรู้ระดับองค์กร (Organizational Learning) องค์กรมีวิธีการอย่างไรในการใช้องค์ความรู้และทรัพยากรต่างๆ เพื่อให้การเรียนรู้ฝังลึกลงไปในวิถีการปฏิบัติงานขององค์กร Knowledge management leads to Learning Organization

1. พันเอก มารวย ส่งทานินทร์
maruays@yahoo.com
7 กุมภาพันธ์ 2559

2. เกณฑ์ TQA 2559-2560 ถามว่า
 4.2ก(1) การจัดการความรู้ (Knowledge Management) องค์กรมี
วิธีการอย่างไรในการจัดการความรู้ขององค์กร
 รวบรวมและถ่ายทอดความรู้ของบุคลากร
 ผสาน/หาความสัมพันธ์ระหว่างข้อมูลจากแหล่งต่าง ๆ (Big Data) เพื่อสร้างความรู้ใหม่
 ถ่ายทอดความรู้ระหว่างองค์กรกับลูกค้า ผู้ส่งมอบ พันธมิตร และผู้ให้ความร่วมมือ
 รวบรวมและถ่ายทอดความรู้ที่เกี่ยวข้อง เพื่อใช้ในการสร้างนวัตกรรมและกระบวนการ
วางแผนเชิงกลยุทธ์
 4.2ก(2) การเรียนรู้ระดับองค์กร (Organizational Learning) องค์กรมี
วิธีการอย่างไรในการใช้องค์ความรู้และทรัพยากรต่างๆ เพื่อให้การ
เรียนรู้ฝังลึกลงไปในวิถีการปฏิบัติงานขององค์กร

3. หมายเหตุ 4.2ก(1)
 การผสานและหาความสัมพันธ์ระหว่างข้อมูลจากแหล่งต่าง ๆ
อาจเกี่ยวข้องกับ การจัดการชุดข้อมูลขนาดใหญ่ (Big data) และ
ประเภทข้อมูลและสารสนเทศที่แตกต่างกัน
 ความรู้ขององค์กรที่สร้างขึ้นจากข้อมูลเหล่านี้ ต้องมีการปกป้ อง
จากการนาไปใช้งานด้วยจุดมุ่งหมายอื่น

4. ข้อสังเกต การจัดการความรู้
 ต้องมุ่งเน้นที่ความรู้ที่บุคลากรต้องใช้ในการปฏิบัติงาน เพื่อการ
ปรับปรุง กระบวนการ ผลิตภัณฑ์ และบริการ (processes,
products, and services) และใช้ นวัตกรรม (innovation) เพื่อเพิ่ม
คุณค่า (value) ให้แก่ลูกค้าและองค์กร

5. ทรัพย์สินทางความรู้
 หมายถึง ทรัพยากรทางปัญญาที่มีการสั่งสมภายในองค์กร โดย
เป็นความรู้ที่ทั้งองค์กรและบุคลากรเก็บรวบรวมในรูปแบบ
สารสนเทศ
 เช่น ซอฟต์แวร์ สิทธิบัตร ฐานข้อมูล เอกสาร นโยบายและแนว
ทางการปฏิบัติ แผนภาพทางเทคนิค นอกจากนี้ สินทรัพย์ทาง
ความรู้ยังมีอยู่ที่ลูกค้า ผู้ส่งมอบ และพันธมิตรด้วย
 เพื่อองค์กรจะได้นาไปใช้ประโยชน์ในการลงทุน ใช้ในการสร้าง
คุณค่าให้กับผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และ ความได้เปรียบเชิงแข่งขัน

6. การเรียนรู้
 หมายถึง ความรู้หรือทักษะใหม่ ที่ได้รับจากการประเมิน
การศึกษา ประสบการณ์ และนวัตกรรม
 การเรียนรู้ระดับบุคคล ได้มาจากการศึกษา การฝึกอบรม และ
โอกาสในการพัฒนาเพื่อความเจริญก้าวหน้าของแต่ละบุคคล
 การเรียนรู้ระดับองค์กร ได้มาจากการวิจัย วงจรการประเมินและ
การปรับปรุง (PDCA) ความคิดและมุมมองจากบุคลากรและผู้มี
ส่วนได้ส่วนเสีย การแบ่งปันวิธีการปฏิบัติที่เป็นเลิศ (best
practice) และ การจัดระดับเทียบเคียง (benchmarking)

