IT in the era of uncertainty.

1. Νίκος Καραμολέγκος
Η Πληροφορικό ςτην εποχό τησ αβεβαιότητασ
Agile Solutions
Έκδοζη 1.00

2. 2
Σύντομο βιογραφικό
Νύκοσ Καραμολϋγκοσ
Για πρώτη φορϊ αςχολόθηκα με τη πληροφορικό το 1968. Μετϊ από μια ςύντομη ακαδημαώκό καριϋρα πϋραςα, το 1975, ςτο
χώρο τησ πληροφορικόσ των τραπεζών, ςαν υπεύθυνοσ πληροφορικόσ τησ υπό ύδρυςη Τρϊπεζασ Εργαςύασ, όπου ςχεδιϊςαμε και
αναπτύξαμε το ςύςτημα που τη βοόθηςε να γύνει η πιο κερδοφόρα τρϊπεζα του κόςμου.
Το 1986 ανϋλαβα ςαν Διευθύνων Σύμβουλοσ την ErgoData, την εταιρεύα που ϊνοιξε το δρόμο για τον κλϊδο αυτό ςτο
Χρηματιςτόριο Αθηνών. Το 1992 επϋςτρεψα ςτο τραπεζικό χώρο, ςαν ςύμβουλοσ διούκηςησ τησ Εθνικόσ Στεγαςτικόσ Τρϊπεζασ, όπου
αναπτύξαμε εφαρμογϋσ δανεύων και διαχεύριςησ κινδύνων. Το 1993 ξεκύνηςα την εταιρεύα Financial Technologies, που ανϋπτυξε ϋνα πλόρεσ
τραπεζικό ςύςτημα ςε τεχνολογύα Microsoft, το bMASTER. Το ςύςτημα αυτό, λόγο τησ ευϋλικτησ αρχιτεκτονικόσ του, προςαρμόςτηκε και
εγκαταςτϊθηκε ςε πϋντε χώρεσ ενώ η εγγλϋζικό εταιρεύα αξιολόγηςησ ςυςτημϊτων IBS το κατϋταξε μεταξύ των τριών πιο ευϋλικτων
τραπεζικών ςυςτημϊτων. Μετϊ από διαδοχικϋσ ςτρατηγικϋσ ςυμμαχύεσ και ςυμμετοχϋσ από την Intrasoft και τη UniSystems απεχώρηςα.
Το 2005 ανϋλαβα ςτην EuroBank, ςαν Project Manager τησ ανϊπτυξησ του Multi-Channel και ςτη ςυνϋχεια, το 2007, ςαν Σύμβουλοσ Διούκηςησ
τησ Εθνικόσ Τρϊπεζασ, υπεύθυνοσ για τη δημιουργύα και λειτουργύα του Workflow Competency Center, για την Ελλϊδα και τισ θυγατρικϋσ του
εξωτερικού. Και τα δύο ϋργα όταν μεταξύ των μεγαλυτϋρων και κριςιμότερων και ςτισ δύο περιπτώςεισ.
Τϋλοσ, θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό γιατύ η πληροφορικό, με τισ ςυνεχεύσ εξελύξεισ τησ, ταιριϊζει ςτο χαρακτόρα μου, που δε θϋλω τη
ςταςιμότητα και την επανϊληψη αλλϊ και γιατύ μου ϋδωςε την ευκαιρύα να ςυνεργαςτώ με πολύ αξιόλογουσ ανθρώπουσ από τουσ οπούουσ
ϋμαθα πολλϊ.
Αθόνα, 14 Ιουνύου 2011
Mail: nkaramolegos@AgileSolutions.gr
Blog: nkaramolegos.blogspot.com

3. 3
Περιεχόμενα
Οχληνκν βηνγξαθηθφ............................................................................................................................................................................................................................. 2
Νξφινγνο....................................................................................................................................................................................................................................................... 5
Ε Κέα Νξαγκαηηθφηεηα...................................................................................................................................................................................................................... 5
Οηφρνο ηνπ βηβιίνπ................................................................................................................................................................................................................................ 9
1 H επνρή ηεο αβεβαηφηεηαο ............................................................................................................................................................................................................11
Πν Γπηρεηξεκαηηθφ πεξηβάιινλ.......................................................................................................................................................................................................11
Μ Πξαπεδηθφο ΢ψξνο..........................................................................................................................................................................................................................18
2 Αλαδηάξζξσζε ηνπ θφζηνπο .......................................................................................................................................................................................................24
Γπζπγξάκκηζε .......................................................................................................................................................................................................................................27
Απαηηήζεηο ΢ξεζηψλ (Users’ Requirements) .............................................................................................................................................................................28
Outsourcing............................................................................................................................................................................................................................................30
Έιιεηςε Πππνπνίεζεο........................................................................................................................................................................................................................32
Ννηφηεηα θαη θφζηνο..........................................................................................................................................................................................................................33
Γληξνπία..................................................................................................................................................................................................................................................36
Αμηνπνίεζε ηεο εμέιημεο ηεο ηερλνινγίαο .................................................................................................................................................................................38
Ωθέιεκα θφζηε ....................................................................................................................................................................................................................................40
Ηφζηνο θαη ςπρνινγία.......................................................................................................................................................................................................................42
Οπκπεξάζκαηα......................................................................................................................................................................................................................................42
3 Ε Ναγθνζκηνπνίεζε θαη ε Νιεξνθνξηθή..............................................................................................................................................................................43
4 Νιαηθφξκα Γθηέιεζεο ηεο Οηξαηεγηθήο...............................................................................................................................................................................47
Αξρηηεθηνληθή θαη Γπηρεηξεκαηηθή Οηξαηεγηθή.......................................................................................................................................................................49
Αξρηηεθηνληθή θαη Γπειημία (agility) ..............................................................................................................................................................................................54
Γηαηξηθή θνπιηνχξα............................................................................................................................................................................................................................58
5 Ρπνδνκή ζαλ Θεηηνπξγηθφ Έμνδν ..................................................................................................................................................................................................60
IaaS (Infrastructure as a Service).................................................................................................................................................................................................61
PaaS (Platform as a Service).........................................................................................................................................................................................................62
SaaS (Software as a Service).........................................................................................................................................................................................................62
Cloud ....................................................................................................................................................................................................................................................63

4. 4
6 IT Governance.........................................................................................................................................................................................................................................68
7 Standards θαη Frameworks.................................................................................................................................................................................................................72
COBIT - Control Objectives for Information and related Technology ..........................................................................................................................75
CMMI - Capability Maturity Model Integration ....................................................................................................................................................................80
PMBOK ή PRINCE2 – Project Management............................................................................................................................................................................86
TOGAF - The Open Group Architecture Framework ...........................................................................................................................................................87
ITIL - Information Technology Infrastructure Library..........................................................................................................................................................88
Γπέιηθηεο Ιεζνδνινγίεο (Agile Methodologies).................................................................................................................................................................90
8 Βειηίσζε ηεο Ννηφηεηαο ................................................................................................................................................................................................................ 101
9 Δηαπηζηψζεηο ....................................................................................................................................................................................................................................... 104

5. 5
Πρόλογοσ
Η Νϋα Πραγματικότητα
Ε Ναγθνζκηνπνίεζε θαη ε επηηαρπλφκελε αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο δεκηνπξγνχλ έλα δπλακηθφ ηνπίν κεηαβνιψλ πνπ βηψλνπκε
κέζα απφ κεγάιεο θαη κηθξέο αιιαγέο. Οπγθξίλεηε ην ζήκεξα κε ην ηη ππήξρε θαη ίζρπε πξηλ δέθα ρξφληα, ζε φπνην ηνκέα ζέιεηε, θαη
κεηξήζηε ηηο αιιαγέο. Γπίζεο ζεκεηψζηε απηέο πνπ πξηλ γίλνπλ είραλ πξνβιεθηεί. Ε ιίζηα ζαο ζα είλαη ζρεδφλ άδεηα. Μη αιιαγέο ζα
ζπλερηζηνχλ, κάιηζηα κε ηαρχηεξν ξπζκφ, θαη πάληα απξφβιεπηεο. Ιε βεβαηφηεηα κπνξνχκε λα πνχκε φηη αλαηέιιεη έλαο λένο
θφζκνο, φπνπ ε θαζεκεξηλφηεηα ζα είλαη δηαθνξεηηθή απφ φηη έρνπκε ζπλεζίζεη, φπνπ ζα επηθξαηεί ε αβεβαηφηεηα θαη νη
αλαηαξάμεηο. Γλψ πάληα ππήξρε αβεβαηφηεηα ζε πνιιά ζέκαηα, ελ ηνχηνηο, θαηά θαλφλα, ην ρηέο έκνηαδε κε ην αχξην. Απηφ πιένλ
δελ ζα ηζρχεη. Δνχκε ην ηέινο ηεο βεβαηφηεηαο θαη ηεο πξνβιεςηκφηεηαο θαη κπαίλνπκε ζε απηφ πνπ νλνκάδεηαη “New Normal” γηα
λα ππνγξακκίδεηαη ε θαζηέξσζε λέσλ θαλφλσλ θαη ηάζεσλ.
Ε παγθφζκηα νηθνλνκηθή θξίζε θαη ε αβεβαηφηεηα δελ είλαη ηίπνηα άιιν απφ έλα ζχκπησκα ηεο παγθνζκηνπνίεζεο θαη ηεο
επηηαρπλφκελεο ηερλνινγηθήο αλάπηπμεο. Αλαθέξσ ηε παγθνζκηνπνίεζε γηαηί είλαη κηα ζεκαληηθή δχλακε αιιαγήο αλ θαη απηή
δελ ζα κπνξνχζε λα θηάζεη ζε απηφ ην κέγεζνο αλ δελ είρακε ηελ εμέιημε ηεο ηερλνινγίαο. Οηελ πξαγκαηηθφηεηα ε ηερλνινγία
είλαη ε ζεκειηψδεο δχλακε πίζσ απφ ην κεηαζρεκαηηζκφ πνπ ζπληειείηαη.
΋ζν πην πνιχ θαηαλννχκε ην επξχηεξν πιαίζην κέζα ζην νπνίν ζπληεινχληαη νη εμειίμεηο, κεηαμχ απηψλ θαη ε νηθνλνκία, ηφζν
επθνιφηεξα ζα βγνχκε απφ απηφ πνπ βηψλνπκε ζαλ θξίζε θαη ζα πξνζαξκνζηνχκε ζηε λέα πξαγκαηηθφηεηα.

6. 6
Γζηηάδνληαο κε άγρνο ζηελ νηθνλνκηθή θξίζε κπνξνχκε λα πεηχρνπκε κφλν πξφζθαηξα απνηειέζκαηα. Γθαξκφδνληαο δε
απινπζηεπκέλεο θαη εχθνιεο πξαθηηθέο, φπσο νη νξηδφληηεο πεξηθνπέο, ειαρηζηνπνηνχκε ηηο πηζαλφηεηεο έληαμεο καο ζην λέν
γίγλεζζαη. Φπζηθά πξνέρεη ε επηβίσζε θάζε Μξγαληζκνχ θαη απηή εμαξηάηαη πξσηίζησο απφ ηελ εμνηθνλφκεζε πφξσλ θαη
δηαηήξεζε ηεο ξεπζηφηεηαο. Γίλαη πην ζσζηφ λα επηρεηξνχκε ηνλ εμνξζνινγηζκφ απφ ηε «κείσζε ηνπ θφζηνπο», πνπ ζεκαίλεη φηη
ζηνρεχνπκε ζε επηιεγκέλεο πεξηθνπέο πνπ δελ ζα επεξεάζνπλ ηε κειινληηθή πνξεία ηνπ Μξγαληζκνχ. Μ Γμνξζνινγηζκφο κάιηζηα
ζα πξέπεη λα ζπλδπάδεηαη κε θηλήζεηο πξνζαξκνγήο ζηελ λέα πξαγκαηηθφηεηα, εθηφο θαη δελ ππάξρεη ε ειάρηζηε αηζηνδνμία φηη ζα
μεπεξαζηεί ε θξίζε. Οηφρνο καο λα είλαη ε απαιιαγή απφ πεξηηηά θφζηε πνπ δελ ζπκβάινπλ αλάινγα ζηελ επηβίσζε ηνπ
Μξγαληζκνχ θαη κέξνο ηεο εμνηθνλφκεζεο λα ρξεκαηνδνηήζεη ηε πξνζαξκνγή καο ζηελ λέα αγνξά.
Μη αλαπηπγκέλεο ρψξεο «γεξλάλε» θαη νη λέεο ζέζεηο εξγαζίαο, ζην δπηηθφ θφζκν, ζα είλαη ιηγφηεξεο απφ ηηο ρακέλεο. Ε παγθφζκηα
παξαγσγηθφηεηα απμάλεη πεξηζζφηεξν απφ ηελ θαηαλάισζε, ε «θνηλή γλψκε» απνθηά θσλή κέζα απφ ηα δηαδηθηπαθέο
θνηλφηεηεο θαη καδί πξσηφγλσξε ηζρχ. Ε ηερλνινγία παξάγεη λέεο δπλαηφηεηεο, πνπ ηελ αλαηξνθνδνηνχλ γηα λα παξαρζνχλ θαη
άιιεο δπλαηφηεηεο. Απέλαληη απφ ην λφκν ηεο «Φζίλνπζαο απφδνζεο» έρνπκε ηελ εκθάληζε ηνπ λφκνπ ηεο «Αχμνπζαο απφδνζεο1
»
ηνπ Ray Kurzweil. Ε λαλνηερλνινγία θη ε βηνγελεηηθή εηνηκάδνπλ βαζηέο θη απίζηεπηεο αιιαγέο ζηα δσληαλά φληα, παξαηείλνληαο
ζεκαληηθά ην πξνζδφθηκν, θηάλνληαο αθφκα σο θαη ηελ ηερλεηή κεηάιιαμε καο. Γίλαη ζρεδφλ βέβαην φηη ζα έρνπκε λέα πνιηηηθά
ζπζηήκαηα θαη λέεο πνιηηηθφ-θνηλσληθέο ζπκκαρίεο θαη δνκέο. Βέβαηα νη αληζφηεηεο δελ ζα ιείπνπλ αιιά ζα γίλεη αλαθαηαλνκή ηνπ
πινχηνπ. Μη αιιαγέο απηέο ζα αληηθαηαζηαζνχλ ζχληνκα απφ άιιεο πην ηζρπξέο εγθαζηζηψληαο κφληκα ηελ αβεβαηφηεηα θαη
ειαρηζηνπνηψληαο ηε πξνβιεςηκφηεηα.
1
«The law of accelerating returns”, http://www.kurzweilai.net/the-law-of-accelerating-returns

