1. GERİ BİLDİRİM
ÖĞRENME VE BELLEK
Tıp Eğitimi Anabilim Dalı
Doç. Dr. Melis NAÇAR
1

2. AMAÇ
 Öğrencilerin uygun geribildirim
verebilmesi, öğrenme ve bellekle ilgili
bilgileri yaşamlarında uygulayabilmesi
2

3. ÖĞRENME HEDEFLERİ
Bu dersten sonra;
 Uygun geribildirim verebilecek,
 Eğitimle ilgili temel kavramları tanımlayabilecek,
 Bilgiyi işleme kuramını açıklayabilecek ve temel
özelliklerini sayabilecek,
 Duyusal kayıt, kısa süreli ve uzun süreli belleğin
özelliklerini açıklayabilecek,
 Bellek çeşitlerini sayabilecek,
 Bilgileri uzun süreli belleğe depolayabilmek için
nelerin yapılması gerektiğini söyleyebileceksiniz.
3

4.  Öğretimin daha iyi olabilmesi için öğrenci
olarak neler yapabilirsiniz ?
4

5. Etkin Geri Bildirim
 Gözlenen davranışın hemen ardından verilmeli
 Kısa ve öz olmalı
 Kişinin kişiliğine değil, gözlenen davranışına
yönelik olmalı
 Kişinin değiştirebileceği bir davranış ile ilgili
olmalı
5

6. Kurul ve Staj
Değerlendirme anketleri
 Anketlerin amacı eğitimimizi daha iyiye götürmek
 Anketleri ciddi olarak doldurun, akademik
kurullarda anketlerin sonuç raporları tartışılıyor,
program değerlendirme çalışmalarında dikkate
alınıyor
 Eleştirilerinizi önce olumlu, sonra düzeltilmesi
gereken, sonra yine olumlu olarak yapın
 Yapıcı olabilmesi için, eleştirileriniz öğretim
üyelerinin kişiliğine değil, davranışına yönelik
olmalı
6

7.  Öğrenme sizce nasıl gerçekleşiyor?
7

8. Öğrenme
Yaşantı sonucu gerçekleşen ve kalıcı izli davranış
değişikliği
c. Bireyin davranışında bir değişikliğin olması
d. Bu değişikliğin yaşantı sonucu meydana gelmesi
e. Bu değişikliğin en azından belli bir süre
kalıcı olması
8

9. Öğrenme Nedir?
• Yaşantı sonucu gerçekleşen
• Kalıcı izli davranış değişikliği
9

10. İlgi → İhtiyaç → Öğrenme
10

11. Öğrenme
 Bilgi
 Tutum
 Beceri
 Alışkanlık
11

12. Öğrenme Ürünü Davranışlar
 Bilişsel davranışlar
 Duyuşsal özellikler
 Psiko-motor beceriler
12

13. Öğretim
Öğreten ile öğrenen arasında
öğrencinin bilgi, beceri ve tutumunda
beklenen değişikliği gerçekleştirmek için
oluşturulan etkileşim
13

14. Öğretim
Öğretenin görevi öğrenciye yardım
Öğretim bir dikte etme eylemi ya da birine
zorla bir şey öğretme çabası değil, aksine
öğrenmek isteyene yardım etmektir.
14

15. 15

16. Tüm Öğrenme Kuramları Hangi
Sorulara Yanıt Arar?
 İnsan nasıl öğrenir?
 Bilgileri nasıl depolar?
 Neden unutur?
16

17. Bilgiyi işleme kuramı
 Öğrenme sürecini bilgisayara benzetmekte
İnsan zihni ;
 Bilgiyi alır,
 İşler, biçim ve içeriğini değiştirir,
 Depolar,
 Gerektiği zaman geri getirir ve tepkiler üretir
17

