2. Even Voorstellen.
Olaf Buter
Bouwjaar 1967
TUE
Founding Partner DGBC
Managing director
adamasgroep bv
adamas international GmbH Düsseldorf
Partner of Plan-S Eindhoven
SLIM Bouwen (TUE)
Focus op Duurzaam Ontwikkelen
Turn Key realisaties
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
2
3. Agenda
-
Inleiding duurzaam ontwikkelen: WAAROM?
Welke systemen zijn er ?
Waarom BREEAM ?
Wat kan men ermee, welke voordelen zijn er ?
- Stimuleringsmaatregelen (MIAVamil – EIA)
- Hoe werkt BREEAM
- De 9 hoofdstukken: ( proces- project- omgeving )
- Korte uitleg betreffende specifieke credits
-
BREEAM
MAN1: commissioning
HEA9: VOS
ENE1:energie efficiëntie
MAT1+5: Materialen en Onderbouwde herkomst (EMS / Tier levels)
POL1-4: koeling en verwarming
LEED
DGNB
Facts
3
4. Eye opener
De bouw draagt voor 5,1 % in het BNP , maar….
• 25% van het wegtransport
• 35% van de nationale afvalberg
• 43% van de energieconsumptie en CO2 emissie
Bron: TUE Prof J. Lichtenberg 2010
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
4
5. In Duitsland is enkel en alleen de bouw het
volgende toe te rekenen:
ca. 30% aan broeikasgassen
ca. 40% afname van primaire energie
ca. 50% verantwoordelijk voor afval
Bron: Bundesumweltministerium 2012
Kortom, een internationaal probleem.
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
5
6. Duurzaam en verantwoord bouwen
en beheren van vastgoed.
Bewustwording
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
6
7. Behoefte aan een gemeenschappelijke taal voor duurzaamheid
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
7
8. Definitie van Sustainable development
The Brundtland commission definition of sustainable development:
‘development that meets the needs of the present without
compromising the ability of future generations to meet their own needs’
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
8
9. Uitdaging aan de (bouw)branche:
• Waardering van gebouweigenschappen op een duurzame wijze: Besparing
van materiaal en producten. (flexibiliteit; SLIM bouwen)
• Nadenken over de gehele linie op alle aspecten van duurzaamheid t.a.v. de
levenscyclus van een gebouw, van ontwikkeling, via gebruik tot sloop.
• Bovenstaande zaken op een meetbare en verifieerbare wijze transparant
aangeven zodat een vergelijking van bouwkwaliteit en ontwikkelingskwaliteit
mogelijk is. (Benchmarking)
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
9
10. De bouw is inefficiënt; we weten het wel.
> 10% faalkosten
< 40% effectieve tijdsbesteding
overdadig materiaal en volume besteding
Industrie/ koel en vrieshuizen
< 875-1250 kg/m2 >
<100 kg/m2
>1000 kg/m2
Bron: TUE Prof J. Lichtenberg
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
10
13. Of alweer verouderd?
Opel Ampera op aardgas
http://www.youtube.co
m/watch?feature=play
er_embedded&v=zmJ
B27hFV_g
Elektrische fiets zonder zichtbare motor
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
13
19. Certified Commercial Buildings in Europe
2011: NL, 2x LEED
& 8x BREEAM-NL
2012:
22 x
2013:
111 x
2014:
?
> 240 aanmeldingen
BREEAM
LEED
Bron: RICS may 2011
DGNB
Facts
19
20. BREEAM: the Environmental Assessment Method
for Buildings Around The World
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
20
21. BREEAM - BRE Environmental Assessment Method
BREEAM is een beoordelingsmethode om de duurzaamheid van gebouwen
te bepalen. Het bevat een standaard voor een duurzaam gebouw en het
geeft aan welk prestatieniveau een gebouw heeft.
BREAAM wordt gebruikt om gebouwen te analyseren en te verbeteren
En kan zowel voor het ontwerpen van nieuwe gebouwen als voor het
beoordelen van bestaande gebouwen gebruikt worden.
