The Greek revolution in the zears 1821 to 1824 Die Griechische Revolution von 1821 bis 1824 Η ελληνική επανάσταση και η εξέλιξή της από το 1821 έως το 1824

1. Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ
1821 – 1824

2. ΟΙ ΕΥΝΟÏΚΕΣ ΣΥΓΚΥΡΙΕΣ
Η ελληνική επανάσταση ξέσπασε τον Μάρτιο
του 1821 στην Πελοπόννησο  τον Μοριά, και
γρήγορα εξαπλώθηκε και στην Ρούμελη,  την
Στερεά Ελλάδα.
Ποιές όμως ήταν οι συνθήκες αυτές, που
ευνόησαν όχι μόνο την αρχή, αλλά και την
επιτυχία της επανάστασης στην Νότιο Ελλάδα;

3. ΟΙ ΕΥΝΟÏΚΕΣ ΣΥΓΚΥΡΙΕΣ
① πυκνότεροι ελληνικοί πληθυσμοί
② ισχνές δυνάμεις οθωμανικού στρατού
③ η ανταρσία του Αλή Πασά στα Ιωάννινα
απασχολούσε πολλά στρατεύματα του
σουλτάνου Μαχμούτ Β΄ στην Ήπειρο
④ πολλοί Φιλικοί προετοίμαζαν πολύ καιρό
την επανάσταση

4. ΟΙ ΕΥΝΟÏΚΕΣ ΣΥΓΚΥΡΙΕΣ
⑤ υπήρχαν πολλά σώματα κλεφτών και
αρματολών με πολεμική εμπειρία
⑥ πολλά ελληνικά εμπορικά σκάφη, που ήταν
εξοπλισμένα με κανόνια
⑦ έμπειρα ελληνικά πληρώματα με υπηρεσία
στον οθωμανικό στόλο
⑧ τα ορεινά εδάφη της Ρούμελης και του
Μοριά που διευκόλυναν τον κλεφτοπόλεμο

5. ΕΣΤΙΕΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
Τον Μάρτιο του 1821 ξέσπασαν πολλές εστίες
της επανάστασης στον ελλαδικό χώρο:
• στην Πελοπόννησο • στη Μακεδονία
• στην Στερεά Ελλάδα • στην Ήπειρο
• στις Κυκλάδες • στην Θεσσαλία
• στην Κρήτη • στην Θράκη
• στα νησιά του Αιγαίου • στην Κύπρο
• στην Μικρά Ασία

6. Πηγή εικόνας: https://www.pentapostagma.gr/ethnika-themata/6167356_ayta-itan-ta-labara-tis-ellinikis-epanastaseos-eikones?mrfCacheBuster=1555092063743
Χάρτης με τις
επαναστατικές
σημαίες από την
Κρήτη έως την
Θράκη

7. Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/Greek_War_of_Independence
ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΗΣ
ΕΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ
ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ

8. Η ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ
Η οθωμανική αντίδραση ήταν άμεση, κυρίως σε
περιοχές πεδινές όπως
• στη Μακεδονία και • στη Θεσσαλία
διότι μπορούσε να δράσει αποτελεσματικά και
γρήγορα ο οθωμανικός στρατός με το ιππικό και
σε περιοχές όπου γρήγορα μπορούσε να φτάσει
ο στρατός των Οθωμανών όπως
• στη Μικρά Ασία και • στη Θράκη

9. Η ΕΔΡΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
Η ελληνική επανάσταση εδραιώθηκε τελικά στη
Πελοπόννησο, την Στερεά Ελλάδα και σε κάποια
νησιά του Αιγαίου.
Οι δυνάμεις των επαναστατημένων Ελλήνων
αποτελούνταν από μαχητές που ακολουθούσαν
κάποιον οπλαρχηγό, χωρίς να υπάρχει αρχικά
κεντρική στρατιωτική ηγεσία.

10. ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ
Υπάρχουν πολλές χιλιάδες Έλληνες αγωνιστές
που πολέμησαν γενναία και έδωσαν και την ζωή
τους για τον αγώνα και μία ελεύθερη πατρίδα.
Ιδιαίτερες προσωπικότητες ήταν στην στεριά:
• Θεόδωρος Κολοκοτρώνης
• Οδυσσέας Ανδρούτσος
• Μάρκος Μπότσαρης και
• Γεώργιος Καραϊσκάκης

11. Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/Greek_War_of_Independence
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ
Έργο του Τηνιακού γλύπτη Λάζαρου Σώχου

12. Οδυσσέας Ανδρούτσος
1790 – 1825
Πίνακας του Διονύση Τσόκου
Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αθήνα
Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/Odysseas_Androutsos

13. Μάρκος Μπότσαρης
1788 – 1823
Ο θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη
στο Καρπενήσι
Πίνακας του Peter von Hess
Πινακοθήκη του Μονάχου
Πηγή εικόνας: https://www.bavariagr.de/peter-von-hess-o-germanos-zografos-tis-epanastasis2907/

14. Γεώργιος Καραϊσκάκης
1782 – 1827
Πίνακας του Διονύση Τσόκου
Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αθήνα

15. ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ
Στην θάλασσα διακρίθηκαν οι
• Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα  από την Ύδρα
• Μαντώ Μαυρογένους  από την Μύκονο
• Κωνσταντίνος Κανάρης  από τα Ψαρά
• Ανδρέας Μιαούλης  από την Ύδρα

16. Λασκαρίνα
Μπουμπουλίνα
1771 – 1825
Ξόδεψε όλη της την περιουσία
για τον αγώνα για την
ανεξαρτησία
Πίνακας αγνώστου καλλιτέχνη
Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αθήνα
Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/Laskarina_Bouboulina

17. Μαντώ
Μαυρογένους
1796 – 1848
Πίνακας του Adam Friedel
Λονδίνο, 1825
Πηγή εικόνας: https://www.sansimera.gr/biographies/1015

18. Κωνσταντίνος
Κανάρης
1793 – 1877
Διετέλεσε πρωθυπουργός της
Ελλάδας 1848-1849,
1864-1865 και 1877
Η πυρπόληση της τουρκικής
ναυαρχίδας στην Χίο
Πίνακας του Νικηφόρου Λύτρα
1866-1870
Πινακοθήκη Αβέρωφ, Μέτσοβο
Πηγή εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/Konstantin_Kanaris

19. Ανδρέας Μιαούλης
1769 – 1835
Ο Μιαούλης στη ναυμαχία της Κω
Πίνακας του Peter von Hess, 1824

20. ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ (1821-1824)
Με την έναρξη της επανάστασης οι Τούρκοι
κλείστηκαν αρχικά στα κατά τόπους φρούρια.
Οι πρώτες πόλεις που απελευθερώθηκαν στην
Πελοπόννησο (Μοριάς) ήταν
• στις 21 Μαρτίου τα Καλάβρυτα
• στις 23 Μαρτίου η Καλαμάτα και το Αίγιο
• στις 27 Μαρτίου το Άργος, η Μεθώνη,
και το Ναύπλιο

21. Πηγή αρχικού χάρτη: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5112
Σημεία επικράτησης των Ελλήνων Σημεία οχύρωσης των Οθωμανών
Σημεία οχύρωσης των Οθωμανών: Μεθώνη, Πύλος, Πάτρα, Τρίπολη, Μονεμβασιά, Ακροκόρινθος

22. ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ (1821-1824)
Στην Στερεά Ελλάδα (Ρούμελη) οι πρώτες πόλεις
που απελευθερώθηκαν ήταν
• στις 27 Μαρτίου η Άμφισσα (τα Σάλωνα)
• στις 28 Μαρτίου το Λιδωρίκι στη Δωρίδα
• στις 30 Μαρτίου το Μαλανδρίνο στη Δωρίδα
• στις 31 Μαρτίου η Λειβαδιά, η Θήβα και η
Αταλάντη

