1. Πξαθηηθέο αληηκεηώπηζεο
παξαβαηηθήο ζπκπεξηθνξάο
ζην Γ.΢ρνιείν
(1ε ΠΡΑΚΣΙΚΗ)
ΜΗΡΣ΢ΔΚΗ
ΒΑ΢ΙΛΙΚΗ
ΠΔ 70

2. Ο ΜΤ΢ΣΙΚΟ΢ ΚΤΚΛΟ΢
• Δίλαη κηα πξαθηηθή πνπ βνεζάεη ηα παηδηά
λα ιέλε όζα ηνπο αξέζνπλ, ηνπο ελνρινύλ
θιπ..΢πκκεηέρεη ελεξγεηηθά ν δάζθαινο
θαη εθαξκόδεηαη όρη κόλν θαηά ηε
δηάξθεηα ηεο επέιηθηεο αιιά όηαλ έλαο
καζεηήο δεηήζεη από ην δάζθαιό ηνπ λα
ζπγθιεζεί ν θύθινο..Ο δάζθαινο θξίλεη αλ
είλαη ζεκαληηθό ή όρη..Η ηδηαηηεξόηεηα
ηνπ κπζηηθνύ θύθινπ έγθεηηαη ζην όηη
γίλεηαη κόλν ζε δύζθνιεο ζηηγκέο..Αλ ηνλ
ζπγθαιεί ν δάζθαινο ζπρλά ζα ράζεη ην
λόεκά ηνπ θαη δελ ζα βγεη απνηέιεζκα.

3. Η νξγάλσζε ηνπ θύθινπ
•
Ο εθπαηδεπηηθόο δεηάεη από ηα παηδηά λα ηξαβήμνπλ
ζηελ άθξε ηα ζξαλία θαη κε ηηο θαξέθιεο ηνπο λα
θάλνπλ έλαλ θύθιν..Κάζεηαη θαη ν ίδηνο καδί κε ηα
παηδηά..Ο ξόινο ηνπ εθπαηδεπηηθνύ είλαη πνιύ
ζεκαληηθόο ζην πξώην βήκα..Πξηλ γίλεη ν θύθινο ζα
πξέπεη λα ελεκεξώζεη ηα παηδηά γηα ην ηη ζθνπεύεη λα
θάλεη, θαη λα λαη ζνβαξόο θαη απόιπηνο ζηνπο όξνπο
πνπ ζα ζέζεη..΢ηελ αξρή ηα παηδηά ζα ην πάξνπλ γηα
παηρλίδη αιιά κόλν παηρλίδη δελ ζα λαη ζε ιίγν θαηξό γηα
θαλέλαλ.
• Σν πξώην βήκα είλαη λα ηνπο δεηήζεη λα ελώζνπλ
ηα ρέξηα ηνπο..Απηό ελώλεη ηελ ηάμε θαη καδί θαη ην
δάζθαιν..Ο θύθινο έρεη θαη έλαλ όξθν πνπ κπνξεί λα
θηηάμεη ν ίδηνο ν δάζθαινο.Σα παηδηά ζα πξέπεη λα
θαηαιάβνπλ όηη νηηδήπνηε ιέγεηαη εθεί κέζα, δελ πξέπεη
λα βγεη πξνο ηα έμσ..Ο θύθινο είλαη ηα ζύλνξα ελόο
αόξαηνπ θόζκνπ πνπ θξύβεηαη από ηα κάηηα ησλ άιισλ
αιιά θαη από ηα απηηά ηνπο θαη θαλέλαο δελ κπνξεί λα
βγεη ή λα κπεη πέξα από ηελ νκάδα ηεο ηάμεο.