BREEAM maakt gebruik van een kwalitatieve weging; als totaalscore krijgt
een gebouw een waardering als pass, good, very good, excellent of
outstanding. Tegenwoordig 1 ster t/m 5 sterren.
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
21
22. BREEAM - BRE Environmental Assessment Method
•
1990 United Kingdom Green Building Council
•
Focus hoofdzakelijk op ecologische thema's
•
Credits verdeeld in 9 hoofdgroepen welk afzonderlijk zijn gewaardeerd
•
Hoe hoger de gewenste ranking hoe meer credits verplicht worden
•
Waardering en certificering geschied alleen door een opgeleide en
geaccrediteerde assessor
•
BREEAM is de meest verspreide en gebruikte methode in de wereld
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
22
23. Waarom BREEAM-NL als systeem voor Nederland?
•
Geen kinderziektes meer, wordt door ontwikkeld sinds 1990
•
Binnen Europa wordt het / is het de standaard (P,CH.D,N,E,NL,………….)
•
Tot oktober 2007 alleen in Engeland al 100.000 gebouwen gecertificeerd.
•
Niet het wiel uitvinden maar hergebruiken wat in Nederland is ontwikkeld.
•
LEED en Greenstar zijn niet bruikbaar gebleken voor locale omstandigheden
•
Standaardiseren en op maat maken voor Nederlandse situatie
•
Breeam wordt open source: veel input en flexibeler in vertaling
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
23
24. De typen beoordelingen
Gebiedslabel
Gebiedsontwik.
BREEAM
BREEAM NL
Nieuwbouw en grote renovaties
Tijdelijk Certificaat
Ontwerpfase
LEED
BREEAM in use
Sloop/Parkeer/Infra/……..
Certificaat
opleverfase
DGNB
Certificaat gebruiksfase
Asset, operation, use
Facts
24
26. Samengevat:
• BREEAM- (international) wordt wereldwijd ingezet voor enkelvoudige
ontwikkelingen of portfolio management.
•
BREEAM kan eenvoudig worden aangepast doordat het lokale regelgeving
accepteert en opneemt.
•
Elk land kan zijn of haar eigen Councel of Stichting oprichten ter wille van
een landeigen specifieke BREEAM label. Mits akkoord BRE.
Maar vooral: BREEAM geeft vastgoed een waardevermeerdering
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
26
27. Hamvraag: Wanneer is een gebouw
duurzaam?
Weinig energieverbruik
Hergebruik van materialen
Goed bereikbaar (openbaar vervoer of fiets of alternatieven)
Gebruik van veel daglicht
Gezond om te werken
etc
Om de duurzaamheid van een gebouw te meten, wordt er
wereldwijd gebruik gemaakt van “green building standards”.
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
27
30. BREEAM: 9 categorieën met
diverse credits.
Per categorie een aantal ‘credits’ te behalen
Credits hebben verschillende waarderingen
Wordt gemeten in %
Totaal +/- 70 credits, waar ongeveer 110 punten mee te behalen zijn
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
30
31. BREEAM - BRE Environmental Assessment Method
Meer dan 100.000 gecertificeerde gebouwen
Meer dan 500.000 geregistreerde gebouwen
BREEAM-NL 2009-2013 > 100 gecertificeerde gebouwen
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
31
33. LEED
Leadership in Energy and Environmental Design
• Vanaf1998 - US Geen Building Council
• Op basis van BREEAM ontwikkeld
• Rankings zijn: Gecertificeerd, Zilver, Goud, of Platina
• Minder details, credits hebben een verschillende waardering
• Bekijkt de invloed van het gebouw op de omgeving gedurende de
gehele levenscyclus van het gebouw
• Geen officiële auditor noodzakelijk, (iedereen kan het -- indienen -- )
• Waardering volgens ASHRAE Standards
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
33
41. GPR-4
Gemeentelijke Praktijk Richtlijn.
meet duurzaamheidsprestaties voor woning- en utiliteitsbouw:
zowel voor nieuwbouw, bestaande bouw en grootschalige renovatie.
