2. Emergency Medicine, Tintinalli J., 2004
Dr. Murat Özsaraç, Nörolojik Muayene sunumu
Dr. Gül Pamukçu, Nörolojik Muayene sunumu
GATA Nöroloji A.D Nörolojik Muayene ders sunumu
İTF Nöroloji A.D Nörolojik Muayene ders sunumu
www….
3. .Süresi?/karakteri?(artma-düzelme-aynı kalma periyodları)
.Eşlik eden sx; nöbet,başağrısı,b/k......
.Daha önce aldığı tedavi ?
İyi bir nörolojik muayenenin temeli ……İYİ ÖYKÜ
Semptomlar ne zaman başladı?.....akut,subakut,kronik
Süresi ve karakteri
Eşlik eden semptomlar…… nöbet,baş ağrısı
Daha önce aldığı tedavi, bilinen hastalık
Acil serviste tam bir nörolojik muayene gerekli değil, uygun
değil.
Genel fizik muayene ve görüntüleme yöntemleri ile koordine
yapılmalı
4. 1. Mental durum
2. Yüksek serebral fonksiyonlar
3. Kranial sinir
4. Duyu
5. Motor
6. Refleksler
7. Serebellar testler
8. Yürüme
5. Her hastaya yapılmalı
Uyanıklık durumu……alert, letarji, stupor, koma
Hastanın görünümü, düşünsel durumu ve anormal düşünce
içerikleri ………………..hallüsinasyon, içgörü
Oryantasyon…………..yer, zaman, kişi
Dikkat ve hesaplama…… 100’den geriye üçer üçer
Uzun dönem hafıza
Yakın dönem hafıza……. 5 dakika içinde 3 obje tekrarlatılır
6. Konuşma, dominant hemisfer fonksiyonunu değerlendirir
Geniş kortikal bir stroke durumunda dominant hemisferin
korteksi etkileniyorsa konuşma fonksiyonu bozulur
Dizartri
Konuşmayı sağlayan kas yapılarındaki güçsüzlük ya da
koordinasyon eksikliği
Serebellar, kranial sinir, beyin sapı
Disfazi/afazi
kortikal ya da subkortikal
7. Broca afazisi (akıcı olmayan afazi)
Konuşma yavaş, kelime içinde ya da kelimeler arasında
duraklama vardır.
Konuşmanın hızı ve doğru kelimeleri bulma yetisi bozulur.
Literal parafazi (kullandığı kelime benzer ama
anlamsız)…..”kaşık” yerine “kaşıt”
Konuşmaya çalışırken yaptığı yanlışların farkındadır.
8. Wernike afazisi (akıcı afazi)
Konuşma akıcı, sözcük üretim miktarı artmıştır.
Başkalarının söylediğini anlayamadığı gibi kendi söylediğini
de anlayamaz.
Verbal parafazi (bir kelimenin yerine yanlış bir kelime
kullanır)…… “kaşık” yerine “çatal”
Neolojizm…….o dilde olmayan anlamsız kelimeler icat eder
Konuşurken yaptıkları yanlışların farkına varmazlar
Dinleyici konuşulanı anlamaz
9. Afferent fonksiyonu ile ışık ve görüntü algılar
Görme keskinliği…. Işığı, hereketi görebiliyor mu, parmak
sayabiliyor mu, snellen eşeli
Görme alanı…… hasta muayene edenin pupillasına sabit
bakmalı ve hasta ile muayeneyi yapan sağlam kişinin görme
alanları parmak hareketlerinin görme şekline göre
kıyaslanmalıdır
Optik disk muayenesi....papil ödemi, disk kenarlarının
belirginliği, kan damarlarının genişliği, geçiş noktalarında
arterio-venöz keskinlik, kanamalar, eksuda yamaları
10. Işık refleksi
Afferent bacağı optik sinir ve beyin sapı, efferent bacağı
oculomotor (3.ks)
Ark sağlamsa direk ve indirekt ışık refleksi normal
Işık bir gözden diğerine hareket ettirilir, paradoksik
dilatasyon oluyorsa 2.ks hasarı var demektir.
