phẫu thuật các khối u lành tính vùng hàm mặt

L/O/G/O
PHẪU THUẬT CÁC
KHỐI U LÀNH
TÍNH VÙNG HÀM
MẶT
Nhóm 3, 4

www.themegallery.com
I. Đại cương
NHẮC LẠI BÀI CŨ:
Thế nào là u lành tính?

I. Đại cương
 U là khối mô phát triển bất thường, sinh sản
thừa, tăng trưởng quá mức, không đồng bộ với
các mô hình bình thường của cơ thể
 U lành tính:
• Tế bào tân sinh vẫn còn giữ được tính chất ,
hình dạng của tế bào mẹ, chỉ rối loạn về số
lượng và sự sắp xếp.
• Ít nguy hiểm, phát triển chậm, có giới hạn,
không tái phát khi cắt bỏ, gây chèn ép chứ
không phá hủy các bộ phận lân cận

II. Phân loại & bản chất mô học

U men
Phát sinh từ tế bào biểu mô
của cơquan tạo men, biểu
mô Malassez, biểu mô của
các nang quanh thân răng
Hình lưới với các tế bào BM
bao xung quanh chất nền
• U xê măng
Do sự tăng sinh của lớp
cement
• U răng
Là u hỗn hợp, do sự tăng
sinh của biểu mô và mô liên
kết cho ra những tế bào tạo
ngà và tạo men -> sự thành
lập men ngà trong u
Ngà răng bị khử khoáng và
những khoảng trống của
men răng bị khử khoáng
nằm lộn xộn cùng với chất
nền men răng.

U tế bào gai
• Do sự tăng sản của tế
bào gai

U lợi
• Do sự tăng sản của tế
bào biểu mô lợi,mô liên
kết lợi

U xơ

U mỡ

U hỗn hợp tuyến nước
bọt
• Do sự tăng sinh của tế
bào biểu mô nang, biểu
mô ống tuyến và tổ chức
đệm liên kết (xơ, sụn)

U máu
• Là một dị dạng hoặc tăng
sinh của mạch máu

U bạch mạch
• Là 1 dị dạng bẩm sinh
của bạch mạch, thuộc
loại không hoạt động
• Thể đơn giản
• Thể hang
• Thể nang

• u xơ xương hóa:
GIỐNG LOẠN SẢN XƠ, LÀ TỔ
CHỨC U LÀNH
• U XƯƠNG DẠNG XƯƠNG:
ÍT GẶP Ở X HÀM DƯỚI
U xương
U xơ xương hóa
U xương dạng
xương
U xương
thực

III. Nguyên tắc phẫu thuật
phần mềm:
Cắt hình thoi
Cắt theo nếp nhăn nếu ở da
Có khâu nếu dùng dao thường
xương:
ránh làm cháy xương
ránh để lại xương bén nhọn

IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
1. U men
a) Lâm sàng: có 4 thể
• U nguyên bào men
đơn giản
• U men dạng tuyến
• U men hắc tố
• U biểu mô canxi hóa

1. U men
a) Lâm sàng: hay gặp nhất là u
nguyên bào men đơn giản:
• Thường gặp ở cành ngang XHD
• Phát triển to dần
• Răng ở trên u lung lay
• Dấu bóng nhựa
• Có khi gây loét, nhiễm trùng
• X quang: hình nang nhiều buồng
• Chọc hút: nước vàng chanh, hạt
cholesterol

1. U men
b) Phẫu thuật: 3 phương pháp:
 Phương pháp bóc tách lấy toàn bộ u
 Phương pháp cắt u và một phần xương hàm
xung quanh
 Phương pháp cắt đoạn xương hàm

1. U men
b) Phẫu thuật: PHƯƠNG PHÁP 1
 Bóc tách lấy toàn bộ u:
• Sau khi mở xương, dùng thìa nạo lấy u
• Phương pháp này dễ tái phát (20-30%) vì
không lấy hết tế bào u

1. U men
b) Phẫu thuật: PP THỨ 2
 Phương pháp cắt u và một phần xương hàm
xung quanh
• Sau khi rạch phần mềm, đi đường trong miệng ở
ngách lợi nếu u nhỏ, đường ngoài miệng nếu u to
• Tới xương hàm, dùng mũi khoang tròn khoan
nhiều lỗ hình chữ nhật cách u 0.5cm, dùng mũi
khoan trụ nối các lỗ lại với nhau
• Lấy toàn bộ u cùng với 1 phần xương hàm lành