7. 7
Μ θφζκνο καο έρεη κπεη ζε κηα θάζε αιιαγήο, πνπ κνηάδεη κε απηή πνπ πθίζηαηαη ην παγσκέλν λεξφ, πνπ φηαλ κεηαζρεκαηίδεηαη ζε
πγξφ, ηα έσο ηφηε ηαθηνπνηεκέλα θαη ζηαζεξά δνκεκέλα κφξηα ηνπ απνδεζκεχνληαη θαη θάλνπλ ειεχζεξνπο θαη απξφβιεπηνπο
ζρεκαηηζκνχο. Πν θαηλφκελν απηφ νλνκάδεηαη ζηε θπζηθή “Phase Transition” θαη ην βιέπνπκε πιένλ ζην παγθφζκην ζχζηεκα καο
θαζψο απηφ «ξεπζηνπνηείηαη». Γθεί, πνπ έσο ηψξα, ήμεξεο κε αξθεηή βεβαηφηεηα θάηη πνπ ζα ην βξεηο θαη πσο ζα ζπκπεξηθεξζεί
ηψξα κφλν ππνζέζεηο κπνξείο λα θάλεηο. Ιε φξνπο θπζηθήο, ν θφζκνο καο γίλεηαη θβαληηθφο, φπνπ ν επηθξαηέζηεξνο λφκνο είλαη «ε
αξρή ηεο αβεβαηφηεηαο»2
.
Γίλαη θαθφ απηφ πνπ ζπκβαίλεη; Ε λέα πξαγκαηηθφηεηα ζεκαίλεη θίλδπλν γηα απηνχο πνπ ζα ζπλερίζνπλ λα αληηγξάθνπλ ην
παξειζφλ, αιιά θαη επθαηξίεο γηα φζνπο ζα θαηαιάβνπλ έγθαηξα ηε δπλακηθή ηνπ αλαηέιινληνο θφζκνπ.
Οηε ζχγρξνλε Μηθνλνκηθή ζεσξία ζα βξνχκε φηη ζε πνιιά ζεκεία έρεη επηρεηξεζεί λα δεκηνπξγεζεί έλα νηθνδφκεκα πνπ ζα
αμηνπνηεί ηα καζεκαηηθά φπσο θαη ε θπζηθή. Ιάιηζηα ε απιφηεηα θαη αθξίβεηα ηεο Φπζηθήο ηνπ Κεχησλα ήηαλ ην πξφηππν. Γηα
παξάδεηγκα ε «γεληθή ζεσξία ηζνξξνπίαο»3
ηνπ Leon Warlas έβιεπε φηη λφκνη ηζνξξνπίαο ζηηο αγνξέο πνπ θηάλνπλ θαη ζηελ
ηζνξξνπία πξνζθνξάο-δήηεζεο, καο επέηξεπαλ λα θάλνπκε πξνβιέςεηο ζε ελδερφκελεο αιιαγέο, λα θαζνξίδνπκε αληαγσληζηηθέο
θαη θεξδνθφξεο ηηκέο θιπ. Ρπήξμε ε αηζηνδνμία θαη θακηά θνξά θαη ε πεπνίζεζε φηη νη νηθνλνκηθέο εμηζψζεηο κπνξνχζαλ λα
πξνβιέςνπλ νηθνλνκηθά απνηειέζκαηα φπσο γηλφηαλ θαη ηηο εθιείςεηο ηεο Οειήλεο θαη ηελ ηξνρηά ηνπ Άξε. Αιιά, θαζψο ν θφζκνο
καο γίλεηαη φιν πην πνιχπινθνο θαη δελ κπνξεί πεξηγξάθεηαη πιένλ κε απινχο λφκνπο θαη κνληέια, νη δπλαηφηεηεο ηεο θιαζηθήο
2
“Heisenberg uncertainty principle”.
3
general equilibrium theory

8. 8
νηθνλνκηθήο ζεσξίαο ακθηζβεηνχληαη θαη νπζηαζηηθά έρεη αξρίζεη ε ζηαδηαθή απνθαζήισζε ηεο, θαζψο αλαδεηνχληαη πην
δπλακηθά θαη απηφ-πξνζαξκνδφκελα κνληέια γηα έλα πνιχπινθν θαη απξφβιεπην θφζκν4
.
Γηα ηα λέα νηθνλνκηθά κνληέια ςάρλνπκε πξφηππα ζε γελεηηθνχο αιγνξίζκνπο, ζε γεσκεηξία θιαζκαηηθψλ δηαζηάζεσλ, ζε
λεπξσληθά δίθηπα, πνιχπινθα απηφ-πξνζαξκνδφκελα ζπζηήκαηα θαη άιια, πνπ έρνπλ δείμεη λα
πξνζεγγίδνπλ θαιχηεξα ηελ λέα πξαγκαηηθφηεηα. Έρνπκε φκσο αθφκα δξφκν έσο φηνπ απηά λα
έρνπλ πξαθηηθή αμία ζε πεδία φπσο ε νηθνλνκία θαη ε θνηλσληνινγία.
Νίζσ απφ φια ηα παξαπάλσ, ηηο αιιαγέο, ηηο ηάζεηο θαη ηηο αηηίεο, ζα βξείηε α) ηελ
Νιεξνθνξηθή λα είλαη ν κνριφο πνπ ηα έθεξε ζηελ επηθάλεηα, πνπ ηα έθαλε εθηθηά θαη
ηα σξίκαζε ζε βαζκφ πνπ απφ ηδέεο έγηλαλ ηερλνινγία θαη εξγαιεία ζηα ρέξηα εηδηθψλ
θαη β) κηα ζεσξία 150 ρξφλσλ, απηή ηεο Γμέιημεο (evolution) ηνπ Δαξβίλνπ, πνπ βξίζθεη
εθαξκνγή πέξα απφ ηε βηνινγία θαη πνπ κεηαμχ ησλ άιισλ θαηαιήγεη φηη «κφλν νη
θαηαιιειφηεξνη, γηα ηηο ηξέρνπζεο ζπλζήθεο, επηβηψλνπλ».
Ιέζα ζηελ αβεβαηφηεηα, δχν πξνβιέςεηο έρνπλ ηε κεγαιχηεξε βεβαηφηεηα. Α) ζα ππάξμνπλ ζεκαληηθέο αλαηξνπέο ζε φινπο ηνπο
ρψξνπο θαη Β) ην ζεκαληηθφηεξν φπιν γηα επηβίσζε θαη επηηπρίεο είλαη ε επειημία θαη πξνζαξκνζηηθφηεηα.
4
. Έλα βηβιίν απφ ηα πνιιά πνπ πεξηγξάθνπλ ηελ πνξεία είλαη ην “The Origin of Wealth: Evolution, Complexity and the Radica Remaking of Economics” ηνπ Eric
D> Beinhocker, Γθδφζεηο Harvard Business Press
Το ςθμαντικότερο όπλο για τθν επιβίωςθ ςτθ Νζα Πραγματικότθτα είναι θ ευελιξία (Agility).

9. 9
Στόχοσ του βιβλύου
Οην βηβιίν απηφ επηρεηξείηαη κηα πξνζέγγηζε ζε κηα ζηξαηεγηθή πνπ λα ζπλδπάδεη δχν ζηφρνπο, ηνλ Γμνξζνινγηζκφ θαη ηνλ
Γπαλαπξνζδηνξηζκφ. Γμνξζνινγηζκφ, πνπ δελ κάρεηαη αδηάθξηηα ηα θφζηε αιιά θαη Γπαλαπξνζδηνξηζκφ γηα ηελ έληαμεο ζηε λέα
επνρή. Ε θξίζε πνπ πεξλάκε καο ππνρξεψλεη λα θάλνπκε βαζηέο αιιαγέο, φκσο ε επνρή κεηά ηελ θξίζε ζα είλαη δηαθνξεηηθή θαη
αλ νη αιιαγέο δελ πεξηέρνπλ θαη αλαπξνζαλαηνιηζκφ ηφηε ην απνηέιεζκα ησλ πξνζπαζεηψλ ζα απνδεηρηεί αλψθειν.
Ε πιεξνθνξηθή ππήξμε ε δχλακε πνπ μεθίλεζε ηηο αιπζηδσηέο εμειίμεηο, ηηο νπνίεο βηψλνπκε κε πνιινχο ηξφπνπο, θαη βξίζθεηαη
πίζσ απφ θάζε δπλακηθή θαη εμειηζζφκελε θαηάζηαζε. Έρεη πεξάζεη αλεπηζηξεπηί ε επνρή πνπ ε πιεξνθνξηθή ήηαλ ζπλψλπκε κε
ηελ απηνκαηνπνίεζε ηεο ινγηζηηθήο θαη επίιπζεο επηζηεκνληθψλ πξνβιεκάησλ. Πψξα είλαη παληνχ. Γίλαη ην κέζν γηα ηηο
ζπλαιιαγέο, γηα ηελ έξεπλα, ηε δηεχξπλζε θαη ηθαλνπνίεζε ησλ αγνξψλ, γηα ηε δηαζθέδαζε, γηα ηελ εθηίκεζε ησλ θηλδχλσλ, γηα
ηελ αλάιπζε ηνπ DNA, γηα ηελ εμέιημε ηεο ρεηξνπξγηθήο, γηα ηηο αλαδεηήζεηο ζε φιν ην γλσζηφ ζχκπαλ. Γίλαη πιένλ απηή πνπ
παξάγεη ζήκεξα ηα πεξηζζφηεξα πξντφληα θαη ππεξεζίεο. Ε πιεξνθνξηθή είλαη ε πιαηθφξκα ηεο λέαο επνρήο, είλαη ην
παξαγσγηθφ, ην εθπαηδεπηηθφ, ην εξεπλεηηθφ αιιά θαη ην ζηξαηεγηθφ εξγαιείν πνπ ζπκβάιεη θαζνξηζηηθά ζηε δηακφξθσζε ηεο
αγνξάο θαη ζηε πνξεία θάζε Μξγαληζκνχ. Έηζη παξφιν πνπ νη ζθέςεηο κνπ θαη νη πξνηάζεηο κνπ αθνξνχλ ζηε Νιεξνθνξηθή,
νπζηαζηηθά αλαθέξνκαη ζε έλα, πνιχ θξίζηκν, παξάγνληα ησλ αιιαγψλ. Ε θαηαλφεζε θαη αμηνπνίεζε ηεο Νιεξνθνξηθήο, αιιά θαη
ε κειέηε ησλ ηάζεσλ ηεο, θαζψο θαη απηή εμειίζζεηαη ηαρχηαηα, ζπκβάιεη θαζνξηζηηθά ζηελ έληαμε καο ζην New Normal.
Μ θαζέλαο καο βιέπεη ηνλ θφζκν, ηηο εμειίμεηο ηνπ θαη ηηο δπλαηέο επηινγέο, κέζα απφ έλα πξίζκα, πνπ είλαη ηα πξνζσπηθά ηνπ
βηψκαηα. Έρνληαο ζεηεχζεη γηα πεξηζζφηεξν απφ ζαξάληα ηξία ρξφληα ζηε Νιεξνθνξηθή κεγάισλ ζπζηεκάησλ, βιέπσ έλα αξηζκφ
απφ επηινγέο πνπ πξνζθέξνληαη ζηνπο Μξγαληζκνχο γηα ηε βειηίσζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ηεο Νιεξνθνξηθήο, θαη κέζσ

10. 10
απηήο ηνπ ίδηνπ ηνπ Μξγαληζκνχ. Ννιιέο απφ απηέο ηηο ζέζεηο, ηδέεο θαη πξνηάζεηο είρα ηελ επθαηξία λα ζπδεηήζσ κε πςειφβαζκα
ζηειέρε θαη πνιιέο λα ηηο θάλσ πξάμε. Γιπίδσ λα θαλνχλ ρξήζηκεο θαη ζηνπο αλαγλψζηεο ηνπ βηβιίνπ θαη ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ
πείξα ηνπο λα πξνθχςνπλ πξνβιεκαηηζκνί θαη ρξήζηκεο πξαθηηθέο ηδέεο.
Μη πξνηάζεηο έρνπλ εθαξκνγή ζε φινπο ηνπο επηρεηξεκαηηθνχο ρψξνπο, γηαπηφ άιισζηε αλαθέξνκαη ζε «Μξγαληζκνχο». Ε
αλαθνξά ζε έλα κέξνο ηνπ βηβιίνπ ζηηο Πξάπεδεο γίλεηαη γηαηί νη Πξάπεδεο είλαη Μξγαληζκνί πνπ ην κέιινλ ηνπο εμαξηάηαη άκεζα
απφ ηνλ ηξφπν πνπ αμηνπνηνχλ ηελ Νιεξνθνξηθή θαη είκαζηε φινη αξθεηά εμνηθεησκέλνη κε ηα ζέκαηα ηνπο.

