1. Харилцаа ,
Хандлага ба эмнэлгийн
мэргэжилтний ёс зүй

2. Дэд сэдвүүд
Харилцааны төрлүүд
Улс үндэстний харилцааны онцлог
буюу соѐлын “шок”
Хандлагын талаарх ойлголт
Эмнэлгийн мэргэжилтэний
үйлчлүүлэгчтэй харилцах горим
Эмнэлгийн мэргэжилтэн хоорондын
харилцах горим

3. Харилцааны төрлүүд
• Харилцаа нь :
o Аман
o Аман бус гэж байна.
Аман бус харилцаа нь өгүүлэх аялга,
сэтгэл хөдлөл, аялга үгс, харц, дохио
зангаа, биеийн байрлал, нүүр царайны
хувирал, аман бус харилцааны илрэл
болох үйлдлүүд олон cоѐлд суралцахад
хамгийн чухал үүрэгтэй.

4. • Харилцааны 40-70 хувийг аман бус харилцаа
эзэлдэг бөгөөд хүртэж мэдээлэх эх үүсвэрийн 7
хувийг үгээр, 38 хувийг ярих аялгаар, 55 хувийг
нүүр царайн хувирлаар илэрхийлдэг гэж
судлаачид тогтоосон байдаг.
• Харилцагчийнхаа яриаг дэмжихэд санаа алдах,
уулга алдах, инээх, хоолой засах, зогсоц хэрэглэх
нь ярианы үр дүнд нөлөөлж, сэтгэл хөдлөлийн
эерэг таашаал үүсгэдэг.
• Иймд харилцааны аман бус хэрэглэгдэхүүнийг
олон соѐлын нөхцөлд хэрэглэхдээ тухайн газар
нутаг, үндэстэнд мөрдөгддөг хэм хэмжээг нь
сайтар мэдсэн байх учиртай нь монголынхоор
бол “Усыг нь уувал ѐсыг нь дагана” гэдэгтэй
адил юм.

5. • Олон соѐлд суралцан дасан зохицоход нүүрийн
илэрхийлэл, харц ч багагүй үүрэгтэй. Нүүр
царайны илэрхийлэл өгүүлэгчийн санааны
баталгаа, эсвэл үгүйсгэл болохыг шууд харуулна.
Итгэл үнэмшилтэй яриа, түүнийг дагалдан
зохицсон нүүр царайны илэрхийлэл ажил хэргийн
яриа хэлэлцээрт эерэг үр дүнг бүрдүүлнэ. Харин
гөлөлзсөн, тогтворгүй, шал ширтсэн харц уг хүний
дотоод сэтгэл хөдлөлийн илэрхийлэл болохын
хувьд ажил хэрэг, яриа хэлэлцээрт сөрөг нөлөөлнө.
Ер нь харилцагч руугаа эгц ширтэн ярих нь
Америк маягийн харилцаанд тооцогддог бол энэ нь
Ази чиглэлийн хүмүүст төдийлөн эерэг сэтгэгдэл
төрүүлдэггүй байх жишээтэй.

6. • Нэг төрлийн дохио улс гүрэн бүрт өөр
өөр утгатай байхыг ч анзаарахад
илүүдэхгүй.
Тухайлбал
Америкт
алдартай Океүй гэж эрхий долоовор
хуруугаа цагираглуулан нийлүүлж
харуулдаг билэгдэл Япон улсад
мөнгө,
Францад
тэг,
Латин
Америкийн улсуудад доромжлон
гутаасан утга илэрхийлэх жишээтэй.

7. • Эдгээрээс зарим нь гар барьж мэндчилэх
гэх мэт улс бүрт түгээмэл тархаж байдаг
бол зарим дохио зангаа билэгдэл улс бүрт
өөр өөр санааг илэрхийлэх жишээтэй. МК
Доналдс
компани
цоглог
(Америк
маягийн)
инээмсэглэлийг
өөрийн
бүтээгдэхүүний илэрхийлэл гэж үздэгийг
бид мэднэ. Энэ ч утгаараа 1990-ээд онд МК
Доналдс компани Москвагийн төвд
салбараа
нээж
менежмэнтээ
тодорхойлохдоо ажилчдыг үйлчлүүлэгчээ
хүндэтгэн нүүр дүүрэн инээж угтахад
сургасан байдаг.

