Standardy postępowania medycznego w dziedzinie anestezjologii i intensywnej t...
STS transformer
1. ENERGOLINIA® str. 1/110
EN W POZNANIU
STSN
NOWAFIX
SŁUPOWE STACJE TRANSFORMATOROWE 20/0,4 kV
Z TRANSFORMATORAMI TYPU TPC TRANSFIX
O MOCY DO 250 kV⋅A
NA ŻERDZIACH WIROWANYCH E ORAZ ŻN i BSW
STSN – NOWAFIX
Redakcja 1
Opracowanie przeznaczone do realizacji prototypów
Poznań, czerwiec 2004 r.
2. ENERGOLINIA® str. 2/110
EN W POZNANIU
STSN
NOWAFIX
DYSTRYBUTOR KOMPLETNYCH STACJI I TRANSFORMATORÓW
NOWA PLUS Sp. z o.o.
62-002 SUCHY LAS ul. Klonowa 7
Tel. (0-61) 652-59-58
Fax (0-61) 652-59-59
www.nowaplus.com.pl
e-mail: marek.siekierski@nowaplus.com.pl
PRODUCENT ŻERDZI
Przedsiębiorstwo Produkcji Strunobetonowych Żerdzi Wirowanych
WIRBET S.A.
63-400 OSTRÓW WIELKOPOLSKI, UL. CHŁAPOWSKIEGO 51
Tel./Fax (0-62) 502-41-44, 736-26-17, 736-40-18
www.wirbet.com.pl
e-mail: wirbet@wirbet.com.pl
OPRACOWANIE DOKUMENTACJI
ENERGOLINIA® Spółka z o.o.
EN
61-765 POZNAŃ, ul. Kramarska 26
Tel./fax (0-61) 852-46-63,
Tel. (0-61) 853-03-21, 852-00-03
e-mail: biuro@energolinia.poznan.pl
Powielanie i rozpowszechnianie opracowania
bez zgody Energolinii w Poznaniu jest wzbronione.
3. ENERGOLINIA® str. 3/110
EN W POZNANIU
STSN
NOWAFIX
SPIS ZAWARTOŚCI OPRACOWANIA
I. OPIS TECHNICZNY strona
1. Przedmiot i zakres opracowania 6
2. Podstawa opracowania 6
3. Rozwiązania stacji 7
4. Oznaczenie stacji 7
5. Charakterystyka stacji 8
6. Charakterystyka transformatorów typu TPC 9
7. Zasilanie stacji 9
8. Wyprowadzenie obwodów Nn 14
9. Wyposażenie stacji 14
10. Konstrukcja stacji 16
11. Uziemienie stacji 16
12. Ochrona od przepięć 19
13. Posadowienie stacji 20
13.1. Ocena podłoża gruntowego 20
13.2. Rodzaje ustojów i fundamentów 20
13.3. Stabilizacja gruntu 22
14. Budowa stacji 22
14.1. Zasady prowadzenia prac 22
14.2. Transport elementów stacji 22
14.3. Prefabrykacja stacji 23
14.4. Wykonanie wykopów 24
14.5. Posadowienie i uzbrojenie stacji 25
14.6. Montaż transformatora 26
14.7. Prace wykończeniowe 26
15. Komunikacja pionowa osób po stacji 27
16. Eksploatacja stacji 27
17. Uwagi końcowe 28
II. RYSUNKI 29
1. Schemat elektryczny stacji STSN -20/ 30
2. Sylwetki stacji 31
2.1. Słupowa stacja transformatorowa STSN1÷5-20/ /I - żerdź E/6÷25kN 31
2.2. Słupowa stacja transformatorowa STSN1÷5-20/ /II - żerdź E/6÷25kN 32
2.3. Słupowa stacja transformatorowa STSNP1-20/ , STSNP2-20/
- żerdź E/6 i 12kN 33
2.4. Słupowa stacja transformatorowa STSNP6-20/ - wykonanie 1 - żerdzie ŻN 34
2.5. Słupowa stacja transformatorowa STSNP6-20/ - wykonanie 2 - żerdzie ŻN 35
2.6. Słupowa stacja transformatorowa STSNP7-20/ - żerdzie BSW 36
4. ENERGOLINIA® str. 4/110
EN W POZNANIU
STSN
NOWAFIX
3. Schematy obciążeń stacji 37
3.1. Schematy obciążeń stacji STSN11-20/40/I, STSN12-20/40/I, STSN11-20/ /I,
STSN12-20/ /I - żerdź 6kN 37
3.2. Schematy obciążeń stacji STSN21-20/ /I, STSN22-20/ /I, STSN31-20/ /I,
STSN32-20/ /I - żerdź 12 i 15kN 38
3.3. Schematy obciążeń stacji STSN41-20/40/I, STSN42-20/ /I, STSN51-20/ /I,
STSN52-20/ /I - żerdź 20 i 25kN 39
3.4. Schematy obciążeń stacji STSN11-20/40/II, STSN12-20/40/II, STSN11-20/ /II,
STSN22-20/ /II - żerdź 6kN 40
3.5. Schematy obciążeń stacji STSN21-20/ /II, STSN22-20/ /II, STSN31-20/ /II,
STSN32-20/ /II - żerdź 12 i 15kN 41
3.6. Schematy obciążeń stacji STSN41-20/ /II, STSN42-20/ /II, STSN51-20/ /II,
STSN52-20/ /II - żerdź 20 i 25kN 42
3.7. Schematy obciążeń stacji STSNP11-20/ , STSNP12-20/ , STSNP21-20/ ,
STSNP22-20/ - żerdź 6 i 12kN 43
3.8. Schematy obciążeń stacji STSNP61-20/ , STSNP62-20/ , STSNP72-20/ ,
- żerdzie ŻN i BSW 44
4. Rysunki montażowe i zestawienia materiałów 45
4.1. Zasilanie SN stacji STSN1÷5, STSNP1, STSNP2 45
4.2. Zasilanie SN stacji STSNP6, STSNP7 46
4.3. Zasilanie SN stacji STSN – zestawienie materiałów 47
4.4. Wyprowadzenia obwodów nN – przewody izolowane 48
4.5. Wyprowadzenia obwodów nN – rozłączniki słupowe 50
4.6. Wyprowadzenia obwodów nN – rozłączniki słupowe – zestawienie materiałów 51
4.7. Wyprowadzenia obwodów nN – rozdzielnice słupowe 52
4.8. Wyprowadzenia obwodów nN – rozdzielnice wolnostojące 53
4.9. Wyprowadzenia obwodów nN – rozdzielnice słupowe i wolnostojące –
zestawienie materiałów 54
4.10. Schematy elektryczne rozdzielnic RS – przykłady 55
4.11. Schematy elektryczne szaf oświetleniowych – przykłady 56
4.12. Zamocowanie kabla na słupie – szczegóły montażowe 57
4.13. Zamocowanie kabla na słupie – zestawienie materiałów 58
4.14. Uziemienie stacji – wykonanie 1 59
4.15. Uziemienie stacji – wykonanie 2 60
4.16. Uziemienie stacji – zestawienie materiałów 61
4.17. Uziomy stacji 62
4.18. Pręty uziomu "GALMAR" 63
64
5. ENERGOLINIA® str. 5/110
EN W POZNANIU
STSN
NOWAFIX
4.19. Uziemienie stacji – szczegóły montażowe 64
4.20. Zamocowanie i dobór ograniczników przepięć SN 66
4.21. Zamocowanie i dobór ograniczników przepięć nN 67
4.22. Zamocowanie i dobór ograniczników przepięć nN – zestawienie materiałów 68
4.23. Zamocowanie i dobór kondensatora nN 69
4.24. Ustoje betonowe UB 1, UB 2 70
4.25. Ustoje betonowe UB2/ŻN, UB2/BSW 71
4.26. Ustoje płytowe UP – część - 1 72
4.27. Ustoje płytowe UP – część - 2 74
4.28. Ustoje płytowe UP – część - 3 75
4.29 Ustoje studniowe w kręgach betonowych typu Us 76
4.30. Fundamenty prefabrykowane SFP1 , SP 78
4.31. Fundamenty prefabrykowane FP 80
4.32. Dobór ustojów – fundamentów typu UP-część 3, UB, Us, SFP, SP, FP 81
4.33. Łańcuch odciągowy ŁO/1, ŁO/2 – wykonanie 1 82
4.34. Łańcuch odciągowy ŁO2/1, ŁO2/2 – wykonanie 1 83
4.35. Łańcuch odciągowy ŁO/1, ŁO/2 – wykonanie 2 84
4.36. Łańcuch odciągowy ŁO2/1, ŁO2/2 – wykonanie 2 85
4.37. Łańcuch odciągowy ŁOi/1, ŁOi/2 86
4.38. Łańcuch odciągowy ŁO2i/1, ŁO2i/2 87
4.39. Zawieszenie przelotowe ZP/1 88
4.40. Zawieszenie przelotowe ZP/2 89
4.41. Zawieszenie przelotowe mostka ZM 90
4.42. Zawieszenie przelotowe ZP/1, ZP/2, ZM – zestawienie materiałów 91
4.43. Zawieszenie przelotowe ZPi/1, ZPi/2 92
4.44. Zawieszenie przelotowe ZPi/1, ZPi/2 – zestawienie materiałów 93
4.45. Podłączenie kabli do izolatorów nN transformatora 94
4.46. Zamocowanie tablicy ostrzegawczej 96
4.47. Połączenia SN i na stacji STSN w przypadku prac pod napięciem 97
III. ZESTAWIENIA ZBIORCZE MATERIAŁÓW STACJI 99
1.1. Zestawienie aparatury i osprzętu 100
1.2. Zestawienie konstrukcji 105
1.3. Zestawienie materiałów uziemienia 107
1.4. Zestawienie materiałów ustojów i fundamentów 108
IV. LOKALIZACJA STACJI STSN w m. 109
V. SCHEMAT ELEKTRYCZNY STACJI STSN w m. 110
6. ENERGOLINIA® str. 6/110
EN W POZNANIU
STSN
NOWAFIX
I. OPIS TECHNICZNY
1. Przedmiot i zakres opracowania
Opracowanie stanowi projekt słupowych stacji transformatorowych STSN na napięcie 15 i 20 kV
z transformatorami o mocy do 250 kV⋅A typu TPC Transfix.
