2. Talambuhay ni Dr. Jose Protacion
Mercado Rizal Alonzo Y Realonda
I. Kapanganakan ni Dr. Jose Rizal
Petsa: Miyerkules, Hunyo 19, 1861
Lugar: Calamba, Laguna
Binyag:
Petsa: Hunyo 22, 1861
Pari: Padre Rufino Collantes
3. II. Pamilya ni Dr. Jose Rizal
A. Mga Magulang:
Francisco Mercado Rizal
Teodora Alonzo Y Realonda
5. III. Pag-aaral
A. Binan, Laguna ( Hunyo 1870) –
Disyembre 1871)
B. Maynila
1. San Juan de Letran
(Hunyo 10,1872)
2.Ateneo de Manila
3.Unibersidad ng Santo Tomas
4.Unibersidad Central de Madrid
6. IV. Mga Kakayahan at Kasanayan ni
Rizal
Pagsulat
1. Dula sa piyesta ng Paete
2. Tula
“ Sa Aking mga Kabata”
sinulat sa edad na 7 taong
gulang
3. Nobela
a. Noli me Tangere
b.El Filibusterismo
10. KABANATA 1- ISANG
PAGTITIPON
Ang pagtitipon ay isang pagsasama-
sama ng mga tao ayon salayuning
ipinahahayag. Tumutukoy sa mga
magkakaibigan, kakilala, kapamilya,
kamag-anak at iba pa. Dito napag-
uusapan ang mga bagay na kailangang
malaman o matuklasan sa
pakikisalamuha.
11. KABANATA 1- ISANG
PAGTITIPON
Ang isang piging ay halimbawa ng
pagtitipon tulad ng naganap sa bahay ni
Kapitan Tiago. Napag-usapan nila na ang
pamamahala sa Pilipinas at sa Madrid ay
magkaiba. Nabanggit ng isang Franciscano
na may 20 taong siyang naninirahan sa
Pilipinas at nasanay na siyang kumain ng
saging at kanin. Na, ang paninirahan niya
dito ay punung-puno ng maraming karanasan
kaya’t siya’y pinaniniwalaan ng maraming
tao.
12. KABANATA 1- ISANG
PAGTITIPON
Ayon sa kanya, nakilala rin niya
ang mga indio.
Ang mahalaga sa pagtitipon ay
ang pagsasama-sama ng mga
magkakakilala at magkakaibigan na
makapag-usap.
13. KABANAT 2- SI CRISOSTOMO
IBARRA
Ang nag-iisang anak ng mayamang si Don
Rafael Ibbara ay si Crisostomo na nag-aaral sa
Europa. Ang makisig at magalang na binata ay
naka-amerikanang itim na luksang-luksa. Sa
pitong taong pamamalagi niya sa ibang bansa
ay hindi nagbago ang kanyang pagmamahal sa
sariling bayan. Naging mas agresibo si
Crisostomo sa pagpapakilala sa mga
kababaihan dala ang ugali ng mga taga-Europa.
14. KABANATA 2- SI CRISOSTOMO
IBARRA
Likas sa binata ang madaling
makihalubilo sa mga panauhin sa pagtitipon.
Nais niyang ipabatid ang kanyang
paglalakbay sa mga bansang dayuhan sa
sariling paghahangad na mapag-ibayo ang
kanyang pagpapayaman ng edukasyon sa
Pilipinas. Nakapag-aral siya sa Europa upang
mapalawak ang kaalaman at nabatid ni
Crisostomo ang kasaysayan ng bawat lugar
na narating.
15. KABANATA 2- SI CRISOSTOMO
IBARRA
Nanatiling magalang si Crisostomo
kahit siya ay nagtungo sa ibang bansa.
Marami ang humanga sa kanya lalo’t higit
ang mga kababaihan. Tunay na makisig,
magalang at mapagpaumanhin ang
bagong dating na binata.
16. KABANATA 2- SI CRISOSTOMO
IBARRA
Ipinakilala siya ni Kapitan Tiago sa
dalawang pari ngunit dala ng pagkabigla
ay di sila binasbasan nito. Ang panglang
Crisostomo Ibarra ay tila kidlat na
nakabing sa kanila.
