SlideShare a Scribd company logo
1 of 50
Download to read offline
STARY TEATR
KONSERWATORIUM
MUZYCZNE W KRAKOWIE
MIEJSCE I ARCHITEKTURA
Miejsce, które znamy pod nazwą placu Szczepańskiego,
dopiero z początkiem XIX wieku stało się przestronnym
placem. Wcześniej wznosiła się tu drewniana i murowana
zabudowa, w tym od około 1300 roku kościół parafialny
pw. św. Szczepana otoczony cmentarzem. W północno-
-wschodnim narożu tej niewielkiej nekropolii około 1450
roku wzniesiono też kaplicę pod wezwaniem śś. Macieja
i Mateusza. Ponadto kiedy w 1579 roku osiedli w Krakowie
jezuici, utworzyli przy parafii św. Szczepana swój nowicjat
i umieścili go w jednej z kamienic przy placu. Nieopodal
zaś znajdowały się opasające miasto mury z basztami.
Budowle te doskonale widać na dawnych mapach miasta.
Plan Krakowa z 1787 z dzieła Filipa Lichockiego, współautor
Antoni Ignacy Grebel. Polona, sygn. ZZK 1 262, domena publiczna
Widok panoramiczny placu Szczepańskiego ok. 1824,
autor Łukasz Kozakiewicz. Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. 29/679/18. rys. 39, domena publiczna
Jedna z kamienic – stojąca w narożu ulic Szczepańskiej
i bezimiennej, następnie nazwanej Jagiellońską –
w czasach funkcjonowania parafii św. Szczepana stanowiła
budynek parafialny. Ale już z końcem XVIII wieku stała
się własnością prywatną Antoniego i Anny Szasterów. To
od nich nabył dom, wraz z kolejnym do niego przyległym,
Jacek Kluszewski, przyszły dyrektor krakowskiego Teatru
Narodowego, z zamiarem przebudowy obu kamienic na
stały miejski teatr, o którym później będzie się mówiło
Stary Teatr.
Teatr Jacka Kluszewskiego widziany od placu Szczepańskiego,
fragment widoku panoramicznego placu Szczepańskiego ok. 1824,
autor Łukasz Kozakiewicz. Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn.
29/679/18. rys. 39, domena publiczna
Prace budowlane Kluszewski zlecił ówczesnemu
architektowi miejskiemu i zarazem swojemu
przyjacielowi, Szczepanowi Humbertowi. Ukończono
je w niecały rok. 1 stycznia 1799 roku zainaugurowano
działalność teatru. Do klasycystycznego gmachu
prowadziły wówczas dwa wejścia główne: jedno
od ulicy Jagiellońskiej (dokładnie tam, gdzie znajduje
się obecne wejście), a drugie od placu Szczepańskiego.
Szczepan Humbert, autor Piotr Wroński. Polona, sygn.
G.25054/I, domena publiczna
Budynek nakryto łamanym dachem gontowym,
a fasadę otynkowano na zielono. Teatr przypominał inne
tego typu budowle w Londynie, Paryżu czy Wenecji,
a najmocniej teatr wzniesiony z początkiem XIX wieku
w Czeskich Budziejowicach. Przy dekoracji wnętrz
Humbert zainspirował się za to wiedeńskim Leopoldstädter
Theater, zbudowanym w 1780 roku.
Scena i widownia teatru Jacka Kluszewskiego, rysunek z 1799.
Za: A. Litak, Architektura Starego Teatru 1799-1999, katalog
wystawy, Kraków 2000, s. 7
Tymczasem kościoły św. Szczepana i śś. Macieja
i Mateusza, a także mury miejskie ostatecznie
rozebrano. W 1802 roku powstał zatem plac, który
wkrótce postanowiono oficjalnie nazwać placem
Gwardii Narodowej na pamiątkę pierwszego przeglądu
utworzonej w 1811 roku w Krakowie gwardii narodowej
składającej się z właścicieli realności, kupców, uczniów,
fabrykantów i rzemieślników. Nazwa ta jednak nie
przyjęła się, bo miejsce wciąż związane było w pamięci
ludności z parafią św. Szczepana. Plac nazywano więc
po prostu Szczepańskim.
Plac Szczepański w Krakowie na początku XIX wieku,
Sebastian Sierakowski, 1800-1820. Cyfrowe zbiory Biblioteki
Jagiellońskiej, sygn. NDIGGRAF039049, domena publiczna
Ten pusty plac świetnie nadawał się do zapełnienia go
nowoczesnymi budowlami. Tak myślało wielu. Tak mógł
myśleć Maciej Knotz, węgierski kupiec, posiadacz licznych
krakowskich nieruchomości, który w 1816 roku zwrócił
się do władz miasta o zezwolenie na wybudowanie
gmachu teatralnego. Knotz chciał bowiem konkurować
z Kluszewskim. Nie powinno to dziwić, jako że teatr
postawiony przez Kluszewskiego był w złym stanie
technicznym już w kilka lat po jego otwarciu, a sam
dyrektor prowadził scenę z wyraźnie coraz mniejszym
zaangażowaniem.
Projekt teatru przy pl. Szczepańskim w Krakowie –
2 rysunki elewacji budynku, Sebastian Sierakowski, 1816-21,
akwarela w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej. Polona,
sygn. BJ Graf. I.R. 1024, domena publiczna
Początkowo Knotz myślał o postawieniu teatru na Rynku
Głównym w miejscu ratusza, potem jednak za bardziej
atrakcyjne miejsce uznał plac Szczepański. Jest wielce
prawdopodobne, że to na zlecenie Knotza architekt
Sebastian Sierakowski zaprojektował kilka wersji teatru w
dwóch wspomnianych lokalizacjach.
Projekt teatru przy pl. Szczepańskim w Krakowie – Rysunek
elewacji i przekrój podłużny budynku, Sebastian Sierakowski,
1816-21, akwarela w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej.
Polona, sygn. BJ Graf. I.R. 1024, domena publiczna
Projekt teatru przy pl. Szczepańskim
w Krakowie – rzut budynku,
Sebastian Sierakowski, 1816-21,
akwarela w zbiorach Biblioteki
Jagiellońskiej. Polona, sygn. BJ Graf. I.R.
2598, domena publiczna
Projekt teatru przy pl. Szczepańskim w Krakowie – rysunek elewacji,
Sebastian Sierakowski, 1816-21, akwarela w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej.
Polona, sygn. BJ Graf. I.R. 2601, domena publiczna
Ten architekt amator miał na swoim koncie sporo
projektów oraz ważne dzieło dotyczące budownictwa
zatytułowane Architektura obejmująca wszelki gatunek
murowania i budowania. Był także projektodawcą
postawienia na placu Szczepańskim w 1817 roku obelisku
upamiętniającego utworzenie Wolnego Miasta Krakowa
przez „opiekuńcze” mocarstwa. (Miało to ugruntować
pozycję Krakowa jako Wolnego Miasta, zalążka
autonomicznego bytu państwowego).
Projekt pomnika wdzięczności za utworzenie
Wolnego Miasta Krakowa na pl. Szczepańskim – projekt
Sebastiana Sierakowskiego, współautor Michał Stachowicz,
1817, akwarela w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej. Polona,
sygn. BJ Graf. I.R. 1040, domena publiczna
Żadna z opracowanych przez Sierakowskiego koncepcji
nie została jednak ostatecznie wykorzystana. W 1830
roku rząd Wolnego Miasta Krakowa postanowił też
nie odnawiać kontraktu z Kluszewskim. Wówczas to
powstało kilka koncepcji całkiem nowego teatru.
Pod koniec lat 30. XIX wieku klasycyzm ustępował
nowym prądom, koncepcje Sierakowskiego były już
niemodne. Dlatego postanowiono zlecić nowe plany
dwóm popularnym wówczas architektom, Feliksowi
Radwańskiemu i Feliksowi Księżarskiemu. Oba
powstałe projekty były bardzo ciekawe, funkcjonalne
i nowoczesne, ale zakładały większe wydatki, niż miasto
było gotowe ponieść.
Projekt teatru przy pl. Szczepańskim Feliksa Radwańskiego,
1839 i Feliksa Księżarskiego, 1840. Za: K. Nowacki, Dzieje
teatru w Krakowie. Architektura krakowskich teatrów, Kraków
1982, s. 74 i 78.
Dlatego kiedy w 1841 roku zmarł Jacek Kluszewski,
miasto zdecydowało się wykupić budynek od jego
spadkobierców, dokupić jeszcze jedną kamienicę od
rodziny Uznańskich (w ciągu ulicy Jagiellońskiej) i zlecić
nie budowę nowego gmachu, lecz kolejną przebudowę
starego. Zadanie tym razem zlecono architektom Karolowi
Kremerowi i Tomaszowi Majewskiemu. Powstał gmach
w stylu historycznym, przypominający florencki pałac
