ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ- Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
•
10 likes•7,203 views
ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ, Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΤΑ ΚΑΜΩΜΑΤΑ, ΣΧΕΔΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ, ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΑΣΚΗΣΕΙΣ, ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ, ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ,Η ΝΕΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ, ΟΙ ΠΙΤΣΙΡΙΚΟΙ, Ο ΠΑΠΠΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΓΓΟΝΑΚΙ, ΤΟ ΣΤΕΡΝΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ, Ο ΒΑΝΚΑΣ, Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ, ΛΕΩΝΗ, ΠΑΡΑΠΟΝΟ ΣΚΥΛΟΥ, ΤΟ ΠΙΟ ΓΛΥΚΟ ΨΩΜΙ, ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ, ΤΟ ΜΑΥΡΟ ΚΥΜΑ
![ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
1 Σοφία Χαντζή
Ονοματεπώνυμο :……………………………………………………. Τμήμα : Α………
Η ΝΕΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ (Ν. Καζαντζάκης)
Ας αφηγηθούμε την πρώτη μέρα μας στο Δημοτικό Σχολείο (ας θυμηθούμε: πού και πότε
ήταν, ποιος/α μας συνόδευσε, πώς
αισθανόμασταν πριν φτάσουμε στο σχολείο,
ποια ήταν η πρώτη πιο ισχυρή εντύπωση
(θετική ή αρνητική) απ΄το χώρο, την
υποδοχή, το δάσκαλο/τη δασκάλα μας κλπ,
πώς νιώσαμε μετά;...)
https://www.youtube.com/watch?v=KlYJDSL1YoM&t=14s Ας ακούσουμε τις εμπειρίες
ενός παιδιού στο Δημοτικό σχολείο, στα τέλη του 19ου
αι.
Το απόσπασμα που ακούσαμε είναι από το μυθιστόρημα Αναφορά στο Γκρέκο, ένα αυτοβιο-
γραφικό μυθιστόρημα. Τι σημαίνει αυτό;....................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ας το διαβάσουμε [Η Νέα Παιδαγωγική ] (σελ. 92)
1.Το απόσπασμά μας έχει δύο τμήματα. Το πρώτο αναφέρεται ...........................................................
..........................................................................................................................................................................
Το δεύτερο αναφέρεται ...............................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
2.Αφού εντοπίσουμε και υπογραμμίσουμε στο κείμενο λέξεις ή φράσεις που
δηλώνουν τα συναισθήματα του μικρού πρωταγωνιστή ας απαντήσουμε την
παρακάτω ερώτηση συμπληρώνοντας κατάλληλα τον πίνακα
Ποια πρόσωπα
παίζουν στο έργο;
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
..........................
Πού και πότε
διαδραματίζονται τα
γεγονότα;
.........................
.........................
.........................
.........................
.........................]()
Recommended
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ- Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Similar to ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ- Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (20)
More from emathites
More from emathites (20)
Recently uploaded
Recently uploaded (20)
ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ- Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
- 1. σχέδια & φύλλα εργασίας ασκήσεις & δραστηριότητες ΕΕππιιμμέέλλεειιαα:: ΣΣοοφφίίαα ΧΧααννττζζήή
- 2. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 1 Σοφία Χαντζή Ονοματεπώνυμο :……………………………………………………. Τμήμα : Α……… Η ΝΕΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ (Ν. Καζαντζάκης) Ας αφηγηθούμε την πρώτη μέρα μας στο Δημοτικό Σχολείο (ας θυμηθούμε: πού και πότε ήταν, ποιος/α μας συνόδευσε, πώς αισθανόμασταν πριν φτάσουμε στο σχολείο, ποια ήταν η πρώτη πιο ισχυρή εντύπωση (θετική ή αρνητική) απ΄το χώρο, την υποδοχή, το δάσκαλο/τη δασκάλα μας κλπ, πώς νιώσαμε μετά;...) https://www.youtube.com/watch?v=KlYJDSL1YoM&t=14s Ας ακούσουμε τις εμπειρίες ενός παιδιού στο Δημοτικό σχολείο, στα τέλη του 19ου αι. Το απόσπασμα που ακούσαμε είναι από το μυθιστόρημα Αναφορά στο Γκρέκο, ένα αυτοβιο- γραφικό μυθιστόρημα. Τι σημαίνει αυτό;.................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... Ας το διαβάσουμε [Η Νέα Παιδαγωγική ] (σελ. 92) 1.Το απόσπασμά μας έχει δύο τμήματα. Το πρώτο αναφέρεται ........................................................... .......................................................................................................................................................................... Το δεύτερο αναφέρεται ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 2.Αφού εντοπίσουμε και υπογραμμίσουμε στο κείμενο λέξεις ή φράσεις που δηλώνουν τα συναισθήματα του μικρού πρωταγωνιστή ας απαντήσουμε την παρακάτω ερώτηση συμπληρώνοντας κατάλληλα τον πίνακα Ποια πρόσωπα παίζουν στο έργο; ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ .......................... Πού και πότε διαδραματίζονται τα γεγονότα; ......................... ......................... ......................... ......................... .........................
- 3. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 2 Σοφία Χαντζή 3. Αφού εντοπίσουμε και υπογραμμίσουμε σημεία του κειμένου με τα λόγια και τις πράξεις της μητέρας και του πατέρα του μικρού πρωταγωνιστή, ας χαρακτηρίσουμε και τα δυο πρόσωπα, με επίθετα ή μικρές φράσεις. Μητέρα Πατέρας ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... 4.Ας βάλουμε σε [...] φράσεις του κειμένου που αποτυπώνουν τη βασική παιδαγωγική αρχή της εποχής; Τι ισχύει σήμερα; 5.α) Ο Διευθυντής υποστήριζε θεωρητικά τη «Νέα Παιδαγωγική». Δηλαδή ................................. .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... β) Ο Διευθυντής στην πράξη .................................................................................................................. .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... γ) Σε ποιο σχήμα λόγου αποτυπώνεται η αντίληψη της «Νέας Παιδαγωγικής» απ’ τα παιδιά; .......................................................................................................................................................................... 6. α) Ποιος αφηγείται τα γεγονότα; ........................................................................................................... Τι νιώθει ο μικρός πρωταγωνιστής την πρώτη μέρα ... ... πριν φτάσει στο σχολείο; ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... .................................................... ... μπροστά στο σχολείο; ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... .................................................... ... όταν βλέπει το δάσκαλο; ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ....................................................