Maganda man ang hangarin sa
pagdating sa sariling bayan kung sa
pagtanggap ng iyong dinatnan ay
kasinlamig ng yelo ay wala ring
kabuluhan.
17. KABANATA 2- SI CRISOSTOMO
IBARRA
Halos ganito ang naramdaman ni
Ibarra ngunit di siya nagpahalata. Nanatili
ang pagiging magalang niya sa harap ng
mga panauhin sapagkat tunay siyang
maginoo. Ang tao kahit walang kasalanan,
kung negatibo ang nasa isipan ng taong
kaharap ay nakalalason sa mga
kinakausap.
18. KABANATA 3- SA HAPUNAN
Ang hapunan ay isang salu-salo na
ginaganap sa gabi. Ang di ko nalilimutang
hapunan ay ang Last Supper na kung
saan si Jesus at ang kanyang
labindalawang disipulo ay
magkakasamang kumakain. S hapunang
iyon nalaman na may magtataksil sa
kanila. Nagkunwari si Judas na wala
siyang nalalaman at nagkunwaring
nagtanong kung siya raw ba?
19. KABANATA 3- SA HAPUNAN
Napakasaya kung nagkakasama ang
pamilyang kumakain, sama-samang
nagdarasal at walang awayan o tawanan.
Ang mga pagkain kasing nakahain ay
dapat igalang gaano man kasarap o
kasimple.
20. KABANATA 3- SA HAPUNAN
Ang nakapagtataka sa ating kabanata ay
kung bakit sila mismong mga iginagalang na
pari ang nagpakita ng kagaspangan sa harap
ng pagkain. Naroon ang sila’y magsinghalan at
magparinigan. Di inalagata na ang dapat
nakaupo sa kabisera ay ang may-ari ng bahay.
Nakakahiya, ano? Lalo kang maiinis kapag
nabasa mo pa ang mga susunod na pahina.
21. KABANATA 4- EREHE AT
FILIBUSTERO
Ang isang erehe ay maituturing na
isang taong sumusuway sa paniniwala ng
Simbahang Katoliko Romano na walang
kinikilalang Diyos samantalang ang
filibustero ay nagrerebelde sa pamahalaan
at hindi nakikiisa sa mga proyekto na
ipinatupad ng gobyerno. Ito ang paratang
kay Don Rafael Ibarra na ama ni
Crisostomo.
22. KABANATA 4- EREHE AT
FILIBUSTERO
Siya ay mabait, matulungin,mayaman sa
lugar ng San Diego pero kinaiinggitan ng
mga Kastila, praylem artilyero at kapwa
mayayamang kaibigan nito. Ang erehe ay
gumagawa ng taliwas sa pinapatupad ng
simbahan, bagama’t mas relihiyoso ang
mga Pilipino noon kaysa sa kasalukuyang
makabago at praktikal na kalakaran.
23. KABANATA 4- EREHE AT
FILIBUSTERO
Ang mga filibustero ay tulad ng mga
aktibistang sumasalungat sa pamahalaan.
Ang mga taong laban sa gobernadorsilyo
at heneral ay pinaparusahan tulad ng mga
rebelde sa ating bansa na nagdudulot ng
kaguluhan sa bansa.
24. KABANATA 5- BITUIN SA
KARIMLAN
Ang bituin ay nagbibigay-liwanag sa
kalangitan. Kay gandang pagmasdan lalo na’t
kung ito ay kukuti-kutitap. Katumbas ito ng
walang hanggang kaligayahan. Ang
sinumang masisinagan ng liwanag ay tiyak
na luluwag ang kalooban. Ano ang ibig kong
sabihin? Kung kayo ay nakararamdam ng
lungkot, siphayo at pighati, tumingin lang
kayo sa langit ay ngingitian kayo ng mga
bituin na naghahatid ng pag-asa at lakas.
25. KABANATA 5- BITUIN SA
KARIMLAN
Subalit iba yata ang aking sinasabi sa
nararamdaman ni Crisostomo Ibarra. Ang
bituing kanyang nakikita ay liwanag. Oo,
liwanag. Subalit liwanagna nanggaling sa
bahay ni Kapitan Tiago dahil may
kasayahan. Sa kabila ng liwanag na
kanyang natatanaw, siya ay nababalot ng
kalungkutan ng kadiliman.
