2. Divorci,nje dukuri sa pozitive aq edhe shqetesuese
Shqiperia eshte futur tashme ne procesin e integrimit europian dhe shoqerise
shqiptare I duhet te perballet me dukuri te reja,pozitive si dhe me probleme te
renda e shqetesuese. Nje prej tyre eshte divorci,I cilesuar si zgjidhja e vetme per
nje familje jofunksionale e nje martese te deshtuar,por edhe si shkaterrimi
perfundimtar I nje lidhjeje martesore me pasoja negative per ciftin,por mbi te
gjitha per femijet. Numri I divorceve ne Shqiperi ka pesuar rritje te ndjeshme vit
pas viti sidomos pas viteve ‘90,nje tregues ky edhe I emancipimit te gruas
shqiptare.Kryesisht ne kohen e monizmit femrat shqiptare për hir të fëmijëve dhe
nivelit të ulët ekonomik pranonin të mbanin një bashkëshort jo të denjë edhe pse
vuanin psikologjikisht apo keqtrajtoheshin.Megjithate ne ditet e sotme numri I
divorceve ka alarmuar jo vetem shoqerine shqiptare,por edhe agjencite
nderkombetare te statistikave.
Rastet ne te cilat mund te kerkohet divorci
Divorci mund te kerkohet ne keto raste
• Kur te dy bashkeshortët e marrin se bashku vendimin per zgjidhjen e
marteses
• Kur cifti nuk jeton me bashke prej 3 vjetesh
• Kur njeri person paraqet para gjykates fakte reale qe deshmojne se jetesa e
përbashkët është bërë e pamundur dhe martesa ka humbur qëllimin për të
cilin është lidhur për njërin ose të dy bashkëshortët
3. Shkaqet e divorcit
Disa nga shkaqet kryesore qe e cojne nje cift drejt divorcit jane:
• Veshtiresite ekonomike
• Grindjet e vazhdueshme
• Keqtrajtimet
• Fyerjet e rënda
• Shkeljet e besnikërisë bashkëshortore
• Sëmundjet mendore të pashërueshme
• Dënimet penale të rënda të bashkëshorteve
• Shkeljet e përsëritura të detyrimeve që rrjedhin nga martesa
Pasojat e divorcit
Divorci ndikon si ne ciftin bashkeshortor ashtu edhe te femijet.
• Pasojat e divorcit te cifti
Procesi i divorcit shkakton tek te dyja gjinite ndjenja të forta zemërimi, ankthi,
depresioni, vetmie, turbullimi dhe mungesë kuraje të dukshme në personalitetin e
individëve,por menyra e transmetimit të këtyre ndjenjave për te dy është e
ndryshme.Ne varesi te kesaj menyre krijohet nje ambient familjar ndryshe qe
ndikon edhe ne psikologjine e femijeve.
• Pasojat e divorcit te femijet
Femijet janë ata që vuajnë me se shumti ndarjen e prindërve, janë ata që
përjetojnë trishtim,frike,zemerim dhe mbyllen në vetvete…Shpesh herë ata
ndjehen fajtorë dhe të pafuqishëm për ndarjen e prindërve.Këta fëmijë shfaqin
probleme të dukshme në shkollë dhe shoqëri,të reflektuara në sjellje, komunikim,
bashkëpunim me bashkëmoshatarët,etj.Mungesa e një modeli prindëror sjell tek
fëmijët gjendje konfuzioni psikologjik, duke sjellë më pas pengesa në komunikimin
e tij me të tjerët.
4. Statistika
Statistikat lidhur me divorcin jane te shumta,te siguruara nga INSTAT,studimet e
“Nation Master”,Gjykatat e Shkalles se Pare,etj.
1990-2003
Viti
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
Nr.i divorceve 2675
2236
2480
2251
2108
2331
1901
1430
2005
2114
2168
2462
3494
3634
2004-2009
Keto te dhena jane siguruar nga “Nation Master”:
Në vitin 2004 janë regjistruar gjithsej 4577 çështje familjare në të gjitha gjykatat e
shkallës së parë. Nga totali i këtyre çështjeve familjare 3670 kanë qenë zgjidhje
martese.
Në vitin 2005 janë regjistruar gjithsej 5526 çështje familjare, nga të cilat 4633
kanë qenë zgjidhje martese, pra në vitin 2005 janë shqyrtuar 963 zgjidhje martese
më shumë se sa në vitin 2004.
Në vitin 2006 numri i çështjeve familjare të regjistruara gjithsej është 5742. Nga
ky numër 4727 janë zgjidhje martese, pra 94 zgjidhje martese më shumë se sa në
vitin 2005 dhe 1057 zgjidhje martese më shumë se sa në vitin 2004.
Në vitin 2007 numri i çështjeve familjare të regjistruara gjithsej është 6658. Nga
ky numër 5335 janë zgjidhje martese, pra 808 zgjidhje martese më shumë se sa në
vitin 2006 dhe 902 zgjidhje martese më shumë se sa në vitin 2005.
Në vitin 2008 numri i çështjeve familjare të regjistruara gjithsej është 8082. Nga
ky numër 6109 janë zgjidhje martese, pra 774 zgjidhje martese më shumë se sa në
vitin 2007 dhe 1382 zgjidhje martese më shumë se sa në vitin 2006.
Ne vitin 2009 numërohen 5621 divorce ne total.
5. 2010-2012
Keto te dhena jane siguruar nga INSTAT dhe Gjykata e Shkalles se Pare ne Tirane:
Ne vitin 2010 jane regjistruar 3478 divorce,ndersa ne vitin 2011,3642 raste.
Per sa I perket vitit 2012 te dhenat e marra nga Gjykata e Tiranes rezultojne ne
1787 kerkesa per zgjidhje martese.Tirana rezulton nje prej qyteteve me shifra me
te larta per sa I perket divorcit,per shkak te numrit me te madh te popullsise por
edhe per shkaqe te tjera.
2013
Vetem ne 4 muajt e pare te ketij viti sipas statistikave te Gjykates se Shkalles se
Pare ne Tirane rezultojne 937 cifte kane kerkuar zgjidhjen e marteses se tyre nga
te cilat nje pjese e madhe jene nderprere me vendim gjykate.
Sic shihet,divorci tashme eshte nje dukuri mjaft e perhapur ne shoqerine
shqiptare dhe shifrat e publikuara nga gjykatat dhe media e deshmojne kete te
vertete te hidhur. Nga studimet e agjencise “Nation Master” Shqiperia renditej e
14-ta ne bote,e 5-ta ne Evrope dhe e para ne Ballkan sa I perket numrit te
divorceve.
Divorci padyshim eshte zgjidhja per nje martese te deshtuar e nje familje
jofunksionale,por nga ana tjeter ai eshte shkaterrimi I familjes dhe ndoshta nje
nga demet me te medha per femijet.