مادة علوم الحياة والارض الدورة الاولى خاص بالهندسة الوراثية ونقل الخبر الوراثي عبر التوالد الجنسي..

1. ‫زعُر‬ ‫زٍىر‬ ‫سال‬ ‫اىرتاط‬ ‫خهح‬
‫اىخَُساخ‬ ‫ُّاتح‬
‫االطيس‬ ‫ثاّىَح‬
‫اىرأهُيُح‬
َِ‫َذ‬ ‫اَد‬
ٍ‫اىْهائ‬ ٌَ‫اىرقى‬3
‫اىىراثُح‬ ‫اىهْذسح‬-ٍ‫اىدْس‬ ‫اىرىاىذ‬ ‫عثر‬ ٍ‫اىىراث‬ ‫اىخثر‬ ‫ّقو‬
‫اىَسرىي‬:‫اىثناىىرَا‬ ‫سيل‬ ‫اىثاُّح‬
‫واألرض‬ ‫اىسُاج‬ ً‫عيى‬ ‫ٍسيل‬
‫ر‬.ً‫هشا‬ ٍٍ‫اىُسا‬
ٍ‫اىذراس‬ ٌ‫اىَىس‬
2015/2016
‫اىسٍُْح‬ ‫اىَذج‬:ُ‫ساعرا‬
‫انسبت‬17/01/2015
‫األول‬ ‫انتـــــــــــــمريــه‬(05‫ن‬)
I-ٍِ ‫اىَرقَح‬ ‫اىَعطُاخ‬ ٍِ ً‫ٍعط‬ ‫ىنو‬ ‫صسُر‬ ‫اقرراذ‬ ‫َىخذ‬1ً‫اى‬4:
‫لالقتراح‬ ‫المقابل‬ ‫الحرف‬ ‫زوج‬ ‫كل‬ ‫داخل‬ ‫اكتب‬ ‫ثم‬ ‫تحريرك‬ ‫ورقة‬ ‫على‬ ‫اآلتية‬ ‫األزواج‬ ‫انقل‬
‫الصحيح‬:(1........)،(2.........)،(3.........)،(4.)..........(2‫ن‬)
3-‫اىثالسَُذ‬:
‫أ‬-ِ‫ع‬ ‫عثارج‬ADN‫ٍسرذَر‬ ٌ‫تنرُر‬.
‫ب‬-ٌ‫تنرُر‬ ٌ‫رَثىز‬ ٌ‫ّىو‬ ‫زَط‬.
‫ج‬-ٍ‫فُروس‬ ُِ‫اومسد‬ ‫ّاقص‬ ٌ‫رَثىز‬ ٌ‫ّىو‬ ‫زَط‬
‫د‬.‫اىثشرَح‬ ‫اىَىرثاخ‬ ٍِ ‫ٍدَىعح‬ ِ‫ع‬ ‫عثارج‬
1-‫ب‬ ٌ‫ذهر‬ ‫اىىراثُح‬ ‫اىهْذسح‬:
‫أ‬-‫آخر‬ ً‫اى‬ ِ‫مائ‬ ٍِ ‫اىثروذُْاخ‬ ‫ّقو‬.
‫ب‬-‫أخري‬ ً‫اى‬ ‫خيُح‬ ٍِ ٍِ ‫اىَىرثاز‬ ‫ّقو‬.
‫ج‬-‫ّقو‬ADN.‫أخري‬ ً‫اى‬ ‫خيُح‬ ٍِ
‫د‬-‫أخر‬ ً‫إى‬ ِ‫مائ‬ ٍِ ‫اىىراثُح‬ ‫اىصفاخ‬ ‫ّقو‬
4-‫اىىراثُح‬ ‫اىهْذسح‬ ‫ذقُْاخ‬:
‫أ‬-1‫ٍىرثح‬ ‫دٍح‬2‫ٍىرثح‬ ‫عسه‬3‫ٍىرثح‬ ‫ذعثُر‬.
‫ب‬-1‫ٍىرثح‬ ‫ذعثُر‬2‫ٍىرثح‬ ‫عسه‬3‫وراثُا‬ ‫اىَغُرج‬ ‫اىخيُح‬ ‫رصذ‬.
