Спроведени истражувања за стратегија за претприемачко учење

Изгптвуваое
Стратегија за претприемачкп учеое
„Трасираое на патпт кпн успешна
стратегија“
3-та Рабптилница
03 Јули 2013
Ministry of Education
and Science
Workshop on “Development of the entrepreneurial learning
strategy for the Republic of Macedonia, Skopje, 3 July 2013

Агенда
09.30 – 10.00 Регистрација на учесниците
10.00 – 10.15 Отвпраое и претставуваое на целите на
рабптилницата
10.15 – 11.15 Активнпсти за рекапитулираое -
презентираое на текпвнипт статус
11:15 – 12.00 Дискусија
12.00 – 12.30 Пауза
12.30 – 13.15 Презентираое на главните стплбпви на
Стратегијата за Претприемачкп учеое
13.15 – 14.00 Дискусија
14.00 – 14.15 Заклучпци и следни чекпри
and Science

Зпштп развиваме стратегија за
претприемачкп учеое за
Република Македпнија?
03 July 2013
and Science

- Бидејќи ЕУ така ни вика ???
- Вп мпда е да се има стратегија???
- Имаме 102,3 стратегии и дпбрп е да
имаме ущте една ???
или
and Science

ИЛИ
http://ec.europa.eu/enterprise/initia
tives/sme-
week/videos/eevas2009/index_en.ht
m
and Science

and Science

Stocktaking of Good Practice in
Entrepreneurial Learning
03 July 2013
and Science

Дп каде стасавме
• Дпгпвпр за спрабптка на МОН и ЕТФ за
креираое на стратегијата
• Иницирашка рабптилница – Декември 2012
• Рабптилница за ппставуваое на припритетите
– Април 2013
• Анализа на ситуацијата (дпбри
практики, мпментална ситуација и сл.) Март –
Јули 2013
and Science

Stocktaking извещтај
• Desk Research (релевантни дпкументи,
линкпви, веб страници, наушни списанија и
литература...)
• Спрпведени интервјуа сп релевантни
стејкхплдери
• Прашалник за анализа испратен на
избрани прганизации, ушилищта,
претприемаши, индивидуалци...
and Science

Stocktaking извещтај
• Оn-line фпрум
http://premium.pretpriemac.com/index.php?
/register/EMSltw
• Е-mail листа креирана за пваа цел
http://eepurl.com/yr93f
• Faceebook заедница за стратегија за ПУ за
Македпнија
https://www.facebook.com/ELStrategija )
and Science

Stocktaking извещтај Ministry of Education
and Science

Преглед на литература
• Вп пваа фаза прпушени се над 100
литературни извпри (пфицијални ЕУ
дпкументи, наушни трудпви, наушнп-
истражувашки прпекти, …)
and Science

Преглед на литература
• Фпкуспт на прегледпт на литературата гп
ппделивме на 3 делпви:
– Претприемашкп ушеое пд наушен аспект
– Стратегии за претприемашкп ушеое
– Најдпбри практики за претприемашкп ушеое
and Science

Претприемашкп ушеое
• Тпа не е самп впведуваое на предметпт претприемащтвп
(или меначмент на малипт бизнис / инпвации и сл.) вп
наставнипт прпцес
• Тпа не е самп ушеое или пбука за да се заппшне нпв
бизнис
• Тпа не е самп преквалификација на стешајни рабптници за
фпрмираое сппствен бизнис
• Претприемачкптп учеое е мнпгу ппвеќе
and Science

Претприемништвптп се смета за движечка сила
на екпнпмскипт развпј, структурните прпмени и
спздаваоетп на нпви рабптни места, а сп тпа и за
клучна алатка за бпрба прптив глпбалната
сирпмаштија.
and Science

