Хүнсийг зөвхөн Монгол улсад бүртгэлтэй хуулийн этгээд экспортолж импортлоно...

1. Мах экспортлох

2. Мах экспортлох тухай
• Хүнсний тухай хуулийн 3 дугаар зүйлийн
3.1.6-д тодорхойлсон “стратегийн хүнс” гэж
ойлголтод монгол хүний физиологийн
хэрэгцээнд зайлшгүй шаардлагатай малын
мах, сүү, тарианы үр, улаан буудай, гурил,
ундны усыг хамааруулахаар зохицуулсан.

3. Стратегийн хүнс
Мах нь Хүнсний тухай хуульд
заасны дагуу стратегийн хүнс
болно.
Адуу, үхэр, тэмээ, хонь, ямааны
дулааны аргаар
боловсоруулснаас бусад малын
махыг
үхрийн махыг 80, хонь, ямааны
махыг 65 хэмийн халуунд 30
минут чанах, жигнэх, шарах
хэлбэрээр боловсруулсан
махын дулааны аргаар
боловсоруулсан гэнэ.

4. Мах экспортлох этгээд
Хүнсийг зөвхөн Монгол улсад бүртгэлтэй
хуулийн этгээд экспортолж импортлоно.

5. Мах экспортлох хуулийн
этгээдэд тавигдах шаардлага:
• экспортлогч улсын үйлдвэртэй шууд, эсхүл
түүний албан ёсны гэрээт борлуулагчтай
худалдааны гэрээ байгуулсан байх;
• стандарт, техникийн зохицуулалтын
шаардлага хангасан зориулалтын агуулах,
тээврийн хэрэгсэлтэй байх, эсхүл энэ
шаардлагыг хангасан хуулийн этгээд,
байгууллагатай гэрээтэй байх
• Хуульд заасан бол тусгай зөвшөөрөл авсан
байх

6. Мах экспортлох, импортлох
зөвшөөрөл
• Стратегийн хүнсийг экспортлох, импортлох
зөвшөөрлийг сонгон шалгаруулалтын
үндсэн дээр дараах шаардлагыг хангасан
Монгол Улсад бүртгэлтэй хуулийн этгээдэд
олгоно:

7. Мах
• импортлох эсхүл экспортлох хүнсний нэр төрөл, багцын хэмжээг заасан албан бичиг;
• хуулийн этгээдийн нэр, байршил, хаяг, утас, факсын дугаар, цахим хаяг;
• хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний дугаар, эрхэлж байгаа
Экспортлох
• хүнсний чиглэлийн үйл ажиллагааны төрөл, хэлбэр;
• хууль тогтоомжийн дагуу татвар, хураамж төлсөн, татварын өргүй болохыг тодорхойлсон харьяалах
татварын албаны тодорхойлолт;
• аудитаар баталгаажсан сүүлийн жилийн санхүүгийн тайлангийн хуулбар;
Тухай
• стандарт, техникийн зохицуулалтын шаардлага хангасан зориулалтын агуулах, тээврийн хэрэгсэлтэй
эсэх эсхүл энэ шаардлагыг хангасан хуулийн этгээд, байгууллагатай байгуулсан гэрээний хувь;
• экспортлогч улсын үйлдвэр эсхүл түүний албан ёсны гэрээт борлуулагчтай байгуулсан худалдааны
гэрээ;
• хуулийн этгээдийг төлөөлөн сонгон шалгаруулалтад оролцох этгээдэд итгэмжлэл олгосон эрх бүхий
албан тушаалтны шийдвэр.

8. Сонгон шалгаруулалтад
оролцох
Сонгон шалгаруулалтад оролцох хуулийн
этгээд дараах баримтыг бүрдүүлэн сонгон
шалгаруулалт зарласнаас хойш ажлын 5
хоногт багтаан Хүнс хөдөө аж ахуйн
яаманд хүргүүлнэ үүнд:

9. Стратегийн хүнс экспортлох,
импортлох хэмжээ
• Хүнс хөдөө аж ахуйн яамнаас тухайн жилд
экспортлох, импортлох стратегийн хүнсний
нэр төрөл, тоо хэмжээг гарган Хүнсний
аюулгүй байдлын зөвлөлд хүргүүлэх
бөгөөд Хүнсний аюулгүй байдлын зөвлөл
тухайн асуудлаар зөвлөмж гарган хэмжээг
тогтоодог.

10. Сонгон шалгаруулах
• Тухайн сонгон шалгаруулалтын шийдвэрийг
яамнаас томилсон алжын хэсэг материал хүлээн
авсанаас хойш 5 хоногийн дотор гаргана.
• Тэнцсэн хуулийн этгэдэд импортлох болон
экпортлох стратегийн хүнсий нэр төрөл, тоо
хэмжээ бүхий тусгай зөвшөөрөл олгох тухай
мэдэгдэл хүргүүлнэ.
• Харин сонгон шалгаруулалтад тэнцээгүй хуулийн
этгээдэд шалтгааныг зааж хариу хүргүүлнэ.

11. Зөвшөөрөл эзэмших
• Стратегийн хүнс импортлох, экспортлох
зөвшөөрлийн хугацаа нь 6 сар байна.
• Зөвшөөрөл эзэмшигч нь зөвшөөрлөө бусдад
худалдах, бэлэглэх зэргээр бусдад
шилжүүлэх эрхгүй.

