0 36 ay çocuğunda beden geli̇şi̇mi̇ ve bebek ji̇mnasti̇ği̇
1. •0-36 AY ÇOCUĞUNDA BEDEN GELİŞİMİ
•BEBEK JİMNASTİĞİ NEDİR?
•BEBEK JİMNASTİĞİNİN YARARLARI NELERDİR?
•BEBEK JİMNASTİĞİ ÖNERİLERİ
•YAŞLARA UYGUN BEBEK JİMNASTİKLERİ
•BEBEK JİMNASTİĞİNİN TÜRLERİ VE AŞAMALARI
•ETKİNLİK ÖRNEKLERİ
2. 0-36 AY ÇOCUĞUNDA BEDEN
GELİŞİMİ
Bebeğin gelişimini engellememek ve kalça çıkıklarına sebep olmamak
için kundaklanmaması gerekir Jimnastik yaklaşık olarak 4’üncü aydan
itibaren yapılabilir Jimnastik için en uygun zaman, yemek
öncesidir Bebek temiz bir bez üzerine yatırılmalıdır Oda sıcaklığının 21
derecenin altında olmamasına dikkat edilmelidir Hareketler bebek
hoşlandığı takdirde yapılmalı ve bebek, jimnastik için kesinlikle
zorlanmamalıdır .
Yapılan araştırmalar, zayıf bebeklerin jimnastik sayesinde daha çabuk
kilo aldıklarını göstermiştir Aynı zamanda bebeğin bağışıklık sistemini
de geliştirdiği saptanmıştır .
Bunların dışında bebeğin bacak ve kollarına zorlanmadan yaptırılan
hareketler bebeği rahatlatıp, sakinleştirir Cildini korur, kan dolaşımını
arttırır, iç organlarını uyarır ve sindirim bozukluklarını
giderir Jimnastik, yalnız vücudu geliştirmekle kalmaz, uyku saati
geldiğinde uyumayan ve huysuzluk eden bebekler için de çok etkili bir
yöntemdir Bebekle anne arasındaki sıcak bağı güçlendirir, bebeğe
mutluluk ve haz verir .
3. BEBEK JİMNASTİĞİ NEDİR?
Bebek jimnastiği 6ay -3 yaş arası bebeklerle normal gelişim
süreçlerine uygun olarak düzenlenmiş aktivitelerden
oluşuyor. Uzmanlara göre,bebek egzersizleri, anne ile
bebek arasındaki psikolojik bağı olumlu etkiliyor, hatta
bebeğin erken yürümesini sağlıyor.
Doğduğunda küçücük olan bebeğiniz, bir süre sonra
büyümeye, başını kaldırmaya, oturmaya, emeklemeye ve
yürümeye başlıyor.
Zaman zaman büyüyeceğine dahi inanamadığınız bu süreç
göz açıp kapayıncaya kadar geçiyor. İşte bu süreçte ve
ileride bebeğinizin sağlıklı bir duruşa ve ruh sağlığına sahip
olabilmesinin bir yolu da düzenli yapılan
jimnastikten/egzersizden geçiyor.
4. BEBEK JİMNASTİĞİNİN YARARLARI
Egzersizin bebeklere sağladığı yararlar bununla sınırlı değil. Çünkü
jimnastik/egzersiz yapan bebeklerde;
Bebeğin bedensel ve zihinsel gelişimi hızlanıyor.
Jimnastik/egzersiz sırasında bebeğin eklem ve kasları gelişiyor.
Anne ile bebek arasındaki psikolojik gelişimi olumlu etkiliyor.
Jimnastik/egzersiz, bebeğin cesaretlenmesine ve sosyal gelişiminin ilerlemesine
de yardımcı oluyor.
Jimnastik/egzersiz bebeğin kendine güveni ve becerileri artıyor.
Bebeklik döneminde başlanan egzersizler, kasları güçlendirdiği ve kas gelişimi
sağladığı için, çocukluk çağında spora yöneliş ve sporu yaşam biçimi olarak
benimseyen bireyler yetişiyor.
Spor ya da egzersiz yapan çocukların okul döneminde kendine güvenleri ve okul
başarıları artıyor.
Bebeklerin vücut yapıları daha sağlam ve şekilli oluyor.
Bebeklikte ve ilerde oturma bozukluğu olmuyor.
Jimnastik/egzersiz önceden güçlenmiş olan kaslar, eklemleri ve kemikleri
destekliyor. Bu çocuklarda skolyoz ve kifoz (omurga şekil bozuklukları) ya da
eklem deformiteleri daha az görülüyor.
5.
6. BEBEK JİMNASTİĞİ ÖNERİLERİ
Jimnastik hareketleri için her gün 5-10 dakika zaman ayırmak
çok önemli. Hareketler, günde 4-5 kez yapıldığında yararlı olur.
