ชีววิทยาเพิ่มเติม ม.4 เทอม2

1. หน่วยการเรียนรู้ที่ 1
เรื่อง เคมีพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต
1
ครูวิชัย ลิขิตพรรักษ์
รายวิชาชีววิทยา 1 รหัสวิชา ว32141
โรงเรียนศีลาจารพิพัฒน์
ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2556

2. สารชีวโมเลกุล คือ
สารประกอบขนาดใหญ่ (macromolecules) ในสิ่งมีชีวิต จัดเป็น 4 กลุ่มตามลักษณะโครงสร้างของ
โมเลกุล ได้แก่
Carbohydrate ประกอบด้วยธาตุ C, H, O
Protein “ C, H, O, N
Lipid “ C, H, O
Nucleic acid “ C, H, O, N, P
2
Building models to study the structure of macromolecules
Linus Pauling (1901-1994) Today, scientists use computer

3. ปฏิกิริยาเคมีของ macromolecules ได้แก่
Condensation เป็นปฏิกิริยาสังเคราะห์ macromolecules จาก monomers
เล็กๆเป็นจานวนมาก และได้ผลผลิต H2O ด้วย ดังนั้นอาจเรียกว่า ปฏิกิริยา dehydration
Hydrolysis เป็นปฏิกิริยาย่อยสลาย macromolecules ให้เล็กลง เพื่อให้สามารถ
นาผ่านเยื่อหุ้มเซลล์เข้าสู่เซลล์ได้ หรือย่อยสลาย macromolecules ที่ไม่ใช้แล้วภายในเซลล์
3
The synthesis of a polymer The Breakdown of a polymer

4. Carbohydrates เป็นสารประกอบจาพวกน้าตาล และ polymer ของน้าตาล
แบ่งกลุ่ม carbohydrates ได้เป็น 3 กลุ่ม ตามจานวนโมเลกุลของน้าตาลที่เป็น
องค์ประกอบ ได้แก่ Monosaccharide/Disaccharide/Polysaccharide
Carbohydrates
4
Monosaccharide เป็นน้าตาลโมเลกุลเดี่ยว ที่ประกอบด้วย C, O และ H มี
สูตรคือ (CH2O)n โดยมีอะตอมของ C ต่อกันเป็นสาย และมี Carbonyl group และ
hydroxy group ต่อกับอะตอมของ C
aldehydes ketones
Carbonyl group

5. The structure and classification of some monosaccharides
5

6. น้าตาลโมเลกุลคู่ (Disaccharides) เกิดจากการรวมตัวของน้าตาล
โมเลกุลเดี่ยว 2 โมเลกุล โดยปฏิกิริยา condensation
Covalent bond ที่เกิดขึ้น เรียกว่า Glycosidic linkage
6

7. Polysaccharide เป็น carbohydrate ที่มีขนาดใหญ่มาก
ประกอบด้วย monosaccharides จานวนมากต่อกันด้วย glycosidic linkage
ชนิดของ polysaccharide ขึ้นอยู่กับ
1. ชนิดของ monosaccharide
2. ชนิดของ Glycosidic linkage
ตัวอย่าง polysaccharide ได้แก่ starch, glycogen, cellulose และ
chitin
Cellulose มี glucose เป็นองค์ประกอบเช่นเดียวกับ แป้ ง แต่มีพันธะแบบ
1-4 glycosidic linkage ผนังเซลล์ของพืชประกอบด้วย cellulose เป็น
จานวนมาก
7

8. Storage polysaccharides
8

9. Starch: 1-4 linkage of
 glucose monomers
Cellulose: 1-4 linkage
of  glucose monomers
9

10. The arrangement of cellulose in plant cell walls
10

11. Chitin, a structural polysaccharide
Chitin forms the
exoskeleton of Arthropods
Chitin is used to make a strong and
flexible surgical thread
11
Chitin มีโครงสร้างคล้ายกับ Cellulose ต่างกันที่ว่า หน่วย
ย่อยเป็น N-acetylglucosamine ต่อกันเป็นโมเลกุลสายยาว

