2. ΚΥΠΡΟΣ
ΑΡΧΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ
• Παρουσία Ελλήνων Μυκηναίων
• Φέρνουν στο νησί την ελληνική
γλώσσα τη θρησκεία και τα
έθιμα
• Ιδρύουν 10 πόλεις-βασίλεια με
κυκλώπεια τείχη
• Εχθροί προσπαθούν να την
κατακτήσουν ( Ασσύριοι ,
Αιγύπτιοι ,Πέρσες)
• Την κατακτά ο Μέγας
Αλέξανδρος
3. ΚΥΠΡΟΣ
ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ
• Ο Παύλος και ο Βαρνάβας διδάσκουν τον χριστιανισμό
• Η Κύπρος γίνεται η πρώτη χώρα με χριστιανό διοικητή
• Οικοδομούνται μεγάλοι ναοί (βασιλικές)
• Η μουσική παράδοση του Βυζαντίου απλώνεται και
στην Κύπρο
Τα ακριτικά τραγούδια του 10ου αι. ακούγονται
μέχρι και στις μέρες μας
Όπως το ακριτικό τραγούδι
«Τέσσερα παλικάρια»
4. ΤΕΣΣΕΡΑ ΠΑΛΙΚΑΡΙΑ
Τέσσερα και τέσσερα γίνονται Οκτώ
Τέσσερα παλικάρια πάνε στον πόλεμο
Στο δρόμο που πηγαίνασι επεινάσασι
Και κάτσασι να φάσι και έδειψάσασι
Γυρέφκουν να βρουν βρύση απάνω στο βουνό
Και εβράσασι έναν λάκκο των εκατό οργιών
Ερίξαν το λαχνί τους ποιος ένα κατεβεί
Και έπεσεν ο κλήρος παν στο μικρόν παιδί .
Δέστε με αδέλφια μου και γω να κατεβώ
Μες το ερημολάτσι να βγάλω το νερό
Και τότε τα αδέλφια του τον σφικτοδέσασι
Μες το ερημολάτσι τον κατεβάσασι
Εβγάτε με αδέλφια μου γιατί είδα το νερό
Εκόντινον και μαύρον μα και φαρμακερόν.
Ωσπού να τον τραβήξουσι και να τον βγάλουσιν
Οι όφεις και τα φίδια τον μισοφάγασιν
Όποτε θα επιστρέψετε εις την πατρίδα μου
Θα τρώτε και θα πίνετε εις την υγείαν μου
Να πείτε της μανούλας μου στα μαύρα να ντυθεί
Γιατί το γιο της το μιτσί δε θα τον ξαναδεί
5. Η γεωστρατηγική της
θέση την κατέστησε από
πολύ νωρίς
«μήλον της έριδος»
με αποτέλεσμα να δεχτεί
επιθέσεις αλλεπάλληλων
εισβολέων και κατακτητών
6. ΚΥΠΡΟΣ
ΛΑΤΙΝΟΚΡΑΤΙΑ 1191-1571
• Ο βασιλιάς Ριχάρδος της Αγγλίας το 1191
καταλαμβάνει το νησί αλλά σύντομα περνάει στα
χέρια των Φράγκων
• Επίσημη θρησκεία η παπική
• Καταπιέζεται η ορθόδοξη εκκλησία
• Από τα χέρια των Φράγκων περνάει στα χέρια των
Ενετών μέχρι το 1571
8. • Κατά την Ελληνική Επανάσταση του
1821, οι Έλληνες Κύπριοι πολέμησαν στο
πλευρό των Ελλήνων αδελφών τους
• Ακολούθησαν μαζικές σφαγές
• Ανάμεσα στα θύματα ήταν ο
Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός , ιεράρχες και
πρόκριτοι του νησιού
9. « Η Ρωμιοσύνη εν φυλή συνόκαιρη του
κόσμου.
Κανένας δεν εβρέθηκεν για να την
ιξηλείψει.
