2. RYS HISTORYCZNY
Telewizja wystartowała w Polsce w roku 1952.
W grudniu nadano po raz pierwszy fragment przedstawienia
teatralnego – monolog Izabeli z „Lalki” Prusa.
06.11.1953 r. – „Okno w lesie”, pierwszy pełen spektakl.
Po seansie wystosowano apel do odbiorców –
„Mili widzowie, dziś po raz pierwszy pokazaliśmy Wam
przeszło godzinne przedstawienie teatralne. Napiszcie do nas,
czy chcielibyście w przyszłości zobaczyć więcej takich
pokazów, czy może program był za długi i przez to nużący.
Czekamy na Wasze uwagi.„
(legenda głosi, że czekają na te uwagi po dziś dzień)

3. ADAM HANUSZKIEWICZ
(1924 – 2011)
Był prawdziwym pionierem Teatru TV.
Hanuszkiewicz przez lata
zastanawiał się czym jest Teatr
Telewizji, co widać na obu
zdjęciach. Odpowiedzi nie
znalazł. Za to przyczynił się do
niezwykłego rozwoju tejże sztuki
jako Główny Reżyser (lata 57-63).

4. JERZY ANTCZAK
(1929)
Główny Reżyser po lewej jeszcze
w szarzyźnie PRL-u, a po prawej już
w kolorach III RP.
Antczak przejął stanowisko
Hanuszkiewicza w 1963 r. (do roku
1976). Miał kompletnie inną wizję
artystyczną teatru niż jego poprzednik,
co niejednokrotnie podkreślał w swych
wypowiedziach prasowych.

5. TEATR TV A POLITYKA
„MASOWA PROPAGANDA!”:
- Programy okolicznościowe poświęcone np. Stalinowi
- Rocznicowe konkursu na widowiska telewizyjne z okazji
np. XXV-lecia PRL-u
- Dopasowywanie programu inscenizacji do wydarzeń
politycznych
„SZTUKA WYZWOLENIA!”:
- Współpraca z Kazimierzem Dejmkiem w 1969 r.
- Bojkot aktorów i reżyserów po wprowadzeniu stanu
wojennego
- Argument „dokształcania żołnierzy”
- Wzór na rozwalony telewizor Towarzysza (następny slajd)

6. + +
=
„Asfaltowa droga”
Reż.
Tadeusz
Aleksandrowicz

7. Kto? Co? Kiedy?
W repertuarze Teatru Telewizji wyróżnić możemy:
I. klasykę światową (m.in.):
• inscenizacje szekspirowskie
- „Poskromienie złośnicy” w reż. Zygmunta Hubnera z 1971 r.
- „Otello” w reż. Andrzeja Chrzanowskiego z 1984 r.
- „Makbet” w reż. Andrzeja Wajdy z 1969 r.
• literatura rosyjska
- "Trzy opowiadania" Czechowa
w reż. Gieorgija Towstonogowa z 1966 r.
- "Ożenek" Gogola w reż. Ewy Bonackiej z 1976 r.
- "Żywy trup" Tołstoja w reż. Andrzeja Łapickiego z 1970 r.
- "Bracia Karamazow" Dostojewskiego
w reż. Jerzego Krasowskiego z 1969 r.
- "Dni Turbinów" Bułhakowa w reż. Jerzego Antczaka z 1965 r.
• inne
- "Mieszczanin szlachcicem" Moliera w reż. Jerzego Gruzy z 1969 r.
- "Pani Bovary" Flauberta w reż. Jerzego Gruzy z 1959 r.

8. II. Klasykę polską (m.in.):
- "Zemsta" Fredry w reż. Adama Hanuszkiewicza z 1961 r.
- "Nie-boska komedia" Krasińskiego w reż. Zygmunta Hubnera z 1982 r.
- "Kordian" Słowackiego w reż. J. Antczaka z 1963 r.,
i Gustawa Holoubka z 1980 r.
- "Pan Tadeusz" Mickiewicza realizowany odcinkowo - księga co miesiąc -
w reż. Adama Hanuszkiewicza na przełomie lat 1970/71
III. Osiągnięcia współczesne (m.in.):
- wiele dzieł np. Sławomira Mrożka
- "Niemcy" Leona Kruczkowskiego
w reż. Adama Hanuszkiewicza z 1961 r.
- "Drewniany talerz" Amerykanina Edmunda Morrisa
w reż. Jana Bratkowskiego z 1968 r.
- "Chłopcy" Stanisława Grochowiaka w reż. Ryszarda Bery z 1966 r.
- "Mistrz" Zdzisława Skowrońskiego w reż. Jerzego Antczaka z 1966 r.
- "Epilog norymberski" według scenariusza i reżyserii
Jerzego Antczaka z 1969 r.
- "Nasza mała stabilizacja" Tadeusza Różewicza
w reż. Adama Hanuszkiewicza z 1963 r.
- „Apollo z Bellac” Francuza Jeana Giraudouxa w reż. Adama
Hanuszkiewicza z roku 1958 (pierwsze przedstawienie nagrane na
telerecording – inscenizacja z 1961 r.)