Is een software pakket en 15 jaar geleden ontwikkeld door W/E adviseurs
in opdracht van de gemeente Tilburg.
GPR Gebouw kan worden ingezet bij iedere fase in het bouwproces:
- beleid
- ontwerp
- realisatie
Is er voor Stedenbouw – Nieuwbouw – Bestaande bouw – Onderhoud
Bekijkt woningen – kantoren – scholen – bedrijfsgebouwen en ontwikkeld
zich ook door naar meerdere marktsegmenten
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
41
43. Verschillen
BREEAM oudste systeem, meest gebruikt, bewijst en beoordeeld
product &proces, levert een internationaal erkend certificaat op en
heeft een benchmark.
LEED/DGNB/HQE = vergelijkbaar met BREEAM
LEED is onhandiger in EU vanwege regelgeving
GPR meet alleen product, bekijkt geen proces en is alleen in NL erkend
Greencalc = opgenomen in BREEAM-NL en GPR
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
43
45. Elk systeem bekijkt een veelheid van aspecten/ credits op
het gebied van omgeving en duurzaamheid en maakt het
mogelijk om objectief helder en transparant aan te tonen
hoe het gebouw ten opzichte van andere gebouwen
scoort op het gebied van duurzaamheid.
Elk systeem geeft ook aan hoe het is bereikt, in welk jaar
en met welke versie.
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
45
46. Waarom certificeren ?
Ondersteuning van Opdrachtgevers, Ontwikkelaars, Architecten en
andere Marktpartijen op de volgende wijze:
• Het karakteriseert daarmee een gebouw, als een gebouw met een geringe
milieubelasting en laat dat officieel zien. (Portfolio management)
• Het verzekert dat de huidige, best practice, methoden zijn gebruikt. ($$)
• Het inspireert om innovatieve systemen in te zetten om daarmee de milieuinvloeden te beperken.
• Het levert uiteindelijk een Benchmark op, welk een grotere invloed heeft dan
alle opgelegde reguleringen. (%)
• Het is een tool, waarmee bedrijfskosten inzichtelijk gemaakt worden en
gereduceerd worden en arbeidsomstandigheden verbeterd worden.
• Het is een standaard, welk de actuele stand van een onderneming of
organisatie cultuur op milieuaspecten aangeeft. (ISO 14001)
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
46
48. Certificeringssysteem
1. Sturingsinstrument:
wat kies ik?
2. Meetinstrument:
welke indicatoren vind ik belangrijk?
3. Communicatie instrument
welke ambitie heb ik?
Uiteindelijk misschien wel de vraag: welke certificering kies ik ?
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
48
50. Verkoopcijfers
Verkooptoename voor Green Buildings in vergelijking tot niet gecertificeerde bouw
Bron: Norm Miller, Jay Spivey, Andy Florance, Does Green Pay Off, Juli 2008
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
50
51. Winstvoordeel van Green Buildings
In vergelijking tot de totale markt, Peer Group; voorbeeld US-kantoren,
Stand: 3.Q/2009
Bron: Burnham-Moores / CB Richard Ellis, Do Green Buildings Make Dollars and Sense, November 2009
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
51
52. Wat levert het op ?
Naast waarde vermeerdering in vastgoed
Naast een betere verhuurbaarheid
Een beter en gezonder werkklimaat, minder ziekteverzuim, en toekomstgericht
- Volhoudbaarheid -
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
52
54. Fiscaal voordeel
Investeringen met een energie- en milieubesparend karakter fiscaal subsidiëren.
Vanaf drie sterren bestaat de mogelijkheid het gebouw voor 75% willekeurig af te schrijven.