Stacja przeznaczona jest do zasilania odbiorców wiejskich i miejsko-osiedlowych oraz drobnych
odbiorców przemysłowo-usługowych z sieci napowietrznej średniego napięcia.
Dokumentacja zawiera materiały do projektowania i budowy stacji oraz wytyczne prowadzenia prac
eksploatacyjnych.
Dane techniczne i dobór podstawowych elementów stacji podano w pkt. 5, natomiast szczegółowego
doboru wyposażenia stacji należy dokonywać, posługując się zbiorczym zestawieniem materiałów
i zestawieniami na kartach katalogowych poszczególnych elementów stacji.
2. Podstawa opracowania
Podstawą opracowania niniejszego katalogu stanowią:
PN-E-05115 : 2002 Instalacje elektroenergetyczne prądu przemiennego o napięciu wyższym
od 1 kV
PN-E-05100-1 : 1998 Elektroenergetyczne linie napowietrzne.
Projektowanie i budowa.
Linie prądu przemiennego z przewodami roboczymi gołymi.
N SEP-E-003 : 2003 Elektroenergetyczne linie napowietrzne.
Projektowanie i budowa.
Linie prądu przemiennego z przewodami pełnoizolowanymi
oraz z przewodami niepełnoizolowanymi.
P SEP-E-001 : 2002 Sieci elektroenergetyczne niskiego napięcia.
Ochrona przeciwporażeniowa.
Warunki techniczne transformatorów, przewodów, żerdzi, izolacji, aparatury, osprzętu przewodowego
i sprzętu montażowego, wydane przez producentów poszczególnych wyrobów.
7. ENERGOLINIA® str. 7/110
EN W POZNANIU
STSN
NOWAFIX
3. Rozwiązania stacji
Przewidziano następujące rozwiązania stacji:
1. STSN/I - zasilanie napowietrzne SN krańcowe od strony transformatora,
2. STSN/II - zasilanie napowietrzne SN krańcowe od strony przeciwnej do transformatora,
3. STSNP - zasilanie napowietrzne SN przelotowe.
Stacje STSN/I i STSN/II zaprojektowano na żerdziach wirowanych E o nośnościach 6,12,15,20 i 25 kN,
natomiast stacje STSNP na żerdziach wirowanych E 6 i 12 kN, żelbetowych ŻN-200
i strunobetonowych BSW-350 C.
4. Oznaczenie stacji
STSN - 20 / /
Odmiana ze względu na zasilanie napowietrzne SN
I - od strony transformatora
II - od przeciwnej strony transformatora
Moc transformatora [kV⋅A]
Znamionowe napięcie [kV]
Odmiana ze względu na długość żerdzi
1 - 10,5 m (10 m dla ŻN/200)
2 - 12 m
Odmiana ze względu na rodzaj żerdzi i wytrzymałość
1 - E/6
2 - E/12
3 - E/15
4 - E/20
5 - E/25
6 - ŻN/200
7 - BSW/350
P - napowietrzna przelotowa dla linii SN
bez oznaczenia - napowietrzna krańcowa dla linii SN
Słupowa Transformatorowa Stacja - NOWAFIX
8. ENERGOLINIA® str. 8/110
EN W POZNANIU
STSN
NOWAFIX
5. Charakterystyka stacji
DANE TECHNICZNE I DOBÓR ELEMENTÓW STACJI
Oznaczenie stacji STSN - wg pkt. 3 i 4
1. Znamionowe napięcie stacji 15/0,4 kV, 20/0,4 kV
2. Znamionowe napięcie izolacji 20 kV
3. Rodzaj transformatora Napowietrzny TPC Transfix
4. Moc transformatora STSN 1 ÷ 5 - 20/ - do 250 kV⋅A
STSN 6 ÷ 7 - 20/40 - 40 kV⋅A
5. Zasilanie stacji SN Linia napowietrzna o napięciu 15 lub 20 kV przewodami:
− AFL-6 35 lub 70 mm2,
− PAS/SAX-W , AAsXSn, AALXS 35, 50, 70 mm2.
Podstawowe naprężenia przewodów
oraz rozpiętości przęseł wg str. 10 ÷ 13.
6. Połączenia SN i Nn na stacji Przewody i kable - dobór wg schematu - str. 30 i tablicy - str. 15.
7. Rozdział obwodów nN W zależności od potrzeb (dobór wg schematu - str. 30)
z zastosowaniem:
− rozłączników słupowych nN,
− rozdzielnic nN,
− złączy kablowych nN,
− szafek oświetleniowych.
8. Obwody linii nN Linie napowietrzne z przewodami izolowanymi AsXSn.
Linie kablowe z kablami YAKY, YKY.
9. Obciążenia statyczne stacji Dobór wg schematów obciążeń str. 37 ÷ 44.
10. Typy żerdzi E - o długościach 10,5 m i 12 m
i siłach wierzchołkowych 6,12,15,20 i 25 kN,
ŻN-200 - o długościach 10 m i 12 m,
BSW-350 C - o długości 12m.
11. Izolacja SN Łańcuchy odciągowe – ŁO/1, ŁO2/1, ŁO/2, ŁO2/2,ŁOi/1, ŁO2i/1,
ŁOi/2, ŁO2i/2.
Zawieszenia przelotowe – ZP/1, ZP/2, ZPi/1, ZPi/2, ZM.
12. Stopień obostrzeń 0°, 1°, 2°, 3°
13. Ograniczniki przepięć SN POLIM-D, AZB, UHG.
14. Ograniczniki przepięć nN GXO-LOVOS, SE45.
15. Rodzaj gruntu Średni i słaby - parametry wg str. 20.
16. Posadowienie stacji Ustoje betonowe UB.
Ustoje płytowe UP.
Ustoje studniowe US.
Fundamenty prefabrykowane FP i skręcane SFP.
