Ataksi yürüme bozuklukları(fazlası için www.tipfakultesi.org)

Ataksi ve Yürüme Bozuklukları
Uz.Dr.Emin Gökhan
Gençer Kartal Eğitim ve
Araştırma Hastanesi
Acil Tıp Kliniği

Giriş:
 Tanım:
Ataksi:
Yumuşak istemli hareketleri meydana
getirmekteki yetersizlik.
KEAH ACİL TIP - Uzm. Dr. Emin Gökhan Gençer22.11.20112

Yürüyüş bozuklukları ataksik yürüyüşü
içerdiği gibi diğer durumları da kapsar.

Semptomatoloji:
Hastanın kendisi ya da yakınları en sık;
güçsüzlük,
dengesizlik,
inme,
düşme,
tarifler

Semptomatoloji:
Çoğunlukla uygunsuz ve non spesifik bir
şikayet ile başvurabilir.
Bu şikayet hastanın primer(serebellar
infarkt) sorunu yada başka bir klinik duruma
sekonder(hemiplejiye bağlı dengeyi
sağlayamama) olabilir.

Patofizyoloji:
Bir çok mekanizma işin içinde:
santral sinir sistemi hastalıkları,
periferal nöropatiler.

 TABLE 230-1 Common Etiologies of Acute Ataxia
 and Gait Disturbances
 Systemic conditions Intoxications with
 diminished alertness Ethanol
 Sedative-hypnotics Intoxications with relatively preserved alertness
 (diminished alertness at
 higher levels)
 Phenytoin
 Carbamazepine
 Valproic acid
 Heavy metals—lead, organic mercurials Other
 metabolic disorders Hyponatremia Inborn errors of
 metabolism Disorders predominantly of the
 nervous system
 Conditions affecting predominantly one region of the central nervous system
 Cerebellum Hemorrhage Infarction
 Degenerative changes
 Abscess Cortex
 Frontal tumor, hemorrhage, or trauma
 Hydrocephalus Subcortical
 Thalamic infarction or hemorrhage
 Parkinson's disease Spinal cord
 Cervical spondylosis
 Posterior column disorders
 Conditions affecting predominantly the peripheral nervous system
 Peripheral neuropathy Vestibulopathy

Genellikle serebellar kaynaklı olduğu
düşünülse bile en sık görülen nedenler
serebellum kaynaklı değildir.

En sık kullanılan klasifikasyon :
motor :serebellum kaynaklı.
sensoriyal: periferal sinirler ve dorsal
kolon.

Motor Ataksiler:
Genellikle serebellumun primer bozukluğu.
Sensorial receptörler ve afferent yollar
intakttır.
Proprioseptif bilginin integrasyonunda
problem vardır.

Serebellumun hemisferlerindeki lezyonlar
ipsilateral extremitede kas güçsüzlüğü ve
koordinasyon bozukluğu yapabilir.
Orta bölgelerden kaynaklanan lezyonlar
sıklıkla düz bir şekilde durma ,şiddetli
vakalarda oturma güçsüzlüğü ile ortaya
çıkar.

Atipik lezyonlar
-kapsula internanın posterior bacağındaki
laküner infarktlar,
-küçük MCA derin dal infarktları;
serebello-kortikal yolları etkiler.
-talamik nükleuslardaki küçük kanama ve
infarktlar hemi hipoestezi ile birlikte motor
benzeri bir ataksiye neden olabilir.

Atipik lezyonlar:
-frontal lobu etkileyen lezyonlar (tumor,
hidrosefali) kontrlateral motor ataksiye neden
olur.

Sensoriyal ataksi:
-propriyosepsiyon ve eklem pozisyon
duyusunun CNS iletimi ile ilgili bozukluk ile
ortaya çıkar.
- periferal sinirler ,
-spinal kord ,
-serebellar input yolları
etkilenmiştir.

 serebellum intakt olmasına rağmen
koordinasyon bozuktur.
 görsel duyu ayarlanması ile kompanse
edilebilir.
 gözleri kapatma ile genellikle durum
kötüleşir.

Klinik özellikler:
Bütün belirti ve bulgular ve tıbbi hikaye
bir bütün olarak değerlendirilmelidir.

- baş ağrısı,
- ateş ,
-kusma,
-güçsüzlük,
-halsizlik,
anamnezde sorgulanmalı.