11. Ekstraoküler göz hareketleri ile ilgilidir.
Okulomotor sinir (3. ks)
Göz hareketleri……..içe bakış yukarı dışa
yukarı içe aşağı dışa
Pupil konstrüktörlerini kasar………. miyozis
Hasarında……. Pitozis,
dilate pupil ( direkt IR yok, indirekt IR var)
Troklear (4.ks) ve Abdusens (6. ks)
Aşağı içe bakış
Laterale bakış
12. Motor ve duyu fonksiyonu vardır.
Çiğneme kaslarını innerve eder.
Tek taraflı paralizide ağız açıldığında çenenin lezyon tarafına
kaydığı görülür.
Hastaya dişlerini sıkması söylenerek masseter ve temporal
kaslar palpe edilir.
Kornea refleksine bakılır . (5. ve 7. ks)
13. Yüzün iki tarafının simetrisine, alın çizgilerine, nazolabial
sulkuslara ve göz kırpma hareketlerinin aynı derecede yapılıp
yapılmadığına bakılır.
Hastanın kaşlarını çatması, kaldırması, gözlerini sıkı bir
şekilde yumması ve dişlerini gösterir şekilde dudak
kenarlarını germesi istenir.
14. Santral fasial paralizi: Kuvvetsizlik yüzün alt yarısındadır,
paretik tarafta göz kapatılabilir.
Periferik fasiyal paralizi: Tutulan yüz yarısında ağız
etrafındaki kaslarla birlikte göz çevresinde ve alın kaslarında
da kuvvetsizlik vardır.
15. 8.kranial sinirin iki bölümü vardır.
İşitme ……. N.koklearis
Denge ve Koordinasyon ………N.Vestibülaris
İşitme muayenesi: Hastanın arkasına geçerek fısıltılı bir
konuşmayı duyması test edilerek veya kulağa yaklaştırılan
saatin sesi dinletilerek test edilir. Lateralizasyon varsa Weber
ve Rinne testleri
Denge muayenesi: Hasta önce normal olarak yürütülür. Bir
özellik yoksa bir çizgi üzerinde yürüterek hafif denge
bozuklukları ortaya konulmaya çalışılır.
17. Aksesuar sinir muayenesinde omuz silkme hareketi
Hipoglossal sinir muayenesinde dil hareketleri, dil asimetrisi
Paralizi varsa dil dışardayken paralitik tarafa kayar
18. Ağrı, ısı, dokunma duyularını içerir
Dokunma: Pamuk parçasını yüz ve bedenin her tarafına
değdirerek muayene edilir. Hasta gözlerini kapar. Dokunmayı
hissetmediği bölgelerde hipoestezi olduğu düşünülür.
Ağrı: Cilde toplu iğne ucunun hafifçe dokundurulmasıyla
yapılır.
19. Hareket: Gözler kapalıyken el veya ayak parmaklarından biri
yukarıya veya aşağıya doğru hareket ettirilir. Bu sırada
hastadan hareketin yönünü belirtmesi istenir.
Pozisyon: Gözleri kapalıyken ekstremitelerden biri belli bir
pozisyona getirilerek hastadan karşı ekstremiteyi de benzer
duruma getirmesi istenir.
Romberg bulgusu: Gözler kapalıyken ayaklarını birleştirerek
ayakta durması sitenir. Derin duyu hasarında hasta
sallanmaya başlar ya da yere düşer.
20. Bütün kortikal duyu bozuklukları karşı taraf paryetal lobun
hastalığını gösterir.
Kortikal duyu muayenesi yüzeyel ve derin duyuların normal
olduğu durumlarda yapılabilir.
Gözler kapalıyken avuç içine konan cismin tanınması,
dokunulan yeri lokalize etmesi
21. Eğer duyusal bir değişim, spesifik bir dermatoma işaret
ediyorsa, periferal sinir ya da sinir kökündeki hasarı lokalize
etmek mümkündür.
22.
