6. 6
bv¡p-I-bp-Åq-sh¶v Nne-sc-sb-¦nepw sXämbn [cn-¨n-«p−v. ]ng Npa-¯-s¸-Sp-
¶-tXmsS Imc-y-§Ä Ah-km-n-¡p-¶nÃ. ]ng-sbm-Sp-kn
kn
kn
knXnv ]pdsa
hIp¸vXe A¨S¡ S-]-Sn-Ifpw tcn-tS−n hcpw. Nne {]tX-yI kml-N-c-y-
§-fn At]-£Iv jvS ]cn-lmcw ÂtI-−nbpw -hcpw.
hnh-c-§Ä (Information) F¶m F´v?
sk£³ 2(1) (F^v.) {]-Imcw:
hnhcw F¶m tcJIfpw, {]amW§fpw, sat½mIfpw,
CþsabnepIfpw, A`n{]mb§fpw, D]tZi§fpw, ]{X{]kvXmhIfpw,
kÀ¡pedpIfpw, temKv_p¡pIfpw, tIm¬{SmIvSpIfpw, dnt¸mÀ«pIfpw,
t]¸dpIfpw, km¼nfpIfpw, tamUepIfpw, GsX¦nepw CeIvt{SmWnIv
cq]¯n h¨n«pff Umäm saäocnbepw, XÕabw {]m_ey¯nepff
atäsX¦nepw nba¯n³ Iogn Hcp s]mXp A[nImc Øm¯nv
{]m]yam¡m³ Ignbp¶ GsX¦nepw kzImcy nImbs¯ kw_Ôn¡p¶
hnhchpw DÄs¸sSbpff GXp cq]¯nepff GsXmcp hkvXphpw
F¶À°amIp¶p.
(f) “information” means any material in any form, including records,
Documents, memos, e-mails, opinions, advices, press releases, circulars, o
rders, logbooks, contracts, reports, papers, samples, models, data
material held in any electronic form and information relating to any
private body which can be accessed by a public authority under any
other law for the time being in force;
(i) “record” includes-
(ii) any document, manuscript and file;
(iii) any microfilm, microfiche and facsimile copy of a document;
(iv) any reproduction of images or images embodied in such
microfilm (whether enlarged or not); and
Hcp ]_vfnIv AtXm-dn-än-bpsS ssIh-i-¯ntem n-b-{´-W-¯ntem DÅ
tcJ-IÄ, , {]am-W-§Ä sat½mIÄ, CþsabnepIÄ, A`n{]mb§Ä,
D]tZi§Ä, ]{X{]hkvXmhIÄ kÀ¡pedpIÄ, temKv_p¡pIÄ,
tIm¬{SmIvSpIÄ, dnt¸mÀ«pIÄ, t]¸dpIÄ, Is¿-gp¯v {]Xn--IÄ, ^b-
ep-IÄ, dnt¡m-Up-IÄ, I¼-yq-«-dn kq£n-¨n-«pÅ hnh-c-§Ä XpS-§n-b-h-
bpw - Hcp ]_vfnIv AtXm-dn-än-bpsS ssIh-i-¯ntem nb-{´-W-¯ntem
DÅ hkvXp-¡-fpsS km¼n-fp-IÄ XpS-§n-b-h-bp-amWv hnh-c-§Ä F¶
KW-¯n hcp-¶Xv.
ta kqNn-¸n¨ hnh-c-§Ä Hcp ]»nIv AtXm-dn-än-bpsS ssIh-i-¯ntem
nb-{´-W-¯ntem Ds−-¦n A{]-Im-c-apÅ hnh-c-§Ä Bh-iy-s¸-«mÂ
At]-£-Iv ÂtI-−-Xm-Wv. ]»nIv AtXm-dn-än-bpsS ssIh-i-¯ntem nb-
{´-W-¯ntem DÅ hnh-c-§tf At]-£-Iv ÂtI-−-Xm-bn-«p-Åq. At]-£-
I³ Bh-iy-s¸-«n-cn-¡p¶p F¶pÅ Imc-W-¯m Hcp ]pXnb hnhcw tiJ-
cn¨p ÂIp-hm³ ]n.-sF.-H.bv¡v _m[y-X-bn-Ã.
7. 7
''hyàhpw e`y-hp-amb hnh-c-s¯-bmWv hnhcw F¶p nÀhNn-¨n-cn-¡p-¶-Xv.
