Πρόταση Διαδικτυακής Συν-Παρουσίας και Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών στο Πλαίσιο των Δημιουργικών Τάξεων των πιλοτικών Δημοτικών Σχολείων της Ζώνης Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας Πατησίων
Αντώνης Μπέσιος, Νίκη Λαμπροπούλου
3o Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό Συνέδριο Ημαθίας
Πρόταση Διαδικτυακής Συν-Παρουσίας και Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών
1. Πρόταση Διαδικτυακής Συν-Παρουσίας
και Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών
στο Πλαίσιο των Δημιουργικών Τάξεων
των πιλοτικών Δημοτικών Σχολείων
της Ζώνης Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας Πατησίων
Αντώνης Μπέσιος, Νίκη Λαμπροπούλου
3o Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό Συνέδριο Ημαθίας
2. Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας
(πιλοτικά σχολεία)
∗ Κοινωνική ανισότητα εκπαιδευτική ανισότητα
∗ Αυξημένοι υλικοί και ανθρώπινοι πόροι
∗ Δοκιμή –επιλογή καλών πρακτικών για την
αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών ανισοτήτων
∗ Οικονομία κλίμακας –επέκταση του προγράμματος
3. Ποια είναι
ΩΗ ΔΙΚΗ ΣΟΥ ΓΝ ΜΗ
για την ενσωμάτωση
καινοτομικών μαθησιακών
προσεγγίσεων με τη χρήση ΤΠΕ;
4. πΠλαίσιο Ευρω αϊκής Πολιτικής
http://www.eesc.europa.eu/?i=portal.en.europe-2020-flagship
Παιδαγωγικοί Στόχοι
• Μείωση πρόωρης εγκατάλειψης του
σχολείου
• Αύξηση συμμετοχής στην Ανώτατη
Εκπαίδευση
π πΕ ι λέον Στόχοι
• ΔΒΜ και κινητικότητα πραγματικότητα
• Ποιότητα και Αποτελεσματικότητα
στην εκπαίδευση
• Ισοτιμία, κοινωνική συνοχή, ενεργός
πολίτης
• Δημιουργικότητα, Καινοτομία
• Ανοιχτή Εκπαίδευση
5. April 21, 20145
είναι μικρής κλίμακας, διάσπαρτες και
αποσυνδεδεμένες («νησιά της καινοτομίας»)
έχουν μικρό συστημικό αντίκτυπο - συνήθως
εισάγονται νέα εργαλεία, αλλά δεν τα
χρησιμοποιούμε
δεν αξιολογούνται σχετικά με τα αποτελέσματα,
την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα
σπάνια συνεχίζονται πέρα από πιλοτικά σχέδια
ή χρηματοδότηση
μ πΓιατί χρειαζό αστε δράσεις ολιτικής
μ μ μ μ μ π μγια βιώσι ες και κλι ακού ενες καινοτο ικές αθησιακές ροσεγγίσεις ε
μ π ;συστη ικό αντίκτυ ο
www.avatarmovie.com
Γιατί συνήθως οι καινοτόμες εκπαιδευτικές πρακτικές που εφαρμόζονται
6. μ πΠέντε βασικές διαστάσεις για την κλι άκωση της εκ αιδευτικής
μκαινοτο ίαςClarke & Dede (2009) - by Coburn (2003) http://bit.ly/DedeScalingUp
1. -Βάθος αλλαγή στις πρακτικές διδασκαλίας και μάθησης (ποιότητα)
2. -Αειφορία ο βαθμός στον οποίο η καινοτομία διατηρείται σε συνεχή χρήση
3. -Διάδοση το βαθμό στον οποίο μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπων εγκρίνει την
καινοτομία (προς τα έξω και προς τα μέσα)
4. –Αλλαγή η καινοτομία γίνεται κτήμα πολλών (δεν συναρτάται πλέον με ιδιοκτησία,
αποκλειστική γνώση και εξουσία )
5. -Εξέλιξη αναθεώρηση και προσαρμογή της καινοτομίας ως μια οργανική
διαδικασία, η οποία είναι ένα προϊόν του βάθους, της διάδοσης και αλλαγής