Κανένας γιατί σιέπει την που τα ‘ψη ο Θεός
μου »
Η Ρωμιοσύνη εν να χαθεί όντας ο κόσμος
λείψει Β. Μιχαηλίδης
«9η Ιουλίου»
10. Το 1878 στο Συνέδριο του Βερολίνου
ο Σουλτάνος έναντι χρηματικής
αμοιβής παραχώρησε την Κύπρο
στους Άγγλους
Η Κύπρος αποτελούσε στρατηγικό
σταθμό για το δρόμο προς τη
αποικία των Άγγλων την Ινδία
12. Η Αγγλική διοίκηση στην Κύπρο,
αποδείχτηκε σκληρότερη από την
Οθωμανική
Το 1925 οι Άγγλοι ανακήρυξαν τη Κύπρο
αποικία του Βρετανικού στέμματος
επέβαλαν βαριά φορολογία και
φίμωσαν κάθε φωνή διαμαρτυρίας
13. Οι Έλληνες της Κύπρου, που αποτελούσαν το 82% του
πληθυσμού, εξέφραζαν συνεχώς τα εθνικά τους
αισθήματα και διαδήλωναν τον αναλλοίωτο πόθο
τους
για ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα,
γιατί ένιωθαν ότι η Κύπρος
αποτελούσε αναπόσπαστο τμήμα της.
Σ' όλο το διάστημα της Αγγλοκρατίας, δεν έπαυαν να
ζητούν την πραγματοποίηση του πόθου τους αυτού
με υπομνήματα, τηλεγραφήματα, πάνδημα
συλλαλητήρια και αποστολή πρεσβειών στο
Λονδίνο.
14. Το 1950 η
Εκκλησία της
Κύπρου
οργάνωσε
δημοψήφισμα
όπου το 96% του
κυπριακού λαού
επιθυμούσε την
ένωση με την
Ελλάδα
16. «Εν και μόνο επιδιώκοντες, εις ένα και
μόνο αποβλέποντες, την Ένωσιν»
17. Το 1954 οι Άγγλοι δήλωσαν ότι ορισμένες
αποικίες τους δεν θα μπορούσαν να γίνουν
ποτέ ανεξάρτητες λόγω της μεγάλης
στρατηγικής τους σημασίας
Το Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου η Ελλάδα
προσέφυγε στον ΟΗΕ ζητώντας την
αυτοδιάθεση της Κύπρου
18. Ο ΟΗΕ απέρριψε το αίτημα της
Ελλάδας για το δικαίωμα της
αυτοδιάθεσης της Κύπρου.
« Η γενική συνέλευσις,λαμβάνουσα υπ’όψη
ότι προς το παρόν δεν θεωρείται σκόπιμος η
λήψις αποφάσεως επί του ζητήματος της
Κύπρου,αποφασίζει να μην εξετάσει
περαιτέρω το θέμα…»
19. Όταν απέτυχαν όλες οι διπλωματικές και
πολιτικές προσπάθειες για ανεξαρτησία
από τους Άγγλους και ένωση με την
Ελλάδα, τότε οι Έλληνες της Κύπρου
Αποφάσισαν
Ένοπλο απελευθερωτικό αγώνα
« Ο αγών μας θα είναι συνεχής, έντονος και μέχρι τέλους. Δεν
θα συνθηκολογήσωμεν με τον κυρίαρχο. Δεν θα
συνεργασθούμεν εν ουδεμία περιπτώσει μετ’αυτού ! »
ΜΑΚΑΡΙΟΣ
20. Αρνιέμαι αρνιέμαι αρνιέμαι
οι άλλοι να βαστάνε τα σχοινιά
αρνιέμαι να με κάνουν ότι θέ’νε
αρνιέμαι να πνιγώ στην καταχνιά
Αρνιέμαι αρνιέμαι αρνιέμαι
να είσαι ’σύ και να μην είμαι ’γώ
που τη δική μου μοίρα διαφεντεύεις
με τη δική μου γη και το νερό.
