Over hedendaagse vrijwillige inzet meijs

Over hedendaagse
Vrijwillige inzet

prof.dr. Lucas C.P.M. Meijs

Vrijwilligerswerk, Civil Society en Ondernemingen
Strategic Philanthropy

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, lmeys@rsm.nl. www.ecsp.nl

Baren van, E.A., Meijs, L.C.P.M., Roza, L.,
Metz, J. & Hoogervorst, N. (2011).
ECSP webpublicatie:
Over hedendaagse ‘vrijwillige inzet’ en
„vrijwilligersmanagement‟ als bouwstenen voor
de pedagogische civil society.
http://goo.gl/UN9bG


Stand vrijwillige inzet NL
Tussen 30 tot 40% van 18+ doet vrijwilligerswerk, met een
gemiddelde van tussen de 4 en 5 uur per week, per vrijwilliger,
ongeveer even veel mannen als vrouwen, gemiddeld ouder, hoger
opgeleid, blanker, drukker, ´rijker´ en meer in dorpen.
• 4.000.000 vrijwilligers • 40% organisaties heeft
• 200 uur per jaar tekort, maar daarvan

• Ongeveer 500.000 FTE heeft 60% geen
vacatures (monitor
vrijwilligersbeleid)


Is er een toekomst voor
vrijwilligerswerk?
• Correctere verklaringen
• Misvattingen
– De bekende vindplaatsen
– Mensen willen niet meer en automatismen zijn
(% vrijwilligers is nu hoger verdwenen (van kerk naar
dan in jaren zeventig) werk, schoolplein, sportclub)
– Mensen willen – Tijd is schaars (goed
tegenwoordig alleen nog management en combineren
maar als ze wat terug van tijd)
krijgen (gaat nog steeds – Identiteit, imago en
om de doelgroep, rest is noodzaak van bepaald
tijdelijk voor kleine vrijwilligerswerk (veranderen
groepen) aard van werk)


Uitdagingen in vrijwilligersmanagement
PROBLEMEN OPLOSSINGEN
• Generatiekloof • Bespreken en splitsen
• Moeder maffia • Omzeilen
• Drukke agenda‟s • Opnemen in leven
• Goed organiseren
• Kritische vrijwilligers
• Roosters maken en
• Verdwijnen „free riders‟ tegengaan
„automatisme‟ • Toegevoegde waarde
• Geen nut ipv KostenBesparing


De toekomst…..
Samenleving Organisaties

• Omgaan met • Sturen op legitimiteit
vrijwillige energie – Toegevoegde waarde vrijwilligerswerk
– Duurzaamheid – Eigen waarde vrijwilligers
– Vrijwilligers-
• Managen van vrijwilligersvraag
potentieel
– Flexibiliseren van mogelijkheden
• Verhogen – Motiveren van de vrijwilligers
vrijwilligers- – Ontwikkelen van vrijwilligers
potentieel van
• Combineren vrijwilligerspotentieel
samenleving
en vrijwilligersvraag
– Herembedden
– Vragen om mee te helpen
– Functioneel en
normatief – Onderhandelen over wat te doen


Op de „markt‟ van
vrijwilligerswerk
is de
vrijwilliger
de baas

Vrijwilligerswerk is
een beloningsstructuur,
geen functieomschrijving


Vrijwilligerswerk
moet
plug and play


Vrijwilligersmanagement
1. mensen kunnen betrekken
2. kwaliteiten van mensen snappen
3. met kwaliteiten aan de slag gaan
4. belonen voor de inzet van
kwaliteiten
5. goed afscheid kunnen nemen


Sturen op legitimiteit

Toegevoegde waarde vrijwilligerswerk

Eigen waarde vrijwilligers


Eigen waarde vrijwilligers
• Vrijwilliger als contrast tegenover
beroepsmatig werk
– Andere verhoudingen
• Vrijwilliger is baas over contract
• Vrijwilliger(s) als zelfsturend team
– Maar soms ook als slaafse uitvoerder…
• „bevrijdde burger‟


Managen van vrijwilligersvraag

Flexibiliseren van mogelijkheden

Motiveren van de vrijwilligers

Ontwikkelen van vrijwilligers


Flexibiliseren mogelijkheden
• Van match naar onderhandeling
• Van organisatie naar vrijwilliger
• Met ieder aanbod moet u wat kunnen
doen
– Ik kom wanneer ik zin heb en ik doe dan waar
ik zin in heb
– Als de organisatie belt kom ik en doe wat de
organisatie van me vraagt om dan te doen