Medyceuszów z XV wieku. Tym samym architekci chcieli
podkreślić rangę teatru – miał on być tym dla Krakowa,
czym siedziba Medyceuszów dla Florencji.
Plan przedstawiający fragment elewacji teatru po przebudowie
z lat 1841-42, według projektu K. Kremera i T. Majewskiego,
1851-1900. Archiwum Narodowe w Krakowie,
sygn. ABM TAU BUP 71p5027, domena publiczna
Teatr Krakowski widziany
od ul. Szczepańskiej
po przebudowie
Majewskiego i Kremera.
Za: J. Mączyński,
Pamiątka z Krakowa:
opis tego miejsca i jego
okolic, cz. 3, Kraków 1845,
domena publiczna
Plan pierwszego piętra teatru
po przebudowie według
projektu K. Kremera
i T. Majewskiego, 1841.
Archiwum Narodowe
w Krakowie, sygn.
29/1410/0/2.22.1/17054,
domena publiczna
W 1822 roku plac Szczepański wyłożono brukiem,
od jakiegoś czasu służył też jako plac targowy (u dołu
po prawej widoczne drewniane kramy sprzedających).
Za młodymi drzewami nasadzonymi na „posprzątanych”
plantach majaczą wieże kościoła karmelitów.
Na obrazie Stary Teatr jest już wyraźnie po przebudowie
Kremera i Majewskiego, ale przyległa do niego
kamienica jeszcze zachowuje dawny wygląd, jest
pomalowana na zielono, jak wcześniej teatr. Budynki
w latach 1844-1852 były bowiem ze sobą połączone.
Południowo-zachodnia część placu Szczepańskiego
ok. poł. XIX wieku, na obrazie Konstantego Kopffa. Za:
http://napiwnymszlaku.blogspot.com/2019/06/matys-
pieniazek.html, domena publiczna
Targ na placu Szczepańskim widziany od plant,
„Kłosy” 1 stycznia 1882, t. 34, nr 862. Polona, sygn. P.35004 A, domena publiczna
Niewielkie nakłady finansowe ze strony miasta, a także
naruszone już wcześniejszą przebudową mury kamienicy
sprawiły jednak, że i ten nowy teatr bardzo szybko ulegał
dewastacji. Nie spełniał też nowoczesnych wymagań
dotyczących gmachów użyteczności publicznej – klatki
schodowe były zbyt ciasne i było ich zbyt mało. W razie
pożaru groziły uwięzieniem publiczności.
Teatr Krakowski widziany od pl. Szczepańskiego,
ok. 1860. Muzeum Krakowa, sygn. MHK-Fs2213/VI,
domena publiczna
Stary Teatr ok. 1870.
Archiwum Narodowe w Krakowie,
sygn. ABM TAU BUP 71p5027,
domena publiczna
Postanowiono więc wybudować
zewnętrzne drewniane ganki, które miały
pełnić funkcję wyjść ewakuacyjnych.
Zaprojektował je architekt Tadeusz
Stryjeński. Przetrwały aż do 1893 roku,
kiedy to przy placu Świętego Ducha
otwarto całkiem nowy gmach Teatru
Miejskiego (późniejszy Teatr im. Juliusza
Słowackiego), kontynuującego idee
Starego Teatru.
Krakowski teatr z zewnętrznymi schodami
dobudowanymi w 1882 r. i rozebranymi w
1893 r., (przefotografował) Feliks Nowicki,
pocz. XX w. Muzeum Krakowa,
sygn. MHK-Fs2785/VI, domena publiczna
Budynek przy placu Szczepańskim w 1893 roku
został całkowicie zamknięty, rozebrano dawną scenę
i balkony, zlicytowano wyposażenie. Od 1897 roku część
pomieszczeń po teatrze służyła jako koszary wojsk
austriackich, część zaś – w tym dawna sala redutowa
teatru – jako siedziba krakowskiego Towarzystwa
Muzycznego, które ostatecznie przejęło gmach po
tym, jak żołnierze spowodowali pożar części wnętrz.
Uprzątnięto je w 1900 roku.
Portal wejściowy do Starego Teatru od ul. Jagiellońskiej,
rysunek Stanisława Fabijańskiego, 1893. Muzeum Krakowa,
sygn. MHK-1964/VIII, domena publiczna
Tymczasem zespół krakowskich architektów
debatował nad dalszym przeznaczeniem
budynku. Przeważały koncepcje całkowitego
wyburzenia gmachu starego teatru i budowy
nowego. Ale co miałoby się w nim mieścić,
skoro Teatr Miejski działał już gdzie
indziej? Architekci Wincenty Wdowiszewski
i Jan Sas-Zubrzycki zaproponowali wraz
z projektem nową funkcję i nową nazwę –
Miejski Dom Zabaw. Kolejną wersję projektu
opracował ponownie Wdowiszewski z Janem
Rzymkowskim. Jeszcze inne zgłosili Jan
Zawiejski i Józef Pokutyński.
Jedna z propozycji, szkic rozwiązania elewacji
budynku od strony ul. Jagiellońskiej, projekt
sygnowany przez Jana Rzymkowskiego, 1905.
Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. ABM TAU BUP
71p5096, domena publiczna
I choć powstało wiele interesujących
projektów, znów uchwalono
przebudowę starego gmachu.
Miał pomieścić salę koncertową
i redutową na piętrze, pomieszczenia
dla Konserwatorium Muzycznego,
a także lokale sklepowe i
gastronomiczne na parterze.
Przebudowa T. Stryjeńskiego
i F. Mączyńskiego dużej sali
widowiskowej na salę koncertową,
widoczne balkony wzdłuż galerii,
ich zawieszenie było możliwe dzięki
zastosowaniu żelbetu. Za: „Architekt”
1907, R. VIII, z. 9-10, domena publiczna
Prace zlecono Tadeuszowi Stryjeńskiemu i Franciszkowi
Mączyńskiemu. Zadanie przebudowy starego budynku
w taki sposób, by przydać mu nowych funkcji, przy
jednoczesnym zachowaniu dawnych murów – nie było
łatwe. Z powodu słabości konstrukcyjnej ścian architekci
zdecydowali się na zastosowanie nowoczesnych wówczas
stropów żelbetowych, by uniknąć powtórek z poprzednich
remontów. Konstrukcja ta pozwoliła też na uzyskanie nowej
dekoracji wnętrz.
Duża sala koncertowa Towarzystwa Muzycznego z widocznym
żelbetowym stropem (całość w kolorze jasnożółtym), ok. 1906.
Muzeum Krakowa, sygn. MHK-Fs822-VI, domena publiczna
Układ
konstrukcyjno-
-dekoracyjny
dużej sali koncertowej,
Za: „Architekt” 1907,
R. VIII, z. 9-10,
domena publiczna
Projekt przebudowy
Starego Teatru,
przekrój przez foyer i galerię
dla muzyki, 1903. Archiwum
Narodowe w Krakowie,
sygn. 29/1463/0/1.4/219,
domena publiczna
Przebudowa Starego Teatru na
miejsce koncertowe i dla Towarzystwa
Muzycznego – ryzalit od placu
Szczepańskiego (po lewej),
fasada od ul. Jagiellońskiej (po prawej),
1904. Archiwum Narodowe w Krakowie,
sygn. ABM TAU BUP 71p 5075, 5073,
domena publiczna
Stryjeński i Mączyński nadali
również nowy, secesyjny charakter
elewacji teatru – w nawiązaniu
do już stojących przy placu
Szczepańskim budowli Pałacu
Sztuki i kawiarni Drobnerów (dziś
już nieistniejącej). Zachowano
większość starych otworów
okiennych, architekci poszerzyli je
jednak i wprowadzili nowe kształty
obramień
Gmach Starego Teatru, pocztówka,
1911. Polona, sygn. DŻS XII 8b/p.8/3,
domena publiczna
Dekorację fryzu na elewacji (w postaci liści kasztana) oraz płaskorzeźby we wnętrzu
przedstawiające muzykę świecką i kościelną zlecono absolwentowi krakowskiej ASP, Józefowi Gardeckiemu.
Fryz autorstwa Józefa Gardeckiego, fragment fot. Szczepana Strojka, lata 30. XX w.
Muzeum Krakowa, sygn. MHK-Fs18105/IX, domena publiczna
Fryz Józefa Gardeckiego „Muzyka świecka”, dziś już nieistniejący (został zniszczony podczas przebudowy budynku
ponownie na teatr w czasie okupacji). Za: „Architekt” 1907, R. VIII, z. 9-10, domena publiczna
Fryz Józefa Gardeckiego „Muzyka kościelna”, który nadal jest widoczny na sali widowiskowej teatru.
Za: „Architekt” 1907, R. VIII, z. 9-10, domena publiczna
Ocalały fryz autorstwa Józefa
Gardeckiego widoczny u góry fotografii,
którą wykonano podczas zebrania
członków PPS, lata 30. XX w.
Muzeum Krakowa, sygn. MHK-Fs583/VI,
domena publiczna
Do dekoracji pozostałych wnętrz
architekci zaprosili artystów
zrzeszonych w powstałym właśnie
(w 1901 roku) z inicjatywy Jerzego
Warchałowskiego stowarzyszeniu
Polska Sztuka Stosowana. Chodziło
im o takie rozwiązania dekoracyjne,
w którym wszystkie elementy, to
znaczy: meble, boazerie, malowidła,
