The Filiki Eteria nad the Greek revolution in the Danubia Principalities Filiki Eteria und die griechische Revolution in den Donauf[rstentümern Η Φιλική Εταιρεία και η ελληνική επανάσταση στις παραδουωάβιες ηγεμονίες

1. Η ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ΚΑΙ Η ΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΔΟΥΝΑΒΙΕΣ ΗΓΕΜΟΝΙΕΣ

2. Η Φιλική Εταιρεία ήταν μία μυστική οργάνωση
που ιδρύθηκε στην Οδησσό της Ρωσίας το 1814
με έναν και μοναδικό σκοπό:
την προετοιμασία του ένοπλου αγώνα των
Ελλήνων για την ανεξαρτησία τους.
Πρωτεργάτες της ήταν οι:
• Νικόλαος Σκουφάς
• Αθανάσιος Τσακάλωφ
• Εμμανουήλ Ξάνθος και
• Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος

3. Το έμβλημα της
Φιλικής Εταιρείας
Το κεντρικό μήνυμα
της οργάνωσης ήταν
ή ελευθερία
ή θάνατος
Πηγή εικόνας https://de.wikipedia.org/wiki/Filiki_Eteria

4. ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Η Φιλική Εταιρεία έπρεπε να αντιμετωπίσει μία
σειρά προβλημάτων προκειμένω να πετύχει τον
σκοπό της:
① ο ελληνισμός ήταν διάσπαρτος σε πάρα
πολλά μέρη, τόσο της Ευρώπης (παροικίες)
όσο και στην Οθωμανική αυτοκρατορία
② έπρεπε να δράσει με μεγάλη μυστικότητα
για να μην αποκαλυφθεί η δράση της

5. ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
③ οι δισταγμοί των Ελλήνων, που είδαν άλλα
επαναστατικά κινήματα να αποτυγχάνουν
④ έπρεπε να κινητοποιήσουν και να
απευθυνθούν σε ανθρώπους διαφόρων
κοινωνικών ομάδων, οι οποίοι είχαν
διαφορετικά οικονομικά και κοινωνικά
συμφέροντα

6. ΟΙ ΕΥΝΟΪΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ
Οι άνθρωποι της Φιλικής Εταιρείας, οι Φιλικοί,
ευνοήθηκαν από τις ακόλουθες συνθήκες:
① η Οθωμανική αυτοκρατορία αντιμετώπιζε
εσωτερικά προβλήματα (π.χ. Αλή Πασάς)
② μεταξύ των Ελλήνων διαδίδονταν οι ιδέες της
γαλλικής επανάστασης και του διαφωτισμού
③ το μεγαλύτερο μέρος του ελληνισμού ήταν
έτοιμο για την δημιουργία ελληνικού κράτους

7. Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ
Η οργάνωση της Φιλικής Εταιρείας στηρίχθηκε
στα πρότυπα άλλων μυστικών εταιρειών στην
Ευρώπη, όπως π.χ. οι καρμπονάροι της Ιταλίας.
Για να γίνει κανείς μέλος:
• περνούσε αρχικά μία περίοδο δοκιμασίας
• στη συνέχεια εντασσόταν στην οργάνωση
αφού ορκιζόταν πίστη και αφοσίωση
• για τους παραβάτες και προδότες η τιμωρία
ήταν θάνατος

8. Ο ΟΡΚΟΣ ΤΩΝ ΦΙΛΙΚΩΝ
Πίνακας του Διονύση Τσόκου, 1849
Πηγή εικόνας https://m.eirinika.gr/article/191187/apokleistiko-o-orkos-tis-filikis-etaireias-apo-xantho-tsakalof-skoyfa-foto-apo-tin

9. Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ
Στην αρχή η Φιλική Εταιρεία απευθυνόταν σε
πλούσιους Έλληνες εμπόρους, για να
εξασφαλίσει τα χρήματα για την εξάπλωσή της.
Συνάντησε όμως άρνηση.
Εξαπλώθηκε όμως γρήγορα όταν απευθύνθηκε
σε όλα τα κοινωνικά στρώματα κυρίως σε
• μικροεμπόρους και
• διανοούμενους

