Μια παρουσίαση-εργασία που πραγματοποίησε το Α1 του 2ου Γυμνασίου Αλεξανδρούπολης στο μάθημα της Οδύσσειας, στα πλαίσια του Διαδυκτιακού etwinning για το πρόγραμμα "Το ταξίδι του Οδυσσέα"

1. «Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη»
Ξεκινάμε να διαμορφώσουμε το χωροχρονικό πλαίσιο των
περιπετειών του ταξιδιού του Οδυσσέα
ΤΟΥ ΝΟΣΤΟΥ
Παραγναθίδα κράνους. Ο Οδυσσέας
εικονίζεται σκεπτικός στην ακτή της
Ωγυγίας. 425-400 π.Χ.
Berlin, Staatliche Museen Preubischer
Kulturbesitz 7863.
Κακριδής, Ι.Θ., Eλληνική Μυθολογία,
τ. 5: Τρωικός Πόλεμος, Εκδοτική Αθηνών,
Αθήνα 1986, σ. 204, εικ. 168.
«Τις μέρες όμως τις περνούσε κρεμασμένος σε«Τις μέρες όμως τις περνούσε κρεμασμένος σε
βράχια κι ακρωτήρια,βράχια κι ακρωτήρια,
τα σωθικά του τρώγοντας με δάκρυα, στεναγμούςτα σωθικά του τρώγοντας με δάκρυα, στεναγμούς
και λύπες,και λύπες,
με μάτια βουρκωμένα, στυλωμένα πάντα στομε μάτια βουρκωμένα, στυλωμένα πάντα στο
άκαρπο πέλαγος…»άκαρπο πέλαγος…»
Οδύσσεια,ε,173-175Οδύσσεια,ε,173-175

2. Την εποχή του Οδυσσέα και του Ομήρου
Την ταύτιση από τους αρχαίους των τόπων της
Οδύσσειας με τόπους πραγματικούς, τους
δικούς τους, των αποίκων.
Τους χώρους: τις θάλασσες, τα νησιά, τις
περιοχές και τις πόλεις που θα μας οδηγήσουν
στους χρόνους: τους μυκηναϊκούς,
τους γεωμετρικούς
και τους αρχαϊκούς.
Τον τρόπο που όλα αυτά συμπλέκονται με το
ποίημα της Οδύσσειας
ΘΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΟΥΜΕ

3. ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΟΔΥΣΣΕΑΣ;
Είναι ο βασιλιάς της Ιθάκης, ενός μυκηναϊκού
κέντρου.
Είναι ένας βασιλιάς του μυκηναϊκού κόσμου,
που άκμασε στον ελλαδικό χώρο από το
1600-1100π.Χ.
Ένα πρόσωπο χαμένο
στα βάθη της ιστορίας
αλλά και στους
φανταστικούς χώρους
των παλιότερων παραμυθιών
των ναυτικών.

4. Τα σημαντικότερα μυκηναϊκά κέντραΤα σημαντικότερα μυκηναϊκά κέντρα

5. http://www.ime.gr/chronos/02/mainland/gr/mg/economy/trade/ihttp://www.ime.gr/chronos/02/mainland/gr/mg/economy/trade/i
ndex2.htmlndex2.html
Οι Μυκηναίοι γνώριζαν με το εμπόριο το μεγαλύτερο μέρος
των παραλίων της Μεσογείου.
Η ΘΑΛΑΣΣΟΚΡΑΤΙΑ ΤΩΝ ΜΥΚΗΝΑΙΩΝ