oświetlenie itp., tworzyłyby doskonałą
całość stylową.
Salon dla pań. Za: „Architekt” 1907,
R. VIII, z. 9-10, domena publiczna
Wykonano dekoracje dla kilku sal,
koncertowych i restauracyjnych, a także
tzw. gabinetów, których nie mogło
zabraknąć w tak renomowanym miejscu.
W pracach poza Warchałowskim wzięli
udział m.in: Eugeniusz Dąbrowa-Dąbrowski,
Józef Czajkowski, Ludwik Wojtyczko,
Edward Trojanowski. Do realizacji wystroju
zaangażowano lokalne warsztaty i fabryki.
Mała sala, dekoracja Eugeniusza Dąbrowy-
-Dąbrowskiego. Za: „Architekt” 1907,
R. VIII, z. 9-10, domena publiczna
Magistrat poniósł wszystkie koszty tych
prac, o wiele wyższe, niż zakładano. Ale
kiedy we wrześniu 1906 roku wnętrza
oddano do użytku, efekt był znakomity.
Wkrótce sam prezydent miasta Juliusz
Leo zlecił tym samym artystom
zaprojektowanie własnych trzech pokoi
w mieszkaniu w pałacu Larischa.
Pocztówka, na której uwieczniono jedną z
sal Starego Teatru w Krakowie przygotowaną
na przyjęcie prezydenta Rzeczypospolitej
Stanisława Wojciechowskiego, Kraków 1925.
Polona, sygn. DŻS XII 8b/p.8/3,
domena publiczna
Szarość ścian tego nieistniejącego już gabinetu
uwypuklała niezwykłą barwność dekoracji,
czerwono-niebiesko-złotej. Czerwone kilimy,
politurowane na czerwono meble z szaro-zielonymi
tkaninami obiciowymi mebli o bardzo prostym,
funkcjonalistycznym kształcie musiały z pewnością
zwracać uwagę gości. Szczupły pokój został
wizualnie powiększony przez zawieszenie naprzeciw
siebie luster. Podobny gabinet zaprojektował Dąbrowa
także na pierwszej kondygnacji budynku.
Eugeniusz Dąbrowa-Dąbrowski, gabinet restauracyjny
na drugim piętrze Starego Teatru w Krakowie, ok. 1906.
Gabinet Rycin – Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych
w Krakowie, domena publiczna
Dwa gabinety restauracyjne, znajdujące się niegdyś na drugim piętrze, zaprojektowane przez Józefa Czajkowskiego,
różniły się od siebie przede wszystkim polichromią. W gabinecie po lewej głównym tematem były sceny z życia
kawiarniano-restauracyjnego. Żółć ścian zapewne świetnie kontrastowała z niebieskimi obiciami mebli.
Drugi gabinet zdobiły czarne i szare koty oddzielone bukietami różowych kwiatów w białych wazonach na złotym tle fryzu.
Gabinety restauracyjne zaprojektowane przez Józefa Czajkowskiego, ok. 1906.
Gabinet Rycin – Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, domena publiczna
Projektując meble do sali bufetowej, Józef
Czajkowski sięgnął po motywy biedermeierowskie
popularne w latach 30. i 40. XIX wieku. Zgrabnie
połączył je jednak z elementami zaczerpniętymi ze
sztuki ludowej. Widoczny na zdjęciu politurowany
kredens oraz stojące obok krzesło były koloru
granatowego. Dekoracja na ścianie miała za to
wyobrażać altanę, stąd zieleń ścian częściowo
pokryta jest girlandą liści dzikiego wina i wyraźnie
widoczną kratą altany. Dekorację dopełniają pawie,
które sprawiają wrażenie, jakby przysiadły na szafie.
Józef Czajkowski, serwantka z sali bufetowej w Starym
Teatrze w Krakowie, ok. 1906. Gabinet Rycin –
Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie,
domena publiczna
Dwa fotele zaprojektowane
do wnętrz restauracyjnych
w Starym Teatrze w Krakowie:
po lewej bardzo nowoczesny
autorstwa Eugeniusza Dąbrowy-
-Dąbrowskiego, po prawej
historyzujący Ludwika Wojtyczki,
ok. 1906. Gabinet Rycin –
Biblioteka Główna Akademii Sztuk
Pięknych w Krakowie,
domena publiczna
Po przebudowie budynek Starego
Teatru stał się przede wszystkim
ośrodkiem życia muzycznego, choć
nie utracił całkowicie funkcji teatru:
działała tu między innymi Scena
Kameralna Teatru Miejskiego.
Główną salę – słynącą wówczas jako
jedna z sal o najlepszej akustyce
w kraju – użytkowało Krakowskie
Biuro Koncertowe wespół
z Towarzystwem Muzycznym.
Gmach Starego Teatru, fot. Szczepan
Strojek, lata 30. XX w. Muzeum Krakowa,
sygn. MHK-Fs18105/IX, domena publiczna
Na parterze od placu Szczepańskiego funkcjonowały lokale użytkowe: firma optyczna Alfreda Biasiona
oraz sklep Gazowni i Elektrowni Miejskiej, o czym można się przekonać, oglądając dawne szyldy.
Wystawy sklepowe, fragment fot. Szczepana Strojka, lata 30. XX w.
Muzeum Krakowa, sygn. MHK-Fs18105/IX, domena publiczna
W 1936 roku sklep przeszedł
gruntowną modernizację, co
świetnie pokazują trzy poniższe
projekty.
Projekt sklepu elektrowni miejskiej
w Teatrze Starym – rysunek
perspektywiczny wnętrza, 1936.
Archiwum Narodowe w Krakowie,
sygn. ABM TAU BUP 71p5112,
domena publiczna
Projekt sklepu elektrowni miejskiej w Teatrze Starym, widok ściany od ul. Szczepańskiej, 1936.
Archiwum Narodowe, sygn. ABM TAU BUP 71p5111, domena publiczna
Projekt nowego sklepu elektrowni miejskiej w Teatrze Starym, widok ściany od ul. Szczepańskiej, 1936.
Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. ABM TAU BUP 71p5109, domena publiczna
Do pierwotnej funkcji budynek wrócił
niespodziewanie w czasie okupacji, kiedy
kolaborujący z Niemcami Adam Święchło
zapragnął otworzyć tu scenę dla polskiej
publiczności. Przebudową zajęli się
Bronisław Opaliński i Marcin Bukowski.
Dekorację wnętrza i fasad pozostawiono
niezmienioną, w związku z czym gdy tylko
zakończyła się wojna, scena teatralna
Starego Teatru mogła otworzyć się na
nowo dla kolejnych pokoleń publiczności.
Fragment fasady Starego Teatru,
1940. Narodowe Archiwum Cyfrowe, sygn.
3/2/0/-/10297, domena publiczna
Plac Szczepański długo pełnił funkcję miejskiego
parkingu, wreszcie w 2008 roku podjęto prace
rewaloryzacyjne.
Plac Szczepański z fasadą Starego Teatru
koniec lat 70. XX w. Muzeum Krakowa,
sygn. MHK-2360/N/1, domena publiczna
BIBLIOGRAFIA
„Architekt” 1907, R. VIII, z. 9-10, s. 25-48,
https://bcpw.bg.pw.edu.pl/dlibra/publication/919/edition/1078/content (dostęp: luty 2021).
Dekoracya sal starego teatru, „Nowa Reforma” 1906, nr 10, s. 3,
https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/222836/edition/211379/content (dostęp: luty 2021).
Dekoracya sal w starym teatrze, „Czas” 1905, nr 283, s. 2.
Litak A., Architektura Starego Teatru 1799-1999, katalog wystawy, Kraków 2000.
Nowicki K., Dzieje teatru w Krakowie. Architektura krakowskich teatrów, Kraków 1982.
„Nowości Ilustrowane” 1906, nr 6,
https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/134105/edition/126226/content (dostęp: luty 2021).
Wójcik A., „Myśl artystyczna”, która przeniknęła do „knajp”. Wnętrza restauracyjne w Starym Teatrze
w Krakowie projektu artystów związanych z Towarzystwem Polska Sztuka Stosowana, „Modus”, Kraków 2018,
http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-19a24165-634a-4121-9226-7e342dbcaf43/c/
modus2018__p0125-0151.pdf (dostęp: luty 2021).
Ze sztuk plastycznych, „Czas” 1906, nr 7, s. 3.
Zwiedzanie starego teatru, „Czas” 1905, nr 279, s. 2.
Plansze powstały w ramach XXII Małopolskich Dni
Dziedzictwa Kulturowego „Brzmi dobrze”
Organizator:
Gospodarz:
Partnerzy:
Muzeum Krakowa, Archiwa Państwowe, Narodowe Archiwum Cyfrowe
Polona, Gabinet Rycin – Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie
Opracowanie tekstów i wybór ilustracji: Joanna Nowostawska-Gyalókay
Opracowanie graficzne: Kira Pietrek
Korekta: Aleksandra Kleczka
„Miejsce i architektura” – Stary Teatr – Konserwatorium Muzyczne w Krakowie (prezentacja)