Αρνιέμαι αρνιέμαι αρνιέμαι
να βλέπω πια το δρόμο μου κλειστό
αρνιέμαι να ’χω σκέψη που σωπαίνει
να περιμένει μάταια τον καιρό
Αρνιέμαι αρνιέμαι αρνιέμαι
στους ξένους να δηλώσω υποταγή
αρνιέμαι σ’ οποιονδήποτε να δώσω
απ’ τη δική μου γη μια σπιθαμή
Ζήτω η επανάσταση
και κόντρα στους ανέμους
βόηθα Θεέ παντοτινέ
να διώξουμε τους ξένους
Αρνιέμαι
21. 1η Απριλίου 1955
αρχή του Αγώνα
Τον απελευθερωτικό αγώνα
που άρχισε την 1η Απριλίου
και κράτησε 4 χρόνια τον
οργάνωσε και τον
πραγματοποίησε η
ΕΟΚΑ
( Εθνική Οργάνωση
Κυπρίων Αγωνιστών)
με ηγέτη τον συνταγματάρχη
Γεώργιο Γρίβα -Διγενή
23. Πρώτη τ' Απρίλη
Πρώτη τ' Απρίλη κι αρχινά το μέγα πανηγύρι
τούτος δεν είναι πόλεμος, τούτη δεν είν'
αμάχη
εδώ γίνονται ήρωες τ' αμούστακα παιδιά
- Γεια μάνα Κυπριώτισσα - Ή ταν ή επί τας
Δεν έμεινε κανείς μας έξω απ' τη φωτιά
μόνη μας έγνοια η Λευτεριά
Την βάψαμε με αίμα κι ιδρώτα αυτή τη γη
στα χέρια μας σημαία στα στήθια μας πληγή
24. Πρώτη τ' Απρίλη Βρετανέ κι όλους αν μας
σκοτώσεις
τη Ρωμιοσύνη απ' το νησί δεν θα την ξεριζώσεις
ετούτη η γη είν' Ελληνική, ξέρει να πολεμά
και μέσ' από τις στάχτες της να ξεπηδά ξανά
Δεν έμεινε κανείς μας έξω απ' τη φωτιά
μόνη μας έγνοια η Λευτεριά
Την βάψαμε με αίμα κι ιδρώτα αυτή τη γη
στα χέρια μας σημαία στα στήθια μας πληγή
25. Οι Ιδρυτές της Ε.Ο.Κ.Α
ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ο Γεώργιος Γρίβας-Διγενής
27. α) Η τοποθέτηση ωρολογιακής βόμβας στις 25
Μαΐου κάτω από το κάθισμα του Κυβερνήτη
Άρμιτεϊτζ στο κινηματοθέατρο "Παλλάς" της
Λευκωσίας. Η βόμβα εξερράγη λίγα λεπτά μετά
την αποχώρηση του Κυβερνήτη.
β) Η επίθεση στον αστυνομικό σταθμό του
Αμιάντου στις 22 Ιουνίου 1955 από ανταρτική
ομάδα.
γ) Η επίθεση στο μεταλλείο Μιτσερού στις 22
Σεπτεμβρίου 1955 από ανταρτική ομάδα.
38. Η πιο μεγάλη επιτυχία της ΕΟΚΑ ήταν η μάχη που έγινε
στις 11 Δεκεμβρίου του 1955 κοντά στα Σπήλια. Εκεί
βρίσκονταν ο Διγενής, ο Αυξεντίου και άλλοι αγωνιστές.
Οι Άγγλοι στρατιώτες προχωρούσαν από δυο
διαφορετικές κατευθύνσεις, για να περικυκλώσουν τους
αγωνιστές. Ο Αυξεντίου, που με τρεις άλλους
επιτηρούσε την περιοχή, πυροβόλησε και προς τις δυο
κατευθύνσεις των Άγγλων.
Επειδή επικρατούσε πυκνή ομίχλη, οι Άγγλοι , νόμισαν
ότι πυροβολούνται από μέλη της ΕΟΚΑ, οπότε για
αρκετή ώρα αλληλοπυροβολήθηκαν, με αποτέλεσμα να
έχουν 15 νεκρούς και 35 τραυματίες.
39. 9 Μαρτίου 1956 ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος
συνελήφθη στο αεροδρόμιο Λευκωσίας, από το οποίο
θα μετέβαινε στην Αθήνα για συνομιλίες με την
Ελληνική Κυβέρνηση.
Την ίδια μέρα συνελήφθησαν ο Μητροπολίτης της
Κερύνειας, ο Παπασταύρος Παπαγαθαγγέλου και ο
Πολύκαρπος Ιωαννίδης.
Και οι τέσσερις εξορίστηκαν στις Σεϋχέλλες.
40. Στις 10 Μαΐου 1956 ο Μιχαλάκης Καραολής και ο
Ανδρέας Δημητρίου απαγχονίζονται στις
Κεντρικές Φυλακές της Λευκωσίας για τη δράση
που είχαν ως μέλη της ΕΟΚΑ.
Ενταφιάζονται στις Κεντρικές Φυλακές. Στο ίδιο
χώρο αργότερα θα ταφούν άλλα έντεκα μέλη της
ΕΟΚΑ.
Μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου τα
Φυλακισμένα Μνήματα έγιναν ιερό προσκύνημα
Κυπρίων και ξένων επισκεπτών.
41. Στις 9 Αυγούστου 1956 απαγχονίζονται τρία
μέλη της ΕΟΚΑ, ο Ανδρέας Ζάκος, ο
Χαρίλαος Μιχαήλ και ο Ιάκωβος Πατάτσος.
Άλλοι τρεις αγωνιστές απαγχονίζονται την
21η Σεπτεμβρίου, ο Μιχαήλ Κουτσόφτας, ο
Ανδρέας Παναγίδης και ο Στέλιος
Μαυρομμάτης.
42. Ο Ιάκωβος Πατάτσος
τις τελευταίες στιγμές της
ζωής του έψαλλε το
«Τη Υπερμάχω Στρατηγώ τα
νικητήρια»,
αλλά δεν μπόρεσε να το
τελειώσει, γιατί το σχοινί της
αγχόνης του έκοψε το νήμα
της ζωής.
43. Ο Χαρίλαος Μιχαήλ
το βράδυ της 8ης Αυγούστου
υποδέχτηκε τους γονείς του με
το τραγούδι
«Ξύπνα, καημένε μου ραγιά»
και τους αποχαιρέτησε μ' αυτά
τα λόγια:
«Έχω το θάρρος να πατήσω την
αγχόνη, πατέρα. Εσύ, μάνα, να
το έχεις ευχαρίστηση και να το
κρατείς καύχημα που πεθαίνω
για την πατρίδα».
44. Ο Μιχαήλ Κουτσόφτας απαγχονίστηκε σε
ηλικία 21 ετών. Στη μητέρα του έγραφε από τις
Κεντρικές Φυλακές:
Προσεύχομαι στην Υπεραγία Θεοτόκο να σας
δώσει θάρρος και ψυχραιμία, γιατί και Εκείνη
έχασε τον Υιό της. Ο Χριστός σταυρώθηκε, για
να μας απαλλάξει από τα δεσμά, από την
αδικία και από τον φόβο του θανάτου... Γιατί
φοβάσθε, αφού πιστεύουμε στο αληθινό
φως;».
Ένας Αμερικανός δημοσιογράφος, που
βρισκόταν κοντά στους δικηγόρους των τριών
ηρώων, ομολόγησε:
«Πεθαίνουν πραγματικά σαν ήρωες. Ζω
απόψε μαζί τους την πιο συγκινητική νύκτα
της ζωής μου».
46. Γρηγόρης Αυξεντίου
Ο Αυξεντίου ήταν ο πρώτος
τομεάρχης της ΕΟΚΑ στην
περιοχή Αμμοχώστου και
την 1η Απριλίου του 1955
ηγήθηκε των επιθέσεων
εναντίον αγγλικών στόχων
στον τομέα του.
Επικηρύχθηκε από τους
Άγγλους με το ποσό των
5.000 λιρών.
47. Κυριάκος Μάτσης
Στις 9 Ιανουαρίου 1956
συνελήφθη και βασανίστηκε
άγρια με ηλεκτροσόκ και άλλες
μεθόδους.
Τον επισκέφθηκε στο
ανακριτήριο ο ίδιος ο Κυβερνήτης
Χάρντιγκ και του πρόσφερε το
μυθικό για την εποχή εκείνη ποσό
των 500.000 λιρών, καθώς και
φυγάδευσή του για προστασία,
αν αποκάλυπτε πού κρυβόταν ο
Διγενής.
Οργισμένος ο Μάτσης κτύπησε
τη γροθιά του στο τραπέζι και του
απάντησε:
“Ου περί χρημάτων τον
αγώνα ποιούμεθα, αλλά
περί αρετής. Λυπούμαι
εξοχότατε, αλλά με
προσβάλλετε".
48. Ευαγόρας Παλληκαρίδης
Παιδί πολύ προικισμένο, μας άφησε
ένα πλούσιο πνευματικό έργο.
Η δράση του για απελευθέρωση της
Κύπρου άρχισε τον Ιούνιο του 1953
κατά τους εορτασμούς για τη στέψη
της Βασίλισσας Ελισάβετ.
Κατέβασε από τα προπύλαια του
σταδίου της πόλης την αγγλική
σημαία και πρωτοστάτησε στην
οργάνωση μεγάλης διαδήλωσης, με
αποτέλεσμα τη ματαίωση των
εορτασμών.
