More Related Content
Similar to 7. tsusnii ergelt physiologi
Similar to 7. tsusnii ergelt physiologi (20)
7. tsusnii ergelt physiologi
- 4. Зүрх судас нь нийлмэл тогтолцоо юм.(зүрх болон
судасны сүлжээнээс тогтоно.)
Зүрх судасны үндсэн үйл ажиллагаа нь хүний биеийн
хэвийн цусны эргэлтийг хангах юм.
Öóñíы ýðãýëòèéã 4 õýñýãò õóâààí ¿çäýã
- 5. ¯¿íä:
Öóñíû èõ ýðãýëò-ç¿ðõíèé àãøèëòààð àðòåðèéí
öóñ ç¿¿í õîâäëîîñ àîðò ðóó øàõàãäàæ,öààø
àðòåðè, àðòåðèîëîîð äàìæèí õÿëãàñàí ñóäñàíä
î èíî.
Öóñíû áàãà ýðãýëò-ç¿ðõíèé áàðóóí òîñãóóðûí öóñ
áàðóóí õîâäîëä îðæ òýíäýýñýý øàõàãäàí óóøèãíé
àðòåðèýðýýð óðñàí óóøèãíû öóëöàíãèéí õÿëãàñàí
ñóäñààð äàìæèõäàà Î2-ð áàÿæèí í¿¿ðñõ¿ ëèéí
õèéãýý àëäàí àðòåð áîëîí óóøèãíèé âåíä îðíî.
- 6. Òóíãàëàãèéí øèíãýí-Ýäèéí õÿëãàñàí ñóäñàíä îðîîã¿é
èë¿¿äýë øèíãýí лимфийн судсаар дамжин дээд доод
хөндийн венлүү шилжин орох эргэлтийг хэлнэ.
Венийн цусны эргэлт-хэвлийн хос бус
эрхтэнүүдийн V-ийн цус хураагдаж үүдэн V-ээр
элгийг дайран хоргүйжиж улмаар элэгний V-ээр
үүдэн венийн анастомозоор дээд доод хөндийн
V-д цутгаж орохыг хэлнэ.
- 7.
Ç¿ðõ áóë èíëàã õºíäèéт ýðõòýí þì. 4 òàñàëãààòàé, 2
òîñãóóð, 2 õîâäîëòîé, ç¿¿í òîñãóóð, ç¿¿í õîâäëûã ç¿¿í
ç¿ðõ áóþó àðòåðèéí ç¿ðõ, áàðóóí òîñãóóð, áàðóóí
õîâäëûã âåíèéí ç¿ðõ ãýíý. Ç¿ðõíèé õºíäèéí¿¿äèéí õàíûí
áóë èíãèéí àãøèëòèéã ñèñòîë, òýëýëòèéã íü äèàñòîë
ãýíý.
- 14.
¯¿íèé òóëä ç¿ðõ øàõóóðãà áàéäëààð õèìèéí
ýíåðãèéã ìåõàíèê ýíåðãè áîëãîäîã.Èíãýõýä
1.òîñãóóðûí áîëîí õîâäëûí ýñ¿¿ä íýã öóë á¿òýö áîëîí
àæèëëàõ/ ç¿ðõ àãøèõ ,ñóëðàõ /
2.ýíý àãøèëò ñóëðàëò íü òîäîðõîé õýìíýë,äýñ
äàðààëàëòàé áàéõ
3.Òîñãóóð,õîâäîë àãøèõ,ñóëðàõ ÿâöàä öóñíû
óðñãàëûã íýã èãò õàíäóóëàõ
Õèìèéí ýíåðãèéã ìåõàíèê ýíåðãè áîëãîõîä ìèîêàðäûí
ýñ/êàðäèîìèîöèò/ үүрэг ã¿éöýòãýäýã áîë íýã öóë
á¿òýö áîëîí àæèëëàõ íºõöëèéã àâтîìàò áîëîí
äàìæóóëàõ òîãòîëöîîíû ýñèéí/ïåéñìåéêåð ýñ/¿éë
àæèëëàãààã á¿ðä¿¿ëíý.
- 16.
Õ¿íèé àìüäðàëûí õóãàöààíä ç¿ðõ 3 òýð áóì ãàðóé
àãøèæ áèåèéí öóñíû ñóäàñíû í¿ñýð òîì òîðîí
ñ¿ëæýýãýýð öóñûã òîéðóóëàí øàõäàã.Ìèîêàðä
ç¿ðõèéã àãøààõ ¿¿ðýãòýé êàðäèîìèîöèòûí ýñýýñ
òîãòîõ ç¿ðõíèé áóë èí þì. Êàðäèîìèîöèò
ñýðýõ,àãøèõ äàìæóóëàõ 3 ¿éë àæèëëàãààòàé áà
ýíý ýñèéí ¿éëèéí ïîòåíöèàë íü 5 ¿å øàòòàé.
