4. Zer izan zen Gerra Hotza?
• Superpotentzien artean antagonismoa:
– Politikan
– Ideologian
– Ekonomian
• Horrek Gerra Hotza
5. • Mundua bi bloketan:
– Mendebaldeko blokea:
Estatu Batuak
buru, Mendebaldeko
Europako aliatuak.
– Bloke komunista: SESB
eta Ekialdeko Europako
aliatuak.
13. Berlinen blokeoa
• Lehen liskarra Berlingo krisia. Bigarren Mundu Gerra amaitu
eta hiru urtera.
• Berlin lau sektoretan banatu.
• 1948an AEB-k, Frantziak eta
Britainia Handiak sektoreak
batu.
Alemaniako Errepublika Federala (AEF) sortu.
14. • SESB Mendebaldeko Berlin
blokeatu.
• Aliatuek, hiria airetik
hornitu. Blokeoak porrot.
• SESB-ek estatu komunista sortu Alemaniako
Errepublika Demokratikoa (AED)
• Alemania bi estatutan banatu, 1990era arte.
16. Berlinen 1948ko blokeoak
aliatuen haustura eta Gerra
Hotzaren hasiera eragin.
1949an Mao Zedongen tropa
komunistek garaipena lortu
Txinako gerra zibilean.
17. Koreako gerra piztu (1950-1953)
Japoniaren kolonia
Japoniak bigarren mundu gerran porrota eta korea bi
zatitan: iparraldea eta hegoaldea
18. Muga 38.paraleloan
Iparraldea: Moskuren eraginpean (erregimen komunista)
Hegoaldean: AEB (komunismoaren kontrako diktadura)
19. 1950ean, Ipar-Koreak Hego-korea inbaditu.
Hego korea galtzear baina NBek inbasioa
gaitzetsi eta Kasko Urdinak bidali, gatazkak
amaitzeko.
20. NB-n koalizioak, AEB buru, Hego
Korea berrazkuratzeari ekin.
Ipar korean sartu, Txinak
babestu.
MacArthurrek bonba atomikoa
erabiltzea proposatu. Maori
atzera egiteko.Generala kargutik
kendu.
21. 1953an tregoa sinatu
Mugak gerraren aurrekoak
Ondorioak: Milioi bat pertsona hil
26. • Europatik kanpo:
– Rio de Janeiroko ituna sinatu (1947)
latinoamerikarekin
– SEATO (1954) Asiako hego-ekialdeko estatuekin
– Bagdadeko ituna(1955) Ekialde Erdiko herrialdeekin
29. Demokraziaren oinarriak
• Hauteskunde libreak
• Botere politikoen banaketa: parlamentuak
botere legegilea, gobernuak botere
betearazlea, judiziala epaileek
• Herritarrei eskubideak eta betebeharrak
• Politika aniztasuna
33. • Gerraren osteko berrikuntza nagusia:
Estatuaren esku-hartzea areagotu
• Mendebaldeko gobernu asko oinarrizko
ekonomia sektoreak kontrolatu
• Inbertsioa eta kontsumoa sustatu
35. Bloke komunistaren eraketa
• Mendebaldeko blokea antolatzen
ari, sobietar blokea ezarri Ekialdeko
Europan.
• II. mundu gerra
amaitzean, sobietarrek indar
politikoen koaliziozko gobernuak
eratzea onartu; Polonia, Hungaria
…
36. • Alderdi komunistek ministerio
nagusiak kontrolatu. Stalinek
bultzatuta botere osoa
bereganatu eta diktadura
komunistak ezarri.
37. • Blokea, estatubatuarren ekimenen
aurka.
• Marshall planari
erantzuteko, COMECON antolatu.
Helburua: Europako herrialdeen
ekonomiak koordinatzea.
38. • SESBek Alemaniako
Errepublika Demokratikoa
sortu, mendebaldeko
errepublika federalari
erantzuteko
• NATOren sorrerari
erantzuteko, Varsoviako
ituna eratu.
39. • Komunismoa herrialdeetatik hedatu.
Europan; Jugoslavian eta
Albanian, baina SESBen mende izan
gabe.
• Europatik kanpo, Txinan eta Ipar
Korean
• Hedapena mehatxutzat hartu
mendebaldekoek
40. Herri demokrazien sorrera
• SEBSen babesean Europako
erregimenak, herri-demokraziak.
Ezaugarriak:
- Alderdi bakarreko sistemak
-Botere politikoa banatu
erakundeetan banatu gabe.
Askatasunik ez. Gobernu
komunistak diktadura gogorrak.
41. Ekonomia planifikatua
• Ekialdeko Europan gerra
aurretik ekonomia kapitalista.
• Ondoren, ekonomia estalinista
(printzipio marxistetan
oinarritua).
• Enpresak estatuak kudeatu eta
administratu kapitalisten langile
esplotazioa amaiarazteko.
42. • Komunistek industria, merkataritza
eta finantzia enpresak desjabetu
estatuaren jabetza lortzeko.
• Politika agintariak ekonomia
kudeatzen hasi: bost urteko planak.
• Industria eta nekazaritza ekoizpena
finkatu.
• Monetaren balioa zehaztu.
• Kanpo merkataritza kontrolatu.
44. Norgehiagoka militarra
• 1949an, SESBek ere
bere lehen bonba
atomikoa leherrarazi.
• Armamentu-
norgehiagoka hasi bi
superpotentzien artean.
45. • Mota guztietako arma
kopuru izugarriak:
Arma nuklearrak
Urrunetik gidatutako
misilak
Erreakziozko
bonbaketariak
Hegazkin supersonikoak
46. • Terrorezko oreka egoera
sortu:
Bi blokeek parekotasuna
armamentuan.
Gerrarik piztea
eragozten, erabateko
suntsipena gertatutako
beldurra.
47. • 1957an, SESBek lehen
satelite artifiziala jarri
orbitan: sputnik
satelitea.
• Espazioko-norgehiagoka
bi superpotentzien
artean.
48. • Gertaera nagusiak:
Espazioko lehen misio
tripulatua (Yuri Gagarin
sobietarra)
Lehen gizakia
(estatubatuar bat)
Ilargira iristea 1969an.
49. Eskualde-gatazkak
• AEB eta SESBek
aurrerapenei aurre
egiteko politika
garatu, elkarren kontra
borrokatu.
• Intentsitate txikiko
gatazkak.
50. • Gerra Hotzean ehun
gerratik gora.
• Superpotentziek
borrokalarietako bat
babestu.
• Gerra irekia:
– Estatu Batuek: Korean eta
Vietnamen.
– Sobietar Batasunak:
Afganistanen.
51. Norberaren blokea kontrolatzea eta
aurkakoarena ahultzea.
• Biztanleriaren
ideologia
kontrolatu, etsaiaren
hedapena eragozteko.
52. • Estatu Batuek estatu-
kolpeak babestu.
• Komunistei Europako
gobernuetan sartzeko
betoa.
• Sorgin-ehiza martxan jarri:
o Artista eta intelektual
ugariri komunista izatea
leporatu.
