Agencija Prime Communications je bila jedan od prezentatora na Međunarodnom naučno-stručnom simpozijomu „Uloga komunikacije u gospodarenju otpadom“ koji se održao u periodu od 19 – 21. marta ove godine u Zadru. Rad koji je predstavljen na simpozijumu je Analiza svijesti javnosti o upravljanju otpadom i uključivanje javnosti u proces izgradnje regionalnih deponija u Bosni i Hercegovini, a kategorisan je kao naučno-stručni i biće publikovan u stručnom časopisu. Ciljevi simpozija su bili ukazati na važnost komunikacije za postizanje ambicioznih EU ciljeva u području upravljanja otpadom, prikazati i razmijeniti primjere dobre prakse, ukazati na probleme vezane za nivo informisanosti i svijesti javnosti o svojoj ulozi u uspostavljanju sistema upravljanja otpadom te omogućiti konstruktivnu razmjenu mišljenja s ciljem unapređenja prakse.

1. Tatjana Suhajček Đukić
Analiza svijesti javnosti o upravljanju
otpadom i uključivanje javnosti u proces
izgradnje regionalnih deponija u Bosni i
Hercegovini

2. ⁻ Strategija upravljanja čvrstim otpadom
- izgradnja 16 regionalnih sanitarnih deponija za zbrinjavanje
otpada (opštine / gradovi su udruženi u regije)
- do danas je u funkciji 6 deponija (Sarajevo, Zenica, Banja Luka,
Bijeljina, Tuzla, Mostar)
- nema programa organizovanog sistema selektivnog prikupljanja
otpada, a ono što je prisutno u nekim gradovima uglavnom se
svodi na izgrađenu svijest pojedinaca
- postoje preduzeća koje se bave otkupom sekundarnih sirovina, ali
još uvijek ne postoji i sistem prerade za sve vrste otpada.
Upravljanje otpadom u BiH

3. Sistem informisanja javnosti u procesu
izgradnje regionalnih sanitarnih deponija u
BiH
- Deponija Mošćanica za regiju Zenica
 među prvima počela sa radom
 pozitivan primjer uspješne komunikacije sa lokalnim vlastima i
okolnim stanovništvom.
- Deponije za regiju Banja Luka, Sarajevo, Bijeljina
 na lokacijama bivših gradskih deponija

4. Sistem informisanja javnosti u procesu
izgradnje regionalnih sanitarnih deponija u
BiH
Sanitarna deponije za regiju Mostar
- problem uslijed nepostojanja tijela odgovornog za pokretanje procesa
izgradnje regionalne deponije
- izostanak interesa i podrške kantonalne vlasti
- krajem 2007. godine osnovano javno preduzeće koje bi upravljalo
regionalnom sanitarnom deponijom.
- privatni vlasnici, koji drže 49% vlasništva lokalne deponije Uborak
pred Kantonalnim sudom u Sarajevu pokrenuli su upravni spor zbog
nove deponije
- regionalna sanitarna deponija počela je sa radom u septembru 2014.
godine.

5. Sistem informisanja javnosti u procesu
izgradnje regionalnih sanitarnih deponija u
BiH
Sanitarna deponija za regiju Tuzla
- najveći otpor javnosti – sporna lokacija – naselje Huskići
- otpor stanovništva je stalno bio prisutan, čak i u vidu prijetnji i
fizičke blokade izvođenja radova
- Opština Lukavac odbila izgradnju regionalne deponije na ovoj
lokaciji
- od 2010. godine, opština Tuzla je preuzela izgradnju regionalne
sanitarne deponije na lokaciji postojeće gradske deponije „Desetine“
Problem:
- neuključivanje javnosti u ovaj proces od samog početka
- lokalnom stanovništvu nije pojašnjen pojam sanitarne deponije

6. Sistem informisanja javnosti u procesu
izgradnje regionalnih sanitarnih deponija u
BiH
Sanitarna deponija za regiju Bihać
- od samog početka problem predstavlja odabir lokacije kao i
kašnjenje u izvođenju gotovo svih planiranih zahvata
- razlozi zbog kojih mještani odbijaju ovu lokaciju su prvenstveno
zdravstvene i ekološke prirode, vodopropusnopodručje, bogato
izvorima pitke vode, udaljena manje od 5 km od Nacionalnog parka
Una
- Opština Bosanski Petrovac je iskazala želju da regionalnu deponiju
za Unsko-sanski kanton prihvati u svoje dvorište, ali nadležni i dalje
insistiraju, i pored velikog otpora lokalnog stanovništva, da
regionalnu deponiju zadrže u Bihaću

7. Sistem informisanja javnosti u procesu
izgradnje regionalnih sanitarnih deponija u
BiH
 U proces izgradnje sanitarnih deponija u Bosni i Hercegovini javnost
nije bila uključena na pravi način.
 Najveći zastoj u izgradnji pojedinih deponija proistekao je upravo iz
nedovoljne informisanosti građana o projektu i samom pojmu
sanitarne regionalne deponije koji nije jasno definisan i tehnički
opisan.
 Dijalog između vlasti, privrednog i civilnog sektora u dosadašnjoj
praksi realizacije projekata izgradnje sanitarnih deponija gotovo da
nije postojao.
 Udruženja građana, da su pravovremeno bila informisana i
angažovana, mogla su doprinijeti boljoj informisanosti stanovništva,
što bi umonogome smanjilo otpor i ubrzalo izgradnju u regijama koje
su imale izražen ovaj problem.

8. Ankete prema građanima, te istraživanja javnog mnijenja
- realizovao Prime Communications u toku implementacije aktivnosti
podizanja javne svijesti
- regija Bijeljina, 2008. godine, regija Tuzla, 2009. godine, te kroz
kampanju „Čist Vrbas“, 2012. godine,
- da bi se prikazao nivo informisanja javnosti o otpadu, regionalnim
sanitarnim deponijama, kao i stanje svijesti kada je u pitanju održivo
upravljanje otpadom.
Analiza svijesti javnosti u upravljanju
otpadom

9. Stavovi građana Tuzlanskog
kantona o deponijama
otpada - CATI istraživanje
Analiza svijesti javnosti u upravljanju
otpadom

10. Analiza svijesti javnosti u upravljanju
otpadom
Stavovi građana Tuzlanskog kantona o deponijama otpada - CATI
istraživanje

11. Analiza svijesti javnosti u upravljanju
otpadom
Koga građani smatraju odgovornim za problem otpada
Anketa - Bijeljina
Anketa - Sliv Vrbasa

12. Zaključci i preporuke
- Izostao proces informisanja javnosti (lokalno stanovništvo u
naseljima u kojima su planirane deponije)
- Građani uglavnom informisani po pitanjima upravljanja
otpadom (poznaju osvnovne pojmove, ali ne i njihov značaj u
procesu odgovornog upravljanja otpadom)
- Potrebna intenzivna edukativno informativna i medijska
kampanja i komunikacija svih interesnih strana
- Neophodno sistemsko rješavanje upravljanja otpadom

13. HVALA na pažnji!
Prime Communications
www.prime.ba
http://prime.ba/blog/
Facebook: Prime Communications
Twitter: @PRIME_BA