8. • Гэтэл Оросын ѐс заншилд огтоос танихгүй
хүн рүү шууд инээж хандах нь энэ хүний
харилцаа нэг л хуурамч өнгөц байгаа
сэтгэгдэл төрүүлж хуурамч инээмсэглэл
байна гэж ойлгогддог.Иймд тус компани
оросын нутаг дэвсгэрт энэ аргыг хэрэглэх
эсэхийг нээлттэй үлдээж байсан гэдэг.

9. Хандлага
• Хандлага гэдэг нь нөхцөл байдал болон бусад
хүмүүсийг тааламжтай ба тааламжгүй аль нэг
байдлаар үнэлэх үнэлэлт юм. Энэ нь хүн ямар нэг
юмны
талаар
хэрхэн
бодож
байгаатай
холоотой.Хүн өдөр бүр өөрийн амьдрал, ажил,
сургууль, хүнтэй харьцах харилцаандаа эерэг,
сөрөг, тааламжтай, тааламжгүй хандлага гаргаж
байдаг. Хандлага нь өдөр бүр хувиран өөрчлөгдөж
байдаг зүйл биш. ”Би ажилдаа дуртай” гэж хэлэх
нь уг хүний ажилдаа хандах хандлагыг
илэрхийлнэ. Хүний хандлага маш чухал зүйл
бөгөөд байгууллага амжилтанд хүрэхэд олон
хүчин зүйл нөлөөлөх нь зайлшгүй боловч
ажилчдын ажилдаа хандах хандлагаас их зүйл
хамаардаг байна.

10. Эмнэлгийн мэргэжилтэн үйлчлүүлэгчтэй
харилцах горим
Эмнэлгийн мэргэжилтэн үйлчлүүлэгчийн
харилцаа нь тэдний харилцан итгэлцэл,
хүндэтгэл дээр тулгуурлах бөгөөд энэхүү
харилцаанд аливаа хэлбэрийн дарамт,
хүчирхийлэл байх ѐсгүй.
Эмнэлгийн
мэргэжилтэн
нь
үйлчлүүлэгчийг эрүүл мэндийн тусламж
үйлчилгээ авах, эрүүл мэндийн байгууллага,
эмчээ сонгох эрхээ эдэлж, сонголт хийхэд нь
шууд нөлөө үзүүлэхгүй.

11. Эмнэлгийн
мэргэжилтэн
нь
эмнэлгийн
тусламж
үйлчилгээг
үзүүлэхдээ тухайн өвчин эмгэгийн
мөн чанар, шалтгаан, оношлогоо,
эмчилгээний аргууд, тэдгээрийн үр
дүн, эрсдэл, хүндрэлийн талаар болон
бусад
шаардлагатай
үнэн
зөв
мэдээллийг үйлчлүүлэгч, түүний
хууль ѐсны төлөөлөгч (эцэг, эх, асран
хамгаалагч, харгалзан дэмжигч)-д
энгийн,
ойлгомжтой
хэллэгээр
тайлбарлан,
шийдвэр
гаргах
боломжийг бүрдүүлнэ.

12. Эмнэлгийн
мэргэжилтэн
нь
үйлчлүүлэгчийн
өвчний
онош,
тавилангийн талаар өөрт нь үнэн
зөв
мэдээлэл
өгөх
үүрэгтэй.
Амьдралын
төгсгөлийн
шатанд
орсон буюу эдгэрэшгүй, тавилан
тодорхойгүй өвчтэй үйлчлүүлэгчийн
хувьд сэтгэл зүйн бэлтгэлээс хамаарч
мэдээллийг хэдийд, ямар байдлаар
бүрэн өгөхийг эмч шийднэ.

13. Эмнэлгийн
мэргэжилтэн
нь
үйлчлүүлэгчийн дэргэд биеэ авч
явах соѐлыг эзэмшсэн байвал
зохино. Эрүүл мэндийн байгууллага
бүр эмнэлгийн мэргэжилтний биеэ
авч явах соѐлын талаар журам
гарган, мөрдүүлнэ

14. Эмнэлгийн
мэргэжилтэн
нь
мэргэжил,
албан
тушаалын
давуу талаа ашиглан өөрийн
үйлчлүүлэгч, түүний хууль ѐсны
төлөөлөгч
(эцэг,
эх,
асран
хамгаалагч, харгалзан дэмжигч),
найз
нөхөдтэй
мэргэжлийн
харилцаанаас гадуур харилцаа
(давхар харилцаа)-нд орж үл
болно.