8. April 21, 20148
1. Περιεχόμενο και Αναλυτικά Προγράμματα
Σπουδών (Content and Curricula)
2. Αξιολόγηση (Assessment)
3. Μαθησιακές πρακτικές (Learning practices)
4. Διδακτικές πρακτικές (Teaching practices
9. 5. Οργάνωση (Organisation)
6. Ηγεσία και αξίες (Leadership and Values)
7. Συνδεσιμότητα (Connectedness)
8. Υποδομή (Infrastructure)
10. Ομαδική κουλτούρα
Ομάδες εκπαιδευτικών, δίκτυα
πΑλλαγές στο σχολικό εριβάλλον
Επιμόρφωση, επαγγελματική αναβάθμιση
Y ,πολογιστές υπηρεσίες διαδικτύου
Πολλοί τρόποι καινοτομίας και
με φυσιολογική κλιμάκωση
Πολλοί τρόποι καινοτομίας και
με φυσιολογική κλιμάκωση
Στρατηγικές «από πάνω προς τα κάτω» (top-
down) για την υποστήριξη καινοτομιών που
ξεκινούν «από κάτω προς τα πάνω» (bottom up)
Στρατηγικές «από πάνω προς τα κάτω» (top-
down) για την υποστήριξη καινοτομιών που
ξεκινούν «από κάτω προς τα πάνω» (bottom up)
Συστημική προσέγγιση –
αλλαγές σε όλα τα επίπεδα
Συστημική προσέγγιση –
αλλαγές σε όλα τα επίπεδα
Ερευνητικές αποδείξεις για τα
μαθησιακά αποτελέσματα
Ερευνητικές αποδείξεις για τα
μαθησιακά αποτελέσματα
Κοινωνική δικτύωση
Συμπερίληψη, ισότητα
Καινοτόμα ωρολόγια προγράμματα
11. April 21, 201411
μΟ άδα ΖΕΠ ΠΣΔ
http://blogs.sch.gr/groups/zep-patisiwn-152odim-athinwn/
21. April 21, 201421
+ΔΤ ΖΕΠ+ΔΤ ΖΕΠ
• Οι εκπαιδευτικοί είναι επιφυλακτικοί απέναντι στις καινοτόμες πρακτικές
• Οι εκπαιδευτικοί των ειδικοτήτων δεν είναι εξοικειωμένοι με την
καθημερινή πραγματικότητα ενός δημοτικού σχολείου και οι δάσκαλοι
του σχολείου δεν είναι εξοικειωμένοι με τα αντικείμενα των εκπαιδευτικών
ειδικοτήτων και ιδιαίτερα των καθηγητών πληροφορικής
• Η συνεργασία των δασκάλων με τους εκπαιδευτικούς ειδικοτήτων
(πληροφορικής, θεατρολογίας, καλλιτεχνικών), ήταν από μόνη της μια
επαναστατική εκπαιδευτική πρακτική που υιοθετήθηκε και από άλλα
πιλοτικά σχολεία του προγράμματος.
• Οι συνεργασίες των εκπαιδευτικών διαφόρων ειδικοτήτων μέσα στις
τάξεις με την ταυτόχρονη χρήση των ΤΠΕ λειτουργούν ως εργαλείο
επιμόρφωσης και επαγγελματικής ανάπτυξης.
μπ μΣυ εράσ ατ
α
22. April 21, 201422
• Μαθητές και εκπαιδευτικοί έχουν περισσότερες ευκαιρίες πρόσβασης σε
διάφορες πηγές μάθησης που βασίζονται σε ατομικές και ομαδικές
δραστηριότητες και εμπειρίες (ενεργητική και βιωματική μάθηση -
συνεργατική μάθηση).
• Η εκπαιδευτική διαδικασία παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον για τους
μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, η καινοτόμος χρήση των ΤΠΕ
υποστηρίζει την ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών, όπως η
επίλυση προβλημάτων και η επικοινωνία.
• Οι εκπαιδευτικοί έχουν πλέον στόχους που σχετίζονται όχι μόνο με τη
μεταφορά γνώσης αλλά και την ανάπτυξη των Δημιουργικών Τάξεων
• Οι ΔΤ μπορούν να ευδοκιμήσουν σε ένα περιβάλλον εμπιστοσύνης και
κατανεμημένης ηγεσίας αλλά αντιμετωπίζουν πολλά εμπόδια: θεσμικά,
εκπαιδευτικά, τεχνικά και προσωπικά.
23. 23
Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας!
