SlideShare a Scribd company logo
1 of 4
Download to read offline
Семинар № 7 8 Мөнгөний зах зээл
Хэлэлцэх асуудлууд
1. Мөнгө түүний гүйцэтгэх үүрэг.
2.Мөнгөний төрлүүд тэдгээрийн давуу, сул талууд.
3.Мөнгөний эрэлт түүний төрлүүд.
4. Мөнгөний эрэлтэд нөлөөлөх хүчин зүйлс тэдгээрийн үйлчлэлийг эрэлтийн төрөл тус
бүр дээр тайлбарла.
5.Мөнгөний нийлүүлэлт, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлс.
6.Гүйлгээний хүрээнд байвал зохих мөнгөний тоо хэмжээг тооцох томьёог бич, тайлбарла.
7.Мөнгөний нийлүүлэлт, суурь мөнгө тэдгээрийг тооцох томъёог бич, тайлбарла.
8.Мөнгөний мультипликатор, түүнийг тооцох томъёог бич, тайлбарла.
9.Банкны нөөц түүний төрлүүд тэдгээрийн гүйцэтгэх үүрэг.
10. Төв банк түүний гүйцэтгэх үүрэг, мөнгөний нийлүүлэлтэд нөлөөлөх арга хэрэгслүүдийг
нэрлэ, тэдгээрийн үйлчлэлийг тайлбарла.
11. Арилжааны банк түүний гүйцэтгэх үүрэг, мөнгөний нийлүүлэлтэнд түүний үзүүлэх
нөлөөг тайлбарла.
12. Банкны хүү түүний төрөл (нэрлэсэн, бодит хүүгийн ялгаа) нөлөөлөх хүчин зүйлсийг
нэрлэ, тайлбарла.
13. Мөнгөний нийлүүлэлтийн зохицуулалт түүний хүүгийн түвшинд үзүүлэх нөлөө.
14. Мөнгөний эрэлт нийлүүлэлтийн тэнцвэр, нөлөөлөх хүчин зүйлсийг нэрлэ, тайлбарла.
Бодлого. Дасгал
1. “А” орны тухайн жилийн бодит ДНБ 500 тэрбум төгрөг, үнийн индекс 115 хувь байв. Тус
улсын мөнгө 6 сард нэг удаа эрэгдэг ажээ. Энэ улсын гүйлгээний хүрээнд байвал зохих
мөнгөний тоо, хэмжээг тодорхойл.
2. “Б” орны зээлийн хүүгийн түвшин, мөнгөний эрэлтийн хэмжээ хоёрын хоорондын
хамаарал М=100-80*г функцээр илэрхийлэгдэж байжээ. М-гүйлгээний хүрээнд байвал
зохих мөнгө-ний тоо; г-хүүгийн түвшин. Энэ функцийг ашиглаж тус улсын:
а) хүүгийн түвшин 20 (г=20%) хувь байх үеийн
мөнгөний эрэлтийн хэмжээг тодорхойл.
б) мөнгөний эрэлтийн графикийг байгуул.
в) хүүгийн тухайн түвшинд ДНБ-ий үйлдвэр-
лэл 2 дахин нэмэгдвэл мөнгөний эрэлт хэр-
хэн өөрчлөгдөхийг график дээр тайлбарла.
3. Дараах өгөгдлүүдийг ашиглан М1, М2, МЗ мөнгөний хэмжээг тодпорхойл.
№ Үзүүлэлт Сая төг
1 Банкны гадуур гүйлгээний хүрээнд буй бэлэн мөнгө 900,0
2 Хугацаагүй хадгаламжийн нийт хэмжээ 500,0
3 Богино хугацаатай хадгаламжийн хэмжээ 800,0
4 Урт хугацаатай хадгаламжийн хэмжээ 200,0
5 Харилцах дансны үлдэгдэл 400,0
4. “А” оронд ханш уналт 15 хувиар, үндэсний үйлдвэрлэлийн хэмжээ 20 хувиар, хүүгийн
түв-шин 6 хувиар тус тус өсчээ. Тус орны мөнгөний эрэлтийн а) үндэсний орлогын
хэмжээнээс хамаарах хамаарлын коэф-(к=0.6)-фициент 0,6 б) зээлийн хүүгийн
түвшингээс хамаарах хамаарлын коэф-(h=0.2)-фициент 0,2 байжээ. Энэ орны мөнгөний
эрэлтийн болон түүний өөрчлөлтийн хувийг тодорхойл
5. Банкны заавал байлгах нөөцийн норм 10 хувь байхад илүүдэл нөөцийн хэмжээг 80 сая
төг-рөгөөр тогтоожээ. Дараах өгөгдлийг ашиглан банкны нэмж олгох зээлийн хэмжээг
тооц. Банкны нэмж олгосон зээлийн дараах тэнцлийн тайланг бич.
№
Актив Пассив
Нэр төрөл Тоо Нэр төрөл Тоо
1 Одоо байгаа нийт нөөц 280 Хугацаагүй хадгаламж 450
2 Үнэт цаас 200 Хугацаатай хадгаламж 200
3 Зээл 200 Хувьцаа 180
4 Үндсэн хөрөнгө 150
5 Дүн 830 дүн 830
6. Арилжааны банкуудын нийт нөөцийн норм 40 хувь байв. “А” банкны хугацаагүй
хадгалам-жийн хэмжээ 200 сая төгрөгөөр нэмэгдэв.
а) Энэ үед “Х” банкнаас харилцагч “А” зээл авчээ.
Тус банкны нэмж олгох зээлийн хэмжээг тооц.
б) “X ” банкнаас авсан зээлээ харилцагч “А”
“У” банкин дахь дансандаа байршуулжээ.
“У” банкны нэмж олгох зээлийн хэмжээг тооц.
в) “У” банкнаас харилцагч “Б” зээл авч тэр мөнгөө
“Z” банкин дахь дансандаа байршуулжээ.
“Z” банкны нэмж олгох зээлийн хэмжээг тооц.
г) Банкнууд-(3 банкны буюу банкны систем)-ын нэмж олгосон
зээл-(бий болгосон нийт мөнгөний)-ийн нийт хэмжээг тооц.
7. “Б” орны банкны заавал байлгах нөөцийн норм 30 хувь байхад арилжааны