Motiveren van vrijwilligers
Gaan doen Blijven doen
• Waarde-expressief • De andere vrijwilligers
• Sociale aanpassing • Actief zijn
• Carrière
Organiseer een beloningmoment
• Ego-defensief
(maandelijks….)
“one size doesnot fit all”
• Verschil maken
• Actief blijven
• Giving back

Ontwikkelen van vrijwilligers
• Pas op voor Clubbiness
• Vrijwilligers die niet functioneren moet u uit
hun „lijden‟ verlossen
Vrijwilligerswerkkrijgen is niet voor
• Een cursus / training
is geen excuus
iedere vrijwilliger eente leveren.
om slecht werk beloning
• Andere werkzaamheden moeten worden
aangeboden


Combineren vrijwilligerspotentieel
en vrijwilligersvraag

Vragen om mee te helpen

Onderhandelen over wat te doen


Vrijwilligers potentieel

F: (bereidheid, bekwaamheid, beschikbaarheid)

– Bereidheid = hoog maar niet voor
iedere organisatie
– Bekwaamheid = hoog maar wordt
niet altijd gegeven
– Beschikbaarheid = de uitdaging is
om in de agenda’s van mensen te
komen

Hustinx en Meijs, under review

Vrijwilligers-scenario’s bouwen
• Normatieve druk • Functioneel organiseren
– Antwoord op de grote culturele – Antwoord op structurele
veranderingen: veranderingen:
Vrijwilligerswerk moet uitgelegd Mensen moeten de kans krijgen
en aangeleerd worden om vrijwilligerswerk te doen
– Gaat om bereidheid – Gaat om beschikbaarheid

Boodschap: Boodschap:
– We willen dat jij – Dit kan jij doen als
vrijwilligerswerk doet vrijwilliger


Vragen……
• Waarom zijn mensen vrijwilligerswerk
gaan doen
– Een positieve grondhouding
– Gevraagd (80 tot 90%)
Vertel en leg uit
• Barrières om vrijwilligerswerk te gaan
zoeken
– Afgewezen worden
– Tijd verspillen
• VOORBEREIDEN context

Vragen…..
• Wie? • Hoe?
– Niet alleen OSM – Persoonlijk
– Didactische – Flyers
vaardigheden – Centrales / gildes
VRAAG, VRAAG,
– Specifieke kennis VRAAGom taalgebruik
– Denk
• Waar? • Waarvoor?
– PIZ cursussen / via – Concrete opdrachten
HRM – onderhandelen
– PABO en Middelbare
scholen


Onderhandelen voor organisaties

De Match veranderen in de
Onderhandeling


Vrijwilligerswerkfruitautomaat
Kloppend vrijwilligerswerkscenario
Availability (beschikbaarheid)
Assets (geschiktheid)
Assignment AAA
Meijs, L.C.P.M, Brudney, J.L. 2007. Winning
Volunteer Scenarios: The Soul of a New
Machine.
http://www.ijova.org/PDF/VOL24_NO6/IJOVA_VOL24_NO6_Meijs.pdf


Advertentiespel

Biedt zich aan een kan goed
verpleegster koken
Wie help mij goede voor 25 cent
aan vliegenvangers
Direct over te partij in goede staat
nemen beddekruiken
Te huur poffertjeskraam met stromend
gevraagd water


Vrijwilligerswerk fruitautomaat
Availability Assets Assignment

Tijd Algemeen Taken
- dagdelen jaar - Sociaal - Bloemen verzorgen
- dagdeel maand Specifiek: - Collecteren
- dagdelen week - Bestuurlijk Doelen
Plaats - Rijbewijs -Eenzaamheid
- organisatie Contacten - Verveling
- thuis
De Vrijwilligerswerkfruitautomaat is ontwikkeld door Lucas Meijs en Jeff Brudney (2004).


1 dag Voorzitter Zwem
WO opleiding
per jaar links

HOLD HOLD

X X X
Vrijwilliger Organisatie Client Samenleving



4 dagen Voorzitter lokale
WO opleiding
per maand UVV

HOLD HOLD

Vrijwilliger Organisatie Client Samenleving


Geleid Vrijwilligerswerk: een
nieuw conceptueel kader
Prof dr Lucas C.P.M. Meijs
* Strategic Philanthropy
* Volunteering, civil society and businesses

RSM Erasmus University
Erasmus Centre for Strategic Philanthropy

Kern artikel
Hustinx, L., Meijs, L.C.P.M. en Hoorn, E.M.
Ten (2009). Geleid vrijwilligerswerk: Over
het vrijwilligers potentieel van de
Nederlandse samenleving(en nieuwe
strategieën om het te bevorderen).