7. ข้อสังเกต การเรียนรู้ระดับองค์กร
 จากการทา KM ทาให้องค์กรได้ประโยชน์จากสินทรัพย์ทาง
ความรู้ของ บุคลากร ลูกค้า ผู้ส่งมอบ ผู้ให้ความร่วมมือ และ
พันธมิตร ซึ่งร่วมกันขับเคลื่อนให้เกิด การเรียนรู้ระดับองค์กร
(Organizational Learning) และ การสร้างนวัตกรรม (innovation)
 การจัดการความรู้ เป็นตัวผลักดันให้เกิด การเรียนรู้ขององค์กร

8. การเรียนรู้ระดับองค์กร
 การเรียนรู้ควรเป็น
 ส่วนหนึ่งของการปฏิบัติงานประจาวัน
 เพื่อการแก้ปัญหาที่ต้นเหตุโดยตรง
 เน้นการสร้างและแบ่งปันองค์ความรู้
 ทาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างมีความหมาย รวมทั้ง การ
สร้างนวัตกรรม (innovation)

9. การเรียนรู้ระดับองค์กร
 ส่งผลดังนี้
 เพิ่มคุณค่าให้ลูกค้าผ่านผลิตภัณฑ์และการบริการใหม่ (หรือที่
ปรับปรุงใหม่) เป็นการสร้างโอกาสใหม่ ๆ ให้กับธุรกิจ
 ลดความสูญเปล่า และต้นทุนที่เกี่ยวข้อง
 เพิ่มความสามารถในการดาเนินการขององค์กร
 มีความคล่องตัวสูง

10. การสร้างนวัตกรรม
 หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่สาคัญเพื่อปรับปรุงผลิตภัณฑ์
บริการ แผนงาน กระบวนการ การปฏิบัติการ และรูปแบบทาง
ธุรกิจขององค์กร เพื่อสร้างคุณค่าใหม่ให้แก่ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
 จาเป็นต้องมีสภาพแวดล้อมที่เกื้ อหนุน ในการระบุ โอกาสเชิงกล
ยุทธ์ (strategic opportunities) และ ความกล้าเสี่ยงอย่างฉลาด
(intelligent risks) ที่เป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมการเรียนรู้ของ
องค์กร รวมทั้งบูรณาการนวัตกรรมเข้าไว้ในการปฏิบัติงาน
ประจาวัน

11. โอกาสเชิงกลยุทธ์
 หมายถึง ภาพอนาคตที่เกิดจากการคิดนอกกรอบ การระดม
สมอง การใช้ประโยชน์จากความบังเอิญ กระบวนการวิจัยและ
สร้างนวัตกรรม การประมาณการอย่างฉีกแนวจากสภาพปัจจุบัน
และแนวทางอื่นๆ เพื่อมองอนาคตที่แตกต่างออกไปจากเดิม
 การเลือกว่าจะดาเนินการตามโอกาสเชิงกลยุทธ์ใด ต้องพิจารณา
ถึง ความเสี่ยงสัมพัทธ์ (Relative Risk) ด้านภาระการเงิน และ
ด้านอื่นๆ จากนั้นจึงตัดสินใจอย่างรอบคอบ (ความกล้าเสี่ยง
อย่างฉลาด – Intelligent Risks)