банкнуудын хугацаагүй хадгаламж 200 тэр бум төгрөгөөр өсчээ. Тус орны мөнгөний
нийлүүлэлтийн өөрчлөлтийг тооц.
8. “Х” орны банкны нийт нөөцийн норм 30 хувь байхад гүйлгээний хүрээнд байгаа бэлэн
мөнгө 600 тэрбум төгрөг, Арилжааны банкуудын хугацаагүй хадгаламж 700 тэрбум
төгрөг байжээ. Тус улсын а) Суурь мөнгөнийн б) Мөнгөний нийлүүлэлтийн в)
Мөнгөний мульти-пликаторын хэмжээг тооц.
СОРИЛ
1.Иргэд аж ахуйн нэгжүүдийн “……. “ тоо хэмжээг мөнгөний эрэлт гэдэг.
а) Бэлэн мөнгө, хугацаагүй хадгаламж, төлбөрийн карт хэлбэрээр
гар дээрээ байлгаж буй мөнгөний
б) Банкнаас зээлээр авахыг эрмэлзэж буй мөнгөний
в) Хуримтлуулахыг эрмэлзэж буй мөнгөний
г) Гар дээрээ байлгахыг эрмэлзэж буй мөнгө болон хувирах чадвар
бүхий үнэт цаасны
2.………. “М1” мөнгөнд хамаарахгүй.
а) Харилцах дансанд буй мөнгө
б) Хугацаагүй хадгаламж
в) Хугацаатай хадгаламж
г) Валютын хугацаагүй хадгаламж
3.……….. зорилгоор гар дээрээ байлгаж буй мөнгөний тоо хэмжээг мөнгөний арилжааны
эрэлт гэдэг.
а) Ашиг олох
б) Өдөр тутмын хэрэгцээт
бараагаа худалдан авах
в) Ирээдүйдээ зориулж хадгалах
г) Онцгой тохиолдолд хэрэглэх
4.Мөнгөний эрэлт банкны хүүгийн түвшинтэй ……. байдаг.
а) урвуу хамааралтай
б) шууд хамааралтай
в) хамааралгүй
5.Мөнгөний нийлүүлэлтийн хэмжээ банкны хүүгийн түвшинтэй …..... байдаг.
а) шууд хамааралтай
б) урвуу хамааралтай
в) хамааралгүй
6.Мөнгө ………….. хэрэгслийн үүрэг гүйцэтгэдэггүй.
а) хуримтлалын
б) хуваарилалтын
в) өртгийн хэмжүүрийн
г) гүйлгээний
д) төлбөрийн
7.Мөнгөний арилжааны эрэлт ………… хамааралтай байдаг.
а) үнийн түвшинтэй урвуу
б) банкны хүүгийн түвшинтэй урвуу
в) банкны хүүгийн түвшинтэй шууд
г) үндэсний орлогын үйлдвэрлэлийн хэмжээтэй шууд
8.……………………… мөнгөний эрэлт буурна.
а) Банкны хүүгийн түвшин буурвал
б) Үндэсний орлогын хэмжээ өсвөл
в) Ханш уналтын түвшин буурвал
г) Нэг хүнд ноогдох орлогын хэмжээ өсвөл
9.Мөнгөний эрэлт нийлүүлэлт хоёр хоёул өсвөл мөнгөний тэнцвэрт хэмжээ …………….
а) өсч, хүүгийн тэнцвэрт түвшин буурна.
б) хүүгийн тэнцвэрт түвшин хоёул буурна
в) буурч хүүгийн тэнцвэрт түвшин өснө
г) өсч хүүгийн тэнцвэрт түвшин өөрчлөгдөхгүй
10. Суурь (МВ) мөнгийг ………….. томъёогоор тооцно.
а) С+Rs: б) С+Rt : в) С+D: г) С+Ra:
Тодруулга: С-банкны гадуур гүйлгээний хүрээнд буй мөнгө; Ra-банкны нийт нөөц;
D-банкны хугацаагүй хадгаламж; Rt-банкны заавал байлгах нөөц, Rs-банкны
илүүдэл нөөц
11. Мөнгөний нийлүүлэлт өсвөл банкны хүүгийн түвшин ……… мөнгөний зах зээлийн
тэнц-вэр тогтоно.
а) буурч, эрэлт өсч
б) өсч, эрэлт буурч
в) өсч, эрэлт өсч
г) өөрчлөгдөхгүй, эрэлт өсч
12. Хэрэв мөнгө жилд 2 удаа эрэгвэл гүйлгээний хүрээнд байвал зохих мөнгөний тоо нь
…………. байна.
а) бодит ДНБ -ээс 2 дахин бага
б) бодит ДНБ -ээс 2 дахин их
в) нэрлэсэн ДНБ-ээс 2 дахин бага
г) нэрлэсэн ДНБ-ээс 2 дахин их
13. Мөнгөний нийлүүлэлт-(МS)-ийн хэмжээг ………… томъёогоор тооцно.
а) С+Ra
б) С+D
в) m*МВ
г) C+MB
д) D+MB
Тодруулга: m-мөнгөний мультипликатор
14. ..... ..... бол мөнгөний мультиплика-(m)-торыг тооцдог томъёо биш.
а) С/МВ
б) (сг+1)/(сг+гг)
в) С+D/(С+Ra)
г) 1/rг
д) MS/MB
Тодруулга: сг=С/D бэлэн мөнгө, хадгаламжийн харьцаа; гг=Ra/D нийт нөөцийн
норм буюу нөөцийн коэффициент: MS-мөнгөний нийлүүлэлт: MB-суурь мөнгө
15. “А” орны банкны гадуур гүйлгээний хүрээнд буй бэлэн мөнгө нь нийт хугацаагүй
хад-галамжийн 40 хувьтай тэнцүү, нийт нөөцийн (rr=0.3) коэффициент нь 0,3 байв.
Энэ үед Төв банк мөнгөний нийлүүлэлтийг 300 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдүүлэх
шийдвэр гарга-жээ. Төв банк гаргасан шийдвэрээ хэрэгжлүүэхийн тулд суурь
мөнгөнийхөө хэмжээг …. тэр бум төгрөгөөр өсгөнө.
а) 25
б) 75
в) 125
г) 150
16. “А” орны бэлэн мөнгө, хадгаламжийн (С/D) харьцаа 0.8, заавал байлгах нөөцийн
норм 10 хувь, илүүдэл нөөцийн норм 30 хувь бол мөнгөний мультипликатор ….
байна.
а) 2.14
б) 1.5
в) 1.25
г) 2.43