In P. Dekker en J. De Hart (Eds.), Vrijwilligerswerk in
meervoud: Civil Society en vrijwilligerswerk 5 (pp. 257-
275). Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau.


Aanpalende artikelen
• Meijs, L.C.P.M., Ten Hoorn, E.M. and Brudney, J.L. 2006.
„Improving Societal Use of Human Resources: From
Employability to Volunteerability‟ Voluntary Action 8(2): 36-
54.

• Hustinx, L. & Meijs, L.C.P.M. (2011). Re-embedding
volunteerism: In search of a new collective ground. Voluntary
Sector Review, Vol. 2 (1), pp. 5-21

• Haski-Leventhal, D., Meijs, L. C. P. M. & Hustinx, L. (2010).
The third party model: Enhancing volunteering through
governments, corporations and educational institutes. Journal
of Social Policy, vol 39, nr 1, 139-158

Meijs, L.C.P.M., Ten Hoorn, E.M. and
Brudney, J.L. 2006. „Improving Societal
Use of Human Resources: From
Employability to Volunteerability‟
Voluntary Action 8(2): 36-54.


vergroten volunteerability
• “improving volunteerability is not just about
increasing skills and human capital, but
also about overcoming a whole array of
barriers that prevent people from
accessing volunteer assignments,”
– Individueel
– Samenleving
– Organisatie


mensen willen zich inzetten, beschikken over voldoende tijd
om zich in te zetten en hebben ook de nodige kennis,
vaardigheden en ervaringen

organisaties hebben een grote wervingskracht, ze creëren
aantrekkelijke en flexibele mogelijkheden, en zijn succesvol in
het behouden van vrijwilligers

in de samenleving bestaat draagvlak voor en is voldoende
ruimte voor vrijwillige inzet. beleidsmatige initiatieven om het
draagvlak voor en om de tijd beschikbaar voor vrijwillige inzet
te vergroten

De toekomst…..
Samenleving Organisatie

• Omgaan met • Managen van
vrijwillige energie vrijwilligersvraag
– Duurzaamheid – Flexibiliseren
– vrijwilligerspotentieel – Motiveren
• Verhogen • Bij elkaar brengen van
vrijwilligerspotentieel vrijwilligerspotentieel
van samenleving en vrijwilligersvraag
– Herembedden – Vragen
– Functioneel en – Onderhandelen
normatief

Hustinx, L., Meijs, L.C.P.M. en
Hoorn, E.M. Ten (2009). Geleid
vrijwilligerswerk: Over het
vrijwilligers potentieel van de
Nederlandse samenleving(en nieuwe
strategieën om het te bevorderen).


Geleid vrijwilligerswerk

• inzet waarbij de deelname,
voorwaarden en/of wijze door
anderen wordt geïnitieerd en/of
ingericht.
– verplichtend vanuit andere institutionele
domeinen (arbeid, onderwijs, justitie,
overheid),
– planmatige en calculerende binnen
vrijwilligersorganisaties.

Glijdende schaal…
• Absolute Vrijwillige inzet 1) geen beloning,
en 2) geen beperking van de keuzevrijheid
van de vrijwilliger.
• Vrijwillig geleid is 1) vrijwillige keuze om te
beginnen maar dan 2) verplichting (bv
keuzevak of rooster sportvereniging).


• Verplicht geleid onbetaalde,
maatschappelijk georiënteerde vormen
van inzet in georganiseerd verband
maar verplicht (alternatieve straffen,
korting op de uitkering, algemene
maatschappelijke stages, sociale
dienstplicht)
– Verplicht hoeft niet slecht te zijn (passend in
gebroken levensverhaal, Tonkens, vorige
week opening Europese week)

Voorbeelden…
Vrijwillig geleid Verplicht geleid
Zelfwerkzaamheid in Roosters voor Ouderparticipatie op
verenigingen en op (uitvoerende) taken in (basis)scholen
basisscholen sport- en andere
verenigingen

Vrijwilligerswerk als Maatschappelijke stages Maatschappelijke stages
leermethode op / service learning met / service learning met
scholen en een vrijwillig karakter een verplicht karakter
universiteiten
Sociale periode Mensen die vrijwillig een Mensen die verplicht
sociaal verlofjaar aan een sociaal jaar
opnemen gaan

Vanuit belonen en ‘Wederzijds Taakstraffen
straffen ‘vrijwilligerswerk’ via Korting op uitkering
tijdbanken

Verschuivende definitie
(maatschappelijke stage)