Ateşli hastalık hikayesi,
Aile hikayesi,
Belirtilerin başlama süresi ve doğası,

Vaka:
Akut başlangıçlı şiddetli bulantı kusma baş
ağrısı,yürüyememe:

 serebellar kanama.

Vaka:
içki içme sonrası denge kaybı ayakta
durmakta güçlük ve dengesizlik şikayeti olan
genç hasta,baş ağrısı ve kusma tariflemiyor
nörolojik muayenede lateralizan bulgu yok.

 observasyon sonrası semptomlar düzelirse
taburcu.
 ek incelemeye gerek yok.

-tam fizik ve nörolojik muayene elzemdir.
- ortostatik hipotansiyon (?)!
-özelllikle yaşlı hastalarda hipovolemi dengesizlik
ile karışır ve sadece I.V. sıvı tedavisi ile düzelir.

-yürüme,
-oturma,
-ayağa kalkma ,
- olduğu yerde dönme,
- topukta ve parmak ucunda yürüme.

Tandem Walk :
- bir ayağın topuğunu diğer bir ayağın
önüne atarak yürüme.

Serebelllar testler:
- yumuşak gönüllü hareketleri yapma veya hızlı
değişen hareketleri yapması istenir.
-dissinerji : hareketleri parçalara ayıramama.
-dismetri : ince motor hareketleri yapmada zorlanma.
-disdiadokinezi : hızlı ardışık hareketlerde
beceriksizlik.
GENELLİKLE LATERAL SEREBELLUM
KAYNAKLIDIR.

 dissinerji:
parmak burun testi ile incelenir.
proprioseptiv duyunun algılanmasını test
eder.
posterior kolon ve serebellum hakkında
bilgi verir.

alt extremitenin proprioseptif duyusu:
-diz topuk testi.
- serebellar bozukluklarda dize aşırı hızlı bir
vuruş mevcuttur
- posterior kolon hastalıklarında dizi
bulmada zorluk ve tibia boyunca ilerler iken
sağa sola yalpalama mevcuttur.

Romberg:
-primer olarak bir duyu testidir.
-pozitif olması sensoriyal ve motor atksi
ayırımında önemli.
-ayakta kollar açık bir şekilde ayaklar dar bir
şekilde açılmış;
-önce gözler açık,ataksi varlığı bakılır.

 Sonra gözler kapatılır ve ataksinin ortaya
çıkışı veya şiddetlenmesi takip edilir.
 Romberg pozitif olması periferal nöropati
veya dorsal kolonda proprioseptif duyu kaybı
olması lehinedir.
 Normal kişilerde de geçici dengesizlik hissi
olabilir.

Bu test yönlendirme açısından değerli olsa
da konfirmasyon için ileri nörolojik inceleme
gereklidir.

en sık dorsal kolon lezyonu nörosfiliz (tabes
dorsalis)
hasta doğru yürüyüş için visual
informasyona bağımlıdır.
tipik olan hastanın karanlıkta veya gözlerini
kapatınca yürüyememesidir.

hasta istemsiz olarak öne eğilir ve
gözlerini yere diker.
‘’ tabes’li adımına bakar’’

vitamin B 12 eksikliği de dorsal kolon
disfonksiyonu yapabilir.
nöropatisi megaloblastik anemiden önce
ortaya çıkar

Duyu muayenesi:
denge bozukluğu ile başvuran hastada
mutlaka:
eklem pozisyon,
vibrasyon,
iğne batırma testleri;
Neden?

D.T.R. lerinin incelenmesi alternatif ayırıcı
tanılara yönelme açısından önemlidir.

nistagmus:
CNS deki herhangi bir lokalizasyondaki
lezyonlara bağlı ortaya çıkabilir, fakat
nistagmus varlığı patolojinin periferal sinirler
ve dorsal kolona değil intrakranial bir
hadiseye bağlı olduğunu gösterir.

Serebellar:
-motor ataksi de denir.
-dengesiz ve düzensiz adımlar ile
karakterizedir.
- çevredeki engellere uyum azalmıştır.

Sensoriyal ataksi:
Proprioseptif duyu kaybından
kaynaklanan sert ayak hareketleri ve yeri
tokatlar gibi yürüme ile karakterizedir.