More Related Content

What's hot

Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...
Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...
Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...Adilbishiin Gelegjamts
 
Мөнгөний зах зээл ба арилжааны банкны үйл ажиллагаа
Мөнгөний зах зээл ба арилжааны банкны үйл ажиллагаа Мөнгөний зах зээл ба арилжааны банкны үйл ажиллагаа
Мөнгөний зах зээл ба арилжааны банкны үйл ажиллагаа Adilbishiin Gelegjamts
 
Ch25 8e mgl by tuvshee
Ch25 8e mgl by tuvsheeCh25 8e mgl by tuvshee
Ch25 8e mgl by tuvsheeTuru Turuu
 
Санхүүгийн ба санхүүгийн бус хөрөнгө
Санхүүгийн ба санхүүгийн бус хөрөнгөСанхүүгийн ба санхүүгийн бус хөрөнгө
Санхүүгийн ба санхүүгийн бус хөрөнгөDOtgontsetseg
 
Lecture.7
Lecture.7Lecture.7
Lecture.7Tj Crew
 
курсын ажил валютын зах зээл түүнийг сайжруулах арга зам.
курсын ажил валютын зах зээл түүнийг сайжруулах арга зам.курсын ажил валютын зах зээл түүнийг сайжруулах арга зам.
курсын ажил валютын зах зээл түүнийг сайжруулах арга зам.Prime Rose Snowdrop
 
MacroL11.2019 -2020
MacroL11.2019 -2020MacroL11.2019 -2020
MacroL11.2019 -2020hicheel2020
 
Лекц 10
Лекц 10Лекц 10
Лекц 10Etugen
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахимtulgaa14
 
Олон улсын санхүүгийн асуудал /төлбөрийн баланс-төлбөрийн тэнцэл/, валютын ханш
Олон улсын санхүүгийн асуудал /төлбөрийн баланс-төлбөрийн тэнцэл/, валютын ханшОлон улсын санхүүгийн асуудал /төлбөрийн баланс-төлбөрийн тэнцэл/, валютын ханш
Олон улсын санхүүгийн асуудал /төлбөрийн баланс-төлбөрийн тэнцэл/, валютын ханшAdilbishiin Gelegjamts
 
лекц 2, 3
лекц 2, 3лекц 2, 3
лекц 2, 3ariunubu
 
Олон улсын валют, санхүү
Олон улсын валют, санхүүОлон улсын валют, санхүү
Олон улсын валют, санхүүЭнхтамир Ш
 

What's hot (19)

Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...
Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...
Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...
 
Мөнгөний зах зээл ба арилжааны банкны үйл ажиллагаа
Мөнгөний зах зээл ба арилжааны банкны үйл ажиллагаа Мөнгөний зах зээл ба арилжааны банкны үйл ажиллагаа
Мөнгөний зах зээл ба арилжааны банкны үйл ажиллагаа
 
Ch25 8e mgl by tuvshee
Ch25 8e mgl by tuvsheeCh25 8e mgl by tuvshee
Ch25 8e mgl by tuvshee
 
Санхүүгийн ба санхүүгийн бус хөрөнгө
Санхүүгийн ба санхүүгийн бус хөрөнгөСанхүүгийн ба санхүүгийн бус хөрөнгө
Санхүүгийн ба санхүүгийн бус хөрөнгө
 
Lecture.7
Lecture.7Lecture.7
Lecture.7
 
Mac ecs12.2021h
Mac ecs12.2021hMac ecs12.2021h
Mac ecs12.2021h
 
Lekts 9
Lekts 9Lekts 9
Lekts 9
 
курсын ажил валютын зах зээл түүнийг сайжруулах арга зам.
курсын ажил валютын зах зээл түүнийг сайжруулах арга зам.курсын ажил валютын зах зээл түүнийг сайжруулах арга зам.
курсын ажил валютын зах зээл түүнийг сайжруулах арга зам.
 
