หนังสือเล่มเล็ก เรื่อง สัตว์ป่าสงวน โดย จินตะนา ดีนาง 52030583001 เทคโนโลยีการศึกษา พ.22 อุดรธานี

2. สัตวปาสงวน( Reserved Animals ) หมายถึง สัตวปาที่หายาก กําหนดตามบัญชีทาย
พระราชบัญญัติสงวนและคุมครองสัตวปา พ.ศ. 2503 จํานวน 9 ชนิด เปนสัตวปาเลี้ยงลูกดวยนม
ทั้งหมด ไดแก แรด กระซู กูปรี ควายปา ละองหรือละมั่ง สมัน เนื้อทราย เลียงผา และกวางผา
สัตวปาสงวนเปนสัตวหายาก ,ใกลจะสูญพันธุ หรืออาจจะสูญพันธุไปแลว จึงจําเปนตอง
มีบทบัญญัติเขมงวดกวดขัน เพื่อปองกันไมใหเกิดอันตรายแกสัตวปาที่ยังมีชีวิตอยูหรือซากสัตว
ป า ซึ่ง อาจจะตกไปอยู ยั งต า งประเทศด ว ยการซื้ อขาย ต อ มาเมื่ อ สถานการณ ข องสัต ว ป าใน
ประเทศไทยเปลี่ยนแปลงไป สัตวปาหลายชนิดมีแนวโนมถูกคุกคามเสี่ยงตอการสูญพันธุมาก
ยิ่ ง ขึ้ น ประกอบกั บ เพื่ อ ให เ กิ ด ความสอดคล อ งกั บ ความร ว มมื อ ระหว า งประเทศในการ
ควบคุมดูแลการคาหรือการลักลอบคาสัตวปาในรูปแบบตาง ๆ ตามอนุสัญญาวาดวยการคา
ระหวางประเทศวาดวยชนิดสัตวปาและพืชปาหรือ CITES ซึ่งประเทศไทยไดรวมลงนามรับรอง
อนุสัญญาในป พ.ศ. 2518 และไดใหสัตยาบัน เมื่อวันที่ 21 มกราคม พ.ศ. 2526 นับเปนสมาชิก
ลําดับที่ 80 จึงไดมีการพิจารณาแกไขปรับปรุงพระราชบัญญัติฉบับเดิมและตราพระราชบัญญัติ
สงวนและคุมครองสัตวปา พ.ศ. 2535 ขึ้นใหมเมื่อวันที่ 19 กุมภาพันธ พ.ศ. 2535
สัตวปาสงวนตามในพระราชบัญญัติฉบับใหม หมายถึง สัตวปาที่หายากตามบัญชีทาย
พระราชบั ญ ญั ติ ฉ บั บ นี้ แ ละตามที่ กํ า หนดโดยตราเป น พระราชกฤษฎี ก า ทํ า ให ส ามารถ
เปลี่ยนแปลงชนิดสัตวปาสงวนไดโดยสะดวกโดยออกเปนพระราชกฤษฎีกาแกไขหรือเพิ่มเติม
เทานั้น ไมตองถึงกับตองแกไขพระราชบัญญัติอยางของเดิม ทั้งนี้ไดมีการเพิ่มเติมชนิดสัตวปาที่
มีสภาพลอแหลมตอการสูญพันธุอยางยิ่ง 7 ชนิด และตัดสัตวปาที่ไมอยูในสถานะใกลจะสูญ
พันธุ เนื่องจากการที่สามารถเพาะเลี้ยงขยายพันธุไดมาก 1 ชนิด คือ เนื้อทราย รวมกับสัตวปา
สงวนเดิม 8 ชนิด รวมเปน 15 ชนิด ไดแก
1. นกเจาฟาหญิงสิรินธร
2. แรด
3. กระซู
4. กูปรี

3. 5. ควายปา
6. ละองหรือละมั่ง
7. สมัน
8. เลียงผา
9. กวางผา
10. นกแตวแลวทองดํา
11. นกกระเรียน
12. แมวลายหินออน
13. สมเสร็จ
14. เกงหมอ
15. พะยูน

4. 1. แมวลายหินออน
ชื่อสามัญ
Marble Cat
ชื่อวิทยาศาสตร
Pardofelis marmorata
ลักษณะ
เปนแมวปาขนาดกลาง น้ําหนักประมาณ 4 - 5 ก.ก. อาศัยอยูในปาดงดิบและปาดิบชื้น
สวนใหญมักอยูบนตนไม ชอบออกหากินในเวลากลางคืน อาหารไดแก แมลง งู นก หนู
และลิงขนาดเล็ก

5. 2. พะยูน
ชื่อสามัญ
Dugong
ชื่อวิทยาศาสตร
Dugong dugon
ลักษณะ
ไมใชปลาแตเปนสัตวเลี้ยงลูกดวยนมชนิดหนึ่ง ที่อาศัยอยูตามทองทะเลชายฝง ไมมีครีบ
หลัง น้ําหนักประมาณ 300 ก.ก. อยูรวมกันเปนครอบครัว หลายครอบครัวจะมาหากิน