10. Η ΗΓΕΣΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ
Η ηγεσία της Φιλικής Εταιρείας παρέμενε
μυστική. Ήταν η «Αόρατη Αρχή». Οι Φιλικοί
άφηναν να εννοηθεί ότι ήταν σημαντικά
πρόσωπα. Επειδή όμως γνώριζαν ότι τα
άγνωστα ονόματά τους δεν θα ενέπνεαν τους
Έλληνες συμπατριώτες τους, αποφάσισαν να
αναθέσουν την αρχηγία σε έναν γνωστό Έλληνα:
τον Ιωάννη Καποδίστρια, υπουργό εξωτερικών
της Ρωσίας. Εκείνος όμως αρνήθηκε.

11. Ιωάννης Καποδίστριας
1776 – 1831
Υπουργός Εξωτερικών της
Ρωσικής Αυτοκρατορίας
(1815 – 1822)
Πρώτος Κυβερνήτης
της Ελλάδας
(1828 – 1831)
Πίνακας αγνώστου καλλιτέχνη,
Εθνικό Ιστορικό Μουσείο Αθηνών
Πηγή εικόνων: https://de.wikipedia.org/wiki/Ioannis_Kapodistrias

12. Ο Καποδίστριας θεωρούσε πως οι συνθήκες για
επανάσταση δεν ήταν ακόμη ώριμες. Τελικά η
ηγεσία ανατέθηκε στον Αλέξανδρο Υψηλάντη,
ανώτερο αξιωματικό του ρωσικού στρατού.
Ο Υψηλάντης ανακηρύχτηκε Γενικός Επίτροπος
της Αρχής.
Πηγή εικόνων: https://de.wikipedia.org/wiki/Alexander_Ypsilantis_(General)

13. Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΙΣ ΗΓΕΜΟΝΙΕΣ
Η προετοιμασία για την επανάσταση είχε
αρχίσει με την προσέγγιση και άλλων ηγετών
από τα Βαλκάνια για προσχώρηση στην Φιλική
Εταιρεία και συμμετοχή στην επανάσταση:
• του σέρβου ηγέτη Καραγεώργεβιτς, τον οποίο
οι Τούρκοι συνέλαβαν και εκτέλεσαν
• τον τοπικό ηγεμόνα Βλαντιμηρέσκου, ο οποίος
συμμετείχε μόνο στην αρχή

14. Στις 24 Φεβρουαρίου 1821 ο Αλέξανδρος
Υψηλάντης προερχόμενος από ρωσικό έδαφος,
πέρασε τον ποταμό Προύθο και κήρυξε την
επανάσταση στο Ιάσιο της Μολδοβλαχίας.
Στις προκηρύξεις του άφησε να εννοηθεί ότι
πίσω από την επανάσταση βρισκόταν η Ρωσία,
ενώ ταυτόχρονα προσπαθούσε να συγκροτήσει
το στράτευμά του.
Η επανάσταση ξεκίνησε στις παραδουνάβιες
ηγεμονίες; Γιατί όμως εκεί;
(σημερινή Ρουμανία)

15. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης
διαβαίνει τον ποταμό
Προύθο
Πίνακας του Peter von Hess,
Στοά του Μονάχου, 19ος αιώνας
Πηγή εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/Alexander_Ypsilantis_(General)

16. Πηγή εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/Pruth
Προύθος

17. Αυτό έγινε για δύο λόγους:
① δεν υπήρχε οθωμανικός στρατός στις
παραδουνάβιες ηγεμονίες λόγω των
ρωσοτουρκικών συνθηκών ειρήνης
② οι Φιλικοί ήλπιζαν, ότι ο ρωσικός στρατός,
που ήταν κοντά, θα βοηθούσε τους Έλληνες
επαναστάτες
Έγιναν όμως όλα όπως τα σχεδίασαν οι Φιλικοί;

