สไลด์การเสวนา Museum inFocus #ARCHIVE&MUSEUM เมื่อต้องทำนิทรรศการหอจดหมายเหตุบุคคล : มณเฑียร อาเตอลิเย่ วิทยากร โสมสุดา เปี่ยมสัมฤทธิ์ ฝ่ายนิทรรศการหอศิลป์บ้านจิม ทอมป์สัน และภัณฑารักษ์ มณเฑียร อาเตอลิเย่ เวลา 13.00-15.30 น. ณ อาคารสำนักงาน ชั้น 3 มิวเซียมสยาม (ท่าเตียน)

2. Photo by Manit Sriwanichpoom
มณเฑียร บุญมา เป็นศิลปินไทยผู้บุกเบิกการ
ทางานระหว่างศิลปะสื่อผสม งานจัดวางและ
งานศิลปะเชิงความคิดเข้าไว้ด้วยกัน ผลงาน
ของมณเฑียรได้เข้าร่วมแสดงนิทรรศการ
ศิลปะที่โดดเด่นในระดับนานาชาติมากมาย
หลายเวที ทั้งเบียนนาเล่ เทรียนนาเล่ และ
เทศกาลศิลปะต่างๆ นับเป็นหนึ่งในศิลปินคน
สาคัญของวงการศิลปะร่วมสมัยไทยและ
นานาชาติที่จากไปก่อนวัยอันควร
Montien Boonma
1953-2000

3. Atelier at Paris 1987

4. Story from the Farm 1989

5. Lotus Sound 1994
Arokhayasala 1995
Melting Void1998

6. Zodiacal House 1998
House of Hope 1997

7. Workshop at Musasino Art University, Japan

8. Montien Boonma
1953-2000

9. Home / Studio

10. Home / Studio

11. Home / Studio

14. Rules of Society : B.A. thesis 1978

15. Amazonas 1992

16. Floor, Earth, Wall, Heaven 1992

18. โกดังชั่วคราวของผู้รับเหมาที่ อ.ลาลูกกา

24. The series of Manual Activities : 1989

25. The series of Manual Activities : 1989

26. Annunciation 1993

27. Lotus Sound 1992

28. A Pleasure of Being, Crying, Dying 1995

29. Handprints and straws 1990

32. Changing World series 1987c.

34. Soil Painitng / Group of stupa series

35. การให้รหัสทะเบียนวัตถุประเภทผลงานศิลปะ
• EMB (ย่อมาจาก Estate of Montien Boonma)
• PA/PR/SK/DR/SC (ตามประเภทของผลงาน PA=Painting/
PR=Printing/ SK=Sketch /DR=Drawing/ SC= Sculpture)
• Year (ปีทีสร้าง)
• /ลาดับจานวนของผลงาน (แบ่งตามประเภทผลงานและปีนั้นๆที่สร้าง
หากเป็นผลงานต่างประเภทแม้ว่าจะสร้างในปีเดียวกันให้เริ่มต้นนับ
จานวนชิ้นใหม่ เช่นเดียวกับผลงานที่สร้างในปีเดียวดันแต่ต่างประเภท
กันก็ให้แยกการนับจานวนชิ้นงานออกจากกันด้วย)

36. ตัวอย่างรายการทะเบียนวัตถุประเภทผลงานศิลปะ
EMB_PA_1974/01 = Estate of Montien Boonma_ประเภทงาน Painting_ปีที่สร้าง1974/ชิ้นที่ 01
EMB_SK_1996/03 = Estate of Montien Boonma_ประเภทงาน Sketch_ปีที่สร้าง1996/ชิ้นที่ 03

37. Code Title Work Image Year Dimension Technique Storage Condition Display
EMB_PA_1974/01 Unknown 1974 28x29
(image
size)
Collage Condo
Locker
1
เป็นคราบ Display
Shelf 1
EMB_SK_1996/03 Details of
Granite Balls
: Tsuboniwa
Garden
1996 33x40
(image
size)
Sketch on
Paper
Condo
A1
- -
ตัวอย่างตารางรายการทะเบียนวัตถุประเภทผลงานศิลปะ