1-äåïîëÿðèçàöè
2-ýõýí ¿åèéí ðåïîëÿðèçàöè-0.05 ñåê
3-óäààí ðåïîëÿðèçàöè/ïëàòî ¿å/-0.25 ñåê
4-òºãñãºëèéí ðåïîëÿðèçàöè
5-òàéâàí ¿å
- 17. Äåïîëÿðèçàöè-ìåìáðàíû ïîòåíöèàë +30mv õ¿ðõýä
êàðäèîìèîöèòûí ñýðýë áóþó ¿éëèéí ïîòåíöèàë Na èîíû
öàõèëãààí óäèðäëàãàòàé ò¿ðãýí ñóâàã áººíººð çýðýã
íýýãäýæ Na èîíû îðîõ ò¿ðãýí óðñãàë ¿¿ññýíýýð ýõëýíý.
ýõýí ¿åèéí ðåïîëÿðèçàöè-Na èîíû ñóâãóóä èäýâõã¿é
áºãººä èäýâõæèõ áîëîìæã¿é áàéäàëä øèëæèæ
õààãäàíà.
óäààí ðåïîëÿðèçàöè/ïëàòî ¿å/-èîíû õóðäàí óðñãàë
çîãñîæ èîíû óäààí óðñãàë ýõëýíý.
òºãñãºëèéí ðåïîëÿðèçàöè-K èîíû ãàðàõ óðñãàë èõñ Ca
áîëîí Na èîíû îðîõ óðñãàë çîãñîíî.
- 18.
Êàðäèîìèîöèòûí ïëàòî ¿åä õýäèé õýìæýýíèé èîí îðæ èðýí
òºäèé èíýý àãøèëòûí õ¿ èõ áàéäàã.Ïëàòî ¿åä õýäèé
õýìæýýíèé Ca èîí îðæ èðíý ò¿¿íèéã Ca èîíû ñóâàã
òîäîðõîéëíî.Ýíý ñóâàãò ¿éë ëýõ îëîí òºðëèéí ýìèéí áîäèñ
–àäðåíàëèí,íîðàäðåíàëèí,íèôåäåïèí,ñòðîôàíòèí çýðýã
îðíî.Ïëàòî ¿åä ìåìáðàíû ïîòåíöèàë 0 óòãàíä îéðîëöîî
áàéäàã òóë èîíû öàõèëãààí çîõèöóóëãàòàé õóðäàí
ñóâãóóä èäýâõã¿é áîëæ ðåôàêòåð áàéäàëä îðíî.Ýíý
îíöëîã íü ç¿ðõíèé òåòàíóñ áîëîìæèéã õààäàã áà ººðººð
õýëáýë ç¿ðõíèé áóë èí àãøñàíûõàà äàðàà õýñýã
õóãàöààíä äàõèí àãøèõ àäâàðã¿é áîëæ ýíý ¿åäýý
á¿ðýí ñóëàð àìæèäàã.
- 19. 4 төрлийн эс байдаг:
Ажлын миокард(булчингийн агшилтыг
хангадаг)
Дамжуулах тогтолцооны эсүүд 2 үндсэн
эсээс тогтдог.
a) Пейсмейкер(синусын зангилаанд )
b) Пүркенейн эс (2 ховдлын булчингийн
хананд)
Завсрын кардиомиоцит эс түрүүний 2
эсийн завсрын шинжтэй.
- 20. Дотоод шүүрлийн кардиомиоцит эс
тосгуурын булчинд байрладаг.
Атропептид даавар төст бодисыг
ялгаруулдаг. Булчингийн агшилтанд бараг
оролцдоггүй. Миофибрилл маш бага
агуулдаг.
- 23. Ç¿ðõíèé ýíý òîãòîëöîîíä 3 òºðëèéí ýñ îðîëöäîã.
Ïåéñìåêåð ýñ áóþó P ýñ-äàìæóóëàõ òîãòîëöîîíû
çàíãèëààã á¿ðä¿¿ëäýã áà àãøèëòèéí õýìèéã
òîõèðóóëíà.
Øèëæèëòèéí ýñ-P ýñýýñ ñýðýëèéã ç¿ðõíèé áóë èíä
äàìæóóëàõ òîãòîëöîîã á¿ðä¿¿ëíý.
3 äàõü òºðºë ýñ-ç¿ðõíèé äàìæóóëàõ òîãòîëöîîíû áàãöûã
á¿ðä¿¿ëíý. Ïåéñìåêåð ýñ àâòîìàòààð ñýðýõ,ñýðëèéã
äàìæóóëæ ç¿ðõíèé õýñã¿¿äýä õ¿ðãýõ ¿¿ðýãòýé.