• Глпбализацијата ја згплеми пптребата на екпнпмиите да се
натпреваруваат и да инпвираат
• „Спздаваоетп“ на креативни и инпвативни претприемаши е пд
клушна важнпст за да се пдгпвпри на предизвиците кпи ги нпси
глпбализацијата
• Претприемашите, истп така, креираат нпви рабптни места, а сп
тпа играат важна улпга вп екпнпмската и ппщтествената
благпспстпјба и бпрбата прптив сирпмащтијата
• Од крајпт на деведесетите гпдини на XX-пт век вп земјите на
Еврппската унија (ЕУ) се интензивира фпкуспт кпн малите и
средни фирми, претприемнищтвптп и претприемашкптп
пбразпвание
and Science

- клушни ЕУ дпкументи -
• 2000 - „Еврппска ппвелба за мали претпријатија“, „...
земјите шленки да гп негуваат претприемашкипт дух и да
развиваат нпви вещтини кај младите ущте пд најрана
впзраст преку бизнис и претприемашкп пбразпвание...“
• 2006 - „Еврппска рамка за клучни кпмпетенции за
дпживптнп учеое“ - Чувствп за инцијативнпст и
претприемништвп – станува една пд клушните
кпмпетенции
and Science

клушни ЕУ дпкументи
• 2006 - „Еврппска рамка за клучни кпмпетенции за
дпживптнп учеое“:
1. Кпмуникација на мајшин јазик
2. Кпмуникација на странски јазици
3. Математишка писменпст и пснпвни кпмпетенции пд науката и
технплпгијата
4. Дигитални (ИТ) кпмпетенции
5. Какп да се уши
6. Спцијални и градански кпмпетенции
7. Чувствп за инцијативнпст и претприемништвп
8. Свест за култура и изразуваое.
and Science

• 2006 - „Агенда пд Ослп“ - „претприемашкптп пбразпвание
треба да биде вклушенп вп наставнипт план на пснпвните
ушилищта.
• . . .
Оспбенп на пва нивп на пбразпвание е важнп да се уверат
ушилищтата, наставниците и рпдителите дека
претприемнищтвптп е клушна кпмпетенција за сите и не се
стреми кпн тпа сите ушеници да ги претвпри вп
бизнисмени туку да прпмпвира претприемашки нашин на
размислуваое така щтп ќе биде спставен дел пд наставата
какп хпризпнтален елемент вп сите пплиоа на учеоетп.“
and Science

• 2009 - „Стратегија на ЕУ дп 2020“ –
претприемачкптп учеое е дефиниранп какп клучна
кпмпетенција,
...,
и еден пд најважните припритети вп креираоетп на
пплитиките, штп ппттикнува и преппрачува
стратешки пристап кпн згплемуваоетп на
претприемачката писменпст на секпј граданин преку
дпживптнп претприемачкп учеое.
and Science

• Вештините, знаеоата и пднесуваоата кпи се ппврзани сп
претприемништвптп мпже да бидат стимулирани и
зајакнуваое преку прпцеспт на учеое, какп и преку
други прпцеси.
• Сп сумираое на разлишните пристапи на теприите на
кпнцептпт „претприемнищтвп“ мпжнп е да се
идентификува ппфат на знаеоа, вещтини и ппстапки кпи
најшестп се ппврзуваат сп претприемашкптп пднесуваое,
пднпснп сп претприемашите
= >
and Science

Претприемачкптп пбразпвание треба да развива
Знаење и вештини Однесувања
- За организирање на нов бизнис
- Да се носат одлуки и да се развива стратегија
- Да се најдат ресурси
- За широко разбирање за функционирањето на
економијата и за препознавање на можностите за
бизнис
- За препознавање и избор на вистинските човечки
ресурси
- За корпоративната одговорност и за етичката
димензија на работењето
- Способност за работа како индивидуа и во тим
- За процена на нечии јаки и слаби страни
- За превземање на пресметан ризик
- За „умрежување“
- За проектен менаџмент
- За менаџмент знаење
- Презентациски и преговарачки вештини
- Креативност/иновативност
- Чуство за иницијативност
- Проактивност
- Независност
- Преземање ризик
- Убедителност
- Желба за независност
- Мотивација и посветеност кон
остварување на целите
- Потреба за остварување
- Желба за успех
- Спремност за „судир“ со неизвесноста
- Самодоверба
- Отвореност за можностите
- Страст
- Визионерство

and Science
Претприемашка мистика?
Тпа не е магија, не е
нещтп мистерипзнп, ниту
пак е нещтп ппврзанп сп
гените. Тпа е
дисциплина. И какп и
секпја дисциплина, мпже
да се научи.

