Muhasebeye Giriş

Onur KANGAL / www.ticaribilgi.com

Onur KANGAL

Bu Bölümde
Değinilecek
Konular


Muhasebe Nedir?
• Ekonomik faaliyetlerde bulunan tüm kuruluşların mali
nitelikteki işlemleri ve olayları para ile ifade edilmiş şekilde
kaydeden, sınıflandıran, özetleyerek rapor eden ve
sonuçlarını yorumlayan ve analiz eden bir bilim dalıdır.

• Muhasebe işletme içerisindeki para ile ifade edilebilen
değerleri ölçme-ölçümleme bilimidir.

• Muhasebe bir hak, hukuk ve hakemlik mesleğidir. Tarafların
(Alıcılar, satıcılar, devlet, çalışanlar, ortaklar, işletme
sahipleri ) birbirleri nezdinde doğan haklarını tam ve doğru
bir şekilde kaydederek, ölçülmesini ve raporlanmasını
sağlar.


Muhasebenin Amacı
• İşletmenin sahip olduğu kıymetlerin tespitini sağlar

• İşletmede meydana gelen dönem içi faaliyetlerle, dönem sonunda ulaşılan
sonuçların anlaşılmasını kolaylaştırır.

• İşletme ile iş yapan üçüncü şahısların ekonomik ve sosyal durumlarının bilinmesini
sağlar.

• Üçüncü şahıslarla işletme arasında meydana gelen hukuki anlaşmazlıklarda delil
teşkil eder.

• İşletmede çalışan personel ve görevlilerin suistimaline karşı işletme varlığını korur.

• İşletme sahibinin vergi karşısındaki durumunu hesap üzerinden kontrol edilip
incelenmesini sağlar


Muhasebenin Faydaları
• Muhasebe işletmenin mali durumu, verimliliği hakkında bilgi verir,

• Özellikle imalat yapan kişilerin yaptığı imalatın maliyetinin bilinmesini sağlar,

• İşletme dışındaki kişilerle olan ticari ilişkiler hakkında bilgi verir. Borç alacak
durumunu gösterir,

• İstatistiki bilgilere göre işletmenin geleceğine ait bilgiler verir, dolayısı ile geleceğe
ait programları düzenler,

• Belgeleme özelliği ile ticari anlaşmazlıkların çözümüne yardımcı olur,

• İşletmenin verimi ve karlı mı zararlı mı çalıştığı hakkında bilgi verir,

• İşletme sahiplerinin birçok ticari konuda bilgi sahibi olmalarını sağlar,

• Vergilerin zamanında ve doğru olarak tespit edilmesine yardımcı olur.


Muhasebenin Bilgi Kullanıcıları


Muhasebenin Fonksiyonları
Kaydetme • Günlük Defter

Sınıflandırma • Büyük Defter

Özetleme • Büyük Defter ve Mizan

Raporlama • Finansal Tablolar

Analiz ve Yorum • Finansal Analiz Teknikleri


Muhasebenin Fonksiyonları
• Kaydetme Fonksiyonu: Mali işlemleri belgelere dayanarak muhasebe sistemine
göre muhasebe defterlerine kayıt yapılması aşamasıdır. Muhasebenin en önemli ve
ilk fonksiyonudur. Muhasebe de kayıtlar doğru ve düzgün tutulmadan diğer
fonksiyonların da bir anlamı kalmaz.

• Sınıflandırma Fonksiyonu: Kaydedilen bilgiler belirli zaman aralıklarında derlenip
niteliklerine göre gruplara ayrılır. Böylece farklı nitelikteki ve gruplardaki işlemleri
birbirleri ile karıştırmadan farklı sınıflarda incelenebilir.

• Özetleme Fonksiyonu: Sınıflandırılan işlemler dönem sonlarında toplanarak daha
kolay sonuçlar çıkarabilmek ve yapılan kayıtların kontrolünü sağlamak için özetlenir.

• Raporlama Fonksiyonu: En son olarak raporlama fonksiyonunda
kaydedilen, sınıflandırılan ve özetlenen işlemler mali tablolar aracılığı ile sonuç
aşamasına gelir.


Muhasebenin Temel Kavramları
• • Sosyal Sorumluluk Kavramı
• • Kişilik Kavramı
• • İşletmenin Sürekliliği Kavramı
• • Dönemsellik Kavramı
• • Parayla Ölçülme Kavramı
• • Maliyet Esası Kavramı
• • Tarafsızlık ve Belgelendirme Kavramı
• • Tutarlılık Kavramı
• • Tam Açıklama Kavramı
• • İhtiyatlılık Kavramı
• • Önemlilik Kavramı
• • Özün Önceliği Kavramı


Muhasebenin Kapsamı ve Türleri

Genel (Finansal) Muhasebe
Maliyet Şirketler
Muhasebesi Muhasebesi
Finansal Muhasebe
Yönetim Uzmanlık
Tablolar
Muhasebesi Muhasebeleri Denetimi
Analizi


Muhasebenin Bölümleri
• Genel Muhasebe:İşletmenin parasal işlemlerinin ve sonuçlarının belgelere
dayanarak tarih sırasına göre izlendiği muhasebe türüdür. Diğer adı
finansal muhasebedir. İşletmenin
varlık, kaynak, borç, alacak, gelir, gider, kâr ve zararı genel muhasebe
sayesinde öğrenilir. Finansal Muhasebe olarak da adlandırılır.

• Maliyet Muhasebesi: İşletmede üretilen mamül ya da hizmetin maliyet
fiyatının saptanması, işletme giderlerinin denetimi, fiyat incelemeleri ve
satış fiyatlarının belirlenmesinin oluşturduğu muhasebe dalı.

• Yönetim Muhasebesi: Yönetim muhasebesi, işletme yöneticilerine işletme
yönetiminde alacakları kararlarda ihtiyaç duydukları bilgi ve raporları
düzenleyen, yorumlayan, denetim olanağı saağlayan muhasebe dalı.
Yöneticilere işletmenin geleceği ile ilgili karar vermede yardımcı olur.


Genel Olarak Muhasebe Süreci

Belge Kaydetme Sınıflandırma

Analiz ve
Raporlama Özetleme
Yorum

Muhasebe Süreci

Bu Bölümde
Değinilecek
Konular


VARLIKLAR VE KAYNAKLAR
• VARLIKLAR: Bir işletmenin sahip olduğu ve gelecekteki faaliyetlerinde
yararlı olmasını beklediği ekonomik unsurlardır.
Varlıklar mal, bina, makine gibi fiziksel yapıya sahip oldukları
gibi, haklar, şerefiyeler, alacaklar gibi fiziksel yapıya sahip olmayan
varlıklardan oluşur.

1. Dönen Varlıklar: İşletmenin faaliyeti dönemi içinde yer alan ve sağladığı
yarar o dönem içinde sona eren varlıklardır.
2. Duran Varlıklar : Satılmak amacıyla alınmayan, işletme faaliyet süreci
içinde birden fazla dönem kullanılabilen ve sağladığı yarar birden fazla
döneme yayılan varlıklardır.


•KAYNAKLAR: İşletme ihtiyaçlarını karşılamak üzere mal ve hizmet üretmek
için gerekli olan ve varlıkların sağlandığı yerleri gösteren gruba kaynak denir.

Kaynaklar ikiye ayrılır:
1. Yabancı Kaynaklar (Borç ve Yükümlülükleri Temsil Eder)
a. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar (Vadesi 1 Yıldan Kısam)
b. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar (Vadesi 1 Yıldan Uzun)
2. Öz Kaynaklar (Sermaye ve Karı Temsil Eder)

Öz Sermaye, Borçlar, Banka Kredileri, Çıkarılmış Tahvil ve
Bonolar, Dönem Net Karı kaynaklara örnek olarak verilebilir.



İşletme kendisine sağlanan kaynaklar kadar varlığa sahip olabileceği için, işletmenin
Varlıkları ve onların sağlandığı kaynaklar birbirine eşittir.

Varlıklar Kaynaklar



İşletme kendisine sağlanan kaynaklar kadar varlığa sahip olabileceği için, işletmenin
Varlıkları ve onların sağlandığı kaynaklar birbirine eşittir.

