SlideShare a Scribd company logo
1 of 6
Seray Öney Doğanyiğit
                                                Galatasaray Üniversitesi Stratejik İletişim Yönetimi YL
                                                                 Kurumsal İletişim ve İtibar Yönetimi
Öğr.Üyesi: DoçDr Banu Karsak


TÜRKİYE’DE ŞİRKETLERİN İTİBAR YÖNETİMİNDE KSS’ NİN ETKİSİ


Özet
Kurumsal Sosyal Sorumluluk “(KSS)” çalışmaları Türkiye’de yaklaşık olarak 2000 yılından beri
şirketlerin ilgi gösterdiği bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır. Şirketler,bu çerçevede, kar
etmenin yanı sıra itibar kazanma, toplum tarafından beğenilme ve uzun vadede sürdürülebilirliği
sağlamaya yönelik pek çok uygulama gerçekleştirmektedir.

21’inci yüzyılda bir şirketin başarısını ortaya koymakta finansal göstergelerin tek başına yetersiz
kaldığı ve var olan krizlerde şirketlerin ayakta kalma sebepleri altında ‘’kurumsal itibar’’ kavramı artık
toplum tarafından “en büyük olmak” yerine “ en beğenilen olma’ nın önemini vurgularken, müşteri
gözünde değer yaratmanın avantajını da ortaya koymaktadır.

Bu çalışmada son üç yılda Türkiye’deki şirketlerin kurumsal sosyal sorumluluk kapsamında ki başarı
değerlendirmeleri ile Türkiye’de en beğenilen 20 şirketin gerçekleştirdiği sosyal girişimler ve bu
değerlendirmeler içerisindeki yerleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma sonucunda KSS
projelerinde başarılı olan firmaların aynı zamanda en beğenilen listesinde olması; yaptıkları sosyal
girişimlerin de beğenildiği sonucunu vermiştir. Bu çalışmada kurumsal sosyal sorumluluğun kurumsal
itibar sürecindeki rolünü ortaya koymak da amaçlanmıştır.

Anahtar kelimeler; kurumsal itibar, kurumsal sosyal sorumluluk,

Giriş

Satışlar, ihracat, kar, çalışan başına satış v.b. Bunların hepsi şürhesiz bir şirket için çok önemli
göstergeler. Şirketler, bu göstergelerdeki artışla başarıya koşuyor, hedeflerine ulaşabiliyor. Ancak, son
yıllarda “İtibar” (Saygınlık-Reputation) kavramı öne çıkmaya, şirketlerin “görünmeyen değerleri”
olarak ele alınmaya başlandı. Şirketler artık rakamların yanı sıra, saygınlıklarına, bu süreci yönetmeye
de önem veriyorlar.

Kaliteli ürünlerin, global pazarlarda “kâr” amaçlı operasyonları biçiminde geçen 20. yüzyıl, yerini
“insanî ve ahlakî” değerlerle donatılmış bir yönetim anlayışına bırakıyor. Bu yeni yaklaşımın arkasında
bir tek gerekçe var: “toplumun geniş kesimlerinin desteğini alabilmek!” O zaman ortaya basit bir
formül çıkıyor; toplumun beğenisini kazanmak ve daha da önemlisi bunu sürdürebilmek.

Kurumsal itibar; müşterilerin, yatırımcıların, çalışanların ve genel kamuoyunun kurum hakkındaki iyi
veya kötü, zayıf veya güçlü gibi duygusal ve etkileyici tepkilerini ifade etmektedir.

Görüldüğü gibi kurumsal itibar, kurum içi ve kurum dışı hedef kitlelerin kurum hakkındaki
algılamalarıdır. Buna göre olumlu itibar elde etmek için kurumların, hedef kitleleriyle iyi ilişkiler
kurup, bu ilişkiler sürdürmeleri gerekmektedir. Kurumların hedef kitleleriyle etkili ilişkiler kurması,
ancak kurumların uyguladığı halkla ilişkiler faaliyetlerinin etkinliği ile mümkündür. Bu da bize güçlü ve
olumlu bir itibarın, ancak etkin halkla ilişkiler çabaları sonunda oluşabileceğini göstermektedir.

Rajendra ve diğerleri (2003: 62) “günümüzde işletme başarısında sadece kalite, hizmet, fiyat, yarar
gibi geleneksel faktörler değil, aynı zamanda işletme uygulamaları, çalışan davranışı, toplumsal
sorumluluk, çevre gibi diğer değişkenler de etkilidir” diyerek kurumsal sosyal sorumluluğun işletme
başarısını ve kurumsal itibarını belirleyen önemli bir yaklaşım olduğunu vurgulamaktadır.
Kurumsal sosyal sorumluluğun faydaları şöyle sıralanabilmektedir (Bowd vd., 2006: 152):
• İyi niyeti geliştirmek
• Müşteri sadakatini artırmak
• Bağlantılı kurumlar için fayda sağlamak
• Çalışan sadakatini artırmak
• Perakende satışlarının artırmak
• Paydaş ilişkileri kurmak
• İtibarı oluşturmak ve geliştirmek
• Rekabet avantajı oluşturmak

Müşterilerle ilgili KSS’nin üç amacı şöyle sıralanmaktadır (Birth vd., 2008: 184):
• İtibar
• Ürün farklılaştırması
• Müşteri sadakati

Çalışanlarla ilgili KSS’nin dört amacı ise şöyle sıralanmaktadır (Birth vd., 2008: 185):

• Ağızdan ağıza iletişim aracılığıyla tanıtım ve iyi itibar oluşturmak.
• Çalışan memnuniyetini ve bağlılığını artırmak
• Gelecekte bir işveren olarak çekiciliğini artırmak
• Çalışan sirkülasyonunu düşürmek

İtibar literatürü kurumsal sosyal sorumlulukla ilgilenmektedir ve sosyal sorumluluk işletme
beklentilerini ve itibarını oluşturan önemli bir boyuttur (Aqueveque, 2005: 71). Kurumsal sosyal
sorumluluğun kurum performansı ile en açık bağlantısı itibar yönüdür. Ampirik çalışmalar daha fazla
sosyal faydaya yönelik çalışmalara daha fazla katılan kurumların daha iyi itibara sahip olduğunu
göstermektedir. Sosyal sorumluluk pazarlamasının müşteri bağlılığı ve itibarın artırılması için bir
iletişim aracı olduğu genel olarak kabul edilen bir olgudur (Broon ve Vrioni, 2001).

Araştırmanın Yöntemi

Bu literatürdengerekle, bu çalışmada Türkiye’deki sosyal girişim projelerinde bulunan şirketleranaliz
edilmiştir. Bu analiz için öncelikle araştırılacak olan şirketler seçilmiş ve onların gerçekleştirdikleri
projelerin bilinirliliği konusunda yapılan ölçümler incelenmiştir. Örneklem olarak; Capital dergisinin
listelediği Türkiye’nin En Beğenilen şirketleri 2009, 2010 ve 2011 sonuçları ile yine Capitaldergisinin
2009, 2010 ve 2011yılında gerçekleştirdiği Kurumsal Sosyal Sorumluluk Araştırması’nda ‘’KSS’de En
Başarılı Bulunan Şirketler’’ araştırmasının sonuçları ele alınmıştır. Her iki araştırma arasında yapılan
değerlendirmelere göre KSS projesi gerçekleştiren firmaların iş dünyası gözünde beğenisi ve itibar
değerlendirilmesi yorumlanmıştır.

Araştırmalar son 3 yıl içerisinde aynı derginin GFK araştırma firması ile ortak yürüttüğü her iki
çalışmanın da istatistiksel değerlendirmesidir. Türkiye’nin en beğenilen şirketleri 2009 araştırması
618 şirketten 1347 orta ve üst düzey yöneticinin yanıtladığı anket sorularına dayanırken; Türkiye’nin
en beğenilen şirketleri 2010 araştırması 500’ün üzerinde firma, 1321 orta ve üst düzey yöneticiye,
2011 araştırması 500’ün üzerinde firma, 8500 orta ve üst düzey yöneticiye dayanmıştır.