AXn hymJym--§tfm Sn¸-Wn-Itfm Dulm-t]m-l-§tfm {]Xo-£-Itfm DÄs¸-Sp-
¶n-Ã.''
(tI-cf kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dpsS teJ--¯n n¶v)
F´mWv hnh-cm-h-Imiw (Right to Information)
(sk£³ 2(1) (sF.)
Hcp ]»nIv AtXm-dn-än-bpsS ssIh-i-¯ntem nb-{´-W-¯ntem DÅ
hnh-c-§-fpsS ]IÀ¸p-IÄ / t^mt«m-tIm-¸n, AsÃ-¦n aäp coXn-bn-tem,
^vtfm¸n/kn.Un AsÃ-¦n {]nâu«v hgntbm e`n-¡p-¶-Xnpw, ]IÀ¸v FSp-
¡p-¶Xp IqSmsX Ah tcn I−v ]cn-tim-[n-¡p-¶-Xn-pw, hkvXp-¡-fpsS
km¼n-fp-IÄ e`n-¡p-¶-Xnpw At]-£-IpÅ Ah-Im-i-amWv hnh-cm-h-Im-
iw.
“right to information” means the right to information accessible under this
Act which is held by or under the control of any public authority and includes
the right to-
(i) inspection of work, documents, records;
(ii) taking notes, extracts or certified copies of documents or records;
(iii) taking certified samples of material;
(iv) obtaining information in the form of diskettes, floppies, tapes, video
cassettes or in any other electronic mode or through printouts where such
information is stored in a computer or in any other device;
s]mXp A[n-Imcn (Public Authority)
s]mXp A[nImcØms¯ (Public Authority) BIvSn Xmsg ]dbpw
{]Imcw nÀÆNn¨ncn¡p¶p.
2 (F¨v) s]mXp A[n-ImcØmw F¶m ----þ
(a) `c-W-L-S--bm AsÃ-¦n AXn IognÂ
(b)]mÀe-saân-m D−m-¡-s¸« aäv GsX-¦nepw nb-a-¯mÂ
(c) kwØm nb-a-k-`-
 D−m-¡-s¸« aäv GsX-¦nepw nb-a-
¯mÂ,
(d) kap-NnX kÀ¡mÀ ]pd-s¸-Sp-hn¨ hnRvPm-]-tam, D¯-cthm
aptJtbm Øm]n-¡-s¸«tXm, cq]o-I-cn-¡-s¸-«tXm Bb GsX-¦nepw A[n-
Im-c-Ømw AsÃ-¦n nImbw AsÃ-¦n kz-bw-`-cW Øm]w F¶pw,
IqSmsX kap-NnX kÀ¡m-cn-m {]X-y-£-amtbm ]tcm-£-amtbm ÂI-s¸-
Sp¶ ^−n-mÂ
(1) DS-a-Ø-X-bn-ep-ÅtXm, nb-{´-W-¯n-epÅtXm AsÃ-¦n KW-y-amb
km¼-¯nI klmbw ÂIn-bn-«p-ÅtXm Bb GsX-¦nepw nIm-bhpw
(Authority),
32. 24
D¯a hnizmkw (Good faith)
C³Uy³ in£m nb-a-¯nse sk£³ 52 Ap-k-cn¨v kXy-k-Ô-amb hnizm-k-
t¯m-sSbpw ymb-amb {i²-tbm-sSbpw kq£va-X-tbm-sSbpw (with due care and
attention) IqSn sN¿p¶ {]hÀ¯n-Isf D¯a hnizm-k-t¯msS sN¿p¶
{]hÀ¯n-I-fmbn IW-¡m-¡n-bn-cn-¡p-¶p.
H^o-jy ko{I«v BÎnsâ ]cnanXn
sk£³ 22
ap³Im-e-§-fn ]e Hm^okv tcJ-Ifpw H^o-jy ko{I«v BÎnsâ
]cn-[n-bn DÄs¸-«n-cp-¶-Xn-m s]mXp-P--§Ä¡v ÂIp-¶-Xn XS-Ê-ap-
−m-bn-cp-¶p. hnh-cm-h-Imi nbaw {]m_-ey-¯n h¶-tXm-Sp-IqSn H^o-jyÂ
ko{I«v BÎvþ1923 sâ A[n-Imcw ma-am-{X-am-bn.
tImS-Xn-bpsS A[n-Imcw
sk£³ 23
hnhcmh-Im-i-n-b-a-{]-Im-c-apÅ S-]-Sn-IÄs¡-Xnsc tImS-Xn-bnÂ
kyq«v ^b sN¿mtm ]cmXn ÂImtm Bhn-Ã. F¶m sslt¡m-S-Xn-
bntem kp{]ow tImS-Xn-bntem dn«v lÀPn-IÄ kaÀ¸n-¡mw.