‫ج‬-1‫ٍىرثح‬ ‫عسه‬2.‫ٍىرثح‬ ‫دٍح‬3.‫ٍغُر‬ ‫تالسَُذ‬ ‫ّقو‬4‫ٍغُرج‬ ‫خيُح‬ ‫رصذ‬
‫د‬.1‫ٍىرثح‬ ‫ذعثُر‬2.‫ٍىرثح‬ ‫دٍح‬3.‫اىَغُرج‬ ‫اىخيُح‬ ‫رصذ‬4.‫اىثالسَُذ‬ ‫ذقو‬
2-ِ‫ع‬ ‫ّاذح‬ ‫اىسْخ‬ ‫خرب‬ ‫ٍرض‬:
‫أ‬-‫ّثاذُح‬ ‫خيُح‬ ً‫عي‬ ‫تنرُرَح‬ ‫ذطفو‬.
‫ب‬-‫اىْثاذُح‬ ‫ىيخالَا‬ ‫اىَثاشر‬ ‫غُر‬ ً‫االّقسا‬ ٍ‫ف‬ ‫خيو‬
‫ج‬-‫اىشذَذ‬ ‫اىثرد‬ ‫َسثثه‬ ٍ‫ّثاذ‬ ُ‫سرطا‬
‫د‬-‫اىىراثُح‬ ‫اىهْذسح‬ ‫ذطثُقاخ‬
II-‫أٍاٍه‬ ‫امرة‬ ٌ‫اِذُح،ث‬ ‫االقررازاخ‬ ٍِ ‫اقرراذ‬ ‫ىنو‬ ‫اىَقاتو‬ ‫اىسرف‬ ‫ذسرَرك‬ ‫ورقح‬ ً‫عي‬ ‫اّقو‬"‫صسُر‬"‫أو‬"‫خطأ‬."1ُ
‫اىصثغُح‬ ‫اىصُغح‬ ‫أزادَح‬ ُِ‫تْر‬ ُِ‫خيُر‬ ً‫اى‬ ‫اىصثغُح‬ ‫اىصُغح‬ ‫ثْائُح‬ ً‫أ‬ ‫خيُح‬ ٍِ ‫اىَرور‬ ٍِ ٍ‫االخرساى‬ ً‫االّقسا‬ ‫َسَر‬. ‫أ‬
‫اىسُح‬ ‫اىنائْاخ‬ ‫خَُع‬ ‫عْذ‬ ‫اىصثغُح‬ ‫اىصُغح‬ ‫االزادَح‬ ً‫اى‬ ‫اىصثغُح‬ ‫اىصُغح‬ ‫اىثْائُح‬ ٍِ ‫اىَرور‬ ٍ‫االخرسى‬ ً‫االّقسا‬ َِ‫َض‬. ‫ب‬
ُُِ‫صثُغ‬ ٍِ ُ‫ٍنى‬ ٍ‫صثغ‬ ‫مو‬ ‫و‬ ‫اىصثغُح‬ ‫اىصُغح‬ ‫أزادَح‬ ‫خالَا‬ ً‫عي‬ ‫اىسصىه‬ ٍِ ‫اىَْصف‬ ً‫االّقسا‬ ِ‫ََن‬. ‫ج‬
‫اىصثغُح‬ ‫اىصُغح‬ ٍ‫ثْائ‬ ً‫اى‬ ‫اىصثغُح‬ ‫اىصُغح‬ ٌ‫أزاد‬ ٍِ ‫تاىَرور‬ ‫ذسَر‬ ُُِ‫ٍرراى‬ ٍُِ‫اّقسا‬ ٍِ ‫َرشنو‬ ٍ‫االخرسى‬ ً‫االّقسا‬. ‫د‬
III-‫االسرىائُح‬ ‫اىَرزيح‬ ٍ‫ف‬ ‫خيُح‬ ٌ‫ارس‬1‫ٍعرثرا‬) (2n=8)1ُ)
IV-‫اىراىُح‬ ‫اىخطاطح‬ ٌَ‫اذ‬:(1ُ)

2. ‫انثاوي‬ ‫انتـــــــــــــمريــه‬(4‫ن‬)

3. ‫تأشكال‬ ‫انفدم‬ ‫وثاخ‬ ‫ٌتمٍض‬‫متىُعح‬‫مختهفح‬ ‫أنُان‬ ‫راخ‬ ‫َتششج‬.‫إوداص‬ ‫تم‬ ‫انُساثٍح‬ ‫انصفاخ‬ ‫ٌزي‬ ‫اوتقال‬ ‫كٍفٍح‬ ‫عه‬ ‫نهكشف‬
‫اَتٍح‬ ‫انتضاَخاخ‬:
☚‫األَل‬ ‫انتضاَج‬:‫طٌُم‬ ‫شكم‬ ‫راخ‬ ‫َوثتح‬ ‫ُشَي‬‫ك‬ ‫شكم‬ ‫راخ‬ ‫وثتح‬ ‫تٍه‬.‫أَال‬ ‫خٍال‬ ‫انتضاَج‬ ‫ٌزا‬ ‫أعطى‬F1‫نٍم‬ ‫أفشادي‬ ‫خمٍع‬
‫تٍضُي‬ ‫شكم‬.