4. Η πξώηε θνξά
• Ο εθπαηδεπηηθόο δεηάεη από ηνπο καζεηέο λα γλσξηζηνύλ.Σα
παηδηά λνκίδνπλ όηη γλσξίδνληαη αιιά κε έθπιεμε ζα δνπλ όηη δελ
μέξνπλ πνιιά πξάγκαηα..Πξώηνο μεθηλάεη ν δάζθαινο..Πρ πώο ηνλ
ιέλε,πόζν ρξνλώλ είλαη,πνπ πήγε δεκνηηθό,ηη ηνπ άξεζε θαη ηη δελ
ηνπ άξεζε όηαλ ήηαλ ζηελ ειηθία ησλ παηδηώλ θιπ..Μεηά ην πέξαο
ηεο δηθήο ηνπ γλσξηκίαο, δεηάεη από ηα παηδηά λα επηιέμνπλ έλαλ
ζπκκαζεηή ηνπο θαη λα ζθεθηνύλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ.Καηόπηλ
θάλεη εξσηήζεηο ηνπ ηύπνπ.. «Δίλαη ςειόο?είλαη κειαρξηλόο?ηη δελ
ζνπ αξέζεη θαη ηη είλαη απηό πνπ ζνπ αξέζεη ζην παηδί ζην
ραξαθηήξα ηνπ»..΢ην ηέινο ηνπ δεηάεη λα πεη ην όλνκα..Ακέζσο
κεηά ξσηάεη ην καζεηή ζηνλ νπνίν αλαθέξζεθε ν ζπκκαζεηήο ηνπ
αλ ζπκθσλεί ή όρη ..Δθείλνο ζα πξέπεη λα απαληήζεη θαη λα πεη αλ
ζπκθσλεί ή όρη θαη λα αληηηάμεη ζεηηθά ηνπ ζηνηρεία. Πξνζνρή:
Πάληα ην αξλεηηθό πξώηα θαη κεηά ην ζεηηθό..Σν ζεηηθό λα ¨παηάεη"
ην αξλεηηθό..Να ππεξηζρύεη γηαηί κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί απν ην
δάζθαιν γηα ελίζρπζε ηνπ καζεηή.Απηό ζα γίλεη γηα όινπο ηνπο
καζεηέο..

5. Οη επόκελεο θνξέο
• Σηο επόκελεο θνξέο πνπ ν δάζθαινο ζα ζπγθαιέζεη ηνλ θύθιν .ζα
ξσηήζεη ηα παηδηά αλ ππάξρεη θάπνηα ζπκπεξηθνξά πνπ ηα
ελνριεί...ΠΡΟ΢ΟΥΗ..ΓΔΝ ΠΡΔΠΔΙ ΝΑ ΢ΣΟΥΟΠΟΙΗΘΔΙ ΚΑΝΔΝΑ
ΠΑΙΓΙ αιιά ΚΑΙ ΜΙΑ ΜΙΑ ε παξαβαηηθή πξάμε.πρ.Σε κηα θνξά ζα
ζπδεηεζεί ην ζέκα ηεο παξελόριεζεο ηελ ώξα ηνπ καζήκαηνο,ηελ
άιιε ην πείξαγκα ζην δηάιεηκκα θιπ..
• Ο καζεηήο πνπ παξνπζηάδεη απηά πνπ πεξηγξάθνπλ ηα παηδηά παίξλεη
ην κήλπκα λα είζηε ζίγνπξνη..
• Καηόπηλ δεηάεη από ηνπο καζεηέο λα βξνπλ ηξόπνπο αληηκεηώπηζεο
ηνπ πξνβιήκαηνο..Η ΢πκπεξηθνξά πνπ ελνριεί θαη νη ΣΡΟΠΟΙ
ΑΝΣΙΜΔΣΩΠΙ΢Η΢ ΓΡΑΦΟΝΣΑΙ ΢Δ ΚΑΝ΢ΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΡΣΟΤΝΣΑΙ ΢Δ
ΜΙΑ ΓΩΝΙΑ ΣΗ΢ ΣΑΞΗ΢ ΔΚΔΙ ΠΟΤ ΤΠΑΡΥΔΙ ΣΟ ΢ΤΜΒΟΛΑΙΟ ΣΟΤ
ΣΙ ΔΠΙΣΡΔΠΔΣΑΙ ΚΑΙ ΣΙ ΓΔΝ ΔΠΙΣΡΔΠΔΣΑΙ ΝΑ ΓΙΝΔΣΑΙ ΢ΣΗΝ
ΣΑΞΗ..Πξνζσπηθά επέιεγα έλαλ ηξόπν αληηκεηώπηζεο-ηηκσξίαο γηα
θάζε πεξίπησζε ώζηε λα αλαγλσξίδνπλ ηα παηδηά πσο θάζε
παξαβαηηθή πξάμε έρεη θαη δηαθνξεηηθή πνηλή.