- 4. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 3 Σοφία Χαντζή β) Σε ποια ηλικία βρίσκεται ο αφηγητής; ............................................................................................. Από ποιο σημείο του κειμένου το συμπεραίνουμε; γ) Συμμετέχει ο αφηγητής στα γεγονότα; ............................................................................................ δ) Η αφήγηση των γεγονότων ακολουθεί τη σειρά με την οποία διαδραματίστηκαν; ................... ε) Σε ποιο πρόσωπο αφηγείται ο αφηγητής; ....................................................................................... στ) « - Πού είναι, κυρ δάσκαλε, ρώτησα,.........ας φέρει βούτυρο» Ας επιχειρήσουμε να μετατρέψουμε το απόσπασμα σε πλάγιο λόγο. Ποιον τρόπο προτιμούμε και γιατί; ζ)Στο κείμενο εκτός από ΑΦΗΓΗΣΗ αξιοποιείται η ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ και ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ. Ας εντοπίσουμε τέτοια σημεία. η) Η γλώσσα που χρησιμοποιεί ο αφηγητής είναι απλή δημοτική. Υπάρχουν όμως και λέξεις που «προδίδουν» τον τόπο όπου διαδραματίζονται τα γεγονότα. Ας εντοπίσουμε μερικές θ) Ποια στοιχεία από τον παρακάτω πίνακα χαρακτηρίζουν το ΥΦΟΣ της αφήγησης; Ας παρακολουθήσουμε: https://www.youtube.com/watch?v=2AH9lWwNzx0 Ας διαβάσουμε: Δημήτρης Γκιώνης, Τώρα θα δεις…, Καστανιώτης, Αθήνα 1994, σ. 50-51 […] Το σχολείο μόνιμος βραχνάς αλλά και καταφύγιο. Γιατί όταν δεν είχε σχολείο, είχε δουλειά στο μαγαζί, θελήματα στο σπίτι. Μόνο που στο σχολείο έπρεπε να είσαι πάντα διαβασμένος και προσεχτικός, γιατί διαφορετικά έπεφτε ραβδί. Αυτά τα αναθεματισμένα μέρη του λόγου. — Πόσα είναι, Κούκο; Ρώτησε την ημέρα εκείνη ο Τζαναβάρας και ήμουν βέβαιος ότι ευχόταν να μην τα ξέρω για να με λιανίσει. — Δέκα. — Για πες τα… — Άρθρο, όνομα ουσιαστικό, επίθετο, αντωνυμία, ρήμα, πρόθεση… — Αυτά είναι έξι, δεν είναι δέκα. Τί τά ’κανες τ’ άλλα; Φτου κι απ’ την αρχή: — Άρθρο, όνομα ουσιαστικό, επίθετο, αντωνυμία, ρήμα… — Τώρα τά ’βγαλες πέντε! Είσαι με τα καλά σου; — …… — Όρθιος, εκεί με τους άλλους! Ευτυχώς που υπήρχε παρέα, η οποία έφτασε στο τέλος να είναι αριθμητικά μεγαλύτερη από τα μέρη του λόγου. — Γιατί δε διαβάσατε, ρε; Τσίριξε. Τσιμουδιά. Από ένα αστραφτερό χαστούκι στον καθένα. Και καθώς το δεχτήκαμε όλοι περίπου ατάραχοι, μας περνάει και δεύτερο χέρι από το άλλο μάγουλο. Και κάποια στιγμή βγάζει αφηνιασμένος τη λουρίδα και μας λιανίζει τα πόδια. — Αύριο να μου τό ’χετε γράψει είκοσι φορές στο τετράδιο και να το ξέρετε φαρσί! […] _________________ Ο Δημήτρης Γκιώνης είναι δημοσιογράφος. Γεννήθηκε το 1939 στη Δημητσάνα της Αρκαδίας. Από τα 12 του χρόνια στην Αθήνα κι από το 1964 στη δημοσιογραφία, κυρίως στο πολιτιστικό ρεπορτάζ. Το 1994 κυκλοφόρησε το αφήγημά του "Τώρα θα δεις", το 1996 τη συνέχειά του "Το περίπτερο", και η τριλογία ολοκληρώθηκε το 1999 με το αφήγημα "Έτσι κι αλλιώς...", Το 1996 κυκλοφόρησε το "Καλύτερα στον τυπογράφο παρά στον ψυχίατρο” απλότητα, επισημότητα, ειρωνεία, διδακτισμός, ζωντάνια, σοβαρότητα, χιούμορ, τυπικότητα, σαρκασμός, παραστατικότητα, λιτότητα, αφέλεια ,
- 5. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 4 Σοφία Χαντζή Ας συγκρίνουμε τη συμπεριφορά και τον τρόπο διδασκαλίας των δασκάλων στα κείμενα που διαβάσαμε και στα αποσπάσματα ταινιών που είδαμε (150 λέξεις περίπου) .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... Στο παραπάνω υλικό, αποτυπώνεται η φιλοσοφία και οι σχέσεις που επικρατούσαν στο παλιό ελληνικό σχολείο για -σχεδόν- ένα αιώνα. Μπαίνοντας για λίγο στη θέση ενός παιδιού που φοιτούσε σε ένα τέτοιο σχολείο, ας γράψουμε μια επιστολή στο δάσκαλο/α μας, όπου με αμεσότητα και ειλικρίνεια θα μιλήσουμε για τα συναισθήματα και τις επιθυμίες μας. Απευθυνόμενοι/ες σε οικεία πρόσωπα μεγαλύτερα μας σε ηλικία (παππούδες, γιαγιάδες, γονείς κλπ) ας συλλέξουμε μικρές αληθινές ιστορίες από τα μαθητικά χρόνια τους που... δεν ξεχνιούνται (ευχάριστες ή δυσάρεστες, αστείες, ευτράπελες, καθημερινές, παράξενες..) Θα τις δημοσιεύσουμε σε ένα ένθετο αφιέρωμα του wiki eΔημιουργοί με τίτλο: Πριν από χρόνια, στο σχολείο μου... [θα δημοσιοποιηθεί ο τόπος όπου συνέβη, η χρονολογία και ψευδώνυμο των αφηγητών/τριών]