 Phương pháp cắt đoạn xương hàm
• Khi u lớn đã xâm lấn hết bề ngang xương
hàm->cắt đoạn đứt rời xương hàm,hai đầu
cắt cách u 0.5 cm
• Cần có kế hoạch chế tạo phương tiện giữ
chỗ và cố định nối 2 đầu xương gãy hoặc
kế hoạch ghép xương tức thời đảm bảo
chức năng ăn nhai thẩm mĩ cho bệnh nhân
1. U men: PP THỨ 3

2. U xê măng
a) Lâm sàng:
• Ít gặp, ở người lớn tuổi,
khu trú ở vùng răng
cửa, răng cối lớn dưới
• Do khi nhổ răng gãy
chân không lấy lên
được
• Tình cờ chụp phim x
quang phát hiện được
U CEMENT GIAI ĐOẠN 1

2. U xê măng
b) Phẫu thuật:
• Sau khi rạch niêm mạc, mở xương vào u
• Dùng mũi khoan và cây nạo lấy toàn bộ u
• Khi lấy ra trên đại thể u không nhẵn, lấm tấm,
không rắn như tổ chức men (u răng) nhưng
cứng hơn tổ chức xương

3. U răng
a) Lâm sàng: có 2 thể
 U răng phức hợp
• Khối cản quang
không đều đặn
• Không có dạng răng
• Không có bọc và
ranh giới với xung
quanh không rõ
 U răng đa hợp
• Khối cản quang đều
đặn
• Có dạng răng
• Có ranh giới rõ với tổ
chức xung quanh

3. U răng
b) Phẫu thuật:
 Sau khi tạo vạt, mở xương, đến u thì dùng
thìa nạo, đục, mũi khoan lấy u
 Cố gắng đừng để sót u
U RĂNG
PHỨC
HỢP
U RĂNG ĐA HỢP

4. Phẫu thuật u tế bào gai
a)Khu trú: thường gặp ở lưỡi, niêm mạc má,
môi, vòm miệng
b)Lâm sàng:
• Nhỏ, có chân
• Giống bông cải, nếu nằm dưới 1 hàm giả, nó
bị đè xuống và có hình dẹt
• Hay chảy máu, không đau
• Sau khi cắt dễ tái phát

c)Phẫu thuật:
• Gây tê dưới đáy khối u với xyclocaine 2%
• Dùng dao mổ rạch quanh khối u theo hình
thoi, cách u 1-3mm
• Dùng kéo đầu cong tù cắt bỏ u hết đáy của
nó
• Dùng kẹp chaput nhỏ hay allis kẹp vào đầu
thoi nhấc u lên cao kẽ dễ cắt bỏ phần đáy u

c)Phẫu thuật:
 u nhỏ ở lưỡi hay niêm mạc má: thường khâu
đóng vết mổ
 U nhỏ ở vòm miệng: có thể đặt băng phẫu
thuật nha chu. Sau đó nếu có hàm giả thì
dùng hàm giả che phủ bên ngoài. Nếu không
thì đặt gạt lên vết mổ cũ rồi dùng chỉ luồn qua
kẽ răng để giữ gạt

5. Phẫu thuật u lợi, phì đại lợi:
A. U lợi
a)Khu trú: thường ở vùng nướu viền cổ răng
cối lớn nhỏ trên
b)Lâm sàng:
• có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nữ> nam, liên
quan đến nội tiết tố và kích thích tại chỗ
• U phát triển ở bờ nướu, từ kẽ răng, to dần và
có hình giọt nước, có cuống khi u to khoảng
1cm

A. U lợi
b) Phẫu thuật:
• Gây tê tại chỗ
• Dùng dao điện hoặc dao thường cắt vòng quanh
cuống u, cách u 1cm đến tận xương
• Nếu u ăn sâu vào ổ răng hay vào xương thì cần nạo
sạch và đốt điện hay đốt bằng ax tricloacetic để
chống sót u
• Nhiều khi cần nhổ răng, nạo sạch ổ răng để lấy hết u

B. Phì đại lợi
a)Khu trú:
• Ở người không còn răng: trên sống hàm
• Ở người còn răng: phát triển từ viền cổ răng
b)Lâm sàng
• ở người già không còn răng: gây mào sống hàm di
động
• ở thanh thiếu niên: che lấp răng, di chuyển răng làm
thưa kẽ răng