MacroL11.2019 -2020
MacroL11.2019 -2020MacroL11.2019 -2020
MacroL11.2019 -2020
 
Mac ecs12.2021
Mac ecs12.2021Mac ecs12.2021
Mac ecs12.2021
 
валютийн ханш
валютийн ханшвалютийн ханш
валютийн ханш
 
Mac ecs13.2021h
Mac ecs13.2021hMac ecs13.2021h
Mac ecs13.2021h
 
Лекц 10
Лекц 10Лекц 10
Лекц 10
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахим
 
Macro l 16
Macro l 16Macro l 16
Macro l 16
 
Олон улсын санхүүгийн асуудал /төлбөрийн баланс-төлбөрийн тэнцэл/, валютын ханш
Олон улсын санхүүгийн асуудал /төлбөрийн баланс-төлбөрийн тэнцэл/, валютын ханшОлон улсын санхүүгийн асуудал /төлбөрийн баланс-төлбөрийн тэнцэл/, валютын ханш
Олон улсын санхүүгийн асуудал /төлбөрийн баланс-төлбөрийн тэнцэл/, валютын ханш
 
лекц 2, 3
лекц 2, 3лекц 2, 3
лекц 2, 3
 
Macro.Lekts 11
Macro.Lekts 11Macro.Lekts 11
Macro.Lekts 11
 
Олон улсын валют, санхүү
Олон улсын валют, санхүүОлон улсын валют, санхүү
Олон улсын валют, санхүү
 

Similar to Макро эдийн засаг семинар ажилбар-5

Б.Очбадрах
Б.ОчбадрахБ.Очбадрах
Б.ОчбадрахUnuruu Dear
 
Macro.Bie daalt 11
Macro.Bie daalt 11Macro.Bie daalt 11
Macro.Bie daalt 11hicheel2020
 
MacroL12.2019-2020
MacroL12.2019-2020MacroL12.2019-2020
MacroL12.2019-2020hicheel2020
 
Хөрөнгө оруулалтын байнкны тухай хуулийн төсөлтэй холбоотой Монголын Бизнеёий...
Хөрөнгө оруулалтын байнкны тухай хуулийн төсөлтэй холбоотой Монголын Бизнеёий...Хөрөнгө оруулалтын байнкны тухай хуулийн төсөлтэй холбоотой Монголын Бизнеёий...
Хөрөнгө оруулалтын байнкны тухай хуулийн төсөлтэй холбоотой Монголын Бизнеёий...The Business Council of Mongolia
 
Микро эдийн засаг-8
Микро эдийн засаг-8Микро эдийн засаг-8
Микро эдийн засаг-8Ikhzasag SEZS
 
Jishee bodlogo12. bank system
Jishee bodlogo12. bank systemJishee bodlogo12. bank system
Jishee bodlogo12. bank systemhicheel2020
 
SbeuL15.2019- 2020on
SbeuL15.2019- 2020onSbeuL15.2019- 2020on
SbeuL15.2019- 2020onhicheel2020
 
Ba210 standart
Ba210 standartBa210 standart
Ba210 standartochimeg
 
банкны байгууллага
банкны байгууллагабанкны байгууллага
банкны байгууллагаNomin-Erdene Gantur
 
банк санхүүгийн үндэс
банк санхүүгийн үндэсбанк санхүүгийн үндэс
банк санхүүгийн үндэсNomin-Erdene Gantur
 
Sanhuu undes hariugui
Sanhuu undes   hariuguiSanhuu undes   hariugui
Sanhuu undes hariuguigunjee df
 
Э. Долгоржав Д. Энх-Очир П. Жавзандулам Г. Номин-эрдэнэ - Банкны салбарт ААН-...
Э. Долгоржав Д. Энх-Очир П. Жавзандулам Г. Номин-эрдэнэ - Банкны салбарт ААН-...Э. Долгоржав Д. Энх-Очир П. Жавзандулам Г. Номин-эрдэнэ - Банкны салбарт ААН-...
Э. Долгоржав Д. Энх-Очир П. Жавзандулам Г. Номин-эрдэнэ - Банкны салбарт ААН-...batnasanb
 

Similar to Макро эдийн засаг семинар ажилбар-5 (20)

Mac ecs13.2021
Mac ecs13.2021Mac ecs13.2021
Mac ecs13.2021
 
Bie daalt -12
Bie daalt -12Bie daalt -12
Bie daalt -12
 
Seminar 1,2
Seminar 1,2Seminar 1,2
Seminar 1,2
 
Б.Очбадрах
Б.ОчбадрахБ.Очбадрах
Б.Очбадрах
 
Seminar 1
Seminar 1Seminar 1
Seminar 1
 
Seminar 7,8
Seminar 7,8Seminar 7,8
Seminar 7,8
 
Macro.Bie daalt 11
Macro.Bie daalt 11Macro.Bie daalt 11
Macro.Bie daalt 11
 
MacroL12.2019-2020
MacroL12.2019-2020MacroL12.2019-2020
MacroL12.2019-2020
 
Хөрөнгө оруулалтын байнкны тухай хуулийн төсөлтэй холбоотой Монголын Бизнеёий...
Хөрөнгө оруулалтын байнкны тухай хуулийн төсөлтэй холбоотой Монголын Бизнеёий...Хөрөнгө оруулалтын байнкны тухай хуулийн төсөлтэй холбоотой Монголын Бизнеёий...
Хөрөнгө оруулалтын байнкны тухай хуулийн төсөлтэй холбоотой Монголын Бизнеёий...
 
