Çukurova Üniversitesi'nde yaptığım Blockchain'in doğuşunu, altındaki temel kavram ve çözümleri, dünyamız üzerindeki potansiyel etkilerini anlatan sunumum

1. GÜVEN’İN YENİ
TEKNOLOJİSİ
YAZILIM DÜNYAYI YEMEYE DEVAM EDİYOR

2. SERKAN DOGANTEKIN (@SDOGANTEKIN)
▸ Lisans, Lisansüstü (İnformatik ve Yönetici MBA), Doktora Adayı
▸ Yazılım Geliştirici
▸ Yazılım Mimarı
▸ Geliştirme Müdürü
▸ Çevik Süreç Koçluğu
▸ Yalın Ürün Geliştirme Savunucusu
▸ Danışma Kurulu Üyesi
▸ Girişim Kazazedesi
▸ Eş-Yazar

3. NEDEN YAZILIM
DÜNYAYI YİYOR?
WSJ - 20 AĞUSTOS 2011
Copyright :Sam DeBrule

4. BİLGİSAYAR DEVRİMİNDEN BU YANA 60,
MİKROİŞLEMCİLERİN ORTAYA ÇIKIŞINDAN
SONRA 40, MODERN INTERNET’IN
DOĞUŞUNDAN BU YANA 20 YIL GEÇTİ. VE
ARTIK TÜM SEKTÖRLERİ GLOBAL
ÖLÇÜDE YAZILIM İLE DÖNÜŞTÜRMEK İÇİN
G E R E K L İ T E K N O L O J İ E L İ M İ Z D E
BULUNUYOR.
Marc Andressen
Netscape/A16Z’in Kurucusu

5. NEDEN HALA YEMEYE DEVAM EDİYOR?
▸ İşlemciler giderek daha güçlü oluyorlar (Moore Kanunu v1)
▸ İşlemciler giderek daha ucuz, neredeyse ücretsiz oluyorlar (Moore
Kanunu v2) - Bu şekilde hayal edebileceğimiz herhangi bir fiziksel
objenin içine yerleştirilebilirler
▸ İşlemciler dünya çapındaki mobil ağların yardımıyla giderek devamlı
çevrimiçi bir yapıya bürünüyorlar
▸ Ağ yapıları giderek daha hızlı oluyorlar
▸ Bütün dünyayı kapsayacak yazılımlar hazırlamak artık mümkün
▸ Programlanabilir bir dünya

6. YENİ DÖNEM
▸ “Mümkün olmayan” olarak düşünülen şeyler artık
“mümkün”
▸ “Çözümü olmayan” olarak düşünülen şeyler artık
“çözülebilir”
▸ Not: “Mümkün, Çözülebilir” == Uygun maliyetli bir şekilde
gerçekleştirilebilir

7. BİZANSLI GENERALLER
▸ “n” adet generalin komuta ettiği bir
ordu bir düşman şehrini kuşatır
▸ Her general kendine ait bir kamp
kurar
▸ Generaller bir saldırı stratejisi
oluşturmak için kendi aralarında mesaj
göndererek haberleşmek zorundadır
▸ Ordu içerisindeki bilinmeyen hain
generaller mesaj değişimini bozarak
mutabakata varılmasına engel
olabilirler

8. BİZANSLI GENERALLER
Amaç Bir strateji üzerinde fikir birliğine varmak
Dağılım Birbirinden bağımsız kamplar
İyiler Sadık generaller
Kötüler Hain generaller
Saldırı Bozulmuş mesaj içeriği
Problem Hangi mesajların doğru/geçerli olduğunu anlamak
Bir Çözüm Yok
Mutabakat Yok

9. GÜVEN İHTİYACI
▸ “Bizanslı Generaller Problemi”
aslında çok temel bir probleme
referans ediyor
▸ “Güven tesis edilmesi”
▸ Aile, klan seviyesindeki küçük
ölçekli belirli bir coğrafi alanda
yer alan, sınırlı bir nüfusa (ilişki
ağına) sahip olan yapılarda
insan bu ihtiyacı kendi başına
yönetebilir

10. GÜVEN İHTİYACI
▸ İnsan topluluklarının evrimi
▸ Aile Klan Kabile Beylik …
▸ Topluluklar karmaşıklaşıp, büyüdükçe insanın bu ihtiyacı
kendi tarafından yönetmesi imkansızlaşır
▸ Oluşturulan özel kurumlar tarafından sağlanması
▸ Devlet kurumları
▸ Bankalar

11. 2008’DE NELER OLDU?
▸ Küresel finansal kriz
▸ Finansal kurumlara duyulan
güveni ortadan kaldırdı
(sadece ticari bankalar değil
merkez bankaları da bu
durumda etkilendi)
▸ Neden bankalara ihtiyacımız
var?
Copyright : Mr. Robot

12. HER ŞEYİN BAŞLANGICI
▸ http://p2pfoundation.ning.com/forum/topics/bitcoin-
open-source

13. BAŞLANGIÇ YAYINI
▸ Elektronik para
▸ P2P (Peer To Peer - Eşler Arası)
▸ Finansal bir kuruma ihtiyaç yok
▸ Dijital imza
▸ Çift harcama (double-spending)
▸ Özetleme (hash) tabanlı Proof-of-
Work
▸ Bloklardan oluşan bir zincir

14. NASIL ÇALIŞIR?
▸ Dağıtık ağ yapısı, veriler sadece
özel lokasyonlarda değil
▸ İşlemler, blok yapılarında
gruplanıyor
▸ Sıralı liste (linked list) benzeri
yapı
▸ Başlangıç bloğu “genesis blok”
olarak adlandırılıyor