- 26. Óã òîãòîëöîî:
ñèíàòðèàë çàíãèëàà,
àòðèîâåíòðèêóëÿð çàíãèëàà,
Ãèññèéí áàãö áîëîí
Ïóðêèíüåãèéí øèðõýã ãýñýí 4 õýñýãò
õóâààãäàíà.Ãýõäýý õîâäîë õîîðîíäûí òàñëàâ ,ç¿ðõíèé
îðîé ,õîâäëûí ñóóðü ãýñýí äàðààëëààð ñýðæ,àãøèíà.
ñèíàòðèàë çàíãèëààíä àâòîìàòààð ¿¿ññýí ñýðýë áàðóóí
äàðàà íü ç¿¿í òîñãóóðààð äàìæèí òîñãóóð õîâäëûí
çààãò îðøèõ àòðèîâåíòðèêóëÿð çàíãèëààíä õ¿ðíý.̺í
ñèíàòðèàë çàíãèëààíä ¿¿ññýí ñýðýë ºìíºä øèðõýã
/Áàõìàíû çàì /äóíä øèðõýã /Âåíêåáàõûí çàì/ àðûí øèðõýã/
Òîðåëûí çàìààð/ àòðèîâåíòðèêóëÿð ðóó òàðõàíà.
- 27.
Òîñãóóðûí áóë èíãèéí øèðõýãýýð ñýðýë
äóíäæààð 0.2-0.3 ìñ õóðäòàéãààð
òàðõàíà.Ñýðýë òàðõàíà.Òîñãóóðûí áóë èíãààñ
çàíãèëàà,àòðèîâåíòðèêóëÿð çàíãèëààíä
ñààòàæ äàìæèäàã.Ýäãýýð ñýðýë ñààòàõ íèéò
õóãàöàà íü åðºíõèé人 òîñãóóð àãøèõ
õóãàöààòàé òîõèðîõ áà èíãýæ õîâäîë ñýðýõýýñ
ºìíº òîñãууð á¿ðýí àãøèæ àìæèíà.
- 28. Ýäãýýð ñýðýë ñààòàõ íèéò õóãàöàà íü
åðºíõèé人 òîñãóóð àãøèõ õóãàöààòàé òîõèðîõ
áà èíãýæ õîâäîë ñýðýõýýñ ºìíº òîñãóóð á¿ðýí
àãøèæ àìæèíà àòðèîâåíòðèêóëÿð
çàíãèëààíààñ ñýðýë Ãèññèéí áàãö1ì/ñ ,óëìààð
Ïóðêèíüåãèéí øèðõýãýýð 4ì/ñ äàìæèæ õîâäëûí
ìèîêàðäèîöèòýä 0.3-0.5ì/ñ çýðýã õ¿ð òýäãýýð
ýñ¿¿ä çýðýã àãøèíà.
Òîñãóóð õîâäëûí ýíýõ¿¿ çýðýã ñýðæ àãøèõ
àíàðûã ¿éë àæèëëàãààíû ñèíòец ãýíý.
- 29. Зүрхний агшилт, сулралт хамрагдана.
Нэг минутанд 60-80 удаа. Зүрх 1 удаа
агшиж, суларч дараа нь түр амрах үетэй.
Үүнийг зүрхний мөчлөг гэнэ. 0,8с
үргэлжилнэ.
P-0,1с тосгуур агшиж, 0,7с суларна.
Q,R,S,T-0,3с ховдлын агшилт, 0,4с суларна.
- 31. Зүрхний механик үйл ажиллагаагаар нэгж
хугацаанд том судасруу цус шахах үйл
явцыг зүрхний ажил гэнэ.
1 минутанд зүрхний цусыг шахах боломжийг
зүрхний минутын эзэлхүүн гэнэ.
(МОК 4,5-5л)
Ховдол тосгуурын 1 удаа агших үед
шахагдаж байгаа цусны хэмжээг систолын
эзэлхүүн гэнэ. (70-80 мл)
- 32. Гадаад дотоод олон нөхцөл байдалтай
зохицож ажилладаг.
Дотоод
Гадаад
Дотоод
a) Эсийн дотоод зохицуулга
b) Эс хоорондын үйл ажиллагааны
зохицуулга
c) Интермурал зохицуулга.
- 33. - Зүрхний үйл ажиллаагаа идэвхижсэн үед
үйлчилнэ. Кардиомиоцит эс түүний
агшилтын уургууд идэвхижих,
-Эсийн мембранаар кардиомиоцит эсэд
зайлшгүй чухал бодисууд ферментүүдийн
нийлэгжилт идэвхижих,
-Зүрхний булчингийн томрол (гипертрофи)
Физиологийн томрол, нөхөн томрол, үйл
ажиллагааны томрол гм........