- 6. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 5 Σοφία Χαντζή Ονοματεπώνυμο :……………………………………………………. Τμήμα : Α……… ΟΙ ΠΙΤΣΙΡΙΚΟΙ (Δημήτρης Ψαθάς) Ας παρακολουθήσουμε: EDUCATION FOR DEATH (Εκπαίδευση για το θάνατο) 1.Ο μικρός Χανς εκπαιδεύεται. Ποιοι τον εκπαιδεύουν και με ποιο σκοπό; 2.Σε ποιες ιδέες βασίζεται η εκπαίδευσή του; Ας τις σχολιάσουμε 3.Ποιο είναι το αποτέλεσμα της εκπαίδευσής του; Ας εκφράσουμε σκέψεις και συναισθήματα 4.Πότε και πού ζει και μεγαλώνει ο μικρός Χανς; Ας πούμε τι άλλο γνωρίζουμε για την εποχή 5.Ο δημιουργός αξιοποιεί το χιούμορ, την ειρωνεία αλλά και το σαρκασμό στην ταινία του. Σε ποια σημεία και γιατί; Ας δούμε ΓΕΓΟΝΟΤΑ σε ΕΙΚΟΝΕΣ (Προβολή Παρουσίασης) Ας ακούσουμε το τραγούδι Το πιτσιρίκι (Γ. Ζαμπέτας, Ξ. Φιλέρης, Ντοκουμέντα) 1.Ποιος/α είναι ο πρωταγωνιστής/τρια; ....................................................... 2.Ποια χαρακτηριστικά έχει;.................................................................... .................................................................................................. ................................................................................................ 3.Τι κάνει; ..................................................................................... 4.Πότε και πού δρα; ........................................................................... Ας διαβάσουμε Oι πιτσιρίκοι (σελ. 82) 1. Γενάρης του ’42. Ποιες συνθήκες επικρατούν; 2. τον αναιδέστατον αυτό λαό: Ποιος σκέφτεται έτσι για τον ελληνικό λαό; 3. O πιτσιρίκος προπάντων έχει κέφι: Ποιες ενέργειές του το φανερώνουν; Αχ αυτό το πιτσιρίκι έχει βάλει σε μπελάδες, έχει βάλει σε σκοτούρα όλη τη κομμαντατούρα. Μέρα νύχτα το γυρεύουν να το πιάσουν για να μιλήσει είκοσ’ πέντε με τα κράνη, μάτι πια δεν έχουν κλείσει. Ξέρω ένα πιτσιρίκι με λαγού περπατησιά, εξυπνάδα Μωραΐτη, Μακεδόνα λεβεντιά. Ξέρω ένα πιτσιρίκι που `χει αντρική καρδιά, πονηριά Κεφαλλονίτη, Κρητικού παλικαριά. Αχ αυτό το πιτσιρίκι το `σκασε απ’ τη ταράτσα που ήτανε φυλακισμένο μέσα στη κομάντο πιάτσα. Ο σκοπός ο Ιταλιάνος έκανε πως δεν κοιτούσε όταν το πιτσιρικάκι κάτω στο κενό πηδούσε.
- 7. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 6 Σοφία Χαντζή 4. Να σαλτάρω, να σαλτάρω, τη ρεζέρβα να του πάρω!: Ποιος μιλάει στο στίχο; 5. Ένας ακήρυκτος πόλεμος υπάρχει ανάμεσα στα θηρία και τα πεινασμένα αλητάκια της Αθήνας: Ποια είναι η αντίθεση; .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 6. Ας εκφράσουμε μια πρώτη σκέψη για τα παρακάτω λόγια ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... 7. Ας εξηγήσουμε τον παραλληλισμό που γίνεται στο κείμενο οι Γερμανοί είναι έξυπνος και περιούσιος λαός, που προορίστηκε από τη Θεία Πρόνοια να καβαλήσει όλους τους λαούς που είναι κουτοί. Oύτις το όνομά μου, με φωνάζουν Oύτιν Kύκλωπα, να, πιες το κρασί, τώρα που χόρτασες κρέας ανθρώπινο· Aν είσαι εντάξει, δώσ' μου κι άλλο, πες μου και το όνομά σου Tον Oύτιν θα τον φάω τελευταίον ανάμεσα στους άλλους τους συντρόφους· Τι κουτοί που είναι οι πιτσιρίκοι στην Ελλάδα! Χαζόπραμα... Είσαι μάπας. Αχ, και να ’ξερε! Τραγική ειρωνεία...
- 8. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 7 Σοφία Χαντζή Στο αφήγημα κυριαρχεί χιούμορ, εύθυμη διάθεση. Υπάρχουν σημεία που προκαλούν συγκίνηση, λύπη, θυμό, οργή, ικανοποίηση ή άλλα συναισθήματα; Ας μιλήσουμε γι΄αυτά. Ας χαρακτηρίσουμε ως Σωστές ή Λανθασμένες τις παρακάτω προτάσεις και ας τεκμηριώσουμε την επιλογή μας με στοιχεία του κειμένου Ο αφηγητής συμμετέχει στην ιστορία. Η αφήγηση γίνεται σε γ΄πρόσωπο Τα γεγονότα παρουσιάζονται με τη σειρά που έγιναν Ο αφηγητής γνωρίζει τις σκέψεις των προσώπων Στο κείμενο δεν υπάρχει αναδρομή στο παρελθόν Στην αφήγηση των γεγονότων παρεμβάλλονται σχόλια του αφηγητή Ο κύριος χρόνος των ρημάτων είναι ο παρατατικός Ας παρακολουθήσουμε απόσπασμα της ταινίας ΤΟ ΞΥΠΟΛΥΤΟ ΤΑΓΜΑ (Γκρεγκ Τάλλας, 1953// «Χρυσή Δάφνη» στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Εδιμβούργου, 1955) Μπορούμε να δούμε ολόκληρη την ταινία: https://vimeo.com/33018277 Ας επιλέξουμε μια από τις παρακάτω εργασίες Ποιοι και σε τι μοιάζουν; Κύκλωπας ................................................ ................................................ πιτσιρίκος ………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………….. Το «Ξυπόλητο Τάγμα» είναι η αληθινή ιστορία 160 παιδιών, που η δράση τους πήρε διαστάσεις μύθου όταν διώχτηκαν από τα ορφανοτροφεία της Θεσσαλονίκης από τους Ναζί κατακτητές στα χρόνια της κατοχής του Bʼ Παγκοσμίου Πολέμου. Μια ομάδα, απ’ αυτά τα ορφανά, για να επιβιώσουν, παίρνουν τη ζωή τους στα χέρια τους. Οργανώνονται σαν μυστικός «στρατός», με ιεραρχία και πειθαρχία, συγκροτούν ομάδες κρούσης και βοήθειας. Πηγή για την τροφοδοσία τους είναι τα γερμανικά καμιόνια που κουβαλάνε ψωμί και τρόφιμα και οι μαυραγορίτες. Τα κλεμμένα μοιράζονται στα ορφανά, αλλά και σε άλλους κατοίκους της Θεσσαλονίκης που είχαν ανάγκες. Τα παιδιά του «Ξυπόλυτου Τάγματος» έμειναν στην ιστορία ως «σαλταδόροι».
- 9. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 8 Σοφία Χαντζή Είμαι ένας από τους σαλταδόρους που έδρασαν πίσω από το φορτηγό. Αφηγούμαι.... Ας σκιαγραφήσουμε το ήθος των πιτσιρίκων .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................