adonisbessios@gmail.com
http://152dim-athin.att.sch.gr/
Το έργο συγχρηματοδοτείται από
την Ευρωπαϊκή Ένωση
(Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο)
και το Ελληνικό Δημόσιο στο
πλαίσιο του ΕΣΠΑ
Editor's Notes
Καλημέρα σας
ευχαριστώ που είστε εδώ
χαίρομαι που υπάρχει και θα συνεχίσει να υπάρχει -όπως θα δείτε στη συνέχεια- συνομιλία μεταξύ των ανακοινώσεων
Λέγομαι Αντώνης Μπέσιος και είμαι διευθυντής στο 152ο Δ.Σ. Αθηνών ένα από τα δυο σχολεία που εφαρμόζουν το πιλοτικό πρόγραμμα ΖΕΠ στα Πατήσια
Οι ζώνες εκπαιδευτικής προτεραιότητας είναι ομάδες σχολείων στις οποίες εφαρμόζεται μια δέσμη εκπαιδευτικών δράσεων που έχουν σκοπό την άρση των εκπαιδευτικών ανισοτήτων και την παροχή ίσων ευκαιριών εκπαίδευσης σε όλους τους μαθητές. Εφαρμόζονται συνήθως σε υποβαθμισμένες περιοχές που έχουν ανάγκη. Τα σχολεία μας εφαρμόζουν πιλοτικά αυτό το πρόγραμμα με σκοπό να δοκιμάσουν αποτελεσματικές εκπαιδευτικές πρακτικές και να αξιολογήσουν όλα τα εργαλεία που παρέχονται από τους αυξημένους υλικούς και ανθρώπινους πόρους του πιλοτικού προγράμματος ώστε να σχεδιαστεί η επέκταση του προγράμματος σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Αυτή τη στιγμή το πρόγραμμα εφαρμόζεται σε 4 περιοχές της Αθήνας, στα Εξάρχεια-Πλατεία Βάθη, στις Αχαρνές (Ολυμπιακό χωριό), στα Πατήσια και στον Ταύρο. Τις 4 ΖΕΠ συγκροτούν 18 σχολικές μονάδες, δημοτικά και νηπιαγωγεία.
Η παρουσίασή μου σήμερα έχει σκοπό να σας γνωρίσει τις ΖΕΠ, το πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται η δουλειά μας εκεί και το ρόλο των νέων τεχνολογιών στα σχολεία μας.
Θα ήθελα να ξεκινήσω το βασικό μέρος της παρουσίασής μου κάνοντας μία ανασκόπηση της ευρωπαϊκής εκπαιδευτικής πολιτικής για το 2020.
Η ευρωπαϊκή εκπαιδευτική πολιτική για το 2020 επισημαίνει ότι είναι αναγκαία μία θεμελιώδης μεταμόρφωση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, που θα παρέχει τις απαραίτητες δεξιότητες και ικανότητες που απαιτούνται προκειμένου η Ευρώπη να παραμείνει ανταγωνιστική, να ξεπεράσει τη σημερινή οικονομική κρίση και αξιοποιήσεις νέες ευκαιρίες.
Η καινοτομία στη εκπαίδευση και την κατάρτιση αποτελεί βασική προτεραιότητα σε πολλές πρωτοβουλίες της ευρωπαϊκής εκπαιδευτικής πολιτικής 2020, όπως η Ατζέντα για νέες δεξιότητες και θέσεις εργασίας, Νεολαία σε κίνηση, η ψηφιακή Ατζέντα, και η Ατζέντα καινοτομίας.
Η καινοτομία στην εκπαίδευση και κατάρτιση αποτελεί επίσης βασική προτεραιότητα στην τελευταία ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο «Άνοιγμα στην Εκπαίδευση». Πρωτοβουλίες που συνδέονται με το «άνοιγμα της εκπαίδευσης» θα χρηματοδοτηθούν με την υποστήριξη του προγράμματος Erasmus +, το νέο πρόγραμμα της ΕΕ για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό, καθώς και μέσω του προγράμματος «Ορίζοντας 2020», το νέο πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας, καθώς και τα διαρθρωτικά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με βάση τα συμπεράσματα του συμβουλίου της 12ης Μαΐου 2009 σχετικά με ένα στρατηγικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης («ΕΚ 2020»), η ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης για την έως το 2020 περίοδο θα πρέπει να καθορισθεί στο πλαίσιο ενός στρατηγικού πλαισίου που θα καλύπτει τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης στο σύνολό τους, με βάση μια προοπτική ολοκληρωμένης διά βίου μάθησης. Πράγματι, η διά βίου μάθηση θα πρέπει να θεωρείται ως θεμελιώδης αρχή στην οποία θα βασίζεται ολόκληρο το πλαίσιο, το οποίο έχει σχεδιασθεί ώστε να καλύπτει κάθε είδους μάθηση - τυπική, μη τυπική και άτυπη - σε όλα τα επίπεδα: από την προσχολική και την πρωτοβάθμια εκπαίδευση έως την τριτοβάθμια εκπαίδευση, την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και την εκπαίδευση των ενηλίκων.
