"Het huidige armoedebeleid gaat niet over het bestrijden van een maatschappijmodel dat armoede in stand houdt, maar over het bestrijden van de gevolgen van armoede.", dixit Stijn Suijs doctor in de Pedagogische Wetenschappen en docent filosofie aan De Haagse Hogeschool. In deze sessie zoomen we in op het armoedebeleid. Wat betekent solidariteit nog in het huidige armoededebat en -beleid? En moet de sector van het sociaal-cultureel volwassenenwerk zich niet meer opstellen als bondgenoot van de armen die het wij-zij denken niet langer aanvaardt.

1. Niet voor de
armen, maar met
de armen?
ARMOEDE EN SOLIDARITEIT IN NEOLIBERALE TIJDEN
Trefdag socius 2014

2. Overzicht
u Armoedebestrijding vandaag
u Iedereen bondgenoot
u De solidariteit is dood, leve de solidariteit
u De hypothese van de gelijkheid
Trefdag socius 2014

3. Armoedebestrijding vandaag
Trefdag socius 2014

4. “
”
Slechts door gelijktijdig en
samenhangend te werken aan
persoonlijke versterking en
maatschappelijke verandering kan de
armoedespiraal doorbroken worden.
Trefdag socius 2014

5. ‘Structurele armoedebestrijding’
u Structurele insluiting
u Niet voor de armen, maar met de armen
u De audit van de armoedebestrijding
Trefdag socius 2014

6. Structurele insluiting
Armoede = sociale uitsluiting
Participatie = sociale insluiting
Strijd tegen armoede = participatie bevorderen
Trefdag socius 2014

7. “
”
Het activeringsbeleid houdt juist in dat ook voor
deze doelgroep alle mogelijke inspanningen worden
gedaan om hen toe te leiden naar banen op de
reguliere en/of beschermde arbeidsmarkt of –als dat
niet kan – naar het brede circuit van de arbeidszorg.
Op een arbeidsmarkt met een toenemende
schaarste aan arbeidskrachten op langere termijn
kunnen we geen enkel inzetbaar talent links laten
liggen.
Fons Leroy, 2009
Trefdag socius 2014

8. Niet voor de armen,
maar met de armen
‘Armen worden nu erkend als een noodzakelijke en
actieve partner om de structurele oorzaken van
armoede aan te pakken.’
Trefdag socius 2014

9. u “Armoede is een netwerk van sociale uitsluitingen dat zich uitstrekt over meerdere gebieden
van het individuele en collectieve bestaan. Het scheidt de armen van de algemeen
aanvaarde leefpatronen van de samenleving. Deze kloof kunnen ze niet op eigen kracht
overbruggen. De armoedekloof kan enkel worden overbrugd wanneer de samenleving ook
een appel doet op het psychologisch kapitaal van personen die in armoede leven en van hun
omgeving. “
De kloof en de ‘missing link’
Trefdag socius 2014

10. De audit van de
armoedebestrijding
u Permanent armoedeoverleg
u Armoede zichtbaar maken
u Vooruitgang monitoren
Trefdag socius 2014

11. De audit van de
armoedebestrijding
Trefdag socius 2014

12. ‘Empowerment’
u De gekwetste binnenkant
u Psychologisch kapitaal
u Ervaringsdeskundigen
Trefdag socius 2014

13. De gekwetste
binnenkant
Trefdag socius 2014

14. Psychologisch
kapitaal
“De steun moet weg uit de sfeer van
liefdadigheid en neerbuigende
opvoedkunde. De aandacht voor de
armsten moet gericht zijn op bewust-wording,
op persoonlijke en groeps-gerichte
emancipatie. Ze moet
krachtgericht zijn en niet (meer)
defectgericht en dat alles in dialoog met
de directe betrokkenen. De orde-woorden
zijn: ‘empowerment’ en
veerkracht’, ‘dialoog in onderzoek en
actie’, ‘particpatie’ en ervarings-deskundigheid’.
Trefdag socius 2014

15. Armoedebestrijding vandaag
De figuur van de
ervaringsrijke arme
u Zich herkennen als arme
u Zich laten vinden en tonen
u Zichzelf tot spreken brengen
u Zoveel mogelijk met één stem
spreken
u Ervaring ‘deskundig’ aanwenden
u Zichzelf activeren tot persoonlijke
armoedebestrijding
De figuur van de
armoedebestrijder
u Mogelijkheden scheppen zodat
armen zichzelf bevrijden
u Kennis uitbreiden – monitoren
u Toegankelijkheid realiseren
u Sensibiliseren
u De kracht van armen activeren
u Als spiegel fungeren
u Present zijn
Trefdag socius 2014

16. ‘Iedereen bondgenoot’
u Strijdkreten
u Een zaak van iedereen
u Bewustmaking en sensibilisering
u Drempels verlagen
Trefdag socius 2014

17. Een zaak van iedereen
Trefdag socius 2014

18. ‘Als je geraakt wordt,
kom je in beweging’
Trefdag socius 2014

19. Solidariteit is dood,
leve de solidariteit
Liberale bestuurskunst
u De uitvinding van het ‘sociale’
u Zelfbeperking van het bestuur
u Armoede als morele kwestie:
‘vrijheid’ aanwenden
u ‘Goede’ armen en de ‘paupers’
u Collectieve solidariteit
u Evolutie naar bestuur in naam van
het sociale
Geavanceerd liberalisme
u Het ‘sociale’ is dood
u De terugtrekkende overheid
u Armoede als psychologische
kwestie: ‘vrijheid’ creëren
u ‘Iedereen moet mee’
u Individuele verbondenheid
u Besturen op afstand
Trefdag socius 2014

20. Solidariteit is dood,
leve de solidariteit
Liberale bestuurskunst Geavanceerd liberalisme
Trefdag socius 2014

21. De hypothese van de gelijkheid
u ‘Beleid’ en ‘politiek’ (Chantal Mouffe): herverdeling terug in beeld
u Gelijkheid als uitgangspunt (Jacques Rancière)
u Niet iets dat geproduceerd moet worden
u Niet iets waar armen eerst moeten voldoen aan allerlei voor/waarden
u Betekent ook conflict serieus nemen
u De solidariteit van de ondeskundigheid?
Trefdag socius 2014

22. “
”
Laten we elkaar niet begrijpen. Begrip betekent het einde van
de beweging die we gaan. Begrijp mij niet, ik begrijp jou niet.
Dat wil niet zeggen dat ik het volslagen met jou oneens ben, of
jij met mij. Maar nooit het eens zijn op zo’n manier dat mijn
standpunt het jouwe dekt. Steeds moet de uitweg bestaan van
het onbegrip. Een laatste vraag die niet gesteld wordt. Een
laatste antwoord dat we schuldig blijven: een zwijgen dat
geen begrip toont. Begrip is het eindpunt van de
communicatie. In het begrijpen heerst rust. Rust is voor in de
dood. Laten we elkaar niet begrijpen.”
uu Elvis Peeters
Trefdag socius 2014