12. หน้าที่ของ carbohydrate
Sugars :
ทาหน้าที่ให้พลังงานและเป็นแหล่งคาร์บอนแก่สิ่งมีชีวิต
ribose และ deoxyribose เป็นองค์ประกอบของ nucleic acid
Polysaccharide :
เป็นแหล่งสะสมพลังงานของสิ่งมีชีวิต โดยพืชเก็บสะสมพลังงานในรูปของ
starch ส่วนสัตว์เก็บสะสมพลังงานในรูปของ glycogen
Cellulose และ chitin เป็นโครงสร้างของพืชและสัตว์
12

13. Lipids (Diverse Hydrophobic molecules)
ไขมันและน้ามันเป็นสารประกอบ
เอสเทอร์ที่เกิดจากกรดไขมันกับ
แอลกอฮอล์บางชนิด ที่ 25C
• ของแข็ง เรียกว่า ไขมัน
• ของเหลว เรียกว่า น้ามัน
Lipids เป็นสารที่ไม่เป็น polymer
Lipids ไม่ละลายน้า เนื่องจากโครงสร้างของ
lipids ประกอบด้วย nonpolar covalent
bonds เป็นส่วนมาก
Lipids ได้แก่ ไขมัน
(Fat)/Phospholipid/Steroid/ขี้ผึ้ง (Wax)
13

14. Fats : เป็นแหล่งสะสมพลังงาน
Fats ถึงแม้จะไม่เป็น polymer แต่เป็นสารที่มีโมเลกุลขนาดใหญ่ ประกอบด้วย
สารที่มีโมเลกุลขนาดเล็กกว่ามาต่อกันด้วยปฏิกิริยา Dehydration
Fats ประกอบด้วย Glycerol และ กรดไขมัน (Fatty acid)
14
ส่วน “tail” ของ fatty acid ที่เป็น hydrocarbon ที่มักมีอะตอมคาร์บอนต่อกัน
ประมาณ 16-18 อะตอม เป็นส่วนที่ทาให้ fats ไม่ละลายน้า (hydrophobic)

15. Triglyceride
ไขมัน 1 โมเลกุล ประกอบด้วย Glycerol 1 โมเลกุล และ กรดไขมัน 3 โมเลกุล
15
โครงสร้างของไขมันและน้ามัน

16. กรดไขมันแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่
Saturated fatty acid (กรดไขมันชนิดอิ่มตัว)
Unsaturated fatty acid (กรดไขมันชนิดไม่อิ่มตัว)
ไขมันที่ได้จากสัตว์ เช่น เนย มี saturated fatty acid เป็นองค์ประกอบ มีลักษณะเป็นของแข็งที่
อุณหภูมิห้อง
ไขมันจากพืช มี unsaturated fatty acid เป็นองค์ประกอบ มีลักษณะเป็นของเหลวที่อุณหภูมิห้อง
16
Saturated fat
and fatty acid
Unsaturated fat
and fatty acid

17.  โมเลกุลของกรดไขมันในธรรมชาติส่วนใหญ่จะมีจานวนอะตอมของคาร์บอนเป็นเลขคู่
ทั้งชนิดอิ่มตัวและไม่อิ่มตัว
 จุดหลอมเหลวของกรดไขมันจะสูงขึ้นเมื่อมวลโมเลกุลเพิ่มขึ้น
 กรดไขมันอิ่มตัวจะมีจุดหลอมเหลวสูงกว่ากรดไขมันไม่อิ่มตัวเมื่อโมเลกุลมีจานวน
อะตอมของคาร์บอนเท่ากัน
 จุดหลอมเหลวของกรดไขมันไม่อิ่มตัวที่มีจานวนอะตอมของคาร์บอนเท่ากันจะลดลง
เมื่อจานวนพันธะคู่เพิ่มขึ้น
17

18. Phospholipids
เป็นองค์ประกอบหลักของ cell membrane
ประกอบด้วย glycerol 1 โมเลกุล fatty acid 2 โมเลกุล และ phosphate
group (phosphate group มีประจุ -)
มีส่วนหัวที่มีประจุ และเป็นส่วนที่ชอบน้า (hydrophilic) และส่วนหางที่ไม่ชอบน้า
(hydrophobic)
เมื่อเติม phospholipids ลงในน้า phospholipids จะรวมตัวกัน โดยเอาส่วน
หางเข้าหากัน และส่วนหัวหันออกทางด้านนอก กลายเป็นหยดเล็กๆ เรียกว่า micelle
ที่ cell membrane ของสิ่งมีชีวิต Phospholipids จะเรียงตัวเป็น 2 ชั้น โดย
hydrophilic head จะหันออกทางด้านนอกเข้าหากัน ส่วน hydrophobic tail
อยู่ตรงกลาง
18