B. Phì đại lợi
c) Phẫu thuật:
• Mào sống hàm di động: cắt hình quả trám, khâu
kín 2 mép vết mổ
• phì đại lợi ở thanh thiếu niên: cắt vòng tới quá
viền cổ răng, dùng băng nha chu băng lại

6. Phẫu thuật u hỗn hợp tuyến mang tai
a)Lâm sàng:
• U nằm trước nắp tai, hơi thấp một chút
• Giai đoạn đầu: u nhỏ (2-3cm), gồ dưới da, sờ
chắc, di động dễ
• Giai đoạn toàn phát: u lớn (>5cm), sờ có chỗ
mềm, chỗ rắn
• Giai đoạn thoái hóa: có loét, đau, liệt dây
thần kinh mặt

6. Phẫu thuật u hỗn hợp tuyến mang tai
b) Phẫu thuật
• Rạch theo đường redon, quanh trước tai,
vòng xuống bờ dưới xương hàm
• Dùng kéo cong nhỏ đầu tù, bóc tách lấy toàn
bộ u
• Khi u nhỏ cố gắng bảo toàn dây thần kinh VII,
khi u lớn, đã thoái hóa thì cắt tuyến và dây
thần kinh VII

7. Phẫu thuật u xơ và u mỡ phần mềm
a) Lâm sàng:
• Hay gặp ở má, da trán
• U có ranh giới và vỏ bọc rõ, di động dễ
• Sờ mềm nếu là u mỡ, chắc nếu là u xơ
U MỠ

7. Phẫu thuật u xơ và u mỡ phần mềm
b) Phẫu thuật
• Cố gắng đi đường trong miệng, nếu rạch
ngoài mặt thì theo các nếp nhăn tự nhiên để
bảo toàn thẩm mĩ
• Dùng kéo đầu tù bóc tách, lấy toàn bộ u
• Khâu đóng vết mổ sau khi cầm máu kĩ

8. Phẫu thuật u mạch máu và u bạch
mạch:
a)Lâm sàng: theo quan điểm huyết động học:

8. Phẫu thuật u mạch máu và u bạch
mạch:
b) Phẫu thuật:
• Phẫu thuật làm tắc
mạch nuôi dưỡng: tìm
cách vào động mạch
nuôi dưỡng bằng ống
thông catheter tổ chức
cơ hay vật nhân tạo
làm tắc nghẽ mạch nuôi
dưỡng u
 Khâu xơ hóa hay
khâu luồn khối u:
•Dùng chỉ cagut khâu
vòng qua lại dưới và
xung quanh u
• Thắt nút làm hạn chế
lưu thông máu gây xơ
hóa
 Phẫu thuật cắt một
phần hay toàn bộ u
 Phẫu thuật lạnh bằng
nitơ lỏng gây bỏng:
• Độ lạnh tới -196 độ C
• Là phương pháp tốt
nhất chỉ định cho các u
máu ở những nơi khó
mổ như sàn miệng,
gốc lưỡi, trẻ em

9. Phẫu thuật u xơ xương hóa
a) Lâm sàng:
• Gặp ở thanh thiếu niên
• Phát triển chậm, không nhiễm trùng
• Khi u to làm phồng ngách lợi: sờ chắc, ko có
dấu bóng nhựa
• X quang: hình hủy xương ranh giới rõ
• Chọc dò: không hút dc gì

9. Phẫu thuật u xơ xương hóa
b) Phẫu thuật:
• Sau khi rạch phần mềm, mở xương
• Dùng cây nạy và thìa nạo lấy u
• Tổ chức u màu trắng chắc

10. Phẫu thuật u xương xương hàm
a) Lâm sàng:
• Gặp ở người trẻ, hàm trên> hàm dưới, nữ>nam
• Khởi đầu thầm lặng. Phát triển to dần làm biến
dạng mặt
• Không đau, không nhiễm trùng
• Không có dấu bóng nhựa
• X quang: hình cản quang đậm hơn xương, ranh
giới không rõ

10. Phẫu thuật u xương xương hàm
b) Phẫu thuật:
• Chỉ đẻo gọt bớt u cho cân đối khuôn mặt theo
nhu cầu thẩm mỹ

V. Chăm sóc hậu phẫu
• Chăm sóc vết mổ (chủ yếu)
• Theo dõi đối với những u có khả năng tái
phát

phẫu thuật các khối u lành tính vùng hàm mặt

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to phẫu thuật các khối u lành tính vùng hàm mặt

Similar to phẫu thuật các khối u lành tính vùng hàm mặt (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

phẫu thuật các khối u lành tính vùng hàm mặt