23. Η ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ
Με το ξέσπασμα της ελληνικής επανάστασης
ξεκίνησαν διωγμοί εναντίον των Ελλήνων, στην
Κωνσταντινούπολη, στην Σμύρνη, στη Θράκη,
στην Κύπρο και αλλού.
Κατά την διάρκεια αυτών των διωγμών
απαγχονίστηκε ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ στην
Κωνσταντινούπολη.
Όμως τίποτε δεν μπορούσε να κάμψει τον
αγώνα των Ελλήνων.

24. Πηγή εικόνας: https://www.eefshp.org/portfolio-item/apagchonismos-patriarchi-grigoriou-e/
Πίνακας του
Νικηφόρου Λύτρα

25. Η ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ
Ο σουλτάνος Μαχμούτ Β΄, αφού κατέστειλε τις
επαναστάσεις σε Μακεδονία και Θεσσαλία,
έστειλε στρατεύματα στην Νότιο Ελλάδα με
σκοπό να καταπνίξουν την επανάσταση σε
Στερεά και Πελοπόννησο. Όμως συνάντησαν
ισχυρή αντίσταση στη Ρούμελη από τους
• οπλαρχηγούς της Στερεάς στα Βασιλικά
• Αθανάσιο Διάκο στην Αλαμάνα και
• Οδυσσέα Ανδρούτσο στο χάνι της Γραβιάς

26. Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΡΟΥΜΕΛΗ
• Αλαμάνα (22.04.1821) ο Αθανάσιος Διάκος
συγκρούεται με τον Ομέρ Βρυώνη. Ήττα των
Ελλήνων και φρικτός θάνατος του Διάκου.
• Χάνι της Γραβιάς (08.05.1821) ο Οδυσσέας
Ανδρούτσος σταματά τον Ομέρ Βρυώνη, ο
οποίος γυρίζει στην Εύβοια και περιμένει
ενισχύσεις για να εκστρατεύσει στο Μοριά

27. Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΡΟΥΜΕΛΗ
• Βασιλικά της Φθιώτιδας (25.08.1821)
Οι καπεταναίοι Κοντοσόπουλος, Γκούρας,
Πανουργιάς, Καλύβας και Δυοβουνιώτης
νίκησαν τους 8.000 Οθωμανούς του Μπεϋράμ
Πασά, του Χατζή Μπεκήρ Πασά, του Μεμίς
Πασά και τον Σαχήν Αλή Πασά και τους
υποχρέωσαν σε υποχώρηση. Ούτε αυτός ο
οθωμανικός στρατός θα έφτανε στο Μοριά.

28. Αθανάσιος Διάκος
1788 – 1821
Πίνακας του Διονύση Τσόκου
Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αθήνα
Πηγή εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/Athanasios_Diakos

29. Ομέρ Βρυώνης
Οθωμανός πασάς
αλβανικής καταγωγής
Θησαυροφύλακας του
Αλή Πασά των Ιωαννίνων
Πρόδωσε τον Αλή Πασά
με αντάλλαγμα το
πασαλίκι στο Berat της
σημερινής Αλβανίας
πίνακας του
Ευγένιου Ντελακρουά
Πινακοθήκη της
Αρχιεπισκοπής της Κύπρου

30. Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΗΣ ΑΛΑΜΑΝΑΣ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΠΕΡΧΕΙΟ ΠΟΤΑΜΟ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΟΥ JAMES SKENE OF RUBISLAW
Πηγή εικόνας: https://el.wikipedia.org/wiki/Γέφυρα _ της _ Αλαμάνας

31. Πηγή εικόνας: http://www.lamia.gr/el/content/periohi-alamanas
Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΑΛΑΜΑΝΑΣ

32. Πηγή εικόνας: https://history1821.wordpress.com/2018/08/11/η -μάχη -της-Αλαμάνας
Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΑΛΑΜΑΝΑΣ – ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

33. Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΑΛΑΜΑΝΑΣ – Η ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΟΥ ΠΕΔΙΟΥ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ
Πηγή εικόνας: http://elldiktyo.blogspot.com/2015/04/maxh-alamanas-athanasios-diakos.html

34. Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΑΛΑΜΑΝΑΣ – ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ
Λιθογραφία του Αλέξανδρου Ησαΐα
Πηγή εικόνας: https://www.onalert.gr/istoria/machi-tis-alamanas-o-athanasios-diakos-thysiazetai-stis-thermopyles-tis-epanastasis/342600/

35. ΤΟ ΧΑΝΙ ΤΗΣ ΓΡΑΒΙΑΣ
Πηγή εικόνας: https://www.mygreekheart.com/item/chani-tis-gravias-fokida/

36. ΤΟ ΧΑΝΙ ΤΗΣ ΓΡΑΒΙΑΣ

37. Η μάχη στα Βασιλικά
Η μάχη στα Βασιλικά Φθιώτιδας
ανέκοψε την προέλαση των
οθωμανικών στρατευμάτων στη
Νότιο Ελλάδα και βοήθησε στην
εδραίωση της επανάστασης στην
Πελοπόννησο.
Πίνακας του Peter von Hess
Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Vasilika

38. ΤΑ ΒΣΙΛΙΚΑ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ

39. Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΡΟΥΜΕΛΗ
Γιατί είναι τόσο σημαντικές οι μάχες που
έδωσαν οι Έλληνες στην Στερεά Ελλάδα;

40. Γιατί
① δεν μπόρεσαν να φτάσουν στρατιωτικές
ενισχύσεις στους πολιορκημένους Τούρκους
στα κάστρα της Πελοποννήσου, και έτσι
② παραδόθηκαν πολλές τουρκικές φρουρές
③ μπόρεσε να κυριευθεί η Τρίπολη (23.09.21),
το διοικητικό και στρατιωτικό κέντρο των
Οθωμανών στην Πελοπόννησο από τον
Θεόδωρο Κολοκοτρώνη
④ μπόρεσε να εδραιωθεί η επανάσταση

41. Η ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ
Στις 11 Μαρτίου 1822 κηρύχθηκε η επανάσταση
στη Χίο. Στις 30 Μαρτίου 1822 οι Τούρκοι
αποβίβασαν στρατό στη Χίο και κατάσφαξαν
τους Έλληνες του νησιού σε αντίποινα για τις
σφαγές των περίπου 8.000 Τούρκων στην
Τρίπολη. Οι νεκροί ανέρχονταν σε 23.000 (κατά
άλλους ιστορικούς σε 42.000) και 53.000
πουλήθηκαν ως σκλάβοι. Η σφαγή της Χίου
προκάλεσε μεγάλη συγκίνηση στην Ευρώπη.

42. Η σφαγή της Χίου
Πίνακας του
Ευγένιου Ντελακρουά, 1824
Μουσείο Λούβρου, Παρίσι
Πηγή εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/Massaker_von_Chios

43. Ο ΑΓΩΝΑΣ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ
Μετά την καταστροφή της Χίου ο Κανάρης μαζί
με τον Πιπίνο πυρπολούν τον Ιούνιο του 1822
την ναυαρχίδα του οθωμανικού στόλου στη Χίο,
σκοτώνοντας έτσι τον Τούρκο ναύαρχο Καρά
Αλή, που ήταν υπεύθυνος για την σφαγή της
Χίου. Ο στόλος των Οθωμανών γυρίζει στην
Πόλη και με νέο ναύαρχο τον Κακλαμάν Πασά
Μεχμέτ οι Τούρκοι ξαναβγαίνουν στο Αιγαίο τον
Οκτώβριο του 1822.