6. Οι πινακίδες της ΓραμμικήςΟι πινακίδες της Γραμμικής
Β γραφής του 13ουπ.Χ.Β γραφής του 13ουπ.Χ.
αιώνα μας διασώζουναιώνα μας διασώζουν
τους αρχαιότερουςτους αρχαιότερους
ναυτικούς όρους τηςναυτικούς όρους της
γλώσσας μαςγλώσσας μας
όπως όπως ναυςναυς (= πλοίο) (= πλοίο)
και και ερέταιερέται (= (=
κωπηλάτες).κωπηλάτες).
Το καράβι, η αρχαιότερηΤο καράβι, η αρχαιότερη
σύνθετη αιγιακήσύνθετη αιγιακή
«μηχανή», αναδείχθηκε«μηχανή», αναδείχθηκε
σε σημαντικό φορέασε σημαντικό φορέα
πολιτισμού.πολιτισμού.
Με τη θαλάσσια εξάπλωσηΜε τη θαλάσσια εξάπλωση
τους οι Μυκηναίοιτους οι Μυκηναίοι
προετοίμασαν το έδαφοςπροετοίμασαν το έδαφος
για το συστηματικόγια το συστηματικό
αποικισμό, που έγινε σεαποικισμό, που έγινε σε
δύο μεγάλα κύματαδύο μεγάλα κύματα
λίγους αιώνες αργότερα.λίγους αιώνες αργότερα.
Θέσεις στην Α. Μεσόγειο όπου βρέθηκεΘέσεις στην Α. Μεσόγειο όπου βρέθηκε
μυκηναϊκή κεραμικήμυκηναϊκή κεραμική
ΣημαντικότεΣημαντικότε
ρες πηγέςρες πηγές
μετάλλωνμετάλλων
στηνστην
Ευρώπη τηνΕυρώπη την
εποχή τουεποχή του
ΧαλκούΧαλκού

7. Σε όλη τη διάρκεια του 10ου
αιώνα οι
Μυκηναίοι αναζητούν νέες πατρίδες
στα μικρασιατικά παράλια. Εκεί
φέρνουν και τις μνήμες τους από
ένα ηρωικό παρελθόν, τότε που οι
βασιλιάδες τους (άνακτες) νικούσαν
στην Τροία τον Πρίαμο. Τις
αναμνήσεις τους αυτές τις
μεταδίδουν από γενιά σε γενιά μέσα
από τα τραγούδια, τα έπη.
Τα τραγούδια αυτά φτάνουν ως την
εποχή που ζει ο Όμηρος, δηλαδή το
800-750 π.Χ Από τον 8ο
αιώνα
αναπτύσσουν πολύ το εμπόριο και
τη ναυτιλία και ιδρύουν νέες
αποικίες, όπως και οι Έλληνες του
ελλαδικού χώρου.
Αοιδός, απόΑοιδός, από
παράστασηπαράσταση
γεωμετρικούγεωμετρικού
αγγείουαγγείου
ΡαψωδόςΡαψωδός
ΜΕΤΑ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΑΚΜΗ Η ΔΥΝΑΜΗΜΕΤΑ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΑΚΜΗ Η ΔΥΝΑΜΗ
ΤΩΝ ΜΥΚΗΝΑΙΩΝ ΠΑΡΑΚΜΑΖΕΙΤΩΝ ΜΥΚΗΝΑΙΩΝ ΠΑΡΑΚΜΑΖΕΙ

8. Φανταστική προτομή του
Ομήρου, ρωμαϊκό αντίγραφο
(2ος αιώνας) του αυθεντικού
ελληνικού (2ος αιώνας π.Χ.)
Μουσείο του Λούβρου
Ποια είναι τελικά η πατρίδαΠοια είναι τελικά η πατρίδα
του;του;
Ήταν πράγματι τυφλός;Ήταν πράγματι τυφλός;
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ: Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΩΝ ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΑΔΩΝΟ ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ: Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΩΝ ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΑΔΩΝ
ΠΟΥ ΖΟΥΝ ΑΠΌ ΤΟΝ 10ΠΟΥ ΖΟΥΝ ΑΠΌ ΤΟΝ 10ΟΟ
ΑΙΩΝΑ ΣΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΑΠΟΙΚΙΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΑΠΟΙΚΙΕΣ
ΤΩΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΛΙΩΝΤΩΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΛΙΩΝ

9. Τα ποιήματα του Ομήρου αποτελούν την κορύφωση μιας
μακραίωνης προφορικής ποιητικής παράδοσης. Οι
δημιουργοί της, οι αοιδοί, έφτιαχναν το ποίημα-το
έπος- στο μυαλό τους την ίδια στιγμή που το
παρουσίαζαν τραγουδώντας το στο ακροατήριό τους.
Η επική ποίηση δεν καταγραφόταν, αλλά
δημιουργούνταν και διαδιδόταν προφορικά.
Ο Όμηρος ίσως είναι ο τελευταίος δημιουργός.
Στην εποχή του όμως οι Έλληνες έχουν υιοθετήσει ένα
σύστημα γραφής που πήραν από τους Φοίνικες.
Μήπως ο Όμηρος συνέθετε όπως οι αοιδοί τα έπη του και ένας γραφέας τα
κατέγραφε;

10. Από τον 7ο
π.Χ. αιώνα και εξής τα
ομηρικά έπη τα παρουσιάζουν
στα διάφορα μέρη του
ελληνικού κόσμου οι ραψωδοί.
Αυτοί δε συνθέτουν,
απομνημονεύουν κυρίως τα
ομηρικά έπη και τα
απαγγέλλουν στο ακροατήριο.
«Είναι δηλαδή επαγγελματίες
εκτελεστές-ποιητές
Η διάδοση των ομηρικών
επών γίνεται
προφορικά, μέχρι την
οριστική καταγραφή
τους στην Αθήνα του
τύραννου Πεισίστρατου,
τον 6ο
αιώνα π.Χ.

11. Ο ΟΜΗΡΟΣ ΖΕΙ τον 8ο αιώνα, τον πρώτο της αρχαϊκής περιόδου.
Από τα μέσα αυτού του αιώνα αρχίζει ηΑπό τα μέσα αυτού του αιώνα αρχίζει η
νέα αποικιακή εξάπλωση των Ελλήνωννέα αποικιακή εξάπλωση των Ελλήνων
Η εξάπλωση αυτή ονομάζεταιΗ εξάπλωση αυτή ονομάζεται
Β ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣΒ ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣ

12. Ο ΤΡΩΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
ΤΕΛΕΙΩΣΕ
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΝΟΣΤΟΥ
ΑΡΧΙΖΕΙ
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ Ο ΟΜΗΡΟΣΟ ΟΜΗΡΟΣ
ΤΟΝ ΧΩΡΙΖΟΥΝ ΑΠΌ ΤΟΝΤΟΝ ΧΩΡΙΖΟΥΝ ΑΠΌ ΤΟΝ ΗΡΩΑΗΡΩΑ ΤΟΥ ΤΡΕΙΣΤΟΥ ΤΡΕΙΣ
ΑΙΩΝΕΣΑΙΩΝΕΣ
ΤΟ ΠΙΟ ΔΥΣΚΟΛΟ ΚΑΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ ΤΑΞΙΔΙ ΝΟΣΤΟΥΤΟ ΠΙΟ ΔΥΣΚΟΛΟ ΚΑΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ ΤΑΞΙΔΙ ΝΟΣΤΟΥ..
Ο ΗΡΩΑΣ ΕΧΕΙ ΝΑ ΞΕΠΕΡΑΣΕΙ ΕΜΠΟΔΙΑ ΠΟΥ ΒΑΖΟΥΝΟ ΗΡΩΑΣ ΕΧΕΙ ΝΑ ΞΕΠΕΡΑΣΕΙ ΕΜΠΟΔΙΑ ΠΟΥ ΒΑΖΟΥΝ
ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΘΕΟΙΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΘΕΟΙ
ΠΩΣ ΘΑ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΕΙ;ΠΩΣ ΘΑ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΕΙ;

13. Η ΟΔΥΣΣΕΙΑ
ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ ΝΟΣΤΟΥ
ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ
Ο ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ
ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΤΟΥ Νόστος εξωτερικός
ΠΑΙΡΝΕΙ ΠΙΣΩ ΞΑΝΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙ
ΤΟΝ ΘΡΟΝΟ ΤΟΥ Νόστος εσωτερικός

14. ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΕΙΝΑΙ ΣΤΟ
ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ ΤΟΥ
ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟ
Κι όμως οι άνθρωποι από την αρχαιότητα
ακόμη προσπαθούσαν να ανακαλύψουν
τα ίχνη του Οδυσσέα κυρίως στις
περιοχές όπου ίδρυσαν τις αποικίες
τους.
Τι πίστευαν οι αρχαίοι για αυτές τις περιοχές;Τι πίστευαν οι αρχαίοι για αυτές τις περιοχές;

