Zaburzenia lękowe u dzieci
•Download as PPTX, PDF•
2 likes•13,715 views
Zaburzenia lękowe u dzieci
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to Zaburzenia lękowe u dzieci
Similar to Zaburzenia lękowe u dzieci (20)
More from sp20wek
More from sp20wek (20)
Zaburzenia lękowe u dzieci
- 1. Zaburzenia lękowe u dzieci. Katarzyna Biłyk Ewa Żelazek
- 2. Lęk jako zjawisko adaptacyjne Lęk to zjawisko, które pomaga dziecku w prawidłowej adaptacji do świata zewnętrznego oraz pełni szeroko rozumiane funkcje regulacyjne pozwalające m.in. na sprawne monitorowanie własnych zachowao w odniesieniu do oczekiwao społecznych i kulturowych. Jednak lęk nadmiernie nasilony niejednokrotnie powstrzymuje dziecko przed eksplorowaniem otoczenia, utrudnia stawanie się niezależnym.
- 3. Lęk jako zjawisko adaptacyjne Wyraźny wpływ lęku na zachowanie dziecka widoczny jest już od 2 do 4 roku życia, przy czym najczęściej dotyczy on konkretnych sytuacji, przedmiotów lub zwierząt. W miarę upływu czasu zazwyczaj zmienia się nie tylko nasilenie lęku, ale także tematyka wyobrażeo lękowych oraz bodźce wyzwalające. Postęp w zakresie rozwoju poznawczego sprawia, że doświadczane lęki i obawy są internalizowane i koncentrują się przede wszystkim na sytuacjach społecznych, szkolnych oraz zdrowia fizycznego.
- 4. Rozwój psychiczny dziecka Lęki 2 latka • natury słuchowej: pociągi, ciężarówki, grzmot, spłukiwanie wodą ubikacji, odkurzacz, deszcz, wiatr • lęki wizualne: ciemne kolory, duże przedmioty, pociągi, kapelusze • przestrzenne: zabawka czy łóżeczko zabrane z normalnego miejsca, przeprowadzka do nowego domu, lęk przed wpadnięciem do studzienki ściekowej • lęki przed zwierzętami głównie dzikimi • lęki związane z ludźmi: wyjazd matki, jej nieobecnośd w porze zasypiania
- 5. Rozwój psychiczny dziecka Lęki 2,5 roku • Wiele lęków szczególnie przestrzennych- obawa przed ruchem albo przesuwaniem przedmiotów, przed nieoczekiwanymi relacjami przestrzennymi np. gdy ktoś wchodzi do domu innymi drzwiami • Lęk przed zbliżającymi się dużymi przedmiotami np. ciężarówką
- 6. Rozwój psychiczny dziecka Lęki 3 latka • Dominują lęki wizualne - starzy pomarszczeni ludzie, maski, „czarownicy”, ciemnośd, zwierzę ta, policjanci, włamywacze, wieczorne wyjście rodziców
- 7. Rozwój psychiczny dziecka Lęki 4 latka • Powracają lęki słuchowe, szczególnie odgłosy silników. Ciemnośd, dzikie zwierzęta, wyjście matki, szczególnie wieczorem
- 8. Rozwój psychiczny dziecka Lęki 5 latka • Niewiele lęków, przeważają wizualne, mniej obaw przed zwierzętami, złymi ludźmi, czarodziejami. Konkretne, przyziemne obawy przed potłuczeniem się przy upadku, pogryzieniem przez psa itp. Ciemnośd, obawa, że matka nie wróci do domu.
- 9. Rozwój psychiczny dziecka Lęki 6 latka • Duże natężenie stanów lękowych, wywołanych przede wszystkim przez bodźce dźwiękowe: dzwonek do drzwi, telefon, czyjś monotonny, nieprzyjemny sposób mówienia, spłukiwanie wody w ubikacji, odgłosy wydawane przez ptaki, owady. Obawy przed światem nadprzyrodzonym-duchy, wiedźmy. Lęk, że ktoś chowa się pod łóżkiem. Przestrzenne-obawa przed zgubieniem się, dziecko boi się iśd do lasu. Obawa przed żywiołami: ogieo, woda, grzmot, błyskawica. Dziecko boi się zasypiad, kiedy jest samo w pokoju, lęka się również samo zostad w domu. Obawa, że matki nie będzie w domu, kiedy wróci, że coś jej się może stad, że może umrzed. Lęk przed pobiciem przez innych. Dziecko dzielnie znosi duże rany, ale boi się drzazg, drobnych skaleczeo, widoku krwi
- 10. Rozwój psychiczny dziecka Lęki 7 lat • Dużo lęków, przede wszystkim wizualnych: ciemnośd, strychy, piwnice. Cienie staja się duchami i wiedźmami. Lęk przed wojną, szpiegami, włamywaczami, ludźmi chowającymi się w szafach, albo przed łóżkiem. Strach bywa stymulowany przez radio, telewizję. Lęk przed spóźnieniem się do szkoły, przed brakiem akceptacji ze strony innych.
