Η παρουσίαση «Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φ.ε.» είναι μια εισαγωγή στο εν λόγω θέμα, το οποίο παρουσιάζεται συνοπτικά μέσω επιλεγμένων και στοχευμένων παραδειγμάτων με παραπομπές και σχόλια, στο πλαίσιο της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην τάξη (β΄ επίπεδο). Στο τέλος παρατίθεται ενδεικτική βιβλιογραφία και δικτυογραφία. Πρώτη παρουσίαση: Απρίλιος 2011. Σημειακές προσθήκες : Νοέμβριος 2011.

1. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ [email_address] http://nikosictedu.blogspot.com Νίκος Παπασταματίου, φυσικός, επίτιμος Σχολικός Σύμβουλος κλΠΕ04

2. Έτσι θα ‘ναι! ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών 

3. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών Οι μαθητές, από τις εμπειρίες τους δημιουργούν τις δικές τους «ιδέες» (αντιλήψεις, conceptions ) για το φυσικό κόσμο…  … και πώς διαμορφώνονται

4. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών … που δεν είναι απλές παρανοήσεις ( misconceptions) που οφείλονται στην κακή πληροφόρηση, αλλά δημιουρ-γούνται από δικά τους ερμηνευτικά σχήματα (νοητικές αναπαραστάσεις) για ό,τι συμβαίνει γύρω τους…  … και πώς διαμορφώνονται

5. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών Για αυτό το λόγο…  … και πώς διαμορφώνονται

6. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 … Τα τελευταία τριάντα χρόνια, μεγάλος αριθμός ερευνητικών δεδομένων υποστηρίζει ότι τα παιδιά έρχονται στο σχολείο έχοντας δικές τους ιδέες ή εναλλακτικές αντιλήψεις (προϋπάρχουσες απόψεις, πρωτογενείς αντιλήψεις) για τα φαινόμενα και τις έννοιες των μαθημάτων των φυσικών επιστημών που πρόκειται να διδαχθούν … Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών  … και πώς διαμορφώνονται

7. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών Ο όρος «ιδέες» των μαθητών ή εναλλακτικές αντιλήψεις δηλώνει ότι αυτές έχουν περιορισμένη εφαρμογή και είναι εναλλακτικές ως προς τις αποδεκτές επιστημονικές απόψεις, που έχουν γενικευμένη ή καθολική ισχύ. Οι «ιδέες» των μαθητών χαρακτηρίζονται από παγκοσμιότητα. … και πώς διαμορφώνονται 

8. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 … Οι «ιδέες» των παιδιών είναι κυρίως βιωματικές και αναπτύσσονται στην προσπάθειά τους να δώσουν νόημα στον κόσμο μέσα στον οποίο ζουν, δηλαδή εξαρτώνται από τις εμπειρίες τους, τις τρέχουσες γνώσεις και τη γλώσσα που χρησιμοποιούν… Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών  … διαμορφώνονται με την επίδραση των αντιλήψεων των ενηλίκων, με τη συναναστροφή με άλλα παιδιά, από την τηλεόραση, τον κινη μα-τογράφο, από ό, τι παρουσιάζουν τα σχολικά και εξωσχολικ ά βιβ λία, τα περιοδικά, το Διαδίκτυο… … και πώς διαμορφώνονται http://dese.mo.gov/divimprove/curriculum/science/SciMisconc11.05.pdf

9. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Καθημερινή γλώσσα Οι ιδέες διαμορφώνονται από το… Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών Οικογένεια, συγγενείς Φίλοι Κοινωνικό περιβάλλον Σχολικό περιβάλλον Τεχνολογικό περιβάλλον Φυσικό περιβάλλον Εμπειρίες Πεποιθήσεις Συνήθειες Παραδόσεις Κόσμος Πόλη Εξοχή Τ V- Κινηματογράφος-εφημερίδες-περιοδικά Διαδίκτυο Η/Υ Κοινωνικά δίκτυα Βιβλία Ιδέες δασκάλου Υποδομές Μέθοδος διδασκαλίας Ατομικότητα Ιδέες συμμαθητών

10. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Αυτές οι εδραιωμένες απόψεις των παιδιών για το φυσικό κόσμο, που προϋπάρχουν της διδασκαλίας, ανθίστανται στις επιστημονικές έννοιες και δεν τροποποιούνται εύκολα… … επειδή επηρεάζουν τον τρόπο που προσλαμβάνονται οι (νέες) πληροφορίες . Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών … και πώς επιδρούν στη μάθηση 

11. Έτσι θα ‘ναι! ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των μαθητών είναι πολλές φορές τόσο βαθειά ριζωμένες, που δεν αλλάζουν με τη διδασκαλία … Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών  … και πώς επιδρούν στη μάθηση

12. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 … μια και για παιδιά αποτελούν προφανείς (λογικές) εξηγήσεις των φαινομένων ( ! )... Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών  http:// newyorkscienceteacher.com/sci/files/user-submitted/Misconception6.pdf … και πώς επιδρούν στη μάθηση

13. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών … αν και είναι (συχνά) διαφορετικές από τις επιστημονικές έννοιες (όπως τις παρουσι-άζουν τα σχολικά βιβλία) , αφού ερμηνεύουν διαφορετικά τα φαινόμενα . … και πώς επιδρούν στη μάθηση

14. Τα παιδιά λ.χ. πιστεύουν (όπως και πάμπολλοι ενήλικες) ότι:  Τα βαρύτερα αντικείμενα πέφτουν πιο γρήγορα από τα πιο ελαφρά…  Το μάλλινο πουλόβερ που φοράμε μας ζεσταίνει, επειδή μας μεταβιβάζει θερμότητα … ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Μα, μια πέτρα πέφτει γρηγορότερα από ένα φύλλο χαρτιού… … αφού μόλις το φορώ δεν κρυώνω! Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών  … και πώς επιδρούν στη μάθηση: Παραδείγματα

15. Τα παιδιά λ.χ. πιστεύουν (όπως και πάμπολλοι ενήλικες) ότι:  Ο Ήλιος κινείται γύρω από τη Γη…  Οι εποχές συμβαίνουν στη Γη, επειδή καθώς περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο , βρίσκεται πιο κοντά σε αυτόν το καλοκαίρι απ΄ ότι το χειμώνα… ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 … αφού βγαίνει την Ανατολή στο βουνό και δύει στη θάλασσα… Αλήθεια δεν είναι; Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών  … και πώς επιδρούν στη μάθηση: Παραδείγματα

