khau lo thung da day ta trang va ruot non

1. 8. Kh©u lç thñng æ loÐt d¹ dµy, t¸ trµng
vµ ruét non
môc tiªu:
1. Tr×nh bµy ®−îc c¸c b−íc kü thuËt kh©u lç thñng d¹ dµy- t¸ trµng do loÐt.
2. M« t¶ ®−îc c¸c b−íc kü thuËt kh©u lç thñng ruét non.
1. Th−¬ng tæn gi¶i phÉu bÖnh
- Thñng æ loÐt non ë d¹ dµy-t¸ trµng: bê lç thñng mÒm m¹i
- Thñng æ loÐt x¬ chai: bê lç thñng ch¾c, cøng...
- Thñng do ung th−: bê æ loÐt thñng sÇn sïi, lç thñng th−êng to, thñng trªn nÒn mét
khèi u, kÌm theo sù hiÖn diÖn cña c¸c tæn th−¬ng kh¸c trong æ bông: H¹ch, khèi u di
c¨n...
- §Ó chÈn ®o¸n x¸c ®Þnh lµ æ loÐt lµnh tÝnh hay ung th− cÇn xÐn mÐp lç thñng göi lµm
xÐt nghiÖm gi¶i phÉu bÖnh tr−íc khi kh©u lç thñng.
- Thñng ruét non do vÕt th−¬ng cÇn ph¶i t×m nh÷ng vÕt th−¬ng kh¸c, th«ng th−êng lµ
ch½n. §èi víi vì ruét non do chÊn th−¬ng bê chç vì th−êng nham nhë cÇn c¾t läc tr−íc
khi kh©u. §èi víi thñng ruét non bÖnh lý cÇn xÐn mÐp lç thñng göi gi¶i phÉu bÖnh
tr−íc khi kh©u.
- T×nh tr¹ng æ bông: Tuú theo bÖnh nh©n ®Õn sím hay muén mµ æ bông cã: dÞch tiªu
ho¸ vµ thøc ¨n. DÞch nh− mñ, thøc ¨n vµ gi¶ m¹c lµm c¸c t¹ng trong æ bông phï nÒ, dÔ
tæn th−¬ng khi kiÓm tra.
2. kü thuËt kh©u thñng d¹ dµy t¸ trµng do loÐt
2.1. ChuÈn bÞ
- BÖnh nh©n n»m ngöa trªn bµn mæ, g©y mª néi khÝ qu¶n.
- PhÉu thuËt viªn ®øng ë bªn ph¶i bÖnh nh©n, phô mæ ®øng bªn ®èi diÖn dông cô viªn
®øng bªn ph¶i phÉu thuËt viªn.
2.2. Kü thuËt
Th× 1 - Më bông: theo ®−êng tr¾ng gi÷a trªn rèn ®èi víi thñng æ loÐt d¹ dµy-t¸ trµng.
§èi víi thñng ruét non, më bông theo ®−êng tr¾ng gi÷a trªn vµ d−íi rèn.
- Dïng dao th−êng r¹ch da vµ tæ chøc d−íi da. CÇm m¸u tæ chøc d−íi da b»ng ®èt ®iÖn
hoÆc b»ng c¸c mòi kh©u ch÷ X (trong tr−êng hîp kh«ng cã dao ®iÖn).
- R¹ch c©n theo ®−êng r¹ch da, tèi thiÓu dµi b»ng vÕt r¹ch da.
- §èt cÇm m¸u tæ chøc mì ngoµi phóc m¹c.
- Lµm nÕp phóc m¹c vµ më phóc m¹c
- Bäc mÐp vÕt mæ.
- Banh réng vïng mæ b»ng banh tù ®éng.
Th× 2 - §¸nh gi¸ tæn th−¬ng:
50

