Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Magazine 2028, eerste editie
1. 1e editie – voorjaar 2011
Heel NederlaNd Naar
OlympiscH Niveau
Wakkie & Been
De winst van het verlies
Veen & Eggenkamp
Presenteren met trots het
Topsportteam
Leontien van Moorsel, Jochem
Uytdehaage en Esther Vergeer
“Het olympisch Plan gaat om zoveel méér dan
sport”
Pieter van den Hoogenband
“olympisch niveau staat gelijk aan topkwaliteit
bieden”
Gerard Dielessen
“Focussen op een (sport)evenementenkalender”
Z.K.H. de Prins van Oranje
“Het olympisch Plan; een integraal masterplan”
en verder: Introductie van het Topsportteam 2028 | Primeur: de SportLandKaart | Het vergeten
bewustzijn van 1928 | aansprekende projecten uit het hele land | alliantiepartners aan het
woord | Sport & Zaken en het olympisch Plan
3. Voor u ligt de eerste editie
van 2028, het magazine
Ter inspiraTie
van de Alliantie Olympisch
Vuur. Hierin leest u over
onze missie, de men-
“Alweer vijf jaar geleden startte NOC*NSF een onderzoek, dat
sen die erbij betrokken resulteerde in een veelomvattend plan, het Olympisch Plan 2028,
geïnspireerd op het Australische model. Dat plan is in de zomer van
zijn, en bovenal over 2009 omarmd door de sportbonden, het kabinet en de belangrijkste
bestuurlijke organisaties van Nederland. En deze supporters van het
de verbindende kracht Olympisch Plan hebben zich verenigd in de Alliantie Olympisch Vuur.
Nog niet eerder werd in Nederland een dergelijk groots plan zo breed
van sport, die wij inzet- gedragen. Dat bewijst de verbindende, inspirerende en richting-
gevende kracht ervan.
ten om Nederland naar Ook het nieuwe regeerakkoord noemt de belangrijke functie van
sport in maatschappij en economie, en bevestigt nadrukkelijk de
Olympisch niveau te tillen. ambitie om in Nederland gezamenlijk naar Olympisch niveau toe te
werken en hiermee de Spelen binnen te halen. De komende kabinets-
Ter introductie willen wij periode zal op dit punt veel moeten gebeuren. Zoals beslissingen over
belangrijke ruimtelijke vraagstukken en de keuze van een stad. Maar
u graag inspireren zoals ook de uitkomsten van een verkenning naar de maatschappelijke
kosten en baten voor ons land zullen interessant zijn.
prins Willem-Alexander
Sceptici mogen zich afvragen of dit onder de huidige economische
dat deed met zijn speech omstandigheden een verantwoorde inzet is. Ik zou zeggen dat
Nederland juist nu een dergelijke ambitie met bijbehorende visie
tijdens het Schipholdiner nodig heeft. De crux is dat het om veel meer gaat dan het organiseren
van de Spelen. Het Olympisch Plan is een integraal masterplan
van de Kamer van dat gedragen wordt door alle sectoren van de samenleving en waar-
aan we – ook als wij de Spelen onverhoopt niet toegewezen zouden
Koophandel Amsterdam op krijgen – toch een duidelijke meerwaarde kunnen ontlenen.
De ambities van het Olympisch Plan gaan uiteraard over sport. Zowel
14 oktober 2010. in de breedte als bij de echte topsport, waarbij ik ook de gehandi-
captensport wil noemen. Zo worden er door NOC*NSF ambitieuze
plannen ontwikkeld om Nederland structureel in de top tien van het
medailleklassement te brengen. Maar het Olympisch Plan gaat over
veel meer: ook over gezondheid en welzijn, ook over de economie en
ruimtelijke ordening, over de organisatie van evenementen en over
internationale media-aandacht.
De komende periode, tot 2016, moet het draagvlak onder de bevol-
king versterkt worden voor het uitbrengen van een bid. We moeten
ons ook internationaal laten zien, meer dan nu al het geval is. Ons
internationaal profileren met een trackrecord op het gebied van grote
evenementen en met blijvende indrukwekkende topsportprestaties,
met innovaties op sportgebied en daarbuiten.
Uiteindelijk kan iedere organisatie, elk gemeente, ieder bedrijf díe
dingen uit het plan halen die van toepassing zijn op de eigen situatie
en die werken voor de eigen doelstellingen én voor die van het
Olympisch Plan. En als we allemaal naar dezelfde stip aan de horizon
toewerken, gaan we het doel om Nederland naar Olympisch niveau te
brengen samen uiteindelijk halen.”
Zijne Koninklijke Hoogheid de Prins van Oranje
FOTO: ANP PHOTO
1 | 2028
4. Olympisch Plan 2028
Heel nederland naar Olympisch niveau
Missie Olympisch Vuur
We gaan met sport in de volle breedte heel Nederland naar Olympisch niveau
brengen. Daar hebben we allemaal profijt van, nu en in de toekomst; op
sociaal-maatschappelijk, economisch, ruimtelijk en welzijnsgebied. Met als
mogelijk resultaat Olympische en Paralympische Spelen in 2028 in Nederland.
Het Olympisch Plan 2028:
• Olympische Spelen 2028 als inspirerende stip aan de horizon
en als katalysator
• Het profijt (legacy) naar voren halen
• Sport als middel om heel Nederland naar een hoger
(Olympisch) niveau te brengen
• Met als mogelijke uitkomst Olympische en Paralympische
Spelen in Nederland
Het Plan kent 3 fasen
1 - Onderzoeksfase 2006-2009 (afgerond)
Resultaat: het Olympisch Plan 2028 en het ontstaan van de Alliantie (8 juli 2009)
2 - Opbouwfase 2009-2016
Gewenste resultaat: heel Nederland op Olympisch niveau & draagvlak voor Spelen
3 - Kandidaatfase vanaf 2016
Gewenste resultaat: kandidaatstelling en organisatie van de Spelen door en in Nederland
Acht ambities De Alliantiepartners
1. Topsportambitie • NOC*NSF
2. Breedtesportambitie • Rijksoverheid met VWS als ‘voortrekker’
3. Sociaal-maatschappelijke ambitie • Interprovinciaal Overleg
4. Welzijnsambitie • Vereniging van Nederlandse Gemeenten
5. Economische ambitie • G4 (Utrecht, Rotterdam, Den Haag en Amsterdam)
6. Ruimtelijke ambitie • VNO-NCW
7. Evenementen ambitie • MKB Nederland
8. Media-aandacht ambitie • FNV
De Samenwerkingspartners Organisatiestructuur Olympisch Vuur
• NISB, Nederlands Instituut Sport en Bewegen • Council OP2028 (coördinatiecommissie)
• Sport & Zaken • Club van 2028 (adviesraad)
• NBTC, Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen • Topsportteam 2028
• Nationaal Sport Platform • Program Office OP2028 (facilitair bureau)
2 | 2028
5. Vier vragen aan
eric eijkelberg
die op 21 maart begint als de nieuwe
directeur van Olympisch Vuur
Wie is Eric Eijkelberg?
“Een gepassioneerd sportliefhebber en
Biografie Eric Eijkelberg
-beoefenaar. Een trotse vader. Een man 2006-heden
met ambitie. Bij alles wat ik doe, of het plaatsvervangend directeur Energie en
nu gaat om studie, carrière of sport, wil Duurzaamheid bij het Ministerie van Economie,
ik het beste uit mijzelf en mijn omgeving Landbouw en Innovatie (voorheen Ministerie van
halen. Dat ik nu de kans krijg om, samen Economische Zaken)
met alle betrokkenen, het beste uit
Nederland te halen, vind ik fantastisch.” 2004-2006
plaatsvervangend directeur Strategie en
Gepassioneerd sportliefhebber en Internationale Zaken bij hetzelfde ministerie
beoefenaar? Vertel…
“Het begon al heel jong. Mijn vader was 2000-2005
voorzitter van de plaatselijke handbal- lid van het managementteam bij Rijkswaterstaat,
vereniging en mede daardoor ging ik waar hij onder meer verantwoordelijk was voor
met mijn twee broers op handbal. Dat Verkeer & Vervoer en Bestuurlijke & Juridische
heb ik van mijn 6e tot mijn 18e fanatiek Zaken
gedaan. Mijn interesse voor sport werd
al snel breder. Tijdens mijn studie ging ik 1996- 2000
bergbeklimmen en heb ik de Mont Blanc werkzaam bij Heineken in Nederland en Nigeria
beklommen. Later ging ik skiën en werd
skileraar. Ook liep ik, na een wedden- 1995-1996
schap, met twee collega’s van Heineken ingenieursbureau Tebodin in Litouwen
de marathon van New York. Maar het
leukste van alles vind ik wielrennen en Eric Eijkelberg (1971) studeerde Chemische Technologie aan Technische
het fietsen van cyclosportieven zoals de Universiteit Eindhoven en rondde de opleiding Master of Business Administration
Marmotte. Kortom, sport hoort bij mijn aan de Universiteit Nyenrode en University of Rochester (Verenigde Staten) cum
leven.” laude af.