BÎnsâ ]cn-[n-bn hcm¯ Øm]--§Ä
sk£³ 24
BÎv _m[-I-a-Ãm¯ Øm]--§fpsS t]cv Xmsg-s¡m-Sp-¯n-cn-¡p-¶p.
Intelligence and security organization established by the Central Government
1. Intelligence Bureau
2. Research and Analysis Wing of the Cabinet Secretariat
3. Directorate of Revenue Intelligence
4. Central Economic Intelligence Bureau
5. Directorate of Enforcement
6. Narcotics Control Bureau
7. Aviation Research Centre
8. Special Frontier Force
9. Border Security Force
10. Central Reserve Police Force
11. Indo-Tibetan Border Police
12. Central Industrial Security Force
13. National Security Guards
14. Assam Rifles
15. Special Service Bureau
16. Special Branch (CID), Andaman and Nicobar
33. 25
17. The Crime Branch-C.I.D.-CB, Dadra and Nagar Haveli
18. Special Branch, Lakshadweep Police
ta sImSp-¯n-cn-¡p-¶ Øm]--§-sfÃmw tI{µ Câ-en-P³kv skIyq-cnän
Imä-K-dn-bn hcp-¶-h-bm-Wv.
tI-cf kÀ¡m-cnsâ 7þ2-þ2006 se Pn.-H.(-]n.) 43/06 ¼À D¯-chv {]Imcw
tIc-f-¯nse Xmsg ]d-bp¶ Øm]--§sf hnh-cm-h-Im-i-n-b-a-¯nsâ ]cn-
[n-bn n¶v Hgn-hm-¡n-bn-«p-−v.
The Special Branch, CID
The Criminal Branch, CID
The District Special Branch of all Districts
The District Crime Record Bureau
The Police Telecommunication Unit
The Confidential Branch
The State Regional Forest Service
The State and District Finger Print Bureau
Hgnhm-¡-s¸« Øm]--§fpw Nne kµÀ`§-fnÂ
BÎnsâ ]cn-[n-bn hcmw
sk£³ 24 v hnt[bambn {]tXyI sjUyq-fn DÄs¸Sp¯nb
Øm]--§Ä¡v hnh-cm-h-Imi nbaw _m[-I-a-sÃ-¦nepw Cu Øm]--§-
fn GXn-se-¦nepw ap-jym-h-Imi ewL-tam Agn-a-Xntbm S-¶n-«p-Å-Xmbn
Btcm-]-W-ap-−m-hp-Ibpw AXv sXfnbn¡mmhiyamb hnh-c-§Ä Bh-iy-
s¸-Sp-Ibpw sNbvXm Cu Øm]--§fpw hnh-c-§Ä shfn-s¸-Sp-¯m³
_m[y-Ø-cm-Wv.
N«§Ä D−m¡phmpff A[nImcw
Cu BIvSnse hyh-Ø-IÄ S¸nem¡p¶Xnpth−n CXnmbn
A[nImcs¸Sp¯nbn«pff A[nImcØm¯nv (competent authority)
HutZymKnI hnÚm]w hgn N«§Ä D−m¡mhp¶XmWv.
nbaw {]mtbm-KnI Xe-¯n S-¸n hcp-¯p-t¼m-gp-−m-
Ip¶ hnjaXIÄ o¡m-pÅ A[n-Imcw
Cu BIvSnse hyh-Ø-IÄ {]m_ey¯n sIm−phcp¶Xnv
Gs´¦nepw hnjaXIÄ D−mhpIbmsW¦n tI{µ kÀ¡mcnv B
hnjaXIÄ o¡w sN¿p¶Xnv AXymhiysa¶v tXm¶p¶Xpw Cu
BIvSnse hyhØIÄ¡v hncp²aÃm¯Xpamb hyhØIÄ HutZymKnI
Kkän {]kn²oIcn¡p¶ D¯chp hgn D−m¡mhp¶XmWv.
d±m-¡Â
hnh-cm-h-Imi nbawþ2205 S-¸n-em-b-tXmsS 2002 se {^oUw Hm^v
C³^Àta-j³ BÎv d±m-¡-s¸-«n-cn-¡p-¶p.