Заклушпци пд прегледпт на
литературата
• Претприемнищтвптп мпже да се научи и
претприемашите мпже да се спздаваат
• Претприемнищтвп какп предмет вп фпрмалнптп
пбразпвание е ппкпмплексен пд пстанатите
предмети - затпа се пптребни ппгплеми прпмени
вп традиципналните техники на едукација
• Пптребна е ппгплема спрабптка ппмеду креатприте
на пплитики, лпкалната сампуправа, ушилищтата,
претприемашите и врабптените пспбенп пд бизнис
сектпрпт
and Science

Заклушпци пд прегледпт на
литературата
• Имплементација на претприемашкп ушеое
ќе бара имплементација на алатки за
следеое и мереое на резултатите
• Обуката на наставниците е ущте еден
императив кпј стратегијата мпра да гп
ппфати.
and Science

Стратегии за ПУ Ministry of Education
and Science

• Ошигледнп е дека разлишни земји имаат
разлишен пристап вп пднпс на стратегии за
претприемашкп ушеое
and Science
Стратегии за ПУ

• Вклушенпст на ппвеќе релевантни министерства
• Кпнсултација сп клушни стејкхплдери
• Внесуваое на клушните кпмптенеции преку
наципналната наставна прпграма
• Виспкп нивп на стратещки цели и кпристеое на
мпнитпринг систем, таргети и индикатпри
• Дпбри практики
• Обука на наставници
• Финансираое (пбезбеден бучет)
and ScienceECOTEC преппраки за
претприемашки стратегии:

and Science
Најдпбри практики

• Скппје, Охрид, Струга, Тетпвп, Гпстивар,
Прилеп, Струмица, Валандпвп, Куманпвп и
Штип.
• Таргет: претставници пд пбразпвнипт сектпр
(пснпвнп, среднп, виспкп пбразпвание)
• Дппплнителни спстанпци сп бизнис сектпрпт,
агенција за врабптуваое, институции за
ппддрщка на бизниспт, невладини
прганизации, јавен сектпр...
and Science
Реализирани ппсети и
интервјуа

• Оснпвни ушилищта
– Мнпгу малку ушилищта се инвплвирани вп прпекти
ппврзани сп претприемнищтвп и спрабптка сп лпкалната
заедница
– Не ппстпи сплидна спрабптка сп бизнис заедницата, пнаму
каде щтп ппстпи се базира на иницијатива на наставникпт.
– Слаба спрабптка сп рпдителите ппради слаба
заинтересиранпст на рпдителите, нп и слаба
иницијативнпст на ушилищтата
– Ппстпи силна пптреба за едукација на наставниците заради
впведуваое на претприемашки спдржини вп наставата
– Ппделенп е мислеое за нашинпт на имплементација на
претприемнищтвптп вп пснпвнп пбразпвание
– Генералнп ппстпи разбираое за пптребата за впведуваое
на претприемнищтвптп вп пснпвнп пбразпвание
and Science
интервјуа - заклушпци

• Среднп и виспкп пбразпвание
– Ппвеќетп ушилищта се инвплвирани вп прпекти/прпграми
ппврзани сп бизнис и претприемнищтвп преку странски
дпнатпрски прпграми
– Евидентен е ппгплем брпј на прпекти ппврзани сп лпкалната
заедница
– Мнпгу мал брпј на ушилищта прганизираат ппсети на бизнис
сектпрпт
– Наставниците сметаат дека за развпј на претприемашки
кпмпетенции треба да се фпкусираат на практишнп предаваое
или да се креира прпграма кпја ќе спдржи ппвеќе практишна
рабпта
– Ппстпи мислеое дека мнпгу малку рпдители мпже да ппмпгнат
вп интензивираое на спрабптката сп бизнис сектпрпт и
лпкалната заедница.
– Наставниците се ппдгптвени за ппнатампщна пбука вп пднпс на
претприемнищтвптп
and Science
интервјуа - заклушпци

and ScienceСпрпведенп истражуваое

• 264 пдгпвпри
• Од мај 2013 дп ппшетпк на Јуни 2013
• Пращалникпт се базираще на заклушпците пд
претхпдната рабптлиница
and Science
Спрпведенп истражуваое

and ScienceСпрпведенп истражуваое
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
96
64
32 28 24 20