19. The structure of phospholipid
19
Micelle
Phospholipibi
layerd

20. Steroids
เป็น lipids ประกอบด้วย คาร์บอนเรียงตัวเป็นวงแหวน 4 วง
Steroids ชนิดต่างๆ มีหมู่ functional group ที่ต่อกับวงแหวนแตกต่างกัน
Cholesterol เป็น steroid ที่เป็นองค์ประกอบของ cell membrane อีก
ทั้งยังเป็น precusor สาหรับการสังเคราะห์ steroid อื่นๆหลายชนิด เช่น
hormones
20

21. Protein
เป็น polypeptide ของ amino acid ที่ต่อกันเป็นลาดับเฉพาะตัวสาหรับโปรตีน
แต่ละชนิด
โปรตีนสามารถทางานได้ ต้องมีรูปร่าง (conformation) ที่เป็นลักษณะเฉพาะตัว
มนุษย์มีโปรตีนมากกว่า 10,000 ชนิด แต่ละชนิดมีโครงสร้างและหน้าที่แตกต่างกัน
Amino acid เป็นสารอินทรีย์ที่มีหมู่ carboxyl และหมู่ amino ต่อกับอะตอม
คาร์บอนที่เป็นศูนย์กลาง อะตอมที่เป็นศูนย์กลางยังต่อกับอะตอม hydrogen และหมู่
R group 1 หมู่ที่แตกต่างกัน
Amino acid แบ่งออกเป็นกลุ่มตามคุณสมบัติของ R group
R group ที่แตกต่างกันนี้ทาให้เกิด amino acid
แตกต่างกัน 20 ชนิด แต่ละชนิดมีคุณสมบัติ
ทางเคมีและชีววิทยาแตกต่างกัน
21

22. Amino acid กลุ่ม Nonpolar
22
Amino acid กลุ่ม Polar

23. กลุ่ม Electrically charged
23
Making a polypeptide chain
Amino acid ต่อกันเป็นสายยาวด้วย covalent bond เรียกว่า peptide bond
ปลายที่มีหมู่ amino เรียกว่า N-terminus
ปลายที่มีหมู่ carboxyl เรียกว่า C-terminus

24. 24

25. โมเลกุลเพปไทด์ จำนวนโมเลกุลของกรดอะมิโน
Dipeptide 2
Tripeptide 3
Tetrapeptide 4
Polypeptide 5 – 35
Protein คือ Polypeptide ที่มีมวลโมเลกุลมำกกว่ำ 5000
25
สาย polypeptide ประกอบด้วย amino acid ทั้ง 20 ชนิด เรียงต่อกันเป็น
อิสระ สาย polypeptide จึงสามารถมีรูปแบบที่ไม่เหมือนกันนับหมื่นชนิดได้
โปรตีนสามารถทางานได้ต้องมีรูปร่าง (conformation) ที่เป็นลักษณะเฉพาะตัว
โปรตีนที่ทางานได้ประกอบด้วย polypeptide 1 สายหรือมากกว่า ซึ่งม้วนพับไปมาตาม
แรงยึดเหนี่ยวระหว่าง side chain ของ amino acid
รูปร่างของโปรตีนจึงขึ้นอยู่กับลาดับของ amino acid ที่เรียงกันอยู่

26. A protein’s function depends on its specific conformation
Ribbon model Space filling model
26

27. โครงสร้างของโปรตีนถูกแบ่งออกเป็น (สาหรับโปรตีนที่ประกอบด้วย polypeptide มากกว่า 1 สาย)
27
โครงสร้างปฐมภูมิ
(primary structure)
โครงสร้างทุติยภูมิ
(secondary structure)
โครงสร้างจตุรภูมิ
(quarternary structure)
โครงสร้างตติยภูมิ
(tertiary structure)