Apraksi:
-Hasta yürüyüş sürecini başlatamaz.
bir çeşit ateşleme bozukluğu olarak
adlandırlabilir.
-yüksek basınçlı hidrosfali
-non dominant hemisfer lezyonu

Equine yürüyüşü:
- peroneal kas güçsüzlüğüne bağlı.
- yüksek adımlı yürüyüş ile karakterize.

Parkinsonyen yürüyüş:
-başlangıç sonrası öne eğilerek hızlı bir
şekilde küçük adımlarla yürür.

Hemiparezi:
- oraklayarak yürür

Somatizasyon
bozukluğu:(konversiyon)
-hasta abartılı hareketler ile düşecekmiş
gibi yürür fakat bırakılsa da düşmez.
-bu yürüyüşe ‘astasia abasia’ denir.

Teşhis:
-öncelikli olarak sistemik mi yoksa sinir
sistemi ile mi ilgili olduğu.
-ikinci adım C.N.S. veya sensorial periferik
sinir sistemi kaynaklı olup olmadığı.
-üçüncü adım ise anatomik lokasyonu
belirlemektir.

sonuç olarak:
- hastalığın şiddeti ,
- ko - morbid durumlar,
- diğer belirti ve klinik bulgular;
hastalığa spesifik bir teşhis için
yardımcıdır.

- saatler veya birkaç gün içinde oluşan
yürüme bozukluğu acil serviste ileri inceleme
gerektirir.
- haftalar ve aylar içinde oluşan güç kaybı
olan hastalar ayaktan takip ve incelemeye
uygundur.

Araştırma ve tedaviyi etkileyen
özel durumlar !

Geriatrik hasta(senile gait):
 Yaşla birlikte:
- yürüme yavaşlar.
- adım aralığı daralır.
- ayak açıklığı artar.
kendini bir şeylerden korur gibi(!)
her an takılıp düşecek gibi(!)

Patofizyolojisi tam olarak
anlaşılamamıştır
- orta derece nöronal kayıp,
- propriosepsiyonun azalması,
- düzeltici tepkilerin yavaşlaması,
- alt extremite kas güçsüzlüğü
parkinson hastalığı ayırıcı tanıda göz
önünde bulundurulmalı.

Alkol bağımlılığı:
- konfüzyon
- anormal göz hareketleri
- akut ataksi
birlikte ise
WERNİCKE ENSEFALOPATİSİ
her zaman hatırlanmalı.

çocuklar
- muayene mutlaka kas güçsüzlüğünü
içermeli.
- çocuk mental olarak normal ve uyanık ve
çevre ile ilgili olabilir
-önemli olan duruş yürüyüş ve oturuşundaki
dengedir.

intoksikasyonları akılda tutmak gerekir.
- ethanol kokusu direkt açıklayıcı olabilir.
- evde tutulan ilaçları sorgula.

-piruvat dekarbosilaz kompleksi eksikliği ataxi
nedenidir.
-aile hikayesi olmayabilir
- tipik olarak, başlangıcı ilerleyici ise de akut
kötüleşmeler olabilir..

-posterior fossa kitle lezyonları ataksiye
neden olabilir
- tam bir nörolojik muayene diğer patolojik
bulguları ortaya çıkarabilir.
-özellikle oküler bakış kısıtlılığı kitle
lezyonunu düşündürmelidir.

- aşıları takiben.
-varicella zoster virus enfeksiyonlarının
erupsiyon öncesi fazında.

Varicella induced ataxia:
- sıklıkla 2-4 yaşlarında.
- ani başlangıçlı ataksi
- beraberinde ataş görülebilir
- hastalığın prodromal belirtilerinden sonra 2
günden 2 haftaya kadar sürebilir.
.

 - diğer nörolojik belirtiler dismetri ve nadiren
kranial sinir anomalileridir.
 - araz bırakmadan tamamen iyileşir.
 - sebebinin geçici demiyelinizasyon olduğu
düşünülmektedir.

Ataksi yürüme bozuklukları(fazlası için www.tipfakultesi.org)

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Ataksi yürüme bozuklukları(fazlası için www.tipfakultesi.org)

Similar to Ataksi yürüme bozuklukları(fazlası için www.tipfakultesi.org) (20)

More from www.tipfakultesi. org

More from www.tipfakultesi. org (20)

Ataksi yürüme bozuklukları(fazlası için www.tipfakultesi.org)