Borçlar
Varlıklar Özkaynaklar (Yabancı
Kaynaklar)



VARLIKLAR KAYNAKLAR
(Aktif) (Pasif)
Öz
Yabancı
Kaynaklar
Mevcutlar Alacaklar Kaynaklar
(Öz
(Borçlar)
Sermaye)


İktisadî Değerler
VARLIKLAR KAYNAKLAR
Mevcutlar Alacaklar Borçlar Öz Sermaye
Nakit Senetsiz alacak Banka kredisi Ödenmiş Sermaye
Alınan Çek Senetli Alacak (bono, Çıkarılmış Bono Kar Yedekleri
poliçe)
Mevduat Çıkarılmış Tahvil Dönem Net Karı
Ticari Mal Vergi borçları
Arsa Senetsiz borçlar
Bina Senetli borçlar
Makine Verilen Çekler
Taşıt
Demirbaş
Hisse senedi
…..


BİLANÇO DENKLİĞİ
VARLIKLAR = KAYNAKLAR

A İşletmesi 31.12.2012 Tarihli BİLANÇOSU
Aktif Pasif
1. DÖNEN VARLIKLAR 3.KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR

2.DURAN VARLIKLAR 4.UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR

5.ÖZKAYNAKLAR

AKTİF TOPLAMI PASİF TOPLAMI


HESAP Nedir?
• Hesap, bilanço eşitliği üzerindeki her bir
unsurdaki (iktisadi değerdeki) değişiklikleri
takip etmek üzere kullanılan çizelgeye verilen
addır.
• Her varlık ve kaynak unsuru için bu varlık
kaynaklardaki değişimi takip etmek için ayrı bir
HESAP söz konusudur.


HESAP
• Hesabın en üst kısmında hangi varlık veya kaynak
unsuruna ait olduğunu gösteren bir adı bulunur. Borçlu
ve alacaklı taraflarda ise işlemle ilgili (tarih, açıklama,
tutar gibi) bilgilerin yazılacağı sütunlar vardır.
Borç Taraf 100 KASA HS. Alacak Taraf

Ülkemizdeki muhasebe sisteminde, her hesabın aynı zamanda üç haneli bir rakamsal
kodu da bulunmaktadır. Örneğin: 100 KASA HS.


Tekdüzen Hesap Planı
• Maliye Bakanlığı 1992 yılında bir tebliğ* yayınlayarak ulusal
düzeyde tüm işletmelerimizin uygulaması için benzer olay ve
işlemlerde benzer şekilde muhasebeleştirme ve raporlama
yapması için tekdüzen bir muhasebe sistemi ve hesap planı
uygulamasını başlatmıştır.
• Kısaca bu düzenlemelere literatürde Tekdüzen Muhasebe
Sistemi adı verilmektedir.
• Maliye Bakanlığı, Tekdüzen Muhasebe Sistemi ve Hesap Planı
Çerçevesi adı verilen bu düzenlemeyi, bilanço esasına göre
defter tutan bütün gerçek ve tüzel kişilerde 1993 yılında isteğe
bağlı, 1994 yılında ise zorunlu tutmuştur.

*Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği (MSUGT, bilinen adıyla Tekdüzen
Muhasebe Sistemi)


Tek Düzen Hesap Planı
1. Dönen Varlıklar:
1 DÖNEN VARLIKLAR 152- Mamuller
10 Hazır Değerler 153- Ticari Mallar
100- Kasa 157- Diğer Stoklar
101- Alınan Çekler 158- Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı (-)
102- Bankalar 159- Verilen Sipariş Avansları
103- Verilen Çekler Ve Ödeme Emirleri (-) 17 Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Maliyetleri
108- Diğer Hazır Değerler 170- Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Maliyetleri
11 Menkul Kıymetler 179- Taşeronlara Verilen Avanslar
110- Hisse Senetleri 18 Gelecek Aylara Ait Giderler Ve Gelir Tahakkukları
111- Özel Kesim Tahvil , Senet Ve Bonoları 180- Gelecek Aylara Ait Giderler
112- Kamu Kesimi Tahvil , Senet Ve Bonoları 181- Gelir Tahakkukları
118- Diğer Menkul Kıymetler 19 Diğer Dönen Varlıklar
119- Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) 190- Devreden Katma Değer Vergisi
12 Ticari Alacaklar 191- İndirilecek Katma Değer Vergisi
120- Alıcılar 192- Diğer Katma Değer Vergisi
121- Alacak Senetleri 193- Peşin Ödenen Vergiler Ve Fonlar
122- Alacak Senetleri Reeskontu (-) 195- İş Avansları
126- Verilen Depozito Ve Teminatlar 196- Personel Avansları
127- Diğer Ticari Alacaklar 197- Sayım Ve Tesellüm Noksanları
128- Şüpheli Ticari Alacaklar 198- Diğer Çeşitli Dönen Varlıklar
129- Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı (-) 199- Diğer Dönen Varlıklar Karşılığı (-)
13 Diğer Alacaklar
131- Ortaklardan Alacaklar
132- İştiraklerden Alacaklar
133- Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar
135- Personelden Alacaklar
136- Diğer Çeşitli Alacaklar
137- Diğer Alacak Senetleri Reeskontu (-)
138- Şüpheli Diğer Alacaklar
139- Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı (-)
15 Stoklar
150- İlk Madde Ve Malzeme
151- Yarı Mamuller - Üretim


2. Duran Varlıklar:
2 DURAN VARLIKLAR 258- Yapılmakta Olan Yatırımlar
22 Ticari Alacaklar 259- Verilen Avanslar
220- Alıcılar 26 Maddi Olmayan Duran Varlıklar
221- Alacak Senetleri 260- Haklar
222- Alacak Senetleri Reeskontu (-) 261- Şerefiye
226- Verilen Depozito Ve Teminatlar 262- Kuruluş Ve Örgütlenme Giderleri
229- Şüpheli Alacaklar Karşılığı (-) 263- Araştırma Ve Geliştirme Giderleri
23 Diğer Alacaklar 264- Özel Maliyetler
231- Ortaklardan Alacaklar 267- Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar
232- İştiraklerden Alacaklar 268- Birikmiş Amortismanlar (-)
233- Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar 269- Verilen Avanslar
235- Personelden Alacaklar 27 Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar
236- Diğer Çeşitli Alacaklar 271- Arama Giderleri
237- Diğer Alacak Senetleri Reeskontu (-) 272- Hazırlık Ve Geliştirme Giderleri
239- Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı (-) 277- Diğer Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar
24 Mali Duran Varlıklar 278- Birikmiş Tükenme Payları (-)
240- Bağlı Menkul Kıymetler 279- Verilen Avanslar
241- Bağlı Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) 28 Gelecek Yıllara Ait Giderler Ve Gelir Tahakkukları
242- İştirakler 280- Gelecek Yıllara Ait Giderler
243- İştiraklere Sermaye Taahhütleri (-) 281- Gelir Tahakkukları
244- İştirakler Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) 29 Diğer Duran Varlıklar
245- Bağlı Ortaklıklar 291- Gelecek Yıllarda İndirilecek Katma Değer Vergisi
246- Bağlı Ortaklıklara Sermaye Taahhütleri (-) 292- Diğer Katma Değer Vergisi
247- Bağlı Ortaklıklar Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) 293- Gelecek Yıllar İhtiyacı Stoklar
248- Diğer Mali Duran Varlıklar 294- Elden Çıkarılacak Stoklar Ve Maddi Duran Varlıklar
249- Diğer Mali Duran Varlıklar Karşılığı (-) 295- Peşin Ödenen Vergiler Ve Fonlar
25 Maddi Duran Varlıklar 297- Diğer Çeşitli Duran Varlıklar
250- Arazi Ve Arsalar 298- Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı (-)
251- Yer Altı Ve Yer Üstü Düzenleri 299- Birikmiş Amortismanlar (-)
252- Binalar
253- Tesis , Makine Ve Cihazlar
254- Taşıtlar
255- Demirbaşlar
256- Diğer Maddi Duran Varlıklar
257- Birikmiş Amortismanlar (-)


3. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar:
3 KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 37 Borç Ve Gider Karşılıkları
30 Mali Borçlar 370- Dönem Karı Vergi Ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları
300- Banka Kredileri 371- Dönem Karının Peşin Ödenen Vergi Ve Diğer Yükümlülükleri (-)
303- Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri Ve Faizleri 372- Kıdem Tazminatı Karşılığı
304- Tahvil Anapara Borç , Taksit Ve Faizleri 373- Maliyet Giderleri Karşılığı
305- Çıkarılmış Bonolar Ve Senetler 379- Diğer Borç Ve Gider Karşılıkları
306- Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler 38 Gelecek Aylara Ait Gelirler Ve Gider Tahakkukları
308- Menkul Kıymetler İhraç Farkı (-) 380- Gelecek Aylara Ait Gelirler
309- Diğer Mali Borçlar 381- Gider Tahakkukları
32 Ticari Borçlar 39 Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
320- Satıcılar 391- Hesaplanan KDV
321- Borç Senetleri 392- Diğer KDV
322- Borç Senetleri Reeskontu (-) 393- Merkez Ve Şubeler Cari Hesabı
326- Alınan Depozito Ve Teminatlar 397- Sayım Ve Tesellüm Fazlaları
329- Diğer Ticari Borçlar 399- Diğer Çeşitli Yabancı Kaynaklar
33 Diğer Borçlar
331- Ortaklara Borçlar
332- İştiraklere Borçlar
333- Bağlı Ortaklıklara Borçlar
335- Personele Borçlar
336- Diğer Çeşitli Borçlar
337- Diğer Borç Senetleri Reeskontu (-)
34 Alınan Avanslar
340- Alınan Sipariş Avansları
349- Alınan Diğer Avanslar
35 Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Hakedişleri
350- Projesi Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Hakediş Bedelleri
36 Ödenecek Vergi Ve Diğer Yükümlülükler
360- Ödenecek Vergi Ve Fonlar
361- Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri
368- Vadesi Geçmiş Ertelenmiş Veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yük.
369- Ödenecek Diğer Yükümlülükler


4. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar:
4 UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
40 Mali Borçlar
400- Banka Kredileri
405- Çıkarılmış Tahviller
407- Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler
408- Menkul Kıymetler İhraç Farkı (-)
409- Diğer Mali Borçlar
42 Ticari Borçlar
420- Satıcılar
421- Borç Senetleri
422- Borç Senetleri Reeskontu (-)
426- Alınan Depozito Ve Teminatlar
429- Diğer Ticari Borçlar
43 Diğer Borçlar
438- Kamuya Olan Ertelenmiş Veya Taksitlendirilmiş Borçlar
44 Alınan Avanslar
47 Borç Ve Gider Karşılıkları
472- Kıdem Tazminatı Karşılığı
479- Diğer Borç Ve Gider Karşılıkları
48 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Ve Gider Tahakkukları
480- Gelecek Yıllara Ait Gelirler
481- Gider Tahakkukları
49 Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
492- Gelecek Yıllara Ertelenen Veya Terkin Edilecek Katma Değer Vergisi
493- Tesise Katılma Payları
499- Diğer Çeşitli Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar


5. Öz Kaynaklar:
5 ÖZ KAYNAKLAR
50 Ödenmiş Sermaye
500- Sermaye
501- Ödenmemiş Sermaye (-)
52 Sermaye Yedekleri
520- Hisse Senetleri İhraç Primleri
521- Hisse Senedi İptal Karları
522- M.D.V. Yeniden Değerleme Artışları
523- İştirakler Yeniden Değerleme Artışları
524- Maliyet Bedeli Artışları Fonu
529- Diğer Sermaye Yedekleri
54 Kar Yedekleri
540- Yasal Yedekler
541- Statü Yedekleri
542- Olağanüstü Yedekler
548- Diğer Kar Yedekleri
549- Özel Fonlar
57 Geçmiş Yıllar Karları
570- Geçmiş Yıllar Karları
58 Geçmiş Yıllar Zararları (-)
580- Geçmiş Yıllar Zararları
59 Dönem Net Karı (Zararı)
590- Dönem Net Karı
591- Dönem Net Zararı (-)


6. Gelir Tablosu Hesapları
6 GELİR TABLOSU HESAPLARI 65 Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider Ve Zararlar (-)
60 Brüt Satışlar 653- Komisyon Giderleri (-)
600- Yurtiçi Satışlar 654- Karşılık Giderleri (-)
601- Yurtdışı Satışlar 655- Menkul Kıymet Satış Zararları (-)
602- Diğer Gelirler 656- Kambiyo Zararları (-)
61 Satış İndirimleri (-) 657- Reeskont Faiz Giderleri (-)
610- Satıştan İadeler (-) 659- Diğer Olağan Gider Ve Zararlar (-)
611- Satış İskontoları (-) 66 Finansman Giderleri (-)
612- Diğer İndirimler (-) 660- Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
62 Satışların Maliyeti (-) 661- Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
620- Satılan Mamuller Maliyeti (-) 67 Olağandışı Gelir Ve Karlar
621- Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 671- Önceki Dönem Gelir Ve Karları
622- Satılan Hizmet Maliyeti (-) 679- Diğer Olağandışı Gelir Ve Karları
623- Diğer Satışların Maliyeti (-) 68 Olağandışı Gider Ve Zararlar (-)
63 Faaliyet Giderleri (-) 680- Çalışmayan Kısım Gider Ve Zararları (-)
630- Araştırma Ve Geliştirme Giderleri (-) 681- Önceki Dönem Gider Ve Zararları (-)
631- Pazarlama , Satış Ve Dağıtım Giderleri (-) 689- Diğer Olağandışı Gider Ve Zararlar (-)
632- Genel Yönetim Giderleri (-) 69 Dönem Net Karı (Zararı)
64 Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir Ve Kârları 690- Dönem Karı Veya Zararı
640- İştiraklerden Temettü Gelirleri 691- Dönem Karı Vergi Ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları (-)
641- Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri 692- Dönem Net Karı Veya Zararı
642- Faiz Gelirleri
643- Komisyon Gelirleri
644- Konusu Kalmayan Karşılıklar
645- Menkul Kıymet Satış Karları
646- Kambiyo Karları
647- Reeskont Faiz Gelirleri
649- Faaliyetle İlgili Diğer Gelir Ve Kârlar


7. Maliyet Hesapları
7 MALİYET HESAPLARI (7/A SEÇENEĞİ) 77 Genel Yönetim Giderleri
70 Maliyet Muhasebesi Bağlantı Hesapları 770- Genel Yönetim Giderleri
700- Maliyet Muhasebesi Bağlantı Hesabı 771- Genel Yönetim Giderleri Yansıtma Hesabı
701- Maliyet Muhasebesi Yansıtma Hesabı 772- Genel Yönetim Gider Farkları Hesabı
71 Direkt İlk Madde Ve Malzeme Giderleri 78 Finansman Giderleri
710- Direkt İlk Madde Ve Malzeme Giderleri 780- Finansman Giderleri
711- Direkt İlk Madde Ve Malzeme Yansıtma Hesabı 781- Finansman Giderleri Yansıtma Hesabı
712- Direkt İlk Madde Ve Malzeme Fiyat Farkı 782- Finansman Giderleri Fark Hesabı
713- Direkt İlk Madde Ve Malzeme Miktar Farkı 79 GİDER ÇEŞİTLERİ (7/B SEÇENEĞİ)
72 Direkt İşçilik Giderleri 790- İlk Madde Ve Malzeme Giderleri
720- Direkt İşçilik Giderleri 791- İşçi Ücret Ve Giderleri
721- Direkt İşçilik Giderleri Yansıtma Hesabı 792- Memur Ücret Ve Giderleri
722- Direkt İşçilik Ücret Farkları 793- Dışarıdan Sağlanan Fayda Ve Hizmetler
723- Direkt İşçilik Süre (Zaman) Farkları 794- Çeşitli Giderler
73 Genel Üretim Giderleri 795- Vergi , Resim Ve Harçlar
730- Genel Üretim Giderleri 796- Amortismanlar Ve Tükenme Payları
731- Genel Üretim Giderleri Yansıtma Hesabı 797- Finansman Giderleri
732- Genel Üretim Giderleri Bütçe Farkları 798- Gider Çeşitleri Yansıtma Hesabı
733- Genel Üretim Giderleri Verimlilik Farkları 799- Üretim Maliyet Hesabı
734- Genel Üretim Giderleri Kapasite Farkları
74 Hizmet Üretim Maliyeti
740- Hizmet Üretim Maliyeti
741- Hizmet Üretim Maliyeti Yansıtma Hesabı
742- Hizmet Üretim Maliyeti Fark Hesapları
75 Araştırma Ve Geliştirme Giderleri
750- Araştırma Ve Geliştirme Giderleri
751- Araştırma Ve Geliştirme Giderleri Yansıtma Hesabı
752- Araştırma Ve Geliştirme Gider Farkları
76 Pazarlama Satış Ve Dağıtım Giderleri
760- Pazarlama Satış Ve Dağıtım Giderleri
761- Pazarlama Satış Ve Dağıtım Giderleri Yansıtma Hesabı
762- Pazarlama Satış Ve Dağıtım Giderleri Fark Hesabı