11. 11
1 H εποχό τησ αβεβαιότητασ
Το Επιχειρηματικό περιβϊλλον
Γίλαη πιένλ θνηλά παξαδεθηφ φηη ε παγθφζκηα θξίζε, πνπ πξσηνεκθαλίζηεθε ζαλ νηθνλνκηθή ην 2008, δελ είλαη κφλν
νηθνλνκηθή θαη δελ είλαη παξνδηθή. Ε νηθνλνκηθή θξίζε είλαη έλα ζχκπησκα, ή κηα φςε, κηαο κεγάιεο αιιαγήο, πνπ βξίζθεηαη
ζε εμέιημε θαη δεκηνπξγεί κηα λέα θαηάζηαζε. Ιε ηνλ θαηξφ ζα απνκαθξπλφκαζηε, φιν θαη πην πνιχ, απφ απηφ πνπ
γλσξίδακε θαη είρακε ζπλεζίζεη. Νξέπεη λα ζπλεηδεηνπνηήζνπκε φηη ε κφλε επηινγή καο είλαη λα πξνζαξκνζηνχκε ζηε Κέα
Νξαγκαηηθφηεηα, απηφ πνπ νλνκάδεηαη πιένλ ζαλ “New Normal”. Δελ ππάξρεη άιιε επηινγή απφ ην λα κάζνπκε λα
ιεηηνπξγνχκε ζαλ άηνκα, ζαλ θνηλσλίεο θαη νξγαληζκνί ζε απηέο ηηο λέεο ζπλζήθεο.
Νξέπεη παξάιιεια κε ηνπο ηαθηηθνχο ρεηξηζκνχο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο, λα ζπλεηδεηνπνηήζνπκε φηη
έρνπκε πεξάζεη ζε κηα θάζε κεηαζρεκαηηζκνχ ηεο θνηλσλίαο καο, κε αιιαγέο ηεο αγνξάο, ησλ πνιηηηθψλ, νηθνλνκηθψλ θαη
πνιηηηζηηθψλ δνκψλ ηεο. Μη αιιαγέο απηέο έρνπλ ππξνδνηεζεί θπξίσο απφ ηελ παγθνζκηνπνίεζε, πνπ θηάλεη ζε επίπεδα
ζεκαληηθνχ επεξεαζκνχ ηεο θάζε θνηλσληθήο θαη επηρεηξεκαηηθήο δηάζηαζεο, φπσο ζα δνχκε ζην Ηεθάιαην 3. Ε
παγθνζκηνπνίεζε θνξπθψζεθε κε ηελ εμέιημε ηεο πιεξνθνξηθήο θαη ησλ ηειεπηθνηλσληψλ. Μη νπηηθέο ίλεο θαη ην Internet
κίθξπλαλ ηηο απνζηάζεηο θαη ζπληφκεπζαλ ηνπο ρξφλνπο, θάλνληαο ηνλ θφζκν καο κηα γεηηνληά. Ηάζε ζεκαληηθφ γεγνλφο
πνπ έρεη επηπηψζεηο ζε κηα γσληά ηεο Γεο επεξεάδεη, κέζα απφ έλα θαληαζηηθφ ληφκηλν, φινπο καο. Μη ηδέεο θαη ε γλψζε
δηαδίδνληαη ζε ρξφλν dt ζε δηζεθαηνκκχξηα ζπκκεηέρνληεο ζηηο δηαδηθηπαθέο θνηλφηεηεο απφ πνιίηεο, επηζηήκνλεο,
επαγγεικαηίεο, πνιηηηθνχο, θαιιηηέρλεο θαη άιινπο. Γίλνληαη άπεηξεο δηαζηαπξψζεηο ηδεψλ θαη γλψζεσλ παξάγνληαο άιιεο
ηδέεο θαη γλψζεηο πνιιαπιαζηάδνληαο ηηο επθαηξίεο γηα αλάδεημε λέσλ ηερλνινγηψλ, πξντφλησλ, δηαδηθαζηψλ, αγνξψλ,
δνκψλ, ζπκπεξηθνξψλ θ.α.

12. 12
Ε ηερλνινγία, πνπ πξνρσξά πιένλ κε άικαηα θαη φρη βήκαηα, δελ ζα ζηακαηήζεη λα εμειίζζεηαη, κάιηζηα ζα πξνρσξά κε
ηαρχηεξνπο ξπζκνχο θαζψο αλαηξνθνδνηείηαη απφ ηα επηηεχγκαηα ηεο. Ηαζψο εκθαλίδνληαη φιν θαη λέεο ηερλνινγίεο θαη
νη δπλαηφηεηεο ρξήζεο αιιά θαη ζπλδπαζκψλ απμάλεη εθζεηηθά ν θφζκνο καο ζα γίλεηαη φιν θαη πην πνιχπινθνο θαη
αβέβαηνο.
Α
Ε επνρή ησλ «αλαηαξάμεσλ», φπσο ραξαθηεξίζηεθε απφ ηνλ Alan Greenspan, απαηηεί ζπλερή επαγξχπλεζε θαη
πξνζαξκνγέο. Ηαη απηφ ηζρχεη ηφζν ζε αηνκηθφ, επηρεηξεκαηηθφ αιιά θαη ζε θνηλσληθφ επίπεδν. Μξγαληζκνί πξνζθνιιεκέλνη
ζε παιηέο πξαθηηθέο, αθφκα θαη αλ απηέο απέδηδαλ, ζα βηψζνπλ ζνβαξέο πξνθιήζεηο, ελψ άιιεο εηαηξίεο κε θξέζθεο θαη
ξηδνζπαζηηθέο ηδέεο ζα έρνπλ επθαηξίεο εμέιημεο θαη θάπνηεο ζα γίλνπλ νη απξηαλνί
γίγαληεο.
Οαλ έλα παξάδεηγκα αιιαγήο πνπ θέξλεη ην λέν πεξηβάιινλ, λα ζεκεηψζνπκε φηη ζηελ
πξφζθαηε αλαηξνπή ηνπ θαζεζηψηνο ηεο Αίγππηνπ5
πνιχ απιά ζχγρξνλα κέζα
θνηλσληθήο δηθηχσζεο, ην Facebook θαη ην Tweeter, έπαημαλ θαζνξηζηηθφ ξφιν,
δίλνληαο δπλαηφηεηα άκεζεο θαη καδηθήο επαθήο, πνπ ζπζπείξσζε εθαηνκκχξηα
πνιηηψλ κεηαηξέπνληαο ηνπο απφ αγαλαθηηζκέλνπο παζεηηθνχο πνιίηεο ζε κηα
5
Φεβξνπάξηνο 2011
Έσο ερηέο κπνξνύζακε λα πξνβιέπνπκε
θαη λα θάλνπκε καθξνπξόζεζκα ζρέδηα,
θάηη πνπ πξέπεη λα ην μεράζνπκε θαη λα
ζηξέςνπκε ηε πξνζνρή καο ζηελ
ηθαλόηεηα γξήγνξεο πξνζαξκνγήο ζε
απξόβιεπηεο θαηαζηάζεηο, πνπ ζα είλαη
ηδηαίηεξα ζπρλέο.
Σφμφωνα με το Νομπελίςτα Prigogine, «θ ςυμπεριφορά ενόσ πολφπλοκου (complex) ςυςτιματοσ δεν μπορεί να προβλεφκεί και το μζλλον
δεν είναι δεδομζνο»

13. 13
ζπκπαγή επαλαζηαηηθή νκάδα6
. Αμίδεη λα ππνγξακκηζηεί φηη ε επαλάζηαζε έγηλε ρσξίο ηελ χπαξμε εγέηε, θεληξηθήο
εμνπζίαο θαη θεληξηθνχ ζπληνληζκνχ. Πν πιήζνο ελψλεηαη ζε κηα νληφηεηα ρσξίο εγέηε. Ιηα κεγάιε αιιαγή, πνπ ζα έρεη
πνιιέο εθαξκνγέο θαη δελ κπνξνχκε λα εθηηκήζνπκε ηελ επηξξνή ηεο ζην κέιινλ καο7
. Έλαο λένο θφζκνο αλαηέιιεη κε
δπλαηφηεηεο γηα λέεο κνξθέο θνηλσληθψλ δνκψλ θαη ελδερφκελα πξφηππα νξγάλσζεο. Αχξην θάπνηα άιιε αλαηξνπή, ζε
άιιν ρψξν, ζα επλνεζεί απφ ζχγρξνλεο δπλαηφηεηεο, κε απξφβιεπην ηξφπν.
΋ια απηά είλαη ζεκάδηα ησλ θαηξψλ, πνπ καο ιέλε φηη «ην αχξην δελ έρεη θακία ζρέζε κε ην ερηέο». Γρηέο κπνξνχζακε λα
πξνβιέςνπκε θαη λα θάλνπκε αθφκα θαη αμηφπηζηα καθξνπξφζεζκα ζρέδηα, θάηη πνπ πξέπεη λα ην μεράζνπκε θαη λα
ζηξέςνπκε ηε πξνζνρή καο ζηελ ηθαλφηεηα γξήγνξεο πξνζαξκνγήο ζε θαηαζηάζεηο πνπ δελ κπνξνχκε λα πξνβιέςνπκε. Μη
Ε θαηλνηνκία είλαη έλαο κεραληζκφο κεηαθίλεζεο καο κέζα ζηνλ επηρεηξεκαηηθφ ρψξν θαη πξέπεη λα δεκηνπξγήζνπκε ηε
θαηάιιειε θνπιηνχξα γηα λα ηηο επηηχρνπκε8
.
΋πσο ιέεη θαη ν Kevin Kelly, δνχκε πιένλ ζε κηα «θνηλσλία πςειήο ηερλνινγίαο». Ε ηερλνινγία πάληα ζα ελζσκαηψλεη λέεο
επηζηεκνληθέο θαη ηερλνινγηθέο αλαθαιχςεηο, ηηο νπνίεο ζα ζπλπθαίλεη κε λέεο ηδέεο γηα λέα πξντφληα θαη ππεξεζίεο, γηα κηα
παγθνζκηνπνηεκέλε πιένλ αγνξά, αξρηθά θαη ελδερφκελα γηα λέεο κνξθέο θνηλσλίαο ζην κέιινλ. Πα λέα πξντφληα θαη
ππεξεζίεο εκθαλίδνληαη κε επηηαρπλφκελνπο ξπζκνχο, απαμηψλνληαο κειέηεο, νξάκαηα θαη επελδχζεηο , θαζψο πνιιέο θνξέο
δελ ζα πξνιαβαίλεηο λα νινθιεξψζεηο ην θχθιν κηαο πξνζπάζεηαο θαη ζα εθηνπίδεηαη απφ θάπνηα άιιε. Ε δηάξθεηα δσήο
6
Ιηα απνξία κνπ πνπ δελ ειπίδσ λα απαληεζεί πνηέ είλαη αλ φια ηα απξφζσπα κελχκαηα πξνέξρνληαλ κφλν απφ αγαλαθηηζκέλνπο πνιίηεο. Αθφκα θαη απηφ λα κελ ηζρχεη, ε
λέα ηερλνινγία είλαη έλα λέν φπιν, πνπ ζέιεη, φπσο θάζε φπιν, ηδηαίηεξε πξνζνρή.
7
Νάλησο δελ είλαη πξσηφγλσξν θαηλφκελν. Ηνηλσληθά πξνεγκέλεο θνηλσλίεο φπσο νη κέιηζζεο, νη ηεξκίηεο, ην αλνζνπνηεηηθφ καο ζχζηεκα θαη άιιεο, πνπ ζπλαληάκε ζηε
θχζε, επηβηψλνπλ πξνζαξκνδφκελεο ζε λέεο θαηαζηάζεηο ρσξίο θεληξηθή εμνπζία. Γίλαη Self-adaptive systems, φηη θαιχηεξν γηα αβέβαηα πεξηβάιινληα.
8
Βαζίιεο Πξαπεδάλνγινπ, «ΠΓ΢ΚΜΘΜΓΖΑ ΗΑΖ ΗΑΖΚΜΠΜΙΖΑ – Γμσζηξέθεηα θαη πειαηνθεληξηθφηεηα ζηα επηρεηξεζηαθά κνληέια – Μ ξφινο ησλ Περλνινγηψλ Νιεξνθνξηθήο θαη Γπηθνηλσληψλ (ΠΝΓ)»
http://www.think-act.gr/?p=24