รวมกันเปนฝูงใหญ กินพืชจําพวกหญาทะเลตามชายฝง ออกลูกครั้งละ 1 ตัว ใชเวลาตั้ง
ทองประมาณ 1 ป

6. 3. เกงหมอ
ชื่อสามัญ
Fea's Barking Deer
ชื่อวิทยาศาสตร
Muntiacus feai
ลักษณะ
ลักษณะคลายเกงธรรมดา แตสลําตัวคล้ํากวา หางสั้น ดานบนสีดาตัดกับสีขาวดานลาง
ี ํ
ชัดเจน ชอบอาศัยอยูเดี่ยวในปาดงดิบตามลาดเขา จะอยูเปนคูเฉพาะในฤดูผสมพันธุ
เทานั้น ชอบกินใบไม ใบหญาและผลไม ออกลูกครั้งละ 1 ตัว ตั้งทองนาน 6 เดือน

7. 4. นกกระเรียน
ชื่อสามัญ
Sarus Crane
ชื่อวิทยาศาสตร
Grus antigone
ลักษณะ
เปนนกขนาดใหญที่เคยพบตามทองทุงที่ชื้นแฉะ และหนอง บึง เมื่อยืนมีความสูงราว
150 ซ.ม. ออกหากินเปนคูและกลุมครอบครัว และจะจับคูอยูดวยกันตลอดชีวิต มีความ
ผูกพันกับคูสูงมาก ชอบกินแมลง สัตวเลื้อยคลาน สัตวน้ํา เมล็ดขาว และหญาออน วาง
ไข ครั้งละ 2 ฟอง

8. 5. เลียงผา
ชื่อสามัญ
Serow
ชื่อวิทยาศาสตร
Capricornis sumatraensis
ลักษณะ
เปนสัตวกีบคูมีเขาจําพวกแพะ ความสูงที่ไหล 85 - 94 ซ.ม. หนักประมาณ 85 - 140 ก.ก.
อาศัยอยูตามภูเขาที่มีหนาผา หรือถ้ําตื้น วองไวและปราดเปรียวมาก สามารถวายน้ําขาม
ระหวางเกาะ และแผนดินได มีประสาทตา หู และรับกลิ่นไดดมาก ชอบกินพืชตางๆ ออ
ี
กลูกครั้งละ 1 ตัว ตั้งทองนาน 7 - 8 เดือน

9. 6. กวางผา
ชื่อสามัญ
Goral
ชื่อวิทยาศาสตร
Naemorhedus griseus
ลักษณะ
มีลักษณะคลายแพะ ความสูงที่ไหล 50 - 70 ซ.ม. หนักประมาณ 22 - 32 ก.ก. มีขาที่
แข็งแรง สามารถกระโดดตามชะงอนผาไดอยางวองไว พบตามยอดเขาสูงชันจาก
ระดับน้ําทะเลมากกวา 1,000 เมตร ซึ่งมีอากาศหนาวเย็นเกือบตลอดป อาหารไดแก พืช
ตามสันเขาและหนาผาหิน ออกลูกครั้งละ 1 ตัว ตั้งทองนาน 6 - 8 เดือน มีอายุประมาณ 8
- 10 ป

10. 7. ละองหรือละมั่ง
ชื่อสามัญ
Eld's Deer
ชื่อวิทยาศาสตร
Cervus eldi
ลักษณะ
ความสูงที่ไหล 1.2 - 1.3 เมตร หนักประมาณ 95 - 150 ก.ก. ชอบอยูรวมกันเปนฝูง เล็ก ๆ
ออกหากินทั้งในเวลากลางวันและกลางคืน กินใบหญาใบไมและผลไมเปนอาหาร
ออกลูกครั้งละ 1 ตัว ตั้งทองนานประมาณ 7 - 8 เดือน

11. 8. สมัน
ชื่อสามัญ
Schomburgk's Deer
ชื่อวิทยาศาสตร
Cervus schomburgki
ลักษณะ
เปนกวางขนาดกลาง และไดชื่อวามีเขาสวยงามที่สุด ความสูงที่ไหล 1 เมตร การแตก
แขนงของเขา แขนงทั้ง 2 จะทํามุมแยกออกไปเทากับลํากิ่งเดิม คลายสุม ชาวบานจึง
เรียกวา "กวางเขาสุม" ชอบอยูรวมกันเปนฝูงเล็ก ๆ และอยูเฉพาะในทุงโลง ไมอยูตามปา
ทึบ เพราะเขาจะเกี่ยวพันเถาวัลยไดงาย ชอบกินยอดหญาออน ผลไมและใบไม