18.  İnsanın zihinsel yetenekleri bilgisayardan çok
daha yetkindir.
 Örneğin, küçük bir çocuk karşısındakinin
duygularını anlayabilir, yetişkin daha önce hiç
karşılaşmadığı bir problemi çözebilir.
 Kısacası bilgisayarın yetkin bellekleri ve büyük
hızları olmasına karşın, insan zihninin bilgiyi
anlama ve işleme yeteneğine ulaşması pek
olası değil
18

19. Bilgiyi İşleme Kuramının 4 Sorusu
1. Yeni bilgi dışarıdan nasıl alınmaktadır?
2. Alınan yeni bilgi nasıl işlenmektedir?
3. Bilgi uzun süreli olarak nasıl
depolanmaktadır?
4. Depolanan bilgi nasıl geriye getirilip
hatırlanmaktadır?
19

20. BİLGİYİ İŞLEME KURAMI
1. Duyusal kayıt
2. Kısa Süreli bellek
3. Uzun Süreli bellek
20

21. Bellek
 Bireyselliğimizin temelini oluşturur
 Birlikte yaşadığımız durumlarda bile birimizin
hatırladığı öbür kişininkinden farklıdır.
21

22. 22

23. DUYUSAL KAYIT (Anlık Bellek)
Görsel + İşitsel ve Diğer Uyarıcılar
!!!!!!!!!!!! DİKKAT VE SEÇİCİ ALGI
23

24. DUYUSAL KAYIT (Anlık Bellek)
 Kapasitesi çok geniş
 Bilginin kalış süresi çok kısa – birkaç sn –
 Birey okuduğu ya da işittiği bir cümlenin sonu
gelmeden başını unutsaydı cümleyi
anlamlandırması olanaksız olurdu
 Gerekli bilgiler dikkat ve algı süreçleri yoluyla
kısa süreli belleğe geçer
 İşlenmezse kaybolur
24

25.  Dikkat, bilgiyi işleme sürecini başlatır.
 Algı, bilginin yorumlanması ve
anlamlandırılması işlemidir. Büyük ölçüde
geçmiş yaşantılara dayalı
 Algıyı etkileyen bir başka etken de
beklentilerdir.Ör; öğrenciler çalışacakları
materyalin zor olduğunu düşünüyorlarsa
materyali büyük olasılıkla zor bulacaklardır.
25

26. KISA SÜRELİ BELLEK
(İşleyen Bellek)
 Kapasitesi oldukça sınırlıdır. (7±2 bilgi birimi)
DENEY!!!
 Bilgiyi koruma süresi ~ 30 saniye
 Zamanı uzatabilmek için tekrar
 Bireyler her bir birimin büyüklüğünü arttırarak
kapasiteyi fazlalaştırabilir Ör: telefon numaraları
 Bilgi birimi miktarını aşmak için gruplama
26

27.  XT
 PYZW
 QVHKZ
 PMSTRLT
 DWCUKQBPSZ
27

28. KISA SÜRELİ BELLEKTE BİLGİ?
1. Zihinsel tekrarlar yoluyla davranışa
dönüştürülür.
2. 30 saniye içinde tamamen unutulabilir.
3. Zihinsel tekrar ve kodlama yapılarak uzun
süreli belleğe gönderilebilir.
28

29. UZUN SÜRELİ BELLEK
 Yeni gelen bilgilerin eski bilgilerle örgütlenerek
saklandığı, depolandığı yerdir.
 Kapasitesi sınırsız
 Bilgiler kaybolmaz, bilginin hatırlanma süresi,
bilginin depolanma biçimine göre değişmekte,
 Bir kütüphaneye ya da eczaneye benzetilebilir
 Düzenlenmiş bilgiler, gerektiğinde kullanıma
hazır olarak beklemektedir.
29

30. UZUN SÜRELİ BELLEK
 Kodlama: Bilgilerin daha kolay hatırlanabilmesi
için ilk yapılacak
 Tekrar: Bilginin unutulmasını zorlaştırır
 Depolama
 Örgütleme: Bilginin başka bilgilerle işlenerek
anlamlı hale getirilmesi süreci
 Geri getirme
30