15. Τροία
Ίσμαρος
Μαλέας
Κύθηρα
«Από του Ιλίου τα μέρη μ’ έριξαν στους
Κίκονες οι ανέμοι,
στην Ίσμαρο. Κι εγώ την πάτησα και
σκότωσα τους άντρες…» Οδύσσεια, ι, 39-
40.
Θα φτανα ανέβλαβος στον τόπο μου, μα το
Μαλιά ως ζητούσα
να κεφαλώσω, ξάφνου μ’ έσπρωξαν μαζί βοριάς
και κύμα
και ρέμα πέρα από τα Κύθηρα, κι αλάργα με
ξοριάσαν.
Εννιά μερόνυχτα παράδερνα μ’ ενάντιους
ανέμους
στο ψαροθρόφο απάνω πέλαγος. Στις δέκα
βγήκαμε ‘εξω
στη γη των Λωτοφάγων…» Οδύσσεια, ι, 79-84
ΙθάκηΙθάκη

16. Γκαμπές
Νησάκι Τζέρμπα
Καρχηδόνα
ΚαρχηδόναΚαρχηδόνα
ΓκαμπέςΓκαμπές
Ο Ηρόδοτος παρουσιάζοντας στο 4ο
βιβλίο του όλους κατά σειρά τους λαούς που ζουν στα
Δυτικά των Αιγυπτίων φτάνει και στους «Γινδάνους». «Το ακρωτήριο της χώρας αυτών των
Γινδάνων που προχωρά βαθιά στη θάλασσα το κατοικούν οι Λωτοφάγοι, που ζουν
τρώγοντας μονάχα τον καρπό του λωτού· κι ο καρπός του λωτού είναι μεγάλος όσο του
μαστιχόδεντρου, και είναι γλυκός σαν τον καρπό της χουρμαδιάς· οι Λωτοφάγοι κάνουν και
κρασί απ τον καρπό αυτό.»᾽ Ηροδότου, Ιστορία, 4, 177, μτφρ. Λευτέρης Δρακόπουλος, εκδ.
Νησάκι ΤζέρμπαΝησάκι Τζέρμπα

17. Από τους Λωτοφάγους στους Κύκλωπες και από κει στον Αίολο και
μετά στους Λαιστρυγόνες
Ρώμη
Νάπολη
ΣικελίαΣικελία
ΑίολοςΑίολος
Παλαιότατοι κάτοικοι μέρους αυτής (της Σικελίας) λέγονται οι Κύκλωπες και οιΠαλαιότατοι κάτοικοι μέρους αυτής (της Σικελίας) λέγονται οι Κύκλωπες και οι
Λαιστρυγόνες, των οποίων ούτε την καταγωγήν είμαι εις θέσιν να ορίσω, ούτε πόθενΛαιστρυγόνες, των οποίων ούτε την καταγωγήν είμαι εις θέσιν να ορίσω, ούτε πόθεν
ήλθαν, ούτε πού μετέβησαν. Πρέπει να αρκεσθώμεν, επομένως, εις τας διηγήσειςήλθαν, ούτε πού μετέβησαν. Πρέπει να αρκεσθώμεν, επομένως, εις τας διηγήσεις
των ποιητών και εις ό,τι τυχόν καθείς γνωρίζει περί αυτών. Θουκυδίδη, Ιστορία, 6,2,των ποιητών και εις ό,τι τυχόν καθείς γνωρίζει περί αυτών. Θουκυδίδη, Ιστορία, 6,2,
μτφρ. Ελευθέριος Βενιζέλοςμτφρ. Ελευθέριος Βενιζέλος
ΚύκλωπεςΚύκλωπες
ΛαιστρυγόνεςΛαιστρυγόνες
ΛωτοφάγοιΛωτοφάγοι
Ειδικά η περιπέτειαΕιδικά η περιπέτεια
στουςστους Κύκλωπες,Κύκλωπες,
εξαιτίας της ύβρης τουεξαιτίας της ύβρης του
ήρωα είναι καθοριστικήήρωα είναι καθοριστική
για τις εξελίξειςγια τις εξελίξεις