Bununla birlikte Kurumsal Sosyal Sorumluluk araştırması ‘’KSS’deEn Başarılı Bulunan Şirketler’’
araştırması üst ve orta düzey yöneticiler ve uzmanlardan oluşan değerlendirmenin sonuçlarını
kapsamıştır.
Bu şirket listesinin örneklem olarak seçilmesinin nedeni; en beğenilen şirket ve KSS araştırmalarında
Türkiye’de Capital ve ABD’de Fortune gibi bu araştırmayı yapan dergilerin verilerine dayanarak
şirketlerin yenilikçi ve öncü gibi özelliklerinin yanı sıra iletişim, halkla ilişkiler ve toplumsal sosyal
sorumluluk gibi itibarı etkileyen kriterlerin de yer almasıdır. Böylece listedeki şirketlerin KSS
araştırmasında en başarılı bulunan şirketler listesinde de karşılıklı olarak incelenmesiyle bu şirketlerin
itibar geliştirmede KSS projelerinde de başarı kriterleri arasında olması gözlemlenmiştir.

Ayrıca KSS araştırma raporunda KSS’de en başarılı bulunan şirketler de sadece ‘’iş dünyası’’
çevresinde yapılan değerlendirme göz önüne alınmıştır. Türkiye’nin en beğenilen şirketleri araştırması
iş dünyasından orta ve üst düzey katılımcıların cevaplarıyla değerlendirmeye alınmıştır.

GFK Türkiye 2011 yılında yapılan “Rep Man İtibar endeksi”ne göre Türkiye’de faaliyet gösteren
şirketlerin itibarlarını paydaşlar nezdinde incelediğimizde şirketlere en yüksek itibar puanı veren iki
paydaş “medya” ve “iş dünyası” olarak ön plana çıkmaktadır. En düşük itibar puanınıise “halk
genelinin”verdiği görülmektedir.

TABLO:1
 KSS LİDER FİRMALAR 2009                       EN BEĞENİLEN ŞİRKET 2009

1.TURKCELL                                     1.TURKCELL
2.KOÇ HOLDING                                  2.ARÇELİK
3.SABANCI HOLDİNG                              3.GARANTİ BANKASI/KOÇ HOLDİNG
4.ECZACIBAŞI                                   4.COCA COLA
5.GARANTİ BANKASI                              5.SABANCI HOLDİNG
6.AKBANK                                       6.ECZACIBAŞI
7.BORUSAN HOLDİNG                              7.UNİLEVER
8.EFES PİLSEN                                  8.ÜLKER
9.DOĞUŞ HOLDİNG                                9.İŞ BANKASI/P&G
10.ÜLKER                                       10.DOĞUŞ HOLDİNG
11.MİLLİYET                                    11.TÜRK TELEKOM
12.TÜRK TELEKOM                                12.VESTEL
13.OPET                                        13.BORUSAN HOLDİNG
14.İŞ BANKASI                                  14.MICROSOFT
15.ARÇELİK                                     15.TOYOTA
                                               16.SİEMENS
                                               17.BSH
                                               18.EFES PİLSEN
                                               19.AKBANK
                                               20.TÜPRAŞ

Tablo 1’de‘’KSS Lider firmalar 2009’’listesini paylaşan 15 şirket yer almaktadır. Listede ‘’En Beğenilen
Şirket 2009’’ listesini paylaşan 22 şirket yer almıştır. Değerlendirme yaparken; karşılaştırmada ki
amacımız, 2009 KSS projelerinde lider olan firmaların ‘’En Beğenilen Şirket 2009‘’ listesinde de
bulunmasının onların itibar katkısına oranını değerlendirmek olduğundan; ‘’ KSS lider firmalar 2009’’
listesindeki firmalar göz önüne alınarak değerlendirme yapılmıştır.

KSS Lider firması 2009’un ilk sıralamasında TURKCELL firmasının; En Beğenilen şirket 2009 listesinde
de ilksırada olduğu görülmektedir. Bununla birlikte KSS Lider Firmalar 2009 listesinin ilk 5’inde
bulunan firmaların, “En Beğenilen Şirket 2009” listesinde de ilk 5’te bulunduğu
gözlemlenmektedir.(Turkcell, Koç Holding, Sabancı Holding, Eczacıbaşı, Garanti Bankası). Bu durum
2009 yılında KSS projelerinde lider olan firmaların, “En Beğenilen Şirket 2009” listesinde de
beğenilme oranında ilk 5’teyer aldığını ve başarı oranında itibar sıralamasını da etkilediği ortaya
çıkmaktadır. Bunun yanında KSS projeleri içinde bulunan OPET (Temiz Tuvalet) ve MİLLİYET’in (Baba
Beni Okula Gönder) projeleri en iyi şirketler arasında olmasa bile, hala devamlılığıyla eğitim ve sağlık
alanında farkındalık oluşturmaktadır.

‘’KSS Lider Firmalar 2009’’ listesindeki firmaların 13’ünün‘’En Beğenilen Şirketler 2009’’ listesinde de
bulunduğu görülmektedir. Bu oran yaklaşık %86 oranında bir etki ile KSS projelerinin, firmaların
itibarına ne kadar önemli bir katkıda bulunduğunu göstermekle kalmayıp; şirketi ‘’En Beğenilen
Şirketler 2009’’ kategorisinde de ilk 20 şirket değerlendirmesinde başarıya götürerek; kurumsal
kimliğinin bilinmesi ve kavranmasına katkı sağlamıştır.

TABLO:2
 KSS LİDER FİRMALAR 2010                      EN BEĞENİLEN ŞİRKET 2010
1.TURKCELL                                    1.TURKCELL
2.ECZACIBAŞI HOLDİNG                          2.GARANTİ
3.KOÇ HOLDİNG                                 3.ARÇELİK
4.GARANTİ BANK.                               4.KOÇ HOLDING
5.SABANCI HOLDİNG                             5.ECZACIBAŞI HOLDİNG
6.COCA COLA                                   6.COCA COLA
7.AKBANK                                      7.UNILEVER
8.İŞ BANKASI                                  8.P&G
9.BORUSAN HOLDİNG/TÜRK TELEKOM                9.ÜLKER
10.ÜLKER                                      10.İŞ BANK/DOĞUŞ HOLDİNG
11.MİLLİYET                                   11.MICROSOFT
12.UNİLEVER                                   12.SABANCI HOLDING
13.DOĞUŞ HOLDİNG                              13.VODAFONE
14.VODAFONE/EFES PİLSEN                       14.BSH/EFES PİLSEN
15.ARÇELİK                                    15.BORUSAN HOLDING
                                              16.VESTEL/SIEMENS
                                              17.THY
                                              18.FORD
                                              19.SHELL/ENKA
                                              20.TÜPRAŞ/ANADOLU GRUBU

Tablo:2’de ‘’KSS Lider firmalar 2010’’listesini paylaşan 17 şirket yer almaktadır. Listede ‘’En Beğenilen
Şirket 2010’’ listesini paylaşan 20 şirket yer almıştır. Değerlendirme yaparken amacımız; 2010 KSS
projelerinde lider olan firmaların ‘’En Beğenilen Şirket 2010 ‘’ listesinde de bulunmasının onların
itibar katkısına oranını değerlendirmek olduğundan ‘’KSS lider firmalar 2010’’ listesindeki firmalar göz
önüne alınarak değerlendirme yapılmıştır.

TURKCELL firmasının bu yılda hem “KSS Lider firması 2010” un hem de “En Beğenilen şirket 2010
listesinde de ilk sırada olduğu görülmektedir. Bu konuda ‘’KSS İşimizin parçası değil, Kendisi’’ diyen
TurkcellCeo’su Süreyya Ciliv, topluma olan sorumluluklarının kurulduğu günden bu yana, farklı
alanlarda destekledikleri projelerle yerine getirmekte olduklarını, uzun ve sürdürebilir projeler
geliştirmenin ‘’iletişim’’açısından önemli olduğunu düşündüğünü belirtmiştir.
KSS projeleri içinde bulunan MİLLİYET’in (Baba Beni Okula Gönder) projesinin hala devamlılığını
koruduğunu görmekteyiz. Bununla birlikte “KSS Lider Firmalar 2010” listesinin ilk 6 sıralamasında
bulunan firmaların,“En Beğenilen Şirket 2010” listesinde de ilk 5’te bulunduğu
gözlemlenmektedir(Turkcell, Eczacıbaşı Holding, Koç Holding, Garanti Bankası, Coca Cola). Bu durum
2010 yılında KSS projelerinde lider olan firmaların, “En beğenilen şirket 2010” listesinde de beğenilme
oranında ilk 5’i bırakmadığını ve başarı oranında itibar sıralamasını da etkilediğini göstermektedir.