8. Serbest Hesaplar
Maliye Bakanlığı İzni İle Oluşturularak Kullanılabilecek Hesaplardır.

9. Nazım Hesapları
Nazım Hesapları İşletmenin değerleri olmayıp ancak takip edilmesi gerekli işlemler için kullanılır.


Hesapla İlgili Kavramlar
KASA HS.
74 000 6 000
16 000
Borç Tarafı Top. 90 000 Alacak Tarafı Top. 6 000
Borç Kalanı 84 000

BANKA KREDİLERİ HS.
14 000 26 000
34 000
46 000 Alacak Kalanı


Hesaplardan Finansal Tablolara
KASA HS.
74 000 6 000
16 000
Borç Kalanı 84 000

İşletmede gerçekleştirilen ve parayla ölçülebilen her türlü işlem tek düzen hesap planı
içerisinde ilgili hesapların altına işlenir. Her bir işlem en az iki hesabın altında işlem
görür.

Tek düzen hesap planındaki hesapların bakiyeleri dönem sonu finansal tablolara
aktarılarak işletme hakkında sağlıklı raporlara ulaşılabilir.

Hesapları detaylandırmadan, bu hesapların işlenmesi sonucu işletme hakkında
oluşturulan finansal tablolara nasıl yansıyacağına bakalım şimdi.

Burada öncelikle Finansal Tabloların neler olduğuna bakalım:


Finansal Tablolar
Temel Ek
Fon Akım
Bilanço
Tablosu

Gelir Nakit Akım
Tablosu Tablosu

Özkaynak
Değişim

Kar
Dağıtım


FİNANSAL TABLOLAR
• Finansal tablolar; düzenlendiği tarihte işletmelerin varlıklarını,
yükümlülüklerini, faaliyet dönemi sonu itibarıyla kâr veya zarar gibi
işletmenin mali durumunu gösteren tablolardır.

• Finansal tablolar, finansal tabloları kullanan farklı taraflara işletmenin;
• Varlıkları,
• Borçları,
• Öz kaynakları
• Gelirleri ve giderleri (kârlar ve zararlar dâhil)
• Ortakların ortak olmaları sebebiyle yaptıkları parasal katkıları veya
ortaklara yapılan dağıtımları ve
• Nakit akışları hakkında bilgiler sunmaktadır.


Hesap Türleri

Hesaplar

Bilanço Gelir Tablosu
Hesapları Hesapları

Varlık Kaynak Gelir Gider
Hesapları Hesapları Hesapları Hesapları

1 ve 2 ile Başlayan 3,4 ve 5 ile Başlayan 6 ile Başlayan 6 ile Başlayan ve
Hesaplar Hesaplar Hesaplar Sonunda (-) işareti
Bulunan Hesaplar


1. BİLANÇO
(Finansal Durum Tablosu)

• Bilanço, işletmenin belli bir tarihteki varlıklarını ve bu
varlıkların sağlandığı kaynaklarını gösteren mali bir tablodur.
Bilanço muhasebe sisteminin en önemli tablolarından biridir.
Bilanço işletmeler açısından son derece fayda sağlamaktadır.
Bilançonun biçiminde dört bölüm bulunmaktadır.

- Bilanço başlığı
- Aktif tarafı
- Pasif tarafı
- Bilanço dipnotları


Bilanço Hesapları
Aktif BİLANÇO Pasif
100 Kasa Hesabı 300 Banka Kredileri Hesabı
101 Alınan Çekler Hesabı 321 Borç Senetleri Hesabı
153 Ticari Mallar Hesabı
191 İndirilecek KDV Hesabı 4.UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
400 Banka Kredileri Hesabı
2.DURAN VARLIKLAR 420 Satıcılar Hesabı
252 Binalar Hesabı
255 Demirbaşlar Hesabı 5.ÖZKAYNAKLAR
500 Sermaye Hesabı
501 Ödenmemiş Sermaye Hesabı


1. Dönen Varlıklar
252 Binalar Hesabı
500 Sermaye Hesabı
Dönen Varlıklar: İşletmenin faaliyeti dönemi içinde yer alan ve sağladığı yarar o dönem içinde sona
eren varlıklardır. Dönen Varlık Hesaplarının Kodları 1 ile başlar.


Dönen Varlık Hesapları
1. Dönen Varlıklar:
1 DÖNEN VARLIKLAR 152- Mamuller
10 Hazır Değerler 153- Ticari Mallar
100- Kasa 157- Diğer Stoklar
101- Alınan Çekler 158- Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı (-)
102- Bankalar 159- Verilen Sipariş Avansları
103- Verilen Çekler Ve Ödeme Emirleri (-) 17 Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Maliyetleri
108- Diğer Hazır Değerler 170- Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Maliyetleri
11 Menkul Kıymetler 179- Taşeronlara Verilen Avanslar
110- Hisse Senetleri 18 Gelecek Aylara Ait Giderler Ve Gelir Tahakkukları
111- Özel Kesim Tahvil , Senet Ve Bonoları 180- Gelecek Aylara Ait Giderler
112- Kamu Kesimi Tahvil , Senet Ve Bonoları 181- Gelir Tahakkukları
118- Diğer Menkul Kıymetler 19 Diğer Dönen Varlıklar
119- Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) 190- Devreden Katma Değer Vergisi
12 Ticari Alacaklar 191- İndirilecek Katma Değer Vergisi
120- Alıcılar 192- Diğer Katma Değer Vergisi
121- Alacak Senetleri 193- Peşin Ödenen Vergiler Ve Fonlar
122- Alacak Senetleri Reeskontu (-) 195- İş Avansları
126- Verilen Depozito Ve Teminatlar 196- Personel Avansları
127- Diğer Ticari Alacaklar 197- Sayım Ve Tesellüm Noksanları
128- Şüpheli Ticari Alacaklar 198- Diğer Çeşitli Dönen Varlıklar
129- Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı (-) 199- Diğer Dönen Varlıklar Karşılığı (-)
13 Diğer Alacaklar
131- Ortaklardan Alacaklar
132- İştiraklerden Alacaklar
133- Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar
135- Personelden Alacaklar
136- Diğer Çeşitli Alacaklar
137- Diğer Alacak Senetleri Reeskontu (-)
138- Şüpheli Diğer Alacaklar
139- Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı (-)
15 Stoklar
150- İlk Madde Ve Malzeme
151- Yarı Mamuller - Üretim


2. Duran Varlıklar
252 Binalar Hesabı
500 Sermaye Hesabı
Duran Varlıklar: Satılmak amacıyla alınmayan, faaliyet dönemi içinde birden fazla dönem
kullanılabilen ve sağladığı yarar birden fazla döneme yayılan varlıklar. Duran Varlık Hesaplarının
Kodları 2 ile başlar.