Waarom Olympisch Vuur
“Uiteraard heeft mijn affiniteit met sport
daar mee te maken, maar het gaat verder Een groot compliment voor NOC*NSF, perspectief. De stip aan de horizon.
dan dat. Sport is een hele elegante waar het Plan is geboren. Er is al veel Waar het nu om gaat is Nederland naar
manier om ingewikkelde problemen bestuurlijk draagvlak voor. Nu komt het Olympisch niveau te brengen. Dit is het
aan te pakken en op te lossen. Daar kan er op aan – met concrete resultaten! – fundament. Er moet nog veel gebeuren,
bij wijze van spreken geen beleidsnota draagvlak in Nederland te krijgen. Dat is maar we zijn op de goede weg. Ik geloof
tegenop. Daarom geloof ik ook echt in een mooie uitdaging.” dus zeker dat we ons doel - Nederland
het Olympisch Plan 2028. We kunnen op Olympisch niveau in 2016 - kunnen
hier samen het verschil maken. Voor een Geloof je er ook in dat we de Spelen halen. En als dat ons uiteindelijk brengt
betere samenleving, een sterkere eco- in 2028 gaan binnenhalen? tot de organisatie van de Spelen in
nomie, kortom een gezonder Nederland. “2028 is ook voor mij het wenkend Nederland, zou dat geweldig zijn!”
3 | 2028
6. 8 ambities,
26 aansprekende
resultaten
TOpSpORT • ‘Judo in de zorg’ wint de Nationale
FOTO: ANP PHOTO
• Het Nederlands Olympisch Team haalt Jeugdzorgprijs 2010. In dit project
tijdens de Spelen in Vancouver een wordt judo ingezet als middel om
mondiale toptienpositie probleemgedrag van jongeren aan
te pakken, maatschappelijke uitval
te voorkomen en (re)integratie te
bevorderen.
• Het project ‘Denken en Doen’ van de
Nederlandse Bridgebond, onderdeel
tot een aantrekkelijk en klantgericht van het Nationaal Actieplan Sport
sportaanbod. en Bewegen, creëert een socialer en
• NOC*NSF en de Basketballvereniging gezonder leefklimaat voor inac-
ST4R openen de eerste straatbasket- tieve ouderen en biedt ze een sociaal
• Prins Willem-Alexander en Jeroen balvereniging van Nederland. netwerk.
Straathof ontvangen uit handen van • In december 2010 tekenden
Pieter van den Hoogenband de studie 124 gemeenten de intentieverklaring
‘Nederland in de top-10’, waarin wordt ‘Combinatiefuncties’, dit brengt het
verwoord hoe ons land een positie totaal op ruim 300 gemeenten. De
bij de beste tien topsportlanden kan combinatiefunctionaris verbindt school
veroveren. en sportvereniging, en zorgt zo voor
• Via het programma ‘Goud op de een toename van de sportparticipatie
werkvloer’ beginnen 41 sporters in van de jeugd.
een baan na(ast) de sport. Daarmee
stijgt het totaal aantal plaatsingen SOCiAAL-MAATSCHAppELijK
tot boven de zeventig, en komt het • Het NISB voerde samen met partners WELzijN
doel van honderd plaatsingen tot de in de periode 2006-2010 het pro- • Dertien deelnemers met diabetes
Olympische Spelen van Londen 2012 al gramma ‘Meedoen alle jeugd’ uit, met type 2 halen samen met Bas van de
aardig in zicht. als doel het stimuleren van jeugdsport. Goor de top van de 4.167 meter hoge
In samenwerking met gemeenten Toubkal.
BREEDTESpORT en sportbonden werden meer dan
• Het project ‘Start to Run’ van de 500 clubs ‘maatschappelijk actief’, en
Atletiekunie trekt steeds meer trokken 26.000 nieuwe jeugdleden.
lopers tussen de dertig en vijftig • Het project ‘Tijd voor Vechtsport’
jaar. Inmiddels zijn er 110 locaties in van de KNKF wint de IOC Trophy. Het
Nederland waar gelopen kan worden project is onderdeel van het programma
• Het Marc Lammers Plaza XL in Den ‘Meedoen Alle Jeugd Door Sport’, dat
Bosch is een van de vijf proeftuinen wordt gesubsidieerd door het Ministerie
die NOC*NSF het afgelopen jaar heeft van VWS, en zet vechtsporten in ten
geopend. Doel van de proeftuinen behoeve van de integratie en persoon-
is sportverenigingen te stimuleren lijke ontwikkeling van allochtone jeugd.
4 | 2028
7. Acht ambities werden er in 2008 in het Olympisch Plan geformuleerd:
acht terreinen waarop Nederland de komende jaren naar Olympisch
niveau wil reiken. Op elk van die gebieden werden het afgelopen jaar
belangrijke resultaten geboekt.
• Met 150.000 deelnemers van cultuur en congressen te vinden zijn. voor het hbo’. Daarin wordt beschreven
200 verschillende scholen zijn de • Vijf Nederlandse steden gaan samen hoe hbo-instellingen kunnen bijdragen
finales van Mission Olympic in het met NOC*NSF en het Nederlands aan de realisering van de ambities van
Olympisch Stadion wederom een Bureau voor Toerisme en Congressen het Olympisch Plan 2028.
doorslaand succes. naar Dubai om Nederland te vertegen- • 53 universiteiten, hogescholen,
• In 2010 fietsten deelnemers van woordigen tijdens SportAccord. onderzoeksinstituten, sportorganisa-
het Sportplan Tegenkracht onder ties en sportkoepels publiceren samen
begeleiding van (oud-)Olympiërs met de ministeries van OCW en VWS
vanuit Nederland langs legendarische het Sectorplan Sportonderzoek en
etappes naar de Alpe d’Huez om deze -onderwijs 2011-2016. Daarin wordt
vervolgens gezamenlijk te beklimmen. beschreven wat er tot 2016 moet ge-
Met het ingezamelde geld helpt stich- beuren om deze sector op Olympisch
ting Tegenkracht kankerpatiënten aan niveau te brengen.
een sportplan op maat, om zodoende
het vertrouwen in hun lichaam weer MEDiA
terug te winnen. • In 2010 werd de Kijkcijfertop-25
• Naast de succesvolle variant voor het Ruimtelijk wederom gedomineerd door sport.
basisonderwijs introduceert Rotterdam • NOC*NSF rondt samen met de Liefst 24 van de 25 best bekeken tv-
ook de Schoolsportvereniging voor het Alliantiepartners de Sportlandkaart af. programma’s waren sportgerelateerd.
voortgezet, mbo en speciaal onderwijs. Op deze kaart zijn alle accommodaties Sport leeft in Nederland.
voor topsportevenementen te vinden • Public viewing geeft een nieuwe
EVENEMENTEN die Nederland rijk is, alsmede accom- impuls aan de media-aandacht voor
modaties die nodig zijn voor 2016 en sport: 100.000 mensen keken op
FOTO: ANP PHOTO
eventueel voor de Olympische Spelen het Museumplein samen naar de WK
van 2028. voetbalfinale tussen Nederland en
• Het Ministerie van Infrastructuur en Spanje.
Milieu start met de ontwikkeling van de
FOTO: ANP PHOTO
Olympische Hoofd Structuur. In 2011
volgt het definitieve ontwerp.
• Met de opening van de Internationale
• Met onder andere de start van de Giro Indoor Sport Accommodatie (IISPA) op
d’Italia en de Tour de France, het WK 18 november 2010 door topsport team-
zwemmen voor Gehandicapten, WK lid Mark Huizinga beschikt Almelo over
turnen, EK korfbal en het EK zwem- een (top)sportaccommodatie waar in de
men korte baan vinden in 2010 in toekomst vele (topsport)evenementen
Nederland weer tal van grote internati- plaats kunnen gaan vinden.
onale evenementen plaats.
• Olympisch Vuur lanceert de Nationale ECONOMiE • De LinkedIn-groep ‘Olympisch Plan
Evenementen Kalender, waarop alle • De HBO-raad presenteert het 2028’ overstijgt het Olympisch niveau
evenementen op het gebied van sport, ambitiedocument ‘Olympische ambitie van 2028 leden.