44. Ο ΑΓΩΝΑΣ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ
Ο σκοπός του οθωμανικού στόλου ήταν:
① ο εφοδιασμός των Τούρκων που ήταν ακόμη
κλεισμένοι στα κάστρα της Πελοποννήσου
② η καταστολή της επανάστασης στα νησιά
Στην Τένεδο όμως ο Κανάρης περνά νύχτα
ανάμεσα στον στόλο των Τούρκων και
ανατινάζει εκ νέου μεγάλο πλοίο τους, αυτή την
φορά την αντιναυαρχίδα του στόλου. Ο
οθωμανικός στόλος κλείστηκε στον Ελλήσποντο.

46. Ο ΕΛΛΗΣΠΟΝΤΟΣ ΕΝΩΝΕΙ ΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΜΕ ΤΗΝ ΘΑΛΑΣΣΑ ΤΟΥ ΜΑΡΜΑΡΑ

47. ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ
• Το 1822 δολοφονείται ο Αλή Πασάς στα
Ιωάννινα της Ηπείρου, με αποτέλεσμα να
έχουν οι Τούρκοι περισσότερο στρατό στη
διάθεσή τους
• Το 1822 ο Κολοκοτρώνης διαλύει τον στρατό
του Δράμαλη στα Δερβενάκια της Αργολίδας
• Το 1823 σκοτώνεται στο Καρπενήσι ο Μάρκος
Μπότσαρης

48. Ο Αλή Πασάς δολοφονήθηκε
στο νησάκι των Ιωαννίνων
από πιστούς στον σουλτάνο
Τούρκους στις 24.01.1822. Η
κεφαλή του παραδόθηκε
αργότερα στον σουλτάνο
Μαχμούτ Β΄.
Αριστερά λιθογραφία του
Johann Nepomuk Geiger, 1860

49. Πίνακας του Θ. Βρυζάκη, Εθνική Πινακοθήκη, Ναύπλιο
Πηγή εικόνας: https://www.argolikeseidhseis.gr/2017/03/1821_24.html
Η ΜΑΧΗ ΣΤΑ ΔΕΡΒΕΝΑΚΙΑ

50. Πηγή εικόνας: https://www.mixanitouxronou.gr/i-aristotechniki-pagida-
tou-theodorou-kolokotroni-sta-dervenakia-ke-i-tromeri-katastrofi-tou-
dramali-h-simasia-tis-megaliteris-nikis-ton-epanastatimenon-ellinon-to-
1821/
Οι κινήσεις των Ελλήνων και
Τούρκων στην μάχη στα
Δερβενάκια της Αργολίδας
(26-28 Ιουλίου 1822)

51. Μαχμούτ Πασάς Δράμαλης
(1770 - 1822)
Οθωμανός στρατηγός
αλβανικής καταγωγής
γεννημένος στη Δράμα
Πέθανε στην Κόρινθο
μετά την ήττα του στα
Δερβενάκια
Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/Mahmud_Dramali_Pasha

52. ΤΑ ΔΕΡΒΕΝΑΚΙΑ ΣΗΜΕΡΑ
Πηγή εικόνας: https://sitalkisking.blogspot.com/2018/07/blog-post_17.html

53. ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ
• Το 1824 ο σουλτάνος Μαχμούτ Β΄ ζητά την
βοήθεια του Μωχάμετ Αλή της Αιγύπτου,
και του προσφέρει ως αντάλλαγμα την Κρήτη
και την Πελοπόννησο.
Ο αιγυπτιακός στόλος αποβιβάζει στρατό και
καταπνίγει την επανάσταση στην Κρήτη και
καταστρέφει την Κάσο. Παράλληλα ο τουρκικός
στόλος καταστρέφει τα Ψαρά.

55. Κείμενα, συγγραφή, ιστορική έρευνα, εικόνες: Γαρίτατζης Χαράλαμπος (ΠΕ07)
Φιλολογική επιμέλεια: Γεώργιος Σπανός (ΠΕ02)