Duran Varlık Hesapları
2. Duran Varlıklar:
2 DURAN VARLIKLAR 258- Yapılmakta Olan Yatırımlar
22 Ticari Alacaklar 259- Verilen Avanslar
220- Alıcılar 26 Maddi Olmayan Duran Varlıklar
221- Alacak Senetleri 260- Haklar
222- Alacak Senetleri Reeskontu (-) 261- Şerefiye
226- Verilen Depozito Ve Teminatlar 262- Kuruluş Ve Örgütlenme Giderleri
229- Şüpheli Alacaklar Karşılığı (-) 263- Araştırma Ve Geliştirme Giderleri
23 Diğer Alacaklar 264- Özel Maliyetler
231- Ortaklardan Alacaklar 267- Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar
232- İştiraklerden Alacaklar 268- Birikmiş Amortismanlar (-)
233- Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar 269- Verilen Avanslar
235- Personelden Alacaklar 27 Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar
236- Diğer Çeşitli Alacaklar 271- Arama Giderleri
237- Diğer Alacak Senetleri Reeskontu (-) 272- Hazırlık Ve Geliştirme Giderleri
239- Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı (-) 277- Diğer Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar
24 Mali Duran Varlıklar 278- Birikmiş Tükenme Payları (-)
240- Bağlı Menkul Kıymetler 279- Verilen Avanslar
241- Bağlı Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) 28 Gelecek Yıllara Ait Giderler Ve Gelir Tahakkukları
242- İştirakler 280- Gelecek Yıllara Ait Giderler
243- İştiraklere Sermaye Taahhütleri (-) 281- Gelir Tahakkukları
244- İştirakler Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) 29 Diğer Duran Varlıklar
245- Bağlı Ortaklıklar 291- Gelecek Yıllarda İndirilecek Katma Değer Vergisi
246- Bağlı Ortaklıklara Sermaye Taahhütleri (-) 292- Diğer Katma Değer Vergisi
247- Bağlı Ortaklıklar Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) 293- Gelecek Yıllar İhtiyacı Stoklar
248- Diğer Mali Duran Varlıklar 294- Elden Çıkarılacak Stoklar Ve Maddi Duran Varlıklar
249- Diğer Mali Duran Varlıklar Karşılığı (-) 295- Peşin Ödenen Vergiler Ve Fonlar
25 Maddi Duran Varlıklar 297- Diğer Çeşitli Duran Varlıklar
250- Arazi Ve Arsalar 298- Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı (-)
251- Yer Altı Ve Yer Üstü Düzenleri 299- Birikmiş Amortismanlar (-)
252- Binalar
253- Tesis , Makine Ve Cihazlar
254- Taşıtlar
255- Demirbaşlar
256- Diğer Maddi Duran Varlıklar
257- Birikmiş Amortismanlar (-)


3. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
252 Binalar Hesabı
500 Sermaye Hesabı
Kısa Vadeli Yabancı K: Bir yıl ya da daha kısa süre içinde ödenmesi gereken borçların bulunduğu
hesap grubudur. . Kısa Vadeli Yabancı Kaynak esaplarının Kodları 3 ile başlar.


Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Hesapları
3. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar:
3 KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 37 Borç Ve Gider Karşılıkları
30 Mali Borçlar 370- Dönem Karı Vergi Ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları
300- Banka Kredileri 371- Dönem Karının Peşin Ödenen Vergi Ve Diğer Yükümlülükleri (-)
303- Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri Ve Faizleri 372- Kıdem Tazminatı Karşılığı
304- Tahvil Anapara Borç , Taksit Ve Faizleri 373- Maliyet Giderleri Karşılığı
305- Çıkarılmış Bonolar Ve Senetler 379- Diğer Borç Ve Gider Karşılıkları
306- Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler 38 Gelecek Aylara Ait Gelirler Ve Gider Tahakkukları
308- Menkul Kıymetler İhraç Farkı (-) 380- Gelecek Aylara Ait Gelirler
309- Diğer Mali Borçlar 381- Gider Tahakkukları
32 Ticari Borçlar 39 Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
320- Satıcılar 391- Hesaplanan KDV
321- Borç Senetleri 392- Diğer KDV
322- Borç Senetleri Reeskontu (-) 393- Merkez Ve Şubeler Cari Hesabı
326- Alınan Depozito Ve Teminatlar 397- Sayım Ve Tesellüm Fazlaları
329- Diğer Ticari Borçlar 399- Diğer Çeşitli Yabancı Kaynaklar
33 Diğer Borçlar
335- Personele Borçlar
34 Alınan Avanslar
35 Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Hakedişleri
350- Projesi Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Hakediş Bedelleri
36 Ödenecek Vergi Ve Diğer Yükümlülükler
360- Ödenecek Vergi Ve Fonlar
361- Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri
368- Vadesi Geçmiş Ertelenmiş Veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yük.
369- Ödenecek Diğer Yükümlülükler


4. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
252 Binalar Hesabı
500 Sermaye Hesabı
Uzun Vadeli Yabancı K: Bir yıldan daha uzun sürede ödenecek borçların bulunduğu hesap
grubudur. Uzun Vadeli Yabancı Kaynak hesaplarının Kodları 4 ile başlar.


Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Hesapları
4. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar:
4 UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
40 Mali Borçlar
400- Banka Kredileri
405- Çıkarılmış Tahviller
407- Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler
408- Menkul Kıymetler İhraç Farkı (-)
409- Diğer Mali Borçlar
42 Ticari Borçlar
420- Satıcılar
421- Borç Senetleri
422- Borç Senetleri Reeskontu (-)
426- Alınan Depozito Ve Teminatlar
429- Diğer Ticari Borçlar
43 Diğer Borçlar
438- Kamuya Olan Ertelenmiş Veya Taksitlendirilmiş Borçlar
44 Alınan Avanslar
47 Borç Ve Gider Karşılıkları
472- Kıdem Tazminatı Karşılığı
479- Diğer Borç Ve Gider Karşılıkları
48 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Ve Gider Tahakkukları
480- Gelecek Yıllara Ait Gelirler
481- Gider Tahakkukları
49 Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
492- Gelecek Yıllara Ertelenen Veya Terkin Edilecek Katma Değer Vergisi
493- Tesise Katılma Payları
499- Diğer Çeşitli Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar


5. Öz Kaynaklar
252 Binalar Hesabı
500 Sermaye Hesabı
Özkaynaklar: İşletme sahip ve ortaklarının işletmeye koydukları sermaye ve benzeri kaynakların
bulunduğu hesap grubudur. Öz Kaynak hesaplarının Kodları 5 ile başlar.


Öz Kaynaklar Hesapları
5. Öz Kaynaklar:
5 ÖZ KAYNAKLAR
50 Ödenmiş Sermaye
500- Sermaye
501- Ödenmemiş Sermaye (-)
52 Sermaye Yedekleri
520- Hisse Senetleri İhraç Primleri
521- Hisse Senedi İptal Karları
522- M.D.V. Yeniden Değerleme Artışları
523- İştirakler Yeniden Değerleme Artışları
524- Maliyet Bedeli Artışları Fonu
529- Diğer Sermaye Yedekleri
54 Kar Yedekleri
540- Yasal Yedekler
541- Statü Yedekleri
542- Olağanüstü Yedekler
548- Diğer Kar Yedekleri
549- Özel Fonlar
57 Geçmiş Yıllar Karları
570- Geçmiş Yıllar Karları
58 Geçmiş Yıllar Zararları (-)
580- Geçmiş Yıllar Zararları
59 Dönem Net Karı (Zararı)
590- Dönem Net Karı
591- Dönem Net Zararı (-)


Aktif ve Pasif Hesapların Özellikleri

Aktif (Varlık) Hesaplar Pasif(Kaynak) Hesaplar
Borç Alacak Borç Alacak

Varlıklardaki Varlıklardaki Kaynaklardaki Kaynaklardaki
artışlar azalışlar azalışlar artışlar

Kalan Kalan

•Aktif (1 ve 2 ile başlayan kodlu) Hesaplardaki •Pasif (3,4 ve 5 ile başlayan kodlu)
Varlık Artışları BORÇ kısmına, Azalışları Hesaplardaki Kaynak Artışları ALACAK
ALACAK kısmına Yazılır. kısmına, Azalışları BORÇ kısmına Yazılır.

•Aktif Hesaplar BORÇ Bakiyesi verir. •Pasif Hesaplar ALACAK Bakiyesi verir.