23.
24. 5: Tam güç
4: Yer çekimine ve engellemeye direnebilecek kadar güçlü. Kas
normal hareketini yapar, ancak karşı yönde bir kuvvet
uygulandığında yenilebilmektedir.
3: Sadece yerçekimine karşı koyabilir
2: Yerçekimi ekarte edildiğinde hareket yapabilme
1: Kasta kasılma var, fakat hareket sağlamaz. Kasta ancak gözle
görülebilen veya palpasyon ile farkedilen bir hareket vardır.
Fakat bu, eklem hareketine sebep olmaz.
0: Kasılma yok
25. Üç şekilde muayene edilir:
Büyük kas gruplarının test edilmesi.
Kasların tek tek test edilmesi
Parezi testleri
26. Proksimal kas gruplarındaki parezinin hafif olduğu ve kas
testleriyle kolayca ortaya çıkarılamadığı durumlarda işe yarar
Pronotor drift: Hasta gözleri kapalı olarak otururken kollarını
avuçları yukarıya bakacak şekilde yere paralel duruma getirir.
Hafif bir parezi varsa kol hafifçe pronasyona gelerek yavaşça
yere doğru iner
27.
28. Yüzeyel refleksler bu reflekslere özel üst seviye ilişkileri
dolayısıyla, piramidal sistem hastalıklarında kaybolur.
Karın cildi refleksi: Normal cevap karın kaslarının
kasılmasıdır
Kremaster refleksi: Uyluk iç kısmı çizildiğinde aynı taraftaki
testis yukarı doğru çekilir
Anal refleks: Perianal bölge hafifçe çizilir. Normal cevap
anüs sfinkterinin kasılmasıdır. S3-S4 spinal kord hasarında
anal refleks kaybolur
Plantar refleks : Normal cevap parmakların fleksiyonudur
29. Biseps (C5, C6)
Triseps (C6, C7)
Brakioradial(C5, C6)
Patellar (L2, L3, L4)
Aşil (S1, S2)
Periferik sinir ve ilgili medulla spinalis segmenti veya effektör
organ olan kasın hastalıklarında azalır veya kaybolurlar.
Bu refleksler üst merkezlerin inhibitör etkisinden
kurtuldukları zaman yani 1. nöron lezyonlarında canlanırlar.
30. Üst motor nöron hastalıkları ile ilişkili olarak, medulla spinalis
ilkel reflekslerinin serebral inhibisyondan kurtulması
patolojik reflekslerin temel mekanizmasını oluşturur.
Babinski ve eşdeğerleri
Hoffman
31. Parmak burun testi: Testin bozuk olarak yapılmasına
dismetri denir. Parmak ya hızla buruna çarpar (dismetri), ya
da buruna yaklaşırken sağa-sola, yukarı-aşağı sapmalar
yaparak hedefe ulaşır
Diz topuk testi
Diyadokokinezi
Nistagmus: Serebellar,vestibüler sistem ve beyin sapı
lezyonlarında ortaya çıkabilir.Hastanın gözlerinin horizontal,
vertikal ve rotatuvar hareket ettirilmesi istenerek aranır.
32. Hastanın ayakta rahatça durup durmadığına, bir tarafa doğru
yıkılma eğilimi gösterip göstermediğine bakılır.
Durabiliyorsa, ayaklarını bitiştirmesi istenir, Romberg
bulgusu olup olmadığına bakılır. (posterior kolon hasarı)
Hasta serbestçe yürütülür ardından parmak topuk yürüyüşü
yaptırılır. (tandem walk)
33. Serebellar ataksi: Ayakta durma sırasında hasta ayaklarını
açarak dayanma yüzeyini genişletir. Çeşitli yönlere
sendeleyerek sarhoşvari yürür. Tek taraflı serebellar hemisfer
lezyonunda o tarafa sapmaya eğilimlidir.
Periferik sinir hastalıklarında yürüyüş: Peroneal sinir
lezyonunda ayak bileği ve parmakların dorsal fleksiyonu
yapılamaz.