6. Ο ξόινο ηνπ δαζθάινπ ιίγν
πξηλ ην πέξαο ηνπ θύθινπ
• Ο εθπαηδεπηηθόο ΠΡΔΠΔΙ λα βξεη κε ηα παηδηά κηα θξάζε
θνηλή(ζαλ κπζηηθόο θώδηθαο) ,πνπ ζα παξαπέκπεη ζηε
ζπκπεξηθνξά πνπ είλαη αλαξηεκέλε ζηνλ ηνίρν. Όηαλ ν
καζεηήο πνπ ελνριεί ην ζπκκαζεηή ηνπ ηελ αθνύζεη ,λα
ζηε ζίγνπξνη όηη ηνπιάρηζηνλ γηα 15 ιεπηά ζα
ζηακαηήζεη.Σα παηδηά -αλ ε ζπκπεξηθνξά παξνπζηάδεηαη
ηελ ώξα ηνπ καζήκαηνο-ζα πξέπεη λα ιέλε ηε θξάζε
θνθηά ,ρσξίο γέιηα θαη πεξηηηά ιόγηα θαη λα γπξλνύλ
ακέζσο ζην κάζεκά ηνπο ρσξίο λα κπαίλνπλ ζε
εμεγήζεηο..Η θξάζε κπνξεί λα είλαη"ζσπαίλνπλ ηα
πνπιηά" ή " ην δάζνο θνηκάηαη» ή νπνηαδήπνηε θξάζε
έρεη ζπλδεζεί κε ηε ζπκπεξηθνξά πνπ ελνριεί. Σνλ
πξώην θαηξό θαιό είλαη κέρξη λα ηε κάζνπλ ηα παηδηά ,λα
λαη αλαξηεκέλε επίζεο ζε θάλζνλ ζηνλ ηνίρν..

7. Δπόκελα βήκαηα –
ζπκπεξηθνξά εθπαηδεπηηθνύ
• Ο δάζθαινο αθήλεη ηα παηδηά λα ρεηξηζηνύλ ην δήηεκα..ΑΝ ε
ζπκπεξηθνξά ζπλερηζηεί ΓΙΑΚΟΠΣΔΙ ΣΟ ΜΑΘΗΜΑ θαη πξνρσξάεη ζηνπο
•
•
•
ηξόπνπο αληηκεηώπηζεο πνπ έρνπλ πξνηείλεη ηα παηδηά..Αλ θαη ζε απηή ηελ
πεξίπησζε ν καζεηήο δελ ζπκκνξθσζεί ,ηόηε θαιείηαη λα ζπκπιεξώζεη
ην έληππν ειέγρνπ ηεο πξάμεο.(ην παξαζέησ παξαθάησ)θαη ην νπνίν
ππνγξάθεηαη θαη από ην γνλέα ..
Αλ ν καζεηήο ζπλερίδεη ηε ζπκπεξηθνξά ηόηε ν κπζηηθόο θύθινο ζπγθαιείηαη
(όπσο αλέθεξα ζηελ αξρή κπνξεί λα γίλεη νπνηαδήπνηε ζηηγκή πνπ ν δάζθαινο
ζα θξίλεη όηη είλαη απαξαίηεην )κε ζηόρν λα ζπδεηεζεί ε παξαβίαζε ησλ
θαλόλσλ θαη λα μαλαηεζνύλ από ηελ αξρή.ΓΔΝ ΢ΣΟΥΟΠΟΙΔΙΣΑΙ ΣΟ
ΠΑΙΓΙ.Απιά ζπδεηείηαη ε παξαβίαζε ησλ θαλόλσλ θαη ην πόζν ζεκαληηθό είλαη
λα πξνζπαζνύκε λα κελ ηνπο παξαβηάζνπκε.
Αλ ν καζεηήο ζπλερίζεη θαη κεηά από απηό ,ηόηε ν/ε εθπαηδεπηηθόο ζπδεηά
πξνζσπηθά κε ην παηδί,ιέγνληαο από ηελ αξρή ηε θξάζε «ζηνλ θύθιν» πνπ
ζεκαίλεη πσο ό,ηη πνπλ ζα κείλεη κεηαμύ ηνπο Αλ δελ ππάξμεη απνηέιεζκα
,πξνρσξά θαη ζε άιιεο -ή ζηηο άιιεο -παηδαγσγηθέο πξαθηηθέο πνπ ζα αλαθέξσ
ζε επόκελε παξνπζίαζε.
Μόλν ζε πεξίπησζε πνπ έρνπλ εμαληιεζεί όια όζα έρεη ζρεδηάζεη ν
δάζθαινο,κνλν ηόηε θαινύληαη νη γνλείο θαη ν ΢ρνιηθόο ΢ύκβνπινο.