Streng Soepel
Vaak verplicht
Keuze-
Vrijheid

Studiepunten
Beloning
Heel formeel
Organisatie
Zorg (voor Sport (ook beetje
Doelgroep anderen) voor jezelf)


4 geleidende katalysatoren
Vrijwillig geleid Verplicht geleid
Zelfwerkzaam- Roosters voor (uitvoerende) Ouderparticipatie op
heid taken in sport- en andere (basis)scholen
verenigingen

Leren / Maatschappelijke stages / Maatschappelijke stages /
ontwikkelen service learning met een service learning met een
vrijwillig karakter verplicht karakter

Sociale periode Mensen die vrijwillig sociaal Mensen die verplicht aan een
sabatical sociaal jaar

Vanuit belonen „Wederzijds „vrijwilligerswerk‟ Taakstraffen
en straffen via tijdbanken Korting op uitkering


Hustinx, L. & Meijs, L.C.P.M. (2011). Re-
embedding volunteerism: In search of a
new collective ground. Voluntary Sector
Review, Vol. 2 (1), pp. 5-21


Nieuwe strategie….

• COMBIMEREN • GELEIDEN
– Jaarclub- – Maatschappelijke
vrijwilligerswerk stages
– Single volunteers – Service learning
– Vrijwilligers-toerisme – Werknemers-
vrijwilligerswerk
– Familie-
vrijwilligerswerk – Roosters bij sport
– Service-clubs – Ouder participatie
– Time banks
– Alternatieve straf


Noodzaak derde partij….
• Bedrijven en Educatieve instelling zijn
een nieuwe derde partij in het maken
van de match tussen het aanbod van
en de vraag naar vrijwillige energie


Nieuwe vormen van vrijwillige
inzet
 Sociale periode (sabbatical)
 Voluntourism
 Episodisch vrijwilligerswerk
 E-volunteering
 Time banking
 Werknemersvrijwilligerswerk
 Family volunteering
 Microvolunteering

Sociale Periode
Een langere tijd waarin mensen (jongeren, maar ook andere sabbaticals)
zich beschikbaar stellen – of beschikbaar worden gesteld –
voor vrijwilligerswerk (Hustinx et. al, 2007)

Voobeelden
• Voortzetten alternatieve dienstplicht (Italie, Duitsland)
• International uitwisseling & hulp (Peace Corps in de V.S.)
• European Voluntary Services (EVS)

Voor wie?
• Mensen die vrijwillig een sociaal verlofjaar opnemen
• Mensen die verplicht aan een sociaal jaar deelnemen


Voluntourism
Vrijwilligerstoerisme

The World of JoHo: http://www.joho.nl/

Family volunteering
Vrijwilligerswerk met het hele gezin of andere familieleden

• Het combineren van familieverplichtingen
en vrije tijd met het doen van iets positiefs
voor de samenleving
• Impact op kinderen:
Kennismaken met vrijwilligerswerk op
jonge leeftijd heeft invloed op de toekomstige
bereidheid van kinderen om zich vrijwillig
in te zetten

http://www.thevolunteerfamily.org/


Episodisch vrijwilligerswerk
• Eenmalig en op korte termijn
• Flexibel
• Persoonsgebonden thema‟s
• Aantrekkelijk voor jongeren

•

• http://www.nldoet.nl


E-volunteering &
Microvolunteering
Online vrijwilligerswerk
• Het leveren van technische expertise
(advies)
• Het ondersteunen van projecten & resource
management (planning,
vrijwilligersmanagement)
• Bijdragen aan kennis / wetenschap (data
collectie, ontwikkelen database)
• Het faciliteren van communicatie & netwerken
(vertalen, nieuwsbrieven opstellen, online
forums en discussie groepen)
http://www.onlinevolunteering.org/en/index.html

http://www.sparked.com/microvolunteering

Werknemers
vrijwilligerswerk

» http://www.amsterdamcares.nl/
» http://www.workmate.nu/

• Vrijwilligerswerk voor personeel wordt gefaciliteerd door de
werkgever
• Als onderdeel van MBO
• Sociale uitdaging (teambuilding)

Click hier voor de video:
http://www.youtube.com/watch?v=0jd7Qo9TZbA&feature=player_embedded

Over hedendaagse vrijwillige inzet meijs

Recommended

Recommended

More Related Content

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to Over hedendaagse vrijwillige inzet meijs

Similar to Over hedendaagse vrijwillige inzet meijs (20)

More from Socius - steunpunt sociaal-cultureel werk

More from Socius - steunpunt sociaal-cultureel werk (20)

Over hedendaagse vrijwillige inzet meijs