18. Τα νησάκια βόρεια της Σικελίας ονόμαζαν και
ονομάζουν Αιολίδες και θεωρούσαν πως ένα
από αυτά ήταν το νησί του Αιόλου

19. Η περιοχή, που ονομάζεται Κιρκαίο, είναι ένα ψηλό ακρωτήριο, που καλύπτεται από
πυκνό δάσος από βελανιδιές, άφθονες δάφνες και πολλές μυρτιές. Εκεί, σύμφωνα
με τους ντόπιους, κατοικούσε η Κίρκη και δείχνουν μάλιστα τον τάφο του
Ελπήνορα, όπου φυτρώνουν μυρτιές σαν αυτές που χρησιμοποιούν για τα στεφάνια,
αν και άλλα είδη μυρτιάς είναι μεγάλα δέντρα. Επιπλέον λένε πως αυτή η περιοχή
είναι πρόσφατη προσθήκη στη στεριά και ότι κάποτε το Κιρκαίο ήταν νησί.
ΡώμηΡώμη
Η γη της ΚίρκηςΗ γη της Κίρκης
Είσοδος στονΕίσοδος στον
ΆδηΆδη
ΛαιστρυγόνεςΛαιστρυγόνες

20. Εικόνα των αρχαίων για τον πάνω και τον κάτω κόσμο

21. ΡώμηΡώμη
ΚίρκηΚίρκη
ΣειρήνεςΣειρήνες
Σκύλλα ΧάρυβδηΣκύλλα Χάρυβδη
ΘρινακίαΘρινακία
Η ΤρινακρίαΗ Τρινακρία
ΆδηςΆδης
Φαίνονται οι Σικανοί να την έχουν κατοικήσειΦαίνονται οι Σικανοί να την έχουν κατοικήσει
πρώτοι, όπως λένε οι ίδιοι, γιατί είναι καιπρώτοι, όπως λένε οι ίδιοι, γιατί είναι και
αυτόχθονες… Και από αυτούς το νησίαυτόχθονες… Και από αυτούς το νησί
ονομάστηκε Σικανία, ενώ πιο πριν ονομαζότανονομάστηκε Σικανία, ενώ πιο πριν ονομαζόταν
ΤρινακρίαΤρινακρία……Θουκυδίδης,6,2Θουκυδίδης,6,2

22. Πού βρίσκονταν οι Σειρήνες;
Αν μάλιστα προσθέσει κανείς
ότι στη Νεάπολη δείχνουν το
μνήμα της Παρθενόπης, που
ήταν μια από τις Σειρήνες,
ακόμα περισσότερο ενισχύεται
η γενική άποψη, αν και αυτός
ο τόπος είναι ο τρίτος που
προτείνεται. Αλλά επειδή σ'
αυτόν τον κόλπο, που
σχηματίζουν οι Σειρηνούσσες,
ο οποίος ονομάστηκε από τον
Ερατοσθένη Κυμαίος,
βρίσκεται η Νεάπολη,
πιστεύουμε με μεγαλύτερη
βεβαιότητα ότι σε αυτούς τους
τόπους υπήρξαν οι Σειρήνες.
ΣτράβωνΓεωγραφικά, 1,2,13,
μτφρ. Π. Βαλάκη.

23. Η Σκύλλα και η Χάρυβδη στα
στενά/πορθμό της Μεσσήνης

24. Ναυαγός στην Ωγυγία
Ναυαγός στη Σχερία
Πώς θα φτάσει από κει ως την Ιθάκη;
ΘρινακρίαΘρινακρία
ΉλιοςΉλιος
ΩγυγίαΩγυγία
ΣχερίαΣχερία
ΙθάκηΙθάκη