26. KABANATA 6 – SI KAPITAN
TIAGO
Sa mundong ating ginagalawan ay may
mga taong mababait, tahimik atmasunurin
ngunit hindi lahat ng taong nagpapakita ng
kabutihan ay nagtataglay ng ginintuang
puso. May taong nagiging mabait lang sa
ibang tao kung siya ay makikinbang at
mas lalong magkakamal ng maraming
salapi sa pagyapak sa kanyang kapwa.
27. KABANATA 6 – SI KAPITAN
TIAGO
Hindi tama na gamitin ang ibang tao para
lamang maiangat ang kalagayan sa
lipunan at sa kabuhayan.May mga taong
nagpupumilit na maging dayuhan. Ibig
maging mestiso pero isa lamang indio.
28. KABANATA 6 – SI KAPITAN
TIAGO
Tulad sa kabanata, siya ay si Kapitang
Tiagom itinuturing na pinakamayaman sa
lugar ng Binondo, Maynila. Siya ay
yumaman dala ng maraming negosyo na
kinasangkutan ng mga bawal na gamot na
nagpapahirap sa kanyang kapwa.
Isa lang iyon sa mga tanong na
nagiging sanhi ng kabuluhan ng ating
bayan.
29. KABANATA 7- PAG-UUSAP SA
BALKONAHE
Balkonahe… isang lugar na punung-
puno ng talinghaga at makahulugan sa
magsing-irog. Alalahanin natin ang walang
kamatayang pag-iibigan nina Romeo at
Juliet. Di ba diyan nila ipinahayag ang
kanilang mga matatamis na pag-iibigan at
pagsusuyuan? Bakit kaya noong araw ay
kinakailangan pang sa balkonahe mag-
usap? Anong hiwaga mayroon ito?
30. KABANATA 7- PAG-UUSAP SA
BALKONAHE
Mayroon itong hiwaga para kina
Crisostomo at Maria Clara. Maligaya sila sa
kanilang namamasid, sa natutunghayang
magagandang mga halaman at bulaklak na
kay gandang isabit sa leeg ng minamahal. Sa
balkonaheng ito nila nararamdaman ang
tibok ng pusong napakabilis lalo na’t sila’y
magkahwak pa ng kamay. Ang balkonaheng
iyan ang nakarinig ng kanilang tuksuhan at
tampuhan. Sa balkonahe ang tipanan… ang
lambingan.
31. KABANATA 8- MGA AKALA NG
LUMIPAS
Ang buhay na tao ay lubhang punung-
puno ng mga karanasan na naganap sa
mga pook na naging makahulugan
sapagkat ito ay naging bahagi ng buhay.
May narating tayong lugar na
nagpapaalala ng ating lumipas na
maaaring masasayang pangyayari o
malulungjot na sitwasyon na ayaw na
nating muling gunitain.
32. KABANATA 8- MGA AKALA NG
LUMIPAS
Ang mga maliligayang sandali ng ating buhay
ay mga alaalang nais nating balik-balikan
dahil sa ang lugar ang nagsisilbing saksi ng
isang msayang yugto ng buhay.
Subalit iba ang kay Crisostomo, siya ay
nagtungo sa Europa at sa kanyang
pagbabalik sa Pilipinas nadama niya ang
kalungkutan habang binabaybay ang mga
kalye sa Maynile na naglalarawan ng
kahirapan at kawalan ng pagbabago
sapagkat ganoon pa rin ang kalagayan ng
Maynila.
33. KABANATA 8- MGA AKALA NG
LUMIPAS
Ang mga kalye ay maalikabok pa rin at ang
paligid ay sinauna at makaluma pa rin ang
tanawin sa iba’t ibang panig ng lungsod sa
bagal ng pag-usad ng kalakalan.
Sa katunayan, kay lungkot isipin m kay
lungkoy gunitain ang mga alaala ng lumipas.
Ang mga dayuhan pa nga ang nagmamay-ari
ng paninda at nagpapatakbo ng mga
malalaking kalakalan sa Pilipinas noon
panahong iyon.b