☚ً‫انثاو‬ ‫انتضاَج‬:‫اندٍم‬ ‫أفشاد‬ ‫تٍه‬F1،‫انتضاَج‬ ‫ٌزا‬ ‫أعطى‬
‫انىتائح‬‫انُثٍقح‬ ً‫ف‬ ‫انممثهح‬1.
1.‫األَل‬ ‫انتضاَج‬ ‫وتائح‬ ‫مه‬ ‫تستىتح‬ ‫مارا‬‫؟‬(0.5‫ن‬)
2.ً‫َانثاو‬ ‫األَل‬ ‫انتضاَج‬ ‫نىتائح‬ ً‫انصثغ‬ ‫انتفسٍش‬ ‫أعط‬
‫انتضاَج‬ ‫تشثكح‬ ‫مستعٍىا‬.(1.5‫ن‬)
(ُ‫ا‬‫تـ‬ ‫انكشَي‬ ‫انشكم‬ ‫عه‬ ‫انمسؤَل‬ ‫نهحهٍم‬ ‫سمض‬Gَ‫أ‬g‫َنهحهٍم‬ ،
‫انشكم‬ ‫عه‬ ‫انمسؤَل‬‫طٌُم‬‫تـ‬Lَ‫أ‬l.)
☚‫انثانث‬ ‫انتضاَج‬:‫َانهُن‬ ‫انشكم‬ ً‫ف‬ ‫تختهفان‬ ‫سالنتٍه‬ ‫تٍه‬:
َ ،‫َتٍضاء‬ ‫طٌُم‬ ‫شكم‬ ‫راخ‬ ‫سالنح‬‫سالنح‬‫كشَي‬ ‫شكم‬ ‫راخ‬
‫َحمشاء‬.‫خٍال‬ ‫انتضاَج‬ ‫ٌزا‬ ‫أعطى‬F1‫تشكم‬ ‫أفشادي‬ ‫خمٍع‬
‫َسدي‬ ‫َنُن‬ ‫تٍضُي‬.
3.‫أ‬.‫مارا‬‫تستىتح‬‫وتائح‬ ‫مه‬‫انثانث‬ ‫انتضاَج‬‫؟‬(0.5)
‫ب‬.‫أعط‬ ،‫مستقهتان‬ ‫انفدم‬ ‫َنُن‬ ‫شكم‬ ‫عه‬ ‫انمسؤَنتٍه‬ ‫انمُسثتٍه‬ ‫أن‬ ‫عهما‬‫انتفسٍش‬‫انتضاَج‬ ‫ٌزا‬ ‫نىتٍدح‬ ً‫انصثغ‬.(1.5‫ن‬)
(ُ‫ا‬‫تـ‬ ‫األتٍض‬ ‫انهُن‬ ‫عه‬ ‫انمسؤَل‬ ‫نهحهٍم‬ ‫سمض‬Bَ‫أ‬b‫تـ‬ ‫األحمش‬ ‫انهُن‬ ‫عه‬ ‫انمسؤَل‬ ‫َنهحهٍم‬ ،Rَ‫أ‬r.)
☚‫انشاتع‬ ‫انتضاَج‬:‫تٍه‬‫أ‬‫فشاد‬‫ب‬‫طٌُم‬ ‫شكم‬َ‫َأفش‬ ‫َسدي‬ ‫نُن‬‫ا‬‫د‬‫ب‬‫تٍضُي‬ ‫شكم‬َ‫َسدي‬ ‫نُن‬.‫وثاتاخ‬ ‫انتضاَج‬ ‫ٌزا‬ ‫أعطى‬
‫َمُصعح‬ ‫مختهفح‬ ‫خاسخٍح‬ ‫مظاٌش‬ ‫راخ‬ ‫فدم‬‫انُثٍقح‬ ً‫ف‬ ‫مثٍه‬ ٌُ ‫كما‬2.