Te benutten aftrek
Vpb-voordeel (tegen 25% Vpb)
Afschrijvingsbasis (tijdelijk voordeel)
Vamil ad 75% over €3.000.000
(25% over de resterende jaren)
€ 2.250.000
€ 562.500
EIA ad 41,5% over 200.000 (aanname waarde)
€ 83.000
€20.750
MIA ad 27 % over € 3.000.000 minus 200.000
€ 756.000
€ 189.000
Investeringsaftrek (permanent voordeel)
Rekenopzet fiscaal voordeel
€ 772.750
Bovengenoemd overzicht creëert een netto voordeel van € 772.750,- in het jaar van investeren, hierbij zijn enige nuances
echter wel op zijn plaats.
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
54
55. Mogelijkheden
Versnelde verliesverrekening binnen eigen structuur
Overdracht verliessaldo door verrekening latente (projectontwikkeling)
Realisering lagere huurkosten
Betere financieringsmogelijkheden
Verkoopargument (bouw en bouwadvies)
Hogere restwaarde
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
55
56. Geloof en Cultuur
Geloof: het zit niet in de stenen, maar in de genen!
Cultuurverandering: een SMART proces is noodzakelijk!
Je niet meer bezig houden met de beste Deal, maar je richten op de beste
Oplossing!
Kwaliteit ontstaat door : AANTOONBAAR – BEHEERSBAAR – VERZEKERD
gedrag
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
56
57. Wil je een Voorloper of een Volger zijn?
Am I a part of the cure?
Or a part of the disease?
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
57
58. PAUZE
Twee planeten komen elkaar tegen in de ruimte.
Zegt de de één tegen de ander: "Wat zie jij er beroerd uit.”
“Ik heb last van Homo Sapiens” antwoordt de planeet.
“Niet getreurd, Dat gaat vanzelf over.“
Duurzaam ondernemen
http://www.youtube.com/watch?v=jOFHpD9U0YM&feature=player_embedded
http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=vdvo5FlRqmM
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
58
59. BREEAM-NL Management
MAN 1 Commissioning/ prestatieborging
MAN 2 Bouwplaats en omgeving
MAN 3 Milieu-impact bouwplaats
MAN 4 Gebruikshandleiding
MAN 12 Levenscycluskostenanalyse
MAN 13 Keuze-credits Man 6-Man 11)
6: consultatie/ 7 gedeelde faciliteiten/ 8 veiligheid/ 9 publiceren gebouwinformatie/ 10 gebouw als educatiemiddel/ 11
onderhoudsgemak
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
59
60. MAN 1 Commissioning
‘prestatieborging’
3 Credits
1. Inzet van voldoende tijd, middelen, mensen tbv inbedrijfstelling
2. Seizonsgebonden testen; afdwingen van garanties op aangegeven
prestaties welk door een onafhankelijke worden beoordeeld.
3. Inzet commisioningsmanager vanaf ontwerpfase inschakelen
Bij BREEAM-NL verplicht Item
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
60
61. HEA 1 Daglichttoetreding
HEA :
Gezondheidsaspecten,
“Health and
Wellbeing”.
HEA 2 Uitzicht
MAN 3 Tegengaan lichthinder (glare control)
HEA 10 Thermisch Comfort
HEA 4 Hoogfrequente verlichting
HEA 11 Temperatuurregeling
HEA 5 Kunstverlichting binnen en buiten
HEA 13 AkoestiekTemperatuurregeling
HEA 6 Lichtregeling
HEA 14 Privé Buitenruimte ( enkel
woningbouw)
HEA 7 Natuurlijke Ventilatie
HEA 8 Interne luchtkwaliteit
HEA 15 Toegankelijkheid ( enkel
woningbouw)
HEA 16 Flexibiliteit
HEA 9 Vluchtige organische verbindingen
BREEAM
LEED
VOC waardes beheersen ≠
CO2 beheersing
DGNB
Facts
61
62. HEA 9: Vluchtige organische
1 credit
verbindingen
Doelstelling: bevorderen gezonde kwaliteit binnenlucht
-
Check Spaanderplaat, MDF, vezelplaten etc
-
Check verlijmde houtdelen, laminaten,
-
Check parketvloeren en verlijmde vloerdelen
-
Check veerkrachtige stoffen, vinyl, marmoleum, kurk,rubber, tapijt etc
-
Check plafondtegels
-
Check vloerlijmen en kitten NEN EN 13999 1/4 !! (WELKE KIT VOLDOET?)