Το πλαίσιο θα πρέπει να αφορά ιδίως τους τέσσερις ακόλουθους στρατηγικούς στόχους:
υλοποίηση της διά βίου μάθησης και της κινητικότητας,
βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας της εκπαίδευσης και της κατάρτισης
προαγωγή της ισοτιμίας, της κοινωνικής συνοχής και της ενεργού συμμετοχής στα κοινά
ενίσχυση της καινοτομίας και της δημιουργικότητας καθώς και του επιχειρηματικού πνεύματος, σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και κατάρτισης
Πιο συγκεκριμένα τίθενται τα ακόλουθα βασικά κριτήρια αξιολόγησης
Συμμετοχή ενηλίκων στη διά βίου μάθηση
Προκειμένου να αυξηθεί η συμμετοχή των ενηλίκων, ιδίως δε των ανειδίκευτων, στη διά βίου μάθηση: Μέχρι το 2020, το 15 % τουλάχιστον των ενηλίκων κατά μέσον όρο θα πρέπει να συμμετέχει σε διά βίου μάθηση
Άτομα με χαμηλές επιδόσεις σε βασικές δεξιότητες
Για να εξασφαλιστεί ότι όλοι οι εκπαιδευόμενοι επιτυγχάνουν κατάλληλο επίπεδο βασικών δεξιοτήτων, ιδίως όσον αφορά την ανάγνωση, τα μαθηματικά και τις θετικές επιστήμες: Μέχρι το 2020, το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 15 ετών με χαμηλές επιδόσεις στην ανάγνωση, τα μαθηματικά και τις θετικές επιστήμες θα πρέπει να είναι χαμηλότερο από 15 %.
Επίτευξη επιπέδου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης
Λόγω της αυξανόμενης ζήτησης για τριτοβάθμιο μορφωτικό επίπεδο, και με παράλληλη αναγνώριση της ίσης σημασίας της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης: Έως το 2020 το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 30-34 ετών με τριτοβάθμιο μορφωτικό επίπεδο θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 40 %.
Άτομα που εγκαταλείπουν πρόωρα την εκπαίδευση και την κατάρτιση
Ως συμβολή για την εξασφάλιση ότι όσο το δυνατόν μεγαλύτερος αριθμός εκπαιδευομένων ολοκληρώνει την εκπαίδευση και την κατάρτισή του: Μέχρι το 2020, το ποσοστό των ατόμων που εγκαταλείπουν πρόωρα την εκπαίδευση και κατάρτιση θα πρέπει να είναι χαμηλότερο του 10 %.
Προσχολική εκπαίδευση
Για να αυξηθεί η συμμετοχή στην προσχολική εκπαίδευση η οποία αποτελεί το θεμέλιο της μετέπειτα εκπαιδευτικής επιτυχίας, ιδίως στην περίπτωση των ατόμων από μειονεκτικό περιβάλλον: Μέχρι το 2020, το 95 % τουλάχιστον των παιδιών ηλικίας μεταξύ 4 ετών και της ηλικίας έναρξης της υποχρεωτικής πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης θα πρέπει να συμμετέχει σε προσχολική εκπαίδευση
Το βασικό ερώτημα είναι «Γιατί χρειαζόμαστε μια ολοκληρωμένη και κατανοητή σειρά πολιτικών συστάσεων για την ενσωμάτωση των καινοτομικών δυνατοτήτων των ΤΠΕ στην Ευρώπη;
Η απάντηση πηγάζει από τις έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί και καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι υπάρχει πληθώρα καινοτομιών μικρής κλίμακας, - που μοιάζουν ως «νησιά καινοτομίας», που είναι διάσπαρτα και αποσυνδεδεμένα.
Οι συγκεκριμένες καινοτομίες έχουν συνήθως μικρό αντίκτυπο καθώς περιορίζονται στο να εισάγουν εργαλεία χωρίς όμως να επηρεάζουν πρακτικές.
Παράλληλα, στις συγκεκριμένες καινοτομίες δεν εφαρμόζεται επιστημονική αξιολόγηση των παραδοτέων (αποτελεσμάτων;;) και της αποτελεσματικότητάς (αποδοτικότητάς;;;) τους.
Πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι η εφαρμογή των συγκεκριμένων καινοτομιών σπάνια συνεχίζεται μετά την πιλοτική εφαρμογή τους και συνήθως σταματούν να εφαρμόζονται όταν τελειώνει η αρχική χρηματοδότηση.
Πριν σας παρουσιάσω τι γίνεται στα 44ο και 152ο Αθηνών θα ήθελα να τονίσω ότι προσπαθήσαμε να αποφύγουμε τα απλά γραμμικά μοντέλα αλλαγής και επεκτασιμότητας.
Αντ’ αυτού, εφαρμόζουμε μία πολυδιάστατη προσέγγιση στην υιοθέτηση εκπαιδευτικών καινοτομιών που αντανακλά τις πέντε αλληλένδετες βασικές διαστάσεις για την κλιμάκωση της εκπαιδευτικής καινοτομίας όπως παρουσιάζονται από τους Clarke και Dede.