More Related Content

What's hot

Parallel computing
Parallel computingParallel computing
Parallel computingVinay Gupta
 
Quantum Computing
Quantum ComputingQuantum Computing
Quantum ComputingKeshav
 
Testing Hadoop jobs with MRUnit
Testing Hadoop jobs with MRUnitTesting Hadoop jobs with MRUnit
Testing Hadoop jobs with MRUnitEric Wendelin
 
Quantum computing
Quantum computingQuantum computing
Quantum computingSamira Riki
 
International Space Station
International Space Station International Space Station
International Space Station Achuthan Karnnan
 

What's hot (8)

Parallel computing
Parallel computingParallel computing
Parallel computing
 
Quantum Computing
Quantum ComputingQuantum Computing
Quantum Computing
 
LSTM
LSTMLSTM
LSTM
 
Testing Hadoop jobs with MRUnit
Testing Hadoop jobs with MRUnitTesting Hadoop jobs with MRUnit
Testing Hadoop jobs with MRUnit
 
Quantum computing
Quantum computingQuantum computing
Quantum computing
 
Quantum computing
Quantum computingQuantum computing
Quantum computing
 
Quantum teleportation
Quantum teleportationQuantum teleportation
Quantum teleportation
 
International Space Station
International Space Station International Space Station
International Space Station
 

Similar to „Miejsce i architektura” – Stary Teatr – Konserwatorium Muzyczne w Krakowie (prezentacja)

Jakub Puchalski, "Na krakowskim rynku". Anna Budzałek, "Sukiennice", Przestrz...
Jakub Puchalski, "Na krakowskim rynku". Anna Budzałek, "Sukiennice", Przestrz...Jakub Puchalski, "Na krakowskim rynku". Anna Budzałek, "Sukiennice", Przestrz...
Jakub Puchalski, "Na krakowskim rynku". Anna Budzałek, "Sukiennice", Przestrz...Małopolski Instytut Kultury
 
Joanna Nowostawska-Gyalókay, Zoltán Gyalókay, "Czy genius loci?", Przestrzeni...
Joanna Nowostawska-Gyalókay, Zoltán Gyalókay, "Czy genius loci?", Przestrzeni...Joanna Nowostawska-Gyalókay, Zoltán Gyalókay, "Czy genius loci?", Przestrzeni...
Joanna Nowostawska-Gyalókay, Zoltán Gyalókay, "Czy genius loci?", Przestrzeni...Małopolski Instytut Kultury
 
Bol Sara
Bol SaraBol Sara
Bol SaraTeresa
 
Boleslawiec
BoleslawiecBoleslawiec
BoleslawiecTeresa
 
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE cz. 1 "Z dreszczykiem", cz. 2 "Ptaszarnia karła Wą...
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE cz. 1 "Z dreszczykiem", cz. 2 "Ptaszarnia karła Wą...PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE cz. 1 "Z dreszczykiem", cz. 2 "Ptaszarnia karła Wą...
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE cz. 1 "Z dreszczykiem", cz. 2 "Ptaszarnia karła Wą...Małopolski Instytut Kultury
 
Atrakcje pragi by cyprian
Atrakcje pragi by cyprianAtrakcje pragi by cyprian
Atrakcje pragi by cyprianAnna Sz.
 
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE"Tajemnice willi na Wesołej" (wystawa)
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE"Tajemnice willi na Wesołej" (wystawa)PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE"Tajemnice willi na Wesołej" (wystawa)
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE"Tajemnice willi na Wesołej" (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
Stanisław Wyspiański jako postać renesansowa
Stanisław Wyspiański jako postać renesansowaStanisław Wyspiański jako postać renesansowa
Stanisław Wyspiański jako postać renesansowajanek
 
St Petersburg 3
St Petersburg   3St Petersburg   3
St Petersburg 3adam eva
 
Architektura Publiczna
Architektura PublicznaArchitektura Publiczna
Architektura Publicznaj.zwolski
 
Ulica jaracza
Ulica jaraczaUlica jaracza
Ulica jaraczaAgata
 
András Hadik „Węgierskiego języka form nie było, ale będzie”
András Hadik „Węgierskiego języka form nie było, ale będzie”András Hadik „Węgierskiego języka form nie było, ale będzie”
András Hadik „Węgierskiego języka form nie było, ale będzie”Małopolski Instytut Kultury
 

Similar to „Miejsce i architektura” – Stary Teatr – Konserwatorium Muzyczne w Krakowie (prezentacja) (20)

Zerwikaptur
ZerwikapturZerwikaptur
Zerwikaptur
 
Jakub Puchalski, "Na krakowskim rynku". Anna Budzałek, "Sukiennice", Przestrz...
Jakub Puchalski, "Na krakowskim rynku". Anna Budzałek, "Sukiennice", Przestrz...Jakub Puchalski, "Na krakowskim rynku". Anna Budzałek, "Sukiennice", Przestrz...
Jakub Puchalski, "Na krakowskim rynku". Anna Budzałek, "Sukiennice", Przestrz...
 
Joanna Nowostawska-Gyalókay, Zoltán Gyalókay, "Czy genius loci?", Przestrzeni...
Joanna Nowostawska-Gyalókay, Zoltán Gyalókay, "Czy genius loci?", Przestrzeni...Joanna Nowostawska-Gyalókay, Zoltán Gyalókay, "Czy genius loci?", Przestrzeni...
Joanna Nowostawska-Gyalókay, Zoltán Gyalókay, "Czy genius loci?", Przestrzeni...
 
Bol Sara
Bol SaraBol Sara
Bol Sara
 
Boleslawiec
BoleslawiecBoleslawiec
Boleslawiec
 
Ciekawe miejsca w Słupsku
Ciekawe miejsca w SłupskuCiekawe miejsca w Słupsku
Ciekawe miejsca w Słupsku
 
MUZEUM „RYDLÓWKA” W KRAKOWIE (przewodnik)
MUZEUM „RYDLÓWKA” W KRAKOWIE (przewodnik)MUZEUM „RYDLÓWKA” W KRAKOWIE (przewodnik)
MUZEUM „RYDLÓWKA” W KRAKOWIE (przewodnik)
 
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE cz. 1 "Z dreszczykiem", cz. 2 "Ptaszarnia karła Wą...
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE cz. 1 "Z dreszczykiem", cz. 2 "Ptaszarnia karła Wą...PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE cz. 1 "Z dreszczykiem", cz. 2 "Ptaszarnia karła Wą...
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE cz. 1 "Z dreszczykiem", cz. 2 "Ptaszarnia karła Wą...
 