49. Στις 16 Αυγούστου 1956 ο
Διγενής κήρυξε εκεχειρία της
ΕΟΚΑ,
για να διευκολύνει την εξεύρεση
πολιτικής λύσης στο Κυπριακό.
Ο Χάρντιγκ, αντί να ανταποκριθεί
με διακοπή των στρατιωτικών
ερευνών, ανακοίνωσε όρους
παράδοσης των μελών της ΕΟΚΑ.
Ο Διγενής απάντησε :
«οι νικητές
δεν παραδίδονται».
50. Στις 3 Μαρτίου 1957 οι Άγγλοι
ανακάλυψαν το κρησφύγετο του
Γρηγόρη Αυξεντίου και των τεσσάρων
συναγωνιστών του, που βρίσκεται
κοντά στη μονή Μαχαιρά.
Ο Αυξεντίου δεν παραδίδεται και επί
οκτώ ώρες πολεμά εναντίον
εκατοντάδων στρατιωτών.
Με διαταγή του παραδίδονται οι
τέσσερις συναγωνιστές του.
Οι Άγγλοι ρίχνουν βενζίνη στο
κρησφύγετο και τρεις εμπρηστικές
βόμβες.
Ο Αυξεντίου γίνεται ολοκαύτωμα στο
βωμό της ελευθερίας της πατρίδας
του.
51. Λέγομαι Γρηγόρης Αυξεντίου, κ' είμαι 29
χρονών...
Σήμερα, πήρα την απόφασή μου, πως πρέπει
να πεθάνω!
Μόνος, εγώ και η φωτία! Μόνος, εγώ κι η
λευτεριά!
ΓΙΑ την λευτεριά! Για σας και τα παιδιά σας!
Λέγομαι Γρηγόρης Αυξεντίου,
κ’ είμαι 29 χρονών...
ΔΡΩΜΕΝΟ
52.
53. Από φόβο λαϊκών εκδηλώσεων οι Άγγλοι
έθαψαν το καμένο σώμα του Αυξεντίου στις
Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας, στο χώρο που
είναι γνωστός σήμερα ως
Φυλακισμένα Μνήματα.
54. Το Νοέμβριο του 1955, σε μαθητική διαδήλωση, ο νεαρός
Ευαγόρας Παλληκαρίδης, κτύπησε Άγγλους στρατιώτες
ελευθερώνοντας από τα χέρια τους το συμμαθητή του.
Συνελήφθη και διατάχθηκε να παρουσιαστεί
σε δίκη στις 6 Δεκεμβρίου.
Για να αποφύγει την καταδίκη κατέφυγε στη μονή Αγίου
Νεοφύτου την προηγούμενη της δίκης και ενώθηκε με την
αντάρτικη ομάδα της περιοχής.
Μετά τα γεγονότα αυτά επικηρύχθηκε με το ποσό των 5.000 λιρών
56. Η επιθυμία του να αποχαιρετίσει τους
συμμαθητές καθώς η ώρα ήταν
περασμένη οδηγεί τον αθεράπευτο
ποιητή-Ευαγόρα να γράψει ένα
ποίημα και να το αφήσει στα έδρανα
του σχολείου του.
Την επόμενη ημέρα οι συμμαθητές
του θα διαβάσουν:
57. Παλιοί συμμαθηταί,
Αυτή την ώρα κάποιος λείπει
ανάμεσά σας, κάποιος που φεύγει
αναζητώντας λίγο ελεύθερο αέρα,
κάποιος που μπορεί να μη τον
ξαναδείτε παρά μόνο νεκρό.
Μην κλάψετε στον τάφο του.
Δεν κάνει να τον κλαίτε.
Λίγα λουλούδια του Μαγιού
σκορπάτε του στον τάφο.
Του φτάνει αυτό ΜΟΝΑΧΑ.
58. Θα πάρω μιαν ανηφοριά θα πάρω μονοπάτια
να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά.
Θ’ αφήσω αδέλφια συγγενείς, τη μάνα, τον πατέρα
μες τα λαγκάδια πέρα και στις βουνοπλαγιές.
Ψάχνοντας για τη Λευτεριά θα ’χω παρέα μόνη
κατάλευκο το χιόνι, βουνά και ρεματιές.
Τώρα κι αν είναι χειμωνιά, θα ’ρθει το καλοκαίρι
τη Λευτεριά να φέρει σε πόλεις και χωριά.