16‫َأتٍض‬ ‫طٌُال‬ ‫فدال‬17‫َأحمش‬ ‫تٍضٌُا‬ ‫فدال‬
15‫َأحمش‬ ‫طٌُال‬ ‫فدال‬16‫َأتٍض‬ ‫تٍضٌُا‬ ‫فدال‬
‫انُثٍقح‬231‫ََسدٌا‬ ‫تٍضٌُا‬ ‫فدال‬32‫ََسدٌا‬ ‫طٌُال‬ ‫فدال‬
4.‫أعط‬‫انتفسٍش‬‫انتضاَج‬ ‫تشثكح‬ ‫مستعٍىا‬ ‫انتضاَج‬ ‫ٌزا‬ ‫نىتٍدح‬ ً‫انصثغ‬.(2‫ن‬)
‫اختياري‬ ‫تمرين‬–‫التالث‬ ‫التمرين‬:6‫ن‬
‫انكالب‬ ‫تٍه‬ ‫تضاَخاخ‬ ‫عذج‬ ‫وىدض‬:♦‫األَل‬ ‫انتضاَج‬:‫انثاوٍح‬ َ ‫طٌُم‬ ‫تزٌم‬ ‫األَنى‬ ، ‫انكالب‬ ‫مه‬ ‫وقٍتٍه‬ ‫سالنتٍه‬ ‫تٍه‬ ‫وضاَج‬
‫اندٍم‬ ‫عهى‬ ‫فىحصم‬ ، ‫رٌم‬ ‫تذَن‬F1.‫أفشاد‬ ‫تضاَج‬ ‫تعذ‬F1‫اندٍم‬ ‫عهى‬ ‫انحصُل‬ ‫تم‬ ‫تٍىٍا‬ ‫فٍما‬F2‫مه‬ ‫مكُن‬:12‫تذَن‬ َ‫خش‬
،‫رٌم‬11،‫طٌُم‬ ‫تزٌم‬ َ‫خش‬24‫قصٍش‬ ‫تزٌم‬ َ‫خش‬.
1.‫انتضاَخٍه؟‬ ‫ٌزٌه‬ ‫مه‬ ً‫استىتاخ‬ ‫ٌمكىك‬ ‫مارا‬(1.5‫ن‬)
♦ً‫انثاو‬ ‫انتضاَج‬:‫عهى‬ ‫فىحصم‬ ‫تٍىٍا‬ ‫فٍما‬ ‫صغة‬ ‫تذَن‬ ‫كالتا‬ ‫وضاَج‬10َ ‫عادٌح‬ ‫خشاء‬
20‫صغة‬ ‫تذَن‬ ‫خشَا‬.
♦‫انثانث‬ ‫انتضاَج‬:‫انحاالخ‬ ‫كم‬ ً‫ف‬ ‫عادٌح‬ ‫كالتا‬ ‫انعادٌح‬ ‫انكالب‬ ‫تٍه‬ ‫انتضاَج‬ ً‫ٌعط‬.
2.‫؟‬ ‫انثانث‬ َ ً‫انثاو‬ ‫انتضاَخٍه‬ ‫وتائح‬ ‫مه‬ ‫تستخهص‬ ‫مارا‬(1.5‫ن‬)
♦‫انشاتع‬ ‫انتضاَج‬:‫تٍىٍا‬ ‫فٍما‬ ‫قصٍش‬ ‫تزٌم‬ َ ‫صغة‬ ‫تذَن‬ ‫كالتا‬ ‫وضاَج‬.
3.‫انتضاَج‬ ‫شثكح‬ ‫تئوداص‬ ‫خُاتك‬ ‫معهال‬ ‫عهٍٍا‬ ‫سىحصم‬ ً‫انت‬ ‫انخاسخٍح‬ ‫انمظاٌش‬ ‫مختهف‬ ‫تشدداخ‬ ‫حذد‬.(3‫ن‬)
‫انثانث‬ ‫انتـــــــــــــمريــه‬(06‫ن‬)
‫انوثيقة‬1
‫بيضوي‬ ‫فجم‬
50%‫فجم‬
‫بيضوي‬
25%‫فجم‬
‫كروي‬
‫انجيم‬‫انثاوي‬
F2
‫األبوان‬(F1 × F1) :
×
‫بيضوي‬ ‫فجم‬
25%‫فجم‬
‫طويم‬

4. ‫انُثٍقح‬01:
‫ب‬ ‫انخم‬ ‫رتاتح‬ ‫أوثى‬ ‫صثغٍاخ‬ ‫أ‬ ‫انخم‬ ‫رتاتح‬ ‫ركش‬ ‫صثغٍاخ‬.