Οι πέντε αυτές αλληλένδετες διαστάσεις είναι οι ακόλουθες:
Βάθος – δηλαδή ριζικές αλλαγές στην ποιότητα των πρακτικών διδασκαλίας και εκμάθησης
Αειφορία (Βιωσιμότητα) – δηλαδή πως μπορεί η καινοτομία να διατηρηθεί στην πάροδο του χρόνου στο ίδιο περιβάλλον αλλά και σε νέα περιβάλλοντα μάθησης
Διάδοση – διάχυση της καινοτομίας τόσο προς τα μέσα όσο και προς τα έξω, έτσι ώστε να προσεγγιστεί μεγαλύτερος αριθμός μαθητών, δασκάλων, διευθυντών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών
Αλλαγή στην αίσθηση ιδιοκτησίας – από εξωτερικούς φορείς στους μαθητές, τους εκπαιδευτικούς και τα σχολεία για την ανάπτυξη μίας εσωτερικής καινοτομικής πολιτικής που υποστηρίζεται από όλη την εκπαιδευτική κοινότητα και είναι από όλους κατανοητή.
Εξέλιξη – η εξέλιξη της καινοτομίας συντελείται με την ενσωμάτωση δημιουργικών ιδεών από τους δασκάλους και τα υπόλοιπα εμπλεκόμενα μέρη, όπου όλοι αντιμετωπίζουν την καινοτομία ως μία οργανική διαδικασία που έχει ως βασικά χαρακτηριστικά το βάθος, τη διάδοση και την αλλαγή.
Οι παραπάνω πέντε διαστάσεις δεν ακολουθούν μία γραμμική η κυκλική πορεία. Είναι αλληλένδετες έτσι ώστε το βάθος να οδηγεί σε αλληλεπίδραση μεταξύ βιωσιμότητας, διάδοσης και αλλαγής. Η αλληλέπιδραση αυτή οδηγεί τελικά σε συνεχή αύξηση του βάθους και της εξέλιξης.
Με άλλα λόγια, μία εκπαιδευτική καινοτομία που ενσωματώνει τις ΤΠΕ και διαθέτει τα παραπάνω 5 χαρακτηριστικά είναι πιθανόν να επιτύχει σε μεγαλύτερη κλίμακα.
Στη ΖΕΠ Πατησίων έχουν υιοθετηθεί ως πλαίσιο για το σχεδιασμό, εφαρμογή και διάχυση της εκπαιδευτικής καινοτομίας οι Δημιουργικές Τάξεις (ΔΤ - Creative Classrooms) όπως περιγράφονται αναλυτικά από την Bocconi κ.ά. (2012). Οι ΔΤ αναφέρονται σε καινοτόμα περιβάλλοντα μάθησης που ενσωματώνουν πλήρως το δυναμικό των ΤΠΕ για την καινοτομία στις πρακτικές μάθησης και διδασκαλίας. Οι ΔΤ λειτουργούν ως πλαίσιο ανάλυσης εκπαιδευτικής καινοτομίας με τη χρήση ΤΠΕ, και συγκεκριμένα με τη χρήση εργαλείων Web 2.0 και κοινωνικών δικτύων.
Σύμφωνα με τη Bocconi και συνεργάτες (2012) που δημιούργησαν το πλαίσιο των ΔΤ στην Ευρώπη, η καινοτομία στην εκπαίδευση αποτελεί βασική προτεραιότητα σε διάφορες πρωτοβουλίες της στρατηγικής για την Ευρώπη του 2020: για παράδειγμα, όσον αφορά την Ατζέντα για νέες δεξιότητες και θέσεις εργασίας, τη Νεολαία σε κίνηση, το ψηφιακό θεματολόγιο και το θεματολόγιο της καινοτομίας. Οι ΔΤ απαιτούν καινοτόμες παιδαγωγικές πρακτικές, αυξημένες εκπαιδευτικές ικανότητες, παρέμβαση στην οργάνωση των προγραμμάτων σπουδών και συνεχή αξιολόγηση των διαφόρων επιπέδων. Μια τέτοια εφαρμογή είναι άμεσα συνδεδεμένη με το περιεχόμενο και τα προγράμματα σπουδών, την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου, την εκμάθηση των καλών πρακτικών, τις πρακτικές διδασκαλίας, την οργάνωση, την ηγεσία και τις αξίες, την συνδεσιμότητα με ανθρώπινο και τεχνικό περιβάλλον και την υποδομή.
Όσον αφορά τους μαθητές, δημιουργείται μια νέα πραγματικότητα για τους σχεδιαστές της εκπαιδευτικής πολιτικής, δεδομένου ότι έχουν να αντιμετωπίσουν μια εκπαιδευτική ανάγκη όχι για μεμονωμένους μαθητές, συνήθως μερικούς σε κάθε σχολείο, αλλά σε ολόκληρες περιοχές.