16. Τα παιδιά λ.χ. πιστεύουν (όπως και πάμπολλοι ενήλικες) ότι:  Τα δένδρα δεν είναι φυτά…  Τα δελφίνια είναι ψάρια… ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Αφού ζουν στη θάλασσα; Δένδρο, φυτό , λουλούδι… Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών … και πώς επιδρούν στη μάθηση: Παραδείγματα

17. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Με άλλα λόγια οι μαθητές δεν είναι «λευκά χαρτιά», που θα τα γεμίσει ο δάσκαλος… Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών  Driver , R., κ.ά. , Οι ιδέες των παιδιών στις φυσικές επιστήμες, εκδ. ΕΕΦ-Τροχαλία, 1993, σελ. 5 … και πώς επιδρούν στη μάθηση

18. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Τι λέμε «ιδέες» των μαθητών  Το τι είναι ικανά τα παιδιά να μαθαίνουν, εξαρτάται, τουλάχιστον εν μέρει, από το «τι έχουν στα κεφάλια τους» και από το μαθησιακό πλαίσιο στο οποίο βρί-σκονται. Driver , R., κ.ά. , Οι ιδέες των παιδιών στις φυσικές επιστήμες, εκδ. ΕΕΦ-Τροχαλία, 1993, σελ. 5 … και πώς επιδρούν στη μάθηση

19. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των μαθητών … και η καθημερινή γλώσσα 

20. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των μαθητών  Κλείσε την πόρτα να μην μπει το κρύο.  Άσε το νερό να βράσει περισσότερο…  Μη κάθεσαι στο μάρμαρο, θα κρυώσεις…  Σβήσε/άναψε το φως.  Η μπαταρία είναι άδεια!  Αυτό το ξεσκονόπανο μαγνητίζει τη σκόνη.  Ρίξε μια ματιά εδώ.  Δες πως λάμπουν τα μάτια του!  Τα φωτοβολταϊκά έχουν ραδιενέργεια.  Η Coca Cola θα τρυπήσει το στομάχι σου.  Το βάρος μου είναι 78 κιλά… … και η καθημερινή γλώσσα

21. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 … και οι απόψεις επιστημονικών θεωριών Οι «ιδέες» των μαθητών 

22. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 … και οι απόψεις επιστημονικών θεωριών Οι «ιδέες» των μαθητών Οι έρευνες δείχνουν ότι πολλές από τις «ιδέες» των παιδιών (και των ενηλίκων) για τα φυσικά φαινό-μενα είναι ίδιες με τις ιδέες που είχαν οι επιστήμονες παλαιότερες εποχές… … μια και η αντικειμενική πραγματικότητα δε συλλαμβάνεται μέσα από τις επιστημονικές έννοιες αμέσως και για πάντα… 

23. Ο Αριστοτέλης (384-322 π.Χ.) πρέσβευε ότι:  Τα βαρύτερα σώματα πέφτουν ταχύτερα…  Το θερμό και το ψυχρό είναι ιδιότητες των σωμάτων (αντικειμένων)…  Ο Ήλιος κινείται γύρω από τη Γη… Αλλά:  Τα δένδρα είναι φυτά…  Τα δελφίνια και οι φάλαινες δεν είναι ψάρια, αλλά θαλάσσια θηλαστικά… ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 … και οι απόψεις πριν από την Επιστημονική Επανάσταση Ο Αριστοτέλης θεωρείται πατέρας της Ζωολογίας και ο μαθητής του Θεόφραστος (371-287 π.Χ.) πατέρας της Βοτανικής. Οι «ιδέες» των μαθητών 

26. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των μαθητών και η διδασκαλία 

27. … τα παιδιά συνεχίζουν να διατηρούν τις προϋπάρχουσες αντιλήψεις τους και μετά την αποφοίτησή τους από το σχολείο (αν και διδάσκονται φυσικές επιστήμες επί 8-10 χρόνια) … ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των μαθητών και η διδασκαλία 

28. Εξακολουθούν (ως ενήλικες) να πιστεύουν ότι:  Η δράση και η αντίδραση ασκούνται στο ίδιο σώμα…  Η ενέργεια είναι μια δύναμη…  Η ορμή είναι μια δύναμη…  Ο αέρας δεν έχει βάρος…  Η θερμότητα και η θερμοκρασία είναι το ίδιο…  Το ρεύμα «καταναλώνεται» σε ένα (κλειστό) ηλεκτρικό κύκλωμα…  Το χρώμα είναι έμφυτη ιδιότητα ενός αντικειμένου κι όχι το χρώμα του ανακλώμενου φωτός… ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των μαθητών και η διδασκαλία Για παράδειγμα… 

29. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011  Το νερό αποτελείται από μόρια Η 2 Ο που μεταξύ τους παρεμβάλλεται νερό…  Τα μόρια του υδρατμού είναι διαφορετικά από τα μόρια του νερού…  Τα μόρια ενός αντικειμένου είναι ίδια (πανομοιότυπα) με το υλικό του αντικειμένου… Οι «ιδέες» των μαθητών και η διδασκαλία Εξακολουθούν (ως ενήλικες) να πιστεύουν ότι: Για παράδειγμα…  Οι ατομικοί φιλόσοφοι Δημόκριτος και Λεύκιππος , 5 ος π.Χ. αι., υπέθεταν ότι τα αντι-κείμενα είναι πανομοιότυπα με τα άτομά τους: τα «άτομα» του νερού είναι λεία και γλιστερά, του σιδήρου στερεά και γερά με άγκιστρα για να δένουν μεταξύ τους, κτλ…

30. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011  Τα κύτταρα των φυτών και των ζώων παίρνουν (δημιουργούν) την τροφή τους από το περιβάλλον…  Τα ζώα και ο άνθρωπος εισπνέουν οξυγόνο και εκπνέουν διοξείδιο του άνθρακα, ενώ τα φυτά εισπνέουν διοξείδιο του άνθρακα και εκπνέουν οξυγόνο…  Η ζωή στη Γη σήμερα συνεχίζεται αδιατάραχτη από την εποχή της εμφάνισής της…  Οι σπόροι και τα ξερά φασόλια είναι νεκρά… Οι «ιδέες» των μαθητών και η διδασκαλία Εξακολουθούν (ως ενήλικες) να πιστεύουν ότι: Για παράδειγμα… 

31. Με άλλα λόγια, η επιστήμη του δασκάλου δε μετα-φέρεται πάντοτε στο μαθητή, επειδή οι μαθητές ερμηνεύουν βάσει των «ιδεών» τους ό,τι εξηγεί ο δάσκαλος στην τάξη… ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των μαθητών και η διδασκαλία 

32. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των μαθητών και η διδασκαλία Καταφατικές απαντήσεις στην ερώτηση «τι είναι φυτό;» (1/2)  ηλικία σε έτη μέγεθος δείγματος ποσοστό % καταφατικών απαντήσεων

34. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των μαθητών και η διδασκαλία Οι προβλέψεις των παιδιών για την αλλαγή βάρους αεριούχου νερού, όταν έχουν διαφύγει οι φυσαλίδες CO 2 (1/2)  ηλικία σε έτη ποσοστό % απαντήσεων το νερό γίνεται βαρύτερο

35. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των μαθητών και η διδασκαλία ηλικία σε έτη ποσοστό % απαντήσεων Οι προβλέψεις των παιδιών για την αλλαγή βάρους αεριούχου νερού, όταν έχουν διαφύγει οι φυσαλίδες CO 2 (2/2) το νερό γίνεται βαρύτερο Driver, R., Squires, A., κ.ά,, Οικο-δομώντας τις έννοιες των φυσικών επιστημών , εκδ. Τυπωθήτω, 1998, σ. 197-199 - Τα παιδιά δε φαίνεται να πιστεύουν ότι τα αέρια είναι υλικά σώματα… - Τα παιδιά 10-12 χρονών φαίνεται να πιστεύουν σε μεγάλο ποσοστό ότι επειδή το «αέριο είναι ελαφρύ», το βάρος του αεριούχου ποτού είτε θα μειωθεί είτε θα μείνει το ίδιο… … μέχρι το 17 ο αιώνα και οι επιστήμονες πίστευαν ότι ο αέρας δεν έχει βάρος! Η απόδειξη ήλθε με τα πειράματα του Torricelli (1643) και του Pascal (1648).

36. Στο ερώτημα : Τι συμβαίνει ανάμεσα στα μάτια ενός κοριτσιού κι ενός βιβλίου που αυτή κοιτάζει… ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των μαθητών και η διδασκαλία  Λιγότεροι από δύο στους δέκα μαθητές του δείγματος πρότεινε ότι φωτεινές ακτίνες από το βιβλίο φτάνουν στο μάτι… Driver, R., Squires, A., κ.ά,, Οικο-δομώντας τις έννοιες των φυσικών επιστημών , εκδ. Τυπωθήτω, 1998, σ. 97-98 Πώς βλέπουμε; (1/3)

37. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των μαθητών και η διδασκαλία  Πώς βλέπουμε; (2/3) Ιδέες 15χρονων μαθητών (ποσοστό επί τοις %) Έρευνα 1 Ν = 456 Έρευνα 2 Ν =166 Ακτίνες φεύγουν από το βιβλίο προς το μάτι 31 (7%) 30 (18%) Το φως απλά βοηθά να βλέπουμε καλύτερα 12 4 Το οπτικό σύστημα (μάτι/εγκέφαλος) είναι ενεργό 19 13 Κάτι φεύγει από το μάτι προς το βιβλίο 9 4 Κάτι πηγαινοέρχεται μεταξύ ματιού και βιβλίου 7 5 Το φως από την πηγή στο μάτι (μπορεί να ανακλάται στο βιβλίο) μας βοηθά να βλέπουμε 2 - Όταν τα φώτα είναι αναμμένα βλέπουμε μακρύτερα 1 - Καμιά απάντηση 16 29

38. Πώς βλέπουμε; (3/3) ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των μαθητών και η διδασκαλία O Πλάτων, ο Ευκλείδης, ο Ήρων , ο Πτολεμαίος και άλλοι Έλληνες φιλόσοφοι υιοθετούσαν την άποψη ότι βλέπουμε τα αντικείμενα επειδή από το μάτι εκπέμπεται ένα είδος φωτιάς ή σωματίδια ή ακτίνες ματιού. Μια ιδέα που επικράτησε μέχρι το 17 ο αιώνα. Την αντίθετη άποψη, ότι δηλαδή ακτίνες φωτός από τα ορατά αντικείμενα εισέρχονται στο μάτι , είχε ο Λεύκιππος, ο Ζήνων, αλλά και οι Αριστοτέλης και Γαληνός.   Ιδέες 15χρονων μαθητών (ποσοστό επί τοις %) Έρευνα 1 Ν = 456 Έρευνα 2 Ν =166 Ακτίνες φεύγουν από το βιβλίο προς το μάτι 31 (7%) 30 (18%) Το φως απλά βοηθά να βλέπουμε καλύτερα 12 4 Το οπτικό σύστημα (μάτι/εγκέφαλος) είναι ενεργό 19 13 Κάτι φεύγει από το μάτι προς το βιβλίο 9 4 Κάτι πηγαινοέρχεται μεταξύ ματιού και βιβλίου 7 5 Το φως από την πηγή στο μάτι (μπορεί να ανακλάται στο βιβλίο) μας βοηθά να βλέπουμε 2 - Όταν τα φώτα είναι αναμμένα βλέπουμε μακρύτερα 1 - Καμιά απάντηση 16 29 5,4% 3,5%

39. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των μαθητών και η διδασκαλία Εννοιολογικά μοντέλα μαθητών για ένα κύκλωμα συνεχούς ρεύματος (1/4) επιστημονικό μοντέλο μονοπολικό μοντέλο μοντέλο συγκρουόμενων ρευμάτων καταναλωτικό μοντέλο περισσότερο ρεύμα λιγότερο ρεύμα 

40. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των μαθητών και η διδασκαλία Εννοιολογικά μοντέλα μαθητών για ένα κύκλωμα συνεχούς ρεύματος (2/4)  ηλικία σε έτη ποσοστό % απαντήσεων επιστημονικό μοντέλο «καταναλωτικό» μοντέλο μοντέλο «συγκρουόμενων ρευμάτων»

42. … Την αντίληψη των συγκρουόμενων ρευμάτων είχε και ο μεγάλος Ampère ( 1775-1836 ) ο οποίος έγραφε: “ Δυο ηλεκτρισμοί μεταφέρονται κατά τέτοιο τρόπο με αποτέλεσμα ένα διπλό ρεύμα, με ένα θετικό ηλεκτρισμό, το άλλο με αρνητικό ηλεκτρισμό, ξεκινώντας κατά αντίθετες διευθύνσεις από το σημείο που αρχίζει η ηλεκτρεγερτική δράση και βγαίνοντας έξω να ξαναενώσει στα τμήματα του κυκλώματος που είναι απομακρυσμένα από το σημείο… ” Κόκκοτας, Π, Σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδασκαλία των φ.ε., 1997, σ. 221 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των μαθητών και η διδασκαλία Εννοιολογικά μοντέλα μαθητών για ένα κύκλωμα συνεχούς ρεύματος (4/4)

43. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των δασκάλων … 

44. Έχουν οι εκπαιδευτικοί (της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κι όχι μόνο…) που διδάσκουν φ.ε. εναλλακτικές ιδέες; Η απάντηση είναι ναι , και τις μεταδίδουν και στους μαθητές τους… Κόκκοτας, Π, Σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδασκαλία των φ.ε., 1997, σ. 183 Χαλκιά, Κρ., Διδάσκοντας φυσικές επιστήμες , τ. Α, εκδ. Πατάκης, 2010, σ. 93 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι «ιδέες» των δασκάλων … 

45. Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των δασκάλων … Οι ιδέες πρωτοετών φοιτητών* για τη δύναμη & την κίνηση (Μαλαισία) http://www.recsam.edu.my/cosmed/cosmed07/AbstractsFullPapers2007/SCIENCE/S030F.pdf φοιτητών παιδαγωγικών τμημάτων * Δείγμα 100 πρωτοετών φοιτητών φυσικής και χημείας (science) παιδαγωγικού τμήματος Για παράδειγμα…  Ερώτηση Απάντηση εναλλακτική ορθή Α. Όταν δύο σφαίρες με το ίδιο μέγεθος (την ίδια ακτί-να), αλλά με διαφορετικές μάζες, λ.χ. η μία ξύλινη και η άλλη από μόλυβδο (μεγαλύτερη μάζα), πέφτουν από το ίδιο ύψος στο έδαφος, η πιο βαριά σφαίρα (λ.χ. η μολυβένια) θα χτυπήσει στο πάτωμα πρώτη; 78% 22% Β. Ένας αστροναύτης στέκεται στο Σελήνη και κρατά μια μπάλα του μπέιζμπολ στο χέρι του. Όταν αφήσει τη μπάλα, αυτή θα πέσει στην επιφάνεια της Σελήνης ; 66% 34%

46. Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των δασκάλων … http://www.eric.ed.gov/PDFS/EJ841631.pdf Οι ιδέες φ οιτητών* για την ηλέκτριση με τριβή (Τουρκία) (1/2) * Δείγμα 177 πρωτοετών φοιτητών παιδαγωγικού τμήματος δημοτικής εκπαίδευσης φοιτητών παιδαγωγικών τμημάτων Για παράδειγμα…  Φοιτητές, μελλοντικοί… Αριθμός φοιτητών Ν % εναλλακτική απάντηση φυσικοί 17 7 41 χημικοί 21 10 48 βιολόγοι 36 19 53 μαθηματικοί 29 13 45 κοινωνικών επιστημών 103 49 48 φιλόλογοι, ξ. γλωσσών 74 47 64 Σύνολο 177 96 54

47. Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των δασκάλων … http://www.eric.ed.gov/PDFS/EJ841631.pdf Πρωτεύουσα (κυρίαρχη) εναλλακτική απάντηση: Η ηλέκτριση με τριβή οφείλεται στη μεταφορά πρωτονίων . Δευτερεύουσες εναλλακτικές απαντήσεις: 1. O ατομικός αριθμός μπορεί να αλλάξει, όταν δυο αντικείμενα τρίβονται μεταξύ τους. 2 . Οποιοδήποτε στοιχείο μπορεί να γίνει από ένα άλλο στοιχείο, όταν τρίβονται μεταξύ τους. 3. Η πυρηνική ενέργεια μπορεί να παραχθεί, όταν τα αντικείμενα τρίβονται μεταξύ τους. 4. Η πυρηνική ενέργεια σύνδεσης είναι αρκετά χαμηλή για να χωρίσει τους πυρήνες. 5. Οι ατομικοί πυρήνες μπορούν να χωριστούν, όταν τα αντικείμενα τρίβονται μεταξύ τους. 6. Οι μικρότερες μονάδες ύλης είναι τα πρωτόνια και τα ηλεκτρόνια, παρά τα άτομα ή τα μόρια. 7. Ένα άτομο αποτελείται από μια σφαίρα με θετική ηλέκτριση με αρνητικά ηλεκτρόνια διασκορπισμένα εντός του. φοιτητών παιδαγωγικών τμημάτων Οι ιδέες φ οιτητών* για την ηλέκτριση με τριβή (Τουρκία) (2/2) Για παράδειγμα… * Δείγμα 177 πρωτοετών φοιτητών παιδαγωγικού τμήματος δημοτικής εκπαίδευσης 

48. Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των δασκάλων … Κώτσης, Κ., Διαφορές αντιλήψεων σε έννοιες Μηχανικής φοιτητών ΠΤΔΕ, Πρακτικά 4 ου Παν. Συνεδρίου για τις φ.ε., ΤΕΑΠΗ ΕΚΠΑ, Αθήνα, 26-28 Νοεμβρίου 2004, σελ. 422-428 Οι ιδέες πρωτοετών φοιτητών ΠΤΔΕ για τη δύναμη (παν. Ιωαννίνων) (1/2) * Το ακαδ. έτος 1999-00 το 72% των φοιτητών προέρχονταν από τη θεωρητική κατεύθυνση και 6% από τη θετική, ενώ το ακαδ. έτος 2003-04 το 58% προέρχονταν από τη θεωρητική κατεύθυνση και το 16% από τη θετική. ( πριν από τη διδασκαλία του μαθήματος Βασική Φυσική Ι) φοιτητών παιδαγωγικών τμημάτων Για παράδειγμα…  - Όταν κολυμπάς το βάρος σου: 1999 * Ν=132 2003 * Ν=110 Α. Γίνεται μεγαλύτερο 3% 3% Β. Γίνεται μικρότερο 58% 52% Γ. Δεν αλλάζει 39% 45%

49. Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των δασκάλων … ( μετά από τη διδασκαλία του μαθήματος Βασική Φυσική Ι) φοιτητών παιδαγωγικών τμημάτων Για παράδειγμα…  Οι ιδέες πρωτοετών φοιτητών ΠΤΔΕ για την άνωση (παν. Ιωαννίνων) (2/2) … ! - Πού οφείλεται η άνωση των υγρών; Ν=238 Διαφορά πίεσης στις επιφάνειες του βυθιζόμενου σώματος 10 % Ιδιότητα του υγρού 34% Αντίδραση στη δράση του βάρους 10% Για να επιπλέουν οι άνθρωποι και τα ψάρια 11% Άγνοια-άσχετες απαντήσεις 26% Δεν απάντησαν 10%

50. Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των δασκάλων … Για παράδειγμα… Από 227 τελειόφοιτους δάσκαλους ζητήθηκε να γράψουν τις διαφορές μεταξύ των καταστάσεων της ύλης: στερεής, υγρής και αέριας. Οι ιδέες δασκάλων για τις καταστάσεις της ύλης (Τουρκία) http://www.academicjournals.org/ERR/PDF/Pdf%202011/Feb/Tatar.pdf Επειδή οι καταστάσεις της ύλης αφορούν την καθημερινή ζωή μας, αυτές οι εναλλακτικές /λανθασμένες αντιλήψεις των εκπαιδευτικών μπορεί να έχουν καταστρεπτικές συνέπειες στην εκμάθηση άλλων επιστημονικών εννοιών…  Η ανάλυση των απαντήσεων ανέδειξε παρανοήσεις, λ.χ. ότι: Τα στερεά έχουν περισσότερα μόρια από τα υγρά κι αυτά από τα αέρια… 15% Τα αέρια δεν έχουν βάρος… 10% Δεν υπάρχει κενό μεταξύ των μορίων των στερεών… 18% Τα μόρια των στερεών δεν κινούνται… 12% Υλικά που μπορούν να χυθούν από ένα δοχείο σε άλλο είναι υγρά… 25% Αν και τα στερεά έχουν όγκο, τα υγρά και τα αέρια δεν έχουν… 28%

51. Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των δασκάλων … Για παράδειγμα… Οι ιδέες δασκάλων* για την άνωση στα υγρά (Ελλάδα) (1/2) Απαντήσεις (%) στην ερώτηση ** : Έχεις αναρωτηθεί γιατί τα τεράστια σιδερένια πλοία μπορούν και επιπλέουν στο νερό; * Δείγμα 101 εν ενεργεία δασκάλων στους νομούς Ιωαννίνων και Αιτωλοακαρνανίας ** Ερώτηση πολλαπλής επιλογής  1,98% 31,68% 55,45% 6,96% 3,96% Επειδή βοηθάει το αλάτι, είναι κούφια και με αέρα Γιατί έχουν ειδικές μηχανές Γιατί έχουν κατάλληλο σχήμα Γιατί τα σηκώνει μια δύναμη από το νερό Δε γνωρίζω

52. Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των δασκάλων … Για παράδειγμα… Οι ιδέες δασκάλων* για την άνωση στα υγρά (Ελλάδα) (2/2) Απαντήσεις (%) στην ερώτηση ** : Γιατί ένα κομμάτι ξύλου επιπλέει στη θάλασσα, ενώ μια πέτρα βυθίζεται ώσπου να συναντήσει το βυθό;  * Δείγμα 101 εν ενεργεία δασκάλων στους νομούς Ιωαννίνων και Αιτωλοακαρνανίας ** Ερώτηση πολλαπλής επιλογής 22,77% 63,37% 12,87% 0,99% Γιατί τα σηκώνει το αλάτι της θάλασσας Γιατί το ξύλο περιέχει αέρα, ενώ η πέτρα όχι Γιατί η δύναμη του νερού στο ξύλο είναι μεγα- λύτερη του βάρους του, αντίθετα από την πέτρα Γιατί το ξύλο είναι ελαφρύτερο, ενώ η πέτρα βαρύτερη

53. Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των δασκάλων … Ερώτηση: Δύο μεταλλικές σφαίρες έχουν το ίδιο μέγεθος, αλλά η μια ζυγίζει δύο φορές περισσότερο απ' ό,τι άλλη. Κυλούν από ένα οριζόντιο τραπέζι με την ίδια ταχύτητα. Σε αυτή την κατάσταση: Α. Και οι δύο σφαίρες θα χτυπήσουν το πάτωμα συγχρόνως Β. Η βαρύτερη σφαίρα θα χτυπήσει το πάτωμα πρώτα Γ. Η ελαφρύτερη σφαίρα θα χτυπήσει το πάτωμα πρώτα Science misconceptions held by teachers in Northwest Ohio (ΗΠΑ) ) (1/2) http://www.slidefinder.net/s/science_misconceptions_held_teachers_northwest/6983226 Οι εκπαιδευτικοί έχουν τις ίδιες εναλλακτικές ιδέες με τους μαθητές… Η βαρύτερη σφαίρα θα χτυπήσει το πάτωμα πρώτα 78% Για παράδειγμα… 

54. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των δασκάλων … Science misconceptions held by teachers in Northwest Ohio (ΗΠΑ) ) (2/2) http://www.slidefinder.net/s/science_misconceptions_held_teachers_northwest/6983226 Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Οι εκπαιδευτικοί έχουν τις ίδιες εναλλακτικές ιδέες με τους μαθητές…  Για παράδειγμα… - Τι συμβαίνει όταν κόψεις ένα μαγνήτη στη μέση; Α Δε θα έλκει πλέον αντικείμενα … Β Έλκει τα αντικείμενα και από τα δύο άκρα του 44% Γ Έλκει το αντικείμενο από το ένα του άκρο 22% Δ Έχει δύο βόρειους ή δύο νότιους πόλους … Ε Είναι λιγότερο ισχυρός από τον αρχικό 22%

55. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των εγχειριδίων … Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 

56. «Έτσι ήταν όμως όλα τα βιβλία. Έλεγαν πράγματα που ήταν άχρηστα, μπερδεμένα, ασαφή και μερικώς λανθασμένα. Δεν ξέρω πώς μπορεί να μάθει φυσική από τα βιβλία αυτά ένα παιδί, αφού αυτό που παρουσιάζουν κάθε άλλο παρά επιστήμη είναι.» Feynman, R. , Κρίνοντας σχολικά βιβλία από το εξώφυλλο, στο Σίγουρα θα αστειεύεστε κύριε Feynman !, εκδ. Τροχαλία, 1990, σελ.342-358. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των εγχειριδίων … Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Richard Feynman , Νόμπελ Φυσικής 1965 

57. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των εγχειριδίων … Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Μήπως υπάρχει ο κίνδυνος να καταλάβει ο μαθητής ότι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο ( καύσιμα ) είναι μορφές ενέργειας; ΦΥΣΙΚΗ Ε΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Σελίδα 27  Για παράδειγμα…

58. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των εγχειριδίων …  ?? Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Σελίδα 24 (1/4) Για παράδειγμα… από τους επιστήμονες 6 νέοι όροι Γη Γη

59. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των εγχειριδίων … Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 +3 όροι =9 όροι υλικό σημείο πειραματικό σημείο και όχι υλικό σημείο (αυτοκίνητο) ΦΥΣΙΚΗ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Σελίδα 25 (2/4)  Για παράδειγμα… ΒτΚ σελ. 35

60. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των εγχειριδίων … Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΦΥΣΙΚΗ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Σελίδα 37 (3/4) Κάπως πάει να διορθωθεί, αλλά… http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B200/105/838,3110/

62. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των εγχειριδίων … Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΦΥΣΙΚΗ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Σελίδα 69  ? (1/3) Για παράδειγμα…

63. Άλλα περιγράφει η οδηγία για το πείραμα, άλλα δείχνει η εικόνα που τη συνοδεύει και εφόσον ακολουθήσει ο μαθητής την εικόνα, θα παρατηρήσει ότι μάλλον ο μεσαίος πίδακας εκτοξεύεται μακρύτερα! Για να πετύχει το πείραμα , η κατώτερη τρύπα πρέπει να απέχει , από την επιφάνεια στην οποία πέφτει το νερό , απόσταση ίση ή μεγαλύτερη από ( x +h)/2, όπου x είναι το ύψος του υποστηρίγματος και h το ύψος της στήλης του νερού που περιέχει το δοχείο. http://aplo.eled.auth.gr/20.htm ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των εγχειριδίων … Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 http://www.lhup.edu/~dsimanek/scenario/miscon.htm  ? (2/3) Για παράδειγμα…

64. Οι «ιδέες» των εγχειριδίων … Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 http://www.youtube.com/watch?v=kDfo9XpeAlo&feature=related http :// www . science - project . com / science - projects /1961/04/1961-04- fs . html ... και ο Λεονάρντο ντα Βίντσι το ίδιο νόμιζε! ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ (3/3)  Για παράδειγμα… Σταθερή ροή νερού Σχετικές οριζόντιες ταχύτητες πιδάκων Θεωρητικές τροχιές πιδάκων Πειραματικές τροχιές

65. Οι «ιδέες» των εγχειριδίων … Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΧΗΜΕΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Σελίδα 64 Η χρήση χρωματικού υποβάθρου στα σχέδια που παριστούν τους δομικούς λίθους, εισάγει την παρανόηση ότι η ύλη δε δομείται από άτομα ή μόρια που μεταξύ τους υπάρχει κενό, αλλά και από το χρώμα του υποβάθρου, το οποίο θεωρούν ότι είναι το υλικό που «ενώνει» τα σωματίδια μεταξύ τους… Τα σχέδια στα οποία συνυπάρχουν αναπαραστάσεις από το μικρόκοσμο (προσομοιώσεις, μοντέλα) και η απεικόνιση πραγματικών αντικειμένων (συν ο χρωματικός κώδικας), εισάγουν την παρανόηση ότι λ.χ. άλλο είναι το υγρό και άλλο είναι τα μόρια ή τα ιόντα του…  Για παράδειγμα…

66. Οι «ιδέες» των εγχειριδίων … Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για παράδειγμα… ...και των λογισμικών http://phet.colorado.edu/el/simulation/soluble-salts http://phet.colorado.edu/el/simulation/acid-base-solutions ΛΑΘΟΣ… ΣΩΣΤΟ! 

67. Οι «ιδέες» των εγχειριδίων … Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ «Στα σχολικά εγχειρίδια η μελέτη του νόμου του Hooke παραπέμπει σε χαλύβδινα ελατήρια. Λαμβάνοντας υπόψη ότι το ελατήριο είναι ένα (τρισδιάστατο) στερεό , προσπαθήσαμε να επαληθεύσουμε πειραματικά αν ισχύει και για άλλα καθημερινά υλικά για μικρές μεταβολές του μήκους τους. Χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικό ψηφιακό παχύμετρο με ακρίβεια 0,01 mm μετρήσαμε την επιμήκυνση που προκαλεί δύναμη σε κλωστή, σπάγκο, χάλκινο σύρμα, στενή λωρίδα πλαστικής διαφάνειας, στενή λωρίδα χαρτιού. Από την παραπάνω πειραματική διαδικασία προέκυψε ότι η επιμήκυνση είναι ανάλογη με τη δύναμη που την προκαλεί ( F   x ), δηλαδή, τα συγκεκριμένα υλικά συμπεριφέρθηκαν σαν γραμμικά-ελαστικά που ακολουθούν το νόμο του Hooke . Ως εκ τούτου στα σχολικά/διδακτικά βιβλία και τους εργαστηριακούς οδηγούς είναι χρήσιμο να αναφέρεται ότι το νόμο του Hooke , πλην των χαλύβδινων ελατηρίων, ακολουθούν και άλλα υλικά (Hookean materials ).» Παπασταματίου, Ν., Σιτές, Ι., Κάποιες παρατηρήσεις για την παρουσίαση του ν. Hooke στα σχολικά εγχειρίδια , Πρακτικά 13 ου Παν. Συνεδρίου ΕΕΦ , Πάτρα, 17-21 Μαρτίου 2010  Για παράδειγμα…

68. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι «ιδέες» των εγχειριδίων … Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Ο τρόπος που τα παιδιά κατανοούν ό,τι διαβάζουν στα σχολικά βιβλία, επηρεάζεται από τα ερμηνευτικά τους σχήματα και είναι δυνατό να δίνουν ερμηνείες διαφορετικές από αυτές του συγγραφέα.

69. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Αποτέλεσμα της διδασκαλίας !… 

70. O Carl Wieman ( Nobel Φυσικής 2001) αφού εξήγησε στους φοιτητές του, οι οποίοι δε σπούδαζαν φυσική, ότι οι χορδές δε μετακινούν αρκετό αέρα, ώστε να δημιουργήσουν τον ήχο που ακούμε από το βιολί, και αφού τους έδειξε το βιολί, τους εξήγησε ότι είναι το πίσω μέρος του βιολιού (ράχη) που πραγματικά παράγει τον ήχο που ακούμε… ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Αποτέλεσμα της διδασκαλίας !… Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Wieman, Carl, Collected papers of Carl Wieman , Word Scientific, 2008, pp.725-738 Μετά από 15 λεπτά τους έθεσε την ερώτηση: Ο ήχος που ακούς από το βιολί παράγεται κυρίως από: Α . Τις χορδές Β. Από το ξύλο στο πίσω μέρος του βιολιού. Γ . Εξίσου και από τα δύο. Δ . Από κανένα από τα δύο. Πώς παράγεται ο ήχος του βιολιού; (1/2) 

71. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 22,77% Το ποσοστό που απάντησε σωστά είναι μόλις 10% … Ο Carl Wieman ισχυρίζεται ότι το ποσοστό παραμένει το ίδιο ακόμη κι όταν το ακροατήριό του αποτελείται από τους διδάσκοντες στη σχολή ή από μεταπτυχιακούς φοιτητές… Wieman, Carl, Collected papers of Carl Wieman , Word Scientific, 2008, pp.725-738 Αποτέλεσμα της διδασκαλίας !… … οι εναλλακτικές αντιλήψεις (προϋπάρχουσες ιδέες) δύσκολα ανατρέπονται. Πώς παράγεται ο ήχος του βιολιού; (2/2)  84% 10 % 3% 3% Α Β Γ Δ

72. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Αποτέλεσμα της διδασκαλίας !… Αφού οι μαθητές (μου) της β΄τάξης γυμνασίου την πρώτη εβδομάδα διδάχθηκαν το φαινόμενο του βρασμού, την επόμενη εβδομάδα έκαναν την εργαστηριακή άσκηση: βρασμός νερού … Μετά την ολοκλήρωση του εργαστηρίου, τη συζήτηση και την κατασκευή του γραφήματος θερμοκρασίας-χρόνου, δόθηκε το επόμενο ερώτημα : http://www.slideshare.net/npapastam/ss-3227676 http://www.youtube.com/watch?v=XBVijVMsHsg http://www.scribd.com/doc/48510094 Σε ποια θερμοκρασία βράζει το νερό; (1/2) 

73. Ένα δοχείο με νερό θερμαίνεται σε σταθερή φλόγα. Στην αρχή η θερμοκρασία του νερού είναι 25 ο C , σε ένα λεπτό γίνεται 35 ο C , σε δύο λεπτά 45 ο C όπως φαίνεται στα θερμόμετρα της παρακάτω Εικόνας. Σημείωσε (μαύρισε) το κάθε θερμόμετρο μέχρι εκεί που προβλέπεις ότι θα φτάσει η θερμοκρασία του νερού στα επόμενα λεπτά. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Αποτέλεσμα της διδασκαλίας !…  Σε ποια θερμοκρασία βράζει το νερό; (2/2) Οι 7 στους 10 μαθητές συνέχισαν να αυξάνουν γραμμικά τη θερμοκρασία ανά λεπτό και μετά τους 100 ο C …

74. Στο ερώτημα... cos (90-x)/n ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Αποτέλεσμα της διδασκαλίας !… … οπότε οι συλλογισμοί του μαθητή δε συμπίπτουν με τη λογική της επιστήμης. η απάντηση ήταν...  … μια απλοποίηση Όταν μια έννοια είναι καινοφανής και δε συσχετίζεται με την προ-ϋπάρχουσα γνώση, τότε παρανοείται…

75. http://www.nap.edu/openbook.php?record_id=10858&page=10 6 al Circuits ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Αποτέλεσμα της διδασκαλίας !… Ο Eric Mazur , καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Harvard , έδωσε στους φοιτητές του φυσικής δύο παρόμοιες ασκήσεις: Άσκηση 1. Στο (διπλανό) διάγραμμα κυκλώματος υπολογίστε την ένταση του ρεύματος στον αντιστάτη των 2Ω και τη διαφορά δυναμικού μεταξύ των σημείων Α και Β. Ο μ.ό. της βαθμολογίας σε αυτή την (ποσοτική) άσκηση ήταν 75/100 Πόσο είναι το ρεύμα; (1/2) 

76. http://www.nap.edu/openbook.php?record_id=10858&page=107al Circuits ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Αποτέλεσμα της διδασκαλίας !… Άσκηση 2 . Όταν κλείσει ο διακόπτης στο κύκλωμα της εικόνας, εξηγήστε τι θα συμβεί: Ο μ.ό. της βαθμολογίας σε αυτή την (ποιοτική) άσκηση ήταν 40/100 α. Στο ρεύμα στην μπαταρία. β. Στη φωτεινότητα κάθε λαμπτήρα. γ. Στην πτώση τάσης σε κάθε λαμπτήρα. δ. Στην ολική ισχύ του κυκλώματος. … οι φοιτητές μάλλον απομνημόνευσαν τύπους για επίλυση ασκήσεων παρά κατανόησαν. Πόσο είναι το ρεύμα; (2/2) 

77. Αποτέλεσμα της διδασκαλίας !… Αφού εξήγησα στο μαθητή μου με λόγια και με παραδείγματα ότι: Προσπάθησα να ελέγξω αν πράγματι το είχε κατανοήσει, δίνοντας του ένα άλλο παράδειγμα. Και ιδού το αποτέλεσμα της απάντησής του:  ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 … όταν ο μαθητής δεν κατανοεί το περιεχόμενο του μαθήματος, «αποστηθίζει». … το 8 πλαγιαστό!

78. Είσαι σίγουρος ότι φοράς το προφυλακτικό; Φυσικά! ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Αποτέλεσμα της διδασκαλίας !… Με βάση τη άποψη των «ιδεών» των μαθητών, τα παιδιά διαθέτουν ένα πλήρες σύνολο ιδεών και οι «νοητικές υποδοχές» του εγκεφάλου τους είναι ήδη γεμάτες. Οι νέες πληροφορίες δεν τοποθετούνται σε νέες ή σε κενές θέσεις, αλλά φιλτράρονται και ερμηνεύονται με βάση τις υπάρχουσες ιδέες…

79. … και τώρα τι κάνουμε; ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση… 

80.  Οι «ιδέες» των μαθητών δεν εκδηλώνονται άμεσα κατά τη διδασκαλία στην τάξη, επειδή λειτουργούν στο υπόβαθρο της σκέψης των παιδιών… ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση…  Κάθε νέα πληροφορία τίθεται στην προκρούστεια κλίνη των προϋαρχουσών/ εναλλακτικών ιδεών, προτού γίνει αποδεκτή… Έχοντας υπόψη ότι:  Οι «ιδέες» των μαθητών επηρεάζονται ελάχιστα από την παραδοσιακή διδασκαλία… 

81. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση… Έχοντας υπόψη ότι:  Οι «ιδέες» των μαθητών κατηγοριοποιούνται σε: Αντιλήψεις που εύκολα τροποποιούνται Αντιλήψεις που δύσκολα τροποποιούνται Αντιλήψεις μαζικές Αντιλήψεις ατομικές

82.  Αναγνωρίστε ότι οι εναλλακτικές ιδέες υπάρχουν…  Ανακαλύψτε τις παρανοήσεις των μαθητών μέσα από πειράματα, προσομοιώσεις και ερωτήσεις…  Κάντε τους ερωτήσεις για να διευκρινίσουν τις όποιες ιδέες τους …  Αναδείξτε τις αντιφάσεις που υπάρχουν στις εναλ-λακτικές ιδέες τους μέσα από ερωτήσεις, λογικές συνεπαγωγές, πειράματα και αποδείξεις ( γνωστική σύγκρουση )...  Ενθαρρύνετε τη συζήτηση, επιμένοντας να εφαρμόσουν τις ιδέες τους στους συλλογισμούς τους … Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση…  http://phys.udallas.edu/C3P/Preconceptions.pdf