“KSS Lider Firmalar 2010’’ listesindeki 17 şirketten 15‘inin; ‘’En Beğenilen Şirketler 2010’’ listesinde
de bulunduğu görülmektedir. Bu oran yaklaşık %88 oranında bir etki ile KSS projelerinin, firmaların
itibarına ne kadar önemli bir katkıda bulunduğunu göstermekle kalmayıp; onu ‘’En Beğenilen Şirketler
2010’’ kategorisinde de ilk 20 şirket değerlendirmesinde başarıya götürerek; kurumsal kimliğinin
bilinmesi ve kavranmasına katkı sağlamıştır.

TABLO:3
 KSS LİDER FİRMALAR 2011                      EN BEĞENİLEN ŞİRKET 2011
1.TURKCELL                                    1.TURKCELL
2.KOÇ HOLDİNG                                 2.GARANTİ
3.SABANCI HOLDİNG                             3.ARÇELİK
4.ECZACIBAŞI HOLDİNG                          4.KOÇ HOLDİNG
5.GARANTİ HOLDİNG                             5.ECZACIBAŞI HOLDİNG
6.COCA COLA                                   6.COCA COLA/UNILEVER
7.AKBANK                                      7.TURK HAVA YOLLARI
8.İŞ BANKASI                                  8.İŞ BANKASI
9.BORUSAN HOLDİNG                             9.PROCTER&GAMBLE
10.EFES PİLSEN                                10.SABANCI HOLDİNG
11.TÜRK TELEKOM                               11.DOĞUŞ GRUBU/VODAFONE
12.YILDIZ HOLDİNG                             12.MICROSOFT
13.VODAFONE                                   13.BORUSAN HOL./ÜLKER
14.ANADOLU GRUBU                              14.BSH
15.OPET                                       15.TOYOTA
16.PROCTER&GAMBLE                             16.PEGASUS/T.TELEKOM
17.MİLLİYET                                   17.VESTEL
18.ETİ                                        18.MERCEDES/SHELL
19.UNİLEVER                                   19.TÜPRAŞ
20.AYGAZ/DOĞUŞ HOLDİNG                        20.IBM/LC WAIKIKI

Tablo 3’de “KSS Lider firmalar 2011” listesini paylaşan 21 şirket yer almaktadır. Listede ‘’En Beğenilen
Şirket 2011’’ listesini paylaşan 26 şirket yer almıştır. Değerlendirme yaparken; karşılaştırmadaki
amacımız, 2011 KSS projelerinde lider olan firmaların ‘’En Beğenilen Şirket 2011‘’ listesinde de
bulunmasının onların itibar katkısına oranını değerlendirmek olduğundan; “KSS lider firmalar 2011”
listesindeki firmalar göz önüne alınarak değerlendirme yapılmıştır.

“KSS Lider firması 2011”in ilk sıralamasında TURKCELL firmasının; “En Beğenilen şirket 2011”
listesinde de ilk sırada olduğu görülmektedir. Bununla birlikte “KSS Lider Firmalar 2011” listesinin ilk
altısında bulunan beş firmanın, “En Beğenilen Şirket 2009” listesinde de ilk beşte bulunduğu
gözlemlenmektedir (Turkcell, Koç Holding, Coca Cola, Eczacıbaşı, Garanti Bankası). Bu durum 2011
yılında KSS projelerinde lider olan firmaların, “En beğenilen şirket 2011” listesinde de beğenilme
oranında ilk beşi bırakmadığını ve başarı oranında itibar sıralamasını da etkilediğini göstermektedir.
Bu yıl diğer yıllara oranla beş ayrı projenin değerlendirilmeye daha alınarak KSS lider firmalar
sıralamasının en iyi şirketler sıralamasına eşitlendiği görülmektedir. Bu da KSS projelerinin şirketlere
itibar kazandırdığının önemininfark edilmesini ve şirketlerin bu alana daha fazla yatırım yaptığını
göstermektedir.

‘’KSS Lider Firmalar 2011’’ listesindeki firmaların 13’ünün; ‘’En Beğenilen Şirketler 2011’’ listesinde de
bulunduğu görülmektedir. Buda yaklaşık %65 oranında bir etki ile KSS projelerinin, firmaların
itibarına ne kadar önemli bir katkıda bulunduğunu göstermekle kalmayıp; ilgili şirketi ‘’En Beğenilen
Şirketler 2011’’ kategorisinde de ilk 20 şirket değerlendirmesinde başarıya götürerek; kurumsal
kimliğinin bilinmesi ve kavranmasına katkı sağlamıştır.

Sonuç ve Öneriler

Türkiye’nin En Beğenilen Şirketleri Araştırması 2009-2011ve Sosyal sorumluluk Liderleri 2009-2011
araştırmalarında görüyoruz ki onlarca şirket, yıllardır bu yarışın içinde yer almaktadır.KSS projelerinin
toplumda farkındalık yaratmak ve aynı zamanda şirketlerine itibar kazandırmanın önemini anlayan
şirketlerinTürkiye’ye (çevre, sağlık, eğitim,sanat&kültür, aile kurumunu koruma vs.)birçok alanda
sürdürülebilir kaynak sağlaması, toplumların kalitesini arttırmada bilinçli ve duyarlı nesiller adına çok
önemlidir. Kuşkusuz bu itibarı sürdürülebilir kılmak ve beğenilen listelerinde düzenli yer almak da çok
önemlidir, zira yönetim uzmanlarına göre asıl önemli olan, bu başarı grafiğini sürekli kılmaktır.

Turkcell, Koç Holding, Sabancı Holding, Eczacıbaşı, Garanti Bankası son üç yıl verilerine baktığımızda
bu şirketler “En Beğenilen Şirket” itibarını; KSS Liderleri sıralamasında ilk beşte tutarak sürdürmeyi
başarmıştır. Bu şirketlerin ortak özelliği yarattıkları KSS projelerinin de sürdürülebilir olmasıdır. Bu
konuda şirketlerin yöneticilerinin yorumları KSS projelerinin en iyi şirket olma yolunda önemli
olduğunu destekleyici niteliktedir.

3 yıldır üst üste birinci sırada yer alan Turkcell’inCeo’su Süreyya Ciliv sponsorluk ve sosyal sorumluluk
projeleri için yapılan tüm iletişim faaliyetlerinin, diğer şirketlere bu konuda öncü olmak açısından çok
önemli olduğunu belirtirken; yine 3 yıldır ilk beşteki başarı grafiğini değiştirmeyen Sabancı Holding
CEO’su Ahmet Dördüncü Türkiye’nin en itibarlı markası olmayı duyulan güvenin temelinde sosyal
sorumluluğa verdikleri önemin yatması olduğunu belirtmiştir. Garanti Bankası Genel Müdür’ü Ergun
Özen        ise     KSS       projelerinin     sürdürülebilirliğinin     önemine      vurgu      yaparak,
toplumumuzun yaşam kalitesini artırmak ve gelecek nesillerin yararlanabileceği bir birikim
oluşturmak için topluma değer katacak alanlara yatırım yaptıklarını belirtmiştir. Koç Holding CEO’su
Turgay Durak ise KSS projelerinin bambaşka bir öneminin, toplumsal bir soruna dikkat çekebilmek ve
bunun giderilmesine katkıda bulunmak amacıyla tasarladıklarını belirtmiştir.