GELİR TABLOSU
• Gelir tablosu, işletmenin belli bir dönemde elde ettiği tüm gelirler ile aynı
dönemde katlandığı bütün maliyet ve giderleri ve bunların sonucunda
işletmenin elde ettiği dönem net kârı veya zararını gösteren bir tablodur.

• İşletmenin yıl içerisinde elde ettiği gelirler; 6 ile başlayan gelir hesaplarının
alacağına, giderler ise 7 ile başlayan gider hesaplarının borcuna yazılır.

• Gelir tablosunu düzenleyebilmemiz için dönem sonlarında:
- Dönem sonu envanter işlemlerini tamamlarız. Sattığımız malların maliyet
kaydını yaparız.
- Gider hesapları, yansıtma hesapları kullanılarak 6 ile başlayan gelir
tablosundaki ilgili gider hesaplarına aktarılarak kapatılır.

• Tüm gelir ve gider hesapları 6 ile başlayan gelir tablosu hesaplarında
toplandığında Gelir tablomuzu düzenleyebiliriz ya da bilgisayarda alabiliriz.
Daha sonra da 6 ile başlayan tüm gelir ve gider hesapları 690- Dönem Kâr
ve Zararına devredilerek kapatılır.


GELİR TABLOSU BÖLÜMLERİ
• Ana faaliyetlerdeki başarı durumunu gösterir
Brüt Satış Karı/Zararı • Net satışları ve satışların maliyetini gösterir

• İşletmenin ana faaliyetlerini sürdürmesi için temel olarak
Faaliyet Karı/Zararı katlandığı giderler sonucunda kalan kar/zarar tutarını gösterir

• İşletmenin süreklilik gösteren yan faaliyetleri sonucu elde
Olağan Kar/Zarar ettiği gelir/kar ve yapmış olduğu gider/zarar sonucu vergi
öncesi karı gösterir

• İşletmenin sürekli karşılaşmadığı olağan dışı faaliyetlerinden
Dönem Karı/Zararı elde ettiği gelir/kar ve gider zarar

• Vergi etkisi düşüldükten sonra elde kalan ve dağıtılabilir kar
Dönem Net Karı/Zararı tutarını gösterir


Gelir Tablosu Hesapları
6. Gelir Tablosu Hesapları
6 GELİR TABLOSU HESAPLARI 65 Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider Ve Zararlar (-)
60 Brüt Satışlar 653- Komisyon Giderleri (-)
600- Yurtiçi Satışlar 654- Karşılık Giderleri (-)
601- Yurtdışı Satışlar 655- Menkul Kıymet Satış Zararları (-)
602- Diğer Gelirler 656- Kambiyo Zararları (-)
61 Satış İndirimleri (-) 657- Reeskont Faiz Giderleri (-)
610- Satıştan İadeler (-) 659- Diğer Olağan Gider Ve Zararlar (-)
611- Satış İskontoları (-) 66 Finansman Giderleri (-)
612- Diğer İndirimler (-) 660- Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
62 Satışların Maliyeti (-) 661- Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
620- Satılan Mamuller Maliyeti (-) 67 Olağandışı Gelir Ve Karlar
621- Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 671- Önceki Dönem Gelir Ve Karları
622- Satılan Hizmet Maliyeti (-) 679- Diğer Olağandışı Gelir Ve Karları
623- Diğer Satışların Maliyeti (-) 68 Olağandışı Gider Ve Zararlar (-)
63 Faaliyet Giderleri (-) 680- Çalışmayan Kısım Gider Ve Zararları (-)
630- Araştırma Ve Geliştirme Giderleri (-) 681- Önceki Dönem Gider Ve Zararları (-)
631- Pazarlama , Satış Ve Dağıtım Giderleri (-) 689- Diğer Olağandışı Gider Ve Zararlar (-)
632- Genel Yönetim Giderleri (-) 69 Dönem Net Karı (Zararı)
64 Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir Ve Kârları 690- Dönem Karı Veya Zararı
640- İştiraklerden Temettü Gelirleri 691- Dönem Karı Vergi Ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları (-)
641- Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri 692- Dönem Net Karı Veya Zararı
642- Faiz Gelirleri
643- Komisyon Gelirleri
644- Konusu Kalmayan Karşılıklar
645- Menkul Kıymet Satış Karları
646- Kambiyo Karları
647- Reeskont Faiz Gelirleri
649- Faaliyetle İlgili Diğer Gelir Ve Kârlar


GELİR TABLOSU

NEREDEN GELDĠ ? NEREYE GĠTTĠ ?
GELİRLER GİDERLER
(Karlar) (Zararlar)

1. Esas Faaliyetlerden (SatıĢlar) 1. Esas Faaliyetlere (SatıĢlar)
2. Diğer Olağan Faaliyetlerden 2. Diğer Olağan Faaliyetlere
3. Diğer OlağandıĢı Faaliyetlerden 3. Diğer OlağandıĢı Faaliyetlere

Gelir > Gider ise KAR
Gelir < Gider ise ZARAR
(60+64+67) - (61+62+63+65+66+68) = 69

Bir iĢletmenin belirli bir dönemde elde ettiği gelirler ile bunlar için katlandığı
giderleri ve bunun sonucunu (K/Z) gösteren mali bir rapordur.


GELİR TABLOSU HESAPLARININ SINIFLANDIRILMASI

GELĠR GĠDER

OLAĞAN OLAĞANDIġI OLAĞANDIġI OLAĞAN
GELĠR GELĠR GĠDER GĠDER

60 67 68 61

62
64

63

65

66


GELİRLER GİDERLER
60 BRÜT SATIŞLAR 61 SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
600 YURTİÇİ SATIŞLAR 610 SATIŞTAN İADELER (-)
601 YURTDIŞI SATIŞLAR 611 SATIŞ İSKONTOLARI (-)
602 DİĞER GELİRLER 612 DİĞER İNDİRİMLER (-)

64 DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KARLAR 62 SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
640 İŞTİRAKLERDEN TEMETTÜ GELİRLERİ 620 SATILAN MAMÜLLER MALİYETİ (-)
641 BAĞLI ORTAKLIKLARDAN TEMETTÜ GELİRLERİ 621 SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ (-)
642 FAİZ GELİRLERİ 622 SATILAN HİZMET MALİYETİ (-)
643 KOMİSYON GELİRLERİ 623 DİĞER SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR
645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI 63 FAALİYET GİDERLERİ (-)
646 KAMBİYO KARLARI 630 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ (-)
647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ 631 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ (-)
648 ENFLASYON DÜZELTMESİ KARLARI 632 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ (-)
649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR
65 DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
67 OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR 653 KOMİSYON GİDERLERİ (-)
671 ÖNCEKİ DÖNEM GELİR VE KARLARI 654 KARŞILIK GİDERLERİ (-)
679 DİĞER OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR 655 MENKUL KIYMET SATIŞ ZARARLARI (-)
656 KAMBİYO ZARARLARI (-)
657 REESKONT FAİZ GİDERLERİ (-)
658 ENFLASYON DÜZELTMESİ ZARARLARI (-)
659 DİĞER GİDER VE ZARARLAR (-)

66 FİNANSMAN GİDERLERİ (-)
660 KISA VADELİ BORÇLANMA GİDERLERİ (-)
661 UZUN VADELİ BORÇLANMA GİDERLERİ (-)

68 OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR (-)
ÖNEMLİ: Dönem içinde bu 680 ÇALI Ş MAYAN KISIM GİDER VE ZARARLARI (-)
hesaplara kayıt yapılmaz 681 ÖNCEKİ DÖNEM GİDER VE ZARARLARI (-)
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR (-)


GELİR – GİDER HESAPLARININ İŞLEYİŞİ

• Gelir Hesapları PASİF karakterlidir :

... GELİR HESABI
........ X X
... GELİR HESABI X

• Gider Hesapları AKTİF karakterlidir :

... GİDER HESABI
... GİDER HESABI X X
........ X


GELĠR GĠDER

OLAĞAN OLAĞANDIġI DÖNEM OLAĞANDIġI OLAĞAN
GELĠR GELĠR KAR/ZARAR GĠDER GĠDER

60 67 69 68 61

62
64

63

65
Gelir Tablosu Hesap Dönem içinde
Grupları kullanılmaz 66


GELİR – GİDER HESAPLARININ K/Z DEVRİ

• GELİR Hesaplarının K/Z devri :