28. The primary structure of a protein
Primary structure คือ ลาดับของ amino acid
ที่ประกอบขึ้นเป็นโปรตีน
Primary structure ถูกกาหนดโดยข้อมูลทาง
พันธุกรรม (DNA)
การเปลี่ยนแปลงลาดับ amino acid ในโปรตีนอาจมี
ผลให้รูปร่างของโปรตีนเปลี่ยนไป และอาจมีผลต่อการทางาน
ของโปรตีนชนิดนั้นๆ
ตัวอย่างเช่น โรค sickle-cell anemia
28

29. The secondary structure of a protein
Secondary structure เป็นโครงสร้างที่เกิดขึ้นจาก
H-bond ระหว่างหมู่ carboxylและหมู่ amino
Secondary structure ที่พบบ่อยในธรรมชาติ
ได้แก่ Helix และ  Pleated sheet
ตัวอย่างเช่น เส้นใยแมงมุม มีโครงสร้างแบบ  Pleated
sheet ทาให้เส้นใยแมงมุมมีความแข็งแรงมาก
29

30. Tertiary structure of a protein
30
เป็นรูปร่างของ polypeptide สายหนึ่งตลอดสาย ซึ่งการม้วนพบไปมาขึ้นอยู่กับแรงยึดเหนี่ยว
ระหว่าง R group ด้วยกันเอง หรือ R group กับโครงสร้างหลัก
แรงยึดเหนี่ยวหมายถึง
H-bond ionic bond
Hydrophobic interaction Van der Waals interaction
นอกจากนี้บางตอนยึดติดกันด้วย covalent bond ที่แข็งแรง เรียกว่า disulfide bridges
ระหว่างหมู่ sulhydryl (-SH) ของกรดอะมิโน cysteine ที่อยู่ใกล้กัน

31. The Quaternary structure of proteins
เป็นโครงสร้างของโปรตีนที่ประกอบด้วย polypeptide มากกว่า 1 สายเท่านั้น เกิด
จาก tertiary structure ของ polypeptide แต่ละสายมารวมกัน
Polypeptide chain
ตัวอย่างเช่น :
Collagen เป็น fibrous protein ประกอบด้วย
polypeptide 3 สายพันกันอยู่ ซึ่งทาให้โปรตีนชนิดนี้มี
ความแข็งแรงและพบใน connective tissue
31
Hemoglobin ประกอบด้วย
polypeptide 4 สายรวมกัน
กลายเป็นโปรตีนที่มีรูปร่างเป็นก้อน

32. รูปร่างของโปรตีนบางชนิดสามารถเปลี่ยนแปลงได้ ถ้าสภาพแวดล้อมของโปรตีนเปลี่ยนไป เช่น
pH อุณหภูมิ ตัวทาลาย เป็นต้น เนื่องจากแรงยึดเหนี่ยวต่างๆระหว่าง amino acid ในสาย
polypeptide ถูกทาลาย การเปลี่ยนแปลงนี้เรียกว่า Denaturation
โปรตีนบางชนิดเมื่อเกิด denaturation แล้ว ยังสามารถกลับคืนสู่สภาพเดิมได้ เรียกว่า
Renaturation
32
 ความร้อนและรังสีอัลตราไวโอเลต
 ตัวทาละลายอินทรีย์ เช่น เอทานอล แอซิโตน
 ความเป็นกรด หรือเป็นเบส
 การฉายรังสีเอกซ์(X – ray)
 การเขย่าหรือเหวี่ยงแรงๆ ทาให้ตกตะกอน
ปัจจัยที่มีผลต่อการแปรสภาพของโปรตีน

33. 33
ประเภทของโปรตีน
โปรตีนก้อนกลม (globular protein)
 เกิดจากสายพอลิเพปไทด์รวมตัวม้วนพับ
พันกันและอัดแน่นเป็นก้อนกลม
 ละลายน้าได้ดี
 ทาหน้าที่เกี่ยวกับกระบวนการเมทาบอลิซึม
ต่างๆ ที่เกิดขึ้นภายในเซลล์
โปรตีนเส้นใย (fibrous protein)
 เกิดจากสายพอลิเพปไทด์พันกันในลักษณะ
เหมือนเส้นใยยาวๆ
 ละลายน้าได้น้อย
 ทาหน้าที่เป็นโปรตีนโครงสร้าง มีความ
แข็งแรงและยืดหยุ่นสูง
Keratin
Silk
Casein
Enzyme
Albumin