Kaynakça

AYDEDE, C.(2007) Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Media Cat Yayınları, İstanbul
Capital Türkiye(2009) ‘’Türkiye’nin En Beğenilen Şirketleri’’ Aralık sayısı
Capital Türkiye(2010) ‘’Türkiye’nin En Beğenilen Şirketleri’’ Aralık sayısı
Capital Türkiye(2011) ‘’Türkiye’nin En Beğenilen Şirketleri’’ Aralık sayısı
Capital Türkiye(2009) ‘’Sosyal Sorumluluk Liderleri’’ Mart sayısı
Capital Türkiye(2010) ‘’Sosyal Sorumluluk Liderleri’’ Mart sayısı
Capital Türkiye(2011) ‘’Sosyal Sorumluluk Liderleri’’ Mart sayısı
KADIBEŞGİL, S.(2006), İtibar Yönetimi, Media Cat Kitapları, İstanbul
KOTLER, P&LEE,N (2006), Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Çev: Sibel Kaçamak, Kapital Medya Hizmetleri
A.Ş. İstanbul
Türkiye’de       Kurumsal        Sosyal     Sorumluluk          Değerlendirme Raporu     (2008)
http://www.undp.org.tr/publicationsDocuments/CSR_Report_tr.pdf

More Related Content

Viewers also liked

Kurumsal itibar yönetimi
Kurumsal itibar yönetimiKurumsal itibar yönetimi
Kurumsal itibar yönetimiOrhan Samast
 
2. Uluslararasi İtibar Yonetimi Konferansi-What it takes to Build a World Cla...
2. Uluslararasi İtibar Yonetimi Konferansi-What it takes to Build a World Cla...2. Uluslararasi İtibar Yonetimi Konferansi-What it takes to Build a World Cla...
2. Uluslararasi İtibar Yonetimi Konferansi-What it takes to Build a World Cla...İtibar Yönetimi Enstitüsü
 
Kurumsal i̇tibar yönetimi_Corporate Reputation Management_Menaxhimi i Reputac...
Kurumsal i̇tibar yönetimi_Corporate Reputation Management_Menaxhimi i Reputac...Kurumsal i̇tibar yönetimi_Corporate Reputation Management_Menaxhimi i Reputac...
Kurumsal i̇tibar yönetimi_Corporate Reputation Management_Menaxhimi i Reputac...Besjon Zenelaj
 
İtibar Kavramı ve Kapsamı
İtibar Kavramı ve Kapsamıİtibar Kavramı ve Kapsamı
İtibar Kavramı ve KapsamıMerve Şahin
 
Kurumsal İtibar ve Yönetimi
Kurumsal İtibar ve YönetimiKurumsal İtibar ve Yönetimi
Kurumsal İtibar ve YönetimiMehmet Erduğan
 
Kurumsal Kimlik, iİmaj ve iİtibar Yönetimi
Kurumsal Kimlik, iİmaj ve iİtibar YönetimiKurumsal Kimlik, iİmaj ve iİtibar Yönetimi
Kurumsal Kimlik, iİmaj ve iİtibar YönetimiMerve Şahin
 
Kriz Yönetimi Örneği - Benetton Kriz Yönetimi
Kriz Yönetimi Örneği - Benetton Kriz YönetimiKriz Yönetimi Örneği - Benetton Kriz Yönetimi
Kriz Yönetimi Örneği - Benetton Kriz Yönetimiyaseminbig
 
Arçelik Sosyal Sorumluluk Projesi
Arçelik Sosyal Sorumluluk ProjesiArçelik Sosyal Sorumluluk Projesi
Arçelik Sosyal Sorumluluk ProjesiBerk Barlak
 

Viewers also liked (9)

Kurumsal itibar yönetimi
Kurumsal itibar yönetimiKurumsal itibar yönetimi
Kurumsal itibar yönetimi
 
2. Uluslararasi İtibar Yonetimi Konferansi-What it takes to Build a World Cla...
2. Uluslararasi İtibar Yonetimi Konferansi-What it takes to Build a World Cla...2. Uluslararasi İtibar Yonetimi Konferansi-What it takes to Build a World Cla...
2. Uluslararasi İtibar Yonetimi Konferansi-What it takes to Build a World Cla...
 
Kurumsal i̇tibar yönetimi_Corporate Reputation Management_Menaxhimi i Reputac...
Kurumsal i̇tibar yönetimi_Corporate Reputation Management_Menaxhimi i Reputac...Kurumsal i̇tibar yönetimi_Corporate Reputation Management_Menaxhimi i Reputac...
Kurumsal i̇tibar yönetimi_Corporate Reputation Management_Menaxhimi i Reputac...
 
İtibar Kavramı ve Kapsamı
İtibar Kavramı ve Kapsamıİtibar Kavramı ve Kapsamı
İtibar Kavramı ve Kapsamı
 
Kurumsal İtibar ve Yönetimi
Kurumsal İtibar ve YönetimiKurumsal İtibar ve Yönetimi
Kurumsal İtibar ve Yönetimi
 
Kurumsal İmaj
Kurumsal İmajKurumsal İmaj
Kurumsal İmaj
 
Kurumsal Kimlik, iİmaj ve iİtibar Yönetimi
Kurumsal Kimlik, iİmaj ve iİtibar YönetimiKurumsal Kimlik, iİmaj ve iİtibar Yönetimi
Kurumsal Kimlik, iİmaj ve iİtibar Yönetimi
 
Kriz Yönetimi Örneği - Benetton Kriz Yönetimi
Kriz Yönetimi Örneği - Benetton Kriz YönetimiKriz Yönetimi Örneği - Benetton Kriz Yönetimi
Kriz Yönetimi Örneği - Benetton Kriz Yönetimi
 
Arçelik Sosyal Sorumluluk Projesi
Arçelik Sosyal Sorumluluk ProjesiArçelik Sosyal Sorumluluk Projesi
Arçelik Sosyal Sorumluluk Projesi
 

Similar to TÜRKİYE' DE İTİBAR YÖNETİMİNDE KSS ETKİSİ

Aile şirketlerinin topluma etkisi ve faydası
Aile şirketlerinin topluma etkisi ve faydasıAile şirketlerinin topluma etkisi ve faydası
Aile şirketlerinin topluma etkisi ve faydasıDOU End Muh Sunum
 
Kurumsal Sosyal Sorumluluk / Anadolu Efes
Kurumsal Sosyal Sorumluluk / Anadolu EfesKurumsal Sosyal Sorumluluk / Anadolu Efes
Kurumsal Sosyal Sorumluluk / Anadolu Efesİsmail Sarp Aykurt
 
Cafersalcancvtr2012
Cafersalcancvtr2012Cafersalcancvtr2012
Cafersalcancvtr2012Cafer SALCAN
 
Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Türkiye Örneği
Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Türkiye ÖrneğiKurumsal Sosyal Sorumluluk ve Türkiye Örneği
Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Türkiye ÖrneğiYILDIR YILDIRIM
 
Markam Tanıtım Sunumu 2016
Markam Tanıtım Sunumu 2016Markam Tanıtım Sunumu 2016
Markam Tanıtım Sunumu 2016markamtr
 
7. Uluslararası Etik Zirvesi 16.6.2017
7. Uluslararası Etik Zirvesi 16.6.2017  7. Uluslararası Etik Zirvesi 16.6.2017
7. Uluslararası Etik Zirvesi 16.6.2017 Senem Dal , CFE, CRMA
 
AKBANK MARKASI (Bahman Huseynli)
AKBANK MARKASI (Bahman Huseynli)AKBANK MARKASI (Bahman Huseynli)
AKBANK MARKASI (Bahman Huseynli)Bahman Huseynli
 
Vizyon 2050: İş Dünyası için Yeni Gündem
Vizyon 2050: İş Dünyası için Yeni GündemVizyon 2050: İş Dünyası için Yeni Gündem
Vizyon 2050: İş Dünyası için Yeni Gündemteknoport
 
BUS101_2.Starting A Business
BUS101_2.Starting A BusinessBUS101_2.Starting A Business
BUS101_2.Starting A BusinessAhmet Coşkun
 
Sosyal sorumluluk
Sosyal sorumlulukSosyal sorumluluk
Sosyal sorumlulukBHadiye
 
Samsung ve arçelik
Samsung ve arçelikSamsung ve arçelik
Samsung ve arçelikmercangrel1
 

Similar to TÜRKİYE' DE İTİBAR YÖNETİMİNDE KSS ETKİSİ (20)

Aile şirketlerinin topluma etkisi ve faydası
Aile şirketlerinin topluma etkisi ve faydasıAile şirketlerinin topluma etkisi ve faydası
Aile şirketlerinin topluma etkisi ve faydası
 
Kss anadolu
Kss anadoluKss anadolu
Kss anadolu
 
Kss anadolu
Kss anadoluKss anadolu
Kss anadolu
 
Kurumsal Sosyal Sorumluluk / Anadolu Efes
Kurumsal Sosyal Sorumluluk / Anadolu EfesKurumsal Sosyal Sorumluluk / Anadolu Efes
Kurumsal Sosyal Sorumluluk / Anadolu Efes
 
Cafersalcancvtr2012
Cafersalcancvtr2012Cafersalcancvtr2012
Cafersalcancvtr2012
 
Halkla ilişkiler sunumlar
Halkla ilişkiler sunumlar Halkla ilişkiler sunumlar
Halkla ilişkiler sunumlar
 