MacroL12
MacroL12MacroL12
MacroL12
 
Микро эдийн засаг-8
Микро эдийн засаг-8Микро эдийн засаг-8
Микро эдийн засаг-8
 
Jishee bodlogo12. bank system
Jishee bodlogo12. bank systemJishee bodlogo12. bank system
Jishee bodlogo12. bank system
 
Sbeul18.2020
Sbeul18.2020Sbeul18.2020
Sbeul18.2020
 
SbeuL15.2019- 2020on
SbeuL15.2019- 2020onSbeuL15.2019- 2020on
SbeuL15.2019- 2020on
 
Ba210 standart
Ba210 standartBa210 standart
Ba210 standart
 
лекц №3
лекц №3лекц №3
лекц №3
 
банкны байгууллага
банкны байгууллагабанкны байгууллага
банкны байгууллага
 
банк санхүүгийн үндэс
банк санхүүгийн үндэсбанк санхүүгийн үндэс
банк санхүүгийн үндэс
 
Sanhuu undes hariugui
Sanhuu undes   hariuguiSanhuu undes   hariugui
Sanhuu undes hariugui
 
Э. Долгоржав Д. Энх-Очир П. Жавзандулам Г. Номин-эрдэнэ - Банкны салбарт ААН-...
Э. Долгоржав Д. Энх-Очир П. Жавзандулам Г. Номин-эрдэнэ - Банкны салбарт ААН-...Э. Долгоржав Д. Энх-Очир П. Жавзандулам Г. Номин-эрдэнэ - Банкны салбарт ААН-...
Э. Долгоржав Д. Энх-Очир П. Жавзандулам Г. Номин-эрдэнэ - Банкны салбарт ААН-...
 

More from Ikhzasag SEZS

Нэгж хичээлийн сан /Статистикийн онол/
Нэгж хичээлийн сан /Статистикийн онол/Нэгж хичээлийн сан /Статистикийн онол/
Нэгж хичээлийн сан /Статистикийн онол/Ikhzasag SEZS
 
Статистикийн онол
Статистикийн онолСтатистикийн онол
Статистикийн онолIkhzasag SEZS
 
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-7
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-7Макро эдийн засаг семинар ажилбар-7
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-7Ikhzasag SEZS
 
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-2
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-2Макро эдийн засаг семинар ажилбар-2
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-2Ikhzasag SEZS
 
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-1
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-1Макро эдийн засаг семинар ажилбар-1
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-1Ikhzasag SEZS
 
Микро эдийн засаг-5
Микро эдийн засаг-5Микро эдийн засаг-5
Микро эдийн засаг-5Ikhzasag SEZS
 
Микро эдийн засаг-4
Микро эдийн засаг-4Микро эдийн засаг-4
Микро эдийн засаг-4Ikhzasag SEZS
 
Микро эдийн засаг-3
Микро эдийн засаг-3Микро эдийн засаг-3
Микро эдийн засаг-3Ikhzasag SEZS
 
Микро эдийн засаг-2
Микро эдийн засаг-2Микро эдийн засаг-2
Микро эдийн засаг-2Ikhzasag SEZS
 
Микро эдийн засаг-1
Микро эдийн засаг-1Микро эдийн засаг-1
Микро эдийн засаг-1Ikhzasag SEZS
 
Банкны мэдээллийн систем
Банкны мэдээллийн системБанкны мэдээллийн систем
Банкны мэдээллийн системIkhzasag SEZS
 
Зээлийн шинжилгээ power point-11
Зээлийн шинжилгээ power point-11Зээлийн шинжилгээ power point-11
Зээлийн шинжилгээ power point-11Ikhzasag SEZS
 
Зээлийн шинжилгээ power point-10
Зээлийн шинжилгээ power point-10Зээлийн шинжилгээ power point-10
Зээлийн шинжилгээ power point-10Ikhzasag SEZS
 
Зээлийн шинжилгээ power point-9
Зээлийн шинжилгээ power point-9Зээлийн шинжилгээ power point-9
Зээлийн шинжилгээ power point-9Ikhzasag SEZS
 
Зээлийн шинжилгээ power point-8
Зээлийн шинжилгээ power point-8Зээлийн шинжилгээ power point-8
Зээлийн шинжилгээ power point-8Ikhzasag SEZS
 
Зээлийн шинжилгээ power point-7
Зээлийн шинжилгээ power point-7Зээлийн шинжилгээ power point-7
Зээлийн шинжилгээ power point-7Ikhzasag SEZS
 
Зээлийн шинжилгээ power point-6
Зээлийн шинжилгээ power point-6Зээлийн шинжилгээ power point-6
Зээлийн шинжилгээ power point-6Ikhzasag SEZS
 
Зээлийн шинжилгээ power point-5
Зээлийн шинжилгээ power point-5Зээлийн шинжилгээ power point-5
Зээлийн шинжилгээ power point-5Ikhzasag SEZS
 
