байнгын шүдний онцлог

1. Байнгын шүдний онцлог
Насс-308
Ж.Урандэлгэр

2. Байнгын болон сүүн шүд ялгагдах
анатомийн онцлог шинж

3. Шүдний цөгц
• Хэлбэр:
Онцлог
хэлбэртэй
Ижил хэлбэртэй

4. Шүдний цөгц
• Өнгө:байнгын шүднээс харьцангуй цагаан уюу цэхэр
• Хэмжээ:
Эдгээр шүд нь
байнгын шүднээс
том
Ыусад шүд нь байнгын шүднээс жижиг байдаг.

5. • Харьцаа:
Шүдний цөгц
Сүүн шүд нь намхан, медиал дистал талын гадаргуу өргөн пагдгар
Мөн цөгцний өндөртэй харьцуулхад сурвалж нь урт бна.

6. • Шүдний хүзүүвчийн нарийсал:cingulum гэж
нэрлэгдэх өргөн хэсэг байдаг ба яг хүзүүвчийн
хэсэгт нарийсдаг. 1-р сүүн араа шүдэнд илүү
тод илэрнэ.
Шүдний цөгц

7. • Хоршилтын гадаргуугын
байдал: хацар-хэлний
хоорондох гадаргуугийн
хэлбэр нь медиал дистал
гадаргуугийн өргөнтэй
харьцуулхад хацар хэлэн
талын өргөн нь
харьцангуй нарийн
• Харин төвгөр ба ховилын
анатомын хэлбэр сул
илэрсэн бдаг.
Шүдний цөгц

8. • Түшилцэх цэг: 1,2р араа шүдний түшилцэх
цэгн нь байнгын араа шүднээс илүү том,
байрлал нь өндөр, ирмэгтэй ойр байдаг.

9. Шүдний сурвалж
• Шүдний сурвалжийн тоо ба сувгийн тоо:
Хэл уруул талаасаа
шахагдсан, сур.орой
нь уруул талруу хазайсан
Өргөн сарвагар

10. Шүдний зөөлц:
• Тухайн шүднийхээ
анатомийн хэлбэрийг
давтдаг
• Хөндийн зөөлц нь байнгын
шүднээс том
• Сүүн араа шүдний
зөөлцийн эвэр төвгөр нь
тугалмайн эд рүү гүн түрж
орсон байдаг тул хөндийг
хэлбэржүүлэхдээ анхаар

11. Гистологи онцлог.
• Паалан:
– Сүүн шүдний паадангийн зузаан нь байнгын шүднээс 2 дахин
нимгэн байдаг.
– Төрөх үеийн шугам: үр хөврөлд үүсч хөгжсөн паалан ба төрсний
дараа хэлбэржсэн паалангийн хооронд эрдэсжилтийн ялгаа байдаг
ч энэ хэсгээс шүд цоорох өвчин эхэлнэ гэсэн үг биш.
– Паалангийн призм: байнгын шүд муруй, сүүн шүд шулуун
шүдний хүзүүвч хэсэгт:
байнгын шүд—сурвалжийн оройн чиглэл иилүү
сүүн шүд—таслах ирмэг чиглэл илүү
сүүн араа—хэвтээ чиглэл илүү бна
-- паалангийн хамгийн гадна талын хэсэгт призмын бүтэц илэрдэггүй
ч призмгүй паалангийн хэсэг нь хүчлийн эсрэг шинж чанартай байдаг.

13. • Тугалмай:
– Сүүн шүд зузаан нь
байнгын шүднээс 2
дахин нимгэн
– Тугалмайд бас төрөх
үеийн шугамтай
тохирох шугам бдаг.
– Элэгдэл болон шүд
цоорох үед 2догч
тугалмай үүсэх
амархан

14. • Ясжмаг эд:
– Сүүн шүдний ясжмаг эд нь
маш нимгэн, 2догч ясжмаг
эд үүсдэггүй
• Зөөлц:
– Сүүн шүдний зөөлцийн
мэдрэлийн тархац байнгын
шүднийхээс сийрэг,
цочруулд мэдрэх нь бага
– Физиологийн хувьд сурвалж
шимэгдэхийн хамт
зөөлцийн хатингиршил
явагддаг. ½-с илүү
шимэгдсэн тохиолдолд

15. Байнгын
шүдний
нэршил
тэмдэглэгээ

16. Байнгын шүдний шүдлэх хугацаа дэс
дараалал
• 6насанд эрүүний төвийн үүдэн шүд биш,
эрүүний 1р их араа шүд шүдэлж эхлэн
• 12-13 нас орчимд хоншоорын 2р их араа
шүд шүдэлснээр бүгд 28 шүд шүдэлж
дуусдаг.
• Эмэгтэй>эрэгтэй байх хандлагатай
• Шүд шүдлэх дараалал нь:
– хоншоорт 6 1 2 4 3 5 7
– Эрүүнд 1 6 2 3 4 5 7

17. Байнгын шүдний сурвалж бүрэн
хэлбэржих хугацаа

18. Бүрэн хэлбэржээгүй байнгын
шүдний анатоми гистологийн онцлог
• Бүрэн хэлбэржээгүй шүд гэдэг нь дөнгөж
шүдэлсэн, сурвалж нь бүрэн хэлбэржээгүй
байнгын шүдийг хэлнэ.
• Бүрэн хэлбэржсэн байнгын шүд
• Бүрэн хэлбэржээгүй байнгын шүд
Ялгааг мэдэх
нь маш чухал !!!

19. Морфологи гистологийн онцлог
шинж
• Шүдний сурвалж:
– Сурвалжийн хэлбэржилт дуусаагүй,
– Оройн нүх онгорхой байгаа нөхцлийн зөөлцийн
цахилгаан мэдрэг чанарын сорил, сувгийн эмчилгээний
үед сайтар харгалзан үзэх нь чухал
• Шүдний цөгц:
– Цөгц маш намхан, эсрэг шүдтэйгээ хоршихгүй
– Буйлны ирмэг нь шүд шүдэлж байгаа үед шүдний
хүзүүвчээс доош чиглэн, шүд шүдэлж дууссаны дараа
хүзүүвчийн зурвас бий болдог.
– Физиологийн элэгдэлгүй үүдэн шүдэнд таслах ирмэгийн
төвгөрүүд, араа шүдэнд төвгөр хлвил тод илэрдэг тул
ховил битүүлэх аргыг хэрэглэх нь зүйтэй.

20. • Шүдний зөөлц:
– Тугалмай нимгэн
– Хөндий ба цөгцний сурвалжийн суваг том,
өргөн
– Зөөлцийн эвэр түрж гарсан байдаг
– Хөндийг хэлбэржүүлэхдээ анхаар
– Цусан хангамж сайн тул гэмтэл энгийн
үрэвслийг яаралтай эмчлэх хэрэгтэй.