010
010010
010
 
Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Türkiye Örneği
Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Türkiye ÖrneğiKurumsal Sosyal Sorumluluk ve Türkiye Örneği
Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Türkiye Örneği
 
Markam Tanıtım Sunumu 2016
Markam Tanıtım Sunumu 2016Markam Tanıtım Sunumu 2016
Markam Tanıtım Sunumu 2016
 
Karuna
KarunaKaruna
Karuna
 
7. Uluslararası Etik Zirvesi 16.6.2017
7. Uluslararası Etik Zirvesi 16.6.2017  7. Uluslararası Etik Zirvesi 16.6.2017
7. Uluslararası Etik Zirvesi 16.6.2017
 
AKBANK MARKASI (Bahman Huseynli)
AKBANK MARKASI (Bahman Huseynli)AKBANK MARKASI (Bahman Huseynli)
AKBANK MARKASI (Bahman Huseynli)
 
Vizyon 2050: İş Dünyası için Yeni Gündem
Vizyon 2050: İş Dünyası için Yeni GündemVizyon 2050: İş Dünyası için Yeni Gündem
Vizyon 2050: İş Dünyası için Yeni Gündem
 
BUS101_2.Starting A Business
BUS101_2.Starting A BusinessBUS101_2.Starting A Business
BUS101_2.Starting A Business
 
Aileanayasası pr-2013
Aileanayasası pr-2013Aileanayasası pr-2013
Aileanayasası pr-2013
 
Sosyal sorumluluk
Sosyal sorumlulukSosyal sorumluluk
Sosyal sorumluluk
 
Performansım Şubat sayısı
Performansım Şubat sayısıPerformansım Şubat sayısı
Performansım Şubat sayısı
 
Samsung ve arçelik
Samsung ve arçelikSamsung ve arçelik
Samsung ve arçelik
 
Aralik dergi
Aralik dergiAralik dergi
Aralik dergi
 
Enerji Sektörü Araştırmaları, Xsights Araştırma ve Danışmanlık
Enerji Sektörü Araştırmaları, Xsights Araştırma ve DanışmanlıkEnerji Sektörü Araştırmaları, Xsights Araştırma ve Danışmanlık
Enerji Sektörü Araştırmaları, Xsights Araştırma ve Danışmanlık
 

More from Galatasaray Üniversitesi

TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY
TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEYTÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY
TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEYGalatasaray Üniversitesi
 
TÜRK CEZA KANUNU 301. MADDESİNİN İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ VE MEDYA BAĞLAMINDA DEĞERLEN...
TÜRK CEZA KANUNU 301. MADDESİNİN İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ VE MEDYA BAĞLAMINDA DEĞERLEN...TÜRK CEZA KANUNU 301. MADDESİNİN İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ VE MEDYA BAĞLAMINDA DEĞERLEN...
TÜRK CEZA KANUNU 301. MADDESİNİN İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ VE MEDYA BAĞLAMINDA DEĞERLEN...Galatasaray Üniversitesi
 
RUS YAZILI BASININ’ DA HABER ALMA VE VERME ANLAYIŞI ...
RUS YAZILI BASININ’ DA HABER ALMA VE VERME ANLAYIŞI                          ...RUS YAZILI BASININ’ DA HABER ALMA VE VERME ANLAYIŞI                          ...
RUS YAZILI BASININ’ DA HABER ALMA VE VERME ANLAYIŞI ...Galatasaray Üniversitesi
 
RİSK İLETİŞİMİ’NDE BİR YÖNTEM OLARAK MEDYADA SAVUNUCULUK :Risk İletişiminin ...
 RİSK İLETİŞİMİ’NDE BİR YÖNTEM OLARAK MEDYADA SAVUNUCULUK :Risk İletişiminin ... RİSK İLETİŞİMİ’NDE BİR YÖNTEM OLARAK MEDYADA SAVUNUCULUK :Risk İletişiminin ...
RİSK İLETİŞİMİ’NDE BİR YÖNTEM OLARAK MEDYADA SAVUNUCULUK :Risk İletişiminin ...Galatasaray Üniversitesi
 
MEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARI ‘’ERKEK BEDENİ İFTİHARLA SUNAR’’
MEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARI ‘’ERKEK BEDENİ İFTİHARLA SUNAR’’ MEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARI ‘’ERKEK BEDENİ İFTİHARLA SUNAR’’
MEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARI ‘’ERKEK BEDENİ İFTİHARLA SUNAR’’ Galatasaray Üniversitesi
 
MEDYA İZLEYİCİ ÇALIŞMALARINDA KÜLTÜREL ÇALIŞMALAR VE STUART HALL’UN KATKISI
MEDYA İZLEYİCİ ÇALIŞMALARINDA KÜLTÜREL ÇALIŞMALAR VE STUART HALL’UN KATKISIMEDYA İZLEYİCİ ÇALIŞMALARINDA KÜLTÜREL ÇALIŞMALAR VE STUART HALL’UN KATKISI
MEDYA İZLEYİCİ ÇALIŞMALARINDA KÜLTÜREL ÇALIŞMALAR VE STUART HALL’UN KATKISIGalatasaray Üniversitesi
 
MARKANIN SOSYAL MEDYA BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
MARKANIN SOSYAL MEDYA BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİMARKANIN SOSYAL MEDYA BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
MARKANIN SOSYAL MEDYA BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİGalatasaray Üniversitesi
 

More from Galatasaray Üniversitesi (10)

MEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARI
MEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARIMEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARI
MEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARI
 
WALMART: NASIL EN BÜYÜK OLUNUR?
WALMART: NASIL EN BÜYÜK OLUNUR?WALMART: NASIL EN BÜYÜK OLUNUR?
WALMART: NASIL EN BÜYÜK OLUNUR?
 
TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY
TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEYTÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY
TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY
 
TÜRK CEZA KANUNU 301. MADDESİNİN İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ VE MEDYA BAĞLAMINDA DEĞERLEN...
TÜRK CEZA KANUNU 301. MADDESİNİN İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ VE MEDYA BAĞLAMINDA DEĞERLEN...TÜRK CEZA KANUNU 301. MADDESİNİN İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ VE MEDYA BAĞLAMINDA DEĞERLEN...
TÜRK CEZA KANUNU 301. MADDESİNİN İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ VE MEDYA BAĞLAMINDA DEĞERLEN...
 
RUS YAZILI BASININ’ DA HABER ALMA VE VERME ANLAYIŞI ...
RUS YAZILI BASININ’ DA HABER ALMA VE VERME ANLAYIŞI                          ...RUS YAZILI BASININ’ DA HABER ALMA VE VERME ANLAYIŞI                          ...
RUS YAZILI BASININ’ DA HABER ALMA VE VERME ANLAYIŞI ...
 
RİSK İLETİŞİMİ’NDE BİR YÖNTEM OLARAK MEDYADA SAVUNUCULUK :Risk İletişiminin ...
 RİSK İLETİŞİMİ’NDE BİR YÖNTEM OLARAK MEDYADA SAVUNUCULUK :Risk İletişiminin ... RİSK İLETİŞİMİ’NDE BİR YÖNTEM OLARAK MEDYADA SAVUNUCULUK :Risk İletişiminin ...
RİSK İLETİŞİMİ’NDE BİR YÖNTEM OLARAK MEDYADA SAVUNUCULUK :Risk İletişiminin ...
 
MEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARI ‘’ERKEK BEDENİ İFTİHARLA SUNAR’’
MEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARI ‘’ERKEK BEDENİ İFTİHARLA SUNAR’’ MEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARI ‘’ERKEK BEDENİ İFTİHARLA SUNAR’’
MEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARI ‘’ERKEK BEDENİ İFTİHARLA SUNAR’’
 
MEDYA İZLEYİCİ ÇALIŞMALARINDA KÜLTÜREL ÇALIŞMALAR VE STUART HALL’UN KATKISI
MEDYA İZLEYİCİ ÇALIŞMALARINDA KÜLTÜREL ÇALIŞMALAR VE STUART HALL’UN KATKISIMEDYA İZLEYİCİ ÇALIŞMALARINDA KÜLTÜREL ÇALIŞMALAR VE STUART HALL’UN KATKISI
MEDYA İZLEYİCİ ÇALIŞMALARINDA KÜLTÜREL ÇALIŞMALAR VE STUART HALL’UN KATKISI
 
KİM KORKAR HALKLA İLİŞKİLERDEN!!!
KİM KORKAR HALKLA İLİŞKİLERDEN!!!KİM KORKAR HALKLA İLİŞKİLERDEN!!!
KİM KORKAR HALKLA İLİŞKİLERDEN!!!
 