14. 14
ελφο πξντφληνο ή ππεξεζίαο θαη επηρεηξεκαηηθψλ κνληέισλ ζα ζπληνκεχνπλ. ΋ια ζα ζπκβαίλνπλ ζε ζπληνκφηεξνπο
ρξφλνπο.
Ε παξαγσγηθφηεηα θαη ε πνηθηιία ησλ πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ έρεη απμεζεί ζεκαληηθά θαζψο ε απηνκαηνπνίεζε θαη νη
ζχγρξνλεο κέζνδνη εμαπιψλνληαη πνιχ γξήγνξα ζε φια ηα κήθε θαη πιάηε. Πα λέα, ε γλψζε θαη ε … γξίπε δηαδίδνληαη ζε
ειάρηζην ρξφλν, ζην θφζκν-γεηηνληά.. Γπίζεο ην πιήζνο ησλ πξντφλησλ πνπ έρνπλ ςεθηαθή κνξθή, φπσο ν ήρνο, ε εηθφλα,
ε δηαζθέδαζε, ηα βηβιία θαη ηφζα άιια κπνξνχλ λα αλαπαξάγνληαη ζε ακειεηέν ρξφλν θαη θφζηνο θαη λα κεηαθέξνληαη
ρσξίο πνιχπινθεο, ρξνλνβφξεο θαη θνζηνβφξεο δηαδηθαζίεο απφ ηφπν ζε ηφπν, απφ ηνλ παξαγσγφ ζηνλ θαηαλαισηή.
Ννιινί επσθειήζεθαλ απφ απηέο ηηο αιιαγέο, φπσο θαη πνιινί έραζαλ. Ε Sony, βαζίιηζζα ζηελ ειεθηξνληθή δηαζθέδαζε, κε
ην Walkman, ηα CD/DVD, έραζε ην 85% ηεο αμίαο ηεο ζε ιίγεο κφλν εκέξεο, θαζψο ε ηερλνινγία πξνζέθεξε νηθνλνκηθφηεξεο
θαη επθνιφηεξεο ιχζεηο (βι. MP3, YouTube θιπ). Δελ είρε θαιή δηαρείξηζε θηλδχλσλ ε Sony; Ηάζε άιιν. Πν ίδην έγηλε κε ηε
Fujifilm, κε ηελ Polaroid, ηελ Kodak, ηελ Britannica θαη ηφζεο άιιεο θίξκεο πνπ αλαγθάζηεθαλ λα αιιάμνπλ εθ βάζξσλ ηε
ζηξαηεγηθή ηνπο, λα επαλαηνπνζεηεζνχλ κε λέεο ζηξαηεγηθέο θαη λέα επηρεηξεκαηηθά κνληέια, γηα λα επηβηψζνπλ.
Γπηρεηξεκαηηθά ζρέδηα πνπ ζηεξίδνληαη ζε καθξφρξνλεο πξνβιέςεηο ζα έρνπλ κηθξφηεξε πηζαλφηεηα απφ πξηλ γηα ηελ
πξαγκαηνπνίεζε ηνπο. ΢ξεηαδφκαζηε λένπο ηξφπνπο επηρεηξεκαηηθνχ ζρεδηαζκνχ. Ε κέζε δηάξθεηα δσήο κηα επηρείξεζεο
απφ 13 ρξφληα ζα κεηψλεηαη ζηαδηαθά, αλαγθάδνληαο ηηο λα «αλαγελληνχληαη» κε δηαξθή πξνζαξκνγή. Μη εηαηξείεο ζα
πξέπεη λα αλαπηχμνπλ κεραληζκνχο γξήγνξεο πξνζαξκνγήο ζε λέεο θαηαζηάζεηο θαη αιιαγήο επηρεηξεκαηηθνχ κνληέινπ. Κα
γίλνπλ Agile (επέιηθηεο)9
.
9
Έλα θιαζηθφ παξάδεηγκα πνπ ε επειημία ζε έλα απξφβιεπην θαη ηαρχηαηα κεηαβαιιφκελν ρψξν παίδεη θαζνξηζηηθφ ξφιν είλαη νη αεξνκαρίεο κεηαμχ ησλ Ακεξηθαληθψλ F-16
θαη ησλ Ονβηεηηθψλ Ming. Πα Ming, θαηά γεληθή νκνινγία ήηαλ ηερλνινγηθά αλψηεξα απφ ηα F-16, θαη νη Ονβηεηηθνί πηιφηνη ηνπιάρηζηνλ ηζάμηνη κε ηνπο ακεξηθαλνχο.
Ναξφια απηά ζηηο πεξηζζφηεξεο αεξνκαρίεο επηθξαηνχζαλ, κε δηαθνξά, ηα F-16. Ιεηά απφ πνιιέο αλαδεηήζεηο θαη έξεπλεο βξέζεθε φηη νη κνρινί ηνπ ρεηξηζηεξίνπ ησλ
Ming ήηαλ ζθιεξφηεξνη απφ ηνπ F-16. Μπφηε κεηά απφ θνχξαζε θαη έληαζε ηα F-16 απνθηνχζαλ πιενλέθηεκα επειημίαο (agility).

15. 15
Γηα λα δψζνπκε έλα ιίγν θαζεκεξηλφ παξάδεηγκα, λα δνχκε ην θιαζζηθφ κνληέιν ηεο δηάζεζεο βηβιίσλ. Δήζακε πάξα πνιιά
ρξφληα κε ην βηβιηνπσιείν, φπνπ κπνξνχζακε λα δηαιέμνπκε, απφ ηνπο αλαγθαζηηθά πεξηνξηζκέλνπο, ηίηινπο πνπ δηαζέηεη,
λα μεθπιιίζνπκε θάπνηα βηβιία θαη λα αγνξάζνπκε. Οήκεξα, φια απηά γίλνληαη απφ ην Internet, κέζσ ηνπ Amazon θαη άιισλ
δηαδηθηπαθψλ βηβιηνπσιείσλ, θαη κάιηζηα δηαζέηνπλ ζπγθξηηηθά απεξηφξηζην αξηζκφ βηβιίσλ θαη ζχζηεκα αλαδήηεζεο θαη
μεθπιιίζκαηνο. Ήδε ηα πεξηζζφηεξα βηβιία πσινχληαη κέζσ ηνπ Internet. Γίλαη δχν δηαθνξεηηθά επηρεηξεκαηηθά κνληέια.
Κα ζεκεηψζνπκε φηη ε χπαξμε δχν-ηξηψλ ηέηνησλ δηαδηθηπαθψλ βηβιηνπσιείσλ πεξηνξίδεη ηε δπλαηφηεηα δεκηνπξγίαο
άιισλ, ν πξψηνο επηηπρεκέλνο παίξλεη ηε κεξίδα ηνπ ιένληνο10
. Μη επηπηψζεηο ζηελ θνηλσλία απφ ηελ εθαξκνγή ηέηνησλ
κνληέισλ είλαη πξνθαλείο αιιά θαη αλαπφθεπθηεο. Πα βηβιηνπσιεία γηα λα επηβηψζνπλ αλαδεηνχλ λέν επηρεηξεκαηηθφ
κνληέιν, φπσο θάπνηα πνπ γίλνληαη ζεκεία ζπλάληεζεο θαη πνιηηηζηηθψλ εθδειψζεσλ γηα λα θξαηήζνπλε ηε ιίγε θαη
επίιεθηε πειαηεία ηνπο. Αλαπηχζζνπλ πην πξνζσπηθέο ζρέζεηο, θαιχπηνληαο έλα θελφ πνπ δεκηνπξγεί ην δηαδίθηπν. Ιε ηα
ειεθηξνληθά βηβιία, θαη νη εθδφηεο ζα αλαδεηήζνπλ λέν επηρεηξεκαηηθφ κνληέιν. Ήδε νη πσιήζεηο ησλ e-Books έρνπλ
μεπεξάζεη ηα παξαδνζηαθά.
Ναξφκνηεο θαηαζηάζεηο ππάξρνπλ φπνπ θαη λα ζηξαθείηε. ΋πσο ηα έληππα Ιαδηθήο Γλεκέξσζεο, πνπ αληηθαζίζηαληαη απφ
ςεθηαθέο εθδφζεηο. Πν πεξηνδηθφ TIME ζηακάηεζε ηελ έληππε έθδνζε ηνπ, θαη ζηελ Γιιάδα ην θαζεκεξηλφ Βήκα είλαη πιένλ
κφλν ειεθηξνληθφ. Γκκέζσο, ε βηνκεραλία ηνπ ραξηηνχ, ζηαδηαθά πεξλά θαη απηή ζε άιιεο θαηαζηάζεηο. Πν ληφκηλν έρεη
μεθηλήζεη θαη εδψ. Βιέπεηε παληνχ, ηα bits εθηνπίδνπλ ηα άηνκα. Πα πξντφληα απφ-πινπνηνχληαη.
Πν δεηνχκελν ζηελ λέα επνρή ζα είλαη ε γξήγνξε πξνζαξκνγή ζε λέεο ζηξαηεγηθέο επηινγέο θαη πξνυπφζεζε ε εχθνιε
αιιαγή επηρεηξεκαηηθνχ κνληέινπ. Αθφκα θαη ζε αηνκηθφ επίπεδν δελ ζα θηάλεη λα αιιάδεηο δνπιεηά αιιά ζα απαηηείηαη ε
10
«Μ ληθεηήο ηα παίξλεη φια», πνπ ιέεη θαη ην ηξαγνχδη ησλ Abba. ΋πσο έγηλε κε ηελ Amazon, θαη νδεχεη ζε θξίζε έλαο νιφθιεξνο εκπνξηθφο θιάδνο.

16. 16
αιιαγή επαγγέικαηνο. Νξέπεη λα είκαζηε «αλνηρηνί» ζε αιιαγέο. Ηάπνηνη ηζρπξίδνληαη φηη φζνη κπαίλνπλ ηψξα ζηελ αγνξά
εξγαζίαο ζα ρξεηαζηεί λα αιιάμνπλ γχξσ ζηα επηά επαγγέικαηα!
Έλα αθξαίν παξάδεηγκα εηαηξείαο κε πνιχ πςειή επειημία, πνπ ηεο επέηξεςε λα αιιάδεη φρη κνληέιν ζηνλ ίδην ρψξν αιιά λα
αιιάμεη αθφκα θαη επηρεηξεκαηηθφ ρψξν είλαη ε NOKIA. Αξρηθά ήηαλ κηα κηθξή βηνηερλία πνπ παξήγαγε γαιφηζεο. Οηε
ζπλέρεηα κεγαιψλεη παξάγνληαο ειαζηηθά απηνθηλήησλ πξηλ γίλεη ην Κν 1 ζηελ θηλεηή ηειεθσλία. Γίλαη πξνθαλέο φηη νη
Δηνηθήζεηο ηεο ήηαλ εμαηξεηηθέο. Άξαγε ζα πξνζαξκνζηεί ζηηο λέεο απαηηήζεηο; Θα έρεη αλάινγε Δηνίθεζε γηα λα θάλεη
έγθαηξα ηελ επφκελε αιιαγή;
Πν πηζαλφηεξν είλαη φηη απηνί πνπ ζα δείμνπλ αδξάλεηα θαη ζπληεξεηηζκφ ζα είλαη κε ηνπο ρακέλνπο, ελψ νη θεξδηζκέλνη ζα
βγνπλ απφ απηνχο πνπ ζα πξνζπαζήζνπλ λα «κεηαιιαρηνχλ» ψζηε λα ηαηξηάμνπλ θαιχηεξα ζην λέν πεξηβάιινλ. Δελ
ζεκαίλεη βέβαηα φηη φζνη επηρεηξήζνπλ λα πξνζαξκνζηνχλ ζα ην πεηχρνπλ θηφιαο. ΋πσο πάληα ηα πξάγκαηα δελ είλαη απιά
θαη εχθνια. Απαηηείηαη ηφικε, θαληαζία, ζπλεξγαζία, γλψζε αιιά θαη ηχρε.
Ε επνρή πνπ αλνίγεηαη κπξνζηά καο θέξλεη αλαθαηαηάμεηο, απηφ ζεκαίλεη φηη θάπνηνη ζα ράζνπλ θαη θάπνηνη ζα θεξδίζνπλ.
Μη λέεο δηνηθήζεηο ζα πξέπεη λα έρνπλ κεγάιε δφζε leadership, πνπ ζα πεξλά ζε φινπο έλα φξακα θαη ζα επηδηψθεη ην
innovation. Δελ ζα είλαη δηαρεηξηζηηθέο, πνπ εθηεινχλ δνθηκαζκέλεο πξαθηηθέο. Μ Peter Druker είρε πεη “ν manager θάλεη ηα
πξάγκαηα ζσζηά, ελψ ν leader θάλεη ηα ζσζηά πξάγκαηα”. Αλαδεηήζηε leaders, κε φξακα γηα λα δψζνπλ πλνή ζηε λέα
πεξηπέηεηα θαη βάιηε ζηφρν ηελ επηηπρία, ζηεξηδφκελνη ζε κηα επέιηθηε πιαηθφξκα πνπ ζα θηηάμνπλ νη managers.
Ννιιά γξάθνληαη ηειεπηαία γηα ην ξφιν ηεο ηχρεο ζηελ εμέιημε ηεο αγνξάο θαη ηεο θνηλσλίαο. «Μ καχξνο θχθλνο», «Πα
βήκαηα ηνπ κεζπζκέλνπ», «΢νξεχνληαο κε ηελ ηχρε» θαη πνιιά άιια βηβιία αζρνινχληαη κε ην ζέκα. Ιέρξη θαη ζρεηηθέο
έδξεο ζε παλεπηζηήκηα ζα βξείηε. Θπκάκαη απφ ηα θνηηεηηθά κνπ ρξφληα ζην καζεκαηηθφ, πνπ έλαο θαζεγεηήο καο έιεγε φηη
«ηχρε είλαη ην κέηξν ηεο άγλνηαο καο». Ηαζψο ν θφζκνο γίλεηαη πην πνιχπινθνο ην ράζκα ηεο άγλνηαο κε ηε γλψζε ζα

17. 17
απμάλεηαη, παξφιν φηη ε γλψζε καο απμάλεηαη θαη απηή. Έηζη δελ κπνξεί λα αγλννχκε ηελ επίδξαζε ηεο ηχρεο, ηνπ κε
πξνβιέςηκνπ, ζηηο επηηπρίεο θαη απνηπρίεο καο. Γίλαη έλαο παξάγνληαο ξίζθνπ, πνπ δπζηπρψο δελ κπνξνχκε λα εθηηκήζνπκε
κε ηθαλνπνηεηηθή αθξίβεηα. Άιιν έλα ζεκείν πνπ εληζρχεη ηελ αμία θαη αλαγθαηφηεηα ηεο agility.
Ε «επηρεηξεκαηηθή κεηάιιαμε» πξαγκαηνπνηείηαη κε ηελ εθηέιεζε έξγσλ (projects), πνπ ην θαζέλα έξρεηαη λα αιιάμεη θάηη ζε
έλαλ Μξγαληζκφ. Αλ έλαο Μξγαληζκφο εζηηάδεη κνλνδηάζηαηα ζηνλ πεξηνξηζκφ ηνπ θφζηνπο ρσξίο λα εθηειεί, πξνζεθηηθά
επηιεγκέλα θαη πξνεηνηκαζκέλα έξγα, θηλδπλεχεη λα βξεζεί εθηφο ηφπνπ θαη ρξφλνπ φηαλ πεξάζεη ν θίλδπλνο ηεο επηβίσζεο
ζηελ νηθνλνκηθήο θξίζε. Αο αθήζνπκε ην φηη ε κνλνδηάζηαηε πνιηηηθή κείσζεο ηνπ θφζηνπο ππνγξακκίδεη ηελ αγσλία
επηβίσζεο ζπέξλνληαο ηελ αλαζθάιεηα ρσξίο πξννπηηθέο, ζην πξνζσπηθφ θαη ζηελ αγνξά, ρεηξνηεξεχνληαο ηηο
πηζαλφηεηεο επίηεπμεο ηνπ ζηφρνπ.