31. UZUN SÜRELİ BELLEK ÇEŞİTLERİ
1. Anlamlı Bellek
2. Anısal Bellek
3. İşlemsel Bellek
31

32. ANLAMLI BELLEK
 Önerme ağları ve şemalardan oluşmuştur.
 Konu alanlarının;
a) Kavramları,
b) Olguları,
c) Genellemeleri,
d) Kuralları
uzun süreli belleğin bu bölümünde depolanır.
Bilgi hem görsel hem sözel olarak kodlanırsa
32 anımsama kolaylaştırır

33. ANISAL BELLEK
 Kişisel yaşantıların depolandığı yerdir.
 Yaşamımızda başımızdan geçen tüm olaylar
 Tüm detayları ile hatırlanabilir.
 Anısal belleğin anlamsal bellekten güçlü
olduğu kabul edilmektedir.
 Güç sarf edilmeden öğrenilir
33

34. İŞLEMSEL BELLEK
 Bir işin yapılmasındaki işlem basamaklarının
sırasıyla saklandığı yerdir.
 Oluşumu zaman zaman alıcıdır.
 Bir kez meydana geldiğinde güçlü bir kalıcılığa
sahiptir.
 Örneğin yüzmenin öğrenilmesi zaman alır
ancak unutulmaz.
 İşlem ne denli çok yinelenirse o denli doğal bir
tepkiye dönüşür.
34

35. Öğrenmeye Etki Eden Faktörler
1. İçsel Faktörler
 Kişinin zekası
 Motivasyonu
 Gelişmesi ve olgunluk seviyesi
 Mevcut öğrenme seviyesi
 Alışkanlıkları ve peşin hükümleri
 Eğilimleri
 Başarı ve hataları
35

36. 2. Dışsal Faktörler
 Öğretilecek konu
 Öğretim üyesinin konuyu anlatma şekli
 Okul binası ya da ders yeri
 Ders araç-gereçleri
 Okul ve toplum çevresi
36

37. GERİ GETİRME VE UNUTMA
 Geri getirme, uzun süreli bellekten bilginin
aranıp bulunarak etkin duruma getirilmesi
 Öğrenme sürecinde ön bilginin geri getirilmesi
öğrenme sürecini etkiler.
 Yeni bilgiler ön bilgi ile ilişkilendirilirse anlamlı
hale gelir
 Patolojiyi öğrenirken fizyoloji ön bilgisini geri
getirmeniz gerekir
37

38. GERİ GETİRME VE UNUTMA
 Doğru kodlanmış bilgiler, bireyde mevcut
şemalarla ilişkilendirilmiş ise anımsama daha
kolay
 Uzun süreli bellekte gerçekte unutma yok,
unutma geri getirmede başarısızlıktır.
 Bireyler bilgilerini uzun süreli bellekte
ne kadar düzenli bir şekilde yerleştirir ve
öğrenme stratejilerini ne kadar iyi
kullanabilirlerse o derecede başarılı olurlar.
38

39. Yanlış çalışma alışkanlıkları
 Çalışma zamanını düzensiz kullanmak.
 Evin çeşitli yerlerini çalışma yeri olarak
kullanmak.
 Yatarak veya uzanarak ders çalışmak .
 Müzik, televizyon, poster, afiş, resim gibi dış
uyarıcıları çalışma ortamında bulundurmak.
39

40. Yanlış çalışma alışkanlıkları
 Yanlış okuma alışkanlıkları nedeni ile yavaş
okumak.
 Çalışırken hayal kurmak , çeşitli endişeler gibi
dış etkenlerle sık sık dersten kopmak.
 Dersi ezberleyerek çalışmak.
 Kaynaklardan yararlanmayı bilmemek.
40

