2. Obeziteti konsiderohet një situate jonormale, ku ka
depozitim te tepërt te yndyrës ne trup. Kjo ndodhe
nga marrja e tepert e ushqimit, d.m.th te energjisë
te tepërt. Për të vlerësuar gjendjen ushqyese të
trupit dhe te obezitetit, përdorim Body Mass Index (
BMI ).
BMI = Pesha / Gjatesia2 ( Kgr/m2 ) Nje person
klasifikohet mbipeshe kur BMI eshte midis 25 – 30
ndersa si obez nese eshte ≥ 30. Per shembull nje
person qe eshte 97kg dhe gjatesi 1,76, ka BMI
31,3…eshte obez ! Klasifikimi – BMI Klasifkimi i te
rriturve ne baze te BMI Nënpeshe (-18) Peshe
normale (18,50 - 24,99) Mbipeshe (29,99 - 25,00)
Obez (+30)
3. Etiologjia e obezites
eshte shumefaktor, por
shkaku themelor eshte
ngrenja e
tepert...Obezita mund ti
ndodhe te gjitheve.
Megjitheate disa grupe
jane me shume ne rrezik
te behen te obez.
Faktore te tjere qe
lidhen me obezen jane :
1) Stresi, lodhja, trishtimi
2) Mosha
3) Disa ilace
4)Çrregullime
hormonale
4. Obeziteti eshte nje situate
shume renduese per
shendetin dhe eshte e lidhur
me shume semundje :
1)Zemra ( infrakt ne zemer )
2)Sistemi i eneve te gjakut (
tensioni i gjakut, athirosklirosis)
3) Sistemi I frymemarrjes (
syndrome kufizues, apnea ne
gjume )
4) Sistemi hepato-temth ( gure
ne melci, dhjamth ne melci )
5) Hormone dhe funksionet
metabolike ( diabet, kolisterol
etj)
Funksioni i veshkave Nyejt
dhe muskujt Lekure Rrezik
kirurgjikale Crregullime
riprodhuese dhe funksione
seksuale
5. E para duhet te vendosin me siguri qe duan te humbasi kilet, ti
nenshrohet nje seri analizave laboratike te gjakut ( p.sh kolisterol,
hormonale etj ) per te indetifikuar shkakun e obezites dhe pastaj ti
drejtohet nje dietologu i cili do pergatisi nje diete ne nevojat dhe
zakonet e pacientit .Ndihme te madhe mund te ju ofrojne keto
rregulla – keshilla :
Ndiqni nje diete me te gjitha grupet e ushqimeve e bazuar me
rekomandimet e dietes mesdhetare. Perjashtoni ushqime qe kane
shume yndyra dhe sheqer. Zgjidhni dhe perdorni produkte me pak
sheqer ( produkte light ). Pakesoni sheqerin e thjeshte, sheqerin ne
embelsirat, pijet me gaze, lengjet nektar. Sa me rralle ne dieten tuaj
aq me mire. Zgjidhni dhe perdorni qumesht dhe kose me pak indyre
1,5 – 2 %
Mos perdorni produkte me shume kripe per shembull : snack, arra dhe
bajame me kripe , sallamra dhe djathe te kriposura. Shume kripe
lidhet me tensionin e larte, me semundje zemre etj Perdorni 5 rracjone
fruta dhe perime cdo dite te fresketa e te kohes. 1 rracjon frute = 1
molle ose portokalle ose dardhe mesatare. 1 rracjon perimesh = 1
flixhane nes kafeje domate ose kastravec etj
Vaji kryesor per gatesen tuaj duhet te jete vaj ulliri. Mos perdorni
shume gjalpe dhe vajra te tjera. Konsmoni peshke 1-2 here ne jave te
cilet kane omega3 .Perdorni «drithë» qe kane fibra. Drithë (
carbohydrates) me fibra jane makaronet, orizi, patate, pulse por te
gatuara me pake vaje .Pakesoni konsumimin e alkoolit .Te beni
stervitje cdo dite. 20- 30 min ecje ju ndihmon te keni nje peshe ideale.
.Pini uje…shume uje 8 – 10 gota te pakten cdo dite.
6. Me të drejtë është folur dhe
shkruar në vite madje
vazhdon të flitet për rolin e
aktivitetit fizik në shëndetin
fizik e mendor e në veçanti
parandalimin e obezitetit, po
aq sa dhe të matshme të asaj
pune sensibilizuese e
vërtetojnë mbi 2000 fusha
kalçeto (futboll në fushë e me
porta të vogla) dhe 8000 salla
fitnesi ku të rinjtë e të rejat me
kulturë e respekt për
shëndetin jo vetëm që
shkojnë me dëshirë, por dhe
me pagesë. Ky kontingjent
përbën një pjesë të shoqërisë
sonë bile një përqindje të
vogël të saj. Ndërkohë që
pjesa tjetër, ajo antisportive e
shoqërisë, për arsye të
njohura dhe të panjohura,
përbejnë kontingjentin
7. E riskuar nga sindromi
hypokinetik (AKTIVITET
FIZIK i KUFIZUAR) ku
bëjnë pjesë përveç
sëmundjeve që
përmendëm më sipër
dhe shumë të tjera ku
më prevalente do të
veçonim ndryshimet
muskulo skeletike
sëmundje të tëmthit e
mëlçisë zorrëve
impotencë seksuale,
sëmundjeve të zemrës
diabetit etj.
8. Ndoshta nuk do të ishte e tepërt të
theksonim që në fillim se në jetëgjatësi
aktiviteti fizik ka një rol dominues. Është
pikërisht aktiviteti fizik i normuar në
përshtatje fiziologjike që na mundëson
një performancë të mirë psikofizike pa
përmendur bukurinë trupore e në
veçanti pastërtinë e lëkurës aq të
kërkuara nga femrat. Mendoj se do të
ishin të mjaftueshme argumentet e
mësipërme për cilindo që dëshiron një
jetë cilësore sa më të gjatë.