MARKANIN SOSYAL MEDYA BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
MARKANIN SOSYAL MEDYA BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİMARKANIN SOSYAL MEDYA BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
MARKANIN SOSYAL MEDYA BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
 

TÜRKİYE' DE İTİBAR YÖNETİMİNDE KSS ETKİSİ

  • 1. Seray Öney Doğanyiğit Galatasaray Üniversitesi Stratejik İletişim Yönetimi YL Kurumsal İletişim ve İtibar Yönetimi Öğr.Üyesi: DoçDr Banu Karsak TÜRKİYE’DE ŞİRKETLERİN İTİBAR YÖNETİMİNDE KSS’ NİN ETKİSİ Özet Kurumsal Sosyal Sorumluluk “(KSS)” çalışmaları Türkiye’de yaklaşık olarak 2000 yılından beri şirketlerin ilgi gösterdiği bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır. Şirketler,bu çerçevede, kar etmenin yanı sıra itibar kazanma, toplum tarafından beğenilme ve uzun vadede sürdürülebilirliği sağlamaya yönelik pek çok uygulama gerçekleştirmektedir. 21’inci yüzyılda bir şirketin başarısını ortaya koymakta finansal göstergelerin tek başına yetersiz kaldığı ve var olan krizlerde şirketlerin ayakta kalma sebepleri altında ‘’kurumsal itibar’’ kavramı artık toplum tarafından “en büyük olmak” yerine “ en beğenilen olma’ nın önemini vurgularken, müşteri gözünde değer yaratmanın avantajını da ortaya koymaktadır. Bu çalışmada son üç yılda Türkiye’deki şirketlerin kurumsal sosyal sorumluluk kapsamında ki başarı değerlendirmeleri ile Türkiye’de en beğenilen 20 şirketin gerçekleştirdiği sosyal girişimler ve bu değerlendirmeler içerisindeki yerleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma sonucunda KSS projelerinde başarılı olan firmaların aynı zamanda en beğenilen listesinde olması; yaptıkları sosyal girişimlerin de beğenildiği sonucunu vermiştir. Bu çalışmada kurumsal sosyal sorumluluğun kurumsal itibar sürecindeki rolünü ortaya koymak da amaçlanmıştır. Anahtar kelimeler; kurumsal itibar, kurumsal sosyal sorumluluk, Giriş Satışlar, ihracat, kar, çalışan başına satış v.b. Bunların hepsi şürhesiz bir şirket için çok önemli göstergeler. Şirketler, bu göstergelerdeki artışla başarıya koşuyor, hedeflerine ulaşabiliyor. Ancak, son yıllarda “İtibar” (Saygınlık-Reputation) kavramı öne çıkmaya, şirketlerin “görünmeyen değerleri” olarak ele alınmaya başlandı. Şirketler artık rakamların yanı sıra, saygınlıklarına, bu süreci yönetmeye de önem veriyorlar. Kaliteli ürünlerin, global pazarlarda “kâr” amaçlı operasyonları biçiminde geçen 20. yüzyıl, yerini “insanî ve ahlakî” değerlerle donatılmış bir yönetim anlayışına bırakıyor. Bu yeni yaklaşımın arkasında bir tek gerekçe var: “toplumun geniş kesimlerinin desteğini alabilmek!” O zaman ortaya basit bir formül çıkıyor; toplumun beğenisini kazanmak ve daha da önemlisi bunu sürdürebilmek. Kurumsal itibar; müşterilerin, yatırımcıların, çalışanların ve genel kamuoyunun kurum hakkındaki iyi veya kötü, zayıf veya güçlü gibi duygusal ve etkileyici tepkilerini ifade etmektedir. Görüldüğü gibi kurumsal itibar, kurum içi ve kurum dışı hedef kitlelerin kurum hakkındaki algılamalarıdır. Buna göre olumlu itibar elde etmek için kurumların, hedef kitleleriyle iyi ilişkiler kurup, bu ilişkiler sürdürmeleri gerekmektedir. Kurumların hedef kitleleriyle etkili ilişkiler kurması, ancak kurumların uyguladığı halkla ilişkiler faaliyetlerinin etkinliği ile mümkündür. Bu da bize güçlü ve olumlu bir itibarın, ancak etkin halkla ilişkiler çabaları sonunda oluşabileceğini göstermektedir. Rajendra ve diğerleri (2003: 62) “günümüzde işletme başarısında sadece kalite, hizmet, fiyat, yarar gibi geleneksel faktörler değil, aynı zamanda işletme uygulamaları, çalışan davranışı, toplumsal
  • 2. sorumluluk, çevre gibi diğer değişkenler de etkilidir” diyerek kurumsal sosyal sorumluluğun işletme başarısını ve kurumsal itibarını belirleyen önemli bir yaklaşım olduğunu vurgulamaktadır. Kurumsal sosyal sorumluluğun faydaları şöyle sıralanabilmektedir (Bowd vd., 2006: 152): • İyi niyeti geliştirmek • Müşteri sadakatini artırmak • Bağlantılı kurumlar için fayda sağlamak • Çalışan sadakatini artırmak • Perakende satışlarının artırmak • Paydaş ilişkileri kurmak • İtibarı oluşturmak ve geliştirmek • Rekabet avantajı oluşturmak Müşterilerle ilgili KSS’nin üç amacı şöyle sıralanmaktadır (Birth vd., 2008: 184): • İtibar • Ürün farklılaştırması • Müşteri sadakati Çalışanlarla ilgili KSS’nin dört amacı ise şöyle sıralanmaktadır (Birth vd., 2008: 185): • Ağızdan ağıza iletişim aracılığıyla tanıtım ve iyi itibar oluşturmak. • Çalışan memnuniyetini ve bağlılığını artırmak • Gelecekte bir işveren olarak çekiciliğini artırmak • Çalışan sirkülasyonunu düşürmek İtibar literatürü kurumsal sosyal sorumlulukla ilgilenmektedir ve sosyal sorumluluk işletme beklentilerini ve itibarını oluşturan önemli bir boyuttur (Aqueveque, 2005: 71). Kurumsal sosyal sorumluluğun kurum performansı ile en açık bağlantısı itibar yönüdür. Ampirik çalışmalar daha fazla sosyal faydaya yönelik çalışmalara daha fazla katılan kurumların daha iyi itibara sahip olduğunu göstermektedir. Sosyal sorumluluk pazarlamasının müşteri bağlılığı ve itibarın artırılması için bir iletişim aracı olduğu genel olarak kabul edilen bir olgudur (Broon ve Vrioni, 2001). Araştırmanın Yöntemi Bu literatürdengerekle, bu çalışmada Türkiye’deki sosyal girişim projelerinde bulunan şirketleranaliz edilmiştir. Bu analiz için öncelikle araştırılacak olan şirketler seçilmiş ve onların gerçekleştirdikleri projelerin bilinirliliği konusunda yapılan ölçümler incelenmiştir. Örneklem olarak; Capital dergisinin listelediği Türkiye’nin En Beğenilen şirketleri 2009, 2010 ve 2011 sonuçları ile yine Capitaldergisinin 2009, 2010 ve 2011yılında gerçekleştirdiği Kurumsal Sosyal Sorumluluk Araştırması’nda ‘’KSS’de En Başarılı Bulunan Şirketler’’ araştırmasının sonuçları ele alınmıştır. Her iki araştırma arasında yapılan değerlendirmelere göre KSS projesi gerçekleştiren firmaların iş dünyası gözünde beğenisi ve itibar değerlendirilmesi yorumlanmıştır. Araştırmalar son 3 yıl içerisinde aynı derginin GFK araştırma firması ile ortak yürüttüğü her iki çalışmanın da istatistiksel değerlendirmesidir. Türkiye’nin en beğenilen şirketleri 2009 araştırması 618 şirketten 1347 orta ve üst düzey yöneticinin yanıtladığı anket sorularına dayanırken; Türkiye’nin en beğenilen şirketleri 2010 araştırması 500’ün üzerinde firma, 1321 orta ve üst düzey yöneticiye, 2011 araştırması 500’ün üzerinde firma, 8500 orta ve üst düzey yöneticiye dayanmıştır. Bununla birlikte Kurumsal Sosyal Sorumluluk araştırması ‘’KSS’deEn Başarılı Bulunan Şirketler’’ araştırması üst ve orta düzey yöneticiler ve uzmanlardan oluşan değerlendirmenin sonuçlarını kapsamıştır.