5 | 2028
8. De Olympische Spelen van 1928 maak-
ten een enorme indruk op Nederland
én op de wereld. Het waren de eerste
lympivan e
De O len
sch Spelen waar het Olympisch vuur werd
Spe 8 in ontstoken. Ook mochten er voor het
192 dam eerst in de geschiedenis vrouwen
Amster deelnemen. De Spelen zorgden ervoor
dat Nederland, en Amsterdam in het
bijzonder, een grote stap van de 19 e
naar de 20 e eeuw maakte.
Het vergeten
bewustzijn van 1928
COLLECTIE SPAARNESTAD PHOTO/FOTOGRAAF ONBEKEND
6 | 2028
9. Door Jurryt van de Vooren
Veruit het grootste evenement dat Nederland in de vorige
eeuw binnen zijn landsgrenzen had, waren de Olympische
Spelen van 1928 in Amsterdam. Nederlandse sportliefhebbers
konden zo de internationale sporthelden eindelijk eens in le-
vende lijve bewonderen. De stad sidderde van opwinding door
de aanwezigheid van het Finse loopwonder Paavo Nurmi, maar
deze was helaas zo mensenschuw dat hij zelfs het contact
met zijn eigen ploegleider vermeed. Na afloop van zijn gouden
race op de 10.000 meter was hij daarom meteen verdwenen.
Dagblad De Eemlander: ‘Zonder zich om de filmoperateurs te
bekommeren, rent Nurmi meteen den tunnel voor de kleedka-
mers binnen.’
COLLECTIE SPAARNESTAD PHOTO/ANP
De Australische roeier Bob Pearce daarentegen werd populair
als de Held van Sloten, vernoemd naar het dorp waar de
Olympische races werden gevaren. De plaatselijke jeugd
achtervolgde hem overal. Door het gekrioel langs de kant viel
er een keer een peuter van een vlonder, die net op tijd weer
uit het water werd gevist. Nadat Pearce al zijn wedstrijden had
“Voor het eerst in de
gewonnen, kreeg hij van de kinderen een vaasje met bloemen
en een zilveren lepeltje met het wapen van Sloten. Met zijn
geschiedenis van de
enorme handen en sympathieke grijns was Pearce een van de
sterren van 1928 – in ieder geval onder de kinderen.
vreemde gebruiken Olympische Spelen
brandde in Amsterdam
Glunderend en gnuivend keek het Nederlandse publiek naar
de vreemde gebruiken van die buitenlanders. De Portugese
het Olympisch vuur”
voetballers bijvoorbeeld zoenden elkaar
<< De intocht in als ze een doelpunt hadden gemaakt!
het Olympisch Voetbaljournalist Ad van Emmenes had
Stadion bij de het zelf gezien nadat zo’n voetballer had
Spelen in 1928. gescoord: ‘Hij kreeg meer zoenen dan een
Voorop lopen normale Hollandse vrijer in een week afkan.
de Zwitsers, Die zwarte rechtsbinnen met z’n blozende
daarachter de wangen was de gelukkigste man van de Op de Spelen van 1928 mochten vrouwen voor de eerste
Nederlanders. wereld.’ keer meedoen bij het atletiek en turnen – met zwemmen de
belangrijkste Olympische sporten. Dat viel niet bij iedereen
Tussen al die gekke namen en gebruiken door zagen de in goede aarde. Vooral de atletiekfinale op de 800 meter
toeschouwers vooral hoe goed de internationale sporters was verschrikkelijk, vond De Telegraaf: ‘Het heele stel had
waren. Dat leverde voor Nederlandse deelnemers wel eens tien minuten nodig om weer op adem te komen, waarop het
een pijnlijk moment op, meldde tijdschrift Revue der Sporten: grienend zwikje, met uitzondering van de winster, elkander
‘Sommige van die wereldcracks hebben er ’n satanisch plezier melodramatisch de schouders omvattend uit het gezichtsveld
om eens naar de Nederlandsche athletiekrecords op spring- en verdween. Laat dit de laatste maal zijn, Heeren voorbereiders
werpnummers te informeeren en dan op hun doode gemak ’n der Olympiades.’
heel eind verder te springen of te werpen dan onze nationale
topprestaties.’ olympisch vuur
De Amerikaanse atlete Anne Vrana O’Brien vond deze kritiek
vrouwensport schandalig: “Ik was erbij en geef toe dat de meisjes uitgeput
Toch was Nederland vooral in de ban van zijn eigen sporters. waren. Maar de mannen die in 1928 de 200 meter hadden
De gouden zwemmedaille van Zus Braun maakte veel emoties gelopen, waren er na afloop net zo slecht aan toe.” Ondanks
los. ‘Het Wilhelmus klonk op,’ zag de verslaggever van de de vele kritiek markeerden de Spelen van Amsterdam de
Nieuwe Rotterdamsche Courant, ‘statig ging de vaderlandsche Olympische doorbraak van de internationale vrouwensport.
driekleur omhoog. Het was het moment waarop ieder gewacht Het aantal vrouwelijke deelnemers groeide daarna als kool - als
had … het was een oogenblik van vreugde en ontroering. Velen een legacy van 1928.
pinkten een traan weg, omdat het zoo heerlijk was, die vlag in Voor het eerst in de geschiedenis van de Olympische
ons eigen land op onze Olympische Spelen.’ Spelen brandde in Amsterdam ook het Olympisch vuur.
7 | 2028
10. “Je breekt geen Olympisch Stadion af.
Dat doe je niet als je jezelf als land
respecteert”
Stadionarchitect Jan Wils zag het in april 1926, twee jaar voor Als de toeschouwers het Olympisch Stadion verlaten, lopen
aanvang van de Spelen, al helemaal voor zich. In dagblad ze over steeds grotere trappen, die stuk voor stuk worden
Het Vaderland vertelde hij toen over de Marathontoren bij onderbroken door ruime bordessen. Deze fungeren als buf-
het Olympisch Stadion: “Ik stel me daarvan veel voor. Het ferruimtes om de met verschillende snelheid lopende mensen
wordt een heele ijle toren. Er boven komt een groote schaal, op te vangen. Nibbering: ‘De brede trappen, die uitmonden op
waarin overdag een rookpluim kan opstijgen en ’s avonds een het straatniveau, nodigen daarom uit deze zonder angst af te
vuurzuil.” lopen, als de monding van een rivier.’
het veiligste stadion ter wereld Wils had dit beter doordacht dan menig stadionbouwer in de
Behalve het Olympisch vuur schonk Wils de wereld ook een 21ste eeuw, die de bezoeker het liefst opsluit in helse trappen-
ultraveilig Olympisch Stadion, wat vooral te danken was aan stelsels. Het Olympisch Stadion heeft de veiligste trappen ter
het ingenieuze trappenstelsel. Architectuurhistoricus Maurits wereld: nimmer vond er een ongeluk plaats!
Nibbering: ‘De vorm, organisatie, afmetingen van trappen en
treden in het Olympisch Stadion gelden al decennialang als amsterdam wereldstad
modelvoorbeeld voor de geleiding van publieksstromen in en Na de Spelen van 1928 was het collectieve zelfbeeld grondig
uit het stadion.’ veranderd. Alhoewel ons land na afloop geen vierkante kilome-
ter in oppervlakte was gegroeid, was er tussen de oren van de
toenmalige Nederlanders, in ieder geval de Amsterdammers,
wel degelijk iets veranderd.
Het begon al in 1913 toen het zogenaamde Oude Stadion
werd gebouwd aan de Amstelveenseweg – tegenover de
plek waar in 1928 het Olympisch Stadion kwam te staan.
Net als steden als Parijs, Londen, Berlijn en New York kreeg
Amsterdam eindelijk zijn eigen sportstadion. Toen vijftien jaar
later het Olympisch Stadion werd gebouwd, verzuchtte de
N.R.C.: ‘Zooveel vreemde talen als men op straat en vooral op
de overvolle café-terrassen hoort spreken, heeft men hier wel-
licht nog nooit door elkander kunnen hooren.’ Dankzij de sport
kon Amsterdam zich met recht een wereldstad noemen – eerst
in 1913, later in 1928.
renaissance
Anno 2011 zijn alle Nederlandse deelnemers aan de Spelen van
1928 overleden. En er zullen ook niet veel mensen meer zijn
die de Spelen met eigen ogen hebben kunnen aanschouwen.
Een van hen was de in 2009 overleden Piet Kranenberg. Tien
jaar oud liep hij in 1928 aan de hand van zijn vader naar het
stadion. In 2008, tachtig jaar na de Spelen, stond die herinne-
ring nog als de dag van gisteren in zijn geheugen gekerfd. “Het
was heel fantastisch.”