15. NASIL ÇALIŞIR?
▸ Her blok, kendi içerisindeki
verilerden oluşan bir özgün
özetleme (hash) değerine sahip
▸ Her blok, kendinden önce gelen
bloğa o bloğun özetleme
değerini içererek referans sağlıyor
▸ Zaman çizelgesinde ilerleyen,
zaman bilgisi içeren bir yapı
▸ Gerekli koşul : Blockchain’e
eklenen bir veri değiştirilemez

16. NASIL ÇALIŞIR?
▸ Proof Of Work
▸ Bir çözüm bulmak zor, yüksek
kaynak tüketimi gerektiriyor
▸ Bir çözümün geçerliliğini kontrol
etmek oldukça kolaydır
▸ Ağ üzerindeki problem zorluk yapısı
dinamik olarak kontrol ediliyor
▸ Madencilik
▸ Blok yaratım ödül mekanizması

17. OYUN TEORİSİ ETKİSİ
▸ Stratejik karar verme çalışması
▸ Bileşenler
▸ Oyuncu
▸ Strateji
▸ Sonuç
▸ Oyunlar
▸ Sıfır toplamlı oyun
▸ Sıfır toplamsız oyun

18. OYUN TEORİSİ ETKİSİ
▸ Geçersiz işlemler yaparak para kazanmaya çalışmak
▸ PoW bağımsız blok üretimi yapmak
▸ Geçerli olmayan bloklar üzerinde madencilik işlemi
yapmak

19. OYUN TEORİSİ ETKİSİ
▸ Geçersiz bir bloğun üzerindeki
bloklar geçersiz olarak kabul edilir
▸ Bir bloğu değiştirebilmek için ondan
sonra gelen tüm blokları yeni blok
üretilmeden değiştirebilmek gerekir
(çok yüksek kaynak ihtiyacı)
▸ Bir kripto-para ancak insanların ona
verdiği değer kadar değerli olabilir =
Güveni bozmak sahip olunan değeri
ortadan kaldırır
▸ İşbirliği çıkarı maksimum hale getirir
Copyright : Brian Waller

20. BITCOIN AÇISINDAN BİZANSLI GENERALLER
Amaç Geçerli işlemler üzerinde fikir birliğine varmak
Dağılım Bir ağ üzerindeki dağıtık düğümler
İyiler Doğrucu düğümler
Kötüler Kötü düğümler
Saldırı Blockchain’e geçersiz bir işlem eklemek
Problem Hangi işlemin geçerli olduğunu bilmek
Çözüm Proof of Work
Mutabakat Daha “zor” blockchain’in seçimi

21. TEMEL BİR BITCOIN İŞLEMİ
Copyright : Bitcoin and Cryptocurrency Technologies, A Comprehensive Introduction

22. TEMEL BİR BITCOIN İŞLEMİ
▸ Basit, yığın (stack) tabanlı betik dil
Copyright : Bitcoin and Cryptocurrency Technologies, A Comprehensive Introduction

23. BITCOIN BLOCKCHAIN’İN BAŞLANGIÇ BLOĞU
▸ 3 Ocak 2009
▸ Bankacılık sistemine bir mesaj içeriyor

24. JENERASYON 1.0 : KRİPTOPARALAR
▸ Dijital para
▸ Bitcoin liderliğinde para transferi ve ödeme
▸ Bitcoin kodunu temel alan alternatif para birimleri
▸ Bitcoin != Blockchain
▸ Blockchain > Bitcoin

25. JENERASYON 2.0 : AKILLI SÖZLEŞMELER
▸ Bitcoin Blockchain - Sınırlı betik dil
▸ Farklı uygulamalar geliştirmek - yüksek uygulama maliyeti,
tekrar kullanılabilirlik çok düşük
▸ Kod bloklarını barındırıp çalıştırabilen bir blockchain yapısı
▸ “Akıllı Sözleşmeler” kavramı
▸ En bilinen : Ethereum

26. BASİT BİR AKILLI SÖZLEŞME
Copyright : Ethereum Project

27. DAHA AZ BASİT BİR AKILLI SÖZLEŞME
Copyright : Ethereum Project

28. JENERASYON 3.0 : DAPPS
▸ Dapps = Decentralized Applications (merkezi olmayan uygulamalar)
▸ Farklı yeni pazarlarda çeşitli ve yıkıcı merkezi olmayan uygulamalar
▸ Kurumsal blockchain yapıları
▸ Yeni platformlar
▸ IOTA
▸ Tezos
▸ …

29. BLOCKCHAIN TÜRLERİ
▸ Blockchain ağına ve verilere erişebilirlik
▸ Açık (Public)
▸ Özel (Private)
▸ Mutabakat sistemine dahil olabilirlik
▸ İzinsiz / İzin gerektirmeyen (Permissionless)
▸ İzinli / İzin gerektiren (Permissioned)

30. BLOCKCHAIN TÜRLERİ
Açık - İzinsiz
(Bitcoin)
Açık - İzinli
(Ethereum - Serenity)
Özel - İzinsiz
(Bazı denemeler)
Özel - İzinli
(Hyperledger Fabric)

31. UYGULAMA ALANLARI
Copyright : Let’s Talk Payments

32. BLOCKCHAIN, TAKSİ ŞÖFÖRÜNÜ
İŞSİZ BIRAKMAKTANSA UBER’İ
OYUN DIŞINCA BIRAKARAK TAKSİ
ŞÖFÖRÜNÜN MÜŞTERİSİ İLE DİREK
OLARAK ÇALIŞMASINA İZİN VERİR.
Vitalik Buterin
Ethereum’un Yaratıcısı

33. DAHA FAZLASINI ARIYORSANIZ

34. TEŞEKKÜRLER