- 11. Rozwój psychiczny dziecka Lęki 8-9 lat • Mniej lęków i nie tak intensywne. Dziecko już się nie boi wody. Mniej obawia się ciemności. Lepsza umiejętnośd oceny sytuacji, obawy mają już swoje uzasadnienie - dotyczą własnych zdolności i możliwości porażki, szczególnie w szkole.
- 12. Rozwój psychiczny dziecka Lęki 10 lat • Dużo lęków, największe obawy związane są ze zwierzętami - szczególnie dzikimi i wężami. Niektóre dzieci boją się ciemności, także wysokich pomieszczeo, ognia, przestępców, „mordercó w”, włamywaczy. Niektóre same wymieniają czego się już nie boją: głównie ciemności, psów, nie boją się również same zostad w domu.
- 13. Częstotliwośd występowania zaburzeo lękowych Szacuje się, że częstotliwośd występowania zaburzeo lękowych mieści się w granicach od 5 do 12 % populacji dziecięcej i jest zależna od rodzaju zaburzenia i wieku dziecka. Oznacza to, że średnio w 30 osobowej klasie jest dwoje lub troje dzieci z problemami lękowymi, których nasilenie osiąga poziom kliniczny i wymaga interwencji specjalisty.
- 14. Zaburzenia lękowe Zaburzenia: • lęk separacyjny, • fobia szkolna, • lęk uogólniony, • lęk paniczny, • agorafobia, • fobie proste. Zaburzenia lękowe współwystępują z ADHD, depresją, zaburzeniami obsesyjno- kompulsywnymi, zaburzeniami zachowania
- 15. Teoretyczny model zaburzeo lękowych oparty na koncepcjach poznawczych Aspekt Aspekt behawioralny: fizjologiczny: zachowania sygnały unikające fizjologiczne Aspekt poznawczy: zniekształcona ocena poznawcza
- 16. Rodzaje zaburzeń lękowych Rozpoczynające się Rozpoznawane Inne niż lękowe u zaburzenia u zwykle w dzieciństwie: dzieci, młodzieży, doro dzieci, gdzie lęk jest 1. Lęk przed słych: istotnym aspektem: separacją 1. Agorafobia (lęk 1. mutyzm wybiórczy 2. Zaburzenia lękowe (brak lub ograniczenie przed przebywaniem w postaci fobii mówienia w określonych w otwartej przestrzeni) sytuacjach przy w dzieciństwie 2. fobia społeczna zachowaniu rozumienia 3. Lęk społeczny mowy i możliwości 3. fobie specyficzne w dzieciństwie porozumiewania się) 4. napady paniki 4. Uogólnione 2. mieszane zaburzenia 5. zaburzenie zaburzenia lękowe zachowania i emocji obsesyjno- (różnego typu problemy w dzieciństwie w zakresie zachowania kompulsyjne i/lub emocji, gdzie lęk 6. reakcja na ciężki w istotny sposób może stres i zaburzenia dodatkowo zaburzać adaptacyjne funkcjonowanie dziecka)
- 17. Powstawanie lęku Powstanie zniekształconych schematów poznawczych Nadmierne Nadmierny lęk skoncentrowanie przekraczający na własnej osobie granice adaptacji i doznaniach Tendencja do postrzegania nadmiernego zagrożenia w różnych sytuacjach
- 18. Program FEAR
- 19. F Zdobywanie informacji na temat sytuacji wyzwalającej lęk, identyfikowanie przeżywanych emocji, rozpoznawanie odpowiedzi somatycznej. Pacjenci uczeni są rozpoznawania wczesnych objawów sygnalizujących reakcje lekową i inicjowania w odpowiedzi na nie strategii poznawczych i behawioralnych, przede wszystkim technik relaksacyjnych, wyobrażeniowych. E Identyfikowanie i korygowanie zniekształconej mowy wewnętrznej, uczenie konstruktywnej mowy wewnętrznej, modelowanie myśli i uczud, które mogą pojawiad się w potencjalnych sytuacjach lękotwórczych.
- 20. Strategie służące kopiowaniu zachowao i A rozwiązywaniu problemów. Modelowanie i odgrywanie ról, stosowanie nagród lub społeczne wzmacnianie postępów dziecka. Metody stopniowej ekspozycji realnej lub wyobrażeniowej na bodziec wyzwalający lęk. R Ocena nauczonych umiejętności i wzmacnianie własnych zachowao
- 21. Praca z lękiem I Etap DOSTRZEŻ STRACH Opowiadanie o tym co się wydarzyło, w trakcie dopytywad – jaki jest strach, co sprawia, że się boisz, jak wzmocnid bezpieczeostwo (szukanie pomysłów)
- 22. Praca z lękiem II Etap NARYSUJ STRACH Skonkretyzuj go- można cos z rysunkiem zrobid- zamknąd, odłożyd, odciąd, schowad Wytnij tyle, ile ci potrzeba, co zrobisz z tą częścią, której już nie potrzebujesz
- 23. Praca z lękiem III Etap JAK SOBIE MOŻESZ PORADZID Co zrobid: boksowad, walczyd, zamieniad w mgłę i ją rozwiad, rozproszyd za pomocą światła, ciepła.