Mede daardoor werd Kranenberg eind vorige eeuw het gezicht
van de reddingsactie van het Olympisch Stadion. Als een
mantra herhaalde hij keer op keer: “Je breekt geen Olympisch
Stadion af. Dat doe je niet als je jezelf als land respecteert.”
Ware woorden, want het stadion symboliseert een tijdperk
waarin Nederland en Amsterdam het grootste evenement van
de twintigste eeuw organiseerden. Het was een tijdperk van
daadkracht en creativiteit, welke in de ambitie om honderd jaar
FOTO: ANP PHOTO
later opnieuw de Spelen te organiseren, zijn renaissance lijkt te
beleven.
8 | 2028
11. De bright guys
achter het
Topsportteam
2028 Veen en Eggenkamp zetten hun
topsportervaring én zakelijke
kennis in
Ze zijn beiden vanaf het eerste uur bij het Olympisch Plan betrokken. Ook zijn ze – zeker gezien hun
ervaring – jong, bekleden ze vooraanstaande functies in het bedrijfsleven én kunnen ze bogen op een
imposante topsportcarrière. Logisch dus dat Stephan Veen en Gerritjan Eggenkamp, beiden lid van het
Dagelijks Bestuur van Olympisch Vuur, de rol van ‘kwartiermaker Topsportteam 2028’ toebedeeld kregen.
‘Topsporters belichamen als geen ander de ‘kracht van sport’ en zijn een inspirerend voorbeeld voor hun
omgeving. Het is geweldig én essentieel dat Olympisch Vuur kan putten uit de unieke ervaring, expertise,
wilskracht én daadkracht die (oud-)topsporters eigen is.” Door Friso Schotanus | Foto’s René Bouwman
9 | 2028
12. Eggenkamp: “Binnen het IOC schijnt men met interesse topsportteam 2028
Een van de wapenfeiten van Veen
naar ons te kijken: Wat zijn de Nederlanders aan het en Eggenkamp is de formatie van het
Topsportteam 2028 (zie pagina 11). Om
doen? Ze noemen het de Dutch approach” meer (oud-)sporters bij het plan te betrek-
ken, gingen ze op zoek naar ‘maatschap-
Roeier Gerritjan Eggenkamp (35) won – zowel zakelijk als op topsportniveau – pelijk geëngageerde’ ex-topsporters, uit
als eerste Nederlander de beroemde goed van pas”, vertelt de voormalig verschillende disciplines. “Het mooie is”,
Boat Race tussen de universiteiten van tophockeyer. vertelt Eggenkamp, “dat iedereen in deze
Oxford en Cambridge en nam tweemaal Veen is regiodirecteur voor de Rabobank groep activiteiten ontplooit die onder de
deel aan de Olympische Spelen (Sydney in Oost-Nederland. Hij stuurt een team ambities van het Olympisch Plan te scharen
en Athene), waarbij hij in 2004 zilver van 35 man aan, en heeft te maken met de zijn. Zo dragen ze echt inhoudelijk bij aan
won met de Holland Acht. Daarna trad de belangen van lokale banken, die een grote het naar Olympisch niveau brengen van
voormalig student computerwetenschap- mate van autonomie bezitten. Veen leert Nederland. Neem Leontien van Moorsel
pen als management consultant in dienst naar eigen zeggen goed omgaan met de met haar Ladies Ride, Bas van de Goor met
van McKinsey. Vanuit die functie belandde verschillende belangen. Die vaardigheid zijn Foundation. Naast een inhoudelijke rol,
hij in 2006 samen met een aantal collega’s is in de Council een gewenste eigen- hebben de leden van het Topsportteam
op Papendal. “In de zomer van dat jaar schap. Veen: “We vormen met zijn vijven 2028 ook een ambassadeursfunctie. Dit
hebben we met Marcel Sturkenboom en het dagelijks bestuur en komen eens houdt in dat ze op verschillende plekken
Ton Nelissen, die je gerust de oervaders in de twee weken bij elkaar. NOC*NSF- ‘het Olympische verhaal’ uitdragen en
van het Olympisch Plan kunt noemen, pro voorzitter André Bolhuis heeft de taken andere partijen en personen enthou-
bono nagedacht over de manier waarop van voormalig voorzitter Ivo Opstelten (de siasmeren om een bijdrage te leveren.
je de Olympische ambities gestalte kunt huidige minister van Veiligheid) uitste- Daarnaast komen we ongeveer vier keer
geven. Het idee om de legacy, de nalaten- kend waargenomen. In zijn plaats komt per jaar bij elkaar, waarbij de leden hun ken-
schap van de Spelen naar voren te halen binnenkort Jan Willem Maas, bestuurslid nis en ervaring beschikbaar stellen aan het
is toen ontstaan, en dat is nog niet eerder NOC*NSF en voorzitter van hockeyvereni- Olympisch Plan. Denk hierbij bijvoorbeeld
vertoond. Zelfs als de Spelen uiteindelijk ging Kampong. Daarnaast hebben Geert aan Richard Krajicek en Esther Vergeer,
niet naar Nederland komen, hebben we van Maanen, topambtenaar van VWS, en beiden toernooidirecteur met kennis van
het profijt mogen ervaren van de kracht Albert Spijkman van marketingbureau Evenementen. Deze kennis kunnen ze
van sport & de Olympische gedachte. En VODW zitting in het bestuur. De lijnen inbrengen en is van grote waarde.
ons land hierdoor naar een hoger niveau zijn kort, waardoor we snel en adequaat
getild. Binnen het IOC schijnt men met kunnen handelen.” Het formeren van het Topsportteam kostte
interesse naar ons te kijken: Wat zijn de de drukbezette heren veel vrije tijd. Veen:
Nederlanders aan het doen? Ze noemen wapenfeiten “We wilden alle sporters individueel bena-
het de Dutch approach.” Eggenkamp en Veen constateren dat het deren. Gelukkig werden en worden we heel
fundament van het Olympisch Plan staat. goed ondersteund door het Program Office.
dagelijks bestuur Ook over de voortgang van de uitvoering Het is machtig mooi om te zien – en daar
Ook Stephan Veen (40) was van begin af zijn ze, ondanks het feit dat Nederland hebben we ons echt over verbaasd – hoe
aan, als lid van de Club van 2028, betrok- moet bezuinigen, niet bezorgd. Veen: deze sporters zich inspannen en bereid zijn
ken bij het Olympisch Plan. Veen nam deel “We zijn nog lang niet waar we moeten iets terug te geven aan de samenleving.
aan drie Olympische Spelen (Barcelona, zijn, maar zijn wel op de goede weg. Het Normaal zou je zeggen: topsporters gaan
Atlanta en Sydney), en won tweemaal stimuleren van bewegen, het sporten op alleen voor topsport. Maar dit plan is breder,
Olympisch goud. In de hockeyfinale in scholen en de naschoolse opvang, daar zit en deze topsporters dragen daar allemaal
Sydney scoorde hij drie keer en benutte vooruitgang in, en daarvan is Olympisch aan bij, op het gebied van gezondheid,
de laatste en beslissende strafbal. De Vuur de ontbrander geweest. Ook slagen welzijn of sociaal-maatschappelijke
zoon van oud-profvoetballer en De we er beter in om grote evenementen taken. Dát is de grootste kracht van het
Graafschap-voorzitter Sietze Veen werd naar Nederland te halen. In gesprekken Topsportteam.”
ook tweemaal wereldkampioen, won twee over het Olympisch Plan vallen mij altijd Eggenkamp: “Het is heel erg inspirerend om
keer de Champions Trophy er werd in 1998 de superenthousiaste reacties op, als het met deze groep bij elkaar te zijn. Als je ziet
en 2000 verkozen tot ’s werelds beste gaat om het inzetten van sport als middel wat ze allemaal doen, het enthousiasme en
hockeyer. om een betere samenleving tot stand te de gedrevenheid wat van ze afstraalt, dat is
brengen.” echt heel bijzonder.”