34. ประเภทของโปรตีน หน้าที่ ตัวอย่าง
โปรตีนเร่งปฏิกิริยา เร่งปฏิกิริยาในเซลล์สิ่งมีชีวิต เอ็นไซม์
โปรตีนขนส่ง ขนส่งสารไปสู่ส่วนต่างๆ ของร่างกาย ฮีโมโกลบิน
โปรตีนโครงสร้าง ให้ความแข็งแรงและช่วยคงรูปร่าง
โครงสร้างต่าง ๆของร่างการ
คอลลาเจน
เคราติน
โปรตีนสะสม สะสมธาตุต่าง ๆ เฟอริทิน
โปรตีนป้ องกัน ป้ องกันและกาจัดสิ่งแปลกปลอมที่เข้ามา
ในเซลล์
แอนติบอดี
โปรตีนฮอร์โมน แตกต่างกันตามชนิดของฮอร์โมนนั้นๆ
ควบคุมการเจริญเติบโต
ควบคุมการเผาผลาญคาร์โบไฮเดรต
Growth hormone
Insulin
โปรตีนในการเคลื่อนที่ ยืดและหดตัวทาให้เกิดการเคลื่อนที่ของ
อวัยวะ
Acin และ myosin ใน
กล้ามเนื้อ
34

35. Nucleic acid (Informational polymer)
เป็นแหล่งเก็บข้อมูลทางพันธุกรรมและถ่ายทอดลักษณะของสิ่งมีชีวิต
Nucleic acid มี 2 ชนิด ได้แก่ Ribonucleic acid (RNA)/Deoxyribonucleic acid (DNA)
35
DNA ถูกใช้เป็นแม่แบบในการสังเคราะห์ mRNA ซึ่งถูกใช้เป็นตัวกาหนดในการสังเคราะห์โปรตีนอีกทอดหนึ่ง
DNA
RNA
protein

36. สิ่งมีชีวิตได้รับการถ่ายทอด DNA จากรุ่นพ่อแม่
โมเลกุลของ DNA เป็นสายยาวมียีนเป็นจานวนมากเป็นองค์ประกอบ
DNA อาจเกิดการเปลี่ยนแปลงได้ เนื่องจากสาเหตุต่างๆ เช่น ฤทธิ์ของสารเคมี หรือ รังสีจากสาร
กัมมันตรังสี
การเปลี่ยนลาดับ nucleotide ใน DNA อาจมีผลให้สิ่งมีชีวิตมีลักษณะเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมได้
การเปลี่ยนแลงลักษณะของสิ่งมีชีวิตที่มีผลมาจากการเปลี่ยนแปลงลาดับ nucleotide สามารถถ่ายทอด
ต่อไปยังรุ่นลูกได้
36
สายของ nucleic acid ประกอบด้วย polymer ของ nucleotides
แต่ละ nucleotide ประกอบด้วย 3 ส่วน ได้แก่
1. Nitrogen base
2. Pentose sugar
3. Phosphate group

37. Nitrogen base แบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ตามโครงสร้างทางเคมี ได้แก่
Pyrimidines
Purines
37
ใน DNA และ RNA มีเบสอยู่ 4 ชนิดเท่านั้น
DNA มีเบส A, G, C, T
RNA มีเบส A, G, C, U

38. น้าตาล pentose
ใน RNA คือ ribose
ใน DNA คือ deoxyribose
38
ตรงตาแหน่งอะตอมคาร์บอนที่ 5 (5’) ของน้าตาล pentose มีหมู่ phosphate group มาต่อ
รวมเรียก pentose + nitrogen base + phosphate group ว่า nucleotide

39. Nucleotide หลายโมเลกุลมาเชื่อมต่อกัน ได้สายยาวของ
polynucleotide ที่มีหมู่ phosphate และ pentose เรียงต่อกันเป็นสาย
โดย nitrogen base ยื่นออกมาจากส่วนยาวของ nucleic acid
Bond ที่มาเชื่อมต่อระหว่าง nucleotide 2 โมเลกุล เรียกว่า
Phosphodiester linkage
39
ลาดับของ nitrogen base บนสาย DNA หรือ mRNA มี
ลักษณะเฉพาะตัว
ลาดับของ base ในยีนจะเป็นตัวกาหนดลาดับของ amino
acid ของ polypeptide ของโปรตีน