9. IV. Twórczość młodych i zdolnych (m.in.):
- „Śluby powszednie” Jarosława Abramowa-Newerlego
w reż. Ludwika Rene
- „Pół godziny na stacji” Mariana Brandysa w reż. Andrzeja Konica,
Bohdana Radkowskiego
- „Troja miasto otwarte” Kazimierza Brandysa
w reż. Andrzeja Szafiańskiego
- „Pola Elizejskie 1945” Stanisława Dygata
w reż. Andrzeja Łapickiego
- „Pasażerka” Zofii Posmysz w reż. Andrzeja Munka
V. Eksperymenty (m.in.):
- Parakabaretowy „Mężczyzna w damskim kapeluszu”
K. I. Gałczyńskiego w reż. Andrzeja Brzozowskiego
WSZYSTKIE PRZYKŁADY Z IV. ORAZ V.
TYLKO Z ROKU 1960!

10. Trzeba też podkreślić, że Teatr Telewizji zebrał w swych kręgach
twórców wybitnych.
I jeśli chodzi o PISARZY - S. Mrożek, E. Bryll, A. Mularczyk,
J. Iwaszkiewicz, T. Różewicz,
REŻYSERÓW- A. Munk,
J. Majewski, J. Gruza, A. Wajda,
K. Kutz, L. Zamkow, Z. Hubner,
O. Lipińska, M. Wojtyszko,
K. Kieślowski, M. Piwowski,
A. Holland, T. Kantor,
S. Różewicz, F. Falk,
i, przede wszystkim,
AKTORÓW - E. Dziewoński,
B. Kobiela, B. Pawlik, M. Kociniak,
W. Gołas, M. Zawadzka, B. Krafftówna, D. Szaflarska, T. Łomnicki,
J. Englert, A. Łapicki, Z. Zapasiewicz, G. Holoubek, Z. Cybulski,
K. Janda, K. Opaliński, J. Barańska, J. Gajos, D. Olbrychski,
P. Fronczewski, J. Trela, K. Jędrusik
i wielu innych.

11. „APOLLO Z BELLAC” z 1961 r.
CZYLI PIERWSZY Z PIERWSZYCH
Autor: Jean Giraudoux
Reżyseria:
Adam Hanuszkiewicza
Aktorzy:
Adam Hanuszkiewicz
Kalina Jędrusik
Jacek Woszczerowicz

12. „MISTRZ” z 1966 r.
CZYLI DOCENIONY Z DOCENIONYCH
Autor:
Zdzisław Skowroński
Reżyseria:
Jerzy Antczak
Aktorzy:
Janusz Warnecki
Ignacy Gogolewski
Zbigniew Cybuslki

13. „MIESZCZANIN SZLACHCICEM” z 1969 r.
CZYLI AKTUALNY Z AKTUALNYCH
Autor: Molier
Reżyseria:
Jerzy Gruza
Aktorzy:
Bogumił Kobiela
Barbara Krafftówna
Edward Dziewoński

14. „PAN TADEUSZ” z 1970/71 r.
CZYLI KLASYCZNY Z KLASYCZNYCH
Autor: Adam Mickiewicz
Reżyseria:
Adam Hanuszkiewicz
Aktorzy:
Andrzej Zaorski
Krzysztof Chamiec
Zbigniew Zapasiewicz

15. Jednakże w repertuarze tym znalazło się także miejsce dla
Teatru Sensacji „Kobra”.
Był to telewizyjny cykl sztuk sensacyjnych, początkowo również
fantastycznych, emitowany w wieczory czwartkowe od 6 lutego
1956 do końca lat 80. XX wieku. W latach 50. i 60. jeden z
najpopularniejszych polskich programów.