- 10. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 9 Σοφία Χαντζή Ονοματεπώνυμο :……………………………………………………. Τμήμα : Α……… Ο ΠΑΠΠΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΓΓΟΝΑΚΙ (Λέων Τολστόι) Ας διαβάσουμε και ας αναρωτηθούμε: Γιατί στο Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στους ηλικιωμένους; Τι σημαίνει για τους ηλικιωμένους ζωή με αξιοπρέπεια, ανεξαρτησία και συμμετοχή στην κοινωνία και τον πολιτισμό; (Ας φέρουμε στο μυαλό μας τους παππούδες και τις γιαγιάδες που γνωρίζουμε…) Ας παρακολουθήσουμε τη μικρού μήκους ταινία: Τι είναι αυτό; 1. Ποια πρόσωπα παίζουν και ποια τα χαρακτηριστικά τους; 2. Ποιο είναι το θέμα της ταινίας; 3. Ποιο είναι το μήνυμα της ταινίας; 4. Το σκηνικό και η μουσική που επέλεξε ο δημιουργός της ταινίας εξυπηρετεί το σκοπό του; 5. Ας εκφράσουμε τα συναισθήματά μας…. Ας διαβάσουμε: Ο παππούς και το εγγονάκι (σελ.43) Ας σημειώσουμε τα στοιχεία που μας δίνει το κείμενο για τον παππού Ποια ηλικιακή φάση εκπροσωπούν τα πρόσωπα; Ας αντιστοιχίσουμε.. Α Β 1. Παππούς α. Μέση ηλικία 2. Μίσα β. Τρίτη ηλικία 3. Νύφη του παππού γ. Παιδική ηλικία 4. Πατέρας του Μίσα ΧΑΡΤΗΣ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΑΡΘΡΟ 25 / Δικαιώματα των ηλικιωμένων Η Ένωση αναγνωρίζει και σέβεται τα δικαιώματα των ηλικιωμένων προσώπων να διάγουν μια αξιοπρεπή και ανεξάρτητη ζωή και να συμμετέχουν στον κοινωνικό και πολιτιστικό βίο. Πηγή: Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων/ 18-12-2000 Βιολογική κατάσταση ....................................... ....................................... ....................................... ....................................... ....................................... Αντιδράσεις Σκέψεις-Συναισθήματα ........................................... ........................................... ........................................... ........................................... ...........................................
- 11. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10 Σοφία Χαντζή Ας χαρακτηρίσουμε τους γονείς του Μίσα απ’ τις ενέργειές τους και τα λόγια τους, σε σχέση με τον παππού και τον Μίσα .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... Το μικρό αυτό κείμενο είναι διήγημα. Ας εντοπίσουμε τα χαρακτηριστικά αυτού του είδους επιλέγοντας κατάλληλα από τον πίνακα Στο διήγημα που διαβάσαμε υπάρχουν ορισμένα στοιχεία λαϊκού παραμυθιού. Αρκεί να σκεφτούμε τα παραμύθια που ξέρουμε, για να τα εντοπίσουμε. Ας επιλέξουμε κατάλληλα από την παρένθεση α) Ποιος αφηγείται τα γεγονότα; Συμμετέχει στην ιστορία; ..................................... β) Σε ποιο πρόσωπο αφηγείται ο αφηγητής; ..................................................................... γ) Μπορούμε να χαρακτηρίσουμε τον αφηγητή ΠΑΝΤΟΓΝΩΣΤΗ; Γιατί;......................................... .......................................................................................................................................................................... 1.είναι ιστορία μικρής έκτασης με απλή πλοκή 2. ο μύθος είναι εκτεταμένος, πολύπλοκος 3..λιτά εκφραστικά μέσα 4. είναι πολυπρόσωπο 5. ευθύγραμμη εξέλιξη των γεγονότων 6. ο μύθος εκτυλίσσεται σε διάφορα επίπεδα χρόνου και χώρου 7. η ιστορία επικεντρώνεται σ’ ένα καίριο γεγονός, μ’ ένα κεντρικό ήρωα Στα παραμύθια: Η αφήγηση χαρακτηρίζεται από (προφορικότητα – επισημότητα). Ο χώρος και ο χρόνος (δηλώνεται – δεν δηλώνεται) ξεκάθαρα. Τα πρόσωπα είναι σχεδόν εξ ολοκλήρου (ανώνυμα – επώνυμα). Η δράση είναι (γρήγορη – αργή) με (πολλές – λίγες) λεπτομέρειες Η ιστορία μας (διασκεδάζει – διδάσκει). Προβάλλονται (διαχρονικά – επίκαιρα) μηνύματα
- 12. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 11 Σοφία Χαντζή ΤΟ ΣΤΕΡΝΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ (Λάμπρος Πορφύρας) Ας σχολιάσουμε την εικόνα και ας της βάλουμε μια λεζάντα ................................................................................................ ................................................................................................ Ας παρακολουθήσουμε την animated ταινία: Ο Φάρος Ποια τα μηνύματα της; Ποια συναισθήματα προκαλεί; Ας σχολιάσουμε τον τίτλο της; Μπορεί να είναι συμβολικός; Αν ναι, τι συμβολίζει; Ας βάλουμε έναν δικό μας τίτλο στην ταινία. .......................................................................................................................................................................... Βίνσεντ βαν Γκογκ, ΓέροςΓ. Ιακωβίδης, Ο Χαϊδεμένος Νιώθω.... Νιώθω....