41. VERİMLİ DERS ÇALIŞMA
YÖNTEMLERİ
1. Öğrenmeye hazır olma
2. Niçin öğreneceğimizi bilme
3. Planlı çalışma
4. Dikkati çalışma konusu üzerinde
yoğunlaştırma
5. Anlama gücünü geliştirme
6. Öğrenilenleri hatırda tutma
7. İyi okumak ve okuma hızını arttırma
8. Ödev hazırlamayı öğrenme
9. Sınavda başarılı olmanın yollarını öğrenme
41

42. 1. Öğrenmeye hazır olma
• Ders için olumlu düşünün.
• Kendinize, kendi değerinizin altında değer
biçmeyin.
• Bu dersi anlamıyorum deyip bir kenara atmayın.
• Ders başarınızla, kişilik değerinizi eş görmeyin.
42

43. 2. Niçin öğreneceğimizi bilme
Çalışmaya başlamadan önce, amaç çok açık
bir şekilde belirlenmeli
43

44. 3. Planlı çalışma
• Dersin verildiği güne yakın olmalı
• Esnek olmalı
• Çalışma sürelerinin uzunluğu derslerin özelliklerine
göre düzenlenmeli
• Hangi saatte neyin çalışılacağı önceden bilinmeli
• Çalışma aralarındaki dinlenmeler ne çok uzun ne de
çok kısa olmalı
• Yapılan plana ne ölçüde uyulduğu günün sonunda
mutlaka denetlenmeli
44

45. Dikkati çalışma konusu üzerinde
yoğunlaştırma
• Bu konuda bir alışkanlığa sahip olmama
• Konu üzerinde çalışırken, konu dışındaki bir
sorunun zihni rahatsız etmesi
45

46. DİKKATİ TOPLAMA YOLLARI
 Çalışma amacının saptanması
 Çalışma için karar verme
 Konuya merak duyma
 Fiziksel çevrenin düzenlenmesi
 Planlı ve sistemli çalışmayı bilme
 Çalışmada çeşitlilik sağlama
 Çalışmada hedef saptama
 Kendine güvenme
 Çalışma öncesi yeterince dinlenmiş olma
46

47. Anlama gücünü geliştirme
• Gerekli gereksiz her şeyi öğrenmek yerine
yalnız gerekli bilgiler öğrenilmeli. Bu nedenle,
derslerinize düzenli olarak devam etmelisiniz.
• Somut şeyler soyut olanlardan daha kolay
öğrenilir
• Öğrenirken kavramları, formülleri kodlayın
47

48. Anlama gücünü geliştirme
• Sözcük, kural, tanım, formül gibi şeyleri
ezberlemede kart yöntemini kullanın. Bunları
küçük kartlara yazarak boş kaldığınız her
fırsatta çıkarıp okuyun.
• Anlamı yada niteliği bilinmeden hiçbir yasa,
kural, ilke asla ezberlenmemeli
• Bir dersle ilgili temel kavram ve ilkeleri
bilmiyorsanız, o dersle ilgili daha karmaşık
konuları anlamanız mümkün değildir
48

49. Öğrenilenleri hatırda tutma
 30-40 dk çalışma
 10 dk tekrar
 10 dk dinlenme
 Dersi aynı gün, aynı hafta sonu mutlaka tekrar
etmeli
49

50. İyi okuma ve okuma hızını arttırma
1. Önce okunulacak konuya hızlıca göz atılmalı
2. Konu ile ilgili sorular çıkarılmalı ve bu sorulara
yanıt alabilmek için hızlıca okunmalı
3. Sonra ana fikir özetlenmeli ve not edilmeli
50

51. Sınavda başarılı olma
Sınav hazırlığı
 Konu özetlerini çıkar
 Öğrenilenleri tekrar et
 Önceki sınav sorularını incele
 Önemli konuları tespit et
 Öğretmen gibi düşün
 Sınav denemesi yap
 Az bildiğin konular üzerinde çalış
 Sınav hakkında ön bilgi sahibi ol
51

52. Sonuç olarak;
52

53. TEŞEKKÜRLER
23426
mnacar@erciyes.edu.tr
53