18. 18
Ο Τραπεζικόσ Χώροσ
Ε πξψηε χιε ησλ ηξαπεδηθψλ πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ είλαη ην ρξήκα, πνπ ζηαδηαθά ράλεη ηελ πιηθή ηνπ κνξθή θαη ηα
άηνκα ησλ ραξηνλνκηζκάησλ, ησλ επηηαγψλ, ησλ θαξηψλ αληηθαζίζηαληαη απφ bits. Ε χιε δίλεη ηε ζέζε ηεο ζηελ
πιεξνθνξία. Ήδε ζρεδφλ ην ζχλνιν ησλ ρξεκάησλ είλαη ςεθηνπνηεκέλν, «απνζεθεπκέλν» ζε ςεθηαθή κνξθή ζε
ινγαξηαζκνχο, ζε θάπνηεο databases θαη κεηαθέξεηαη απφ ινγαξηαζκφ ζε ινγαξηαζκφ, ηαμηδεχνληαο απφ ηε κηα γσληά ηνπ
πιαλήηε ζηελ άιιε ζε ρηιηνζηά έσο δέθαηα ηνπ δεπηεξνιέπηνπ. Ιεηαθνξά ρξεκάησλ δελ είλαη ηίπνηα άιιν απφ ηελ
αμηφπηζηε θαηαγξαθή κηαο ρξέσζεο θαη κηαο πίζησζεο. Πα βγάδσ απφ απηφλ ην ινγαξηαζκφ θαη ηα βάδσ ζηνλ άιιν
ινγαξηαζκφ. Οπλήζσο βέβαηα απηφ επηηπγράλεηαη κε κηα αιπζίδα ηέηνησλ δεπγψλ-κεηαθνξψλ θαζψο νη ινγαξηαζκνί κπνξεί
λα ηεξνχληαη ζε δηαθνξεηηθέο Πξάπεδεο, ζε άιιεο ρψξεο θαη ζε άιια λνκίζκαηα. Ηαζεκεξηλά κεηαθέξνληαη, ζαλ bits,
ηξηζεθαηνκκχξηα USD, EUR θιπ. Αθάληαζηεο αμίεο αιιάδνπλ ινγαξηαζκνχο-ηδηνθηήηεο.
Ιεηαμχ απηψλ πνπ πξνζθέξεη ην Πξαπεδηθφ ζχζηεκα, ίζσο ην ζεκαληηθφηεξν είλαη ε αμηνπηζηία θαη εγθπξφηεηα γηα λα
βεβαηψζνπλ ην ηη αλήθεη ζε πνηφλ, ζε θάζε ζηηγκή. Ιε απιά ιφγηα ην ηξαπεδηθφ ζχζηεκα είλαη έλα αμηφπηζην δίθηπν
επεμεξγαζίαο πιεξνθνξηψλ, απνηεινχκελν απφ επηκέξνπο αμηφπηζηα ζπζηήκαηα θαηαγξαθήο νηθνλνκηθψλ ζπλαιιαγψλ,
πνπ ιεηηνπξγεί θάησ απφ έλα πιαίζην θνηλψλ θαη απζηεξψλ θαλφλσλ ινγηζηηθήο, λνκηθήο θαη ηερλνινγηθήο δηαζχλδεζεο θαη
αληαιιαγήο πιεξνθνξηψλ.
Παρόμοιο κακοριςτικό ρόλο παίηει θ πλθροφορικι ςε όλεσ τισ εταιρείεσ παροχισ υπθρεςιϊν, όπωσ
Συμβουλευτικζσ, Διαφθμιςτικζσ, Λογιςτικζσ, Ελεγκτικζσ, Νομικζσ, Ταξιδιωτικζσ, Ιατρικζσ κ.ά.
Ακόμα και ςε βιομθχανίεσ το «νευρικό ςφςτθμα» που τισ κάνει να κινοφνται είναι θ πλθροφορικι.

19. 19
Απφ ρξφληα, ε πεπνίζεζε κνπ είλαη φηη νη Πξάπεδεο είλαη νπζηαζηηθά “bits processors”. Πν ίδην ηζρχεη θαη γηα ηνπο
πεξηζζφηεξνπο Μξγαληζκνχο ζπκβνπιεπηηθψλ ππεξεζηψλ θαη ζηαδηαθφ φιν θαη πεξηζζφηεξσλ Μξγαληζκψλ παξνρήο
ππεξεζηψλ. Οηεξίδνπλ ηελ χπαξμε ηνπο, ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα θαη
απνδνηηθφηεηα ηνπο αιιά θαη ην κέιινλ ηνπο ζηελ αμηνπνίεζε ηεο
πιεξνθνξηθήο. Βιέπνληαο απφ απηή ηελ νπηηθή γσλία ζα
αληηιεθζνχκε φηη έρνπλ κπξνζηά ηνπο πνιιέο πξνθιήζεηο, θαζψο
θάζε «πέηαγκα πεηαινχδαο» ζην ρψξν ηεο πιεξνθνξηθήο δεκηνπξγεί
αλαηαξάμεηο ζην ρψξν ησλ Μξγαληζκψλ απηψλ. Θα πξέπεη νη
Πξάπεδεο λα είλαη έηνηκεο γηα πνιιέο «κεηαιιάμεηο» πξνθεηκέλνπ λα
πξνζαξκνζηνχλ ζε απηφ ηνλ ςεθηαθφ θαη απξφβιεπην θφζκν.
Ε πιεξνθνξηθή άξρηζε ηελ θαξηέξα ηεο ζηηο Πξάπεδεο ζαλ ινγηζηηθφ
βνήζεκα. Απφ ηα «ππφγεηα» ησλ ηξαπεδψλ, ζαλ έλα «καχξν θνπηί», πνπ πξφζθεξε θαηαρψξεζε, εθηνθηζκνχο θαη ινγηζηηθέο
θαηαζηάζεηο. Ήηαλ ζσζηή θίλεζε, κφλν πνπ ε ζέζε απέλαληη ηεο έρεη παξακείλεη, ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο ε ίδηα, ηελ βιέπνπλ
ζαλ κηα βνεζεηηθή ππεξεζία θαη ζαλ αλαγθαίν θέληξν θφζηνπο. Οε ιίγεο πεξηπηψζεηο ε πιεξνθνξηθή ρξεζηκνπνηήζεθε ζαλ
εξγαιείν εθαξκνγήο ζηξαηεγηθήο θαη φπνπ έγηλε ηα απνηειέζκαηα ππήξμαλ εληππσζηαθά11
. Δπζηπρψο, αθφκα ζηηο
πεξηζζφηεξεο Πξάπεδεο ε Νιεξνθνξηθή αληηκεησπίδεηαη ζαλ αλαγθαίν θαθφ, πνπ απνξξνθά ζεκαληηθνχο πφξνπο. Μη
Δηνηθήζεηο δελ έρνπλ δεη ην ζηξαηεγηθφ ηεο ραξαθηήξα αιιά θαη ηα ζηειέρε ηεο Νιεξνθνξηθήο δελ έρνπλ πάξεη
πξσηνβνπιίεο λα ζπκβάινπλ ζηηο επηρεηξεκαηηθέο αλαδεηήζεηο θαη εμειίμεηο ηεο Πξάπεδαο.
11
Έλα παξάδεηγκα ήηαλ ε Πξάπεδα Γξγαζίαο, πνπ είρα ηελ ηχρε λα ην δήζσ ζαλ Δηεπζπληήο ηεο Νιεξνθνξηθήο ηεο (Ιεραλνγξάθεζεο ηφηε).
«We'd always thought that if you wanted
to cripple the U.S. economy, you'd take out
the electronic payment systems. Banks
would be forced to fall back on inefficient
physical transfers of money. Πhe level of
economic activity across the country could
drop like a rock»
Alan Greenspan, “The Age of Turbulence”

20. 20
Ε επεμεξγαζία ησλ ηξαπεδηθψλ ζπλαιιαγψλ απαηηεί ζεκαληηθέο επελδχζεηο ζε εμνπιηζκφ, ππνδνκέο, εμεηδηθεπκέλν
ζηειερηαθφ δπλακηθφ, ειεγθηηθνχο κεραληζκνχο θαη δηνίθεζε. Πν θφζηνο ηεο Νιεξνθνξηθήο είλαη ζπλάξηεζε πνιιψλ
παξαγφλησλ, απφ ηνπο νπνίνπο δχν είλαη κεηαμχ ησλ πιένλ θαζνξηζηηθψλ. Γίλαη ν φγθνο ησλ ζπλαιιαγψλ θαη ε πνηθηιία
ησλ ζπλαιιαγψλ. Ιάιηζηα ν δεχηεξνο ζπκβάιεη απνθαζηζηηθά ζηελ πνιππινθφηεηα ησλ ζπζηεκάησλ θαη ηε δπζθνιία
πξνζαξκνγήο ζε λέεο απαηηήζεηο. Αο δνχκε γηα ιίγν ηνλ φγθν ησλ ζπλαιιαγψλ, γηαηί απφ φηη θαίλεηαη ζηνλ νξίδνληα, ζηα
πιαίζηα ησλ αιιαγψλ πνπ θέξλεη ε Κέα Γπνρή, ζα αξρίζνπλ ζχληνκα νη αιιαγέο.
Ιηα εκπνξηθή ηξάπεδα επεμεξγάδεηαη έλα πνιχ κεγάιν φγθν ζπλαιιαγψλ κε κηθξνπνζά, φπσο πιεξσκέο ινγαξηαζκψλ,
αλαιήςεηο απφ ΑΠΙ, κεηαθνξέο απφ ινγαξηαζκφ ζε ινγαξηαζκφ θιπ. Οην ίδην ρξνληθφ δηάζηεκα επεμεξγάδεηαη πνιχ
ιηγφηεξεο ζπλαιιαγέο κε ζεκαληηθά κεγάια πνζά. Ηάπνηεο ηξάπεδεο επηιέγνπλ λα δίλνπλ έκθαζε ζην έλα ή ην άιιν άθξν,
ελψ άιιεο θαιχπηνπλ φιν ην εχξνο. Οην δηπιαλφ δηάγξακκα
ζηνλ θάζεην άμνλα ζεκεηψλνπκε ην χςνο ησλ ζπλαιιαγψλ
θαη ζηνλ νξηδφληην ην πιήζνο ησλ ζπλαιιαγψλ. Έλα ζεκείν
ζηελ θακπχιε, εθεί πνπ ηειεηψλεη ην γαιάδην, καο ιέεη πφζεο
ζπλαιιαγέο έγηλαλ γηα έλα ζπγθεθξηκέλν πνζφ. Ε επηθάλεηα
πνπ έρεη ρξψκα γαιάδην είλαη ε ζπλνιηθή αμία απηψλ πνπ
δηαρεηξίζηεθε ην Πξαπεδηθφ ζχζηεκα ζε θάπνηα πεξίνδν,
αλεμάξηεηα αλ κπήθαλ ή βγήθαλ ηα ρξήκαηα απφ ηελ
Πξάπεδα. Ηαη κάιηζηα επεηδή είλαη δηπινγξαθηθφ ην ζχζηεκα, απφ πιεπξάο επεμεξγαζίαο έρνπκε ηνπιάρηζηνλ δηπιάζηεο
επεμεξγαζκέλεο θηλήζεηο, απφ απηέο πνπ ηηο πξνθάιεζαλ. Γηα παξάδεηγκα κία κεηαθνξά απφ ινγαξηαζκφ ζε ινγαξηαζκφ, ηεο
ίδηαο Πξάπεδαο είλαη δχν επεμεξγαζκέλεο εγγξαθέο ίδηαο αμίαο, εθηφο θαη αλ έρνπκε πξνκήζεηα νπφηε δελ θηάλνπλ νη δχν.