Зээлийн шинжилгээ power point-4
Зээлийн шинжилгээ power point-4Зээлийн шинжилгээ power point-4
Зээлийн шинжилгээ power point-4Ikhzasag SEZS
 
Зээлийн шинжилгээ power point-3
Зээлийн шинжилгээ power point-3Зээлийн шинжилгээ power point-3
Зээлийн шинжилгээ power point-3Ikhzasag SEZS
 

More from Ikhzasag SEZS (20)

Нэгж хичээлийн сан /Статистикийн онол/
Нэгж хичээлийн сан /Статистикийн онол/Нэгж хичээлийн сан /Статистикийн онол/
Нэгж хичээлийн сан /Статистикийн онол/
 
Статистикийн онол
Статистикийн онолСтатистикийн онол
Статистикийн онол
 
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-7
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-7Макро эдийн засаг семинар ажилбар-7
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-7
 
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-2
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-2Макро эдийн засаг семинар ажилбар-2
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-2
 
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-1
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-1Макро эдийн засаг семинар ажилбар-1
Макро эдийн засаг семинар ажилбар-1
 
Микро эдийн засаг-5
Микро эдийн засаг-5Микро эдийн засаг-5
Микро эдийн засаг-5
 
Микро эдийн засаг-4
Микро эдийн засаг-4Микро эдийн засаг-4
Микро эдийн засаг-4
 
Микро эдийн засаг-3
Микро эдийн засаг-3Микро эдийн засаг-3
Микро эдийн засаг-3
 
Микро эдийн засаг-2
Микро эдийн засаг-2Микро эдийн засаг-2
Микро эдийн засаг-2
 
Микро эдийн засаг-1
Микро эдийн засаг-1Микро эдийн засаг-1
Микро эдийн засаг-1
 
Банкны мэдээллийн систем
Банкны мэдээллийн системБанкны мэдээллийн систем
Банкны мэдээллийн систем
 
Зээлийн шинжилгээ power point-11
Зээлийн шинжилгээ power point-11Зээлийн шинжилгээ power point-11
Зээлийн шинжилгээ power point-11
 
Зээлийн шинжилгээ power point-10
Зээлийн шинжилгээ power point-10Зээлийн шинжилгээ power point-10
Зээлийн шинжилгээ power point-10
 
Зээлийн шинжилгээ power point-9
Зээлийн шинжилгээ power point-9Зээлийн шинжилгээ power point-9
Зээлийн шинжилгээ power point-9
 
Зээлийн шинжилгээ power point-8
Зээлийн шинжилгээ power point-8Зээлийн шинжилгээ power point-8
Зээлийн шинжилгээ power point-8
 
Зээлийн шинжилгээ power point-7
Зээлийн шинжилгээ power point-7Зээлийн шинжилгээ power point-7
Зээлийн шинжилгээ power point-7
 
Зээлийн шинжилгээ power point-6
Зээлийн шинжилгээ power point-6Зээлийн шинжилгээ power point-6
Зээлийн шинжилгээ power point-6
 
Зээлийн шинжилгээ power point-5
Зээлийн шинжилгээ power point-5Зээлийн шинжилгээ power point-5
Зээлийн шинжилгээ power point-5
 
Зээлийн шинжилгээ power point-4
Зээлийн шинжилгээ power point-4Зээлийн шинжилгээ power point-4
Зээлийн шинжилгээ power point-4
 
Зээлийн шинжилгээ power point-3
Зээлийн шинжилгээ power point-3Зээлийн шинжилгээ power point-3
Зээлийн шинжилгээ power point-3
 