83.  Υποστηρίξτε την «αντικατάσταση» της εναλλακτικής ιδέας με τη νέα έννοια μέσα (i) από ερωτήσεις, ( ii ) πειράματα, ( iii ) υποθετικές περιπτώσεις με ή χωρίς το υπόβαθρο του φυσικού νόμου, ( iv) πειράματα και εικονικά εργαστήρια σχεδιασμένα για να ελέγξουν υποθέσεις.. .  Επαναξιολογήστε την κατανόηση των μαθητών θέτοντας ερωτήσεις πάνω σε βασικές έννοιες... Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση… http://phys.udallas.edu/C3P/Preconceptions.pdf 

84. Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση…  … 78 κιλά, πρέπει να χάσω βάρος! Όταν η καθημερινή γλώσσα συγκρούεται με τη «γλώσσα» της Φυσικής : kg 78

85. … η εννοιολογική αλλαγή θα επέλθει, όταν ο μαθητής συνειδητοποιήσει ότι οι υπάρχουσες ιδέες του δεν μπορούν να εξηγήσουν νέα ( πειραματικά ) δεδομένα. Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση… 

86. Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση…  … 78 κιλά, πρέπει να χάσω βάρος! http://www.youtube.com/watch?v=xgIdy6LbRWk&t=1m53s

87. http://astlc.ua.edu/ScienceInElem&MiddleSchool/565LearningCycle-ComparingModels.htm Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση… Διάγραμμα μοντέλου εποικοδομητικής διδασκαλίας των Driver και Oldham (1986) Σύγκριση με τις εναλλακτικές αντιλήψεις (ιδέες) Προσανατο-λισμός Ανάδειξη «ιδεών» Αλλαγή των «ιδεών» Εφαρμογή των νέων «ιδεών» Ανασκόπηση των αλλαγών Διευκρινήσεις, συζήτηση Γνωστική σύγκρουση Αναδόμηση- εννοιολογική αλλαγή Οικοδόμηση Αξιολόγηση

88. Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση… Δηλαδή; 

89. Μελέτη περίπτωσης Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση… http://www.eduportal.gr/modules.php?name=News&file=print&sid=97 (1/5) 

90. Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση… Μελέτη περίπτωσης **Το ρεύμα μοιράζεται εξίσου (καταναλώνεται) στις λάμπες, που φωτοβολούν το ίδιο. § Η φωτοβολία ενός λαμπτήρα θα μειωθεί (το ρεύμα θα καταναλωθεί), όταν αυξηθεί η τιμή μιας αντίστασης που βρίσκεται είτε πριν από αυτή είτε μετά από αυτή. * Διδακτική παρέμβαση μιας διδακτικής ώρας με χρήση των λογισμικών Crocodile Clips & Edison και εργασία σε ομάδες με φύλλα εργασίας http://www.eduportal.gr/modules.php?name=News&file=print&sid=97 33 μαθ ΓΕΛ 33 μαθ ΓΕΛ (2/5) 3 8 μαθ ΓΕΛ Καταναλωτικό  Ιδέες μαθητών /μοντέλο για το ηλεκτρικό κύκλωμα A ΄ τάξη % Β΄ τάξη (πριν) % Β΄ τάξη (μετά*) % Γ΄ τάξη % Μονοπολικό 8 9 13 - Συγκρουόμενα ρεύματα 16 31 3 - Εξασθένηση 23 32 3 21 Μεριστικό** 11 26 23 15 «Σειράς» § 18 3 35 49 Δεν απάντησαν 24 - 23 15

91. Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση… Μελέτη περίπτωσης http://www.eduportal.gr/modules.php?name=News&file=print&sid=97 (3/5) 

92. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση… Καταναλωτικό μοντέλο: Γνωστική σύγκρουση (4/5) ΕΑΙΤΥ, Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης , β΄ έκδοση, Πάτρα, Δεκέμβριος 2010, σελ. 47-48, 343-349 Φύλλο εργασίας Μελέτη περίπτωσης 

93. Στο εικονικό πείραμα πρώτα τελειώνει η μπαταρία με τη μία λάμπα. Το πειραματικό αποτέλε-σμα προκαλεί εν δυνάμει γνωστική σύγκρουση , γιατί είναι αντιφατικό με την κοινή αντίληψη ότι η δεύτερη μπαταρία θα τελειώσει πιο γρήγορα, αφού τροφοδοτεί δύο λαμπάκια… ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση… Καταναλωτικό μοντέλο: Γνωστική σύγκρουση (5/5) Εκπ. λογισμικό Φυσική β΄- γ΄ Γυμνασίου > Ηλεκτρισμός> Αντιστάτες σε σειρά και παράλληλα> Πειραματισμός> σελ. 1 Φύλλο εργασίας Μελέτη περίπτωσης

94.  ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση… εποικοδομητική Πειράματα, προσομοιώσεις, μοντέλα Παρατηρήσεις και μετρήσεις Εσωτερικός κόσμος (αισθήσεις) Εξωτερικός κόσμος (φυσικά φαινόμενα, αντικείμενα) «Ιδέες» και αντιλήψεις Φυσικά φαινόμενα, αντικείμενα Κατασκευή γνωστικών δομών (φαινομενολογικές «ιδέες») Προσδοκίες και προβλέψεις Αντίφαση μεταξύ προσδοκιών και πειραματικών μετρήσεων Αναδόμηση- εννοιολογική αλλαγή-οικοδόμηση Γνωστική σύγκρουση

95. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 Για μια εννοιολογική διδακτική προσέγγιση… Οι εναλλακτικές ιδέες παραμένουν Οι εναλλακτικές ιδέες και οι επιστημονικές συνυπάρχουν** Η διδασκαλία ενισχύει εναλλακτικές ιδέες Οι επιστημονικές ιδέες επικρατούν Οι εναλλακτικές ιδέες και οι επιστημονικές συγχέονται* *Οι εναλλακτικές και οι επιστημονικές χρησιμοποιούνται αδιάκριτα **Οι επιστημονικές ιδέες χρησιμοποιούνται μόνο στο σχολείο 

96. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Νίκος Παπασταματίου ● Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών ● Απρίλιος 2011 http://www.youtube.com/watch?v=3LtD-uvnWPY&feature=player_embedded 

97. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