17. Strefy klimatyczne WI, WII- obciążenia wiatrem
SI, SII, SIa, SIIa - obciążenia sadzią
18. Uziemienie stacji Uziemienie ochronne i robocze wspólne – wykonanie 1
Uziemienie ochronne i robocze oddzielne – wykonanie 2
Uziomy taśmowe i prętowe dla rezystywności gruntu
100, 200, 300, 400 i 500 Ωm.
19. Konstrukcje stalowe Z maksymalnym zastosowaniem kształtowników zimnogiętych.
9. ENERGOLINIA® str. 9/110
EN W POZNANIU
STSN
NOWAFIX
6.Charakterystyka transformatorów typu TPC.
Słupowe stacje transformatorowe SN/nN wyposażone są w transformatory, posiadające układ
zapewniający odłączenie zasilania sieci SN, w przypadku zwarcia wewnętrznego w transformatorze. Ma
to na celu zapobieżenie wszelkim zewnętrznym skutkom uszkodzenia , w tym zagrożeniu osób
i urządzeń, jak również eliminowanie zakłócenia pracy sieci SN oraz nieprawidłowego zasilania
odbiorców nN.
Zastosowany w transformatorach układ zabezpieczenia i rozłączenia zapewnia:
- trójfazowe odłączenie sieci zasilającej niezależnie od rodzaju zwarcia,
- koordynację z zabezpieczeniami nN w taki sposób, że tylko uszkodzenie transformatora może
spowodować jego odłączenie,
- uwzględnienie zwarć jednofazowych doziemnych nawet wtedy, gdy nie rozwijają się w zwarcia
wielofazowe,
- prawidłowe działanie w sieci skompensowanej, gdy prądy zwarciowe mają niewielką wartość,
- natychmiastowe działanie układu po pojawieniu się prądu w obwodzie uziemienia, a nie w wyniku
późniejszych niszczących zjawisk towarzyszących zwarciu, takich jak wysokie ciśnienie wewnątrz
kadzi lub obniżenie poziomu oleju.
Stacje z przedmiotowymi transformatorami nie wymagają stosowania bezpieczników
napowietrznych po stronie SN, co pozwala na eliminację zwarć przemijających, zdarzających się
w tradycyjnych rozwiązaniach z bezpiecznikami zewnętrznymi.
Brak bezpieczników zewnętrznych umożliwia instalowanie transformatorów tuż pod przewodami linii,
co zmniejsza ryzyko kradzieży lub uszkodzenia przez wandali. W przypadku uszkodzenia liczba
odbiorców pozbawionych zasilania jest ograniczona wyłącznie do przyłączonych do transformatora.
Szybkie wyłączenie zwarcia wewnętrznego eliminuje znaczące wydzielanie gazu,a tym samym
możliwość rozszczelnienia kadzi i wycieku oleju do środowiska naturalnego.
Transformatory wyposażone są w izolatory przepustowe oraz osprzęt przewodowy umożliwiający
pracę pod napięciem na stacji.
7. Zasilanie stacji
Zasilanie stacji STSN po stronie średniego napięcia przewidziano linią napowietrzną
z przewodami gołymi - AFL-6 35 lub 70 mm2 oraz przewodami niepełnoizolowanymi – PAS/SAX-W,
AAsXSn lub AALXS 35, 50 lub 70 mm2.
Gdy występują wyprowadzenia napowietrzne niskiego napięcia przewody SN na stacji krańcowej mogą
być zawieszone z naciągiem podstawowym NSN - 0,6 kN, 3,6 kN, 7,2 kN i 12 kN.
Określono również dopuszczalny naciąg NSN dla stacji w przypadku wyprowadzeń kablowych nN.
Dopuszczalne rozpiętości przęseł gabarytowych linii 20 kV zasilających stację podano w tablicach
na str. 10 ÷ 13.
10. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
10/110
STSN
NOWAFIX
Rozpiętość przęseł (m)
Słup przed stacją
Naprężenie podstawowe [MPa]
Strefa 5 30 60 85 100
Rodzaj Album klimatyczna
Naciąg podstawowy
3 przewodów (kN)
AFL-6 35 mm2 0,6 3,6 7,2 10,2 12,0
LSN-35/V, LSN-O/C 22 53 75 92 105
O, Oo1) SI
LSN-35/Z, LSN-O/Z 20 48 69 86 96
RPK,RPKo 18 44 65 80 90
LSN-35/E, LSN-O/E SIa, SII
RKK,RKKo 16 41 60 73 82
LSN-35(50) tom I, 15 38 54 66 73
ROK,ROKo SIIa
LSN-O -tom 1 i 4 13 33 50 60 66
(opracow. Energoprojektu) SI 21 51 72 90 100
P LSN-35(50)-tom I, SIa, SII 17 43 62 77 86
LSNo-35(50)-tom II
SIIa 14 34 52 64 70
(opracow. PTPiREE)
Naprężenie podstawowe [MPa]
5 15 30 40 50
Strefa
AFL-6 70 mm2 Naciąg podstawowy
klimatyczna
3 przewodów (kN)
1,2 3,6 7,2 9,4 11,7
O, Oo LSN-70/V, LSN-O/C SI 27 47 66 76 84
RPK,RPKo LSN-70/Z, LSN-O/Z SIa, SII 23 41 57 66 75
RKK,RKKo (opracow. Energoprojektu)
SIIa 20 35 50 57 64
LSN-70(50) tom V, SI 25 42 60 69 77
P LSN-70(50) tom VI SIa, SII 22 36 53 60 68
(opracowanie PTPiREE) SIIa 20 32 46 52 59
LSN-70/E, LSN-O/E
LSN - tom 2 SI 31 53 75 86 96
P LSN-O - tom 2 i 6
O, Oo (opracow. Energoprojektu) SIa, SII 26 46 65 75 84
RPK,RPKo
RKK,RKKo LSN-70(50) tom I,
LSNo-70(50) tom II SIIa 23 40 56 65 71
(opracowanie PTPiREE)
Uwaga:
Dla słupów z odłącznikami na wierzchołku (wariant I) i izolacji stojącej -
rozpiętości przęseł podano w mianowniku.
DOPUSZCZALNE ROZPIĘTOŚCI PRZĘSEŁ GABARYTOWYCH LINII SN
PRZEWODY AFL-6
STACJE STSN 1÷5
14. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
14/110
STSN
NOWAFIX
Dla stacji rozwiązanych na słupach przelotowych z żerdzi ŻN i BSW zastosowanych w liniach
istniejących, rozpiętości przęseł powinny spełniać wymagania podane w katalogach LSN, wg których
przedmiotowa linia była zrealizowana.
W przypadku stosowania przed stacją krańcową słupa odporowego, na którym występująca różnica
naciągów z jego obu stron jest większa od 2/3 naciągu, wyznaczonego dla normalnego podstawowego
naprężenia przewodów przyjętego dla odpowiedniego rodzaju linii zasilającej, należy dla tego przypadku
przewidywać słup o wytrzymałości słupa krańcowego.
8. Wyprowadzenie obwodów nN
Wyprowadzenie obwodów niskiego napięcia przewiduje się liniami napowietrznymi
z przewodami izolowanymi ASXSn oraz liniami kablowymi wykonanymi kablami YAKY lub YKY.
Ilość wyprowadzonych ze stacji obwodów nN, zależy od charakteru tych wyprowadzeń
i zastosowanego rozdziału obwodów na stacji.
Ilość i rodzaj linii nN oraz kierunki ich wyprowadzeń muszą uwzględniać uwarunkowanie wynikające
z wyboru rozwiązania stacji, z przyjętego naciągu linii SN oraz wielkości transformatora na stacji.
Dopuszczalne obciążenia statyczne stacji należy dobierać na podstawie schematów zawartych
na stronach 37 ÷ 44 katalogu.
Długość przęseł linii niskiego napięcia należy wyznaczyć w zależności od przyjętego podstawowego
naprężenia przewodów, które powinno być tak dobrane, aby sumaryczny naciąg jednej linii nN
nie przekroczył obciążeń stacji wg ww. schematów.
