3. Viral pazarlama ağızdan ağza pazarlamanın elektronik
ortamda gerçekleştirilmiş halidir. Viral pazarlama marka, ürün,
şirketle ilgili pazarlama mesajlarının sosyal medya aracılığıyla
verildiği bir pazarlama türüdür. Viral pazarlamanın belirleyici
iki temel öğesi vardır. Bunlardan birincisi, büyüme oranı
birden fazladır. Çünkü mesajı alan bu mesajı birden daha fazla
kişiyle paylaşacaktır. Örneğin bir marka hedef kitlesini
seçtikten sonra; bu kitleye yönelik ücretsiz bir e-kitap
yayınlarsa, bundan haberdar olan tüketici hiç çekinmeden bu
mesajı çevresinde konuya ilgi duyan kişilere hiç çekinmeden
yollayacaktır. Bu şekilde de markanın mesajı internet
ortamında çok çabuk bir şekilde yayılacaktır. Viral pazarlama
temel olarak böyle bir durumda devreye girmektedir.
4. İkincisi ise viral pazarlama sosyal medya uygulamalarını
kullanarak büyür. Sosyal medya ise insanların ideolojik veya
teknolojik konular üzerinde internet temelli uygulamalarla
buluştukları alandır. Sosyal medyayı şemsiye tabiriyle ifade
edecek olursak, bu şemsiyenin altında işbirliği yapacağınız
siteler(Wikipedia),
blog/mikrobloglar
(Twitter),
içerik
toplulukları (Youtube), sosyal ağ siteleri (Facebook), sanal
oyun dünyası (World of Warcraft) ve sanal sosyal dünya
(Second Life) bulunmaktadır. Sosyal medya uygulamaları
uygun pazarlama mesajlarını geniş insan topluluklarına
ulaştırmanıza yardımcı olur. Bu sebeplerden dolayı bazı
araştırmacılar viral pazarlama yerine sosyal medya
pazarlaması terimini de kullanmaktadır.
5. Türkiye, İnternet kullanımının giderek geliştiği ve
yaygınlaştığı ülkelerden biridir. Haftalık ortalama internet
kullanımı 7,3 saattir. Hane halkının yaklaşık %41’i evinde
internete sahiptir. Bilindiği üzere Türkiye genç nüfusa
sahiptir ki bu nüfus “e-hayat” la içe içe yaşamaktadır.
İnternet kullanıcılarının %15’i alışverişlerinin bir kısmını
internet ortamında gerçekleştirmektedir. Eylül 2010
itibariyle Türkiye’deki Facebook kullanıcı sayısı 22 milyonu
geçmiştir. Bu rakamla dünyada en fazla facebook
kullanan 4. Ülke konumundayız. Bir araştırmaya göre 1524 yaş arasındaki gençlerin % 22’si internette 20 saatten
fazla zaman harcamaktadır.
6. Viral pazarlamayı doğru şekilde gerçekleştirmek için üç kriterin bir arada
bulunması gerekmektedir. Bu kriterler; uygun koşullar, doğru mesaj ve doğru
insandan oluşmaktadır. Yani uygun koşullar altında doğru mesajın doğru
insana verilmesi gerekmektedir.
Süreç içerisinde ilk kritik element doğru kişiyi bulmaktır. Üç tip haberciden
bahsedilebilir. Bunlardan ilki Pazar uzmanları, geniş miktarda pazar alanı
bilgisine sahiptir. Aynı zamanda diğer tüketicilerle bilgi alışverişinde
bulunarak bu bilgileri yayabilirler. İkincisi geniş sosyal imkanlara sahip yani
geniş insan topluluklarına ulaşabilecek sosyal merkezler konumundadırlar.
Üçüncüsü ise satış elemanlarıdır. Pazar uzmanları edindikleri bilgileri her
zaman direkt olarak Sosyal merkez konumundaki haberciye gönderemez
çünkü bazı bilgilerin daha açıklayıcı, ikna edici olması gerekmektedir. Satış
elemanları Pazar uzmanlarından aldığı bilgiyi daha açıklayıcı olarak sosyal
merkez konumundaki haberciye iletir.
7. NEDEN
?