25. 11
22
33
44
55
66
77
88
99
1010
1111
1212
1313
ιθάκηιθάκη
Ποιες περιοχές του ταξιδιού αντιστοιχούν στουςΠοιες περιοχές του ταξιδιού αντιστοιχούν στους
αριθμούς του χάρτη; Προσπαθήστε να τις εντοπίσετεαριθμούς του χάρτη; Προσπαθήστε να τις εντοπίσετε
στον χάρτη του αποικισμού που ακολουθεί: Τιστον χάρτη του αποικισμού που ακολουθεί: Τι
συμπεραίνετε; Πότε ταύτισαν οι αρχαίοι τις περιοχέςσυμπεραίνετε; Πότε ταύτισαν οι αρχαίοι τις περιοχές
με τόπους του Β Αποικισμού; Διαβάστε και τομε τόπους του Β Αποικισμού; Διαβάστε και το
κείμενο του Ι. Κακριδή (Γεωγραφία της Οδύσσειας)κείμενο του Ι. Κακριδή (Γεωγραφία της Οδύσσειας)

27. Βρείτε στον μικρό χάρτη τουΒρείτε στον μικρό χάρτη του
Ελλησπόντου τηνΕλλησπόντου την Αίνο.Αίνο.
Ακριβώς στην απέναντι πλευράΑκριβώς στην απέναντι πλευρά
του μικρού κόλπου βρισκόμαστετου μικρού κόλπου βρισκόμαστε
εμείςεμείς

28. • Ειδικά το ταξίδι του Οδυσσέα έχει
αποκτήσει χάρη στον Όμηρο έναν
παγκόσμιο συμβολισμό.
• Είναι τελικά εύκολο ή δύσκολο;
• Αξίζει ή όχι;
• Μήπως δε γίνεται να το αποφύγουμε;

29. Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη,
να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος,
γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι,
τέτοια στον δρόμο σου ποτέ σου δεν θα βρεις,
αν μέν’ η σκέψις σου υψηλή, αν εκλεκτή
συγκίνησις το πνεύμα και το σώμα σου αγγίζει.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,
αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου,
αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου.
Να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος.
Πολλά τα καλοκαιρινά πρωιά να είναι
που με τι ευχαρίστησι, με τι χαρά
θα μπαίνεις σε λιμένας πρωτοειδωμένους·
να σταματήσεις σ’ εμπορεία Φοινικικά,
και τες καλές πραγμάτειες ν’ αποκτήσεις,
σεντέφια και κοράλλια, κεχριμπάρια κ’ έβενους,
και ηδονικά μυρωδικά κάθε λογής,
όσο μπορείς πιο άφθονα ηδονικά μυρωδικά·
σε πόλεις Aιγυπτιακές πολλές να πας,
να μάθεις και να μάθεις απ’ τους σπουδασμένους.
Πάντα στον νου σου νάχεις την Ιθάκη.
Το φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου.
Aλλά μη βιάζεις το ταξείδι διόλου.
Καλλίτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει·
και γέρος πια ν’ αράξεις στο νησί,
πλούσιος με όσα κέρδισες στον δρόμο,
μη προσδοκώντας πλούτη να σε δώσει η Ιθάκη.
Η Ιθάκη σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξείδι.
Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο.
Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια.
Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δεν σε γέλασε.
Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα,
ήδη θα το κατάλαβες η Ιθάκες τι σημαίνουν.
(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)
Απομνημονεύστε τονΑπομνημονεύστε τον
στίχο που σας άρεσεστίχο που σας άρεσε

30. Χρησιμοποιήσαμε το πρόσθετο υλικό/παράλληλα κείμενα
του λογισμικού
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/document/file.p
Χρησιμοποιήσαμε χάρτες και οπτικό υλικό από τα
σχολικά βιβλία
ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ Α1:Αμοιρίδου Κατερίνα,
Ανδρικοπούλου Δέσποινα, Ανδρικοπούλου Χριστίνα,
Ασημάκης Δημήτρης, Αυλωνίτη Δήμητρα, Αχειλαρούδη
Μαρίκα, Βενετόπουλος Νίκος, Βλάμη Αθανασία,
Βούζης Στέργιος, γαλάνη Στέλλα, Γιαννακίδη Παλμύρα,
Γιαννακίδης Πολυχρόνης, Γιαντσελίδου Ειρήνη,
Γιοβανούδη Μαρία, Γρηγοριάδης Απόστολος, Ζήκου
Νεφέλη.
Υπεύθυνη καθηγήτρια η Ρόγκα Αγλαΐα