- 13. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 12 Σοφία Χαντζή Ας διαβάσουμε το ποίημα Το στερνό παραμύθι (σελ. 41) σε μια οπτικοποιημένη εκδοχή Ποιο γεγονός παρουσιάζεται στο ποίημα;........................................................................................... Ποιος αφηγείται το γεγονός; ................................................................................................................. Πώς νιώθει ο αφηγητής; ........................................................................................................................ Ποιο είναι το παράπονό του; ................................................................................................................. Ποιο άλλο ανθρώπινο πρόσωπο συμμετέχει στο γεγονός; Πώς; .................................................... .......................................................................................................................................................................... Πώς σχετίζεται ο τίτλος με το περιεχόμενο του ποιήματος; .......................................................... .......................................................................................................................................................................... Ας εντοπίσουμε και ας κατατάξουμε τις εικόνες του ποιήματος Πραγματική ζωή Εξωπραγματική ζωή (παραμύθια, θρησκεία) ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... Ας τις χαρακτηρίσουμε ως οπτικές-κινητικές-ακουστικές Το ποίημα είναι ένα σονέτο. Παρατηρώντας τη μορφή του, ας εντοπίσουμε τα χαρακτηριστικά αυτού του είδους ποιήματος. Ας γράψουμε ένα μικρό ποίημα για τη γιαγιά ή τον παππού μας ή για ένα αγαπημένο μας ηλικιωμένο πρόσωπο. (4στιχο ή 8στιχο/με ή χωρίς ομοιοκαταληξία/με τίτλο ή χωρίς...). Θα το αναρτήσουμε σε ένα PADLET WALL WISHER στη σελίδα ΠΟΙΗΤΕΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΜΑΣ!, στο http://emathites.pbworks.com . Καλή δημιουργία! :-) Το σονέτο είναι ολιγόστιχο ποίημα. Αποτελείται από ............. στίχους που κατανέμονται σε ............. στροφές. Οι δύο πρώτες είναι .................στιχες και οι δύο τελευταίες .................στιχες. Το μέτρο είναι ιαμβικό και οι στίχοι ....................σύλλαβοι. Στις δύο πρώτες στροφές η ομοιοκαταληξία είναι συνήθως σταυρωτή, δηλαδή ο 1ος στίχος ομοιοκαταληκτεί με τον ............. και ο 2ος με τον .............. Στις δύο τελευταίες στροφές παρατηρούνται διάφοροι συνδυασμοί αλλά ένας στίχος της μιας στροφής πρέπει να ομοιοκαταληκτεί με έναν της άλλης.
- 14. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 13 Σοφία Χαντζή Ονοματεπώνυμο :……………………………………………………. Τμήμα : Α……… Ο Βάνκας (Άντον Τσέχωφ) Ας γνωρίσουμε το συγγραφέα Άντον Τσέχωφ μέσα από ένα αφιέρωμα 1. Πότε έζησε;........................................................ 2. Πού έζησε; ........................................................... 3. Σε τι συνθήκες έζησε; ................................................................................................................................ 4.Τι είδους έργα έγραψε;................................................................................................................................. Ας διαβάσουμε O Βάνκας (σελ. 190) 1η ενότητα: Ο Βάνκας Ζούκοφ ........ μονάχα εσύ μου απόμεινες Ποιος είναι ο πρωταγωνιστής; Όνομα:............................................................... Ηλικία:.......................... Οικογενειακή κατάσταση:................................................................................................................................. Πού ζει και ποιος ο ρόλος του εκεί;.............................................................................................................. Τι κάνει τώρα; ................................................................................................................................................... Τι μέρα είναι;................................................................................................... Πώς νιώθει;....................................................................................................................................................... Ποιος δίνει αυτές τις πληροφορίες για τον πρωταγωνιστή; Με ποιους τρόπους; ......................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................. 2η ενότητα: Ο Βάνκας κοίταξε κατά το σκοτεινό παραθύρι......τον έτριψαν με χιόνι για τις γιορτές Ποιο νέο πρόσωπο παρουσιάζεται και ποια η σχέση του με τον πρωταγωνιστή; Όνομα:........................................................................ Ηλικία:................................. Πού ζει και ποιος ο ρόλος του εκεί;................................................................... .................................................................................................................................... Ποια στοιχεία της προσωπικότητάς του προβάλλονται; ................................ ...................................................................................................................................... Ποια άλλα πρόσωπα παρουσιάζονται;............................................................................................................ .............................................................................................................................................................................. Πώς είναι ο τόπος που ζουν; ......................................................................................................................... ..............................................................................................................................................................................
- 15. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 14 Σοφία Χαντζή Ποιος δίνει αυτές τις πληροφορίες; Με ποιους τρόπους; ................................................................... .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 3η ενότητα: Ο Βάνκας αναστέναξε...... O εγγονός σου, Ιβάν Ζούκοφ, αγαπημένε μου παππού, έλα. Η αφήγηση κινείται σε δύο επίπεδα τόπου και χρόνου. Για να επιτευχθεί αυτό αξιοποιούνται δύο «σκηνοθετικά» ευρήματα. Ας τοποθετήσουμε κατάλληλα στις στήλες τα στοιχεία του πίνακα 1.Παρόν 2.Παρελθόν 3.Χωριό 4.Μόσχα 5.Γράμμα 6.Παράθυρο 7.Παππούς 8.Αλιάχιν 9.Αναπόληση 10.Πραγματικότητα 11.Βάσανα 12.Ανεμελιά Α. ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... Β. ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... Στο γράμμα του στον παππού ο Βάνκας:1/ Δίνει ευχές ......................... ................................................... ................................................... .................................... 2/Διηγείται ............................... .................................................... .................................................... 3/Υπόσχεται............................. .................................................... .................................................... ....................... 4/Περιγράφει........................... .................................................... .................................................... 5/Εκλιπαρεί.............................. .................................................... .................................................... ...............
- 16. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 15 Σοφία Χαντζή 4η ενότητα: Ο Βάνκας δίπλωσε το γράμμα στα τέσσερα. ... κουνώντας την ουρά του. Δίνεται λύση στο πρόβλημα του Βάνκα; Ποιο γεγονός καθορίζει την έκβαση της ιστορίας; .................................................................................................................. ............................................................................................................................................ Ας μιλήσουμε για το πρώτο μας συναίσθημα μετά το τέλος της ιστορίας. Στο διήγημα ο Βάνκας έχει θετικά και αρνητικά συναισθήματα που σχετίζονται με πρόσωπα και καταστάσεις . Αφού εντοπίσουμε σχετικά σημεία στο κείμενο ας καταγράψουμε τι νιώθει ο Βάνκας; ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
- 17. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 16 Σοφία Χαντζή Ας γίνουμε ο εξωτερικός αφηγητής του διηγήματος και ας δώσουμε ένα διαφορετικό τέλος στο διήγημα. Μπορούμε να αλλάξουμε την πλοκή της τέταρτης ενότητας ή και να συνεχίσουμε το διήγημα .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
- 18. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 17 Σοφία Χαντζή “Slave Labour” (2012) Το γκραφίτι φιλοτεχνήθηκε από τον Banksy στον τοίχο ενός καταστήματος της αλυσίδας Poundland στη συνοικία Γουντ Γκριν στο Βόρειο Λονδίνο, όπου η πλειοψηφία των ειδών προς πώληση κοστίζουν μία στερλίνα. Ο Banksy είναι γνωστός Βρετανός καλλιτέχνης του γκραφίτι, πολιτικός ακτιβιστής και σκηνοθέτης ταινιών, ανεπιβεβαίωτης ακόμα ταυτότητας. Ας παρατηρήσουμε την παρακάτω εικόνα 1.Τι απεικονίζει; Ας την περιγράψουμε. 2.Ποιο είναι το θέμα της; 3.Για ποιο σκοπό άραγε φιλοτεχνήθηκε; Ποιο είναι το μήνυμά της; 4. Ας βάλουμε ένα δικό μας τίτλο στο γκραφίτι ............................................. ............................................. ............................................. ............................................ Ας παρακολουθήσουμε BILU E ZOAO (απ’ την ταινία ΟΛΑ ΤΑ ΑΘΕΑΤΑ ΠΑΙΔΙΑ, 2005) 1.Ποια είναι τα πρωταγωνιστικά πρόσωπα; 2.Τι κάνουν; 3.Πότε και πού δρουν; 4.Ποιο ή ποια στοιχεία της πλοκής της ταινίας προκαλούν εντύπωση; Τι θα αλλάζαμε, αν μπορούσαμε; 5.Ας εκφράσουμε συναισθήματα. Ποιο το κυρίαρχο; 6.Ας σχολιάσουμε τον τίτλο της ταινίας O Κωνσταντής (Λίτσα Ψαραύτη) Στην αρχή της δεκαετίας του 1990 σημειώθηκε ένα μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα, κυρίως από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων . Η Ελλάδα δέχτηκε ένα μεγάλο μέρος από αυτό το κύμα μεταναστών. Πολλοί επιτήδειοι εκμεταλλεύτηκαν την παράνομη παιδική εργασία. Τα «παιδιά των φαναριών» ήταν από τις πιο ακραίες πλευρές αυτής της εκμετάλλευσης. Ας διαβάσουμε O Κωνσταντής (σελ.165) Η υπόθεση εκτυλίσσεται ..............................................(πού;) ....................................................(πότε;) Ας εντοπίσουμε τα πρωταγωνιστικά πρόσωπα και ας δώσουμε με συντομία το προφίλ τους Όνομα: ........................................................................ ........................................................................ Ηλικία: ........................................................................ ........................................................................ Οικογένεια: ........................................................................ ........................................................................ Συνθήκες ζωής: ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ Υπάρχουν κοινά στοιχεία μεταξύ τους; Αν ναι, ποια; ..............................................................................................................................................................................