Geen wonder dat bij het formeren van het
dagelijks bestuur van de Council Olympisch
Plan 2028, dat toeziet op het realiseren Veen: “Normaal zou je zeggen: topsporters gaan alleen
van het Olympisch Plan en het draagvlak
ervoor probeert te bevorderen, behalve voor topsport. Maar dit plan is breder, en deze topspor-
aan Gerritjan Eggenkamp ook aan Stephan
Veen werd gedacht. “We zijn relatief jong, ters dragen daar allemaal aan bij. Dát is de grootste
maar bij het uitdenken en opzetten van
bepaalde projecten komt onze ervaring kracht van het Topsportteam”
10 | 2028
13. Topsport
1 2 3 4
team 2028
Op Koninginnedag 2010
5 6 7 8
werd het ‘Topsportteam
2028’ wereldkundig
gemaakt. Onder de noe-
mer ‘Een beter Nederland
door de kracht van sport’ 9 10 11 12
hebben de volgende pro-
minente ex-topsporters
zich aan het realiseren
van het Olympisch Plan
13 14 15 16
2028 verbonden:
Van links naar rechts:
1. Bas van de Goor
2. Floris Jan Bovelander
3. Chiel Warners
4. Mark Huizinga 17 18 19 20
5. Minke Booij
6. Stephan van den Berg
7. Pieter van den Hoogenband
8. Richard Krajicek
9. Leontien Zijlaard-van Moorsel
10. Yvonne van Gennip
11. Ellen van Langen
12. Esther Vergeer
13. Saskia Mulder 21 22 23 24
14. Trinko Keen
15. Jochem Uytdehaage
16. Erben Wennemars
17. Nicole Bulk
18. Kirsten van der Kolk
19. Arnold Vanderlyde
20. Tineke Bartels
21. Nienke Nijenhuis
22. Deborah Gravenstijn 25 26 27 28
23. Wietse van Alten
24. Daniëlle de Bruijn
25. Bettine Vriesekoop
26. Jeroen Straathof (voorzitter
Atletencommissie NOC*NSF)
FOTO’S: ANP PHOTO
27. Stephan Veen
28. Gerritjan Eggenkamp
11 | 2028
14. De kracht van sport benutten voor
een betere maatschappij is niet projecten
in het land
nieuw. Ook voor de introductie van
het Olympisch Plan 2028 waren er al
prachtige projecten en initiatieven,
die een waardevolle bijdrage leverden
aan een beter Nederland, een gezon-
der en sportiever leven of een pret-
tiger en socialer leefklimaat. Denk
hierbij bijvoorbeeld aan landelijke ini- Sportdorp (Opende , Hoorn)
Duursportief Noord-Holland (Alkmaar)
tiatieven als de Nationale Sportweek, Sportfair (Opmeer, Haarlem, Enkhuizen, Den Helder)
45-plus voetbal Lisse
Mission Olympic, de Richard Krajicek
Playgrounds en de Cruyff Courts. ClubFIT (Amsterdam)
Een ander mooi voorbeeld zijn de Van Sportdag naar Vereniging, Esther Vergeer gehandi-
captensport (hoofdkantoor Woerden)
proeftuinen van NOC*NSF, waarin Sportiefste School 2010, Het Scala College (Alphen a/d
Rijn)
sportverenigingen zich presen-
teren met een vernieuwend en
Den Haag
klantgericht aanbod. Vorig jaar De vereniging als winkel en leerbedrijf
De Sportbank
werd met Sportfrissel in Drachten Streetball in de wijk
Rotterdam
de twintigste proeftuin geopend. Schoolsportvereniging
Topsporthal Rotterdam
Daarnaast heeft de introductie van Streetball in de wijk
het Olympisch Plan 2028 ook geleid
tot nieuwe aansprekende projec- 45-plus voetbal, Middelburg
ten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan
Sonsbeek Runningpark in Arnhem, Landelijk:
• Richard Krajicek Playgrounds (totaal 49 playgrounds in 22
het Drents Olympisch Plan en Grolloo verschillende steden)
• 76 Johan Cruyff Courts
Olympisch Dorp 2011. Kortom het • Nationale Sportweek (95 gemeenten, 4.500 sportacti-
viteiten georganiseerd, 550.000 deelnemers, gastge-
Olympisch Vuur verspreidt zich… meente 2011 nog niet bekend)
• Scool on wheels, Fonds Gehandicaptensport landelijke
Mist u een aansprekend project? Mail clinics (hoofdkantoor Bunnik)
• Mission Olympic, finales Amsterdam, voorrondes heel
deze dan naar helmi.langenhorst@ Nederland
• KPN Junior schaatsclub, landelijke clinics (hoofdkantoor
olympisch-vuur.nl. KNSB Amersfoort)
12 | 2028
15. Sportdorp (Stedum, Blijham, OranjeRun (Groningen)
Eenrum/Wehe-den) De vereniging als winkel en
45-plus voetbal (Leeuwarden) leerbedrijf (Groningen)
Sportfrissel (Drachten)
Grolloo Olympisch Dorp 2011
(Grolloo)
Drenthe
Play it Forward
Drents Olympisch Plan
De Pelikaan (Zwolle)
Sportboulevard Enschede
Scoren in de Wijk, FC Twente
(Enschede)
Topsporthal Almelo
Sporttop, Jochem
Uytdehaage
(hoofdkantoor Blaricum)
Sportconnextion (Utrecht)
Jeugd wil Scoren (Utrecht)
Sportvarianten (Zeist)
Waterpolo Rulez (Hilversum)
Runningpark Sonsbeek
(Arnhem)
SportZ (Nijmegen)
Eindhoven, Helmond
Lisso
Beweegtuin Senioren
Vrijenbroek.nl (Venlo)
Tilburg Den Bosch
Lisso Grenzeloos in Beweging
Topsporthal Tilburg Marc Lammers Plaza XL
Streetball in de wijk Lisso
Sport & Leisure Park
de proeftuinen van noc*nsf Landgraaf (Landgraaf)
overige aansprekende projecten
Regionaal/plaatselijk
13 | 2028
16. Polonaise
colum Als Brabander en carnavalsfan is mijn favoriete dansvorm uiteraard de polonaise.
Zodra ik de eerste tonen van ‘Het dondert en het bliksemt’ hoor, loop ik al op de dans-
vloer met m’n armen vooruit. Wachtend tot twee schouders zich onder mijn handen
nestelen. Maar – zoals het een goede polonaise betaamt – meestal sluiten de mensen
achter aan. Dat doe ik zelf ook regelmatig, want ik hoef echt niet per se voorop te
lopen. Als de koploper maar de juiste richting bepaalt en alle mensen daarachter
ongeveer hetzelfde tempo aanhouden. Zodra er een paar harder gaan lopen of
tegendraads gaan draaien, valt de slinger uiteen in allerlei losse regenwormpjes die
telkens tegen elkaar opbotsen.
We moeten oppassen dat het Olympisch Plan het buitenland. Willen we straks daadwerkelijk
2028 niet uitmondt in een slechte polonaise, een kans maken om die Spelen binnen te halen,
waar ieder voor zich z’n eigen draai geeft aan dan zullen we als land één front moeten vormen.
de term ‘Olympisch niveau’. Ik ben als lid van het
Topsportteam 2028 een groot supporter van de Ik weet dat het Olympisch Plan vooral is bedoeld
gedachte achter en de doelstellingen van het om Nederland eerst maar eens – in 2016 – op
Olympisch Plan, maar de laatste tijd heb ik de Olympisch niveau te kríjgen en pas daarna om
indruk dat de (al dan niet feest)neuzen niet meer de Spelen daadwerkelijk te mogen organiseren.
allemaal dezelfde kant op staan. Dat is jammer, Echter, we moeten ons dan wel met z’n allen
want het Olympisch Plan heeft een enorme po- realiseren wat Olympisch niveau dan precies
tentie. Naast uiteraard de sport heeft vrijwel elke inhoudt. Voor mij staat dat gelijk aan topkwaliteit
sector het plan inmiddels omarmd: de politiek, de bieden. In de topsport natuurlijk, maar óók in de
economie, de wetenschap en ga zo maar door. breedtesport, in talentontwikkeling, in de zorg, in
Het lijkt wel of iedereen is betoverd door de magie de export, enzovoort, enzovoort.
en de grootsheid van de Olympische Spelen. Men Om dat te bereiken is het van belang dat we de
lijkt er in Nederland – eindelijk – van doordrongen juiste poppetjes op de juiste plaatsen gaan krijgen.
dat sport het ideale (bind)middel is om ook tal van Ex-topsporters of mensen die lang in de topsport
economische, sociale en maatschappelijke doelen hebben gewerkt, weten hoe ze op het juiste
te bereiken. moment moeten pieken. Dat is niet vandaag, maar
in 2016. Stel daarom een aantal kartrekkers uit
De basis is gelegd en theoretisch hebben we de topsport aan die over een langere periode de
goud in handen. Nu is het nog zaak om die plak richting van de Olympisch Plan-polonaise gaan be-
ook daadwerkelijk binnen te slepen en dat is mak- palen en die er ook voor gaan zorgen dat iedereen
kelijker gezegd dan gedaan, weet ik uit ervaring. in dezelfde richting en in hetzelfde tempo loopt.