Maksymalny naciąg przewodów izolowanych wynika z dopuszczalnego obciążenia zastosowanego
osprzętu przewodowego.
9. Wyposażenie stacji
Strona średniego napięcia
Na stacjach typu STSN, linia zasilająca SN zawieszona do poprzecznika za pomocą łańcuchów
odciągowych, a w stacjach STSNP zawieszona na poprzeczniku za pomocą zawieszeń przelotowych,
połączona jest bezpośrednio z transformatorem. Stosowane są transformatory typu TPC o mocach 40,
63, 100, 160 i 250 kV⋅A produkcji Transfix, zawieszone bezpośrednio na żerdzi (bez podestu i pomostu
obsługi).
Stacja posiada odpowiednio dobrane ograniczniki przepięć SN.
15. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
15/110
STSN
NOWAFIX
Wyposażenie stacji po stronie nN uwarunkowane jest charakterem wyprowadzeń obwodów nN.
Rozdział obwodów nN w zależności od potrzeb może być wykonany z zastosowaniem rozłączników
napowietrznych nN, rozdzielnic nN słupowych np. RS-C, RS-E i wolnostojących, złączy kablowych
wolnostojących oraz szaf oświetleniowych słupowych i wolnostojących.
Schematy elektryczne przykładowego wyposażenia rozdzielnic nN i szaf oświetleniowych podano w
projekcie. Szczegółowe wyposażenie rozdzielnic nN zaleca się uzgodnić z ich producentem.
Połączenia transformator - rozdzielnica nN przewiduje się kablami YAKY lub YKY względnie
przewodami jednożyłowymi ALYd lub LYd.
Przewody izolowane linii nN mogą być wprowadzone bezpośrednio do rozdzielnicy.
Kable i przewody prowadzone na stacji, mocowane są bezpośrednio na żerdzi za pomocą
uchwytów i taśm.
DOBÓR POŁĄCZEŃ nN STACJI
Lp. Wyszczególnienie Moc transformatora [kV⋅A]
40 63 100 160 250
1 Znamionowy prąd [A]
transformatora 0,4 kV 58 91 144 231 360
po stronie nN
2 Przekrój [mm2] kabli YAKY
i przewodów nN ALYd 4 (3) × 35 4 (3) × 95 2 [4 (3) × 120]
połączenie transformator- YKY
- rozdzielnica LYd 4 (3) × 25 4 (3) × 70 2 [4 (3) × 95]
3 Przekrój [mm2] kabli YAKY
4 (3) × 25 4(3) × 35 4 (3) × 50 4(3)×70
i przewodów nN ALYd
połączenie rozdzielnica - YKY
4 (3) × 16 4(3) × 25 4 (3) × 35 4(3)×50
- obwody linii nN LYd
4 Przekrój [mm2] przewodu
ALYd 1 × 25 1 × 50 1 × 120
neutralno-ochronnego
połączenie transformator-
LYd 1 × 16 1 × 35 1 × 95
- obwody napow. linii nN
Uwagi:
1. Przy budowie stacji należy instalować kable (lp. 2) na pełną moc przewidywanego docelowo
transformatora, a dla połączeń (lp. 3) uwzględnić koordynację z przewodami obwodów linii nN
(podane przekroje kabli nN traktować jako minimalne dla odnośnych mocy transformatorów).
2. Wkładki bezpieczników dla obwodów nN dobrać wg warunków obciążenia i zerowania.
3. Połączenia 4-żyłowe stosować w przypadku wyprowadzeń kablowych obwodów nN.
16. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
16/110
STSN
NOWAFIX
10. Konstrukcja stacji
Konstrukcję nośną stacji stanowi słup z pojedynczej żerdzi strunobetonowej wirowanej typu E,
względnie słup zbliźniaczony z żerdzi żelbetowych typu ŻN-200 lub strunobetonowych
typu BSW-350C. W przypadku stacji na żerdziach ŻN i BSW możliwe jest wykorzystanie istniejących
słupów przelotowych linii SN, których konstrukcje wsporcze nie wykazują uszkodzeń w postaci
pęknięć i ubytków betonu.
Konstrukcja wsporcza stacji przystosowana jest do pełnienia, w różnym zakresie, funkcji słupa
krańcowego dla napowietrznych linii średniego i niskiego napięcia, względnie słupa przelotowego
dla linii SN i krańcowego dla linii nN. Szczegółowy dobór żerdzi w zależności od typu stacji podano
w tablicy pkt. 4. Obciążenia statyczne konstrukcji nośnej nie mogą przekraczać sił dopuszczalnych,
podanych na schematach obciążeń.
Konstrukcje stalowe, przewidziane ze stali St3SY, zaprojektowano głównie z kształtowników
zimnogiętych.
Wszystkie konstrukcje należy w sposób trwały oznakować (np. przez tłoczenie lub wybijanie)
przyjętymi symbolami, składającymi się z liter pochodzących od nazwy oraz kolejnego numeru
konstrukcji.
Wszystkie elementy stalowe powinny być zabezpieczone przed korozją przez cynkowanie na
gorąco, zgodnie z normą PN-93/E-04500, powłoką Z/Zn 70 dla konstrukcji i Z/Zn 52 dla elementów
śrubowych. Po montażu konstrukcji na budowie, w środowiskach agresywnych, zaleca się dodatkowe
malowanie farbami ochronnymi zgodnie z normą PN-EN ISO 12944-5:2001 "Farby i lakiery. Ochrona
przed korozją konstrukcji stalowych za pomocą ochronnych systemów malarskich. Część 5: Ochronne
systemy malarskie".
11. Uziemienie stacji
Rozporządzenie Ministra Przemysłu z dnia 8 października 1990 r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać urządzenia elektroenergetyczne w zakresie ochrony
przeciwporażeniowej (Dz. U. nr 81 poz. 473) ze względów formalnych przestało obowiązywać w kwietniu
1995 r. Do chwili obecnej nie zostały ustanowione nowe przepisy w tym zakresie.
W zaistniałej sytuacji uziemienia stacji i ochronę przeciwporażeniową opracowano w oparciu
o prenormę P SEP-E-001 "Sieci elektroenergetyczne niskiego napięcia. Ochrona przeciwporażeniowa",
opracowaną przez Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej.
17. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
17/110
STSN
NOWAFIX
Przy projektowaniu uziemienia stacji, podstawową zasadą jest, że musi być ono rozpatrywane
kompleksowo - łącznie z uziemieniami w zasilanej sieci 0,4 kV. Ograniczenie się do zaprojektowania
uziemienia samej stacji jest niewłaściwe, a co najmniej nieekonomiczne.
Uziemienie punktu neutralnego sieci 0,4 kV pracującej w układzie TN winno spełniać warunki:
• wypadkowa rezystancja uziemień zlokalizowanych na obszarze koła o średnicy 200 m
zakreślonego dookoła stacji:
RB1 ≤ 5 Ω
• wypadkowa rezystancja RB2 wszystkich uziemień punktów neutralnych i przewodów PEN tworzących
sieć, w których możliwe jest zwarcie doziemne z pominięciem przewodu PEN
(np. opadnięcie gołego przewodu na ziemię):
50
RB2 ≤ RE
U 0 − 50
RE - zwykle przyjmuje się 10 Ω (minimalna rezystancja przejścia między przewodem fazowym
a ziemią)
U0 - napięcie znamionowe (fazowe) sieci
Dla RE= 10 Ω wartość RB2 ≤ 2,8 Ω.
W przypadku wykonania uziemienia roboczego sieci 0,4 kV i ochronnego sieci SN jako wspólnego,
wypadkowa rezystancja uziemień w sieci 0,4 kV nie może przekroczyć:
UF
RB ≤
IE
UF - dopuszczalna wartość napięcia zakłóceniowego
IE - prąd uziomowy sieci SN
Zastosowane w stacji transformatory typu TPC posiadają wbudowany układ "zabezpieczenie -
wyłączenie". Poza bezpiecznikami w obwodach uzwojenia 15 kV, posiada dodatkowy wyzwalacz
z wybijakiem, umieszczony w obwodzie uziemiającym, który pozwala na odłączenie zasilania
w przypadku pojawienia się w tym obwodzie prądu zwarciowego o niewielkiej wartości (jednofazowe
zwarcie doziemne w sieci kompensowanej lub zwarcie w uzwojeniu nN - do 5A/250 ms).