Θα πάρω μιαν ανηφοριά θα πάρω μονοπάτια
να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά.
Τα σκαλοπάτια θ’ ανεβώ, θα μπω σ’ ένα παλάτι,
το ξέρω θάν’ απάτη, δεν θάν’ αληθινό.
Μες το παλάτι θα γυρνώ ώσπου να βρω τον θρόνο,
βασίλισσα μια μόνο να κάθεται σ’ αυτό.
Κόρη πανώρια θα της πω, άνοιξε τα φτερά σου
και πάρε με κοντά σου, μονάχα αυτό ζητώ.
59. Γειά σας παλιοί συμμαθηταί.
Τα τελευταία λόγια τα γράφω σήμερα για σας.
Κι όποιος θελήσει για να βρει ένα χαμένο
αδελφό, ένα παλιό του φίλο...
Ας πάρει μιαν ανηφοριά ας πάρει μονοπάτια
να βρει τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά.
Με την ελευθερία μαζί, μπορεί να βρει και
μένα.
Αν ζω, θα μ΄ βρει εκεί.
60. Το βράδυ της 18ης Δεκεμβρίου 1956,
σε μια μετακίνηση της ομάδας του
βρέθηκε αντιμέτωπος με αγγλική
περίπολο που εκινείτο με σβησμένες
τις μηχανές των οχημάτων,
συνελήφθη κρατώντας όπλο τύπου
μπρεν και φυλακίστηκε.
61. Ο Ευαγόρας υποβλήθηκε σε
διάφορα βασανιστήρια και σε ορούς
της αλήθειας, αλλά δεν υπέκυψε και
δεν αποκάλυψε κάποια
πληροφορία.
Τότε «κατέφυγαν στον εκβιασμό του
πονεμένου γονιού.
62. Ο Τούρκος βοηθός αστυνόμος της Πάφου
κάλεσε τον πατέρα του, Μιλτιάδη στην
Αστυνομία. Τον έβαλε να καθίσει απέναντί
του κι άρχισε να του λέει:
Η κατηγορία εναντίον του γιού σου προνοεί
καταδίκη σε θάνατο. Θέλεις να του μιλήσεις,
για να μας πει κάτι; Πού έχουν π.χ. κρύπτη
με όπλα, πού κρύβονται οι σύντροφοί του…
Αν δώσει τέτοιες πληροφορίες, θ’ αποφύγει
τον θάνατο…
Λοιπόν, θέλεις να του μιλήσεις;…
63. Τινάχτηκε απ’ τη θέση του ο πλατύστερνος Μιλτιάδης.
-Όχι, είπε. Xίλιες φορές όχι. Και καθώς τα ‘λεγε, άστραψε
η θωριά του.
-Μ’ αυτές τις προτάσεις δεν θέλω ούτε να δω τον
Ευαγόρα, ούτε να του μιλήσω…
Έφυγε γυρίζοντας με ολοφάνερη περιφρόνηση την πλάτη
στον πληρωμένο Τούρκο.
Φτάνοντας σπίτι, διηγήθηκε το γεγονός στη μάνα.
Τινάχτηκε κι εκείνη κι είπε:
-Δε γέννησα εγιώ παιδί, που θα το πουν προδότη!
Χαλάλιν της πατρίδας μου το γαίμαν του παιδκιού μου!
64. Έτσι καταδικάστηκε σε θάνατο.
Στο δικαστή που του ανακοίνωσε την
καταδίκη του, είπε :
“Ξέρω ότι θα με κρεμάσετε.
Ό,τι έκαμα, το έκαμα ως Έλλην
Κύπριος που αγωνίζεται για την
Ελευθερία του”.
65. Θ’ ακολουθήσω με θάρρος τη μοίρα μου.
Ίσως αυτό να ‘ναι το τελευταίο μου γράμμα.
Μα πάλι δεν πειράζει. Δεν λυπάμαι για τίποτα.
Ας χάσω το κάθε τι. Μια φορά κανείς πεθαίνει.
Θα βαδίσω χαρούμενος στην τελευταία μου
κατοικία.
Τι σήμερα τι αύριο; Όλοι πεθαίνουν μια μέρα.
Είναι καλό πράγμα να πεθαίνει κανείς για την
Ελλάδα.
Ώρα 7:30.