- 19. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 18 Σοφία Χαντζή Στη συνάντησή τους, τα πρόσωπα κάνουν μια επιλογή, το καθένα για τους δικούς του λόγους. Ποια επιλογή κάνει το καθένα και τι τους οδηγεί σ’ αυτή; ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Ας χωρίσουμε το διήγημα σε ενότητες, βάζοντας σε [...] τα σχετικά κομμάτια, αφού σκεφτούμε με ποιο κριτήριο θα το κάνουμε. Αφού υπογραμμίσουμε σχετικά σημεία στο διήγημα, ας μιλήσουμε για την αλλαγή ή την κλιμάκωση των συναισθημάτων των προσώπων Ας βρoύμε κοινά στοιχεία και διαφορές ανάμεσα στα κείμενα Ο Κωνσταντής & Ο Βάνκας. Στη σύγκρισή τους μας βοηθάει ο παρακάτω πίνακας. Ας τον συμπληρώσουμε. Ας συμπληρώσουμε τις παρακάτω προτάσεις, επιλέγοντας κατάλληλα από την παρένθεση 1. Η αφήγηση γίνεται σε (πρώτο – τρίτο) πρόσωπο 2. Ο αφηγητής (συμμετέχει - δε συμμετέχει) στην ιστορία, (είναι – δεν είναι) παντογνώστης, γιατί (γνωρίζει – αγνοεί) σκέψεις και συναισθήματα των ηρώων. 3. Τα γεγονότα (παρουσιάζονται – δεν παρουσιάζονται) με χρονολογική σειρά. Επομένως η αφήγηση είναι (γραμμική – in media res) Στο διήγημα αξιοποιούνται ποικίλοι αφηγηματικοί τρόποι. Ας συμπληρώσουμε τον παρακάτω πίνακα με ένα παράδειγμα από το κείμενο Περιγραφή προσώπου Αφήγηση Σχόλιο αφηγητή Διάλογος
- 20. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 19 Σοφία Χαντζή Ο Βάνκας Ο Κωνσταντής ΕΙΔΟΣ ΘΕΜΑ ΧΡΟΝΟΣ Σε ποια εποχή αναφέρονται τα γεγονότα; Σε ποια χρονική στιγμή κινούνται τα πρόσωπα; Σε ποια εποχή αναφέρονται τα γεγονότα; Σε ποια χρονική στιγμή κινούνται τα πρόσωπα; ΧΩΡΟΣ Σε ποιο τόπο συμβαίνουν τα γεγονότα; Σε ποιο χώρο κινούνται τα πρόσωπα; Σε ποιο τόπο συμβαίνουν τα γεγονότα; Σε ποιο χώρο κινούνται τα πρόσωπα; ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΗΣ (ηλικία, οικογένεια, συνθήκες ζωής, ενέργειες, χαρακτήρας, συναισθήματα...) ΑΛΛΑ ΠΡΟΣΩΠΑ (ηλικία, οικογένεια, συνθήκες ζωής, ενέργειες, χαρακτήρας, συναισθήματα...) ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΔΕΚΤΗ
- 21. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 20 Σοφία Χαντζή Ας γράψουμε έναν από τους διαλόγους που μπορεί να ακολούθησαν, το βράδυ της Ανάστασης στο σπίτι της κυρίας Δέσποινας Η κυρία Δέσποινα και ο Κωνσταντής στο τραπέζι, μετά την Ανάσταση συνομιλούν Η κυρία Δέσποινα μιλάει μέσω Skype με τον εγγονό της και του συστήνει τον Κωνσταντή. Τα δυο παιδιά συνομιλούν. ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................