Макро эдийн засаг семинар ажилбар-5

  • 1. Семинар № 7 8 Мөнгөний зах зээл Хэлэлцэх асуудлууд 1. Мөнгө түүний гүйцэтгэх үүрэг. 2.Мөнгөний төрлүүд тэдгээрийн давуу, сул талууд. 3.Мөнгөний эрэлт түүний төрлүүд. 4. Мөнгөний эрэлтэд нөлөөлөх хүчин зүйлс тэдгээрийн үйлчлэлийг эрэлтийн төрөл тус бүр дээр тайлбарла. 5.Мөнгөний нийлүүлэлт, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлс. 6.Гүйлгээний хүрээнд байвал зохих мөнгөний тоо хэмжээг тооцох томьёог бич, тайлбарла. 7.Мөнгөний нийлүүлэлт, суурь мөнгө тэдгээрийг тооцох томъёог бич, тайлбарла. 8.Мөнгөний мультипликатор, түүнийг тооцох томъёог бич, тайлбарла. 9.Банкны нөөц түүний төрлүүд тэдгээрийн гүйцэтгэх үүрэг. 10. Төв банк түүний гүйцэтгэх үүрэг, мөнгөний нийлүүлэлтэд нөлөөлөх арга хэрэгслүүдийг нэрлэ, тэдгээрийн үйлчлэлийг тайлбарла. 11. Арилжааны банк түүний гүйцэтгэх үүрэг, мөнгөний нийлүүлэлтэнд түүний үзүүлэх нөлөөг тайлбарла. 12. Банкны хүү түүний төрөл (нэрлэсэн, бодит хүүгийн ялгаа) нөлөөлөх хүчин зүйлсийг нэрлэ, тайлбарла. 13. Мөнгөний нийлүүлэлтийн зохицуулалт түүний хүүгийн түвшинд үзүүлэх нөлөө. 14. Мөнгөний эрэлт нийлүүлэлтийн тэнцвэр, нөлөөлөх хүчин зүйлсийг нэрлэ, тайлбарла. Бодлого. Дасгал 1. “А” орны тухайн жилийн бодит ДНБ 500 тэрбум төгрөг, үнийн индекс 115 хувь байв. Тус улсын мөнгө 6 сард нэг удаа эрэгдэг ажээ. Энэ улсын гүйлгээний хүрээнд байвал зохих мөнгөний тоо, хэмжээг тодорхойл. 2. “Б” орны зээлийн хүүгийн түвшин, мөнгөний эрэлтийн хэмжээ хоёрын хоорондын хамаарал М=100-80*г функцээр илэрхийлэгдэж байжээ. М-гүйлгээний хүрээнд байвал зохих мөнгө-ний тоо; г-хүүгийн түвшин. Энэ функцийг ашиглаж тус улсын: а) хүүгийн түвшин 20 (г=20%) хувь байх үеийн мөнгөний эрэлтийн хэмжээг тодорхойл. б) мөнгөний эрэлтийн графикийг байгуул. в) хүүгийн тухайн түвшинд ДНБ-ий үйлдвэр- лэл 2 дахин нэмэгдвэл мөнгөний эрэлт хэр- хэн өөрчлөгдөхийг график дээр тайлбарла. 3. Дараах өгөгдлүүдийг ашиглан М1, М2, МЗ мөнгөний хэмжээг тодпорхойл. № Үзүүлэлт Сая төг 1 Банкны гадуур гүйлгээний хүрээнд буй бэлэн мөнгө 900,0 2 Хугацаагүй хадгаламжийн нийт хэмжээ 500,0 3 Богино хугацаатай хадгаламжийн хэмжээ 800,0 4 Урт хугацаатай хадгаламжийн хэмжээ 200,0 5 Харилцах дансны үлдэгдэл 400,0 4. “А” оронд ханш уналт 15 хувиар, үндэсний үйлдвэрлэлийн хэмжээ 20 хувиар, хүүгийн түв-шин 6 хувиар тус тус өсчээ. Тус орны мөнгөний эрэлтийн а) үндэсний орлогын хэмжээнээс хамаарах хамаарлын коэф-(к=0.6)-фициент 0,6 б) зээлийн хүүгийн
  • 2. түвшингээс хамаарах хамаарлын коэф-(h=0.2)-фициент 0,2 байжээ. Энэ орны мөнгөний эрэлтийн болон түүний өөрчлөлтийн хувийг тодорхойл 5. Банкны заавал байлгах нөөцийн норм 10 хувь байхад илүүдэл нөөцийн хэмжээг 80 сая төг-рөгөөр тогтоожээ. Дараах өгөгдлийг ашиглан банкны нэмж олгох зээлийн хэмжээг тооц. Банкны нэмж олгосон зээлийн дараах тэнцлийн тайланг бич. № Актив Пассив Нэр төрөл Тоо Нэр төрөл Тоо 1 Одоо байгаа нийт нөөц 280 Хугацаагүй хадгаламж 450 2 Үнэт цаас 200 Хугацаатай хадгаламж 200 3 Зээл 200 Хувьцаа 180 4 Үндсэн хөрөнгө 150 5 Дүн 830 дүн 830 6. Арилжааны банкуудын нийт нөөцийн норм 40 хувь байв. “А” банкны хугацаагүй хадгалам-жийн хэмжээ 200 сая төгрөгөөр нэмэгдэв. а) Энэ үед “Х” банкнаас харилцагч “А” зээл авчээ. Тус банкны нэмж олгох зээлийн хэмжээг тооц. б) “X ” банкнаас авсан зээлээ харилцагч “А” “У” банкин дахь дансандаа байршуулжээ. “У” банкны нэмж олгох зээлийн хэмжээг тооц. в) “У” банкнаас харилцагч “Б” зээл авч тэр мөнгөө “Z” банкин дахь дансандаа байршуулжээ. “Z” банкны нэмж олгох зээлийн хэмжээг тооц. г) Банкнууд-(3 банкны буюу банкны систем)-ын нэмж олгосон зээл-(бий болгосон нийт мөнгөний)-ийн нийт хэмжээг тооц. 7. “Б” орны банкны заавал байлгах нөөцийн норм 30 хувь байхад арилжааны банкнуудын хугацаагүй хадгаламж 200 тэр бум төгрөгөөр өсчээ. Тус орны мөнгөний нийлүүлэлтийн өөрчлөлтийг тооц. 8. “Х” орны банкны нийт нөөцийн норм 30 хувь байхад гүйлгээний хүрээнд байгаа бэлэн мөнгө 600 тэрбум төгрөг, Арилжааны банкуудын хугацаагүй хадгаламж 700 тэрбум төгрөг байжээ. Тус улсын а) Суурь мөнгөнийн б) Мөнгөний нийлүүлэлтийн в) Мөнгөний мульти-пликаторын хэмжээг тооц. СОРИЛ 1.