600 Y.İ.S. X
601 Y.D.S. X
642 FAİZ GELİRLERİ X
643 KOMİSYON GELİRLERİ X
645 M.K.SATIŞ KARLARI X
646 KAMBİYO KARLARI X
679 DİĞ.O.DIŞI GELİR/KAR. X
690 DÖNEM K/Z
690 DÖNEM K/Z X X


GELİR – GİDER HESAPLARININ K/Z DEVRİ

• GİDER Hesaplarının K/Z devri :

690 DÖNEM K/Z X
621 S.T.M.M. X
630 AR-GE GİDERLERİ X
631 P.S.D. GİDERLERİ X
632 GEN.YÖN. GİDERLERİ X
655 M.K.SATIŞ ZARARLARI X
656 KAMBİYO ZARARLARI X
690 DÖNEM K/Z
660 K.V.BORÇ GİDERLERİ X
X X
689 DİĞ.O.DIŞI GİD/ZARAR X
GİDERLER GELİRLER


KAR – ZARAR HESAPLARININ İŞLEYİŞİ

• Gelirlerin fazla çıkması durumunda (KAR) :

692 DÖN. NET K/Z
690 DÖN. K/Z X X
692 DÖN. NET K/Z X

• Giderlerin fazla çıkması durumunda (ZARAR) :

692 DÖN. NET K/Z
692 DÖN. NET K/Z X X
690 DÖN. K/Z X

Ö ZE T G E L İR T A B L O S U

ÖNCEKİ CARİ
G E L İR T A B L O S U K A L E M L E R İ
DÖNEM DÖNEM
60 A B R Ü T S A T IŞ L A R
61 B S A T IŞ İN D İR İM L E R İ (-)
C N E T S A T IŞ L A R
62 D S A T IŞ L A R IN M A L İY E T İ (-)
B R Ü T S A T IŞ K A R I
63 E F A A L İY E T G İD E R L E R İ (-)
F A A L İY E T K A R I
64 F D İĞ E R F A A L İY E T L E R D E N O L A Ğ A N G E L İR V E K A R L A R
65 G D İĞ E R F A A L İY E T L E R D E N O L A Ğ A N G İD E R V E
Z A R A R L A R (-)
66 H F İN A N S M A N G İD E R L E R İ
OLAĞAN KAR
67 I O L A Ğ A N D IŞ I G E L İR V E K A R L A R
68 J O L A Ğ A N D IŞ I G İD E R V E Z A R A R L A R (-)
DÖNEM KARI
69 K D Ö N E M K A R I V E R G İ V E D İĞ E R Y A S A L Y Ü K Ü M L Ü L Ü K
K A R Ş IL IK L A R I (-)
692 DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI

590 591
DÖNEM DÖNEM
NET NET
KARI ZARARI


GELİR TABLOSUNDAKİ KAR/ZARARIN BİLANÇOYA DEVRİ

• KAR olması durumu :

590 DÖN. NET KARI
692 DÖN. NET K/Z X X
590 DÖN. NET KARI X

• ZARAR olması durumu :

591 DÖN. NET ZARARI
591 DÖN. NET ZARARI X X
692 DÖN. NET K/Z X


BİLANÇO VE GELİR TABLOSU İLİŞKİSİ
AKTİFLER BİLANÇO PASİFLER
(VARLIKLAR) (KAYNAKLAR)

1. DÖNEN 3. KISA VADELİ
VARLIKLAR ............. YABANCI KAYNAKLAR ............
2. DURAN 4. UZUN VADELİ
VARLIKLAR .............. YABANCI KAYNAKLAR ............
5. ÖZ KAYNAKLAR ............
590 DÖNEM NET KARI .............
591 DÖNEM NET ZARARI (-) (............)

Aktif Toplamı Pasif Toplamı

GELĠR TABLOSU’NDAN : 692 DÖNEM NET KAR VEYA ZARARI


NAKİT AKIM TABLOSU
• Nakit Akım Tablosu, bir işletmede belli bir dönemde
nakit hareketlerini açıklayan bir tablodur. Bu tablo, belli
bir dönemde hangi kaynaklardan ne kadar nakit
sağlandığını ve nerelere ne kadar nakit harcandığını
gösterir. Nakit akım tabloları işletmenin nakit
yönetimini ve politikasını ifade eder.
• Nakit akım tablolarında sadece nakit giriş ve çıkışlar yer
alır. Dolayısıyla fon akım tablosundan daha dar
kapsamlı bir tablodur. Nakit giriş ve çıkışına sebep
olmayan gider ve gelirler veya iktisadi olaylar bu
tabloda yer almazlar.


Nakit Akım Tablosu
1.DÖNEMBAŞI NAKİT MEVCUDU
2.DÖNEMİÇİ NAKİT GİRİŞLERİ 3. DÖNEM İÇİ NAKİT ÇIKIŞLARI
SATIŞLARDAN ELDE EDİLEN NAKİT MALİYETLERDENKAYNAKLANAN NAKİT ÇIKIŞLARI
Net Satışlar Satışların Maliyeti
Ticari Alacaklardaki Azalışlar (+) Stoklardaki Artışlar (+)
Ticari Alacaklardaki Artışlar (-) Ticari Borçlardaki (Alışlardan kaynaklanan) Azalışlar (+)
DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KÂRLARDAN Ticari Borçlardaki (Atışlardan kaynaklanan) Artışlar (-)
DOLAYI SAĞLANAN NAKİT Amortisman ve Nakit Çıkışı Gerektirmeyen Giderler (-)
OLAĞANDIŞI GELİR VE KÂRLARDAN SAĞLANAN NAKİT Stoklardaki Azalışlar (-)
KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLARDAKİ ARTIŞLARDAN SAĞLANAN NAKİT FAALİYET GİDERLERİNEİLİŞKİN NAKİT ÇIKIŞLARI
Menkul kıymet ihraçlarından Araştırma ve Geliştirme Giderleri
Alınan Krediler Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri
Diğer Artışlar Genel Yönetim Giderleri
UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLARDAKİ ARTIŞLARDAN SAĞLANAN NAKİT Amortisman ve Nakit Çıkışı Gerektirmeyen Diğer Giderler (-)
Menkul Kıymet ihraçlarından DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLARA İLİŞKİN NAKİT ÇIKIŞLARI
Alınan Krediler Diğer Faaliyetlerle İlgili Olağan Gider ve Zararlar
Diğer Artışlar Amortisman ve Nakit Çıkışı Gerektirmeyen Diğ. Gid. ve Zararlar (-)
SERMAYE ARTIŞINDAN SAĞLANAN NAKİT FİNANSMAN GİDERLERİNDEN DOLAYI NAKİT ÇIKIŞI
HİSSE SENEDİ İHRAÇ PRİMLERİNDEN SAĞLANAN NAKİT OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLARDAN DOLAYI NAKİT ÇIKIŞI
DİĞER NAKİT GİRİŞLERİ Olağandışı Gider ve Zararlar
Amortisman ve Nakit Çıkışı Gerektirmeyen Diğ. Gid. ve Zararları (-)
DURAN VARLIK YATIRIMLARINA İLİŞKİN NAKİT ÇIKIŞI
KISA VADELİ YABANCI KAYNAK ÖDEMELERİ
(Alışlarla ilgili olmayanlar)
Menkul Kıymetler Anapara Ödemeleri
Alınan Krediler Anapara Ödemeleri
Diğer Ödemeler
UZUN VADELİ YABANCI KAYNAK ÖDEMELERİ
(Alışlarla ilgili olmayanlar)
Menkul Kıymetler Anapara Ödemeleri
Alınan Krediler anapara Ödemeleri
Diğer Ödemeler
ÖDENEN VERGİ VE BENZERLERİ
ÖDENENTEMETTÜLER
DİĞER NAKlT ÇIKlŞLARI
4. DÖNEMSONU NAKİT MEVCUDU


Nakit Akım Tablosu Ana Kalemleri
1. Dönem Başı Nakit Mevcudu

• İşletmenin dönem başında kasa ve bankalarda bulunan nakit
mevcudunu ifade eder.
• Herhangi bir vade taşımayan ve ibraz edildiklerinde tahsili
mümkün bulunan çekler, nakit mevcudu içinde
değerlendirilir.