8. Η ζεκαζία ηνπ κπζηηθνπ
θύθινπ
• Μπνξεί λα βνεζήζεη λα ιπζνύλ πνιιά πξνβιήκαηα
• Γίλεηαη ώξα μεθνύξαζεο ησλ παηδηώλ θαζώο ν
εθπαηδεπηηθόο κπνξεί λα επηιέμεη πνιιά ζέκαηα πνπ
κπνξνύλ λα ζπδεηεζνύλ νκαδηθά θαη λα επεμεξγαζηνύλ
από ηα παηδηά
• Βνεζάεη ηνλ εθπαηδεπηηθό λα εληνπίζεη ζέκαηα πνπ δελ είρε
δεη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο πξάμεο .
• Οη καζεηέο ζπλεηδεηνπνηνπλ όηη κπνξνύλ λα ρεηξίδνληαη ηα
ζέκαηά ηνπο νκαδηθά ελώ κέζα ζε απηόλ ληώζνπλ όηη
θάπνηνο ηνπο θαηαιαβαίλεη ..
• Μέζα ζηνλ θύθιν ην παηδί απειεπζεξώλεηαη ,αλνίγεηαη
εθθξάδεηαη θαζώο έρνπλ ήδε γλσξίζεη ην έλα ην
άιιν..Δίλαη ζεκαληηθό ν δάζθαινο λα πείζεη ηα παηδηά όηη ν
θύθινο δελ έρεη ηηκσξεηηθό ραξαθηήξα αιιά ραξαθηήξα
θπξίσο ζπκβνπιεπηηθό ή ςπραγσγηθό θαη πσο όηη ιέγεηαη
κέζα ζε απηόλ είλαη κπζηηθό επηαζθξάγηζην..

9. Έληππν «έιεγρνο πξάμεο –
απηναμηνιόγεζε πξάμεο»
• Δίλαη έλα έληππν πνπ κπνξεί λα ρξεζηκνηπνηεζεί επίζεο σο κέζν ειέγρνπ
ηεο παξαβαηηθόηεηαο.Σν παηδί θαιείηαη λα ην ζπκπιεξώζεη.Όπσο ζα
δείηε ζα πξέπεη λα ζπκπιεξώζεη ηα εμήο: «Ση έθαλε», «γηαηί ην
έθαλε», «ηη πξνθάιεζε θαη ηη ζα πξέπεη λα θάλεη ώζηε λα κε
μαλαζπκβεί»..Δίλαη κέζνδνο απηναμηνιόγεζεο θαη επαλαπξνζδηνξηζκνύ
ζηάζεο..Σν ζπγθεθξηκέλν έληππν απνζηέιιεηαη θαη ζηνπο γνλείο πνπ ζα
πξέπεη λα ην ππνγξάςνπλ θαη έρεη δηπιό ραξαθηήξα. Από ηε κηα λα
κάζνπλ ηη έρεη ζπκβεί θαη από ηελ άιιε είλαη έλα παηδαγσγηθό κέζν πίεζεο
πξνο ην παηδί θαζώο ζα ελεκεξσζνύλ θαη νη γνλείο ηνπ ζην ζπίηη ,θάηη πνπ
ζπλήζσο θέξλεη ηα παηδηά ζε πνιύ δύζθνιε ζέζε. Πξνζσπηθά
παξαηήξεζα όηη ε ιήςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εληύπνπ ,γηαηί ηα αλάγθαδε
λα παξαδερηνύλ κπξνζηά ζε όιε ηελ ηάμε ην ιάζνο ηνπο θαζώο ην
ζπκπιήξσλαλ ηε ζηηγκή ηεο πξάμεο, ηα ελνρινύζε αθάληαζηα όρη κόλν
γηαηί ζα έπξεπε λα ην δείμνπλ ζηνπο γνλείο ηνπο αιιά θαη γηαηί έπξεπε λα
πξνηείλνπλ άιιε ζπκπεξηθνξά θαη λα ηελ αθνινπζήζνπλ ηελ επόκελε
θνξά αθνύ νη ίδηνη ηελ έγξαθαλ. Έηζη απέθεπγαλ κεηά ηελ δεύηεξε ιήςε
ηελ…«πξνζβνιή»θαη πξνζπαζνύζαλ λα κελ παξαβνύλ όζα είρακε ζέζεη
γηα ηε ζσζηή ιεηηνπξγία ηεο ηάμεο.