Atrakcje pragi by cyprian
Atrakcje pragi by cyprianAtrakcje pragi by cyprian
Atrakcje pragi by cyprian
 
KLUB GARNIZONOWY W KRAKOWIE (wystawa)
KLUB GARNIZONOWY W KRAKOWIE (wystawa)KLUB GARNIZONOWY W KRAKOWIE (wystawa)
KLUB GARNIZONOWY W KRAKOWIE (wystawa)
 
PARK KRAKOWSKI "Dla ciała i ducha " (wystawa)
PARK KRAKOWSKI "Dla ciała i ducha " (wystawa) PARK KRAKOWSKI "Dla ciała i ducha " (wystawa)
PARK KRAKOWSKI "Dla ciała i ducha " (wystawa)
 
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE"Tajemnice willi na Wesołej" (wystawa)
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE"Tajemnice willi na Wesołej" (wystawa)PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE"Tajemnice willi na Wesołej" (wystawa)
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE"Tajemnice willi na Wesołej" (wystawa)
 
Stanisław Wyspiański jako postać renesansowa
Stanisław Wyspiański jako postać renesansowaStanisław Wyspiański jako postać renesansowa
Stanisław Wyspiański jako postać renesansowa
 
St Petersburg 3
St Petersburg   3St Petersburg   3
St Petersburg 3
 
Miejski spacerowy szlak obiektów zabytkowych
Miejski spacerowy szlak obiektów zabytkowychMiejski spacerowy szlak obiektów zabytkowych
Miejski spacerowy szlak obiektów zabytkowych
 
Architektura Publiczna
Architektura PublicznaArchitektura Publiczna
Architektura Publiczna
 
Bol
BolBol
Bol
 
Ulica jaracza
Ulica jaraczaUlica jaracza
Ulica jaracza
 
Piotr Korduba, Skazani na dwór
Piotr Korduba, Skazani na dwórPiotr Korduba, Skazani na dwór
Piotr Korduba, Skazani na dwór
 
András Hadik „Węgierskiego języka form nie było, ale będzie”
András Hadik „Węgierskiego języka form nie było, ale będzie”András Hadik „Węgierskiego języka form nie było, ale będzie”
András Hadik „Węgierskiego języka form nie było, ale będzie”
 

More from Małopolski Instytut Kultury

PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)
PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)
PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)
PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)
PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
KASA OSZCZĘDNOŚCI MIASTA KRAKOWA - „Oszczędność i dobrobyt” (wystawa)
KASA OSZCZĘDNOŚCI MIASTA KRAKOWA - „Oszczędność i dobrobyt” (wystawa)KASA OSZCZĘDNOŚCI MIASTA KRAKOWA - „Oszczędność i dobrobyt” (wystawa)
KASA OSZCZĘDNOŚCI MIASTA KRAKOWA - „Oszczędność i dobrobyt” (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)
FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)
FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)Małopolski Instytut Kultury
 
KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)
KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)
KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)Małopolski Instytut Kultury
 
PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)
PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)
PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)
ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)
ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...Małopolski Instytut Kultury
 
DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...
DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...
DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...Małopolski Instytut Kultury
 
MUZEUM PRZYRODNICZE ISEZ PAN W KRAKOWIE "Nosorożec i zwłoki w łaźni" (prezen...
MUZEUM PRZYRODNICZE ISEZ PAN W KRAKOWIE "Nosorożec i zwłoki w łaźni"  (prezen...MUZEUM PRZYRODNICZE ISEZ PAN W KRAKOWIE "Nosorożec i zwłoki w łaźni"  (prezen...
MUZEUM PRZYRODNICZE ISEZ PAN W KRAKOWIE "Nosorożec i zwłoki w łaźni" (prezen...Małopolski Instytut Kultury
 
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE "Tajemnice pałacu na Wesołej" (prezentacja)
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE "Tajemnice pałacu na Wesołej" (prezentacja)PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE "Tajemnice pałacu na Wesołej" (prezentacja)
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE "Tajemnice pałacu na Wesołej" (prezentacja)Małopolski Instytut Kultury
 
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NMP W CZCHOWIE (pieczątka)
KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NMP W CZCHOWIE (pieczątka)KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NMP W CZCHOWIE (pieczątka)
KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NMP W CZCHOWIE (pieczątka)Małopolski Instytut Kultury
 

More from Małopolski Instytut Kultury (20)

Oficyna Raczków- przewodnik.pdf
Oficyna Raczków- przewodnik.pdfOficyna Raczków- przewodnik.pdf
Oficyna Raczków- przewodnik.pdf
 
PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)
PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)
PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)
 
PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)
PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)
PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)
 
KASA OSZCZĘDNOŚCI MIASTA KRAKOWA - „Oszczędność i dobrobyt” (wystawa)
KASA OSZCZĘDNOŚCI MIASTA KRAKOWA - „Oszczędność i dobrobyt” (wystawa)KASA OSZCZĘDNOŚCI MIASTA KRAKOWA - „Oszczędność i dobrobyt” (wystawa)
KASA OSZCZĘDNOŚCI MIASTA KRAKOWA - „Oszczędność i dobrobyt” (wystawa)
 
FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)
FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)
FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)
 
KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)
KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)
KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)
 
PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)
PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)
PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)
 
ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)
ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)
ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)
 
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...
 
DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...
DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...
DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...
 
MUZEUM PRZYRODNICZE ISEZ PAN W KRAKOWIE "Nosorożec i zwłoki w łaźni" (prezen...
MUZEUM PRZYRODNICZE ISEZ PAN W KRAKOWIE "Nosorożec i zwłoki w łaźni"  (prezen...MUZEUM PRZYRODNICZE ISEZ PAN W KRAKOWIE "Nosorożec i zwłoki w łaźni"  (prezen...
MUZEUM PRZYRODNICZE ISEZ PAN W KRAKOWIE "Nosorożec i zwłoki w łaźni" (prezen...
 
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE "Tajemnice pałacu na Wesołej" (prezentacja)
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE "Tajemnice pałacu na Wesołej" (prezentacja)PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE "Tajemnice pałacu na Wesołej" (prezentacja)
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE "Tajemnice pałacu na Wesołej" (prezentacja)
 
BELUARD W ROŻNOWIE (przewodnik)
BELUARD W ROŻNOWIE (przewodnik)BELUARD W ROŻNOWIE (przewodnik)
BELUARD W ROŻNOWIE (przewodnik)
 
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)
 
ZAMEK W CZCHOWIE (baner)
ZAMEK W CZCHOWIE (baner)ZAMEK W CZCHOWIE (baner)
ZAMEK W CZCHOWIE (baner)
 
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)
 
ZAMEK W CZCHOWIE (pocztówka)
ZAMEK W CZCHOWIE (pocztówka)ZAMEK W CZCHOWIE (pocztówka)
ZAMEK W CZCHOWIE (pocztówka)
 
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)
 
KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NMP W CZCHOWIE (pieczątka)
KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NMP W CZCHOWIE (pieczątka)KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NMP W CZCHOWIE (pieczątka)
KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NMP W CZCHOWIE (pieczątka)
 
BELUARD W ROŻNOWIE (pieczątka)
BELUARD W ROŻNOWIE (pieczątka)BELUARD W ROŻNOWIE (pieczątka)
BELUARD W ROŻNOWIE (pieczątka)
 

„Miejsce i architektura” – Stary Teatr – Konserwatorium Muzyczne w Krakowie (prezentacja)