2. Dönem İçi Nakit Girişleri
a. Satışlardan Elde Edilen Nakit
• İşletmenin esas faaliyeti ile ilgili mal ve hizmet satışlarından sağlanan
nakit girişlerini gösterir. Bu tutarın bulunmasında, net satış hasılatına
satışlardan doğan alacaklardaki azalışlar eklenir, artışlar ise indirilir.

b. Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Kârlardan Dolayı Sağlanan Nakit
• Gelir tablosunda diğer faaliyetlerden olağan gelir ve kârlar olarak
tanımlanan kalemlerde sağlanan nakit girişleri bu grupta yer alır.
• Bu tutarın bulunabilmesi için, diğer faaliyetlerden olağan gelir ve kârlar
olarak tanımlanan kalemler toplamından henüz nakit girişi sağlamayan ve
tahakkuk esasına göre doğmuş bulunan gelirler ile daha önceki
dönemlerde peşin tahsil edilmiş olup da bu döneme yansıyan gelecek
aylara ait gelirler hesabındaki azalışlar indirilir. Ayrıca konusu kalmayan
karşılıklar gibi nakit girişi sağlamayan kalemler toplamdan çıkarılır.


c. Olağandışı Gelir ve Kârlardan Sağlanan Nakit
• Gelir tablosunda olağandışı gelir ve kâr kalemleri olarak tanımlanan
faaliyetlerden sağlanan nakit girişlerini içerir. Bu tutarın bulunmasında,
toplamdan tahakkuk esasına göre doğmuş henüz tahsil edilmemiş gelirler
ile önceki dönemlerde tahsil edilip bu döneme yansıyan tutarlar veya hiçbir
zaman nakit hareketi doğurmayacak kalemler indirilir.
d. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklardaki Artışlardan Sağlanan Nakit
• Esas faali-yet konusunu ilgilendiren mal ve hizmet alımlarından doğan
ticari borçlar dışında kalan,kısa vadeli borçlanmalar nedeniyle sağlanan
nakit girişlerini ifade eder.
• Bunlardan men-kul kıymet ihracı nedeniyle sağlanan nakit girişleri, banka
kredileri ve diğer kısa vadeli yabancı kaynak artışları ayrı ayrı gösterilir.


e. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklardaki Artışlardan Sağlanan Nakit
• Esas faaliyet konusunu ilgilendiren mal ve hizmet alımlarından doğan ticari
borçlanmalar dışında kalan uzun vadeli borçlanmalardan kaynaklanan
nakit girişlerini gösterir.
• Uzun vadeli menkul kıymet ihracı nedeniyle ortaya çıkan nakit girişleri ile
alınan krediler ve diğer uzun vadeli yabancı kaynak artışları ayrı ayrı
gösterilir.

f. Sermaye Artırımından Sağlanan Nakit
• Sermaye artırımı nedeniyle sağlanan nakit bu grupta yer alır.


g. Hisse Senedi İhraç Primlerinden Sağlanan Nakit
• Hisse senedi ihraç primlerinden sağlanan nakdi içerir.

h. Diğer Nakit Girişleri
• Menkul kıymetlerde, esas faaliyet konusu satışlardan kaynaklananlar
dışındaki alacaklarda, diğer dönen varlıklarda ve duran varlıklarda
azalışlar gibi nakit girişi sağlayan unsurları içerir.


3. Dönem İçi Nakit Çıkışları
a. Maliyetlerden Kaynaklanan Nakit Çıkışları
• Maliyetten kaynaklanan nakit çıkışına ulaşılabilmesi için; satışların maliyeti
ile stoklardaki artışların ve alımlardan doğan borçlardaki azalışların
toplanması ve bu tutardan amortisman gibi nakit çıkışını gerektirmeyen
giderler ile esas faaliyet konusunu ilgilendiren alımlar nedeniyle ortaya
çıkan borçlardaki artışların ve stoklardaki azalışların indirilmesi gerekir.

b. Faaliyet Giderlerine İlişkin Nakit Çıkışları
• Araştırma ve geliştirme giderleri, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri ile
genel yönetim giderleri nedeniyle yapılan nakit çıkışlarını ifade eder.
• Amortismanlar ve karşılıklar gibi nakit çıkışı gerektirmeyen kalemler ile
tahakkuk esasına göre doğmuş ancak henüz ödenmemiş giderler ve
geçmiş dönemlerde ödenmiş gelecek aylara ait giderlerin bu döneme
ilişkin payları faaliyet giderlerinin altında bir indirim kalemi olarak yer alır.


c. Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider ve Zararlara İlişkin Nakit Çıkışları
• Diğer faaliyetlerle ilgili olağan gider ve zararlar nedeniyle yapılan
ödemeleri içerir.
• Bu tutarın bulunmasında, diğer faaliyetlerden olağan gider ve zararlardan
amortisman, karşılıklar ve nakit çıkışı gerektirmeyen diğer gider ve zararlar
ve tahakkuku yapılmış ancak henüz ödenmemiş veya geçmiş dönemlerde
peşin ödenmiş gelecek aylara ait giderlerin bu döneme ilişkin payları
indirilir.

d. Finansman Giderlerinden Dolayı Nakit Çıkışı
• Maliyetlere yüklenemeyen finansman giderlerinden dolayı ortaya çıkan
nakit çıkışını ifade eder.


e. Olağan Dışı Gider ve Zararlardan Dolayı Nakit Çıkışı
• Gelir tablosunda olağandışı gider ve zarar kalemleri olarak tanımlanan
faaliyetlerden kaynaklanan nakit çıkışlarını ifade eder.

f. Duran Varlık Yatırımlarına İlişkin Nakit Çıkışları
• Duran varlık yatırımları nedeniyle yapılan nakit harcama tutarlarını içerir.


g. Kısa vadeli yabancı kaynak ödemeleri
• Bilançonun, faaliyet nedeniyle ortaya çıkan ticari borçlanmalar dışındaki
kısa vadeli yabancı kaynak kalemlerinde ödemeler sonucu ortaya çıkan
azalmaları ifade eder.
• Menkul kıymetler anapara ödemeleri, alınan kredilerin anapara ödemeleri
ve diğer ödemeler ayrı ayrı gösterilir. Vergi ve temettü ödemeleri bu
başlıkta gösterilmez.

h. Uzun Vadeli Yabancı Kaynak Ödemeleri
• Bilançoda yer alan faaliyet nedeniyle ortaya çıkan ticari borçlanmalar
dışındaki uzun vadeli yabancı kaynak ödemeleri sonucu meydana gelen
azalmalar, bu grupta yer alır.
• Menkul kıymetler anapara ödemeleri, alınan krediler anapara ödemeleri
ve diğer ödemeler ayrı ayrı gösterilir.


i. Ödenen Vergi ve Benzerleri
• Dönem içinde ödenen kurumlar ve gelir vergileri ile diğer kesinti
kalemlerini içerir.

j. Ödenen Temettüler
• Dönem içindeki temettü ödemeleri nedeniyle ortaya çıkan nakit çıkışlarını
içerir.


k. Diğer Nakit Çıkışları:

• Menkul kıymetlerde, satışlardan doğanlar hariç olmak üzere alacaklarda
ve diğer dönen varlıklarda ortaya çıkan artışlar nedeniyle nakit çıkışına yol
açan unsurları ifade eder.

4. Dönem Sonu Nakit Mevcudu
• İşletmenin dönem sonunda kasa ve bankalarda bulunan nakit mevcudunu ifade
eder.
• Herhangi bir vade taşımayan, ibraz edildiklerinde tahsili mümkün bulunan çekler
nakit mevcudu içinde yer alır.


Nakit Akım Şeması

Muhasebeye Giriş

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to Muhasebeye Giriş

Similar to Muhasebeye Giriş (20)

Muhasebeye Giriş