18. Οι παραδουνάβιες ηγεμονίες και τα 9 κέντρα των επιχειρήσεων του Α. Υψηλάντη
Πηγή εικόνας: https://www.ypsilantio.gr/content/istorika-stoixeia/istoriko-kai-gewgrafiko-periballon/xartes/57-xarths-epixeirhsewn-toy-aleksandroy-ypshlanth
1. Κισινάου
2. Σκουλένι
3. Ίασο
4. Μονή Σέκκου
5. Φωξάνι
6. Γαλάτσι
7. Βουκουρέστι
8. Δραγατσάνι
9. Μονή Κόζια

19. ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
① Οι πλούσιοι Έλληνες των Ηγεμονιών δεν
ανταποκρίθηκαν υλικά και η στρατολόγηση
δεν προχωρούσε
② Η Ρωσία αποκήρυξε την επανάσταση και
επέτρεψε σε οθωμανικά στρατεύματα να
εισβάλλουν στις Ηγεμονίες για να
καταπνίξουν την επανάσταση

20. ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
③ ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ αναγκάστηκε να
αφορίσει όλους όσους μετείχαν στην
επανάσταση
④ ο Βλαντιμηρέσκου θεωρήθηκε προδότης και
θανατώθηκε
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης
όμως συνέχισε τον αγώνα! Έμβλημα του
Ιερού Λόχου

21. Ο Υψηλάντης συγκρότησε τον Ιερό Λόχο, μία
στρατιωτική μονάδα από νέους σπουδαστές, οι
οποίοι πολέμησαν γενναία στην αποφασιστική
μάχη στο Δραγατσάνι (7 Ιουνίου 1821), αλλά η
ήττα δεν μπόρεσε να αποφευχθεί.
Ο Υψηλάντης διέφυγε στην Αυστρία, και οι
τελευταίοι επαναστάτες εγκλωβίστηκαν στην
Μονή Σέκκου. Τότε ο Γιωργάκης Ολύμπιος
αποφάσισε να ανατιναχθούν. Ο Ιωάννης
Φαρμάκης πιάστηκε λίγο αργότερα αιχμάλωτος
και αποκεφαλίστηκε.

22. Ο Ιερός Λόχος μάχεται
στο Δραγατσάνι
Πίνακας τουPeter von Hess,
19ος αιώνας
Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα
Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Dragashani

23. Ο Γιωργάκης Ολύμπιος
Γεννήθηκε το 1772
στο Λιβάδι Λάρισας (Όλυμπος)
Θυσιάστηκε το 1821 στην
Μονή Σέκκου
Ήταν ο κυριότερος συνεργάτης
του Υψηλάντη στην επανάσταση
στην Μολδοβλαχία
Πίνακας αγνώστου καλλιτέχνη
19ος αιώνας
Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αθήνα
Πηγή εικόνας: https://el.wikipedia.org/wiki/Μάχη _ της _ μονής _ Σέκκου

24. Η ανατίναξη της
Μονής Σέκκου
Πίνακας τουPeter von Hess,
19ος αιώνας
Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα

25. ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η επανάσταση στις παραδουνάβιες ηγεμονίες
της Τρανσυλβανίας, της Μολδαβίας και της
Βλαχίας καταπνίγηκε από τους Τούρκους. Ο
Ιωάννης Φαρμάκης και ο Γιωργάκης Ολύμπιος
σκοτώθηκαν, ο Υψηλάντης πέρασε στην
Αυστρία, αιχμαλωτίσθηκε μέχρι το 1827 και
πέθανε βαριά άρρωστος το 1828 στη Βιέννη.
ΑΞΙΖΕ ΤΟΝ ΚΟΠΟ Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΙΣ ΗΓΕΜΟΝΙΕΣ;

27. ΔΙΟΤΙ
① πάντα αξίζει ο αγώνας για την ελευθερία
② έδειξε ότι οι Έλληνες έπρεπε να βασιστούν
μόνο στις δυνάμεις τους
③ δέσμευσε αρκετές στρατιωτικές δυνάμεις
των Τούρκων στα βόρεια Βαλκάνια και έτσι
④ βοήθησε να εδραιωθεί η επανάσταση στην
Πελοπόννησο, που ξεκίνησε τον Μάρτιο του
1821

28. Πηγή εικόνας: https://www.dreamstime.com/chain-rusty-breaking-details-isolated-background-economic-crisis-d-rendering-chain-rusty-breaking-details-isolated-image157488233