12. ความกล้าเสี่ยงอย่างฉลาด
 หมายถึง โอกาสที่จะได้รับประโยชน์มีสูงกว่าโอกาสที่จะเกิดความ
เสียหาย หรือหากไม่นาโอกาสนั้นมาพิจารณาจะบั่นทอนความ
ยั่งยืนขององค์กร
 ความกล้าเสี่ยงอย่างฉลาด องค์กรต้องกล้ายอมรับความล้มเหลว
 องค์กรต้องยอมรับว่า ไม่สามารถคาดหวังให้เกิด นวัตกรรม ได้
หากดาเนินการเฉพาะเรื่องที่มีโอกาสสาเร็จเพียงอย่างเดียว
 องค์กรต้องลงทุนในเรื่องที่มีโอกาสสาเร็จ และในขณะเดียวกัน
ต้องตระหนักถึงความล้มเหลวที่อาจเกิดขึ้นด้วย

13. การได้คะแนนการเรียนรู้ 90 - 100%
 มีกระบวนการประเมินและปรับปรุงอย่างเป็นระบบโดยใช้ข้อมูล
จริง และมีการเรียนรู้ในระดับองค์กรจากการสร้างนวัตกรรมเป็น
เครื่องมือที่สาคัญในการจัดการทั่วทั้งองค์กร มีการแสดงให้เห็น
อย่างชัดเจนทั่วทั้งองค์กรว่าการเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้ นและ
นวัตกรรม มีพื้นฐานจากการวิเคราะห์และการแบ่งปันระดับ
องค์กร
 สรุปคือ PDCA + innovation + sharing = whole organization

14. การได้คะแนนการเรียนรู้ 70 - 85%
 มีกระบวนการประเมินและปรับปรุงอย่างเป็นระบบโดยใช้ข้อมูล
จริง และมีการเรียนรู้ในระดับองค์กรรวมถึงการสร้างนวัตกรรม
เป็นเครื่องมือที่สาคัญในการจัดการ มีการแสดงให้เห็นอย่าง
ชัดเจนถึงการเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้น อันเป็นผลจากการวิเคราะห์
และการแบ่งปันระดับองค์กร
 สรุปคือ PDCA + innovations + sharing

15. การได้คะแนนการเรียนรู้ 50 - 65%
 มีกระบวนการประเมินและปรับปรุงอย่างเป็นระบบโดยใช้ข้อมูล
จริง และมีการเรียนรู้ในระดับองค์กรรวมถึงการสร้างนวัตกรรม
ในบางเรื่อง เพื่อการปรับปรุงประสิทธิภาพและประสิทธิผลของ
กระบวนการที่สาคัญ
 สรุปคือ PDCA + some innovations

16. การได้คะแนนการเรียนรู้ 30 - 45%
 แสดงให้เห็นว่าเริ่มมีกระบวนการประเมินและปรับปรุงของ
กระบวนการที่สาคัญ
 สรุปคือ PDCA
การได้คะแนนการเรียนรู้ 10 - 25%
 แสดงให้เห็นว่าเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงจากการตั้งรับปัญหา มา
เป็นแนวคิดในการปรับปรุงทั่ว ๆ ไป
 สรุปคือ beginning

17. Learn how to learn
(Personal Learning)
Learn how to share
(Knowledge
Management: KM)
Learn how to connect
(Community of
Practice: CoP)
Learn how to innovate
(Innovation)
Organizational Learning Learning Organization

18. Goals
Advanced
economic
country
Societal well-being
Societal contributions:
environment, social, and economy
Competitive advantages
Improved processes, capabilities, and results
Workforce capability
Knowledge, skills, abilities, and competencies
Country level
Societal level
Organizational Level
Personal Level

20.  การจัดการความรู้ หมายถึง กระบวนการของการดักจับ การ
พัฒนา การแบ่งปัน และการใช้ความรู้ขององค์กรได้อย่างมี
ประสิทธิผล
 การเรียนรู้ หมายถึง ความรู้หรือทักษะใหม่ ที่ได้รับจากการ
ประเมิน การศึกษา ประสบการณ์ และนวัตกรรม
 การสร้างนวัตกรรม หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่สาคัญเพื่อ
ปรับปรุงผลิตภัณฑ์ บริการ แผนงาน กระบวนการ การปฏิบัติการ
และรูปแบบทางธุรกิจขององค์กร เพื่อสร้างคุณค่าใหม่ให้แก่ผู้มี
ส่วนได้ส่วนเสีย

21. - Henry Ford