40. The components of nucleic acids
40

41. 3. การถ่ายทอดลักษณะทางกรรมพันธุ์เกิดขึ้น เนื่องจาก DNA มี
การจาลองตัวเอง
RNA ประกอบด้วยสาย polynucleotide เพียงสายเดียว
DNA ประกอบด้วยสาย polynucleotide 2 สายเรียงต่อขนานกัน และมี
โครงสร้างเป็นเกลียว เรียกว่า double helix
41
สายทั้งสองของ DNA มีการเรียงตัวสลับปลายกัน คือ
ปลายด้าน 5’ ของ DNA สายหนึ่งจะเข้าคู่กับปลายด้าน 3’
ของอีกสายหนึ่ง โดยยึดติดกันด้วย H-bond ระหว่าง A
กับ T และ G กับ C (ดังรูป)
ลักษณะการเข้าคู่กันของ base เรียกว่า
complementary

42. 42

43. 43

44. 44

45. 45

46. 46

47. 47
แคลเซียม
1. เป็นส่วนประกอบสาคัญของกระดูกและฟัน หากร่างกายขาดแคลเซียมจะทาให้โครงร่างของร่างกายเจริญเติบโต
ไม่เต็มที่ และเป็นโรคกระดูกอ่อน
2. ช่วยควบคุมการทางานของหัวใจ กล้ามเนื้อ และระบบประสาท
3. ช่วยทาให้เลือดแข็งตัว และทาให้เลือดหยุดเมื่อร่างกายเกิดบาดแผล
ฟอสฟอรัส
1. ทางานร่วมกับแคลเซียมในการสร้างกระดูกและฟัน
2. ควบคุมการปล่อยพลังงานในการเผาไหม้ของคาร์โบไฮเดรต ไขมัน และโปรตีน
3. ควบคุมสมดุลของความเป็นกรดและด่างในเลือด
4. เป็นส่วนประกอบของสมองและไขสันหลัง

48. 48
เหล็ก
1.เป็นส่วนประกอบสาคัญของ "ฮีโมโกลบิน" ในเม็ดเลือดแดง หากร่างกายขาดธาตุเหล็กจะทาให้เป็นโรคโลหิตจาง ซึ่งมี
อาการซีด อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย
2.เหล็กยังเป็นส่วนประกอบของกล้ามเนื้อเยื่อต่างๆ ทาหน้าที่ขับออกซิเจนที่เลือดนามาไว้ใช้
ไอโอดีน
ธาตุไอโอดีนมีประโยชน์ต่อร่างกายคือ เป็นส่วนประกอบที่สาคัญของฮอร์โมนที่ผลิตจากต่อมธัยรอยด์ ฮอร์โมนนี้ทาหน้าที่
ควบคุมให้ร่างกายเจริญเติบโตตามปกติ ถ้าร่างกายขาดไอโอดีนจะทาให้ต่อมธัยรอยด์โตขึ้น ซึ่งเรียกว่า "โรคคอพอก"
ดังนั้นไอโอดีนจึงมีประโยชน์ในการป้องกันโรคคอพอก และไม่ทาให้ร่างกายเตี้ย แคระแกร็น
โซเดียม
1.ช่วยทาให้น้าในเนื้อเยื่อและหลอดเลือดมีความสมดุล
2.ช่วยทาให้ระบบต่างๆของร่างกายทางานปกติ โดยเฉพาะการขับถ่ายของเสียทางไตและผิวหนัง
แมกนีเซียม มีมากในอาหารหลายชนิด เช่น ถั่ว ข้าวแดง ข้าววีท ข้าวบาร์เลย์ ข้าวโพด ผักใบเขียว(หากหุงต้มนานเกินไป
จะทาให้แมกนีเซียมหลุดออกไปหมด) ทางานร่วมกับแคลเซียม หากร่างกายขาดแมกนีเซียม ฟันจะไม่แข็งแรงการที่
ร่างกายมีแมกนีเซียมต่า จะทาให้ความดันโลหิตสูง และเป็นโรคหัวใจ
สังกะสี เป็นธาตุที่เราต้องรับเป็นประจาในปริมาณที่น้อยมาก เพราะถ้ามากเกินไปก็จะก่อให้เกิดอันตราย อาหารที่มีมาก
ได้แก่ ตับ ข้าวสาลี ข้าวโพด ถั่ว หอยนางรม หากกินในปริมาณต่ามาก จะทาให้เจริญเติบโตช้า ขนร่วงมีความสาคัญในการ
เผาผลาญคาร์โบไฮเดรตและโปรตีนเป็นส่วนประกอบของเอนไซม์อินซูลิน(โรคเบาหวาน) หากขาดจะเป็นโรคตาบอดสี (เร
ตินาในตาของคนจะมีปริมาณสูง) บารุงรักษาผิวหนังและสิวฝ้ า