  • 3. Bu şirket listesinin örneklem olarak seçilmesinin nedeni; en beğenilen şirket ve KSS araştırmalarında Türkiye’de Capital ve ABD’de Fortune gibi bu araştırmayı yapan dergilerin verilerine dayanarak şirketlerin yenilikçi ve öncü gibi özelliklerinin yanı sıra iletişim, halkla ilişkiler ve toplumsal sosyal sorumluluk gibi itibarı etkileyen kriterlerin de yer almasıdır. Böylece listedeki şirketlerin KSS araştırmasında en başarılı bulunan şirketler listesinde de karşılıklı olarak incelenmesiyle bu şirketlerin itibar geliştirmede KSS projelerinde de başarı kriterleri arasında olması gözlemlenmiştir. Ayrıca KSS araştırma raporunda KSS’de en başarılı bulunan şirketler de sadece ‘’iş dünyası’’ çevresinde yapılan değerlendirme göz önüne alınmıştır. Türkiye’nin en beğenilen şirketleri araştırması iş dünyasından orta ve üst düzey katılımcıların cevaplarıyla değerlendirmeye alınmıştır. GFK Türkiye 2011 yılında yapılan “Rep Man İtibar endeksi”ne göre Türkiye’de faaliyet gösteren şirketlerin itibarlarını paydaşlar nezdinde incelediğimizde şirketlere en yüksek itibar puanı veren iki paydaş “medya” ve “iş dünyası” olarak ön plana çıkmaktadır. En düşük itibar puanınıise “halk genelinin”verdiği görülmektedir. TABLO:1 KSS LİDER FİRMALAR 2009 EN BEĞENİLEN ŞİRKET 2009 1.TURKCELL 1.TURKCELL 2.KOÇ HOLDING 2.ARÇELİK 3.SABANCI HOLDİNG 3.GARANTİ BANKASI/KOÇ HOLDİNG 4.ECZACIBAŞI 4.COCA COLA 5.GARANTİ BANKASI 5.SABANCI HOLDİNG 6.AKBANK 6.ECZACIBAŞI 7.BORUSAN HOLDİNG 7.UNİLEVER 8.EFES PİLSEN 8.ÜLKER 9.DOĞUŞ HOLDİNG 9.İŞ BANKASI/P&G 10.ÜLKER 10.DOĞUŞ HOLDİNG 11.MİLLİYET 11.TÜRK TELEKOM 12.TÜRK TELEKOM 12.VESTEL 13.OPET 13.BORUSAN HOLDİNG 14.İŞ BANKASI 14.MICROSOFT 15.ARÇELİK 15.TOYOTA 16.SİEMENS 17.BSH 18.EFES PİLSEN 19.AKBANK 20.TÜPRAŞ Tablo 1’de‘’KSS Lider firmalar 2009’’listesini paylaşan 15 şirket yer almaktadır. Listede ‘’En Beğenilen Şirket 2009’’ listesini paylaşan 22 şirket yer almıştır. Değerlendirme yaparken; karşılaştırmada ki amacımız, 2009 KSS projelerinde lider olan firmaların ‘’En Beğenilen Şirket 2009‘’ listesinde de bulunmasının onların itibar katkısına oranını değerlendirmek olduğundan; ‘’ KSS lider firmalar 2009’’ listesindeki firmalar göz önüne alınarak değerlendirme yapılmıştır. KSS Lider firması 2009’un ilk sıralamasında TURKCELL firmasının; En Beğenilen şirket 2009 listesinde de ilksırada olduğu görülmektedir. Bununla birlikte KSS Lider Firmalar 2009 listesinin ilk 5’inde
  • 4. bulunan firmaların, “En Beğenilen Şirket 2009” listesinde de ilk 5’te bulunduğu gözlemlenmektedir.(Turkcell, Koç Holding, Sabancı Holding, Eczacıbaşı, Garanti Bankası). Bu durum 2009 yılında KSS projelerinde lider olan firmaların, “En Beğenilen Şirket 2009” listesinde de beğenilme oranında ilk 5’teyer aldığını ve başarı oranında itibar sıralamasını da etkilediği ortaya çıkmaktadır. Bunun yanında KSS projeleri içinde bulunan OPET (Temiz Tuvalet) ve MİLLİYET’in (Baba Beni Okula Gönder) projeleri en iyi şirketler arasında olmasa bile, hala devamlılığıyla eğitim ve sağlık alanında farkındalık oluşturmaktadır. ‘’KSS Lider Firmalar 2009’’ listesindeki firmaların 13’ünün‘’En Beğenilen Şirketler 2009’’ listesinde de bulunduğu görülmektedir. Bu oran yaklaşık %86 oranında bir etki ile KSS projelerinin, firmaların itibarına ne kadar önemli bir katkıda bulunduğunu göstermekle kalmayıp; şirketi ‘’En Beğenilen Şirketler 2009’’ kategorisinde de ilk 20 şirket değerlendirmesinde başarıya götürerek; kurumsal kimliğinin bilinmesi ve kavranmasına katkı sağlamıştır. TABLO:2 KSS LİDER FİRMALAR 2010 EN BEĞENİLEN ŞİRKET 2010 1.TURKCELL 1.TURKCELL 2.ECZACIBAŞI HOLDİNG 2.GARANTİ 3.KOÇ HOLDİNG 3.ARÇELİK 4.GARANTİ BANK. 4.KOÇ HOLDING 5.SABANCI HOLDİNG 5.ECZACIBAŞI HOLDİNG 6.COCA COLA 6.COCA COLA 7.AKBANK 7.UNILEVER 8.İŞ BANKASI 8.P&G 9.BORUSAN HOLDİNG/TÜRK TELEKOM 9.ÜLKER 10.ÜLKER 10.İŞ BANK/DOĞUŞ HOLDİNG 11.MİLLİYET 11.MICROSOFT 12.UNİLEVER 12.SABANCI HOLDING 13.DOĞUŞ HOLDİNG 13.VODAFONE 14.VODAFONE/EFES PİLSEN 14.BSH/EFES PİLSEN 15.ARÇELİK 15.BORUSAN HOLDING 16.VESTEL/SIEMENS 17.THY 18.FORD 19.SHELL/ENKA 20.TÜPRAŞ/ANADOLU GRUBU Tablo:2’de ‘’KSS Lider firmalar 2010’’listesini paylaşan 17 şirket yer almaktadır. Listede ‘’En Beğenilen Şirket 2010’’ listesini paylaşan 20 şirket yer almıştır. Değerlendirme yaparken amacımız; 2010 KSS projelerinde lider olan firmaların ‘’En Beğenilen Şirket 2010 ‘’ listesinde de bulunmasının onların itibar katkısına oranını değerlendirmek olduğundan ‘’KSS lider firmalar 2010’’ listesindeki firmalar göz önüne alınarak değerlendirme yapılmıştır. TURKCELL firmasının bu yılda hem “KSS Lider firması 2010” un hem de “En Beğenilen şirket 2010 listesinde de ilk sırada olduğu görülmektedir. Bu konuda ‘’KSS İşimizin parçası değil, Kendisi’’ diyen TurkcellCeo’su Süreyya Ciliv, topluma olan sorumluluklarının kurulduğu günden bu yana, farklı alanlarda destekledikleri projelerle yerine getirmekte olduklarını, uzun ve sürdürebilir projeler geliştirmenin ‘’iletişim’’açısından önemli olduğunu düşündüğünü belirtmiştir.