16. Przykłady przedstawień Teatru „Kobra”:
 1956 – Zatrute litery, według Agathy Christie – premierowe
przedstawienie wyemitowane 6 lutego 1956, reż. Józef Słotwiński.
 1956 – Było 10 murzynków, według Agathy Christie,
reż. Józef Słotwiński,
 1961 – Gasnący płomień – emisja 28 września 1961 (najstarszy
zachowany w całości spektakl "Kobry"), reż. Andrzej Łapicki.
 1962 – Znowu "Łut Szczęścia”, premiera 26 kwietnia 1962,
scen. Janusz Jaxa, reż. Janusz Morgenstern,
 1964 – Samolot do Londynu– scen. Joe Alex, reż. J. Słotwiński
 1964 – Pomyłka, proszę się wyłączyć!– według Lucille Fletcher,
reż Jerzy Gruza
 1964 – Głos mordercy - według Williama Fairchilda, reż. Henryk Drygalski
 1968 – Iryd - autorstwa Ryszarda Dońskiego i Barbary Nawrockiej,
reż. Mieczysław Waśkowski
 1970 – Alicja prowadzi śledztwo – scen. Robert Thomas,
reż. Edward Dziewoński;
 1972 – Umarły zbiera oklaski – scen. Joe Alex, reż. Andrzej Zakrzewski,
 1972 – Amerykańska guma do żucia „Pinky” – scen. Jerzy Janicki,
reż. Józef Słotwiński
 1972 – Kto zabił Świętego Mikołaja? – reż. Anna Minkiewicz;

17. „POMYŁKA, PROSZĘ SIĘ WYŁĄCZYĆ” z 1964 r.
CZYLI STARY, DOBRY… HITCHCOCK!
Autor:
Lucille Fletcher
Reżyseria:
Jerzy Gruza
Aktorzy:
Aleksandra Śląska
Mirosława Dubrawska
Emilia Krakowska
Oryginał, p.t.
Sorry, Wrong Number,
był amerykańskim
słuchowiskiem
radiowym.
Po raz pierwszy
emitowanym w 1943,
a w 1948 został
zekranizowany.

18. „STAWKA WIĘKSZA NIŻ ŻYCIE”
CZYLI J-23 ZNÓW (SIĘ) NADAJE
Polski 14-odcinkowy spektakl telewizyjny, emitowany od stycznia
1965 do lutego 1967 w jedynym wówczas programie TVP. Główną
rolę, szpiega co to był Niemcem, co był Ruskim, co był Polakiem
(prawdziwe aktorskie wyzwanie!), zagrał Stanisław Mikulski.
Seria 1
1. "Wróg jest wszędzie" - 28.01.1965
2. "Łączniczka z Londynu" - 25.02.1965
3. "W pułapce" - 25.03.1965
4. "E-19 działa" - 22.04.1965
5. "Kryptonim Edyta" - 20.05.1965
6. "Okrążenie" - 17.06.1965
7. "Tajemnica zamku Edelsberg" - 21.10.1965
8. "Ostatnia broń Führera" - 18.11.1965
9. "Koniec gry" - 16.12.1965
Seria 2
1. "Czarny wilk von Hubertus" - 20.10.1966
2. "Noc w szpitalu" - 24.11.1966
3. "Człowiek, który stracił pamięć" - 22.12.1966
4. "Partia domina" - 26.01.1967
5: "Cicha przystań" - 23.02.1967

19. Odbiór

20. Adam Hanuszkiewicz:
„Zwolennikom kultury masowej dodać
jeszcze mogę, że w ankiecie […] teatr
telewizji – obok dziennika telewizyjnego –
znalazł się bezapelacyjnie na pierwszym
miejscu, przy czym zarówno w środowisku
inteligenckim jak i robotniczym, 97 procent
ankietowanych stwierdziło, że
przedstawienia te ogląda stale.” 1973 r.
"Telewizja jest medium kameralnym, dla
rodziny w domu. To nie jest teatr dla
czterdziestu milionów rodaków, ale parę
milionów teatrów domowych granych dla
kilku osób w pokoju." 2008 r.

21. ISTOTA TEATRU TV
A. Hanuszkiewicz –
pokreślenie istoty słowa i autentyzmu
J. Gruza –
możliwość kierowania wzrokiem
i odbiorem widza teatralnego
J. Limon –
oddzielna od teatru
„sztuka telewizji”