12. Гомдол гаргах
• Ажлын хэсгийн гаргасан шийдвэртэй санал
нийлэхгүй тохиолдолд шийдвэр гарсанаас
хойш ажлын 1 хоногт багтаан Хүнсий
асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүнд
цахим хэлбэрээр гомдол гаргаж болно.
• Тухайн гомдлыг хүлээн авсанаас хойш
ажлын 3 хоногт багтаан шийдвэрлэн хариуг
цахим хэлбэрээр явуулна.

13. Хариуцлага
Дээрх журмын дагуу зөвшөөрөл аваагүй эсхүл зөвшөөрөлд
заасан хэмжээнээс хэтрүүлэн стратегийн хүнс экспортолсон,
импортолсон хуулийн этгээдийг Хүнсний тухай хуульд заасны
дагуу торгож, хууль бусаар олсон орлого болон хүнсийг хураана.
Сонгон шалгаруулалтад оролцох бичиг баримтыг хуурамчаар
бүрдүүлсэн болон Засгийн газрын 2013 оны 77 тогтоолын
хавсралтын 5.4-т заасныг зөрчсөн хуулийн этгээдийн
жагсаалтыг гаргаж, яамны цахим хуудсанд байршуулан сан
бүрдүүлж, дараагийн сонгон шалгаруулалтад оролцуулахгүй.
Зөвшөөрөл олгосон хугацаанд зөвшөөрөлд заасан хүнсийг 2-оос
дээш удаа экспортлоогүй, импортлоогүй эсхүл заасан
хэмжээнээс хэт бага хэмжээний хүнс экспортолж, импортолсон
хуулийн этгээдийг дээрх жагсаалтад байршуулна.

14. Хилээр гаргахад шаардагдах
бусад бичиг баримт
• Мэдүүлэгч гаалийн мэдүүлэгтээ
барааны дагалдах бичиг баримтыг
хавсаргаж гаалийн байгууллагад өгнө.
• Гаалийн байгууллага бүрэн эрхээ
хэрэгжүүлэх болон гаалийн хууль
тогтоомжид заасан шаардлагыг хангах
хүрээнд барааны дагалдах бичиг
баримтыг гаргуулан авна.

15. Үргэлжлэл
• Мэдүүлэгч гаалийн мэдүүлэгт өгсөн
мэдээллийнхээ үнэн зөвийг нотлох
зорилгоор дараах бичиг баримтыг
гаалийн байгууллагад өгнө:
• Гадаад худалдааны гэрээ, эсхүл үнийн
нэхэмжлэх;
• Тээврийн бичиг баримт;

16. Үргэлжлэл
• Тарифын бус хязгаарлалтад хамаарах
бараанд шаардагдах зөвшөөрөл,
лиценз;
• Хууль тогтоомжид тусгайлан заасан
бараанд мэргэжлийн хяналтын
байгууллагаас олгосон дүгнэлт

17. Түүхий мах, дайвар бүтээгдэхүүн
экспортлох боомтууд
1. Увс аймгийн Боршоо боомт;
2. Завхан аймгийн Арцсуурь;
3. Сэлэнгэ аймгийн Сүхбаатар;
4. Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг;
5. Дорнод аймгийн Эрээнцав;
6. Дорнод аймгийн Ульхан;
7. Дорнод аймгийн Хавирга;
8. Дорноговь аймгийн Замын-Үүд;
9. Улаанбаатар хотын Буянт-Ухаа;
10.Баян-Өлгий аймгийн Цагаан нуур;
11.Баян-Өлгий аймгийн Өлгий;
12.Хөвсгөл аймгийн Ханх;
13.Ховд аймгийн Булган.

18. Тоног төхөөрөмжийн
Хөнгөлөлт чөлөөлөлт
• Засгийн газрын 2014 оны 191 дугаар
тогтоолын хавсралтад зааснаар махны
үйлдвэрийн 70 төрлийн тоног
төхөөрөмжийг Гаалийн албан татвар,
НӨАТ-с чөлөөлөгддөг.

19. Ашигласан эх сурвалж
• Монгол Улсын Хүнсний тухай хууль, 2012
• Монгол Улсын Хүнсний аюулгүй байдлын тухай хууль,2012
• Амьтан ургамал, тэдгээрийн гаралтай түүхий эд, бүтээгдэхүүнийг улсын
хилээр нэвтрүүлэх үеийн хорио цээрийн хяналт, шалгалтын тухай хууль, 2002
• Засгийн газрын 173 дугаар тогтоол “Жагсаалт журам батлах тухай” /2010 оны
22, 2014 оны 190 дугаар тогтоолоор нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан/
• “Стратегийн хүнсийг экспортлох, импортлох зөвшөөрөл олгох түр журам
батлах тухай” ЗГ-ын тогтоол, 2013
• “2015 оны нэгдүгээр хагас жилд стратегийн хүнсийг экспортлох, импортлох
зөвшөөрөл олгох тухай” ХХААЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн даргын 2015
оны 01 дүгээр сарын А-03 дугаар тушаал,
• “2015 оны эхний хагас жилд зарим аж ахуйн нэгжид мах экспортлох,
импортлох зөвшөөрөл олгох тухай” ХХААЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн
даргын 2015 оны 01 дүгээр сарын 20-ны А-07 дугаар тушаал.

20. • Анхааралд хандуулсан баярлалаа