38. การให้รหัสทะเบียนวัตถุประเภทวัตถุ
• EMB (ย่อมาจาก Estate of Montien Boonma)
• OB ( ย่อมาจาก Object)
• ลักษณะของวัตถุ เช่น Be=Bell/ Bo=Bowl/ HB=Handprint Black/
HR=Handprint Red ฯลฯ
• B=Box/ลาดับกล่องที่/จานวนกล่องทั้งหมด

39. ตัวอย่างรายการทะเบียนวัตถุประเภทวัตถุ
EMB_OB_Be/B01/8 = Estate of Montien Boonma_Object (เป็นประเภทวัตถุ)_Bell (วัตถุคือระฆัง) / B01/8
(กล่องใบที่1จากจานวนทั้งหมด8กล่อง)
EMB_OB_Bo/B01/8 = Estate of Montien Boonma_Object (เป็นประเภทวัตถุ)_Bowl (วัตถุคือชาม)/B01/8
(กล่องใบที่1จากจานวนทั้งหมด8กล่อง)

40. Code Title Work Image Year Dimension Quantities Technic Storage Remark Dispaly
EMB_OB_Be/B01/8
EMB_OB_Be/B02/8
EMB_OB_Be/B03/8
EMB_OB_Be/B04/8
EMB_OB_Be/B05/8
EMB_OB_Be/B06/8
EMB_OB_Be/B07/8
EMB_OB_Be/B08/8
Bell 1992 W16.5
H 15
B01/8=17
B02/8=17
B03/8=17
B04/8=15
B05/8=20
B06/8=20
B07/8=38
B08/8=38
(182)
Terracotta Kodung
f.1
Shelf A3
Lotus
Sound
B05/8
20 pcs
Shelf 9
EMB_OB_Bo/B01/8
EMB_OB_Bo/B02/8
EMB_OB_Bo/B03/8
EMB_OB_Bo/B04/8
EMB_OB_Bo/B05/8
EMB_OB_Bo/B06/8
EMB_OB_Bo/B07/8
EMB_OB_Bo/B08/8
Bowl
(Bone
Printing)
1993 W 18
H 6
B01/8=68
B02/8=68
B03/8=68
B04/8=68
B05/8=67
B06/8=50
B07/8=50
B08/8=49
(488)
Ceramic Kodung
f.1
Shelf B3
A Pleas
of Being
Crying
Dying
B08/8
19 pcs.
Shelf 9
ตัวอย่างตารางรายการทะเบียนวัตถุประเภทวัตถุ

43. Artwork_photo> Year
Year > 1995

44. Document Scan > Letter to Museum and Art Organization
Letter to Museum and Art Organization // จัดเรียงตามปี

46. จดหมายส่วนตัวที่ส่งให้ภรรยาเมื่อครั้งศึกษาที่ฝรั่งเศสปี 1988 เกี่ยวกับงานดูนิทรรศการศิลปะ

47. กระดาษบันทึกความคิด
เกี่ยวกับความสาคัญ
ของรูปทรงและวัสดุ

50. บางส่วนของสูจิบัตรนิทรรศการที่แสดงกลุ่ม-เดี่ยว

51. News Clipping

56. 408 Art Space

57. Key Words:
Final Products > Process > Experiences
Object = thing – itself

58. Montien Atelier ขนาดพื้นที่ประมาณ 50 ตารางเมตร

60. Photo by Art4D
House of Hope (Homage to Montien Boonma) 2013
By Navin Rawanchaikul

62. Photo by Art4D

63. Photo by Art4D

64. Photo by Art4D

65. Photo by Art4D

66. 1) พ.ศ.2517-2524
นักศึกษาคณะจิตรกรรม
มหาวิทยาลัยศิลปากร เป็น
ช่วงที่มณเฑียรสนใจการ
ทางานศิลปะเชิงสองมิติ แต่
บางครั้งการทางานเชิงสอง
มิติก็ไม่สามารถตอบสนอง
ความคิดและความรู้สึกได้
ครบถ้วน มณเฑียรจึง
ทดลองทางานแนวตัดแปะที่
มีมิติยื่นออกมา มณเฑียร
ยังให้ความสนใจต่อแนวคิด
ปรัชญาอัตถิภาวะนิยม
(Existentialism) และตั้ง
คาถามต่อสภาพบ้านเมือง
ขณะนั้นหลังเหตุการณ์ยุค
ตุลาจนมาสู่ศิลปะนิพนธ์ชุด
‘กฏเกณฑ์แห่งสังคม’