21. 21
Ιηα παξφκνηα κεηαθνξά κεηαμχ ινγαξηαζκψλ δηαθνξεηηθψλ λνκηζκάησλ ζπκβάινπλ θαη ζε πεξεηαίξσ επεμεξγαζία. Άξα ην
minimum είλαη κηα πειαηεηαθή ζπλαιιαγή λα απαηηεί επεμεξγαζία δχν ζηνηρεησδψλ transactions.
Βέβαηα απηφ ην δηάγξακκα δείρλεη κφλν έλα κέξνο ηεο επεμεξγαζίαο πνπ εθηειεί ε Νιεξνθνξηθή. Αλ πξνζζέζεηε ηελ
επεμεξγαζία πιεξνθνξηψλ γηα ηελ εθηίκεζε ηεο αμηνπηζηίαο θαη πηζηνιεπηηθήο ηθαλφηεηαο ησλ πειαηψλ, ηε δηαρείξηζε
θηλδχλσλ, ηνπο ειέγρνπο πξνζπέιαζεο ζηε ζπγθεθξηκέλε ζπλαιιαγή, ηε ινγηζηηθή απεηθφληζε, ηηο δηνηθεηηθέο αλαθνξέο θαη
ηφζα άιια ζα γίλεη θαηαλνεηφ, σο έλα βαζκφ, ην βάζνο θαη ε έθηαζε ηεο επεμεξγαζίαο ησλ πιεξνθνξηψλ ζε θάζε Πξαπεδηθφ
Οχζηεκα.
Ε επεμεξγαζία φισλ ησλ ζπλαιιαγψλ γίλεηαη κε ηε δένπζα πξνζνρή αζθάιεηαο, αθεξαηφηεηαο, ηαρχηεηαο θιπ, γηαπηφ φιεο
έρνπλ έλα ζεκαληηθφ ειάρηζην θφζηνο. Φπζηθά νη κεγάιεο ζπλαιιαγέο εθηεινχληαη ζε έλα πιαίζην κηαο δηαδηθαζίαο, πνπ
απαηηεί ηε ζχκπξαμε πνιιψλ ρξεζηψλ θαη πνιιέο θνξέο ηελ επηθνηλσλία κε ηξίηα ζπζηήκαηα. Αλ δνχκε ηελ ππνδνκή κηαο
ηξάπεδαο πνπ αζρνιείηαη κε ηελ ιηαληθή ηξαπεδηθή, φπνπ έρνπκε θαηά θαλφλα κηθξφ-ζπλαιιαγέο, ζα δνχκε φηη ε ππνδνκή
ηνπο είλαη κεγαιχηεξε απφ κηα ηξάπεδα πνπ αζρνιείηαη κε ιίγεο αιιά κεγάιεο ζπλαιιαγέο. Ηαη ε ππνδνκή δελ αθνξά κφλν
ηελ πιεξνθνξηθή αιιά ηα θηήξηα, ην πξνζσπηθφ, ηα θαλάιηα θιπ. Γίλαη πξνθαλέο φηη ν φγθνο επεξεάδεη ζεκαληηθά ην
θφζηνο ιεηηνπξγίαο θαη επεμεξγαζίαο.
Πν θνκκάηη πνπ αθνξά ζηελ «καθξηά νπξά - (long tail)», δειαδή ν κεγάινο φγθνο ησλ κηθξφ-ζπλαιιαγψλ έρεη
κπεη ζην ζηφραζηξν κε-ηξαπεδψλ. Μη ζπλαιιαγέο κε πηζησηηθέο θάξηεο πνπ εθδίδνληαη απφ Supermarkets
θαη αζιεηηθά ζσκαηεία είλαη θάηη θνηλφ απφ πνιχ θαηξφ. Έξρεηαη ηψξα ε θηλεηή ηειεθσλία θαη
άιιεο εηαηξείεο πςειήο ηερλνινγίαο, κε ζχγρξνλεο ππνδνκέο,
κεραληζκνχο δηαρείξηζεο ζρέζεσλ κε πειάηεο θαη κεγάιε
ξεπζηφηεηα, λα δηεθδηθήζνπλ κεξίδην απφ ηελ καθξηά νπξά. Δελ ππάξρεη θακία ακθηβνιία φηη απηφ ην θνκκάηη ηεο αγνξάο

22. 22
ζα απνζπαζηεί απφ ηηο ηξάπεδεο ζχληνκα θαη νξηζηηθά. Οην δηπιαλφ δηάγξακκα κε θίηξηλν θαίλεηαη ην κέξνο πνπ είλαη ζην
ζηφραζηξν γηα λα πεξάζεη εθηφο ηξαπεδψλ θαη πνπ αληηζηνηρεί, ζαλ αμία, κε ηνλ ζηέι ρψξν ησλ ιίγσλ-κεγάισλ
ζπλαιιαγψλ, πνπ καδί κε ηνλ ρψξν ρξψκαηνο γαιάδηνπ παξακέλεη ζηηο Πξάπεδεο.
Μ ρψξνο ησλ κεγάισλ ζπλαιιαγψλ, κε ηα ζεκεξηλά δεδνκέλα, πεξηιακβάλεη ρξεκαηνδφηεζε εκπνξίνπ (trade finance),
επηρεηξεκαηηθά δάλεηα, δηαρείξηζε πεξηνπζίαο, ππεξεζίεο treasury, επελδπηηθή ηξαπεδηθή (investment banking) θαη hedge
funds.
Γίλαη ελδερφκελν, αλ θαη θαλέλαο δελ κπνξεί λα πξνβιέςεη, φηη ίζσο απηφ λα είλαη ε αξρή κφλν γηα πεξηνξηζκφ ησλ
ηξαπεδηθψλ ζπλαιιαγψλ. Γηα λα πεξηνξηζηεί ε θπγή ζε απηφ ην ζεκείν, νη ηξάπεδεο ζα πξέπεη λα αλαπηχμνπλ λέεο
ζηξαηεγηθέο, φπσο ζπκκαρίεο κε ελ δπλάκεη αληαγσληζηέο, φπνπ θαη νη δχν πιεπξέο ζα ζπκβάινπλ θαη ζα έρνπλ νθέιε.
Αλ δερηνχκε ην ζελάξην ηεο απψιεηαο ησλ κηθξφ-ζπλαιιαγψλ απφ ηηο ηξάπεδεο, απηφ ζα ζεκάλεη αλαγθαζηηθέο αιιαγέο ζηε
δνκή ηνπο, ζην δίθηπν POS, ATMs θαη θαηαζηεκάησλ αιιά θαη ζηηο ππνδνκέο πιεξνθνξηθήο. Θα «απαιιαγνχλ» απφ έλα
κεγάιν φγθν ζπλαιιαγψλ θαη ζπλεπψο απφ έλα κεγάιν θφζηνο θαη έλα κέξνο ηεο πνιππινθφηεηαο ηνπο. Άξα νη Πξάπεδεο
κπνξνχλ λα βιέπνπλ ζαλ πνιχ πηζαλφ έλα downsizing θαη κηα επθαηξία γηα εμνξζνινγηζκφ ηεο πιεξνθνξηαθήο ππνδνκήο
ηνπο.
Αιιαγή ζαλ ηελ παξαπάλσ, ζε ζπλδπαζκφ κε λέεο ηερλνινγίεο, λέεο αγνξέο, λέεο απαηηήζεηο θαη λέεο ζπλέξγηεο ζα
ππξνδνηήζνπλ πηέζεηο γηα αλάδεημε λέσλ επηρεηξεκαηηθψλ ηξαπεδψλ κνληέισλ. Πν παξαδνζηαθφ ηξαπεδηθφ κνληέιν, πνπ
έρνπκε έσο ζήκεξα, ζα πξέπεη λα ζεσξνχκε πιένλ πνιχ πηζαλφ φηη ζα εγθαηαιεηθηεί κπαίλνληαο ζε κηα δηαξθή κεηάιιαμε,
πνπ ζα νδεγήζεη ζε λέα κνληέια.

23. 23
Ιέζα ζε απηφ ην πιαίζην νη Πξάπεδεο έρνπλ δχν πξνθιήζεηο. Κα μεπεξάζνπλ απηφ πνπ ραξαθηεξίδεηαη ζαλ «θξίζε», πνπ
βάδεη ζε θίλδπλν ηε βησζηκφηεηα ηνπο, θαη ηαπηφρξνλα λα αξρίζνπλ λα αζρνινχληαη κε ηελ πξνζαξκνγή ηνπο ζηα λέα
δεδνκέλα. Ηαζπζηέξεζε πξνζαξκνγήο ζηε Κέα Νξαγκαηηθφηεηα ίζσο λα ζηελέςεη επηθίλδπλα ηα πεξηζψξηα πξνζαξκνγήο
ηνπο ζην κέιινλ θαη λα απνδεηρηεί πην επηθίλδπλε αθφκα θαη απφ ηελ νηθνλνκηθή θξίζε.
Ε ζεκεξηλή νηθνλνκηθή θξίζε απαηηεί α) επηιεθηηθή κείσζε ησλ ιεηηνπξγηθψλ δαπαλψλ θαη β) πξνεηνηκαζία γηα ηελ επφκελε
πεξίνδν, γ) αιιαγή θνπιηνχξαο ζε φιε ηελ ηεξαξρία, δ) λέεο νξγαλσηηθέο δνκέο θαη ε) λέα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα, πνπ
ζα επηηξέπνπλ ηελ εχθνιε θαη γξήγνξε πινπνίεζε λέσλ ζηξαηεγηθψλ.
Ε θάζε Δηνίθεζε έρεη ην δηθφ ηεο ηξφπν λα αληηκεησπίζεη απηά ηα ζέκαηα. Άιισζηε «φζα μέξεη ν λνηθνθχξεο δελ ηα μέξεη ν
θφζκνο φινο», φπσο ιέεη θαη κηα παξνηκία καο. Ναξφια απηά ζα επηρεηξήζσ λα πάξσ ζέζε ζε απηά ηα πξνβιήκαηα κε βάζε
ηελ πνιχρξνλε πείξα κνπ ζηνλ ηξαπεδηθφ ρψξν, φπνπ είρα ηελ επθαηξία λα ζπκβάισ ζε απνηειεζκαηηθέο ιχζεηο, φηαλ ην
πεξηβάιινλ ηηο δεηνχζε θαη ηαπηφρξνλα ηηο επέηξεπε.
“When we finally enter into the post-crisis period, the business and economic context
will not have returned to its pre-crisis state. Executives preparing their organizations to
succeed in the new normal must focus on what has changed and what remains basically
the same for their customers, companies, and industries. The result will be an
environment that, while different from the past, is no less rich in possibilities for those
who are prepared.”
McKinsey: The New Normal, Ian Davis

24. 24
2 Αναδιϊρθρωςη του κόςτουσ
Ε Νιεξνθνξηθή είλαη ε απαξαίηεηε ππνδνκή, πνπ ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο ζπκβάιεη θαζνξηζηηθά ζηελ επηρεηξεκαηηθή
αλάπηπμε, ζηελ αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο θαη απνδνηηθφηεηα αιιά δελ είλαη θαη ζπάληεο νη πεξηπηψζεηο πνπ θξελάξεη
ηελ αλάπηπμε ελφο Μξγαληζκνχ.
Οε κεξηθνχο Μξγαληζκνχο ε Νιεξνθνξηθή κπνξεί λα είλαη ε αηκνκεραλή πνπ βάδεη ηε δχλακε γηα λα θηλεζεί φιν ην ζχζηεκα
θαη ζ’ άιινπο Μξγαληζκνχο είλαη ε άγθπξα πνπ θξαηά ηνπο θξαηά ζηαηηθνχο, ρσξίο πλνή. Ηαη ζηηο δχν πεξηπηψζεηο φκσο
απαηηεί ζεκαληηθέο επελδχζεηο θαη έλα ζεκαληηθφ θφζηνο γηα ηε ιεηηνπξγία ηεο.
΋ηαλ αλαθεξφκαζηε ζε κείσζε ηνπ θφζηνπο πιεξνθνξηθήο πξέπεη πξψηα λα βάδνπκε ζην ζηφραζηξν καο, ην θφζηνο πνπ δελ
ζπλεηζθέξεη επηρεηξεκαηηθά νθέιε, δειαδή ζην «αλψθειν θφζηνο».
Πν αλψθειν θφζηνο φρη κφλν απνξξνθά πφξνπο αιιά ζπκβάιεη θαη ζηελ αχμεζε ηεο «αθαηαζηαζίαο» ησλ ζπζηεκάησλ, κε
πάξα πνιιέο αξλεηηθέο ζπλέπεηεο.
Πν θπλήγη γηα ην αλψθειν θφζηνο κπνξεί λα γίλεη, πνιχ ζπζηεκαηηθά, κε ηε κεζνδνινγία Lean, γηα ηελ νπνία ππάξρεη πνιχ
πιηθφ θαη εμεηδηθεπκέλεο εηαηξείεο ζπκβνχισλ.
Τα «ανώφελα κόςτθ» είναι παντοφ γφρω μασ, μόνο που ζχουμε επιλζξει να τα
κρατάμε μακριά από τθν προςοχι μασ.