15. Эмнэлгийн
мэргэжилтэн
нь
үйлчлүүлэгчийг бүрэн гүйцэд,
нягт нямбай үзэж оношлох ба
эмнэлгийн
холбогдох
бичиг
баримтыг цаг тухайд нь үнэн зөв
хөтлөх
үүрэгтэй.
Бичиг
баримтыг
нөхөж
бичих,
засварлах, устгах, хуудас сольж
үл болно

16. Эмнэлгийн
мэргэжилтэн нь
хүний үндсэн эрх, эрх чөлөөг
хүндэтгэн түүнийг
зөрчигдөхөөс сэргийлж,
үйлчлүүлэгчийн өөрийнх нь
зөвшөөрөлгүйгээр анагаах
болон шинжлэх ухааны
туршилтанд хамруулж үл
болно.

17. Эмнэлгийн мэргэжилтэн нь нэр төрөө
хамгаалах, ашиг орлогоо нэмэгдүүлэх
үүднээс
тусламж
үйлчилгээний
тодорхой хувилбарыг үйлчлүүлэгчид
тулгаж болохгүй ба өөрийн болон
байгууллагын чадавхийг бодитой
үнэлэн, сонголт хийх боломжтой бусад
хувилбаруудын
талаар
үйлчлүүлэгчид зөвлөгөө өгөх, санал
болгох үүрэгтэй

18. Эмнэлгийн
мэргэжилтэн
нь
үйлчлүүлэгчээс шан харамж, албан
бус төлбөр авч болохгүй.

19. Эмнэлгийн мэргэжилтэн
хоорондын харилцааны горим
Эмнэлгийн мэргэжилтэн хоорондын
харилцаа нь нэг нэгнийгээ дэмжсэн,
харилцан
хүндэтгэсэн,
хамтын
ажиллагааны зарчимд үндэслэнэ.

20. Эмнэлгийн мэргэжилтэн нь эрүүл
мэндийн
байдал,
бэлгийн
сонирхолоор нь мэргэжил нэгтнээ
ялгаварлан
гадуурхахгүй,
шударга харилцана
тэгш

21. Эмнэлгийн мэргэжилтэн нь мэргэжил
нэгтэн болон эрүүл мэндийн бусад
ажилтнуудыг харилцааны доголдол, ѐс
зүйгүй
үйлдлээс
сэргийлж,
алдаа
дутагдлыг нь шударгаар илчлэн, засаж
залруулахад идэвхитэй оролцоно

22. Эмнэлгийн мэргэжилтнүүд өөрсдийн
мэдлэг, чадвар, туршлагаа мэргэжил
нэгт
нөхөдтэйгээ
харамгүй
хуваалцаж, харилцан бие биенээ
сургах, хөгжүүлэх үүрэгтэй
Эмнэлгийн мэргэжилтнүүд өөрсдийн
мэдлэг,чадвар, туршлагаа мэргэжил
нэгт
нөхөдтэйгээ
харамгүй
хуваалцаж, харилцан бие биенээ
сургах, хөгжүүлэх үүрэгтэй

23. Эмнэлгийн тусламж үйлчилгээний
чанар, үр дүнг сайжруулах зорилгоор
эмнэлгийн мэргэжилтэн нь мэргэжил
нэгт нөхөдтэйгөө чөлөөт, шударгаар
өрсөлдөхийг эрхэмлэнэ

24. Сувилагч нь эмчийн заавраар
сувилахуйн
үйлчилгээ
үзүүлэх
үүрэгтэй хэдий ч анагаах ухаан,
сувилахуйн
стандартаас
гажсан
үйлчилгээ, үйлдлийг түүний зааврын
дагуу гүйцэтгэх ѐсгүй бөгөөд хэрэв
ийм үйлчилгээ, үйлдэл хийхийг
шаардсан, зааварласан тохиолдолд
харъяалах
албан
тушаалтанд
мэдээлнэ

25. Анхаарал тавьсанд
баярлалаа.