Η πιο όμορφη μέρα της ζωής μου.
Η πιο όμορφη ώρα.
Μη ρωτάτε γιατί.
Το τελευταίο του γράμμα.
69. Η εκτέλεση με απαγχονισμό 9 νέων
ηλικίας από 19-25 από τους Άγγλους
70. Θυμάσαι κείνη την νυχτιά,
μικρά παιδιά ακόμα,
που λέγαμε για λευτεριά,
ξεσηκωμό και αγώνα;
Θυμάσαι, ήμασταν μικροί,
ξαπλώναμε στο χώμα,
μα είχαμε πάντα όνειρο:
ξεσηκωμό και αγώνα!
Θυμάσαι, ήμασταν μικροί,
πώς έγινε το θάμα;
Μονάχα με σε μια στιγμή
μας θέριεψε το τάμα!
Κι ύστερα, σε δυο μέτρα γη,
στα σίδερα από μέσα,
μένει αδούλωτη η ψυχή
στης λευτεριάς την έγνοια
Πώς να χωρέσεις σε κελί,
σε σκλαβωμένο χώμα,
μηδέ αγχόνη στο σκοινί
δεν σου 'κλεισε το στόμα!
Και τώρα κάτω από τη γη,
κάτω από το ίδιο χώμα,
νεκρός, μα ακόμα τραγουδάς,
για λευτεριά και αγώνα!...
ΔΡΩΜΕΝΟ
71.
72. Ήμουν εκείνες τις στιγμές πατέρας,
μητέρα και αδελφός τους.
Τους άκουγα μέσα στη νύχτα να
βαδίζουν στην αγχόνη.
Και λίγο πριν το σχοινί κόψει το
νήμα της ζωής τους τραγουδούσαν:
•{Σε γνωρίζω από την κόψη του
σπαθιού την τρομερή…}.
Μετά εκείνος ο παγερός θόρυβος
που έκανε η αγχόνη.
Τα κορμιά τους κρέμονταν άψυχα
πια από το χοντρό δοκάρι.
Αυτά αφηγείται ο Παπαντώνης Ερωτοκρίτου…..
Ο ιερέας που εξομολογούσε τους Ήρωες της
αγχόνης.
73. Με απόφαση του Βρετανικού Υπουργικού
Συμβουλίου της 28ης Μαρτίου 1957 ο
αρχιεπίσκοπος Μακάριος και οι συνεξόριστοί
του είναι ελεύθεροι να μεταβούν σε
οποιαδήποτε χώρα πλην της Κύπρου.
Οι τέσσερις άνδρες φεύγουν από τις
Σεϋχέλλες και φτάνουν στις 17 Απριλίου
στην Αθήνα, όπου τους επιφυλάσσεται
ενθουσιώδης υποδοχή.
74. Στις 2 Σεπτεμβρίου 1958 Άγγλοι στρατιώτες, κατόπιν
πληροφοριών, περικυκλώνουν έναν αχυρώνα στο
Λιοπέτρι.
Μέσα σ' αυτόν βρίσκονται τέσσερις αγωνιστές της ΕΟΚΑ,
ο Ανδρέας Κάρυος, ο Φώτης Πίττας, ο Ηλίας
Παπακυριακού και ο Χρίστος Σαμάρας.
Αρνούνται να παραδοθούν και οι Άγγλοι μετά από 4ωρη
μάχη ρίχνουν βενζίνη και πυρπολούν τον αχυρώνα.
Στην έξοδο τους πολεμούν γενναία και πέφτουν νεκροί
στο πεδίο της μάχης.
76. Στις 19 Νοεμβρίου 1958 ανακαλύφθηκε από τους
Άγγλους, κατόπιν προδοσίας, το κρησφύγετο του
Κυριάκου Μάτση
Ο Μάτσης διέταξε τους δυο συναγωνιστές του να
βγουν από το κρησφύγετο και ο ίδιος φώναξε στους
Άγγλους:
"Δεν θα βγω ζωντανός. Θα βγω πυροβολώντας".
Τότε οι Άγγλοι του έριξαν χειροβομβίδες και ο
ατρόμητος αγωνιστής βρήκε ακαριαίο θάνατο.