2. - T×nh tr¹ng æ bông: dÞch tiªu ho¸, dÞch mñ, gi¶ m¹c, vµ h¬i x× ra...
- T×m æ loÐt thñng, ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng lç thñng, æ loÐt: vÞ trÝ, kÝch th−íc, mÒm m¹i hay
bê cøng...
Th× 3 - Xö lý th−¬ng tæn:
- LÊy dÞch æ bông göi lµm xÐt nghiªm vi khuÈn, hót dÞch, röa s¹ch æ bông.
- XÐn mÐp lç thñng göi gi¶i phÉu bÖnh, (nÕu nghi nghê æ loÐt ¸c tÝnh).
- Kh©u lç thñng:
+ §èi víi lç thñng nhá, trªn nÒn æ loÐt non: ChØ cÇn kh©u mét mòi ch÷ X b»ng chØ tiªu
chËm sè3-0.
+ §èi víi lç thñng to: Kh©u lç thñng b»ng c¸c mòi rêi toµn thÓ chØ tiªu chËm sè 3-0
theo chiÒu vu«ng gãc víi chiÒu nhu ®éng. ChØ cÇn kh©u mét líp, ®Ó ch¾c ch¾n h¬n mét
sè t¸c gi¶ cßn buéc thªm m¹c nèi lín vµo ®−êng kh©u. Kh«ng nªn kh©u hai líp v× dÔ
lµm r¸ch líp thanh c¬ hoÆc lµm c¶n trë l−u th«ng tõ d¹ dµy xuèng t¸ trµng trong tr−êng
hîp lç thñng ë hµnh t¸ trµng.
+ §èi víi lç thñng hµnh t¸ trµng sau khi kh©u xong cÇn kiÓm tra xem cã bÞ hÑp kh«ng
(kiÓm tra cã hÑp kh«ng b»ng ngãn trá vµ ngãn c¸i n¾n qua chç kh©u, hai ®Çu ngãn tay
cã ch¹m vµo vµo nhau qua thµnh ruét lµ kh«ng bÞ hÑp), nÕu cã cÇn lµm thªm thñ thuËt
nèi vÞ trµng.
+ §èi víi lç thñng qu¸ to ë d¹ dµy, trong tr−êng hîp kh«ng thÓ kh©u ®−îc, kh«ng thÓ
c¾t ®o¹n d¹ dµy ®−îc th× lµm thñ thuËt Newmann: ®Æt mét èng th«ng Malecot vµo
trong d¹ dµy qua lç thñng. Kh©u tói vïi ch©n èng th«ng. Kh©u treo d¹ dµy vµo thµnh
bông quanh ch©n èng th«ng. §éng t¸c nµy th−êng khã thùc hiÖn v× tæ chøc xung quanh
lç thñng trong tr−êng hîp nµy viªm phï nÒ rÊt nÆng hoÆc lµ tæ chøc khèi u rÊt dÔ bÞ xÐ
r¸ch khi kh©u buéc. Do vËy mét sè t¸c gi¶ chñ tr−¬ng kh©u quÊn m¹c nèi lín quanh
ch©n èng th«ng.
- Lau röa l¹i æ bông sau khi kh©u.
- §Æt dÉn l−u d−íi gan ®−a ra d−íi s−ên ph¶i.
- §Õm g¹c, kiÓm tra dông cô tr−íc khi ®ãng bông.
Th× 4 - §ãng bông: hai líp. Líp c©n c¬-phóc m¹c: kh©u chØ kh«ng tiªu hoÆc tiªu chËm
sè 1 hoÆc sè 2, mòi rêi. Líp da vµ tæ chøc d−íi da: kh©u chØ lin mòi rêi.
3. kh©u lç thñng ruét non
3.1. ChuÈn bÞ
-BÖnh nh©n n»m ngöa trªn bµn mæ, g©y mª néi khÝ qu¶n.
-PhÉu thuËt viªn ®øng bªn ph¶i hoÆc bªn tr¸i bÖnh nh©n, phô mæ ®øng ®èi diÖn. Dông
cô viªn ®øng cïng bªn víi phÉu thuËt viªn.
3.2. Kü thuËt
Th× 1 - Më bông: theo ®−êng tr¾ng trªn vµ d−íi rèn. C¸c b−íc t−¬ng tù nh− ®èi víi më
bông ®Ó kh©u thñng æ loÐt d¹ dµy-t¸ trµng.
Th× 2 - §¸nh gi¸ th−¬ng tæn:
- T×nh tr¹ng lç thñng, sè lç thñng.
51

3. - C¸c th−¬ng tæn phèi hîp.
- DÞch æ bông...
Th× 3 - Kh©u lç thñng:
+ §èi víi lç thñng ruét nhá: kh©u mòi ch÷ X råi kh©u tói vïi.
+ NÕu lç thñng to: kh©u theo chiÒu ngang mét líp hoÆc hai líp, v¾t hoÆc mòi rêi chØ
kh«ng tiªu hoÆc tiªu chËm sè 4-0.
+ NÕu lç thñng qu¸ lín, nhiÒu lç nhá trªn mét ®o¹n ruét hoÆc cã tæn th−¬ng m¹c treo
t−¬ng øng th× xÐt kh¶ n¨ng c¾t ®o¹n ruét.
+ KiÓm tra l−u th«ng ruét sau khi kh©u: Dïng hai ngãn tay c¸i vµ trá nh− trªn hoÆc bãp
®o¹n ruét phÝa trªn xem dÞch vµ h¬i l−u th«ng qua chç kh©u.
Th× 5 - Lau röa æ bông vµ ®Æt dÉn l−u:
+Röa æ bông b»ng huyÕt thanh Êm, hót s¹ch.
+§Æt dÉn l−u Douglas.
Th× 6 - §ãng bông: t−¬ng tù nh− ®èi víi mæ kh©u thñng æ loÐt d¹ dµy-t¸ trµng.
c©u hái l−îng gi¸:
1. Tr×nh bµy kü thuËt mæ kh©u lç thñng hµnh t¸ trµng do loÐt.
2. Tr×nh bµy kü thuËt mæ kh©u lç thñng ë d¹ dµy do loÐt.
3. Tr×nh bµy kü thuËt kh©u lç thñng ruét non do vÕt th−¬ng.
4. Nªu ý nghÜa cña viÖc xÐn mÐp lç thñng tr−íc khi kh©u lç thñng.
52