Want hoewel het natuurlijk wel te prijzen is dat De beleidsbepalers achter de Olympische missie
al die gemeenten linksom of rechtsom bezig zijn moeten juist nu moed en leiderschap tonen door
met het Olympisch Plan, krijg ik sterk de indruk de juiste mensen verantwoordelijkheid te geven
dat het toch nog steeds een beetje ieder voor en andere mensen die niet goed functioneren,
zich is. De bedoelingen van al die verschillende te laten gaan of andere taken te geven. Dat is
projecten en initiatieven zijn goed – laat daar niet makkelijk en ook niet leuk, maar wel nodig
FOTO: ANP PHOTO
geen misverstand over bestaan – maar ik denk dat als je je doelen wilt bereiken. Het Olympisch Plan
we nog een heel grote slag moeten maken op het staat als een huis, maar heeft wel een injectie
gebied van samenwerken en kennisuitwisseling. van daadkracht nodig om ervoor te zorgen dat
pieTer Gemeenten moeten niet met elkáár concurreren, we in 2016 en misschien ook wel in 2028 met
Van Den maar juist samen optrekken en profiteren van alle Nederlanders een oneindig lange ‘Polonaise
HOOGenBanD elkaars kennis. Want de échte concurrentie zit in Hollandaise’ gaan lopen.
14 | 2028
17. Esther Vergeer wil volgend jaar bij de
FOTO: SOENAR CHAMID
Olympische Spelen in Londen nog één
keer boven op het podium staan. Dan is
het gedaan met de topsport en gaat de
rolstoeltennisster zich toeleggen op haar
maatschappelijke carrière, die voor een
deel in het teken zal blijven staan van
het Olympisch Plan en de emancipatie
van de gehandicaptensport.
Door Joost de Jong
“Het denkpatroon
moet anders”
Europese titels, wereldtitels, grand van gehandicaptensport in Nederland. wel eens: Waarom moeten er twee
slams, drie (zes, als je haar dubbeltitels Ze geeft lezingen voor studenten, het weken zitten tussen de Olympische
meetelt) Olympische gouden medailles, bedrijfsleven en sportverenigingen, Spelen en de Paralympics? Daardoor
acht jaar lang ongeslagen, elf jaar achter- en verzorgt met haar Esther Vergeer verdwijnt de aandacht. Waarom is hun
een nummer één op de wereldranglijst. Foundation clinics voor gehandicapte sluitingsceremonie niet onze opening?”
Dus is de logische vraag: Wat valt er nog kinderen op mytylscholen. “Samen met Als enige gehandicapte sporter maakt
te winnen? “Halverwege 2009 worstelde de Johan Cruyff Foundation proberen Vergeer deel uit van het Topsportteam
ik met mijn motivatie”, vertelt Esther we onder het motto ‘Van sportdag naar 2028. “Ik kan ogen openen, zeggen: ‘Hé,
Vergeer. “Ik merkte dat ik het heerlijk vereniging’ zoveel mogelijk kinderen met denken jullie wel aan de Paralympische
vond om thuis te zijn bij vrienden en een handicap in contact te laten komen Spelen?’ Ik hoop op die manier mijn
familie, had een vriend gekregen en dat met sport en bij een vereniging onder te steentje bij te dragen aan het Olympisch
is ook heel fijn. Ik vroeg me af of ik nog brengen. Daar is grote behoefte aan. Er Plan. Ik geloof sterk in dat Plan, vooral in
wel in die topsporttunnel wilde blijven. wordt wel veel aandacht besteed aan het samen proberen dingen voor elkaar
Ook maatschappelijk gezien lagen er Olympische en Paralympische topsport te krijgen. Daardoor zal de positie van de
mogelijkheden. Maar ik heb er toch voor en aan de reguliere breedtesport, maar gehandicaptensport ook verbeteren.”
gekozen om de focus te richten op de de gehandicaptenbreedtesport ligt nog Als toernooidirecteur is Vergeer dit jaar
Spelen van volgend jaar in Londen. Daar braak. Het is nog steeds heel moeilijk voor de derde keer verantwoordelijk voor
wil ik nog één keer goud halen.” om je weg te vinden als je gehandicapt het rolstoeltennistoernooi tijdens het
Dus reist Vergeer weer de wereld rond, raakt en aan sport wilt doen. Waar moet ABN AMRO World Tennis Tournament
maar wel in aangepaste vorm. “Voorheen je heen, hoe moet je beginnen? Er zijn in Ahoy Rotterdam. “Sportmarketing en
speelde ik elk jaar ruim twintig toer- weinig instanties die je dan kunnen het organiseren van evenementen is een
nooien en was ik zo’n 25 weken per jaar helpen.” van de andere richtingen die ik na mijn
onderweg. Nu doe ik nog maar tien, Ook in de topsport strijdt Vergeer voor de carrière op wil”, zegt ze. “In Rotterdam
twaalf toernooien per jaar. Dat is mak- positie van de Paralympiërs. “Binnen de is het rolstoelevenement geïntegreerd
kelijker vol te houden, geeft me de kans bonden is het niet altijd vanzelfsprekend in het reguliere toernooi, en dat is een
om meer thuis te zijn en om te werken dat Olympisch en Paralympisch één zijn. perfecte manier om rolstoeltennis te
aan mijn maatschappelijke carrière.” Het wordt gelukkig wel steeds beter, laten zien aan het publiek. Zo breng je
dankzij de organisatorische integratie beide werelden bij elkaar en zien de
Die carrière staat tot dusver vooral in het van beide takken. Zo zou het misschien mensen dat gehandicaptensport óók
teken van het verbeteren van de positie ook wel met de Spelen moeten. Ik denk mooi en spectaculair kan zijn.”
15 | 2028
18. Weg met de op je energieniveau, wat doet stress
of slaap op je energiehuishouding? In
dit werk kan ik heel goed putten uit
negatieve
mijn ervaring als sporter. Als schaatser
weet ik namelijk heel goed hoe ik het
optimale uit mijn lichaam kan halen. Een
topsporter is in staat om ‘energielekken’
te benoemen en daarmee aan de slag te
energie!
gaan. Je moet namelijk zoveel mogelijk
energie overhouden voor de finale. Daar
komt ‘stressmanagement’ bij kijken. Als
ik terugkijk naar Salt Lake: daar ging
alles super. Ik reed onwijs lekker, ik sliep
prima, het was mooi weer. Ik wil maar
zeggen: uiteindelijk draait het allemaal
Jochem Uytdehaage, tweevoudig Olympisch om welzijn. Je moet jezelf lekker voelen
om optimaal te kunnen presteren. Als
kampioen, heeft van de ambitie om Nederland op dat lukt kun je de hele wereld aan. Dat
probeer ik te vertalen naar de werkvloer:
Olympisch niveau te brengen zijn werk gemaakt. Hoe kun je ervoor zorgen dat mensen
die continu negatieve druk ervaren, een
Door Friso Schotanus switch kunnen maken, ervoor zorgen
dat ze positiever in hun werk staan?
In zijn sportieve topjaar 2002 (Olympisch voornaamste werk bestaat uit het fitter Vaak blijkt dat mensen streven naar een
goud op de 5.000 en 10.000 meter in en vitaler maken van de werkende betere verhouding tussen werk en privé.
Salt Lake City), nam Uytdehaage het ini- Nederlander. Onder de noemer Everyday Maar in de praktijk kiezen ze niet écht.
tiatief tot de oprichting van de Stichting Olympics zet hij zich als lifeguard in om Als je afspraken maakt met je gezin en je
Sporttop, een stichting die jonge de Olympische spirit te bevorderen.
”Voor elk individu
sporters ondersteunt. “Hierbij koppelen “Ik houd mij met name bezig met het
we de ervaring van (ex-)topsporters geven van bedrijfstrainingen, gericht
in Nederland zijn
aan sporttalenten. Je krijgt koppels, met op ‘energiemanagement’. Dat betekent
een mentor-pupilverhouding. Ik ben dat je leert omgaan met en je bewust
er voordelen aan
ervan overtuigd dat de kennis en kunde wordt van je eigen energie. Hoe je ervoor
van sporters, in welke tak dan ook, van kan zorgen dat je gedurende de gehele
het Olympisch
waarde is voor jonge sporters.” dag voldoende energie hebt. Wat voor
Maar Uytdehaage doet meer. Zijn invloed heeft bijvoorbeeld voeding
Plan te behalen”
FOTO: SOENAR CHAMID
kunt ze niet waarmaken, dan levert dat
‘interne ontevredenheid’, stress op. Dus
is het zaak duidelijke keuzes te maken.”
Gezien mijn werk is het logisch dat ik
een enthousiast ambassadeur ben
van het Olympisch Plan 2028; voor elk
individu in Nederland zijn er voordelen
aan te behalen. De grootste makke is
dat mensen denken: het Olympisch Plan,
dat gaat alleen maar over sport en het
binnenhalen van de Olympische Spelen.