☚‫اندٍم‬ ‫عهى‬ ‫فىحصم‬ ، ‫أسُد‬ ‫خسم‬ ‫راخ‬ ‫خم‬ ‫تزتاتح‬ ‫سمادي‬ ‫خسم‬ ‫راخ‬ ‫خم‬ ‫رتاتح‬ ‫وضاَج‬F1‫ري‬ ‫خم‬ ‫رتاب‬ ‫مه‬ ‫مكُن‬
‫سمادي‬ ‫خسم‬.
1-‫األصهٍتٍه‬ ‫انزتاتتٍه‬ ‫ٌم‬(‫األتُان‬)،‫إخاتتك‬ ‫عهم‬ ‫وقٍٍه؟‬ ‫سالنتٍه‬ ‫مه‬(1‫ن‬)
2-‫؟‬ ‫انخم‬ ‫رتاتح‬ ‫عىذ‬ ‫انشمادي‬ ‫انهُن‬ ‫ٌمثم‬ ‫مارا‬(0.5‫ن‬)
☚‫تضاَج‬ ‫تعذ‬F1ً‫انتان‬ ً‫انخاسخ‬ ‫انمظٍش‬ ً‫ن‬ ‫خم‬ ‫رتاب‬ ‫مه‬ ‫مكُن‬ ‫خهف‬ ‫عهى‬ ‫حصهىا‬ ، ‫تٍىٍم‬ ‫فٍما‬:
%75‫سمادي‬ ‫خسم‬ َ‫ر‬
%25‫أسُد‬ ‫خسم‬ َ‫ر‬
3-، ‫انىتائح‬ ‫نٍزي‬ ً‫انصثغ‬ ‫انتفسٍش‬ ‫اعط‬(1.5‫ن‬)
☚‫اندٍم‬ ‫أفشاد‬ ‫ألحذ‬ ً‫انُساث‬ ‫انىمط‬ ‫عهى‬ ‫نهتعشف‬F2‫ري‬.ً‫خاسخ‬ ‫مظٍش‬"‫سائذ‬ ‫خسم‬"،‫االختثاسي‬ ‫انتضاَج‬ ‫وىدض‬
‫نهدٍم‬ ً‫انُساث‬ ‫انىمط‬ ‫حسة‬ ‫تختهف‬ ‫عهٍٍا‬ ‫انحصُل‬ ‫ٌمكه‬ ً‫انت‬ ‫انىتائح‬F2.
-‫األَنى‬ ‫انحانح‬:%100‫سمادي‬ ‫خسم‬ ً‫ن‬ ‫انزتاب‬ ‫مه‬
-‫انثاوٍح‬ ‫انحانح‬:%50َ ‫سمادي‬ ‫خسم‬ ً‫ن‬ ‫انزتاب‬ ‫مه‬%50‫أسُد‬ ‫خسم‬ ً‫ن‬ ‫انزتاب‬ ‫مه‬
4-
‫أ‬–‫اندٍم‬ ‫نزتاتح‬ ً‫انُساث‬ ‫انىمط‬ ٌُ ‫ما‬F2‫األَنى؟‬ ‫انحانح‬ ‫وتائح‬ ‫عم‬ ‫نهحصُل‬ ‫انتضاَج‬ ‫أثىاء‬ ‫انمستعمهح‬
‫ب‬-‫اندٍم‬ ‫نزتاتح‬ ً‫انُساث‬ ‫انىمط‬ ٌُ ‫ما‬F2‫؟‬ ‫اانثاوٍح‬ ‫انحانح‬ ‫وتائح‬ ‫عم‬ ‫نهحصُل‬ ‫انتضاَج‬ ‫أثىاء‬ ‫انمستعمهح‬
http://svtelyazami2010.wikispaces.com
X
YX
X
‫انشكم‬-‫أ‬-‫انشكم‬-‫ب‬-
‫انثانث‬ ‫انتـــــــــــــمريــه‬(05‫ن‬)