- 22. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 21 Σοφία Χαντζή Ονοματεπώνυμο :……………………………………………………. Τμήμα : Α……… Λεώνη (Μαρία Πυλιώτου) Ας παρακολουθήσουμε την ταινία μικρού μήκους Sara’s Adventure 1.Ποιο πρώτο συναίσθημα γεννά η ταινία; 2. Ποια είναι η Sara και ποια τα χαρακτηριστικά της; Ποια άλλα πρόσωπα παίζουν και ποιος ο ρόλος τους; 3.Πώς κλιμακώνονται τα συναισθήματά των προσώπων; Ποια στοιχεία της πλοκής της ιστορίας προκαλούν την αλλαγή; 4. Ποιο είναι το θέμα και ποιο το μήνυμα της ταινίας; Θα το χαρακτηρίζατε αισιόδοξο ή απαισιόδοξο; Γιατί; 5.Ας σχολιάσουμε τα μέσα που αξιοποιούνται στην ταινία ως προς τη μορφή; 6.Ποια στιγμή της ιστορίας προκαλεί ισχυρή εντύπωση; Γιατί; Ας παρακολουθήσουμε την ταινία μικρού μήκους Το δώρο . Ας εντοπίσουμε ομοιότητες και διαφορές με την προηγούμενη ως προς τη μορφή, τα πρόσωπα και το ρόλο τους, το θέμα και το μήνυμα τους Ας διαβάσουμε μια περίληψη του μυθιστορήματος Λεώνη: Παρουσίαση της Κ. Προκοπίου και το απόσπασμα του στη σελ. 195 1.Ποιο πρόβλημα υγείας αντιμετωπίζει η Λεώνη και ποιες οι συνέπειες του στη ζωή της; Ας τις παρουσιάσουμε συνοπτικά σε ένα ενιαίο κείμενο 30 περίπου λέξεων .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 2.Πώς επέλεξε η Λεώνη να διαχειριστεί το πρόβλημα υγείας της; Ποιο γεγονός ήταν καθοριστικό για τη στάση της; ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 3. Ας υπογραμμίσουμε σημεία του κειμένου που δείχνουν το ρόλο και τη σημασία της εργασίας στη ζωή της Λεώνης;
- 23. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 22 Σοφία Χαντζή 4.Η Λεώνη θα πάει στο πάρτι που οργανώνεται γι’ αυτήν από τους φίλους της στο στέκι τους. Ήταν εύκολη απόφαση ή δύσκολη και γιατί; Ας απαντήσουμε περιεκτικά σε 30 περίπου λέξεις .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 5.Πώς αντιμετωπίζουν η οικογένεια και οι φίλοι το πρόβλημα υγείας της Λεώνης; ΜΗΤΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑΣ ΘΕΙΟΣ ΤΟΝΙ ΦΙΛΟΙ 6.Ας διαγράψουμε με τις κατάλληλες λέξεις την προσωπικότητα της Λεώνης, λαμβάνοντας υπόψη επιλογές, ενέργειες, λόγια, αντιδράσεις, σκέψεις, συναισθήματα... 7. Ας επιλέξουμε από τον παρακάτω πίνακα ό,τι ισχύει για το κείμενο και ας το τεκμηριώσουμε με αναφορές σ΄αυτό ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... Διήγημα - απόσπασμα μυθιστορήματος – παραμύθι Πρωτοπρόσωπη αφήγηση – τριτοπρόσωπη αφήγηση – διάλογος – περιγραφή – μονόλογος-σχόλιο αφηγητή παντογνώστης αφηγητής – ο αφηγητής συμμετέχει στην ιστορία - ο αφηγητής δε συμμετέχει στην ιστορία γραμμική αφήγηση γεγονότων – αναδρομική αφήγηση – προϊδεασμός – εγκιβωτισμός απλή γλώσσα – επίσημο ύφος
- 24. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 23 Σοφία Χαντζή .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... «Είναι πολλά που πρέπει να γίνουν, λέει συχνά κι ο θείος Τόνι. Στην Αμερική με τις τόσο μεγάλες πόλεις δε συναντάς τέτοια προβλήματα και τέτοιες δυσκολίες. Όταν χτίζεται μια πολυκατοικία, μια τράπεζα, ένα ξενοδοχείο, υπάρχει πάντα τέτοια πρόνοια… Oι ράμπες απαραίτητες παντού… Ιδιαίτερα στα σχολεία…». Με αφορμή το παραπάνω απόσπασμα και με βάση την εμπειρία μας, ας συζητήσουμε για ό,τι αποκλείει ή εμποδίζει τα Άτομα με Αναπηρία από την κοινωνική ζωή 11 + 1 ΕΜΠΟΔΙΑ 1. Ρ Α 2. Α Π Μ Ν Η 3. Ο Κ Τ 4. Π Ρ Κ Τ Η Ψ 5. Λ Σ Η 6. Α Ε Γ Α 7. Ρ Ι Θ Ο 8. Σ Β Α 9. Μ Ξ Α 10. Δ Φ Ο 11. Ν Σ Τ Α Ας σχολιάσουμε το σκίτσο.(Ποια πραγματικότητα θίγει; Σε τι σκέψεις μας βάζει; Ποια συναισθήματα προκαλεί;) .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... ....................................................................................................
- 25. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 24 Σοφία Χαντζή 14 + 1 ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ «Ένα σωρό άλλοι σαν αυτή, και σε χειρότερη ακόμα κατάσταση, ταξιδεύουν σ’ όλο τον κόσμο. Πετάνε με αεροπλάνα και πάνε σε συνέδρια, πάνε σε πανεπιστήμια για σπουδές, εργάζονται. Γίνονται ζωγράφοι, γίνονται συνθέτες-μουσικοί, γίνονται νομικοί, ψυχολόγοι και ό,τι άλλο μπορείς να φανταστείς!» Με αφορμή τις σκέψεις της Λεώνης ας αναζητήσουμε πρόσωπα των οποίων η αναπηρία δεν στάθηκε εμπόδιο να πετύχουν στόχους και να διακριθούν ας δημιουργήσουμε μια παρουσίαση γι’ αυτά ας δώσουμε ένα τίτλο στην παρουσίαση Οι Παραολυμπιακοί αγώνες είναι η μεγαλύτερη αθλητική διοργάνωση στον κόσμο μετά τους Ολυμπιακούς. Συμμετέχουν αθλητές με αναπηρίες. Πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά στην Αγγλία το 1948. Ας βρούμε ποια είναι τα παραολυμπιακά αθλήματα και ας τα παρουσιάσουμε σ’ ένα άλμπουμ με εικόνες. Ποια από αυτά είναι αποκλειστικά παραολυμπιακά αθλήματα; 1 7 8 10 11 13 6 Ε 9 Ε 12 Υ 14 Ξ 2 3 5 Ε Υ Ρ Π Ι 4 Λ Α Π Μ Κ Σ Λ Σ Τ Π Ρ Ο Σ Β Α Σ Ι Μ Ο Τ Η Τ Α Ρ Ι Φ Α Ι Ρ Ι Α Ξ Θ Η Δ Α Ρ Τ Ε Ω Γ Ο Χ Α Γ Ψ Σ Η Η Α Η Α
- 26. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 25 Σοφία Χαντζή Ας διαβάσουμε: Παράπονο σκύλου του Κρ. Αθανασούλη (σελ. 207) σε οπτικοποιημένη εκδοχή-1 & οπτικοποιημένη εκδοχή-2 Ας εξηγήσουμε περιεκτικά τα στοιχεία της αλληγορίας στο ποίημα, συμπληρώνοντας κατάλληλα Στο ποίημα μονολογεί (ποιος;) .........................................................................................................................., ο οποίος ταυτίζεται/παραλληλίζεται/ συγχέεται/εξομοιώνεται (με ποιον;) ................................................................................................................. Πολύ χαρα- κτηριστικός είναι ο στίχος: ......................................................................................................................................................... Και οι δύο ήρωες ζουν/διαβιώνουν/περνούν τη ζωή τους/μένουν (πού;) ............................................................. (πώς;) ................................................................................................................................................................... και νιώθουν/αισθάνονται ............................................................................................................................................................................................................... Αφού υπογραμμίσουμε σχετικά σημεία, ας βρούμε ποια άλλα πρόσωπα αναφέρονται στο μονόλογο και το ρόλο τους στη ζωή των ηρώων 1. 