Viral pazarlama, işletmelere üç temel avantaj sunmaktadır.
1.İşletmelerin maliyetlerinin azaltılmasıyla ilgilidir tüketicilerin marka
mesajını taşıması, işletmenin giderlerini azaltmaktadır.
2.Reklam içeren elektronik mesajın yönlendirilerek taşınması alıcısı
tarafından, ücret karşılığı yapılan reklamlara yada kitlesel bir reklam
kampanyasından daha uygun görülmesidir.
3.yönlendirilen bu mesajlar, hangi arkadaş, aile üyesi ya da iş
arkadaşından geldiğini bilmek daha kolay olacaktır. Böylece benzer
ilgi alanları olduğundan dolayı, mesajın alıcı tarafından okunma
ihtimali artacaktır. Bu şekilde de daha etkili bir hedefleme yapılmış
olacaktır.
8.
9. VİRAL KAMPANYA SÜRECİ
Viral pazarlama kampanyasının etkili bir şekilde yürütülmesine katkı
sağlayacak unsurlar söyle sıralanabilir.
1. Viral pazarlama teşvik sağlamalıdır. Viral pazarlama kampanyası
tüketicilere teşvik edici ödüller sunması durumunda en iyi şekilde yayılır.
Örneğin; Gilette firmasının 2005 yılında Türkiye’de marka farkındalığını
artırmak için düzenlediği “Jilet Gibi Ol!” kampanyası içerisinde bir “reklam
oyunu” gerçekleştirilmiştir. Bir ay içinde siteye giriş oranı % 317 artmıştır
(jiletgibi.com)
10. 2. Israrla gönderme düşünülmemelidir. Bir tüketici
mesajı arkadaşına gönderdiği zaman,tekrar
gönderimler için ısrar edilmemelidir.
3. Gönderilen e-postalar kişiselleştirilmelidir. Kullanıcı mesajın bir arkadaşından
geldiğini gördüğü zaman bu mesajı cevaplama oranı artar. Bu yüzden tanınan bir
kaynaktan geldiğini gösteren e-posta mesajlarının kişiselleştirilmesi en etkili
yöntemlerdendir.
4. Veriler izlenmeli ve analiz edilmelidir. Her pazarlama kampanyasında olduğu gibi
sonuçların izlenmesi ve tüm zaman içinde performansın yükseltilmesi tamamen
gereklidir.Uzman e-posta pazarlamacıları performansın değerlendirilmesinde
kullanılabilecek faaliyet verilerini ve anlamlarını izlemelidir.
11. 5. Sürekli olarak arkadaşa gönderme teşvik
edilmelidir.
Sürekli
bir
şekilde
mesajlarının
gönderilmesini isteyen pazarlamacılar için epostanın gönderildiği her kullanıcı, viral
pazarlamanın uygulanması için bir alan
yaratır.
6. Web sitesinin trafiği iyi bir şekilde
yürütülmelidir.
Kampanya sürecinde e-posta yoluyla
yayılım arttığı için, web sitesine girişler
artacaktır. Siteye giriş sonucunda tüketici
ürün bilgisiyle karşılaşırsa, çapraz satış ve
siteye üye olma olasılığı artacaktır.
12. Örnek Bir Viral Pazarlama Uygulaması
Diet Kola ve Mentos Deneyimi
Diet kolanın içerisine mentos atınca ne olur? Stephen
Voltz arkadaşını, Fritz Grobe, beklerken bu soruyu 2005 Kasım
ayında sormuş. Mentos’un kimyasal olarak kola içerisinde bir
reaksiyona girdiği ve basınç oluşturduğunu görmüştür. 2006
yılında Voltz ve Grobe, 500 mentos ve 1000 adet diet kola ile
gerçekleştirdikleri şovlarını Revver ve Youtube sitelerinde
“Experiment #137” adıyla paylaşmışlardır.
13. Mentos bununla da yetinmeyip www.mentosgeyser.com
url’ye sahip bir internet sitesi kurmuş ve insanların kendi
deneyimlerini bu sitede paylaşmalarını istemiştir. Süreç
sonunda 2006 yazında Mentos’un 2006 yaz satışları % 20
artmıştır.