Jako prąd wyłączający przyjmuje się 1,2 wartości prądu nastawczego (tzn. 1,2 ⋅ 5 = 6 A).
18. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
18/110
STSN
NOWAFIX
Dla czasu wyłączenia równego 250 ms dopuszczalna wartość napięcia zakłóceniowego wynosi
UF = 400 V (wg P SEP-E-001)
stąd:
400
RB ≤ ; RB ≤ 66,7 Ω
6
Z powyższego wynika, że połączenie uziomu ochronnego transformatora typu TPC z wbudowanym
układem "zabezpieczenie – wyłączanie" z uziomem roboczym sieci 0,4 kV (tzn. wykonanie uziemienia
wspólnego) absolutnie nie zmienia wymagań dla uziomu sieci 0,4 kV.
W projekcie stacji przedstawiono dwa wykonania prowadzenia przewodów uziemiających:
wykonanie 1 - przewody uziemiające uziemienia roboczego sieci 0,4 kV i ochronnego sieci SN
i 0,4 kV prowadzone są na żerdzi stacji jako oddzielne i przyłączone do
wspólnego uziomu.
wykonanie 2 - na żerdzi stacji prowadzona jest jedna bednarka, traktowana jako główny
przewód uziemiający PEN, do której przyłączane są zarówno przewody
uziemiające ochronne i robocze.
Zgodnie z P SEP-E-001 przy stacji słupowej można wykonać uziemienie robocze o rezystancji nie
przekraczającej 30 Ω, przy zachowaniu pozostałych warunków wyszczególnionych w normie.
Każda stacja chroniona jest od fal przepięciowych ogranicznikami instalowanymi w sieci SN i 0,4 kV.
Ograniczniki te wymagają wykonania uziemień o rezystancji R ≤ 10 Ω. Uziemienia te winny również
posiadać elementy uziomu ochronnego (otok wokół słupa stacji).
Reasumując:
• uziom odgromowy z elementami uziomu ochronnego o rezystancji nie przekraczającej 10 Ω winien
być standardem dla stacji słupowych z transformatorami typu TPC (przedstawiony na str. 62),
niezależnie od charakteru pracy punktu neutralnego sieci SN (izolowana, kompensowana, uziemiona
przez rezystor)
• w sieci muszą być spełnione wymienione już warunki:
1) RB1 ≤ 5 Ω,
2) RB2 ≤ 2,8 Ω.
Połączenie uziemienia w części naziemnej stacji należy wykonać w zależności od przyjętego
wykonania 1 lub 2 oraz szczegółów połączeń pokazanych na rysunkach w niniejszym projekcie.
19. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
19/110
STSN
NOWAFIX
Główne przewody uziemiające na stacji można wykonać bednarką stalową ocynkowaną lub miedzianą o
wymiarach 30 x 4 mm, natomiast połączenia głównej szyny z zaciskami aparatury i konstrukcji można
wykonywać bednarką stalową ocynkowaną lub miedzianą o wymiarach 25 x 4 mm lub miedzianymi
elementami linkowymi o przekroju 50 mm2.
Uziom stacji niezależnie od sposobu wykonania połączeń w części naziemnej jest wspólny.
Dla poszczególnych rezystywności gruntu przewidziano do wykonania uziomy: powierzchniowe (dla
terenów skalistych) wyłącznie taśmowe (TP) oraz pionowe taśmowo-prętowe (TP).
Preferuje się uziomy taśmowo-prętowe (TP) jest tańsze, skuteczniejsze i mniej uzależnione od wpływu
warunków atmosferycznych (sezonowe zmiany rezystywności gruntu).
W przypadku uziomu z prętami pionowymi przewiduje się stosowanie prętów stalowych ocynkowanych
względnie zalecanych prętów stalowych pomiedziowanych typu Galmar. Pręt uziomu pionowego Galmar
jest prętem stalowym ciągnionym do wymaganej średnicy, z nałożoną elektrolitycznie warstwą miedzi o
grubości min. 0,25 mm. Na końcach prętów znajdują się gwinty umożliwiające łączenie prętów w celu
uzyskaniu uziomu o odpowiedniej długości. Łączenie wykonuje się za pomocą złączki mosiężnej.
Pręty uziomu można pogrążać techniką udarową lub obrotową odpowiednio wyposażając
pręt w nakrętkę montażową i wiertło przy metodzie obrotowej.
Do połączeń prętów z bednarką służą uchwyty końcowe, krzyżowe lub skośne wykonane z mosiądzu.
Bednarkę łączącą uziom z zaciskiem probierczym pokryć powłoką antykorozyjną do wysokości 0,3 m
nad ziemią i do głębokości 0,2 m w ziemi.
Połączenia uziemienia, w części nadziemnej słupa stacyjnego, wykonywać przez skręcanie dwoma
śrubami M10 lub zaciskami uziemiającymi śrubowymi względnie przez spawanie.
12. Ochrona od przepięć
Urządzenia stacji od strony SN chronione są od fal przepięciowych ogranicznikami przepięć SN. Do
ochrony od przepięć przewidziano ograniczniki kompozytowe.
W katalogu przedstawiono zamocowanie ograniczników przepięć i przykłady ich doboru
dla poszczególnych napięć, dla sieci z izolowanym punktem zerowym lub z kompensacją prądu
ziemnozwarciowego z nieznanym czasem wyłączenia zwarcia. Dla sieci o znanym czasie wyłączenia
zwarć doziemnych, doboru ograniczników przepięć należy dokonać w oparciu o zalecenia
poszczególnych producentów.
Od strony linii nN urządzenia stacji chronione są ogranicznikami przepięć, które mogą
być instalowane na konstrukcji stacji i połączone do zacisków transformatora lub do wyprowadzeń
obwodów napowietrznych nN, względnie na pierwszym słupie linii nN od stacji.
20. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
20/110
STSN
NOWAFIX
13. Posadowienie stacji
13.1. Ocena podłoża gruntowego
Dobór fundamentów stacji zależy od oceny podłoża gruntowego. Zasady tej oceny określono
w normie PN-80/B-03020.
Dla stacji słupowych SN/nN, ww. norma przewiduje stosowanie metody polegającej na wyznaczeniu
wartości parametrów geotechnicznych na podstawie praktycznych doświadczeń budownictwa linii
elektroenergetycznych na innych podobnych terenach.
Posadowienia słupów w gruntach słabszych niż podano w katalogu, a szczególnie w przypadkach
występowania torfów, namułów, gruntów spoistych w stanie miękkoplastycznym, piasków pylastych
w stanie luźnym należy projektować indywidualnie.
13.2. Rodzaje ustojów i fundamentów
Posadowienie stacji opracowano dla gruntów średniego i słabego, których dane charakterystyczne
podano w poniższej tablicy.
UOGÓLNIONE WŁAŚCIWOŚCI GRUNTÓW
Uogólnione właściwości gruntu
Rodzaj i stan gruntu Ψ c γ C µ
kN/m2 kN/m3 kN/m3
Zwały, rumosze, żwiry, pospółki, piaski
grube i średnie - zagęszczone, i średnio 37 0 18,5 40000 0,55
Grunt zagęszczone, piaski drobne zagęszczone.
średni Pyły, gliny, gliny ciężkie, iły, gliniaste żwiry,
pospółki i piaski - półzwarte 20 25 20,0 40000 0,25
i twardoplastyczne.
Zwały, rumosze, żwiry, pospółki, piaski
grube i luźne, piaski drobne i pylaste 32 0 17,5 25000 0,45
Grunt średnio zagęszczone.
słaby Pyły, gliny, gliny zwięzłe, iły, żwiry
gliniaste, pospółki i piaski gliniaste 15 20 19,0 25000 0,30
plastyczne.