Иргэд аж ахуйн нэгжүүдийн “……. “ тоо хэмжээг мөнгөний эрэлт гэдэг. а) Бэлэн мөнгө, хугацаагүй хадгаламж, төлбөрийн карт хэлбэрээр гар дээрээ байлгаж буй мөнгөний б) Банкнаас зээлээр авахыг эрмэлзэж буй мөнгөний в) Хуримтлуулахыг эрмэлзэж буй мөнгөний г) Гар дээрээ байлгахыг эрмэлзэж буй мөнгө болон хувирах чадвар бүхий үнэт цаасны 2.………. “М1” мөнгөнд хамаарахгүй. а) Харилцах дансанд буй мөнгө б) Хугацаагүй хадгаламж в) Хугацаатай хадгаламж г) Валютын хугацаагүй хадгаламж
  • 3. 3.……….. зорилгоор гар дээрээ байлгаж буй мөнгөний тоо хэмжээг мөнгөний арилжааны эрэлт гэдэг. а) Ашиг олох б) Өдөр тутмын хэрэгцээт бараагаа худалдан авах в) Ирээдүйдээ зориулж хадгалах г) Онцгой тохиолдолд хэрэглэх 4.Мөнгөний эрэлт банкны хүүгийн түвшинтэй ……. байдаг. а) урвуу хамааралтай б) шууд хамааралтай в) хамааралгүй 5.Мөнгөний нийлүүлэлтийн хэмжээ банкны хүүгийн түвшинтэй …..... байдаг. а) шууд хамааралтай б) урвуу хамааралтай в) хамааралгүй 6.Мөнгө ………….. хэрэгслийн үүрэг гүйцэтгэдэггүй. а) хуримтлалын б) хуваарилалтын в) өртгийн хэмжүүрийн г) гүйлгээний д) төлбөрийн 7.Мөнгөний арилжааны эрэлт ………… хамааралтай байдаг. а) үнийн түвшинтэй урвуу б) банкны хүүгийн түвшинтэй урвуу в) банкны хүүгийн түвшинтэй шууд г) үндэсний орлогын үйлдвэрлэлийн хэмжээтэй шууд 8.……………………… мөнгөний эрэлт буурна. а) Банкны хүүгийн түвшин буурвал б) Үндэсний орлогын хэмжээ өсвөл в) Ханш уналтын түвшин буурвал г) Нэг хүнд ноогдох орлогын хэмжээ өсвөл 9.Мөнгөний эрэлт нийлүүлэлт хоёр хоёул өсвөл мөнгөний тэнцвэрт хэмжээ ……………. а) өсч, хүүгийн тэнцвэрт түвшин буурна. б) хүүгийн тэнцвэрт түвшин хоёул буурна в) буурч хүүгийн тэнцвэрт түвшин өснө г) өсч хүүгийн тэнцвэрт түвшин өөрчлөгдөхгүй 10. Суурь (МВ) мөнгийг ………….. томъёогоор тооцно. а) С+Rs: б) С+Rt : в) С+D: г) С+Ra: Тодруулга: С-банкны гадуур гүйлгээний хүрээнд буй мөнгө; Ra-банкны нийт нөөц; D-банкны хугацаагүй хадгаламж; Rt-банкны заавал байлгах нөөц, Rs-банкны илүүдэл нөөц 11. Мөнгөний нийлүүлэлт өсвөл банкны хүүгийн түвшин ……… мөнгөний зах зээлийн тэнц-вэр тогтоно. а) буурч, эрэлт өсч
  • 4. б) өсч, эрэлт буурч в) өсч, эрэлт өсч г) өөрчлөгдөхгүй, эрэлт өсч 12. Хэрэв мөнгө жилд 2 удаа эрэгвэл гүйлгээний хүрээнд байвал зохих мөнгөний тоо нь …………. байна. а) бодит ДНБ -ээс 2 дахин бага б) бодит ДНБ -ээс 2 дахин их в) нэрлэсэн ДНБ-ээс 2 дахин бага г) нэрлэсэн ДНБ-ээс 2 дахин их 13. Мөнгөний нийлүүлэлт-(МS)-ийн хэмжээг ………… томъёогоор тооцно. а) С+Ra б) С+D в) m*МВ г) C+MB д) D+MB Тодруулга: m-мөнгөний мультипликатор 14. ..... ..... бол мөнгөний мультиплика-(m)-торыг тооцдог томъёо биш. а) С/МВ б) (сг+1)/(сг+гг) в) С+D/(С+Ra) г) 1/rг д) MS/MB Тодруулга: сг=С/D бэлэн мөнгө, хадгаламжийн харьцаа; гг=Ra/D нийт нөөцийн норм буюу нөөцийн коэффициент: MS-мөнгөний нийлүүлэлт: MB-суурь мөнгө 15. “А” орны банкны гадуур гүйлгээний хүрээнд буй бэлэн мөнгө нь нийт хугацаагүй хад-галамжийн 40 хувьтай тэнцүү, нийт нөөцийн (rr=0.3) коэффициент нь 0,3 байв. Энэ үед Төв банк мөнгөний нийлүүлэлтийг 300 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдүүлэх шийдвэр гарга-жээ. Төв банк гаргасан шийдвэрээ хэрэгжлүүэхийн тулд суурь мөнгөнийхөө хэмжээг …. тэр бум төгрөгөөр өсгөнө. а) 25 б) 75 в) 125 г) 150 16. “А” орны бэлэн мөнгө, хадгаламжийн (С/D) харьцаа 0.8, заавал байлгах нөөцийн норм 10 хувь, илүүдэл нөөцийн норм 30 хувь бол мөнгөний мультипликатор …. байна. а) 2.14 б) 1.5 в) 1.25 г) 2.43