- 34. Зүрхний булчингийн эс олон тооны
холбоостой байдаг. Зарим нь механик
холбоос, зарим нь эсийн мембранаар
бодисуудыг зөөвөрлөх үүрэгтэй.
Завсартай холбоос нь цахилгаан синапсын
үүрэг гүйцэтгэнэ. Нэг эсээс нөгөө эсэд сэрэл
дамжуулах үүрэгтэй. Энэ нь зүрхний агших
нөхцлийг хангаж байдаг. Энэ холбоос
алдагдвал аритми буюу зүрхний хэм
алдагдалт үүснэ.
- 35. Зүрхний дотоод рефлекст зохицуулга гэж
бас нэрлэдэг. Ургал мэдэрлийн
зохицуулгын нэг төрөл. Захын рефлексийн
нум үүсгэдэг.
- 37.
Симпатик
Парасимпатик
Симпатик
Кардиомиоцит эсийн мембран дээр адренорецептор α1, β2
байрладаг.
Симпатик мэдрэл нь зүрхний үйл ажиллагаанд 4 янзын
нөлөө үзүүлнэ.
1.
Батмотроп ( сэрэх чанарыг ихэсгэнэ )
2.
Хронотроп ( нэгж хугацаанд сэрэл үүсэх тоог
олшруулах )
3.
Дромотроп ( сэрэл дамжуулах хугацааг нэмэгдүүлэх
)
4.
Инотроп ( зүрхний булчингийн агшилтын хүчийг
нэмэгдүүлэх Гаднаас орох Ca-ыг нэмэгдүүлэх)
- 38. Зангилааны өмнөх ширхэг нь n.vagus-ын
бүрэлдэхүүнд орж байдаг. Зангилааны дараах
ширхэг нь синусын зангилаанд төгсдөг.
Парасимпатик нь ховдлын булчинг шууд
мэдрэлжүүлдэггүй. Кардиомиоцит эсийн
мембран дээр М-холинорецептор байрладаг. 4
сөрөг нөлөө үзүүлнэ.
1.
2.
3.
4.
Батмотроп ( сэрэх чанарыг бууруулдаг )
Хронотроп ( нэгж хугацаанд сэрэл үүсэх тоог
бууруулдаг )
Дромотроп ( сэрэл дамжуулах хугацааг бууруулдаг
)
Инотроп ( зүрхний тосгуурын агшилтын хүчийг
бууруулна.)
- 39. Зүрх болон судасны тодорхой хэсгүүдэд
байрлаж рецептороор дамжиж үйл
ажиллагааны зохицуулга хийхийг хэлнэ.
a)
Барорецептор ( цусны даралтыг мэдэрдэг.
Аортын нум, гүрээний артери гм . )
b) Хеморецепор (цусны хийн найрлагын
өөрчлөлтийг хүлээн авдаг)
c)
Механорецептор ( тосгуурын хананд байрлаж
байдаг)
А рецептор цочроход тосгуур агшина
В рецептор тосгуурын уналтыг мэдэрдэг
Волиум-эзлэхүүн , осмо- даралтыг мэдэрдэг
гм...
- 40.
Цус болон шингэнд агуулагдаж байгаа
биологийн идэвхит бодис нь шууд болон
шууд бус замаар нөлөө үзүүлнэ.
Жишээ нь: бамбай булчирхайн дааврууд
кардиомиоцит эсийн агшилтын уургийн
ферментийг идэвхижүүлж зүрхний агших
чадварыг нэмэгдүүлнэ.
- 41. Ýìáîëè:ßìàð
íýãýí áèåèéí òîäîðõîé õýñýã òóõàéí
õýñýã ãàçðààñ ñàëàí öóñíû óðñãàëààð óðñàí
óëìààð òîäîðõîé ýðõòýíèé ñóäñûã õàãàñ ýñâýë
á¿ðýí áºãëºõèéã ýìáîëîîð áºãëºðºõ ãýíý.
Àíåâðèçм ñóäàñíû èâýðõèé:ñóäàñíû õàíà
ñóëàð ýìãýã ö¿ëõèéëò ¿¿ñãýí ñóäñûã
àãààðûí áºìáºëºã øèã áîëãîõûã àíåâðèçè ãýíý.
Òðîìáîç: Öóñíû ýðãýëò àëäàãäñàíààñ öóñíû
á¿ëýãíýë ¿¿ñ ,àðòåðè,âåíèéí öóñíû óðñãàëûã
õàãàñ áà á¿ðýí õîðèãëîõûã òðîìáîçè ãýíý.