25. 25
Οηε ζπλέρεηα ζα αλαθεξζψ ζηα θφζηε, πνπ ε κείσζή ηνπο ή ε πεξηθνπή ηνπο ζα έρεη ζεκαληηθά νθέιε γηα ηνλ Μξγαληζκφ θαη
κεηά ζε απηά πνπ πξέπεη λα πινπνηεζνχλ, φπνπ δελ ππάξρνπλ ήδε, πξνθεηκέλνπ λα επηηπγράλνληαη νη ζηφρνη ηεο
Νιεξνθνξηθήο.
Πν κεγαιχηεξν αλψθειν θφζηνο ηεο Νιεξνθνξηθήο πξνέξρεηαη απφ έξγα πνπ έκεηλαλ αηειή, πνπ παξαδφζεθαλ ρσξίο λα
ηθαλνπνηνχλ ηηο ιεηηνπξγηθέο θαη ηερληθέο απαηηήζεηο, θαη αθνινπζνχλ απηά πνπ δελ κπνξνχλ λα πξνζαξκνζηνχλ ζε
αλαγθαίεο επεθηάζεηο θαη αιιαγέο, απαηηψληαο ππεξβάζεηο. Ε ζπζζψξεπζε ηέηνησλ πξνβιεκάησλ κεηψλεη εθζεηηθά, δειαδή
κε επηηαρπλφκελν ξπζκφ, ηελ απνδνηηθφηεηα ηεο Νιεξνθνξηθήο, φρη κφλν γηαηί ε επέλδπζε γηα απηά πήγε ρακέλε αιιά γηαηί
ράζεθαλ επθαηξίεο λα πινπνηεζνχλ άιια σθέιεκα έξγα, γηαηί ηξαπκαηίδνπλ ηελ εηθφλα ηεο Νιεξνθνξηθήο θαη γηαηί δελ
εληζρχνπλ φζν αλακελφηαλ ηελ απνδνηηθφηεηα ηνπ Μξγαληζκνχ. Κα ηνλίζσ φηη ζε ηέηνηεο πεξηπηψζεηο νη αηηίεο απνηπρίαο
είλαη ζπρλφηεξα δηνηθεηηθέο απφ ηερληθέο. Μη επηινγέο θαη πξνηεξαηφηεηεο ησλ έξγσλ είλαη έλα θαζαξά δηνηθεηηθφ έξγν πνπ
έρεη αλαγλσξηζηεί παγθνζκίσο ζαλ έλα αληηθείκελν πνπ ρξεηάδεηαη πην ζπζηεκαηηθή πξνζέγγηζε. Έρεη δεκηνπξγεζεί
ηδηαίηεξνo πιαίζην κε κεζφδνπο θαη πξφηππα γηα ηε δηαρείξηζε ηεο Νιεξνθνξηθήο, ην γλσζηφ “IT Governance”, πνπ δπζηπρψο
δελ έρεη πιήξσο ζπλεηδεηνπνηεζεί ν ξφινο ηνπ αθφκα θαη ζε κεγάινπο Μξγαληζκνχο. Ιε απηφ ην αληηθείκελν ζα
αζρνιεζνχκε κε απηφ ζην Ηεθάιαην 7.
According to COBIT : ” IT governance is the responsibility of executives and the board of directors, and consists of the
leadership, organizational structures and processes that ensure that the enterprise’s IT sustains and extends the
organization’s strategies and objectives.”

26. 26
Πν πξψην κέηξν πνπ πξέπεη λα ιεθζεί είλαη λα δηαζθαιηζηεί φηη, θάζε έξγν απαηηείηαη λα είλαη ζπλδεδεκέλν κε ζαθείο
επηρεηξεκαηηθνχο θαη ζηξαηεγηθνχο ζηφρνπο12
. ΋ηαλ μεθηλάλε ηα έξγα ρσξίο ζαθείο θαη κεηξίζηκνπο ζηφρνπο ηφηε είλαη
εχθνιν λα απνηχρνπλ.
Απαηηείηαη θαιχηεξε δηαρείξηζε (portfolio & project management), πξνζεθηηθή αμηνιφγεζε θαη πξνηεξαηνπνίεζε ησλ έξγσλ,
ζαθήο ζηφρεπζε, ζηειέρσζε, εμαζθάιηζε ππνζηήξημεο, δηαζεζηκφηεηα θαη ζηελή ζπλεξγαζία κε ηνπο ρξήζηεο, δέζκεπζε ηεο
δηνίθεζεο θαη ηαθηηθφο έιεγρνο γηα λα επηηεπρζνχλ νη ζηφρνη ηνπ..
Ε εκπεηξία κνπ ιέεη φηη ε απνηπρία ησλ έξγσλ νθείιεηαη θαηά 70%-80% ζε φηη πξνεγήζεθε πξηλ απφ ηελ επίζεκε έλαξμε ηνπ
έξγνπ, ην kick-off. Θάζνο ζπκβάζεηο, ιάζνο ζηφρνη, ιάζνο πξνκεζεπηέο, ιάζνο εξγαιεία, ιάζνο ρξνλνδηάγξακκα, ιάζνο
πξνυπνινγηζκφο θαη ραιαξή δέζκεπζε ηεο δηνίθεζεο είλαη κεξηθνί απφ ηνπο ζεκαληηθνχο παξάγνληεο πνπ κεηψλνπλ
θαζνξηζηηθά ηε πηζαλφηεηα επηηπρίαο ηνπ έξγνπ. Έλα έξγν πνπ δελ έρεη πξνεηνηκαζηεί ζσζηά έρεη έλα θαθφ πεπξσκέλν, πνπ
δχζθνια αιιάδεη.
Οε φιεο ηηο πεξηπηψζεηο, αθφκα θαη ζε ηδαληθέο ζπλζήθεο, ε Νιεξνθνξηθή θαιείηαη λα ιχζεη πνιχπινθα, αιιεινεμαξηψκελα
έξγα, γηα ζχλζεηα ζπζηήκαηα. Δελ ππάξρεη θάηη απιφ ζην ρψξν ηεο Νιεξνθνξηθήο θαη ηδηαίηεξα ζηνπο κεγάινπο
Μξγαληζκνχο.
Αο δνχκε ζηε ζπλέρεηα κεξηθέο πεξηνρέο πνπ έρνπλ ηδηαίηεξν ελδηαθέξνλ ζην θπλήγη ηνπ αλψθεινπ θφζηνπο.
12
Έλα θαιφ ζρεηηθφ βηβιίν είλαη ην “Connecting Dots: Aligning Projects with Objectives in Unpredictable Times ”, ησλ Cathleen Benko, F. Warren McFarlan ηνπ
Harvard Business Press
Έλα θαιφ Βνήζεκα είλαη ησλ ζπγγξαθέσλ Cathleen Benko, F. Warren McFarlan (20΢΢) Connecting Dots: Aligning Projects with Objectives in Unpredictable
Times, Harvard Business Press

27. 27
Ευθυγρϊμμιςη
Ε κεγαιχηεξε πεγή πξνβιεκάησλ θαη άζθνπσλ – αλψθεισλ επελδχζεσλ πξνέξρεηαη απφ ηελ ειιηπή έσο αλχπαξθηε
επζπγξάκκηζε (alignment) ηεο Δηνίθεζεο ελφο Μξγαληζκνχ κε ηελ Νιεξνθνξηθή ηνπ. Μ ππέξηαηνο ζθνπφο ηεο Νιεξνθνξηθήο
είλαη λα δεκηνπξγεί ηελ ηερληθή πιαηθφξκα γηα ηελ πινπνίεζε ησλ ζηξαηεγηθψλ θαη ηαθηηθψλ απνθάζεσλ ηεο Δηνίθεζεο,
φπσο απηέο εθθξάδνληαη κέζα απφ ηηο δηάθνξεο βαζκίδεο ηεο. Ε αδπλακία
πινπνίεζεο ηεο ηερληθήο ππνδνκήο γηα ηε ζηήξημε ηεο πινπνίεζεο ησλ
απνθάζεσλ, κέζα ζηα απνδεθηά αλαγθαία ρξνληθά, νηθνλνκηθά θαη πνηνηηθά
πιαίζηα, απνηειεί ηξνρνπέδε ζηα ζρέδηα ηεο Δηνίθεζεο, ηελ νδεγεί ζε
ζπκβηβαζκνχο ή θαη επηινγή «πξνζσξηλψλ» ιχζεσλ θαη κείσζε ηεο
απνδνηηθφηεηαο θαη απνηειεζκαηηθφηεηαο ηνπ Μξγαληζκνχ. Ε αδπλακία απηή
δελ είλαη κφλν επζχλε ηεο Νιεξνθνξηθήο. Γίλαη θπξίσο επζχλε ηεο Δηνίθεζεο,
πνπ δελ έρεη δεκηνπξγήζεη ηνλ κεραληζκφ επζπγξάκκηζεο ησλ απνθάζεσλ ηεο
κε ηελ Νιεξνθνξηθή. Οπρλά, ε πξνζπάζεηα επζπγξάκκηζεο εμαληιείηαη ζε
θάπνηεο ζπλαληήζεηο θαη ηελ έγθξηζε ελφο πξνυπνινγηζκνχ. Δελ ππάξρεη θνηλφο πξνβιεκαηηζκφο θαη ζπκκεηνρή ηεο
Νιεξνθνξηθήο ζηε ράξαμε ηεο ζηξαηεγηθήο. Ννιιέο θνξέο είλαη «ν ηειεπηαίνο πνπ καζαίλεη» κηα απφθαζε ζηελ νπνία
θαιείηαη λα έρεη ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ πινπνίεζε ηεο. Νξνθαλψο, νη Δηνηθήζεηο δελ έρνπλ θαηαλνήζεη ην πφζν δχζθνιν είλαη
ην έξγν ηεο Νιεξνθνξηθήο.
Ε επζπγξάκκηζε θαη ν ζπληνληζκφο ηεο Δηνίθεζεο κε ηελ Νιεξνθνξηθή είλαη θαζνξηζηηθήο ζεκαζίαο γηα φιν ηνλ Μξγαληζκφ,
θαη γη’ απηφ πξέπεη λα γίλεηαη κε ηδηαίηεξε ζνβαξφηεηα θαη ζπζηεκαηηθφηεηα . Γπεηδή, ηα πάληα ζήκεξα είλαη πνιχπινθα θαη
πνιχπιεπξα, ε επζπγξάκκηζε απαηηεί έλα θαιά νξγαλσκέλν κεραληζκφ. Ιεγάινη Μξγαληζκνί, πνπ έρνπλ θαηαλνήζεη ηελ

28. 28
αλάγθε απηή, έρνπλ δεκηνπξγήζεη ην κεραληζκφ γηα απηή ηελ επζπγξάκκηζε, πνπ είλαη κέξνο ηνπ «IT Governance» (ITG). Ε
αμία ηνπ ITG ζεσξείηαη πιένλ ηφζν ζεκαληηθή, πνπ ε χπαξμε ηνπ ζε έλα Μξγαληζκφ εθηηκάηαη ηδηαίηεξα απφ ηηο αγνξέο θαη
ηνπο επελδπηέο.
Ε απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο Νιεξνθνξηθήο πξέπεη λα κεηξηέηαη πάληα κε θξηηήξηα πνπ, απνδεηθλχνπλ ηελ επίηεπμε απηήο ηεο
επζπγξάκκηζεο θαη κεηαμχ ησλ άιισλ, πεξηιακβάλνπλ ηελ ηαρχηεηα πινπνίεζεο ζηξαηεγηθψλ θαη ηαθηηθψλ απνθάζεσλ, ηε
ζπκβνιή ζηε δηαηήξεζε θαη ηελ επέθηαζε ηεο πειαηεηαθήο βάζεο, ην ρξφλν γηα ηελ ππνζηήξημε ελφο λένπ πξντφληνο θαη
θαλαιηνχ θ.ά. Μη δείθηεο απηνί (Key Performance Indicators-KPI) είλαη έλαο απαξαίηεηνο κεραληζκφο ζηα πιαίζηα ηεο
επζπγξάκκηζεο, ηνπ ζπληνληζκνχ θαη ζπγρξνληζκνχ ηεο Νιεξνθνξηθήο θαη ηεο Δηνίθεζεο ηνπ Μξγαληζκνχ.
Απαιτόςεισ Χρηςτών (Users’ Requirements)
Απφ πνιιά ρξφληα είρε παξαηεξεζεί φηη έλα κεγάιν, αλ φρη ην κεγαιχηεξν κέξνο, ησλ απνηπρηψλ ζηα έξγα πιεξνθνξηθήο,
νθείιεηαη ζηηο «απαηηήζεηο ησλ ρξεζηψλ». ΋ζν θαινχο γλψζηεο, κε φξακα θαη κε φηη άιιν θαιφ ραξαθηεξηζηηθφ, ρξήζηεο
εκπιέμεηο γηα λα δηαηππψζνπλ ηηο απαηηήζεηο γηα έλα λέν ζχζηεκα ζα απνδεηρηεί ζηελ πξάμε φηη θαηαιήγνπκε ζε
πξνβιεκαηηθφ απνηέιεζκα, ζρεδφλ πάληα. Έγηλε πιένλ θαηαλνεηφ φηη δελ έθηαηγαλ νη ρξήζηεο αιιά έλα ζσξφ άιια πνπ
θαηαδίθαδαλ ην απνηέιεζκα. Αο δνχκε κεξηθά απφ απηά:
1. Ηάζε ζχζηεκα αλεμάξηεηα αλ απηφ ζρεδηάδεηαη / θαηαζθεπάδεηαη εληφο ηνπ Μξγαληζκνχ ή επηιέγεηαη θάπνην έηνηκν,
ζεσξείηαη φηη ζα έρεη κηα δσή γηα αξθεηά ρξφληα, δεδνκέλνπ φηη δελ είλαη εχθνιν λα αληηθαζηζηνχκε θάπνην ζχζηεκα
κε θάπνην άιιν. Έηζη επηδηψθεηαη ην ζχζηεκα λα θαιχπηεη θαη ηα άγλσζηα κειινχκελα, γεκίδνληαο ηηο απαηηήζεηο κε
πνιιέο άρξεζηεο θαη αλψθειεο δπλαηφηεηεο. Απφ ην θφβν κήπσο δελ ππάξμεη ζην κέιινλ ε επθαηξία λα επεθηείλνπλ
ή πξνζαξκφζνπλ ην ζχζηεκα θαηαιήγνπλ ζε έλα κεγάιν αξηζκφ, ηειηθά, άρξεζησλ απαηηήζεσλ. Μη ρξήζηεο,