Bebeği rahatlatmak için banyodan ve uykudan önce yapılan
egzersizler, banyodan sonra sağlıklı bir uykuya yardımcı olur.
Jimnastiğin yapıldığı zeminin, banyo havlusu ya da battaniye
serilmiş düzgün bir alan olması gerekir. Jimnastik sırasında
bebeğin çıplak olması ya da üzerinde rahatsızlık vermeyecek
hafif bir giysi (zıbın vs.) bulunması çok önemli. Ortam ısısı da iyi
ayarlanmalı. Sıcaklığın 22 ila 24 derece olması yeterli.
Egzersiz programına, bebeği yoracak, vücudun tüm eklem ve
kaslarını çalıştıran, ağır ve zor hareketlerle başlanmamalıdır.
Yaklaşık iki hafta hafif hareketlerle devam edilerek, yavaş yavaş
kas ve eklemleri çalıştıracak egzersizler yaptırılmalıdır.
7. BEBEK JİMNASTİĞİ ÖNERİLERİ
Bebeğin avuç içinden ve el bileğinden tutarak, sağ kolu sol
tarafa, sol kolu sağ tarafa çaprazlama şekilde germe hareketi
yapın. Bebeklerin boyun ve kol kaslarını çalıştırmak için paraşüt
refleksi denilen bir hareket var. Her kolu kendi tarafında yana ve
yukarı doğru açın, sonra tam tersi istikamette tekrarlayın.
Bebekler için ilk 6 ayda en önemli noktalar, ileride ayakta
durma, oturma ve başını tutması için kalça eklemlerinin
çalıştırılmasıdır. Bunun için bacaklarını karnına doğru bastırarak
aşağı doğru tekrar germe hareketi yaptırın. Bu hareket 5-10 kez
tekrarlanabilir. Diğer hareket de bacakların aynı anda
yapılabildiği gibi tek taraflı olarak birinin karna doğru
itilmesi, diğerinin uzatılmasıdır. Bu hareket de günde 4-5 kez
yapılabilir.
Genelde düzenli egzersiz yaptırılan bebekler, 6-7. ayda desteksiz
oturmaya başlar. Egzersizlerin annenin rahat ve sakin olduğu bir
zamanda, hafif müzik eşliğinde yaptırılması idealdir.
8.
9. YAŞLARA UYGUN BEBEK
JİMNASTİĞİ
2-6 Aylık Bebeklerin Egzersizleri
Bebeği sırt üstü yatırıp, elleriyle baş parmağınızı tutmasını
sağlayın. Kendi parmaklarınızı da onun bileklerini
kavrayacak şekilde tutun ve bebeğin kollarını önce sağ sonra
sol kol olmak üzere tek tek, yavaş yavaş geriye, yukarı
kaldırın. Kollar karşılıklı uyum içinde olmazsa, bu hareket
biraz zorlayıcı olabilir. Bebeği yüzükoyun yatırıp baş kısmı
size dönük ve baş parmağınız bebeğin avucunun içinde
olacak şekilde bileklerinden kavrayın. Yavaş yavaş, çok az
olmak üzere ilk kaldırışı yapın. Onu zorlamamaya özen
gösterin. Daha sonraki kaldırışlarında bebeğin kasları ve
başı, kendi isteği ve hareketi doğrultusunda, yetişkin
yardımıyla yapılabilir. Özellikle bebeklerin baş kontrolü 2-3.
aydan sonra başlar. Bu egzersizlerin uygulanması ile olası
sinir sistemi gelişim geriliği de erken saptanabilir
10. YAŞLARA UYGUN BEBEK
JİMNASTİĞİ
6- 12 Ay Arası Bebeklerin Egzersizleri
0-6 ay dönemde yapılan hareketlerin sayıları artırılabilir.
Gün içinde tekrarları 15′e çıkarılabilir. 6. ve 7. aydan sonra
bebeklerin eklemlerindeki esneklik azaldığı için zorlayıcı
hareketlerden kaçınmak gerekir. Kollarından biraz
zorlayarak tutup kaldırılmaya çalışılan bir çocukta koldan
‘tık’ diye bir ses gelir. Bebekte şiddetli ağrı olur, kolunu hiç
hareket ettiremez, bu tablo, radius kemiğinin baş kısmının
eklem yerinden çıkmasıdır. Ancak ufak bir manevra ile
uzman doktor tarafından yerine yerleştirilebilir. Başlangıç
düzeyinde koltuk altlarından tutulmak şartı ile 6 ay sonrası
baş parmakla bebeğin avucunun içine el konularak bileği
kavranır. Bebek, öne arkaya ve sağa sola doğru sallanır. Bu
hareket bebeğe düzgün bir vücut yapısı sağlayacaktır.