Daarom moet je mensen ervan bewust
maken dat het om zoveel méér dan sport
gaat. Al vind ik wel dat mensen écht meer
moeten bewegen, omdat het nu eenmaal
goed is om te doen. Het geeft je energie.”
<< Salt Lake City, 2002. Jochem Uytdehaage rijdt een
ereronde na het behalen van de gouden medaille op
de 10.000 meter.
16 | 2028
19. << De Ladies Ride afgelopen
jaar in Den Bosch.
FOTO: JEROEN HERMES
Leontien van Moorsel is niet het type om stil te zitten. Sinds het
beëindigen van haar topsportcarrière trekt ze alles uit de kast om sport
en een gezonde levensstijl voor vrouwen te promoten.
Door Friso Schotanus
alles met passie
Leontien van Moorsel heeft van haar belangrijk. Alles wat ik doe, of het nu de Griekenland. Het lijkt me zó mooi voor
voornaam een platform gemaakt. Ladies Ride is, mijn eigen wielerteam, mijn ‘onze’ jonge sporters om dat in 2028 in
Leontien.nl fungeert als online da- kledinglijn, dat doe ik allemaal met heel eigen land mee te kunnen maken. Daar
mesmagazine waarop alles draait om veel passie en enthousiasme. Dan merk je wil ik me hard voor maken. Daarvoor
gezond leven. Het oogt als een glossy, ook dat het succes heeft.” is het wel absoluut noodzakelijk dat
en gaat over lifestyle, met gezondheids-, “Bij alles wat ik doe grijp ik ook terug iedereen goed samenwerkt. Dus niet
voedings- en bewegingstips. Daarnaast op mijn topsportcarrière. Vooral bij Amsterdam versus Rotterdam, het moet
heeft zij haar eigen sportkledinglijn, het adviseren van mijn wielerteam niet uitmaken waar de openingscere-
die weer nauw aansluit bij haar eigen natuurlijk, maar ook bij de evenementen monie is en waar het grote stadion komt
wielerteam, dat succesvol deelneemt die wij opzetten. Als wij een Ladies Ride te staan. Nee, alleen als we de handen
aan het Nederlandse wedstrijdcircuit en organiseren dan moet ook alles van a tot
“Het is wel abso-
natuurlijk de Ladies Ride, hét fietsevene- z kloppen. Het is net als een wedstrijd: je
ment voor vrouwen. leeft er helemaal naar toe, puzzelstukjes
luut noodzakelijk
Voor Van Moorsel sluiten al deze activitei- moeten in elkaar vallen. Mijn valkuil in
ten aan bij haar beleving als topsporter. mijn huidige werk is net als tijdens mijn
dat iedereen goed
“Je hebt sporters die gaan alleen voor de topsportcarrière: te veel hooi op mijn
winst. Ik vond tijdens mijn topsportcar- vork nemen. Niet goed luisteren naar
samenwerkt”
rière de positieve kracht die sport geeft al je lichaam. Als iets af moet, ga ik ermee
net zo belangrijk. Daarom ben ik na mijn door, totdat mijn lichaam zegt: Leontien:
actieve carrière ook blijven bewegen, ik tot hier en niet verder. Dan heb ik last van
wilde die positieve energie blijven voelen. allerlei kwaaltjes en dingetjes, of mijn ineenslaan kan het kans van slagen
En ik wilde er iets meer mee, namelijk weerstand gaat naar nul.” hebben. Trouwens, mijn eigen kleine
die positieve energie overbrengen op Van Moorsel is lid van het Topsportteam meid is nu drie jaar en ze heeft net zo’n
anderen, op de huisvrouw op de stads- 2028 van Olympisch Vuur. Zij gunt de fel karaktertje als ik, dus misschien… Nee
fiets, of de buurvrouw die gaat joggen. Ik talenten van nu de ervaring die ze zelf hoor, ze hoeft van mij niet aan topsport
wil ervoor zorgen dat mensen in balans heeft opgedaan. “Ik ben Olympisch te doen. Al zal ik haar wel stimuleren te
komen en blijven, dat vind ik heel erg kampioen geworden in Australië en in gaan sporten.”
17 | 2028
20. WAKKiE - BEEN
1 0
De ontmoeting tussen Harry Been en Johan Wakkie begint hilarisch. De twee
kennen elkaar goed, delen een diepe liefde voor sport en muziek, en schaken
met elkaar via internet. Been op zijn iPhone, Wakkie tegenwoordig via zijn
iPad. Dat maakt Been nieuwsgierig. “Wat kan je daar nou mee, met zo’n iPad?”
“Het is geweldig”, juicht Wakkie. “Ik lees er alle kranten op, heerlijk in de trein.”
Het verhaal dat uit het gesprek moet voortvloeien, is even bijzaak. “Ach,” zegt
Wakkie, “dat verhaal komt vanzelf. En de kop hebben we al: Wakkie-Been 1-0!”
Want de KNHB heeft wel een WK veroverd en de KNVB niet. Been laat de
provocatie niet op zich zitten: “Ach, is het ook eens andersom.”
De toon is dus snel gezet in het sfeervolle Zwolse restaurant nederland vs. rusland
Poppe, waar Been, op steenworp afstand van huis, optreedt als “Ik was er echt van overtuigd dat het tot het laatste moment
gastheer. Het zijn de dagen na Kerstmis, niet lang na 2 decem- tussen Rusland en ons zou gaan,” zegt Been. “In de week voor
ber 2010 dus, D-day voor het Nederlandse voetbal en eigenlijk de stemming was onze analyse: Engeland haalt het zeker niet.
de hele Nederlandse sport. Op die dag wees de FIFA het WK Die zijn vermoord door hun eigen pers en de verhalen over
voetbal van 2018 toe aan Rusland en niet aan het door Been omkoping en corruptie. De 22 mensen uit het FIFA-bestuur die
geleide HollandBelgiumBid, kortweg The Bid. Na maanden van moeten stemmen, komen uit Zuid-Amerika, Zuid-Korea, Japan
lobbyen en promoten, probeert Been de rust te vinden voor een et cetera, die hebben geen zin om zeven jaar last te hebben
eerste reflectie. van de Engelse pers. Ook was al vroeg duidelijk dat Spanje/
Portugal het niet zou redden vanwege de stemmendeal met
18 | 2028
21. Door Joost de Jong | Foto’s Maurits van Hout
Qatar. Dat is in FIFA-kringen niet gewaardeerd. Dus ging het hebben laten nemen. Michael van Praag, François De
tussen Rusland en ons. Wij hebben ons steeds gepositioneerd Keersmaecker [voorzitters van respectievelijk KNVB en KBVB,
als het bid waarbij voetbal voorop stond, een beetje alternatief, red.] en ik, hebben een stap terug gedaan, ten gunste van de
groen, vooruitstrevend. Maar ook als integer. Bij ons valt niks sporters. Dat was best een avontuur. Ruud Gullit als president
te halen, wie iets financieels wil, moet niet bij ons zijn. Dat is van een WK-bid, dat had je in 1990 toch niet voor mogelijk
risicovol. In Nederland is het goed je zo te positioneren, maar gehouden. Gebleken is dat sporters en oud-sporters meer
internationaal?” kunnen en veel enthousiaster zijn dan je denkt en dat ze een
Been vervolgt: “Ik denk dat uiteindelijk de positie van FIFA- geweldige beweging op gang brengen. Die ervaring mag niet
voorzitter Sepp Blatter de doorslag heeft gegeven. Hij besloot verloren gaan. Ik vind dat we binnen de KNVB en misschien
voor Rusland te gaan. Het merkwaardige is dat in geen van ook wel binnen NOC*NSF sporters een belangrijker rol moeten
de onderzoeken die vooraf werden gepresenteerd – van de geven.”
technische commissie van de FIFA, McKinsey en de Universiteit
van Sankt-Gallen – Rusland er als beste uit kwam. Het is een meer dan sport
volstrekt irrationele keus geweest. Waarschijnlijk op basis Hockey dan. In 2014 is Nederland, om precies te zijn Den Haag,
van het feit dat de FIFA zich welkom voelt in Rusland. Daar is het toneel van het WK hockey voor mannen en vrouwen. “De
geen gedoe met de pers, de rode loper gaat uit. En ze hebben positie van Nederland in het hockey is heel anders dan in het
waarschijnlijk geld genoeg.” voetbal”, zegt Wakkie. “Je kunt rustig zeggen dat wij het belang-
rijkste hockeyland van de afgelopen twintig, dertig jaar zijn. Een
voorkeur voor geld en geen gezeur groot toernooi in Nederland is altijd succesvol. We kunnen goed
Wakkie breekt in: “Als buitenstaander is mijn conclusie dat organiseren, het zit lekker vol, er zijn sponsors, er is televisie
de twee rijkste landen, niet echt democratieën, gewonnen en onze teams spelen redelijk goed. Maar ons plan voor het WK
hebben. De keuze voor Qatar en Rusland geeft aan dat die 22 2014 gaat verder dan alleen het organiseren van het toernooi.