Oznaczenia: Ψ - kąt tarcia wewnętrznego w stopniach,
c - spójność,
γ - ciężar objętościowy,
C - moduł podatności podłoża,
µ - współczynnik tarcia gruntu o fundament betonowy.
21. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
21/110
STSN
NOWAFIX
Obliczenia posadowień wykonano metodą stanów granicznych na podstawie normy PN-80/B-03322
przyjmując uogólnione właściwości gruntów zawarte w powyższej tablicy.
Wszystkie prace fundamentowe muszą być prowadzone wg zasad podanych niżej oraz zgodnie
z wymaganiami normy PN-B-06050:1999 "Geotechnika - Roboty ziemne- wymagania ogólne".
W katalogu ujęto następujące rozwiązania ustojów:
-Ustój UB1, UB2, UB2/ŻN i UB2/BSW – bez dodatkowych elementów ustojowych; słup wstawiany
w otwór wiercony ∅ 55 cm (UB1) lub ∅ 80 cm (UB2) i zasypywany betonem klasy B15.
-Ustoje UB1 i UB2 przewidziane są do stacji na żerdziach wirowanych typy E o obciążeniu
od 6 do 15 kN, a UB2/ŻN i UB2/BSW do stacji przelotowych z żerdzi typu ŻN i BSW.
-Ustoje UP1÷UP9 - kopane, wykonane przy zastosowaniu prefabrykowanych płyt ustojowych typu U-85
i U130. Zasypanie wykopu gruntem rodzimym. Przewidziany jest do stacji na żerdziach wirowanych
typu E i o dopuszczalnym obciążeniu od 6 kN do 12 kN.
-Ustoje UP13÷16 -wykonane przy zastosowaniu prefabrykowanych płyt ustojowych typu B 60 i U-85.
Zasypanie wykopu gruntem rodzimym. Przewidziane są tylko do stacji przelotowych
na żerdziach ŻNi BSW.
-Ustoje UP11, UP12 oraz UP17 i UP18 - kopane, wykonane przy zastosowaniu prefabrykowanych płyt
ustojowych typu U-85 i U-130, przykręcanych do żerdzi odpowiednimi elementami stalowymi.
Zasypywane gruntem rodzimym. Przeznaczone są dla stacji z żerdzi wirowanych o nośnościach
12kN ÷ 15kN.
-Fundamenty FP11, FP12 i FP13 - kopane, wykonane przy zastosowaniu elementów prefabrykowanych.
Montaż fundamentu polega na wstawieniu skręconych prefabrykatów w wykonanym uprzednio
wykopie i zasypaniu go gruntem rodzimym do wysokości fundamentu.
Następnie wstawia się w otwór fundamentu słup wypionowując go za pomocą klinów stabilizujących.
Następnie w przestrzeń między słupem a fundamentem wlewa się beton B20 o konsystencji
półciekłej. Po stwardnięciu betonu należy dokończyć zasypywanie wykopu. Fundamenty te
przewidziane są dla stacji na żerdziach wirowanych typu E o nośności 12 kN.
-Fundamenty SFP i SP- kopane, wykonane przy zastosowaniu prefabrykowanych płyt ustojowych typu PS,
skręcane elementami stalowymi. Fundament SFP przystosowany jest do jednokierunkowego obciążenia słupa,
a w przypadku występującego jednocześnie obciążenia słupa w kierunku prostopadłym , do fundamentu
SFP dokręcany jest fundament SP. Zasypywane są gruntem rodzimym. Fundamenty te przewidziane
są dla stacji na żerdziach wirowanych typu E o nośnościach 15kN ÷ 25 kN .
22. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
22/110
STSN
NOWAFIX
-Ustoje Us - kopane, wykonane przy zastosowaniu betonowych kręgów studziennych. Słup po
wstawieniu w zagłębionych kręgach należy zasypać betonem klasy B15. Zalecany do stosowania w
miejscach występowania wysokiego poziomu wód gruntowych lub w miejscach występowania luźnych
pylastych piasków (kurzawki).
Ustoje Us/ŻN i Us/BSW przewidziane są tylko do stacji przelotowych z żerdzi ŻN i BSW. Pozostałe ustoje
od Us2 do Us21 w kręgach ∅ 80, ∅ 120, ∅ 140, ∅ 160, ∅ 180 cm przewidziane są do ustawienia
wszystkich pozostałych stacji na żerdziach wirowanych. Podobne ustoje można także wykonać przy
zagłębieniu rur stalowych o odpowiednich średnicach lub wbicia ścianek szczelnych.
13.3. Stabilizacja gruntu
Dla zwiększenia niewystarczającej nośności ustojów UP i fundamentów FP, szczególnie
przy posadowieniu stacji w gruntach słabych , przewidziano stabilizację gruntu cementem.
Stabilizacja gruntu wykonana jest w obszarze wykopu przez wymieszanie masy odkładowej
z cementem „32,5” w ilości 80-100 kg cementu na 1 m3 gruntu. W skład mieszanki nie mogą wchodzić
grunty ze składnikami organicznymi, grunty próchnicze i namuły.
14. Budowa stacji
14.1. Zasady prowadzenia prac
Transport, budowę i montaż elementów słupowych stacji transformatorowych należy prowadzić
zgodnie z:
− zasadami stosowanymi w budownictwie ogólnym,
− szczegółowymi instrukcjami przyjętymi i stosowanymi przez właściwą terenowo energetykę;
− szczegółowymi instrukcjami wydanymi przez producentów elementów wyposażenia stacji oraz
sprzętu budowlanego i montażowego stosowanego przy realizacji stacji,
− wytycznymi określonymi w niniejszym projekcie.
14.2. Transport elementów stacji
Jako podstawowy środek transportu ludzi, narzędzi i sprzętu roboczego zaleca się stosowanie
samochodu na podwoziu terenowym wyposażonego w skrzynię ładunkową, kabinę do przewozu
brygady monterów, ciągarkę linową oraz dostosowanego do napędu urządzeń dodatkowych
niezbędnych do budowy stacji.
Do przewozu materiałów, konstrukcji stalowych, aparatury, transformatorów na stanowisko montażu
przewiduje się skrzyniowy samochód terenowy lub ciągnik rolniczy z przyczepą.
Do transportu żerdzi względnie wcześniej zmontowanych prefabrykatów stacji, służą ciągniki siodłowe z
naczepami dłużycowymi. W zależności od przewożonego ładunku, naczepa musi być wyposażona
w elementy zapewniające jego stabilność i bezpieczny transport.
23. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
23/110
STSN
NOWAFIX
Przewóz małej ilości żerdzi można realizować skrzyniowym samochodem terenowym z przyczepą
jednoosiową.
Do załadunku i wyładunku elementów stacji szczególnie prefabrykatu stacji, żerdzi, transformatora
przewiduje się dźwig samojezdny o odpowiednim udźwigu.
Transport i składowanie żerdzi należy przeprowadzić wg zaleceń producenta. Jeżeli producent
nie precyzuje wymagań w tym zakresie, to należy pamiętać o następujących zasadach:
− żerdzie unosić dźwigiem przy pomocy orczyka i lin stalowych, chwytając po obu stronach środka
ciężkości żerdzi,
− przy składowaniu i transporcie należy żerdzie podeprzeć w dwóch punktach,
− przy składowaniu warstwami, każdorazowo stosować przekładki z belek drewnianych układając
żerdzie naprzemian tzn. druga warstwa odziomkami odwrotnie do pierwszej,
− ilość warstw nie powinna przekraczać ośmiu przy magazynowaniu, oraz dwóch przy transporcie
kołowym,
Przy transporcie kołowym należy żerdzie zabezpieczyć odpowiednimi klinami uniemożliwiającymi
przemieszczenie się żerdzi.
14.3. Prefabrykacja stacji
Prefabrykację stacji można przeprowadzić w bazie produkcyjnej i następnie przewieźć
prefabrykat na miejsce stawiania stacji, względnie montaż kompletnej stacji można wykonać
bezpośrednio na placu budowy. Wybór metody zależy od możliwości technologicznych
wykonawcy, warunków terenowych w miejscu budowy stacji oraz kosztów realizacji przedsięwzięcia.