29. 29
ζπλαηζζαλφκελνη ηελ επζχλε, πνπ έρνπλ επσκηζηεί, πξνζπαζνχλ λα θαιχςνπλ φιεο ηηο πεξηπηψζεηο πνπ γλσξίδνπλ,
αιιά θαη απηέο πνπ θαληάδνληαη φηη είλαη πηζαλέο
2. Ε αγνξά εμειίζζεηαη κε πνιχ γξήγνξνπο ξπζκνχο. Αλ έλα έξγν πιεξνθνξηθήο απαηηεί π.ρ. έλα ρξφλν γηα πινπνίεζε,
ηφηε, αλάινγα κε ηελ αγνξά ζηελ νπνία δξαζηεξηνπνηείηαη ν Μξγαληζκφο, νη απαηηήζεηο ζηηο νπνίεο ζηεξίρηεθε
κπνξεί λα έρνπλ μεπεξαζηεί ζε πνζνζηφ πνιχ ζεκαληηθφ.
Αθφκα θαη αλ νη απαηηήζεηο ήηαλ ζσζηέο θαη ζπλεηέο, ρσξίο ππεξβνιέο, μεπεξληνχληαη κε απνηέιεζκα ε επέλδπζε λα
αζηνρεί, ζε έλα θηλνχκελν ζηφρν.
3. Μη απαηηήζεηο γηα έλα λέν ζχζηεκα δελ ζπγθεληξψλνληαη κε έλα ζπζηεκαηηθφ θαη ηππνπνηεκέλν ηξφπν. Πηο
πεξηζζφηεξεο θνξέο αλαηίζεηαη ε δηαηχπσζε ζε κηα νκάδα, επηρεηξεκαηηθψλ θαη ηερληθψλ πνπ δελ έρνπλ εθπαηδεπηεί
ζε θάπνηα κέζνδν θαηά ζπλέπεηα ε θαηαγξαθή ησλ απαηηήζεσλ, ε αμηνιφγεζε θαη ε ηεξάξρεζε ηνπο ζηεξίδεηαη ζηηο
πξνζσπηθέο ηθαλφηεηεο ησλ κειψλ ηεο νκάδαο θαη ζπρλά ζε ηζνξξνπίεο δχλακεο κεηαμχ ηνπο . Οπάληα δε,
εθαξκφδνληαη θάπνηεο ηππνπνηεκέλεο πξαθηηθέο. Άξα, ην απνηέιεζκα ζα κπνξνχζε λα ραξαθηεξηζηεί ζαλ έλα
«θαιιηηερληθφ έξγν», πνπ εθθξάδεη ηελ νπηηθή γσλία, ηα νξάκαηα θαη ηηο ηζνξξνπίεο ηεο νκάδαο.
Μη ζπγθέληξσζε ησλ απαηηήζεσλ απαηηεί κέζνδν, ξφινπο θαη κεραληζκνχο ζηνπο νπνίνπο φινη νη ζπκκεηέρνληεο ζα
πξέπεη λα έρνπλ εθπαηδεπηεί πξηλ αξρίζεη ην έξγν.
4. Μ ρξφλνο πνπ δηαηίζεηαη γηα ηελ ζπγθέληξσζε, επεμεξγαζία θαη αλάιπζε ησλ απαηηήζεσλ είλαη απζαίξεηνο.
Ιεξηθέο ζπλέπεηεο απφ ηα παξαπάλσ είλαη λα επηκεθχλεηαη ν ρξφλνο πινπνίεζεο ηνπ έξγνπ γηα λα θαιχςεη άζηνρεο
απαηηήζεηο, λα γίλεηαη πην ζχλζεην ην έξγν κε δπζθνιφηεξε δηαρείξηζε, λα απμάλεη ην θφζηνο ηνπ δπζαλάινγα κε ηα νθέιε
ηνπ (ρακειφ ROI) θαη λα γίλνληαη ε επέθηαζε ηνπ θαη ε πξνζαξκνγή ηνπ ζε λέεο αλάγθεο ηδηαίηεξα δχζθνιεο.

30. 30
Απφ κειέηεο πνπ έρνπλ γίλεη, ρξεζηκνπνηνχληαη κφλν ην 20% ησλ απαηηήζεσλ, πνπ πινπνηνχληαη. Απηφ ηζρχεη ηφζν ζε
ζπζηήκαηα πνπ αλαπηχζζνληαη εηδηθά γηα ηηο αλάγθεο καο φζν θαη
απηά πνπ αγνξάδνπκε «έηνηκα», θαζψο επηθξαηεί ε ηάζε «λα
πάξνπκε γηα λα έρνπκε, κε ηχρεη θαη ην ρξεηαζηνχκε» κε
απνηέιεζκα ην αλψθειν θφζηνο λα γίλεηαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ.
Γίλαη πξνθαλή ηα νθέιε πνπ ζα ππάξμνπλ αλ θαηαθέξνπκε λα
κεηψζνπκε δξαζηηθά ηηο ππεξβάιινπζεο απαηηήζεηο. Θα
κπνξνχζακε λα πεξηνξίζνπκε ην θφζηνο αλάπηπμεο, αγνξάο θαη
ζπληήξεζεο ζρεηηθά εχθνια θαη κάιηζηα ζε εληππσζηαθά κηθξφ πνζνζηφ, ζε ζχγθξηζε κε ην ζπλεζηζκέλν.
Βιέπνπκε λα μεθηλάλε εθζηξαηείεο γηα λα κεησζεί ην θφζηνο Νιεξνθνξηθήο θαηά 5%-10% θαη εδψ ππάξρεη ηφζν αλψθειν
θφζηνο πνπ δελ ζα ελνριήζεη θαλέλα ε πεξηθνπή ηνπ.
Γηα λα θαηαπνιεκεζεί απηφ ην πνιχ ζνβαξφ πξφβιεκα έρνπλ αλαδεηρηεί δηάθνξεο ιχζεηο απφ ηηο νπνίεο ε ρξεζηκνπνίεζε
ζπλδπαζκνχ Lean & Agile έρεη ηα θαιχηεξα απνηειέζκαηα, θαηαγξάθνληαο κείσζε ηνπ θφζηνπο θαη ηνπ ρξφλνπ ησλ έξγσλ
πιεξνθνξηθήο, απφ 10% έσο θαη 50%, αλάινγα κε ηνλ Μξγαληζκφ θαη ηε θνπιηνχξα ηνπ.
Αλαθνξά ζηηο Γπέιηθηεο Ιεζνδνινγίεο (Agile Methodologies) ζα βξείηε ζην Ηεθάιαην 7.
Outsourcing
Μη πεξηζζφηεξεο ιεηηνπξγίεο ηεο Νιεξνθνξηθήο, θαη φρη κφλν, κπνξνχλ λα αλαηεζνχλ ζε εμσηεξηθνχο ζπλεξγάηεο, πνπ γηα
πνιινχο ιφγνπο, κπνξνχλ λα θνζηίδνπλ ιηγφηεξν ή θαη λα εθηεινχληαη θαιχηεξα, αλάινγα κε ηηο αλάγθεο θαη ηηο
πξνηεξαηφηεηεο. Μ partner, ή πάξνρνο, ζην outsourcing, ζα πξέπεη λα επηιέγεηαη λα είλαη κηα εηαηξεία κε πςειά standards,

31. 31
ζηα ζέκαηα πνπ ελδηαθέξνπλ ηνλ Μξγαληζκφ, φπσο αμηνπηζηία, δηαζεζηκφηεηα, αζθάιεηα, ειαζηηθφηεηα. Ε ζρέζε
δηαηππψλεηαη ζε ζρεηηθέο ζπκβάζεηο πνπ πεξηιακβάλνπλ θαη ηα επίπεδα αλαγθψλ θαη εμππεξέηεζεο πνπ δεζκεχνπλ ηα δχν
κέξε, ην Service Level Agreement (SLA).
Μ partner κπνξεί λα είλαη θαη ζπγαηξηθή ηνπ Μξγαληζκνχ, ηδηαίηεξα αλ είλαη φκηινο, ε νπνία δηαζέηεη ηα παξαπάλσ
ραξαθηεξηζηηθά, θαη εμππεξεηεί εηαηξείεο ηνπ νκίινπ. Ννιπεζληθέο, φπσο Πειεπηθνηλσληαθνί Μξγαληζκνί, Πξάπεδεο θιπ
δεκηνπξγνχλ εμεηδηθεπκέλεο εηαηξείεο, ζηα πιαίζηα ηνπ νκίινπ ηνπο, πνπ αλαιακβάλνπλ λα είλαη πάξνρνη outsourcing ζηηο
κεηξηθέο ηνπο αιιά θαη ζε ηξίηεο εηαηξείεο.
Μη πάξνρνη εθκεηαιιεχνληαη ηηο νηθνλνκίεο θιίκαθαο αιιά θαη ηερλνινγίεο, φπσο ην virtualization, γηα λα δηαζέηνπλ
αληαγσληζηηθέο ηηκέο, φπσο επίζεο κε ηελ εμεηδίθεπζε ηνπο ζε ζπγθεθξηκέλνπο ηνκείο θηάλνπλ ζε πςειά standards
πνηφηεηαο θαη απνδνηηθφηεηαο.
Φπζηθά, ελψ απηέο είλαη νη αξρέο ηνπ outsourcing θαη απηά πνπ πεξηκέλεη έλαο Μξγαληζκφο απφ ηνπο παξφρνπο, δελ είλαη
πάληα ην απνηέιεζκα απηφ πνπ αλακέλεηαη. ΢ξεηάδεηαη πξνζεθηηθή επηινγή, πνιχ θαιή ζχκβαζε θαη ζπλέπεηα θαη απφ ηηο
δχν πιεπξέο.
Έλα εκπφδην ζηελ αμηνπνίεζε απηήο ηεο δπλαηφηεηαο ήηαλ ε αζθάιεηα ησλ πιεξνθνξηψλ, φπσο ηα ζηνηρεία ησλ πειαηψλ,
ησλ ινγαξηαζκψλ πνπ ε λνκνζεζία απαηηνχζε λα κελ απνκαθξχλνληαη απφ ηνπο ρψξνπο ηνπ Μξγαληζκνχ, φπσο γηλφηαλ κε
ηηο Πξάπεδεο. Πψξα θαη νη λνκνζεζίεο έρνπλ πξνζαξκνζηεί θαη δελ ππάξρεη λνκηθφ εκπφδην. Έηζη βιέπνπκε Πξάπεδεο λα
δηαζέηνπλ εληαίν Data Center γηα φιεο ηηο Πξάπεδεο ηνπ νκίινπ αιιά θαη λα ρξεζηκνπνηνχλ εμσηεξηθνχο παξφρνπο.

32. 32
Πν outsourcing έρεη θαη έλα άιιν θαιφ. Ρπνρξεψλεη ηελ Νιεξνθνξηθή ηνπ Μξγαληζκνχ, λα ηππνπνηήζεη έλα κέξνο ηεο
ιεηηνπξγίαο ηεο θαη λα απνθηά κεγαιχηεξε επειημία, κε ηελ έλλνηα φηη ζα κπνξεί λα αληηθαηαζηήζεη ηνλ έλα πάξνρν
outsourcing κε άιιν αληαπνθξηλφκελε ζε κεηαβαιιφκελεο αλάγθεο.
Έλλειψη Τυποπούηςησ
΋ηαλ ηα έξγα πιεξνθνξηθήο πινπνηνχληαη ρσξίο δηαδηθαζίεο, κεζφδνπο θαη πξφηππα (standards) είλαη βέβαην φηη κφλν κε
εξσηθέο πξάμεηο κπνξνχλ λα πιεζηάζνπλ έλα θαιφ απνηέιεζκα. Αλ ην θάζε έξγν εμαξηάηαη κφλν απφ ηηο ηθαλφηεηεο
αηφκσλ ηεο νκάδαο ηνπ, θαη φρη απφ θνηλέο δηαδηθαζίεο, ηφηε ε Νιεξνθνξηθή ζαλ ζχλνιν, κπνξεί λα ραξαθηεξηζηεί ζαλ
«ρανηηθή». Οε ηέηνηεο πεξηπηψζεηο, δελ κπνξεί θαλείο λα πξνδηθάζεη ην απνηέιεζκα ελφο έξγνπ, αιιά κπνξεί κε βεβαηφηεηα
λα πεη φηη ην ζχλνιν, πνπ πξνθχπηεη, είλαη ηειείσο απξφβιεπην, ρανηηθφ θαη αθφκα θαη αλ θαίλεηαη λα ηθαλνπνηεί αξρηθά
ηνπο ζηφρνπο ηνπ ζχληνκα ζα θαλνχλ ηα πξνβιήκαηα. Έηζη κπνξνχλ λα κείλνπλ ζηε ζθηά γηα θαηξφ, ζεκαληηθά αλψθεια
θφζηε.
Ε ηππνπνίεζε φηαλ δελ εθαξκφδεηαη ζσζηά, παίξλεη ηε κνξθή γξαθεηνθξαηίαο θαη δεζκεχζεσλ, πνπ πεξηνξίδνπλ ηε
δεκηνπξγηθφηεηα θαη ηελ επειημία. Απηφ δελ ζεκαίλεη φηη πξέπεη λα ηελ απνθχγνπκε αιιά λα ηε δνχκε ζαλ έλα ζνβαξφ έξγν,
πνπ ζα δηαζθαιίδεη ηε ζπλχπαξμε ηεο πεηζαξρίαο θαη ηεο δεκηνπξγηθφηεηαο. Ε έιιεηςε ηππνπνίεζεο ηξνθνδνηεί ην
αλψθειν θφζηνο θαη θπξίσο απμάλεη ηνπο θηλδχλνπο πνπ ζα καο θέξνπλ ζε δχζθνιεο θαη ίζσο απξφβιεπηεο θαηαζηάζεηο
ζην κέιινλ.
Γίλαη ππφζεζε ηεο Δηνίθεζεο λα απαηηήζεη ηελ εθαξκνγή ηππνπνίεζεο αιιά θαη ηνπ δηαξθνχο εθζπγρξνληζκνχ ηεο. Γίλαη
κέξνο ηνπ IT Governance. Ιηα Πξάπεδα γηα λα εγθξίλεη έλα δάλεην 10.000 € αθνινπζεί κηα απζηεξά ηππνπνηεκέλε δηαδηθαζία,
κε πνιιαπινχο ειέγρνπο θαη risk management. ΋κσο γηα λα μνδέςεη εθαηνκκχξηα ζε έξγα ηεο πιεξνθνξηθήο αθήλεη, πνιχ