77. Στις 19 Φεβρουαρίου 1959 έγιναν δεκτές οι
Συμφωνίες της Ζυρίχης στο Λονδίνο
και υπογράφτηκαν από τους Πρωθυπουργούς
και τους Υπουργούς Εξωτερικών της Αγγλίας,
της Ελλάδας και της Τουρκίας, καθώς και τον
Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και τον Τουρκοκύπριο
ηγέτη Φασίλ Κουτσιούκ.
78.
79. Το τέλος του
απελευθερωτικού αγώνα
Με την υπογραφή των Συμφωνιών Ζυρίχης
Λονδίνου έληξε ο Απελευθερωτικός Αγώνας
της ΕΟΚΑ και άρχισαν οι προετοιμασίες για τη
δημιουργία του νέου κράτους.
Στις 16 Αυγούστου 1960 εγκαθιδρύθηκε
επίσημα η Κυπριακή Δημοκρατία και άρχιζε
μια καινούρια περίοδος στην Ιστορία της
Κύπρου.
80. 20 Ιουλίου 1974
Εισβολή του Αττίλα
Τον Ιούλιο του 1974 ,
πραξικόπημα για την
ανατροπή του Μακάριου
που υποκινήθηκε από τη
χούντα της Ελλάδας
χρησιμοποιήθηκε σαν
πρόσχημα από την Τουρκία
για να εισβάλει στο νησί και
να καταλάβει το
37% του εδάφους, το οποίο
είναι ακόμα υπό κατοχή
81. ΤΟ ΜΙΣΟΣ
Όσο υπάρχει στον κόσμο ο πρόστυχος Έλληνας
Μα τον Αλλάχ Δε μου φεύγει αυτό το μίσος
Όσο στέκομαι και το βλέπω απέναντί μου σα σκυλί
Μα τον Αλλάχ Δε μου φεύγει αυτό το μίσος
Χίλια κεφάλια από Γκιαούρηδες δεν μπορούν να μου ξεπλύνουν αυτό το μίσος
Μοναδικός σκοπός μου είναι η εκδίκηση
Όταν έρθει η σειρά μου να πάω στο πεδίο της μάχης
Σε μια μέρα θα σφάξω χίλιους Γκιαούρηδες
Να έλιωνα με πέτρα το κεφάλι τριάντα χιλιάδων από αυτούς
Να πετούσα εκατό χιλιάδες πτώματα στο ποτάμι
Όλος ο κόσμος ξέρει τη διαφορά των Τούρκων και συντρίβει το κεφάλι του
Έλληνα
Να έκαιγα τα κεφάλια 5~6 χιλιάδων απ’ αυτούς...
Να τρυπούσα με τη λόγχη μου 40 χιλιάδες και 80 χιλιάδες απ’ αυτούς
Και να τους έστελνα στο διάβολο
Και να κρεμούσα 100 χιλιάδες...
{Το «Μίσος» είχε δημοσιευθεί στη Χουριέτ στις 18~7~74.48 ώρες πριν την εισβολή στην Κύπρο κατόπιν διαταγής του
Μπουλέντ Ετσεβίτ.]
82. Καρτερούμεν
Καρτερούμεν μέραν νύχταν
να φυσήσει ένας αέρας
στουν τον τόπον πον καμένος
τζι' εν θωρεί ποττέ δροσιάν.
Για να φέξει καρτερούμεν
το φως τζιήνης της μέρας
πον να φέρει στον καθ' έναν
τζιαι δροσιάν τζιαι ποσπασιάν.
84. Ο ΡΑΓΙΑΣ
Ξύπνα καημένε μου ραγιά και σήκου το κεφάλι
τη δόξα πούχες μια φορά απόκτησε και πάλι.
Ξύπνα καημένε μου ραγιά
ξύπνα να δεις ελευθεριά.
Διψούν οι κάμποι για νερό και τα βουνά για χιόνια
διψά κι η Κύπρος λευτεριά η σκλάβα τόσα χρόνια.
Ξύπνα καημένε μου ραγιά
ξύπνα να δεις ελευθεριά.
Έχει η Ελλάδα Όλυμπο κι η Κρήτη το Αρκάδι
Έχει κι η Κύπρος Διγενή πανάξιο παλληκάρι.
Ξύπνα καημένε μου ραγιά
ξύπνα να δεις ελευθεριά
Κοιμούμαι μ' ένα όνειρο ξυπνώ με μια ελπίδα
πως θε να ιδώ μια μέρα φως ελεύθερη πατρίδα.
Ξύπνα καημένε μου ραγιά
ξύπνα να δεις ελευθεριά.