Przy wykonywaniu montażu stacji należy posługiwać się rysunkami i innymi materiałami
zawartymi w niniejszym projekcie, każdorazowo dobierając uzbrojenie stacji w zależności od przyjętego
wariantu wyposażenia.
Montaż prefabrykatów stacji prowadzić następująco:
− ułożyć żerdź na stanowisku na kozłach lub belkach podkładowych,
− zamocować poprzecznik stacji wraz z izolatorami lub łańcuchami odciągowymi, które należy
unieruchomić przez przywiązanie do poprzecznika,
− zamocować konstrukcje wraz z izolatorami stojącymi SN, jeżeli występują w wyposażeniu stacji,
− zamocować konstrukcję do zawieszenia transformatora,
− zamocować konstrukcje i elementy wraz z ogranicznikami przepięć,
− zamocować konstrukcję do rozdzielnicy nN lub do rozłączników nN, jeżeli występują,
− zamocować na żerdzi zwód uziemienia ochronnego i roboczego, wykonać połączenia uziemienia
do konstrukcji i aparatury,
− pomalować bednarki uziemiające z zachowaniem kolorystyki określonej na stronie 64,
− zamontować belki i płyty ustojowe,
− wykonać ewentualnie malowanie konstrukcji w środowiskach agresywnych.
24. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
24/110
STSN
NOWAFIX
W przypadku prefabrykacji stacji w bazie produkcyjnej i późniejszego jej transportu na plac budowy,
nie należy zabudowywać następujących elementów:
− ograniczników przepięć SN i nN,
− izolatorów SN,
− rozłącznika nN,
− belek i płyt ustojowych,
− rozdzielnicy nN.
Powyższe wyposażenie zaleca się zamontować na stacji przewiezionej na miejsce budowy przed
jej ustawieniem.
Stacje na żerdziach ŻN i BSW (wyłącznie przelotowe) można wykonać także na istniejących słupach
przelotowych linii SN.
W tym celu należy dostawić dodatkową żerdź i dokonać zbliźniaczenia istniejącego słupa
przelotowego linii SN. Dostawienie dodatkowej żerdzi związane jest z wymianą śrub mocujących
poprzecznik przelotowy linii SN, zastosowaniem dodatkowych śrub i elementów zbliźniaczających oraz
płyt ustojowych. Zbliźniaczenie żerdzi należy wykonać śrubami oraz elementami EZ-1 i EZ-2 w oparciu
o zestawienie materiałów i rysunki zawarte w niniejszej dokumentacji.
14.4. Wykonanie wykopów
Dla posadowienia stacji z ustojami UB przewiduje się wiercenie w gruncie otworów o średnicy
φ 0,55m lub φ 0,8 m. Wiercenie otworów może mieć praktyczne miejsce jedynie w gruntach spoistych.
Dla pozostałych ustojów i fundamentów, wykopy należy wykonywać ręcznie lub koparką.
Zaleca się je wykonywać koparką z wąskogabarytowym nabierakiem, przyjmując wymiary dna
i głębokości wykopu, określone w tablicach doboru poszczególnych ustojów.
Wykopy powinno poprzedzać usunięcie ziemi rodzimej do głębokości około 20 cm na powierzchni
o wymiarach boków zwiększonych o około 1 m od obrysu wykopu.
Pochylenie skarp wykopów tymczasowych przyjmować należy w zależności od kategorii gruntu oraz
długości, szerokości i głębokości wykopu.
Dla ustojów z płytami prefabrykowanymi do obliczania objętości wykopów przyjęto odchylenie ścian
bocznych od pionu o 20%. Objętość wykopów wierconych wyznaczono uwzględniając średnicę świdra
i głębokość posadowienia.
W przypadku gruntów spoistych gdy nie występuje osuwanie się ścian, wykop można wykonać
bez odchyleń ścian pionowych z zachowaniem wymiarów dna wykopu.
25. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
25/110
STSN
NOWAFIX
Zasypanie wykopu gruntem rodzimym po ustawieniu słupa z ustojem należy wykonać warstwami
grubości (20 ÷ 30) cm z zagęszczeniem gruntu tak, aby uzyskać współczynnik zagęszczenia zbliżony
do jedności. Polewanie wodą zasypywanej ziemi przed ubijaniem powoduje lepsze zagęszczenie gruntu.
Do zasypywania wykopów można wykorzystać grunt rodzimy nie posiadający składników organicznych
lub grunt stabilizowany cementem. Po zasypaniu wykopu należy rozsypać grunt rodzimy (odłożony z
zewnętrznej warstwy) do 15 cm powyżej terenu przy obwodzie słupa ze spadkiem na zewnątrz do linii
obrysu zasypanego wykopu.
14.5. Posadowienie i uzbrojenie stacji
Zmontowany na placu budowy lub przywieziony z bazy prefabrykat stacji, ustawić w przygotowanym
wykopie lub fundamencie za pomocą dźwigu samojezdnego. Prefabrykat wstawić do wykopu w pozycji
pionowej, asekurując jego przemieszczenie obustronnie zamocowanymi linami konopnymi. Następnie
zasypać wykop do połowy i wypionować stację.
Po ustabilizowaniu posadowienia stacji dokonać dalszego uzbrojenia stacji.
Dalszy montaż elementów stacji w części nadziemnej, po wykonaniu posadowienia, zależy
od zastosowanego ustoju lub fundamentu.
W przypadku ustojów UP i SFP, których wykopy zasypywane są odpowiednio zagęszczanym
gruntem, prace montażowe na stacji oraz ich obciążenie przy zawieszaniu i naciąganiu przewodów linii
SN i nN można wykonać bezpośrednio po zakończeniu posadowienia stacji.
Dla fundamentów UB, Us i FP, które wymagają betonowania, prace montażowe można prowadzić po
2-3 dniach, potrzebnych na związanie betonu.
Obciążenia montażowe, przy naciąganiu przewodów wynoszące 40 - 50% podstawowego naciągu
przewodu, można wykonać po 5 - 7 dniach, a wynoszące 75% podstawowego naciągu przewodu
po 10 dniach od zalania fundamentu.
Pełną wytrzymałość fundament betonowy osiąga po 28 dniach.
Podane wyżej warunki dotyczą wykonania zalania betonem fundamentu w temperaturze otoczenia
t ≥ +l0°C. Poniżej tej temperatury należy stosować beton z cementu portlandzkiego szybko
twardniejącego, przewidując odpowiednie technologie.
Okres potrzebny na związanie betonu można skrócić o 50% przy zastosowaniu cementów
szybkosprawnych.
Elementy stalowe i ich połączenia w części podziemnej słupa należy dodatkowo zabezpieczyć przed
korozją lakierem lub masą asfaltową.
Podziemne betonowe części słupa i fundamentu należy chronić przed szkodliwymi wpływami jedynie
w gruncie bardzo agresywnym, dobierając odpowiedni rodzaj zabezpieczenia do występującego
zagrożenia.
Dokonując dalszego uzbrojenia stojącej stacji należy zamontować:
− rozdzielnicę nN, uzupełniając jej wyposażenie,
− uchwyty kabli wraz z kablami i przewodami do połączeń nN na stacji,
− transformator, wg pkt. 14.6.
26. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
26/110
STSN
NOWAFIX
Następnie należy wykonać:
− naciąg przewodów SN oraz montaż przewodów stacji po stronie SN,
− montaż kabli i połączenia od strony nN transformatora,
− naciąg przewodów linii nN z wykonaniem połączeń przewodów i kabli nN na stacji,
− podłączenie przewodów nN do rozdzielnicy nN lub rozłącznika nN,
− montaż kabli wraz z ich ochronami w przypadku kablowych wyprowadzeń obwodów nN,
− uzupełnienie połączeń uziemienia ochronnego i roboczego do konstrukcji, aparatury i przewodów
obwodów nN,
− połączenie uziemienia stacji z uziomem poprzez zacisk probierczy,
− pomiary pomontażowe, które należy przeprowadzić zgodnie z obowiązującymi normami, przepisami
i instrukcjami eksploatacji.