11. YAŞLARA UYGUN BEBEK
JİMNASTİĞİ
1 Yaş Ve Sonrası Çocuklarda Yapılacak Egzersizler
1 yaşından sonra çocuklar yürümeye başladığı için bu, onlar
için önemli bir egzersizdir. Yine de bu dönemde belli kas
gruplarını çalıştırmak için oyuncaklardan yararlanılabilir.
Çocuk sırt üstü yatırılır ve ayak bileğinden tutularak
boşlukta kalana kadar yavaş yavaş yukarı doğru kaldırılır.
Kısa bir süre asılı kaldıktan sonra çocuk yerine bırakılır ve
tekrarlanır. Tüm bu hareketler yumuşak bir zemin üzerinde
gerçekleştirilir.
Çocuğu elleri üzerinde yüzükoyun yatırıp elleri yerde
olmak üzere dizleri ve baldırlarından tutarak kaldırın, elleri
üzerinde yürümeye teşvik edin. Bu hareketler kısa
mesafeye oyuncaklar koyarak da tekrarlanabilir.
12. BEBEK JİMNASTİĞİNİN TÜRLERİ VE
AŞAMALARI
1. KOLLARIN SIRA İLE AÇILIP KAPANMASI
Sıra ile bir kol açılırken diğer kol bükülür, ayrıca iki kol aynı zamanda açılıp
kapatılır .
13. BEBEK JİMNASTİĞİNİN TÜRLERİ VE
AŞAMALARI
2. KOLUN DAİRE ŞEKLİNDE ÇEVRİLMESİ
Bebek, yetişkinin başparmağını kavrar Yetişkin, bebeğin bileğinin üstünden
tutar .Kollar başın yanında çevrilerek (daire şeklinde) hareket yaptırılır
Hareket, ters yönde de tekrarlanmalıdır .
14. BEBEK JİMNASTİĞİNİN TÜRLERİ VE
AŞAMALARI
3. KOLLARIN ÇAPRAZ HAREKETİ
Her iki kol yana açılır Göğsünün üzerinde çapraz kavuşturulur .
15. BEBEK JİMNASTİĞİNİN TÜRLERİ VE
AŞAMALARI
4. BACAKLARIN KALDIRILMASI VE BÜKÜLMESİ
Yetişkin, bebeğin ayak bileklerinden tutarak ayakların birini yukarı
kaldırırken, diğerini dizinden bükerek aşağıya indirir
16. BEBEK JİMNASTİĞİNİN TÜRLERİ VE
AŞAMALARI
5. BACAKLARIN DİZLERDEN BÜKÜLÜP DÜZELTİLMESİ
İki bacak yukarı kaldırılır ve aşağıya doğru dizden bükülür.
18. BEBEK JİMNASTİĞİNİN TÜRLERİ VE
AŞAMALARI
7. GÖVDE HAREKETİ
Yüzükoyun pozisyonda, gövdenin üst kısmının yukarıya doğru kaldırılmaya
çalışılması ve sırt üstü yatarken, ellerden çekilerek vücudun oturma
pozisyonuna getirilmesidir.
19. BEBEK JİMNASTİĞİNİN TÜRLERİ VE
AŞAMALARI
8. AYAK BİLEKLERİNDEN TUTULUP GÖVDENİN KALDIRILMASI
Bebeğin yüzükoyun pozisyonda iken ayak bileklerinden tutulup, kollarından
destek alacak şekilde yukarı doğru kaldırılmasıdır.Bu hareket, aynı zamanda
dayanma fonksiyonunun gelişimine yardım eder 6–8 aylardan itibaren yapılır
20. BEBEK JİMNASTİĞİNİN TÜRLERİ VE
AŞAMALARI
9. AYAKTAN TUTULUP, BAŞ AŞAĞI SARKITMA EGZERSİZİ
Bebek, ayak bileklerinden kavranarak aşağı doğru sarkıtılır, sonra yavaşça
karın üzerine yatırılır.
21. ETKİNLİK ÖRNEKLERİ
0–36 Ay Çocuğunun Beden Gelişimine Yönelik Etkinlik
Örnekleri
Etkinlik 1:Bebek yüzükoyun pozisyonda iken
yetişkin, uzağına sevdiği oyuncağı koyarak ona doğru
gelmesi ve oyuncağı alması için bebeği cesaretlendirir
.Bebek sürünerek gitmek istediğinde, vücudunu hareket
ettirmesi için tabanlarından iterek bebeğe destek verilir .
Etkinlik 2:Yetişkin, bebeğin önüne (pilli) hareket edebilen
bir oyuncağı koyar Oyuncağı çalıştırır ve bebeğin
emekleyerek oyuncağı takip etmesini sağlar. Oyuncağı
emekleyerek yakalaması için bebeği cesaretlendirir.