stemgemachtigden een voorkeur hebben voor landen met veel We koppelen het evenement heel bewust aan het Olympisch
geld en waar je geen gezeur hebt van de pers. Dat staat haaks Plan. Daarom wilden we met het toernooi ook naar Den Haag.
op wat Nederland doet: niks extra’s, gewoon een mooi event Daar zitten de ministeries, daar zit de regering. Of het nu VWS,
aanbieden.” Economische Zaken of Sociale Zaken is, de komende 3,5 jaar
Been: “Klopt, maar er is nog een factor. Afgelopen zomer is in ga ik alle ministeries bestoken met projecten voor sport: van
het Nederlandse parlement en in de pers een sfeer ontstaan jeugdsport tot integratie.
van: de FIFA mag komen, maar ze moet
wel normaal doen. De toestanden rond
de Bavaria-babes in Zuid-Afrika speelden
daarin een grote rol. Dat heeft het beeld
gecreëerd van ‘de FIFA die de wereld Been: “We moeten
overneemt’. De vrije rijbanen voor Blatter
en de 300 miljoen euro die de FIFA niet binnen de KNVB en
aan belasting hoeft te betalen, hebben dat
beeld versterkt. Onzin allemaal, maar in het misschien ook binnen
ontzenuwen ervan hebben we veel energie
moeten steken. Terwijl we op pad moesten, NOC*NSF sporters een
lobbyen.”
belangrijker rol geven”
sporters het voortouw laten
nemen
Het bid mag dan zijn verloren, er is ook veel
winst geboekt, vindt Been. “We hebben
Nederland en België aan het denken gezet over de toekomst Een ander belangrijk onderdeel van ons bid is dat we met
van het voetbal. Ook is aangetoond dat het Nederlandse de internationale federatie een langdurige verbintenis zijn
bedrijfsleven bereid is om dit soort processen te steunen. Met aangegaan om hockey internationaal te ontwikkelen en te
de KLM, BAM, Randstad, ING en PWC hebben we vijf bedrijven promoten. De FIH mag 500 mensen naar Nederland brengen:
gevonden die ook in deze tijd van recessie fors wilden investe- trainers, scheidsrechters, bestuurders. Die gaan we structureel
ren en zich voor jaren wilden verbinden aan een ambitie. Terwijl helpen zich verder te ontwikkelen. Wij betalen, maar het gaat
je tijdens zo’n bidproces nog niets te bieden hebt: er is geen niet om het geld, maar om de spirit. Op die manier geef je extra
evenement, geen exposure. én blijvende waarde aan een toernooi.”
Uniek is vooral dat we de hele voetbal- en sportwereld achter
ons hebben gekregen. Ik denk dat dat vooral komt omdat bonden helpen bonden
we de sporters, inclusief niet-voetballers als Pieter van den Meer maken van een toernooi of evenement, sport als vliegwiel
Hoogenband en Justine Henin, zo duidelijk het voortouw voor een hoger doel, dat is wat Wakkie bedoelt. “Dat is ook de
19 | 2028
22. kern van het Olympisch Plan,” zegt hij. “Niet de Spelen van 2028 heeft de tafeltennisbond niet de capaciteit dat te organiseren
zijn het doel, maar het proces, het in gang zetten van ontwik- en VWS geeft maar beetje subsidie. Dus moeten de grotere
kelingen. Daarom was het zo mooi geweest om in 2018 het WK bonden helpen. Ik probeer nu andere bonden zover te krijgen
voetbal te organiseren. Het had extra energie, motivatie en dat zij hun toppers afvaardigen naar een tafeltennistoernooi
infrastructuur gecreëerd. rond het WK. Weet je wat mooi zou zijn, Harry? Als jouw Robin
Wakkie vervolgt: “Het Olympisch Plan is juist ook belangrijk voor van Persie ambassadeur van het WK tafeltennis wordt. Hij is
al die bonden die een WK willen organiseren. Je moet vooraf een goede tafeltennisser, als hij erachter staat, misschien een
bedenken wat je er ‘aan de achterkant’ mee wilt bereiken. Het dag meespeelt, dan denken veel kinderen: hé tafeltennis, mooi
WK tafeltennis in mei is een goed voorbeeld. Na de tweede man!”
Been onderbreekt zijn hockeyvriend met een
kwetsbare vraag: “Vind je dat wij te weinig
mensen helpen bij de KNVB?”
Wakkie: “De komende Wakkie: “Ja.”
Been: “Wie zouden we dan moeten helpen?”
3,5 jaar ga ik alle minis- Wakkie: “Je zou je expertise moeten aanbie-
den aan bonden die WK’s willen organiseren
teries bestoken met en moeten zeggen: Waar kan ik jullie mee van
dienst zijn? De KNVB heeft zo veel kennis
projecten voor sport: van en ervaring. Keer niet naar binnen, keer naar
buiten!”
jeugdsport tot integratie” Been, peinzend: “We zouden meer kunnen
doen, inderdaad. We zijn de grootste bond,
dat schept verplichtingen. We bedenken al zo
veel dingen, waarom zouden we dat ook niet
voor anderen doen?”
ronde zit er waarschijnlijk geen Nederlander meer in het Wakkie: “Onze evenementencommissie telt zestien man. Die
toernooi, behalve de genaturaliseerde Chinezen. Dan kun je weten alles van parkeren, hotels, organiseren. Als andere
zo’n WK afdoen als: ‘leuk, maar we winnen niks’. Uit oogpunt van bonden dat willen, mogen ze daar gebruik van maken. Kan de
sportparticipatie, een van de sleuteltermen uit het Olympisch KNVB ook doen.”
Plan, biedt dat WK echter volop kansen, want tafeltennis- Been: “Mee eens. Dit soort kennis moet beschikbaar zijn voor
sen, kunnen we allemaal! Denk ook aan de honderdduizend andere bonden. Ik denk dat ik de KNVB wel zover kan krijgen om
Chinezen, de Indonesiërs en Japanners in Nederland die je bij daarin mee te gaan. Zo veel ruimte en flexibiliteit is er wel.”
het toernooi kunt betrekken. Het WK tafeltennis is dus een Wakkie: “Laten we het samen doen. Laten we er een gezamen-
schitterende mogelijkheid voor projecten eromheen. Zelf lijke bijdrage van maken in het kader van het Olympisch Plan.”
Grote evenementen in nederland
2011
EK zitvolleybal Rotterdam
2012
EK handboogschieten Amsterdam
2013
EK schaatsen allround Heerenveen
EK bridge landenteams Veldhoven WK schaatsen afstanden Heerenveen European Youth Olympic Festival Utrecht
WK squash WK wielrennen op de weg Valkenburg
mannen en vrouwen Rotterdam EK handbal vrouwen Rotterdam
WK schaatsen sprint
EK shorttrack
EK badminton
Heerenveen
Heerenveen
Amsterdam
Almere
Eindhoven
Apeldoorn
2014
WK hockey Den Haag
EK BMX Haaksbergen EK waterpolo Eindhoven WK roeien Amsterdam
WK tafeltennis Rotterdam EK handboogschieten Amsterdam
EK dressuur Rotterdam
EK boksen vrouwen Rotterdam
WK baanwielrennen Apeldoorn
20 | 2028
23. Alle accommodaties
voor topsport
evenementen op
één kaart
De SportLandKaart: tussenstap op weg
naar de Olympische Hoofdstructuur
NOC*NSF heeft in samenwerking met een breed scala aan deskundigen uit de sport-
bonden en alle overheidslagen de SportLandKaart laten samenstellen. Hierin staan
de huidige en de benodigde accommodaties voor topsportevenementen beschreven.
Het is voor het eerst dat deze accommodaties landelijk in kaart zijn gebracht.
Hiermee neemt NOC*NSF tegelijkertijd het initiatief om namens de sportsector
in brede zin (bonden en overheid) input te geven aan de ontwikkeling van de
Olympische Hoofdstructuur. Naar aanleiding van een verzoek
van de Tweede Kamer uit 2008 werkt het Ministerie van
Infrastructuur en Milieu op dit moment aan de ontwikkeling
van deze Olympische Hoofdstructuur. Beide projecten vor-
men integraal onderdeel van de Ruimtelijke ambitie van het
Olympisch Plan 2028.
21 | 2028