2. 3. 4. Η αλληγορία είναι ένας μεταφορικός εκφραστικός τρόπος, ο οποίος κρύβει νοήματα διαφορετικά από εκείνα που φανερώνουν οι χρησιμοποιούμενες συγκεκριμένες λέξεις. Όλες λ.χ. οι παροιμίες κρύβουν νοήματα διαφορετικά από εκείνα που άμεσα τουλάχιστον δηλώνουν και εκφράζουν οι λέξεις. Άλλα δηλαδή λένε και άλλα εννοούν. Συνεπώς, οπουδήποτε λειτουργεί η έννοια της αλληγορίας, χρειάζεται και απαιτείται μια ειδική ανάγνωση για την αποκωδίκευση και την κατανόηση του πραγματικού νοήματος. Στο χώρο τώρα της λογοτεχνίας, η αλληγορία είναι μια ιδιαίτερα συχνή συγγραφική τεχνική. Συγκεκριμένα, ο πεζογράφος ή ο ποιητής, για να προσδώσει στα νοήματα του μεγαλύτερη υποβλητικότητα και για να τα καταστήσει περισσότερο αισθητά και, επομένως, ζωντανά, καταφεύγει συχνά στην τεχνική και στους τρόπους της αλληγορίας. ΠΗΓΗ: Λεξικό Λογοτεχνικών όρων
- 27. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 26 Σοφία Χαντζή Αναλύοντας τους στίχους, οι ήρωες βιώνουν/νιώθουν... εγκαταλελειμμένο / έλειψεν ο Κύριός μου .............................................................. .............................................................. πεινασμένο .................................................. .................................................. η γειτονιά το ξέρει / αποδιώχνει με βία / Κόσμος πολύς μ’ απομακρύνει / στην ουρά μου τον τενεκέ δέσαν / θα μ’ έδιωχναν πάλι ................................................................... ................................................................... ................................................................... κοιτάζω στα χέρια ............................................................ ............................................................ ...... η ψυχή μου ντύνεται, γδύνεται, βρέχεται, υποφέρει. .............................................................. .............................................................. ...................... υγρό παράπονο / μου ήρθε να κλάψω ..................................................... ..................................................... ........................ περιμένω να βγει / O Κύριός μου ας ήταν / περιμένοντας από όνειρο σ’ όνειρο. / σαν να ονειρευόμουν .................................................................................. .................................................................................. Δεν έχω δύναμη/ αποσύρθηκα ............................................................... ............................................................... Έτρεχα αγκομαχώντας .................................................... .................................................... ...................... Μα ο Κύριός μου δε βγαίνει / μ’ έκαναν να ελπίζω πως έρχεται ο Κύριός μου. ............................................... ............................................... ...............................................
- 28. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 27 Σοφία Χαντζή Ας εντοπίσουμε εικόνες στο ποίημα που αποτυπώνουν ό,τι σημαίνει η φράση «σκυλίσια ζωή». Ποιος χαρακτηρισμός ταιριάζει στις εικόνες αυτές; ............................................................................................................ Τι επιδιώκεται με αυτό το χαρακτηριστικό τους και τι επίδραση έχουν στον αναγνώστη; ............................................................................................................................................................................................. Ας υπογραμμίσουμε στο ποίημα άλλα εκφραστικά μέσα (προσωποποιήσεις, μεταφορές...). Τι προσφέρουν ανάμεσα στις τόσες εικόνες του ποιήματος;............................................................................................................................................................................... Το ποίημα δεν έχει παραδοσιακά στοιχεία της μορφής αυτού του είδους. Ας εντοπίσουμε τα νεωτερικά στοιχεία της μορφής του. ............................................................................................................................................................................................................................................................. Ας παρακολουθήσουμε: ROXY Ποιο είναι το θέμα της ταινίας; Ποιος ο σκοπός του δημιουργού; Ποια μέσα αξιοποιεί για να τον πετύχει; Ποια αντίθεση υπάρχει στην ιστορία; Ας περιγράψουμε και ας σχολιάσουμε το σκίτσο. Τι απεικονίζει; Τι υπαινίσσεται; Πώς συνομιλεί με το ποίημα και τις ταινίες που είδαμε; Ας της δώσουμε μια λεζάντα Ας παρακολουθήσουμε αποσπάσματα της ταινίας Κυνηγώντας την ευτυχία, 2006 Ας εκφράσουμε σκέψεις και συναισθήματα Ας φτιάξουμε μια ζωγραφιά, ένα σκίτσο... εμπνευσμένα από τα θέματα που συζητήσαμε. Ας βάλουμε στο έργο μας λεζάντα με μια αλληγορική φράση, στίχους, διαλόγους, επεξηγήσεις...
- 29. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 28 Σοφία Χαντζή
- 30. ΚΕΙΜΕΝΑ Ν.Ε. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 29 Σοφία Χαντζή Ονοματεπώνυμο : …………………………………………………………………….……………. Τμήμα : Α……… Το πιο γλυκό ψωμί (Λαϊκό παραμύθι) Ας διαβάσουμε Το πιο γλυκό ψωμί (σελ.18) και ας εντοπίσουμε τα στάδια εξέλιξης του παραμυθιού Ας συσχετίσουμε το χαρακτηρισμό «γλυκό» που υπάρχει στον τίτλο για το ψωμί με το τέλος του παραμυθιού. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 1.Το πρόβλημα του ήρωα 4.Οι δοκιμασίες του ήρωα 2.Κάποιοι προσπαθούν να το λύσουν 3.Εμφανίζεται ένα άλλο πρόσωπο Τι τέλος έχει η ιστορία;…………………………………………….. ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… Τα καταφέρνουν; …………………………………………… ……………………………………………………………………… Τι οδηγία δίνει; Είναι σαφής;……………………………… ………………………………………………………………………………… Πώς την ερμηνεύει ο ήρωας; Βρίσκει τη λύση; …………………………………………………………………………………α. ……………………………………………………………………. β. ……………………………………………………………………. γ. ……………………………………………………………………. δ. ……………………………………………………………………. ε. ……………………………………………………………………. στ. ………………………………………………………………… ………………………………………………………………………