Έτσι, στο πλαίσιο του προγράμματος SCALE CCR, η κλιμάκωση των εκπαιδευτικών καινοτομιών
ΔΕΝ είναι μόνο η αναπαραγωγή ή επανάληψη επιτυχημένων πρωτοβουλιών
ΔΕΝ είναι μόνο η μετάβαση από μικρούς αριθμούς σε μεγάλους
ΔΕΝ είναι η επιβολή ενός μόνο παιδαγωγικού μοντέλου που καλύπτει «τα πάντα»
ΔΕΝ είναι η παροχή εξοπλισμού στους μαθητές και στη συνέχεια απλά εργασία
Αντίθετα, η κλιμάκωση της εκπαιδευτικής καινοτομίας απαιτεί μία ολιστική μεταρρυθμιστική Ατζέντα και
ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ για καινοτομικές παιδαγωγικές, τεχνολογικές και οργανωτικές πρακτικές
ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ για συστηματική αλλαγή και αντίκτυπο
ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ για τι τελικά «δουλεύει» και τι «δε δουλεύει» σε πραγματικά περιβάλλοντα
ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ για ένα ευέλικτο, δυναμικό «context – specific» μοντέλο με τοπική αυτονομία και κοινή ιδιοκτησία
Δεν θα ασχοληθούμε εδώ με τις ακόλουθες διαστάσεις
Περιεχόμενο και Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών (Content and Curricula)
Αξιολόγηση (Assessment)
Μαθησιακές πρακτικές (Learning practices)
Διδακτικές πρακτικές (Teaching practices)
Αυτά τα περιλαμβάνουμε σε μια άλλη ανακοίνωσή μας που ακολουθεί τις επόμενες μέρες στην Αθήνα σε συνάντηση που αφορά παιδαγωγικά και μεθοδολογικά ζητήματα αν ΚΑΙ εδώ οι νέες τεχνολογίες έχουν σημαντική συνδρομή
Στη ΖΕΠ Πατησίων το πρόγραμμα μαθημάτων καταστρώνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να διευκολύνει τους εκπαιδευτικούς να συμμετέχουν στις συχνές εσωτερικές επιμορφωτικές συναντήσεις (δύο ώρες κάθε δύο εβδομάδες) χωρίς να επιβαρύνεται το εργασιακό τους ωράριο
Ο εκπαιδευτικός Πληροφορικής συνεργάζεται με τον εκπαιδευτικό των Εικαστικών, τον εκπαιδευτικό της Θεατρικής Αγωγής και τους δασκάλους Γενικής και Ειδικής Αγωγής ώστε να διευκολυνθεί η υλοποίηση του έργου με τη χρήση των ΤΠΕ ως μέσου συνεργασίας. Οι εκπαιδευτικοί συν-εργάζονται σε ζευγάρια ή σε τριάδες, με τον εκπαιδευτικό ΤΠΕ να δρα ως καταλύτης, και έχουν τη δυνατότητα ανταλλαγής δεξιοτήτων, γνώσεων και εμπειριών.
Οι εκπαιδευτικοί ειδικοτήτων (π.χ. πληροφορικοί, καλλιτεχνικών και θεατρικής αγωγής) αποκτούν παιδαγωγική εμπειρία και δοκιμάζουν στην πράξη νέες στρατηγικές διδασκαλίας, και διαχείρισης της τάξης μέσω των συνδιδασκαλιών και των επιμορφωτικών δράσεων (διαδικτυακών, δια ζώσης και μικτών). Η πλειονότητα των εκπαιδευτικών δεν μπορούν να παραμείνουν για περισσότερα από ένα χρόνια καθώς έχουν «ευέλικτο» καθεστώς εργασίας (ωρομίσθιοι, αναπληρωτές, αποσπασμένοι κλπ). Κατά συνέπεια, η γνώση, οι δεξιότητες, οι ικανότητες και η εμπειρία που αποκτώνται διαχέονται τελικά σε άλλα σχολεία και τα σχολεία της ΖΕΠ Πατησίων ξεκινούν κάθε σχολική χρονιά σχεδόν από το μηδέν την προσαρμογή και την επιμόρφωση του προσωπικού στις καινοτόμες διδακτικές πρακτικές.
Είναι μεγάλη η προστιθέμενη αξία που προσφέρουν στους μαθητές οι νέες τεχνολογίες και τα μαθήματα καλλιτεχνικών και θεάτρου, καθώς είναι σημαντική η συμβολή τους στο μορφωτικό κεφάλαιο και ως εκ τούτου, στην πολιτιστική και κοινωνική αναβάθμισή τους μέσω της επαφής με ποικίλα προϊόντα πολιτισμού. Ενισχύεται όχι μόνο η εκπαιδευτική διαδικασία στο σχολείο και οι ομάδες των εκπαιδευτικών και των μαθητών, αλλά και η τοπική κοινότητα μέσα από τη συμμετοχή της από τα στάδια του σχεδιασμού ως την υλοποίηση, σε ένα πρωτοπόρο έργο με κοινούς στόχους και συνεργατικές πρακτικές.