  • 1. STARY TEATR KONSERWATORIUM MUZYCZNE W KRAKOWIE MIEJSCE I ARCHITEKTURA
  • 2. Miejsce, które znamy pod nazwą placu Szczepańskiego, dopiero z początkiem XIX wieku stało się przestronnym placem. Wcześniej wznosiła się tu drewniana i murowana zabudowa, w tym od około 1300 roku kościół parafialny pw. św. Szczepana otoczony cmentarzem. W północno- -wschodnim narożu tej niewielkiej nekropolii około 1450 roku wzniesiono też kaplicę pod wezwaniem śś. Macieja i Mateusza. Ponadto kiedy w 1579 roku osiedli w Krakowie jezuici, utworzyli przy parafii św. Szczepana swój nowicjat i umieścili go w jednej z kamienic przy placu. Nieopodal zaś znajdowały się opasające miasto mury z basztami. Budowle te doskonale widać na dawnych mapach miasta. Plan Krakowa z 1787 z dzieła Filipa Lichockiego, współautor Antoni Ignacy Grebel. Polona, sygn. ZZK 1 262, domena publiczna
  • 3. Widok panoramiczny placu Szczepańskiego ok. 1824, autor Łukasz Kozakiewicz. Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. 29/679/18. rys. 39, domena publiczna
  • 4. Jedna z kamienic – stojąca w narożu ulic Szczepańskiej i bezimiennej, następnie nazwanej Jagiellońską – w czasach funkcjonowania parafii św. Szczepana stanowiła budynek parafialny. Ale już z końcem XVIII wieku stała się własnością prywatną Antoniego i Anny Szasterów. To od nich nabył dom, wraz z kolejnym do niego przyległym, Jacek Kluszewski, przyszły dyrektor krakowskiego Teatru Narodowego, z zamiarem przebudowy obu kamienic na stały miejski teatr, o którym później będzie się mówiło Stary Teatr. Teatr Jacka Kluszewskiego widziany od placu Szczepańskiego, fragment widoku panoramicznego placu Szczepańskiego ok. 1824, autor Łukasz Kozakiewicz. Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. 29/679/18. rys. 39, domena publiczna
  • 5. Prace budowlane Kluszewski zlecił ówczesnemu architektowi miejskiemu i zarazem swojemu przyjacielowi, Szczepanowi Humbertowi. Ukończono je w niecały rok. 1 stycznia 1799 roku zainaugurowano działalność teatru. Do klasycystycznego gmachu prowadziły wówczas dwa wejścia główne: jedno od ulicy Jagiellońskiej (dokładnie tam, gdzie znajduje się obecne wejście), a drugie od placu Szczepańskiego. Szczepan Humbert, autor Piotr Wroński. Polona, sygn. G.25054/I, domena publiczna
  • 6. Budynek nakryto łamanym dachem gontowym, a fasadę otynkowano na zielono. Teatr przypominał inne tego typu budowle w Londynie, Paryżu czy Wenecji, a najmocniej teatr wzniesiony z początkiem XIX wieku w Czeskich Budziejowicach. Przy dekoracji wnętrz Humbert zainspirował się za to wiedeńskim Leopoldstädter Theater, zbudowanym w 1780 roku. Scena i widownia teatru Jacka Kluszewskiego, rysunek z 1799. Za: A. Litak, Architektura Starego Teatru 1799-1999, katalog wystawy, Kraków 2000, s. 7
  • 7. Tymczasem kościoły św. Szczepana i śś. Macieja i Mateusza, a także mury miejskie ostatecznie rozebrano. W 1802 roku powstał zatem plac, który wkrótce postanowiono oficjalnie nazwać placem Gwardii Narodowej na pamiątkę pierwszego przeglądu utworzonej w 1811 roku w Krakowie gwardii narodowej składającej się z właścicieli realności, kupców, uczniów, fabrykantów i rzemieślników. Nazwa ta jednak nie przyjęła się, bo miejsce wciąż związane było w pamięci ludności z parafią św. Szczepana. Plac nazywano więc po prostu Szczepańskim. Plac Szczepański w Krakowie na początku XIX wieku, Sebastian Sierakowski, 1800-1820. Cyfrowe zbiory Biblioteki Jagiellońskiej, sygn. NDIGGRAF039049, domena publiczna
  • 8. Ten pusty plac świetnie nadawał się do zapełnienia go nowoczesnymi budowlami. Tak myślało wielu. Tak mógł myśleć Maciej Knotz, węgierski kupiec, posiadacz licznych krakowskich nieruchomości, który w 1816 roku zwrócił się do władz miasta o zezwolenie na wybudowanie gmachu teatralnego. Knotz chciał bowiem konkurować z Kluszewskim. Nie powinno to dziwić, jako że teatr postawiony przez Kluszewskiego był w złym stanie technicznym już w kilka lat po jego otwarciu, a sam dyrektor prowadził scenę z wyraźnie coraz mniejszym zaangażowaniem. Projekt teatru przy pl. Szczepańskim w Krakowie – 2 rysunki elewacji budynku, Sebastian Sierakowski, 1816-21, akwarela w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej. Polona, sygn. BJ Graf. I.R. 1024, domena publiczna
  • 9. Początkowo Knotz myślał o postawieniu teatru na Rynku Głównym w miejscu ratusza, potem jednak za bardziej atrakcyjne miejsce uznał plac Szczepański. Jest wielce prawdopodobne, że to na zlecenie Knotza architekt Sebastian Sierakowski zaprojektował kilka wersji teatru w dwóch wspomnianych lokalizacjach. Projekt teatru przy pl. Szczepańskim w Krakowie – Rysunek elewacji i przekrój podłużny budynku, Sebastian Sierakowski, 1816-21, akwarela w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej. Polona, sygn. BJ Graf. I.R. 1024, domena publiczna
  • 10. Projekt teatru przy pl. Szczepańskim w Krakowie – rzut budynku, Sebastian Sierakowski, 1816-21, akwarela w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej. Polona, sygn. BJ Graf. I.R. 2598, domena publiczna
  • 11. Projekt teatru przy pl. Szczepańskim w Krakowie – rysunek elewacji, Sebastian Sierakowski, 1816-21, akwarela w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej. Polona, sygn. BJ Graf. I.R. 2601, domena publiczna
  • 12. Ten architekt amator miał na swoim koncie sporo projektów oraz ważne dzieło dotyczące budownictwa zatytułowane Architektura obejmująca wszelki gatunek murowania i budowania. Był także projektodawcą postawienia na placu Szczepańskim w 1817 roku obelisku upamiętniającego utworzenie Wolnego Miasta Krakowa przez „opiekuńcze” mocarstwa. (Miało to ugruntować pozycję Krakowa jako Wolnego Miasta, zalążka autonomicznego bytu państwowego). Projekt pomnika wdzięczności za utworzenie Wolnego Miasta Krakowa na pl. Szczepańskim – projekt Sebastiana Sierakowskiego, współautor Michał Stachowicz, 1817, akwarela w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej. Polona, sygn. BJ Graf. I.R. 1040, domena publiczna
  • 13. Żadna z opracowanych przez Sierakowskiego koncepcji nie została jednak ostatecznie wykorzystana. W 1830 roku rząd Wolnego Miasta Krakowa postanowił też nie odnawiać kontraktu z Kluszewskim. Wówczas to powstało kilka koncepcji całkiem nowego teatru. Pod koniec lat 30. XIX wieku klasycyzm ustępował nowym prądom, koncepcje Sierakowskiego były już niemodne. Dlatego postanowiono zlecić nowe plany dwóm popularnym wówczas architektom, Feliksowi Radwańskiemu i Feliksowi Księżarskiemu. Oba powstałe projekty były bardzo ciekawe, funkcjonalne i nowoczesne, ale zakładały większe wydatki, niż miasto było gotowe ponieść. Projekt teatru przy pl. Szczepańskim Feliksa Radwańskiego, 1839 i Feliksa Księżarskiego, 1840. Za: K. Nowacki, Dzieje teatru w Krakowie. Architektura krakowskich teatrów, Kraków 1982, s. 74 i 78.
  • 14. Dlatego kiedy w 1841 roku zmarł Jacek Kluszewski, miasto zdecydowało się wykupić budynek od jego spadkobierców, dokupić jeszcze jedną kamienicę od rodziny Uznańskich (w ciągu ulicy Jagiellońskiej) i zlecić nie budowę nowego gmachu, lecz kolejną przebudowę starego. Zadanie tym razem zlecono architektom Karolowi Kremerowi i Tomaszowi Majewskiemu. Powstał gmach w stylu historycznym, przypominający florencki pałac Medyceuszów z XV wieku. Tym samym architekci chcieli podkreślić rangę teatru – miał on być tym dla Krakowa, czym siedziba Medyceuszów dla Florencji. Plan przedstawiający fragment elewacji teatru po przebudowie z lat 1841-42, według projektu K. Kremera i T. Majewskiego, 1851-1900. Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. ABM TAU BUP 71p5027, domena publiczna
