ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ, ΠΑΤΣΑΙΑΜΑΝΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ, ΠΕ02, 2ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΔΙΔ/ΧΟΥ

1. Άννα Φρανκ
«Από το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ»
ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΤΗ
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

2. Η ιστορία της Άννας
Φρανκ
Νεαρή Γερμανοεβραία, ένα από
τα πιο γνωστά και
πολυσυζητημένα θύματα του
Ολοκαυτώματος.
Η Ανελίς «Άνε» Μαρί Φρανκ
γεννήθηκε στη Φραγκφούρτη
στις12 Ιουνίου του 1929. Ήταν η
δεύτερη κόρη του επιχειρηματία
Ότο Φρανκ (1889-1980) και της
Εντίτ Χολέντερ (1900-1945). Η
πρωτότοκη κόρη της οικογένειας
ονομαζόταν Μαργκότ (19261945) και ήταν τρία χρόνια
μεγαλύτερη από την Άννα.

4. Μετά την άνοδο του Χίτλερ
στην εξουσία το 1933, η
οικογένεια Φρανκ
μετακόμισε στο
Άμστερνταμ. Αρχικά, ο Ότο
Φρανκ δούλεψε σε μία
εταιρεία παραγωγής
πηκτίνης και το 1938
ξεκίνησε τη δική του
επιχείρηση, ασχολούμενος
με το χονδρεμπόριο
φρούτων. Όταν οι Γερμανοί
κατέλαβαν την Ολλανδία το
1941, η Άννα αναγκάστηκε
να μεταγραφεί από το
Μοντεσοριανό σχολείο, στο
οποίο φοιτούσε, σ’ ένα
ειδικό σχολείο για
Εβραίους.

5. Αντιμετωπίζοντας την απειλή της εκτόπισης
σε στρατόπεδο καταναγκαστικών έργων, ο
Ότο Φρανκ και η οικογένειά του αποφάσισαν
να κρυφτούν στην αποθήκη της επιχείρησής
τους στο Άμστερνταμ (9 Ιουλίου 1942).
Έχοντας εξασφαλισμένη τη διατροφή και τη
βοήθεια ορισμένων φίλων τους μη Εβραίων,
παρέμειναν στο κρησφύγετό τους έως τις 4
Αυγούστου του 1944, οπότε τους ανακάλυψε η
Γκεστάπο και τους συνέλαβε.
Η επιχείρηση-Το
κρησφύγετο
Οι τέσσερις βοηθοί με
τον Όττο

6. Το
εσωτερικό
του
κρησφύγετου

7. Η οικογένεια Φρανκ οδηγήθηκε
στο στρατόπεδο
συγκέντρωσης του Άουσβιτς,
όπου η μητέρα της Άννας,
Εντίτ, πέθανε από τις
κακουχίες στις 6
Ιανουαρίου του 1945. Η Άννα
και η αδελφή της
μεταφέρθηκαν στο
στρατόπεδο συγκέντρωσης
του Μπέργκεν- Μπέλσεν και
πέθαναν εκεί από τύφο, η μεν
Μαργκότ στις 9 Μαρτίου 1945,
η δε Άννα τρεις ημέρες
αργότερα. Ο Ότο Φρανκ ήταν
το μόνο μέλος της οικογένειας
που επέζησε. Βρέθηκε
ζωντανός στο Άουσβιτς και
απελευθερώθηκε από τον
Κόκκινο Στρατό.

8. Μετά τη σύλληψη των Φρανκ στο
Άμστερνταμ, φίλοι της οικογένειας
ερεύνησαν το κρησφύγετο και
παρέδωσαν στον Ότο Φρανκ διάφορα
έγγραφα, μεταξύ των οποίων και το
ημερολόγιο της Άννας, που ήταν
γραμμένο στα ολλανδικά. Ο πατέρας
της το εξέδωσε το 1947 με τον
τίτλο Het Achterhuis (Το πίσω σπίτι) ή
όπως είναι γνωστό στη χώρα μας Το
ημερολόγιο της Άννας Φρανκ.
Έγινε μπεστ- σέλερ και ακολούθησαν
μεταφράσεις στη γερμανική, την
ιταλική, την ισπανική, τη ρωσική, την
ιαπωνική και την ελληνική γλώσσα.
Το βιβλίο που βασίστηκε στο
ημερολόγιο κέρδισε το βραβείο
Πούλιτζερ το 1955, και η ταινία που
ακολούθησε απέδωσε στη Σέλλεϋ
Γουίντερς βραβείο Όσκαρ για την
ερμηνεία της.

9. Το ημερολόγιο ως
λογοτεχνικό είδος
Η συστηματική καταγραφή από έναν
άνθρωπο των συναισθημάτων, των
σκέψεων και των γεγονότων της
προσωπικής ζωής του ή και της δημόσιας
ζωής. Ο χαρακτήρας τους είναι
προσωπικός κι έτσι η γλώσσα του μπορεί
να είναι συνθηματική και η γραφή τους
υπαινικτική και ελλειπτική.
Χαρακτηριστικό των ημερολογίων είναι ο
εξομολογητικός τόνος, η υποκειμενική
ματιά, η αποσπασματικότητα και η
κυριαρχία του α' προσώπου. Τέλος, ένα
άλλο χαρακτηριστικό στοιχείο των
ημερολογίων είναι ο ακριβής
προσδιορισμός του χρόνου συγγραφής
κάθε καταχώρησης. "Το ημερολόγιο της
Άννας Φρανκ" είναι το πιο γνωστό
ημερολογιακό κείμενο της παγκόσμιας
λογοτεχνίας.

10. ΘΕΜΑΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ
Τα παράπονα της Άννας στο
ημερολόγιό της για τη
μεροληπτική, όπως νομίζει,
στάση των γονιών της υπέρ
της αδερφής της και οι
γενικότερες σκέψεις και
κρίσεις της για τους γονείς και
τον εαυτό της. Η ψυχολογία
των εφήβων και οι σχέσεις
τους με την οικογένεια.

11. ΔΟΜΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ
 1Η ΕΝΟΤΗΤΑ: «Αγαπητή Κίτυ… διάθεση της Μαργκότ».
Πλαγιότιτλος :Τα παράπονα της Άννας με αφορμή το επεισόδιο
με τη Μαργκότ.
 2Η ΕΝΟΤΗΤΑ: «Δεν τις αγαπώ… με τα ελαττώματά της».
Πλαγιότιτλος : Η σχέση της Άννας με τον πατέρα της.
 3Η ΕΝΟΤΗΤΑ: «Περισσότερο απ’ όλους… στα παιδιά τους».
Πλαγιότιτλος : Η άποψη της Άννας για τη μητέρα της.
 4Η ΕΝΟΤΗΤΑ: «Μερικές φορές… Δική σου, Άννα».
Πλαγιότιτλος : Οι συναισθηματικές ανάγκες της Άννας και η
διάθεση αυτοκριτικής.

12. Η ηρωίδα του ημερολογίου
Άννα Φρανκ: η δεκατριάχρονη
προέφηβη επινοεί μια φίλη που την
ονομάζει Κίτυ. Νιώθει πληγωμένη από
τη στάση των γονιών της, μόνη ,
ανυπεράσπιστη και αποξενωμένη.
Βρίσκει διέξοδο στη μοναξιά της και
ανακουφίζει την ψυχή της γράφοντας τις
σκέψεις της στο ημερολόγιο. Έχει
αναπτυγμένη κριτική σκέψη και
ωριμότητα για τις απόψεις της για το
μητρικό ρόλο, ωριμότητα που
φανερώνει η αυτοκριτική της, με
διάθεση που χαρακτηρίζεται από
αστάθεια. Είναι ζηλιάρα, πεισματάρα,
έξυπνη, ειλικρινής, εγωίστρια.

13. Οι σχέσεις της με τα άλλα μέλη της οικογένειας.
Με τη μητέρα της: δεν έχει καλή
σχέση, αλλά προβληματική. Πιστεύει
πως δείχνει προτίμηση στην άλλη
κόρη της, ότι δεν ανταποκρίνεται
στην εικόνα της μητέρας που έχει
πλάσει η ίδια στο μυαλό της. Νιώθει
ότι είναι απούσα από τη ζωή της και
ότι τη μεταχειρίζεται με τον πιο
αναπάντεχο τρόπο. Δηλώνει ότι η
μητέρα της με τον χαρακτήρα της
και τα ελαττώματά της της πλακώνει
την καρδιά. Είναι αντίθετοι
χαρακτήρες και αυτή η ασυμφωνία
δυσχεραίνει την επικοινωνία μεταξύ
τους.

14. Με τον πατέρα της: αγαπάει τον
πατέρα της, νιώθει απεριόριστο
θαυμασμό, αλλά δεν εισπράττει από
μέρους του τη συναισθηματική
στήριξη που λαχταράει. Πληγώνεται
όταν ο πατέρας της δείχνει την
προτίμησή του στη Μαργκότ και
επιδοκιμάζει τις πράξεις της.
Ενοχλείται και απογοητεύεται , όταν
ο πατέρας της την αγάπη του και την
αληθινή στοργή του. Πικραίνεται ,
γιατί ο πατέρας της αρνείται να
ακούσει τα παράπονα που έχει η ίδια
από την μητέρα της. Νιώθει ότι λείπει
από τη ζωή της.
Με την αδερφή της: έχει
ανταγωνιστική σχέση και
εκδηλώνει ζήλια. Θεωρεί ότι
καταφέρνει να έχει τους
γονείς με το μέρος της
εξαιτίας του μισοκακόμοιρου
ύφους και της γκρινιάρικης
διάθεσής της. Αγανακτεί
πολλές φορές με την αδερφή
της.

15. ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
 Θέση αφηγητή: ο αφηγητής και ο συντάκτης του ημερολογίου
ταυτίζονται. Το ημερολόγιο αποτελεί για την Άννα ένα σιωπηλό
συνομιλητή. Εξομολογείται με ειλικρίνεια τις σκέψεις και τα
συναισθήματά της.
 Είδος αφήγησης: Μορφή αλληλογραφίας με την οποία
απευθύνεται στην φανταστική της φίλη, Κίτυ.
 Τόνος αφήγησης: εξομολογητικός, επικριτικός και σε κάποια
σημεία ειρωνικός.
Βρείτε τα σχετικά χωρία στο κείμενο.

16. Γλωσσικές παρατηρήσεις
Γλώσσα :είναι απλή δημοτική (από
μετάφραση ).Η γραφή αποκαλύπτει άνεση και
αφηγηματική ικανότητα.
Ύφος: Εξομολογητικό.
Σχήματα λόγου: Τα εκφραστικά μέσα είναι
μεταφορές , παρομοιώσεις και πολλά επίθετα.

17. ΕΡΓΑΣΙΕΣ
1. Πώς αντιλαμβάνεστε το νόημα της φράσης
« Για μένα η μητέρα μου δεν είναι πάντα η μητέρα κι
έτσι αναγκάζομαι να εκπληρώσω αυτό τον ρόλο
μόνη μου ».
2. Γράψτε σε μορφή ημερολογίου τα παράπονα που έχετε
ως έφηβοι από τη στάση των γονιών σας απέναντί σας.