  • 5. KSS projeleri içinde bulunan MİLLİYET’in (Baba Beni Okula Gönder) projesinin hala devamlılığını koruduğunu görmekteyiz. Bununla birlikte “KSS Lider Firmalar 2010” listesinin ilk 6 sıralamasında bulunan firmaların,“En Beğenilen Şirket 2010” listesinde de ilk 5’te bulunduğu gözlemlenmektedir(Turkcell, Eczacıbaşı Holding, Koç Holding, Garanti Bankası, Coca Cola). Bu durum 2010 yılında KSS projelerinde lider olan firmaların, “En beğenilen şirket 2010” listesinde de beğenilme oranında ilk 5’i bırakmadığını ve başarı oranında itibar sıralamasını da etkilediğini göstermektedir. “KSS Lider Firmalar 2010’’ listesindeki 17 şirketten 15‘inin; ‘’En Beğenilen Şirketler 2010’’ listesinde de bulunduğu görülmektedir. Bu oran yaklaşık %88 oranında bir etki ile KSS projelerinin, firmaların itibarına ne kadar önemli bir katkıda bulunduğunu göstermekle kalmayıp; onu ‘’En Beğenilen Şirketler 2010’’ kategorisinde de ilk 20 şirket değerlendirmesinde başarıya götürerek; kurumsal kimliğinin bilinmesi ve kavranmasına katkı sağlamıştır. TABLO:3 KSS LİDER FİRMALAR 2011 EN BEĞENİLEN ŞİRKET 2011 1.TURKCELL 1.TURKCELL 2.KOÇ HOLDİNG 2.GARANTİ 3.SABANCI HOLDİNG 3.ARÇELİK 4.ECZACIBAŞI HOLDİNG 4.KOÇ HOLDİNG 5.GARANTİ HOLDİNG 5.ECZACIBAŞI HOLDİNG 6.COCA COLA 6.COCA COLA/UNILEVER 7.AKBANK 7.TURK HAVA YOLLARI 8.İŞ BANKASI 8.İŞ BANKASI 9.BORUSAN HOLDİNG 9.PROCTER&GAMBLE 10.EFES PİLSEN 10.SABANCI HOLDİNG 11.TÜRK TELEKOM 11.DOĞUŞ GRUBU/VODAFONE 12.YILDIZ HOLDİNG 12.MICROSOFT 13.VODAFONE 13.BORUSAN HOL./ÜLKER 14.ANADOLU GRUBU 14.BSH 15.OPET 15.TOYOTA 16.PROCTER&GAMBLE 16.PEGASUS/T.TELEKOM 17.MİLLİYET 17.VESTEL 18.ETİ 18.MERCEDES/SHELL 19.UNİLEVER 19.TÜPRAŞ 20.AYGAZ/DOĞUŞ HOLDİNG 20.IBM/LC WAIKIKI Tablo 3’de “KSS Lider firmalar 2011” listesini paylaşan 21 şirket yer almaktadır. Listede ‘’En Beğenilen Şirket 2011’’ listesini paylaşan 26 şirket yer almıştır. Değerlendirme yaparken; karşılaştırmadaki amacımız, 2011 KSS projelerinde lider olan firmaların ‘’En Beğenilen Şirket 2011‘’ listesinde de bulunmasının onların itibar katkısına oranını değerlendirmek olduğundan; “KSS lider firmalar 2011” listesindeki firmalar göz önüne alınarak değerlendirme yapılmıştır. “KSS Lider firması 2011”in ilk sıralamasında TURKCELL firmasının; “En Beğenilen şirket 2011” listesinde de ilk sırada olduğu görülmektedir. Bununla birlikte “KSS Lider Firmalar 2011” listesinin ilk altısında bulunan beş firmanın, “En Beğenilen Şirket 2009” listesinde de ilk beşte bulunduğu gözlemlenmektedir (Turkcell, Koç Holding, Coca Cola, Eczacıbaşı, Garanti Bankası). Bu durum 2011 yılında KSS projelerinde lider olan firmaların, “En beğenilen şirket 2011” listesinde de beğenilme oranında ilk beşi bırakmadığını ve başarı oranında itibar sıralamasını da etkilediğini göstermektedir.
  • 6. Bu yıl diğer yıllara oranla beş ayrı projenin değerlendirilmeye daha alınarak KSS lider firmalar sıralamasının en iyi şirketler sıralamasına eşitlendiği görülmektedir. Bu da KSS projelerinin şirketlere itibar kazandırdığının önemininfark edilmesini ve şirketlerin bu alana daha fazla yatırım yaptığını göstermektedir. ‘’KSS Lider Firmalar 2011’’ listesindeki firmaların 13’ünün; ‘’En Beğenilen Şirketler 2011’’ listesinde de bulunduğu görülmektedir. Buda yaklaşık %65 oranında bir etki ile KSS projelerinin, firmaların itibarına ne kadar önemli bir katkıda bulunduğunu göstermekle kalmayıp; ilgili şirketi ‘’En Beğenilen Şirketler 2011’’ kategorisinde de ilk 20 şirket değerlendirmesinde başarıya götürerek; kurumsal kimliğinin bilinmesi ve kavranmasına katkı sağlamıştır. Sonuç ve Öneriler Türkiye’nin En Beğenilen Şirketleri Araştırması 2009-2011ve Sosyal sorumluluk Liderleri 2009-2011 araştırmalarında görüyoruz ki onlarca şirket, yıllardır bu yarışın içinde yer almaktadır.KSS projelerinin toplumda farkındalık yaratmak ve aynı zamanda şirketlerine itibar kazandırmanın önemini anlayan şirketlerinTürkiye’ye (çevre, sağlık, eğitim,sanat&kültür, aile kurumunu koruma vs.)birçok alanda sürdürülebilir kaynak sağlaması, toplumların kalitesini arttırmada bilinçli ve duyarlı nesiller adına çok önemlidir. Kuşkusuz bu itibarı sürdürülebilir kılmak ve beğenilen listelerinde düzenli yer almak da çok önemlidir, zira yönetim uzmanlarına göre asıl önemli olan, bu başarı grafiğini sürekli kılmaktır. Turkcell, Koç Holding, Sabancı Holding, Eczacıbaşı, Garanti Bankası son üç yıl verilerine baktığımızda bu şirketler “En Beğenilen Şirket” itibarını; KSS Liderleri sıralamasında ilk beşte tutarak sürdürmeyi başarmıştır. Bu şirketlerin ortak özelliği yarattıkları KSS projelerinin de sürdürülebilir olmasıdır. Bu konuda şirketlerin yöneticilerinin yorumları KSS projelerinin en iyi şirket olma yolunda önemli olduğunu destekleyici niteliktedir. 3 yıldır üst üste birinci sırada yer alan Turkcell’inCeo’su Süreyya Ciliv sponsorluk ve sosyal sorumluluk projeleri için yapılan tüm iletişim faaliyetlerinin, diğer şirketlere bu konuda öncü olmak açısından çok önemli olduğunu belirtirken; yine 3 yıldır ilk beşteki başarı grafiğini değiştirmeyen Sabancı Holding CEO’su Ahmet Dördüncü Türkiye’nin en itibarlı markası olmayı duyulan güvenin temelinde sosyal sorumluluğa verdikleri önemin yatması olduğunu belirtmiştir. Garanti Bankası Genel Müdür’ü Ergun Özen ise KSS projelerinin sürdürülebilirliğinin önemine vurgu yaparak, toplumumuzun yaşam kalitesini artırmak ve gelecek nesillerin yararlanabileceği bir birikim oluşturmak için topluma değer katacak alanlara yatırım yaptıklarını belirtmiştir. Koç Holding CEO’su Turgay Durak ise KSS projelerinin bambaşka bir öneminin, toplumsal bir soruna dikkat çekebilmek ve bunun giderilmesine katkıda bulunmak amacıyla tasarladıklarını belirtmiştir. Kaynakça AYDEDE, C.(2007) Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Media Cat Yayınları, İstanbul Capital Türkiye(2009) ‘’Türkiye’nin En Beğenilen Şirketleri’’ Aralık sayısı Capital Türkiye(2010) ‘’Türkiye’nin En Beğenilen Şirketleri’’ Aralık sayısı Capital Türkiye(2011) ‘’Türkiye’nin En Beğenilen Şirketleri’’ Aralık sayısı Capital Türkiye(2009) ‘’Sosyal Sorumluluk Liderleri’’ Mart sayısı Capital Türkiye(2010) ‘’Sosyal Sorumluluk Liderleri’’ Mart sayısı Capital Türkiye(2011) ‘’Sosyal Sorumluluk Liderleri’’ Mart sayısı KADIBEŞGİL, S.(2006), İtibar Yönetimi, Media Cat Kitapları, İstanbul KOTLER, P&LEE,N (2006), Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Çev: Sibel Kaçamak, Kapital Medya Hizmetleri A.Ş. İstanbul Türkiye’de Kurumsal Sosyal Sorumluluk Değerlendirme Raporu (2008) http://www.undp.org.tr/publicationsDocuments/CSR_Report_tr.pdf