  • 15. Teatr Krakowski widziany od ul. Szczepańskiej po przebudowie Majewskiego i Kremera. Za: J. Mączyński, Pamiątka z Krakowa: opis tego miejsca i jego okolic, cz. 3, Kraków 1845, domena publiczna
  • 16. Plan pierwszego piętra teatru po przebudowie według projektu K. Kremera i T. Majewskiego, 1841. Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. 29/1410/0/2.22.1/17054, domena publiczna
  • 17. W 1822 roku plac Szczepański wyłożono brukiem, od jakiegoś czasu służył też jako plac targowy (u dołu po prawej widoczne drewniane kramy sprzedających). Za młodymi drzewami nasadzonymi na „posprzątanych” plantach majaczą wieże kościoła karmelitów. Na obrazie Stary Teatr jest już wyraźnie po przebudowie Kremera i Majewskiego, ale przyległa do niego kamienica jeszcze zachowuje dawny wygląd, jest pomalowana na zielono, jak wcześniej teatr. Budynki w latach 1844-1852 były bowiem ze sobą połączone. Południowo-zachodnia część placu Szczepańskiego ok. poł. XIX wieku, na obrazie Konstantego Kopffa. Za: http://napiwnymszlaku.blogspot.com/2019/06/matys- pieniazek.html, domena publiczna
  • 18. Targ na placu Szczepańskim widziany od plant, „Kłosy” 1 stycznia 1882, t. 34, nr 862. Polona, sygn. P.35004 A, domena publiczna
  • 19. Niewielkie nakłady finansowe ze strony miasta, a także naruszone już wcześniejszą przebudową mury kamienicy sprawiły jednak, że i ten nowy teatr bardzo szybko ulegał dewastacji. Nie spełniał też nowoczesnych wymagań dotyczących gmachów użyteczności publicznej – klatki schodowe były zbyt ciasne i było ich zbyt mało. W razie pożaru groziły uwięzieniem publiczności. Teatr Krakowski widziany od pl. Szczepańskiego, ok. 1860. Muzeum Krakowa, sygn. MHK-Fs2213/VI, domena publiczna
  • 20. Stary Teatr ok. 1870. Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. ABM TAU BUP 71p5027, domena publiczna
  • 21. Postanowiono więc wybudować zewnętrzne drewniane ganki, które miały pełnić funkcję wyjść ewakuacyjnych. Zaprojektował je architekt Tadeusz Stryjeński. Przetrwały aż do 1893 roku, kiedy to przy placu Świętego Ducha otwarto całkiem nowy gmach Teatru Miejskiego (późniejszy Teatr im. Juliusza Słowackiego), kontynuującego idee Starego Teatru. Krakowski teatr z zewnętrznymi schodami dobudowanymi w 1882 r. i rozebranymi w 1893 r., (przefotografował) Feliks Nowicki, pocz. XX w. Muzeum Krakowa, sygn. MHK-Fs2785/VI, domena publiczna
  • 22. Budynek przy placu Szczepańskim w 1893 roku został całkowicie zamknięty, rozebrano dawną scenę i balkony, zlicytowano wyposażenie. Od 1897 roku część pomieszczeń po teatrze służyła jako koszary wojsk austriackich, część zaś – w tym dawna sala redutowa teatru – jako siedziba krakowskiego Towarzystwa Muzycznego, które ostatecznie przejęło gmach po tym, jak żołnierze spowodowali pożar części wnętrz. Uprzątnięto je w 1900 roku. Portal wejściowy do Starego Teatru od ul. Jagiellońskiej, rysunek Stanisława Fabijańskiego, 1893. Muzeum Krakowa, sygn. MHK-1964/VIII, domena publiczna
  • 23. Tymczasem zespół krakowskich architektów debatował nad dalszym przeznaczeniem budynku. Przeważały koncepcje całkowitego wyburzenia gmachu starego teatru i budowy nowego. Ale co miałoby się w nim mieścić, skoro Teatr Miejski działał już gdzie indziej? Architekci Wincenty Wdowiszewski i Jan Sas-Zubrzycki zaproponowali wraz z projektem nową funkcję i nową nazwę – Miejski Dom Zabaw. Kolejną wersję projektu opracował ponownie Wdowiszewski z Janem Rzymkowskim. Jeszcze inne zgłosili Jan Zawiejski i Józef Pokutyński. Jedna z propozycji, szkic rozwiązania elewacji budynku od strony ul. Jagiellońskiej, projekt sygnowany przez Jana Rzymkowskiego, 1905. Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. ABM TAU BUP 71p5096, domena publiczna
  • 24. I choć powstało wiele interesujących projektów, znów uchwalono przebudowę starego gmachu. Miał pomieścić salę koncertową i redutową na piętrze, pomieszczenia dla Konserwatorium Muzycznego, a także lokale sklepowe i gastronomiczne na parterze. Przebudowa T. Stryjeńskiego i F. Mączyńskiego dużej sali widowiskowej na salę koncertową, widoczne balkony wzdłuż galerii, ich zawieszenie było możliwe dzięki zastosowaniu żelbetu. Za: „Architekt” 1907, R. VIII, z. 9-10, domena publiczna
  • 25. Prace zlecono Tadeuszowi Stryjeńskiemu i Franciszkowi Mączyńskiemu. Zadanie przebudowy starego budynku w taki sposób, by przydać mu nowych funkcji, przy jednoczesnym zachowaniu dawnych murów – nie było łatwe. Z powodu słabości konstrukcyjnej ścian architekci zdecydowali się na zastosowanie nowoczesnych wówczas stropów żelbetowych, by uniknąć powtórek z poprzednich remontów. Konstrukcja ta pozwoliła też na uzyskanie nowej dekoracji wnętrz. Duża sala koncertowa Towarzystwa Muzycznego z widocznym żelbetowym stropem (całość w kolorze jasnożółtym), ok. 1906. Muzeum Krakowa, sygn. MHK-Fs822-VI, domena publiczna
  • 26. Układ konstrukcyjno- -dekoracyjny dużej sali koncertowej, Za: „Architekt” 1907, R. VIII, z. 9-10, domena publiczna
  • 27. Projekt przebudowy Starego Teatru, przekrój przez foyer i galerię dla muzyki, 1903. Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. 29/1463/0/1.4/219, domena publiczna
  • 28. Przebudowa Starego Teatru na miejsce koncertowe i dla Towarzystwa Muzycznego – ryzalit od placu Szczepańskiego (po lewej), fasada od ul. Jagiellońskiej (po prawej), 1904. Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. ABM TAU BUP 71p 5075, 5073, domena publiczna
  • 29. Stryjeński i Mączyński nadali również nowy, secesyjny charakter elewacji teatru – w nawiązaniu do już stojących przy placu Szczepańskim budowli Pałacu Sztuki i kawiarni Drobnerów (dziś już nieistniejącej). Zachowano większość starych otworów okiennych, architekci poszerzyli je jednak i wprowadzili nowe kształty obramień Gmach Starego Teatru, pocztówka, 1911. Polona, sygn. DŻS XII 8b/p.8/3, domena publiczna
  • 30. Dekorację fryzu na elewacji (w postaci liści kasztana) oraz płaskorzeźby we wnętrzu przedstawiające muzykę świecką i kościelną zlecono absolwentowi krakowskiej ASP, Józefowi Gardeckiemu. Fryz autorstwa Józefa Gardeckiego, fragment fot. Szczepana Strojka, lata 30. XX w. Muzeum Krakowa, sygn. MHK-Fs18105/IX, domena publiczna
  • 31. Fryz Józefa Gardeckiego „Muzyka świecka”, dziś już nieistniejący (został zniszczony podczas przebudowy budynku ponownie na teatr w czasie okupacji). Za: „Architekt” 1907, R. VIII, z. 9-10, domena publiczna
  • 32. Fryz Józefa Gardeckiego „Muzyka kościelna”, który nadal jest widoczny na sali widowiskowej teatru. Za: „Architekt” 1907, R. VIII, z. 9-10, domena publiczna
  • 33. Ocalały fryz autorstwa Józefa Gardeckiego widoczny u góry fotografii, którą wykonano podczas zebrania członków PPS, lata 30. XX w. Muzeum Krakowa, sygn. MHK-Fs583/VI, domena publiczna
  • 34. Do dekoracji pozostałych wnętrz architekci zaprosili artystów zrzeszonych w powstałym właśnie (w 1901 roku) z inicjatywy Jerzego Warchałowskiego stowarzyszeniu Polska Sztuka Stosowana. Chodziło im o takie rozwiązania dekoracyjne, w którym wszystkie elementy, to znaczy: meble, boazerie, malowidła, oświetlenie itp., tworzyłyby doskonałą całość stylową. Salon dla pań. Za: „Architekt” 1907, R. VIII, z. 9-10, domena publiczna