14.6. Montaż transformatora
Montaż transformatora zaleca się wykonać dźwigiem samojezdnym.
W tym celu należy:
− przygotować konstrukcję do transformatora sprawdzając dokręcenie nakrętek śrub i objemek
mocujących konstrukcję do żerdzi,
− zamocować linę dźwigu do transformatora oraz zamocować liny konopne do naprowadzania kadzi
transformatora,
− unieść dźwigiem transformator do wysokości ca 10 cm nad uchwyty konstrukcji,
− ostrożnie dosunąć transformator do żerdzi i zawiesić go na konstrukcji.
14.7. Prace wykończeniowe
Kończąc realizację stacji należy wykonać:
− ogólny przegląd stacji,
− zakonserwowanie wazeliną zacisków śrubowych w obwodach prądowych i uziemiających,
− osłonięcie otworów w wierzchołkach żerdzi (wirowanych),
− zamocowanie niezbędnych tablic bezpieczeństwa, informacyjnych i identyfikacyjnych,
− opisanie schematów wyposażenia rozdzielnicy nN,
− zabudowanie wkładek bezpiecznikowych w rozdzielnicy nN,
− zniwelowanie terenu, wywóz nadmiaru gruntu,
− uporządkowanie terenu przy stacji oraz utwardzenie nawierzchni żwirem lub żużlem.
27. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
27/110
STSN
NOWAFIX
15. Komunikacja pionowa osób po stacji
Do komunikacji pionowej osób oraz do montażu aparatury, osprzętu i przewodów na stojącym słupie
stacyjnym można stosować:
1. Samochodowy podnośnik montażowy. Jest to sprzęt szczególnie zalecany przy wykonywaniu
ww. czynności montażowych. Zapewnia łatwy i bezpieczny transport pionowy osób oraz umożliwia
wygodne podnoszenie narzędzi i sprzętu montażowego, a także drobnych konstrukcji, aparatury
i osprzętu stacji.
2. Drabiny pionowe. Drabiny są składane z przęseł (segmentów) do uzyskania odpowiedniej
wysokości. Mocowane są do słupów pasami i linkami.
Metoda komunikacji przy korzystaniu z ww. drabin jest tania i prosta.
16. Eksploatacja stacji
Prawidłowa pod względem technicznym i z punktu widzenia bezpieczeństwa pracy, eksploatacja
słupowych stacji transformatorowych powinna odbywać się zgodnie z aktualnymi aktami prawnymi
dotyczącymi zasad eksploatacji sieci elektroenergetycznych oraz bezpieczeństwa i higieny pracy
przy urządzeniach elektroenergetycznych.
Obsługę stacji należy prowadzić po wyłączeniu jej spod napięcia i przygotowaniu miejsca pracy.
Wchodzenie na konstrukcję nośną stacji w celu wykonania czynności obsługowych elementów stacji
po stronie SN, jak również wymiana transformatora może się odbywać po uprzednim odłączeniu
napięcia i uziemieniu linii SN oraz odłączeniu strony niskiego napięcia i uziemieniu od strony
transformatora. Dla stacji krańcowych, odłączenia napięcia i uziemienia linii SN, należy dokonać
na pierwszym słupie od stacji wyposażonym w odłącznik z uziemnikiem lub w przypadku braku
uziemnika należy zastosować uziemiacze przenośne. Dla stacji zasilanej linią SN przelotową, uziemienia
tej linii wykonać po obu stronach stacji.
Wchodzenie na konstrukcję w celu obsługi górnych części stacji zaleca się wykonywać za pomocą
samochodowego podnośnika z koszem lub za pomocą drabiny składanej mocowanej do żerdzi słupa
stacyjnego.
W przedstawionej stacji montaż i demontaż transformatora można wykonać również pod napięciem
w sposób pokazany na rysunku na str. 97 stosując odpowiednie uchwyty i osprzęt przewodowy. Prace
powyższe należy prowadzić w technologii prac pod napięciem przyjętej w Spółce Dystrybucyjnej
Energetyki.
Przy wymianie wkładek bezpiecznikowych w obwodach linii nN należy w pierwszej kolejności
wyłączyć wyłącznik w obwodzie zasilającym (transformator - rozdzielnica), a następnie można dokonać
bezpiecznej wymiany wkładek. Wymiana wkładek dozwolona jest jedynie za pomocą uchwytu
do bezpieczników, przy jednoczesnym użyciu rękawicy elektroizolacyjnej oraz okularów ochronnych.
28. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
28/110
STSN
NOWAFIX
W przypadku prowadzenia prac na liniach napowietrznych nN należy je wyłączyć w rozdzielnicy
stacji oraz uziemić za pomocą uziemiaczy przenośnych lub zwieraczy przewodów fazowych (łącznie
z oświetleniowym) z uziemionym przewodem PEN. Jeżeli wyłączona linia nN ma przewód
oświetleniowy, należy pamiętać o konieczności jego wyłączenia.
Czynności obsługowe stacji mogą prowadzić pracownicy o sprawdzonych kwalifikacjach
i zaznajomieni z zasadami ich wykonywania.
17. Uwagi końcowe
Koszt budowy stacji słupowych należy ustalić wg kalkulacji dostawców kompletnych stacji względnie
dostawców żerdzi, konstrukcji stacji, aparatury i osprzętu oraz kalkulacji przedsiębiorstwa wykonującego
montaż stacji wg aktualnie obowiązujących zasad kosztorysowania.
29. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
29/110
STSN
NOWAFIX
II. RYSUNKI
Uwagi:
1. Numeracja elementów na sylwetkach stacji – str. 31÷36 odpowiada
oznaczeniom ujętym w zestawieniu materiałów:
– aparatury i osprzętu str. 100
– konstrukcji str. 105
2. Wymiary w nawiasach dotyczą stacji na żerdziach o długości 10,5 m.
3. Wysokości zawieszenia przewodów SN i nN, podane dla głębokości
zakopania 2,5 m lub 2,2 m, skorygować w zależności od przyjętego
rodzaju ustoju – fundamentu.
4. Rysunki sylwetek stacji – str. 31÷36 pokazują przykładowe wyposażenie
z zastosowaniem po stronie nN wyprowadzeń obwodów napowietrznych
przewodami izolowanymi i rozłączników słupowych nN.
Wyposażenie w rozdzielnicę nN wg str. 52÷56.
30. str.
ENERGOLINIA®
EN W POZNANIU
30/110
STSN
NOWAFIX
SCHEMAT ELEKTRYCZNY STACJI TYP STACJI
Linia napowietrzna 15(20) kV - przewody:
AFL-6 o przekrojach 35, 50 lub 70 mm2
oraz AAL, PAS/SAX-W, AAsXSn, AALXSn STSN
o przekrojach 35, 50 lub 70 mm2
Zasilanie SN
Linia napowietrzna 15(20) kV - przewody:
AFL-6 o przekrojach 35, 50 lub 70 mm2
oraz AAL, PAS/SAX-W, AAsXSn, AALXSn
STSNP
o przekrojach 35, 50 lub 70 mm2
Połączenia SN POLIM-D
- przewody AFL-6, PAS/SAX-W, AZB
AAsXSn, AALXSn UHG
15(20)/0,4 kV
TPC
Yzn11 - 40÷63 kV⋅A
Transfix
Dyn11 - 100÷250 kV⋅A
Wyposażenie stacji
GXO – LOVOS
Połączenia nN
- kable YAKY, YKY,
- przewody ALYd, LYd. STSN
MKP, MPP
STSNP
Rozdział obwodów nN
Rozdzielnica nN - słupowa
Rozdzielnica nN - wolnostojąca
Złącze nN - wolnostojące
Szafka oświetleniowa - słupowa
Szafka oświetleniowa - wolnostojąca
Rozłączniki bezpiecznikowe
Obwody linii nN
Obwody nN
- napowietrzne:
przewody izolowane AsXSn GXO-LOVOS,
- kablowe: SE 45
kable YAKY, YKY
SCHEMAT ELEKTRYCZNY STACJI