Τα κοινωνικά δίκτυα και τα εργαλεία Web 2.0 μέσα στις ΔΤ προσφέρουν νέες δυνατότητες για τους εκπαιδευτιούς και μαθητές ώστε να συνδεθούν με πολλαπλές εξωτερικούς φορείς, ενδοϋπηρεσιακή και διαθεματική συνεργασία και την ανταλλαγή πληροφοριών, εμπειριών, παιδαγωγικών προσεγγίσεων και καλών πρακτικών. Αυτό είναι εφικτό με την συνειδητή και συνεχή συμμετοχή του καθενός στη δημιουργία και διατήρηση δεσμών μεταξύ των εκπαιδευτικών και των μαθητών και τη συμμετοχή τους στα σημερινά και μελλοντικά προγράμματα.
Σε αυτό το σημείο θα δούμε αναλυτικότερα τις 4 από τις 8 διαστάσεις των Δημιουργικών Τάξεων.
Οργάνωση: Η διάσταση αυτή αποτυπώνει τις οργανωτικές πρακτικές για τις Δημιουργικές Τάξεις, και αναφέρεται στο μίκρο, μέσο και μάκρο περιβάλλον, γεγονός που συνεπάγεται την ανάληψη δράσεων με προοδευτικό εύρος και βάθος για την αντιμετώπιση των τοπικών συνθηκών και αναγκών. Οι Δημιουργικές τάξεις σε όλα τα επίπεδα πρέπει να υιοθετήσουν μία ολιστική προσέγγιση απέναντι στην καινοτομία, όπου όλα τα στοιχεία της εκπαιδευτικής διαδικασίας λαμβάνονται υπ’ όψη και θεωρούνται ζωτικής σημασίας.
Βασικά χαρακτηριστικά αυτής της διάστασης είναι:
Έλεγχος ποιότητας (Monitoring quality)
Καινοτόμα χρονοδιαγράμματα (Innovating timetables)
Καινοτόμες υπηρεσίες μέσω της χρήσης των ΤΠΕ (ICT Innovating and renovating services)
Ηγεσία και Αξίες: Οι Δημιουργικές τάξεις πρέπει να λειτουργούν μέσα σε ένα πλαίσιο εκπαιδευτικών δομών και αξιών που προωθούν την ισότητα και την εξασφάλιση της πρόσβασης σε ποιοτική εκπαίδευση για όλους. Τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν τη συγκεκριμένη διάσταση είναι:
Δημιουργία και μετάδοση κοινού οράματος.
Προώθηση κατανεμημένης ηγεσίας.
Δημιουργία συλλογικής κουλτούρας.
Κατανόηση και ανάπτυξη προσωπικού (δημιουργία μαθησιακής κοινότητας).
Δημιουργία παραγωγικών σχέσεων με τους γονείς και την κοινότητα.
Συνδεσιμότητα: Δίνοντας έμφαση σε κοινωνικούς και συναισθηματικούς παράγοντες που επηρεάζουν την υποκίνηση και την ενασχόληση, οι δημιουργικές τάξεις πρέπει να ενθαρρύνουν δασκάλους και μαθητές να αλληλεπιδρούν με άλλους, να συνδέουν ιδέες και ενδιαφέροντα και τελικά να προωθούν την ανταλλαγή εμπειριών και καλών πρακτικών. Για να επιτευχθεί σε μεγάλο βαθμό αυτή η αλληλεπίδραση, οι Δημιουργικές Τάξεις πρέπει να υιοθετούν διαφορετικά μαθησιακά γεγονότα, να ενθαρρύνουν την κοινωνική δικτύωση καθώς και τη δικτύωση με άλλους τομείς δραστηριότητας.
Υποδομές: Είναι απαραίτητη η ύπαρξη λειτουργικών δομών που ενσωματώνουν πλήρως τις δυνατότητες των ΤΠΕ καθώς και η δημιουργία περιβάλλοντος που προωθεί και εμπνέει τη μάθηση.
Η ομάδα της ΖΕΠ Πατησίων που φιλοξενείται στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο αποτελείται από 74 μέλη.
Μια νέα ιστοσελίδα (http://152dim-athin.att.sch.gr) αναπτύχθηκε με το ανοικτό λογισμικό διαχείρισης περιεχομένου Joomla (content management system - CMS). Η ιστοσελίδα αυτή χρησιμοποιείται ως ο επίσημος και κεντρικός διαδικτυακός κόμβος της ΖΕΠ Πατησίων, που συνδέει όλα τα άλλα εργαλεία διάχυσης και τις κοινότητες πρακτικής και μάθησης. Τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης βοηθούν στην ενημέρωση και τη σύνδεση των ατόμων, ενώ τα αποτελέσματα του προγράμματος και οι καλές πρακτικές παρουσιάζονται διαδραστικά και σε διαφορετικά ακροατήρια με σκοπό τη διάχυση της εκπαιδευτικής καινοτομίας και την ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών.