-
Check verven en vernissen, lakken etc
-
CONSEQUENTIE: Kitten bestellen volgens deze eis, met een aantoonbaar
test certificaat.
VOS Sick Building Syndroom EU 1999/13/CE
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
62
63. ENE Energie
terugdringen van bestaand
gebruik en stimuleren van
regeneratieve energiebronnen
ENE 1 Energie Efficiëntie
CO2 reductie
ENE 2 Submetering energie verbruiken
ENE 4 Energiezuinige buitenverlichting
ENE 5 Toepassen duurzame energie
ENE 6 Minimale luchtinfiltratie laad/losplatforms
ENE 7 Energiezuinige koel- en vriesopslag
ENE 8 Energiezuinige liften
ENE 9 Energiezuinige roltrappen en rolpaden
ENE 26 Waarborging thermische kwaliteit gebouwschil !!
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
63
64. ENE 1: Energie Efficiëntie
15 credits
Doelstelling: ontwerp gebouwen met een laag energiegebruik
Utilitaire gebouwen:
Woningbouw:
Industrie: ?
Uitleg aanpak : er is geen referentie kader.. !!
MIA/Vamil
Eisen Agentschap NL
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
64
65. ENE 1: referentiekader voor
industrie
Matig geventileerd
Matig verwarmd
RC waardes beperkt
Geen moeilijke techniek
Doos
TOEKOMST, BRL 2014
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
65
66. Innovaties
extra schil
T 1a
DAK
zwart
luchtspouw
T 1b
wit
T2
Rc
Waarom alleen een hoge Rc waarde ? Anders ontwerpen
Temp verschillen niet ca100 graden C < -20 - + 70> levensduur
Reflectie levert ook een plus bij PV panelen
Renovatieoplossing?
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
66
67. MATerialen
gebruik van materialen met een lage milieu-impact,
met een verantwoorde herkomst,
Op een juiste manier.
MAT 1 – Bouwmaterialen
8
MAT 5 – Onderbouwde herkomst van materialen
4
MAT 7 – Robuust ontwerpen
1
(+1exempl)
13
WEGING 12,5%
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
67
68. MAT 1: Bouwmaterialen
Punten 8
Doelstelling: Het identificeren en stimuleren van het gebruik van materialen met
een lage milieu-impact gedurende de volledige levenscyclus van het gebouw.
LCA beoordeling materialen
(Woningen vs. Utiliteit vergelijking 75 of 50 jaar)
NATIONALE MILIEUDATABASE (www.milieudatabase.nl) Stichting bouwkwaliteit
Theoretische Berekening van milieueffecten
Schaduwprijs = theoretische kosten om milieuschade / milieueffecten
teniet te doen.
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
68
69. MAT 1: schaduwprijs
Referentie = € 1,3/m² BVO
/ = milieubelasting
€ 1,1/m² BVO (woningen)
Aantal punten afhankelijk van % lager dan de referentie
0 – 70% lager is 1 – 8 punten
Conclusie: Kies het juiste materiaal
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
69
70. MAT 1: schaduwprijs Quizz
BETONVLOER
In het werk gestort
Met 20% puingranulaat
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
70
71. MAT 1: schaduwprijs Quizz
FUNDERINGSBALK
In het werk gestort
VS Prefab
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
71
73. MAT 1: schaduwprijs Quizz Paneelbouw
Staal +PUR d150
Tussen de €3 en de €8 per m2
Beton + EPS d150
Ca 8 of 3 x meer milieu vervuilend
qua waarde
Standaard kantoorgebouw baksteen
spouwmuur houten kozijnen met glas
Geeft een waarde van €14,5/m2bvo
Alternatieven?