67. 2) พ.ศ.2524-2527 สอนที่วิทยาลัยช่าง
ศิลป์ / ศึกษาต่อระดับปริญญาโทที่คณะ
จิตรกรรม มหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นช่วง
ที่มณเฑียรทางานศิลปะแนวทดลองจาก
สื่อที่หลากหลาย และสนใจประเด็นเรื่อง
ธรรมชาติสิ่งแวดล้อม
3) พ.ศ.2528-2531 ช่วงที่ศึกษาต่อทางด้าน
ประติมากรรมที่ประเทศฝรั่งเศส เป็นช่วงที่มณเฑียร
มีประสบการณ์การเรียนการสอนแบบสตูดิโอ และได้
ศึกษาเกี่ยวกับแนวคิดปรัชญาทางศิลปะซึ่งมีผลต่อ
การทางานศิลปะของมณเฑียรในเวลาต่อมา

68. 4) พ.ศ.2532-2538 อาจารย์ประจาที่คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เป็นช่วงเวลาที่มณเฑียรพัฒนา
ตนเองในฐานะศิลปินร่วมสมัยที่สร้างผลงานศิลปะเชิงความคิดจากวัสดุท้องถิ่น และพัฒนาเป็นผลงานที่สะท้อน
พุทธปรัชญาในช่วงเวลาถัดมา
• การใช้ประติมากรรมดินเผารูปกามือแทนสัญลักษณ์
การใช้แรงงาน เพื่อสะท้อนสภาวะที่ประเทศไทยกาลัง
เริ่มต้นสู่ยุคอุตสาหกรรมใหม่ (มือไม่กา กิจกรรมไม่เกิด)
• เมื่อรับรู้อาการป่วยของภรรยาที่เป็นมะเร็ง
เต้านม มณเฑียรใช้งานศิลปะเป็นการฝึกฝน
เพื่อเยียวยาจิตใจ (ฟิสิกส์ทางศิลปะผ่าน
งานอินสตอลเลชั่น)

69. • การศึกษาธรรมเพื่อคลายความโศกเศร้าสะท้อนผ่านงานศิลปะที่จัดวาง
ในลักษณะเหมือนจะเสียสมดุล (ความมั่นคงที่ไร้สมดุล)
• ความสงสัยจากการปฏิบัติธรรม
นาไปสู่ความสงสัยถึงโลกหลังความ
ตาย กลายมาเป็นผลงานที่เต็มไป
ด้วยเครื่องหมายปรัศนีย์
(เครื่องหมายคาถาม) และอัศเจรีย์
(เครื่องหมายตกใจ) – (คาถามที่ไร้
คาตอบ)
• มณเฑียรพยายามหาทางเลือกอื่นๆ ในการรักษาพยาบาลภรรยา
นอกจากการรักษาแพทย์แผนปัจจุบัน ด้วยการนาสมุนไพรมาใช้เพื่อ
การรักษา และกลายมาเป็นรูปแบบหนึ่งในการทางานศิลปะของ
มณเฑียรนับจากนั้น (รูป-กลิ่น-เสียง)

70. 5) พ.ศ.2539-2543 ย้ายกลับมาพานักที่กรุงเทพฯและวาระสุดท้ายแห่งชีวิต ภายหลังการจากไปของภรรยา
มณเฑียรทาเรื่องย้ายกลับมาอยู่ที่กรุงเทพเพื่อดูแลบุตรชาย และเป็นอาจารย์ประจาและอาจารย์รับเชิญสอนวิชา
ศิลปะในมหาวิทยาลัยหลายแห่ง เช่น จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยศิลปากร, มหาวิทยาลัยกรุงเทพ ฯลฯ
เป็นช่วงที่มณเฑียรทางานศิลปะจัดวางชิ้นใหญ่ และตระเวนแสดงงานศิลปะในเวทีนานาชาติเกือบทั่วโลก ผลงาน
ของมณเฑียรในช่วงท้ายเป็นการสะท้อนเรื่องความหวังและการเยียวยาจิตใจก่อนจะพบว่าตนเองเป็นมะเร็งปอดและ
ลามไปยังก้านสมอง

71. Photo by Art4D

73. Opening Montien Atelier
25 February 2017
(Montien’s birthday)

74. Photo by Art4D
-THANK YOU-