De wereld redden begint bij ontbijt - Gert Engelen (Socius Trefdag - 18 novem...
Maatschappelijke kwestie die om ethische reflectie vragen (Bart Raymaekers)
1. Tussen systeem en leefwereld.
Ethische vragen voor onze tijd.
Bart Raymaekers
KU Leuven
Socius
27.10.2016
2. 1. Paradox
• paradox van Apel: “eine universale d.h. intersubjektiv gültige Ethik solidarischer
Verantwortung scheint zugleich notwendig und unmöglich zu sein”.
• Een dergelijke ethiek blijkt noodzakelijk en onmogelijk te zijn
WT
Noodzaak
Onmogelijk
Macro
Micro
3. 2 Een kritische diagnose van de moderne samenleving
* hedendaagse samenleving:
uitsplitsing en verzelfstandiging van sferen! (Weber) =
rationalisering
bijkomende differentiatie:
‘systeem’: materiële reproductie - instrumenteel
‘leefwereld’: symbolische reproductie - communicatief
4. * differentiatie leidt tot ‘ontkoppeling’
Systeem en leefwereld raken los
systeem: abstract en automatisch (markt en macht)
niet totaal los!
* kolonisering van de leefwereld
burgers worden consumenten
burgers worden cliënten
* moderniteit opnieuw op goede sporen zetten!
5. Suggesties voor verdere lectuur
• Zygunt Bauman, Vloeibare tijden. Leven in een eeuw van onzekerheid,
Kapellen, Pelckmans, 2011, 150p.
• Herman de Dijn, Vloeibare waarden: politiek, zorg en onderwijs in de
laatmoderne maatschappij, Kapellen, Pelckmans, 2014, 184 p.
• Jürgen Habermas, De structuurverandering van het publieke domein,
Amsterdam, Boom, 359 p.
• Heysse, Tim ; Rummens, Stefaan ; Tinnevelt, Ronald, Habermas: een inleiding
op zijn filosofie van recht en politiek , Kapellen, Pelckmans, 2007, 222 p.
• Bart Raymaekers, Ethiek, recht en samenleving, Leuven, Lannoocampus,
2015, 240p.
• C. Taylor, De malaise van de moderniteit, Kapellen, Pelckmans, 1997, 128p.
•