Kunststof ??
Waarom? Wat is meest vervuilende
element in standaard gevel = glas
Conclusie: Paneelbouw is goed !!
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
73
76. MAT 5 onderbouwde herkomst van materialen
Punten 4
credits
Doelstelling: Stimuleren van de toepassing van materialen met een
onderbouwde/verantwoorde herkomst in de hoofdbouwdelen.
CRITERIA:
Minimaal 80% volume van de van toepassing zijnde materialen in elk van de
hoofdbouwdelen.
1) Wat is een verantwoorde herkomst ?
2) Welke materialen zijn van toepassing ?
3) Welke hoofdbouwdelen ?
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
76
77. MAT 5 onderbouwde herkomst van materialen
1) Wat is onderbouwde/ verantwoorde herkomst?
-
LEGAAL & VERANTWOORD
-
Rekening houdend met arbeidsomstandigheden
-
Rekening houdend met milieu
TIER
Hoe
Voorbeeld
1
3
Certificaat
FSC / BES6001 (excellent en very good)
2
2
Certificaat
BES6001 (Good en Pass)
3
4 niveaus
Punten
1,5
Certificaat of EMS
EMS (ISO14001) incl. Supply chain
C2C + ISO9001
4
BREEAM
1
Certificaat of EMS
LEED
EMS (ISO14001)
DGNB
Facts
77
78. MAT 5 onderbouwde herkomst van materialen
WORDT EEN KWESTIE VAN GOED INKOPEN
Nieuwe MIA Vamil > 30% scoren op Materialen
Te behalen op MAT 1 kan
Mat 5 ? Isolatie?
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
78
79. POL 1: GWP van koudemiddelen voor klimatisering
Doelstelling: stimuleren van het gebruik van koudemiddelen met een lage
bijdrage aan het broeikaseffect
ODP = 0 (ozon depletion potential)
OF
geen koudemiddelen
ODP>0 Wettelijk niet toegestaan (R11 CFK-11)
(<3kg | <1kg woningen)
GWP < 5 (Global Warming Potential)
ammoniak
+ extra aandacht aan
thermisch comfort
NB kantoordeel !!!!!
Punten 1
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
79
80. POL 2: Voorkomen van lekkages van koudemiddelen
Doelstelling: het voorkomen van emissies van koude middelen, veroorzaakt
door lekkages in koelinstallaties. Ammoniak – SKG13
1e punt
<3kg
OF
lekgasdetectiesysteem OF
In een gemiddeld luchtdichte
ruimte voor delen met een
hoog risico op lekkages
2e punt
lekgasdetectie
automatisch, continue NIET
gebaseerd op concentraties in de
lucht
automatische uitschakeling, afpompen incl. afsluiters,
alarmwaarde max 2000ppm
Punten 2
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
80
81. POL 3: GWP van koudemiddelen voor warenkoeling
Doelstelling: stimuleren van het gebruik van koudemiddelen met een lage
bijdrage aan het broeikaseffect
GWP < 5 (Global Warming Potential)
-
Koelcellen
-
Vaste koel en vrieskasten
-
Vaste drank en snoepautomaten
niet voor huishoudelijke koelkasten
en kleine plug-in-koelers
Punten 1
BREEAM
LEED
DGNB
Facts
81
82. POL 4: Ruimteverwarminggerelateerde NOx emissies
Doelstelling: stimuleren van de toepassing van verwarmingssystemen met lage
NOx uitstoot
Gebruik restwarmte
EER /COP ?
NOx
mg/kWh
1punt
2punte
n
=< 50
3punte
n
=< 35
+ 1%
Gewogen gemiddelde
NOx van de
systemen op basis
van bijdrage aan de
totale warmtevraag
=< 70
0 mg/kWh
255mg/kWh
Bij 3% overtollige O2
BREEAM
Punten 3
LEED
DGNB
Facts
82