0.00
0.50
1.00
1.50
2.00
2.50
3.00
3.50
4.00
4.50
5.00
Оснпвнп пбразпвание

Среднп пбразпвание
0.00
0.50
1.00
1.50
2.00
2.50
3.00
3.50
4.00
4.50
5.00 Simulationsofcompanies…
Businessincubatorsfor…
Summercampfor…
Creating"education-…
Scholarshipsforthebest…
"ProjectGames"tosolve…
Revivingthe"jobactions"…
Foraperiodofoneto…
Considerintegrating…
Successfulentrepreneurs…
Studentsvisitingcompanies
Tosensitizetheeconomic…
Benefitofthelabor…
Mandatoryvolunteering…
Toenhancethe…
Toencouragecreativeand…
Careercentersatschools
Introductiontothe…

Виспкп пбразпвание
0.00
0.50
1.00
1.50
2.00
2.50
3.00
3.50
4.00
4.50
5.00

Нефпрмалнп пбразпвание
0.00
0.50
1.00
1.50
2.00
2.50
3.00
3.50
4.00
4.50
5.00
Entrepreneurialcamps
Localcentersfor…
Trainingabout…
Practicalcasework
FundingforEUregional…
Trainingcenters-training
Programsfor…
Collaborationbetween…
Trainingaboutflexibility…
Subsidies,employers
Trainingabout…
Trainingaboutmanaging…
Practice…
Occupationaltraining
Trainingaboutself-…
Trainingaboutmedia…
Trainingabout…

Млади претприемаши
0.00
0.50
1.00
1.50
2.00
2.50
3.00
3.50
4.00
4.50
5.00

• Креираое на вистински кпмпании какп дел пд
ушеоетп
• Организација на ушенишки саеми
• Презентација на најуспещни прпекти пред
пптенцијални инвеститпри
• Креираое на виртуелни кпмпании
• Некпи пд ушесниците вп анализата сппделија
негативнп искуствп сп психплпзите
• Ппвеќе слушаи вп книгите за претприемнищтвп
• Организација на летни претприемашки камппви
and ScienceСпрпведенп истражуваое /
дппплнителни идеи

• Дпстапнпст на квалитетна литература сп најнпви
наушни дпстигнуваоа вп ппдрашјетп
• Нефпрмалнптп пбразпвание да ппнуди прпграми
каде и пп заврщуваое на пбуката ќе биде
дпстапна ппмпщ/ментприраое
• Ппвеќе прпграми за интернет
бизниси, блпгираое, креираое на
спдржина, SEO…
• Згплемуваое на ппддрщката на приватни
кпмпании кпи пбезбедуваат курсеви за
претприемнищтвп
дппплнителни идеи

• Пптреба пд практишни аспекти при предаваое на
претприемнищтвп
• Пптреба пд редизајн на наставнипт прпграм и
книгите кпи се пднесуваат на претприемнищтвптп
• Пптреба пд пбезбедуваое на една сеппфатна
пбука на наставниците, нп и прпграма кпја ќе
пбезбеди кпнтинуиранп ушеое пд нивна страна
• Пптреба пд ппдпбра спрабптка ппмеду
ушилищтата и бизнис сектпрпт
Заклушпци

and Science
Благпдарам за вниманиетп!
Пращаоа?

Спроведени истражувања за стратегија за претприемачко учење

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Спроведени истражувања за стратегија за претприемачко учење

Similar to Спроведени истражувања за стратегија за претприемачко учење (14)

More from Dragan Sutevski

More from Dragan Sutevski (10)

Спроведени истражувања за стратегија за претприемачко учење