- 24. Praca z lękiem IV Etap WZMOCNIENIE POCZUCIA BEZPIECZEOSTWA Wyjśd od pomysłu dziecka: jak czujesz to bezpieczeostwo, gdzie, w jakiej części ciała - poślij to uczucie dalej, jakbyś pompowała balon.
- 25. Praca z lękiem V Etap ZAKOTWICZENIE Rozszerzyd bezpieczeostwo za pomocą magicznych aspektów (przedmiotów, zwierząt, wyobrażonych figur, symboli).
- 26. Ogólne wskazówki do postępowania z dziedmi z zaburzeniami lękowymi Normalizowanie reakcji lękowych u dzieci i pokazywanie adaptacyjnej funkcji lęku Należy rozmawiad z dziedmi o tym, że lęk jest emocją powszechnie przeżywaną, która pomaga ocenid sytuację i podjąd korzystne działania. Wyjaśniamy, że pełni on funkcję adaptacyjną, tzn. przygotowuje dziecko na niebezpieczeostwo i pomaga mu uniknąd potencjalnych zagrożeo. W rozmowach z dziedmi korzystne jest posługiwanie się przykładami sytuacji z ich życia. Konkretne przykłady pomagają dziecku lepiej zrozumied przekazywane informacje.
- 27. Istotne znaczenie ma również pomoc dziecku w zauważeniu, jakie zniekształcenia poznawcze stosuje ono samo podczas oceny różnych wydarzeo, które interpretuje lękowo. Przykładem może byd katastrofizowanie („na pewno stanie się coś strasznego”) lub nadmierne uogólnianie („zawsze mam pecha, więc nic dobrego zdarzyd się nie może”). W pracy z dziedmi warto modelowad sposób radzenia sobie z lękiem, a nie całkowite panowanie nad nim. Pokazujmy więc, że pomyślne ukooczenie zadania nie wymaga perfekcji na każdym jego etapie.
- 28. Uczmy dzieci dostrzegania wskazówek mówiących o bezpieczeostwie, a także właściwego, znormalizowanego ustalania standardów bezpieczeostwa (dla dziecka odpowiednio samodzielnego rozsądne i konieczne jest przechodzenie przez ulicę w miejscu, gdzie są pasy, na zielonym świetle i po uprzednim sprawdzeniu czy samochody zatrzymały się, natomiast nierozsądne by już było zupełne zrezygnowanie z przechodzenia przez ulicę).
- 29. Stosowanie strategii przeciwnych unikaniu Należy pamiętad o tym, że dzieci z zaburzeniami lękowymi wypracowały sobie sposób zmniejszania lęku poprzez unikanie sytuacji, które sprawiają, że te objawy lęku pojawiają się lub nasilają. Takie unikające zachowania wzmacniają przekonania dziecka na temat grożącego mu niebezpieczeostwa i własnej niezaradności w pokonywaniu lęków, wpływają też negatywnie na samoocenę. Jeżeli chcemy pomóc dziecku w zmianie tych lękowych myśli, zachęcajmy je do konfrontacji z sytuacjami, których z powodu lęku unika.
- 30. Ekspozycje ― czyli systematyczne konfrontacje z sytuacjami, których dziecko dotąd unikało z powodu lęku ― zaczynamy zawsze od tych łatwiejszych, a na trudniejszych kooczymy. Tego typu konfrontacje nigdy nie mogą dotyczyd sytuacji niebezpiecznych, a jedynie takich, które realnie są bezpieczne, a lęk im towarzyszący wynika tylko z nieprawidłowej ich interpretacji przez dziecko.
- 31. Uczenie techniki rozwiązywania problemów Dzieci z zaburzeniami lękowymi często są nie tylko nadmiernie lękliwe i ostrożne, ale również ― z powodu rozmaitych obaw ― bywają mało samodzielne w podejmowaniu decyzji, jak się zachowad w trudnej dla nich sytuacji. Ucząc dzieci technik rozwiązywania problemów, promujemy ich większą niezależnośd, wzmacniając równocześnie stosowanie prawidłowych strategii radzenia sobie.
- 32. Trening rozwiązywania problemów składa się zazwyczaj z następujących kroków: — określenie, na czym polega problem; — znalezienie wielu możliwych rozwiązao; — wybranie dwóch lub trzech najlepszych zdaniem dziecka rozwiązao; — ocena zysków i strat dla każdego z tych rozwiązao; — wybór i zaplanowanie działania; — ocena efektów.