7. Testler
ALT ve AST : hepatoselüler hasar,
GGT ve ALP: kolestaz
Bilirubin her iki nedenle de artabilir,
Albumin ve protrombin aktivitesi :
karaciğerin sentez kapasitesini
gösterir.
9. Transaminazlar
ALT (Alanin Aminotransferaz) :
SGPT
KC ve Böbrekte yaygın.Az miktarda da
Kalp ve İskelet Kasında.
AST (AspartatAminotransferaz) :
Kalp, kc, İskelet kaslarında
10. KC ALT seviyesi serumdan 3000 kat,
AST aktivitesi ise 7000 kat daha fazladır.
ALT hücre stoplazmasında
AST stoplazmada- mitokondriada bulunur.
DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 10
13. ALT, KC hastalıklarında daha spesifik olarak
yükselir.
AST’nin ALT’den fazla artış gösterdiği
durumlar: alkolik, neoplastik veya infiltratif
karaciğer hastalıgı ve non-biliyer sirozdur.
DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 13
14. Alkolik karaciğer hastalığında AST’nin fazla
artması (Genellikle AST/ALT >2)
Alkol mitokondrial AST aktivitesini artırır
ve bu hastalarda sık görülen pyridoxine
eksikliği ALT sentezini azaltır.
DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 14
16. KlinikYaklaşım Nasıl Olmalı ?
1. Spesifik karaciğer hastalıklarına bağlı
aminotransferaz artışı
2. Karaciğeri etkileyerek aminotransferaz artışına
neden olan sistemik hastalıklar
3.Aminotransferaz artışının hastanın temel klinik
probleminden bağımsız ancak daha
önce tanısı konulmamış bir karaciğer hastalığına
bağlı olması
4. Başka hastalıkları nedeniyle kullandığı ilaçların
etkisi
5. Karaciğer dışı dokulardan kaynaklanan
aminotransferaz artışlarıDR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 16
19. 2.Aminotransferaz yüksekliğinin karaciğeri etkileyen
bir sistemik hastalıktan
kaynaklanması
o Karaciğerin doğrudan tutulumu :Amiloidoz,
Malignite
o İki hastalığın birlikte bulunma buluma olasılığının
artmış olması Diabet-KC yağlanması. İnf.Barsak
H.-PSC. Sjögren Sendromu-PBS.
o Sistemik hastalığın karaciğeri çeşitli şekillerde
etkilemesi:
Nonspesifik reaktif hepatit : enfeksiyon,
inflamatuar hastalıklarda…
Karaciğer yağlanması
Granülomatöz hepatit
Spesifik tipte lezyonlar
DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 19
20. 3.Aminotransferaz artışının hastanın temel klinik
probleminden bağımsız ancak
daha önce tanısı konulmamış bir karaciğer
hastalığına bağlı olması
DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 20
21. 58 yaşında erkek hasta, halsizlik, iştahsızlık, nefes darlığı,
ateş yakınmaları ile bir hastaneye başvurarak tetkik için
yatırılmıştır.
Burada yapılan muayenesinde: Hepatomegali (3cm) ve splenomegali (2 cm)
saptanmış.
Laboratuar incelemelerinde ALT: 48 U/L AST: 52 U/L,Albumin: 3.5 g/dl,
Globulin: 4.2 g/ dl, Hct: % 29,WBC: 11 200/mm3 bulunmuş.
Serolojik incelemelerde Anti HCV (+) saptanmış. Bu yönde tetkikleri sürdürülen
hastada nefes darlığında artma ve genel durumunda bozulma ortaya
çıkması üzerine hastanemize sevk edilmiş. Kliniğimizde yapılan incelemelerde
hastaya “bakteriyel endokardit” tanısı konulmuştur.
Buradaki temel yaklaşım hatası, hastanın yakınmaları
arasında yer alan ateş ve nefes darlığının, bulunan
karaciğer hastalığı ile izah edilemeyecek birer bulgu
olduğunun düşünülmemesidir.
DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 21
22. ALKALİ FOSFATAZ ve GGT
ALP: Karaciğer, kemik, plasenta, böbrek ve
ileal mukazada yüksek miktarlarda
bulunan bir enzimdir.
Yüksekse, KC / Kemik.
Osteoblastik aktiviteye bağlı, çocuklarda
yüksek.
DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 22
23. GGT (Gamma-glutamyltransferase) renal
proksimal tubuluslarda, karaciğerde, pankreasta
ve ince bağırsaklarda bulunan bir enzimdir.
Serum GGT aktivitesi çok büyük ölçüde
karaciğerin GGT aktivitesini yansıtır
DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 23
24. GGT’nin farkı
GGT,ALP’den daha sensitif bir
kolestaz göstergesidir.
Gebelikte veya kemikle ilgili
patofizyolojilerde artış
göstermez.
DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 24
25. GGT’nin kolestaz dışında yükseldiği
durumlar:
BMI>30 ise,
Sigara kullanımı.
İlaçlar (carbamazepine,cimetidine, furosemide, heparin,
isotretinoin, methotrexate,oral contraceptives, phenytoin,
phenobarbital, phenytoin, valproic acid)
Kronik alkol kullanımı
DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 25
26. BİLİRUBİN
Eritrositlerin parçalanmasıyla ortaya çıkan
hemoglobin, retiküloendoteliyal sistemde (RES)
yani başlıca karaciğer, dalak ve kemik iliğinde
yıkılır ve hem kısmından bilirubin oluşur
DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 26
27. İndirekt bilirubin,
hepatositlerin düz
endoplazmik
retikulummikrozomlarında
mikrozomal bir enzim olan
UDP-glukuronil
transferaz enziminin
katalizlediği bir reaksiyonda,
glukozun glukuronik asit
üzerinden yıkılımı yolunda
oluşan UDP-glukuronik
asitle tepkimeye girer ve
glukuronik asitle konjuge
olur, böylece direkt
bilirubin (konjuge
bilirubin) oluşur.
DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 27
30. ALBUMİN DÜZEYİ ve
PROTROMBİN ZAMANI
KC’de sentezlenir.
Negatif Akut Faz Reaktanıdır. (prealbumin, albumin,
transferrin, alfa fetoprotein.)
Yarı ömrü 20 gün. (Akut olaylardan fazla
etkilenmez)
KC sirozunda Albumin Globulin
Otoimmün hepatitlerde siroz evresinden
önce de Globulin yükselebilir.
DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 30
31. Hipo Albuminemi
Nefrotik sendrom,
Protein kaybettiren enteropati,
Yetersiz protein alımı (malnutrisyon),
Katabolik durumlar
Steroid kullanımı
DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 31
32. Protrombin Zamanı
Faktör X,VII,V, II (prothrombin) ve Faktör
I (fibrinogen) KC’de sentezlenir.
Akut yetmezlikte,Albuminden daha
sensitiftir.
DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 32
33. Kaynak:
Prof. Dr.Abdullah Sonsuz İ.Ü.
CerrahpaşaTıp Fakültesi SürekliTıp
Eğitimi Etkinlikleri Karaciğer
Fonksiyon Bozukluklarına Klinik
Yaklaşım
DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 33