  • 35. Wykonano dekoracje dla kilku sal, koncertowych i restauracyjnych, a także tzw. gabinetów, których nie mogło zabraknąć w tak renomowanym miejscu. W pracach poza Warchałowskim wzięli udział m.in: Eugeniusz Dąbrowa-Dąbrowski, Józef Czajkowski, Ludwik Wojtyczko, Edward Trojanowski. Do realizacji wystroju zaangażowano lokalne warsztaty i fabryki. Mała sala, dekoracja Eugeniusza Dąbrowy- -Dąbrowskiego. Za: „Architekt” 1907, R. VIII, z. 9-10, domena publiczna
  • 36. Magistrat poniósł wszystkie koszty tych prac, o wiele wyższe, niż zakładano. Ale kiedy we wrześniu 1906 roku wnętrza oddano do użytku, efekt był znakomity. Wkrótce sam prezydent miasta Juliusz Leo zlecił tym samym artystom zaprojektowanie własnych trzech pokoi w mieszkaniu w pałacu Larischa. Pocztówka, na której uwieczniono jedną z sal Starego Teatru w Krakowie przygotowaną na przyjęcie prezydenta Rzeczypospolitej Stanisława Wojciechowskiego, Kraków 1925. Polona, sygn. DŻS XII 8b/p.8/3, domena publiczna
  • 37. Szarość ścian tego nieistniejącego już gabinetu uwypuklała niezwykłą barwność dekoracji, czerwono-niebiesko-złotej. Czerwone kilimy, politurowane na czerwono meble z szaro-zielonymi tkaninami obiciowymi mebli o bardzo prostym, funkcjonalistycznym kształcie musiały z pewnością zwracać uwagę gości. Szczupły pokój został wizualnie powiększony przez zawieszenie naprzeciw siebie luster. Podobny gabinet zaprojektował Dąbrowa także na pierwszej kondygnacji budynku. Eugeniusz Dąbrowa-Dąbrowski, gabinet restauracyjny na drugim piętrze Starego Teatru w Krakowie, ok. 1906. Gabinet Rycin – Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, domena publiczna
  • 38. Dwa gabinety restauracyjne, znajdujące się niegdyś na drugim piętrze, zaprojektowane przez Józefa Czajkowskiego, różniły się od siebie przede wszystkim polichromią. W gabinecie po lewej głównym tematem były sceny z życia kawiarniano-restauracyjnego. Żółć ścian zapewne świetnie kontrastowała z niebieskimi obiciami mebli. Drugi gabinet zdobiły czarne i szare koty oddzielone bukietami różowych kwiatów w białych wazonach na złotym tle fryzu. Gabinety restauracyjne zaprojektowane przez Józefa Czajkowskiego, ok. 1906. Gabinet Rycin – Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, domena publiczna
  • 39. Projektując meble do sali bufetowej, Józef Czajkowski sięgnął po motywy biedermeierowskie popularne w latach 30. i 40. XIX wieku. Zgrabnie połączył je jednak z elementami zaczerpniętymi ze sztuki ludowej. Widoczny na zdjęciu politurowany kredens oraz stojące obok krzesło były koloru granatowego. Dekoracja na ścianie miała za to wyobrażać altanę, stąd zieleń ścian częściowo pokryta jest girlandą liści dzikiego wina i wyraźnie widoczną kratą altany. Dekorację dopełniają pawie, które sprawiają wrażenie, jakby przysiadły na szafie. Józef Czajkowski, serwantka z sali bufetowej w Starym Teatrze w Krakowie, ok. 1906. Gabinet Rycin – Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, domena publiczna
  • 40. Dwa fotele zaprojektowane do wnętrz restauracyjnych w Starym Teatrze w Krakowie: po lewej bardzo nowoczesny autorstwa Eugeniusza Dąbrowy- -Dąbrowskiego, po prawej historyzujący Ludwika Wojtyczki, ok. 1906. Gabinet Rycin – Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, domena publiczna
  • 41. Po przebudowie budynek Starego Teatru stał się przede wszystkim ośrodkiem życia muzycznego, choć nie utracił całkowicie funkcji teatru: działała tu między innymi Scena Kameralna Teatru Miejskiego. Główną salę – słynącą wówczas jako jedna z sal o najlepszej akustyce w kraju – użytkowało Krakowskie Biuro Koncertowe wespół z Towarzystwem Muzycznym. Gmach Starego Teatru, fot. Szczepan Strojek, lata 30. XX w. Muzeum Krakowa, sygn. MHK-Fs18105/IX, domena publiczna
  • 42. Na parterze od placu Szczepańskiego funkcjonowały lokale użytkowe: firma optyczna Alfreda Biasiona oraz sklep Gazowni i Elektrowni Miejskiej, o czym można się przekonać, oglądając dawne szyldy. Wystawy sklepowe, fragment fot. Szczepana Strojka, lata 30. XX w. Muzeum Krakowa, sygn. MHK-Fs18105/IX, domena publiczna
  • 43. W 1936 roku sklep przeszedł gruntowną modernizację, co świetnie pokazują trzy poniższe projekty. Projekt sklepu elektrowni miejskiej w Teatrze Starym – rysunek perspektywiczny wnętrza, 1936. Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. ABM TAU BUP 71p5112, domena publiczna
  • 44. Projekt sklepu elektrowni miejskiej w Teatrze Starym, widok ściany od ul. Szczepańskiej, 1936. Archiwum Narodowe, sygn. ABM TAU BUP 71p5111, domena publiczna
  • 45. Projekt nowego sklepu elektrowni miejskiej w Teatrze Starym, widok ściany od ul. Szczepańskiej, 1936. Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. ABM TAU BUP 71p5109, domena publiczna
  • 46. Do pierwotnej funkcji budynek wrócił niespodziewanie w czasie okupacji, kiedy kolaborujący z Niemcami Adam Święchło zapragnął otworzyć tu scenę dla polskiej publiczności. Przebudową zajęli się Bronisław Opaliński i Marcin Bukowski. Dekorację wnętrza i fasad pozostawiono niezmienioną, w związku z czym gdy tylko zakończyła się wojna, scena teatralna Starego Teatru mogła otworzyć się na nowo dla kolejnych pokoleń publiczności. Fragment fasady Starego Teatru, 1940. Narodowe Archiwum Cyfrowe, sygn. 3/2/0/-/10297, domena publiczna
  • 47. Plac Szczepański długo pełnił funkcję miejskiego parkingu, wreszcie w 2008 roku podjęto prace rewaloryzacyjne. Plac Szczepański z fasadą Starego Teatru koniec lat 70. XX w. Muzeum Krakowa, sygn. MHK-2360/N/1, domena publiczna
  • 48. BIBLIOGRAFIA „Architekt” 1907, R. VIII, z. 9-10, s. 25-48, https://bcpw.bg.pw.edu.pl/dlibra/publication/919/edition/1078/content (dostęp: luty 2021). Dekoracya sal starego teatru, „Nowa Reforma” 1906, nr 10, s. 3, https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/222836/edition/211379/content (dostęp: luty 2021). Dekoracya sal w starym teatrze, „Czas” 1905, nr 283, s. 2. Litak A., Architektura Starego Teatru 1799-1999, katalog wystawy, Kraków 2000. Nowicki K., Dzieje teatru w Krakowie. Architektura krakowskich teatrów, Kraków 1982. „Nowości Ilustrowane” 1906, nr 6, https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/134105/edition/126226/content (dostęp: luty 2021). Wójcik A., „Myśl artystyczna”, która przeniknęła do „knajp”. Wnętrza restauracyjne w Starym Teatrze w Krakowie projektu artystów związanych z Towarzystwem Polska Sztuka Stosowana, „Modus”, Kraków 2018, http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-19a24165-634a-4121-9226-7e342dbcaf43/c/ modus2018__p0125-0151.pdf (dostęp: luty 2021). Ze sztuk plastycznych, „Czas” 1906, nr 7, s. 3. Zwiedzanie starego teatru, „Czas” 1905, nr 279, s. 2.
  • 49. Plansze powstały w ramach XXII Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego „Brzmi dobrze” Organizator: Gospodarz: Partnerzy: Muzeum Krakowa, Archiwa Państwowe, Narodowe Archiwum Cyfrowe Polona, Gabinet Rycin – Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie Opracowanie tekstów i wybór ilustracji: Joanna Nowostawska-Gyalókay Opracowanie graficzne: Kira Pietrek Korekta: Aleksandra Kleczka