Tα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (social media) κερδίζουν έδαφος στην εκπαίδευση γιατί παρέχουν δυνατότητες για την αναβάθμιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, την αύξηση της διαδραστικότητας, τη βελτίωση της οργάνωσης των μαθημάτων και τον εμπλουτισμό του εκπαιδευτικού υλικού.
Η άποψη αυτή ενισχύεται από μελέτες και επιστημονικά άρθρα τα οποία αναδεικνύουν βέλτιστες πρακτικές, συμβουλές αποφυγής και προτείνουν μια σειρά εργαλείων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που μπορούν να αξιοποιηθούν στην εκπαιδευτική διαδικασία όπως:1. Κοινοποιήσεις 2. Φωτογραφίες 3. Σύνδεσμοι 4. Βίντεο 5. Εκδηλώσεις 6. Συνομιλίες 7. Δίκτυα 8. Ειδοποιήσεις 9. Σημειώσεις10. Δημιουργία σελίδων 11. Δημιουργία ομάδων 12. Δημιουργία λιστώνΑπό έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί οι τεχνολογίες κοινωνικής δικτύωσης ανοίγουν μια σειρά από ευκαιρίες μάθησης μέσα σε κοινότητες πρακτικής, η κοινωνική δικτύωση αποκτά τη μέγιστη αξία της όταν υποστηρίζει κοινότητες ατόμων που πραγματοποιούν δια ζώσης συναντήσεις ή εικονικές κοινότητες από άτομα που γνωρίζονται. Πηγή:http://kbourletidis.blogspot.gr/
Στη ΖΕΠ Πατησίων χρησιμοποιούμε ποικίλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τη διάχυση καλών πρακτικών και των δράσεων μας:
Ομάδα ΖΕΠ Slideshare Ιστολόγιο Facebook
Το blog http://blogs.sch.gr/152dimat χρησιμοποιείται ως ένα διαδικτυακό ημερολόγιο διευκολύνοντας τους χρήστες να αλληλεπιδρούν. Είναι άμεσα συνδεδεμένο με την Κοινότητα Πρακτικής που αναπτύχθηκε στην πλατφόρμα του ΠΣΔ (http://blogs.sch.gr/groups/zep-patisiwn-152odim-athinwn). Έτσι διευρύνεται η διάχυση της εκπαιδευτικής καινοτομίας και επιτυγχάνεται η επικοινωνία με το ελληνικό εκπαιδευτικό κοινό.
Η επικοινωνία αυτή λειτουργεί και ως πηγή ανατροφοδότησης καθώς οι προσπάθειες και τα αποτελέσματα της ΖΕΠ Πατησίων παρουσιάζονται συνεχώς σε μαθητές, γονείς, την ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα και τους ενδιαφερόμενους φορείς.
Το σχολείο μας χρησιμοποιεί τo δικτυακό τόπο slideshare για τη φιλοξενία των παρουσιάσεων που δημιουργούνται για την προβολή των δραστηριοτήτων του σχολείου. Με αυτό τον τρόπο όσοι επιθυμούν μπορούν να έχουν online πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες.
Αποτελεί ένα ακόμη χρήσιμο εργαλείο για τη διάχυση καλών πρακτικών και την προβολή των καινοτομικών δράσεων.
Στη σελίδα μας στο Fb εκτός από δυο τρεις καλούς συναδέλφους που μας έδωσαν και οδηγίες για την κατασκευή και τη διαχείρισή του ΟΛΟΙ ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΕΊΝΑΙ ΓΟΝΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΑΣ.
Στην ομάδα του ΠΣΔ οι φίλοι είναι βέβαια αποκλειστικά δάσκαλοι σχολεία, τάξεις νηπιαγωγεία
Το μπλογκ επισκέπτονται συχνότερα μαθητές και δάσκαλοι και περισσότερο τις ώρες που λειτουργεί το σχολείο
Το λογαριασμό στο Slideshare επισκέπτονται εκπαιδευτικοί με πάρα πολλά κατεβάσματα
Για το Youtube δεν έχουμε πληροφορίες όπως επίσης
Την ομάδα μας στη Google χρησιμοποιούμε περισσότερο για τη μεταξύ μας επικοινωνία (οι ΖΕΠ) αλλά και την εξυπηρέτηση της διαφάνειας και της οικονομικής διαχείρισης του προγράμματος.