12. 9. กูปรี
ชื่อสามัญ
Kouprey
ชื่อวิทยาศาสตร
Bos sauveli
ลักษณะ
เปนสัตวปาตระกูลเดียวกับกระทิงและวัวแดง ความสูงที่ไหล 1.7 - 1.9 เมตร หนัก
ประมาณ 700 - 900 ก.ก. อยูรวมกันเปนฝูง 2 - 20 ตัว มีนิสัยปราดเปรียว ตัวเมียจะเปน
ตัวนําฝูงหากินและหลบหนีศัตรู ตัวผูตัวใหญที่สุดจะเปนจาฝูง ชอบกินหญา ใบไม และ
ดินโป งเปน ครั้งคราว ออกลูกครั้งละ 1 ตัว ตั้งทองนาน 9 - 10 เดือน

13. 10. ควายปา
ชื่อสามัญ
Wild Water Buffalo
ชื่อวิทยาศาสตร
Bubalus bubalis
ลักษณะ
รูปรางปราดเปรียวและขนาดลําตัวใหญกวาควายบาน ความสูงที่ไหล 1.6 - 1.9 เมตร
หนักประมาณ 800 - 1,200 ก.ก. ชอบนอนแชปลักใหดินโคลนพอกลําตัว เพื่อปองกัน
แมลงรบกวน มีนิสัยชอบอยูเปนฝูง จะดุรายมากถาบาดเจ็บ กินใบไม หญา และหนอไม
ออกลูกครั้งละ 1 ตัว ตั้งทองประมาณ 10 เดือน

14. 11. แรด
ชื่อสามัญ
Javan Rhino
ชื่อวิทยาศาสตร
Rhinoceros sondaicus
ลักษณะ
เปนสัตวเลี้ยงลูกดวยนม ความสูงที่ไหล 1.60 - 1.75 เมตร น้ําหนัก 1,500 - 2,000 ก.ก.
ชอบนอนในปลักโคลนตมหนองน้ํา เพื่อไมใหหนังแตกและถูกแมลงรบกวน มีสายตาไม
คอยดีนัก แตมีประสาทสัมผัสในการรับกลิ่นดีมาก ชอบกินยอดไม ใบไม และผลไม
ออกลูกครั้งล ะ 1 ตัว ตั้งทองนานประมาณ 16 เดือน มีอายุยืนประมาณ 50 ป

15. 12. กระซู
ชื่อสามัญ
Sumatran Rhino
ชื่อวิทยาศาสตร
Didermocerus sumatraensis
ลักษณะ
จัดเปนแรดที่พันธุเล็กที่สุด ความสูงที่ไหล 1 - 1.4 เมตร น้ําหนัก 900 - 1,000 ก.ก. มี 2
นอ ปนเขาไดเกง มีประสาทในการรับกลิ่นดีมาก เมื่อพบสิ่งกีดขวางจะไมขาม และมักใช

หัวดันใหพนทางเดิน ชอบกินกิ่งไม ใบไมและผลไม ออกลูกครั้งละ 1 ตัว ตั้งทองนาน 7 -
8 เดือน

16. 13. สมเสร็จ
ชื่อสามัญ
Malayan Tapir
ชื่อวิทยาศาสตร
Tapirus indicus
ลักษณะ
มีประสาทสัมผัสทางกลิ่นและเสียงดีมาก ชอบออกหากินในเวลากลางคืน มักมุดหากิน
ตามที่รกทึบ ออกลูกครั้งละ 1 ตัว ตั้งทองนาน 13 เดือน

17. 14. นกแตวแลวทองดํา
ชื่อสามัญ
Gurney's Pitta
ชื่อวิทยาศาสตร
Pitta gurneyi
ลักษณะ
ขนาดลําตัวยาว 21 ซ.ม. ชอบทํารังบนกอระกําและกอหวาย ซึ่งมีหนามแหลม ใกลลําธาร
เล็ก ๆ เพื่อสะดวกตอการหาอาหาร กินไสเดือน ตัวออนดวง ปลวก จิ้งหรีด ตั๊กแตน หอย
ทาก และกบ เมื่อตกใจหรือมีอันตรายจะรอง "แตว...แตว..." เพื่อเปนสัญญาณเตือนนก
ตัวอื่น วางไขคราวละ 3 - 4 ฟอง

18. 15. นกเจาฟาหญิงสิรินธร
ชื่อสามัญ
White-eyed River-Martin
ชื่อวิทยาศาสตร
Pseudochelidon sirintarae
ลักษณะ
นกนางแอนชนิดลําตัวยาว 15 ซ.ม. พบครั้งแรกในประเทศไทย ป 2511 ในบริเวณ บึง
บอระเพ็ด จังหวัดนครสวรรค จะเกาะนอนอยูในฝูงนกนางแอนชนิดอื่น ๆ ตามใบออ
และ ใบสนุน โฉบจับแมลงเปนอาหาร
ที่มาจากเว็บไซต : www.ku.ac.th/AgrInfo/wild/index.html