49. 49
สรุปการทดสอบสารอาหาร
คาร์โบไฮเดรต : มี 2 วิธี
•ใช้สารละลายไอโอดีน ทดสอบคาร์โบไฮเดรตโมเลกุลใหญ่ (Polysaccharide)
- การทดสอบแป้ง โดยการนาน้าแป้งมาเติม I2 จะได้สีน้าเงิน
- การทดสอบไกลโคเจน โดยการนาสารละลายไกลโคเจนมาเติม I2 จะได้สีแดง
- การทดสอบเซลลูโลส โดยการนาสารละลายเซลลูโลสมาเติม I2 จะได้...
ไ ม่ เ ป ลี่ ย น แ ป ล ง
สารละลาย
ไอโอดีน

50. 50
สารละลาย
เบเนดิกต์
น้าตาล ตะกอนสีแดงอิฐ
•ใช้สารละลายเบเนดิกต์ ทดสอบน้าตาล
* ยกเว้น ซูโครส(น้าตาลทราย) ต้องต้มกับกรดเจือจางก่อน
ไบยูเรต ได้จาก
การเติม CuSO4
ใน NaOH
สารละลาย
โปรตีน
หยดกรดไนตริกเข้มข้น
ใน สารละลายโปรตีน
เมื่อเติม
NH4OH
โปรตีน : มี 2 วิธี
•ใช้วิธีไบยูเร็ต
•ใช้กรดไนตริกเข้มข้น

51. 51
ไขมัน : มี 2 วิธี
1. กำรทดสอบทำงกำยภำพ เพื่อทดสอบภำวะโปร่งแสง เนื่องจำกโมเลกุลของไขมันจะเข้ำไปแทนที่
โมเลกุลของอำกำศเมื่อนำน้ำมันไปทำบนกระดำษ และไขมัน มีดัชนีหักเหของแสงน้อยกว่ำอำกำศ จึงทำให้เกิดภำวะ
โปร่งแสงขึ้น
2. กำรทดสอบคุณสมบัติทำงเคมี สำมำรถทำได้โดยนำไขมันไปต้มกับสำรละลำยด่ำง เช่น NaOH จะได้
สำรประกอบชนิดใหม่ ซึ่งมีลักษณะลื่นเหมือนด่ำง แต่มีฟองมำกมำยเมื่อขยี้(สบู่)
@ กำรทดสอบควำมอิ่มตัวโดยกำรฟอกสีกับสำรละลำยไอโอดีน (หยดน้อยอิ่มมำก หยดมำกอิ่มน้อย)
วิตามิน C :
โดยใช้น้ำแป้ งมำหยดสำรละลำยไอโอดีน (ได้สีน้ำเงิน) เป็นตัวทดสอบ โดยนำสำรอำหำรที่สงสัยว่ำมี
วิตำมินซี มำหยดลงไป โดยถ้ำสีน้ำเงินจำงหำยไป แสดงว่ำมี วิตำมินซี ( จำนวนหยดน้อย มีวิตำมินซีมำก
จำนวนหยดมำก มีวิตำมินซีน้อย )
น้า :
ใช้จุนสีสะตุ (Anhydrus Copper Sulphate) ซึ่งมีสีขำว ถ้ำถูกน้ำจะเปลี่ยนเป็นสีฟ้ ำ ถึงน้ำเงิน

52. 52

53. 53

54. 54

55. 55

56. 56
The End
Thank You For Your Attention