İş Hukuku Açısından Sosyal Medyada Kişisel Veriler ve Ticari Sırlar

1. Sosyal Medya
Hukuku
Av.Taner Sevim
taner@sevim.av.tr
İş Hukuku Açısından
Sosyal Medyada
Kişisel Veriler ve
Ticari Sırlar

2. Sosyal Medya

3. İşYerinde Sosyal Medya

4. Sosyal Medya Analizi
Kaynak: Radarinsight

5. Çalışma Hayatında Sosyal Medyaya İlişkin Sorunlar
 İşyerinde Siber Gözetim
 Eposta takibi
 Bilgisayar takibi
 İşçilerin İhlalleri
 Sosyal medyada ticari sırların paylaşımı
 İş veren yada diğer bir işçiye hakaret
 Marka itibarını zedeleyen paylaşımlar

6. İşYerlerinde Sosyal Medya Kullanım Klavuzu
 Sky News’te gazeteciler, son dakika haberlerini Twitter’a yazmadan önce
haber merkezine danışmak zorunda. Bunun dışında gazeteciler, Sky News
çalışanı olmayan kişilerin ve rakiplerin yazdıkları iletileri retweet edemiyor.
Ayrıca iş dışı konularda da tweet atamıyorlar.
 BBC’de de aynı şekilde, gazeteciler Twitter üzerinden bir bilgi paylaşmadan
önce durumu haber merkezine bildirmek zorunda.
 Pfizer çalışanlarının sayfası da dahil herhangi bir sosyal medya platformunda
Pfizer ve ürünleri ile ilgili yorumları kişisel olarak cevaplanmamalı.
Sosyal medya platformlarında, geliştirme aşamasında olanlar da dahil olmak
üzere, ürün ve etken maddelerin ismi kullanılamaz, global kaynaklı da olsa
ürün tanıtımına yönelik iletişim yapılamaz.
 Pfizer bünyesindeki kişi, ofis, toplantı içerik, detay ve mekanları sosyal
medyada işaretlenemez.

7. Hukuki Açıdan Değerlendirme
 İş K. 8 İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş
görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi
üstlenmesinden oluşan sözleşmedir.
 İşçinin Sadakat Borcu
 İşverenin gözetme borcu
 Kişisel Veriler –Özel Hayatın Gizliliği

8. İşçinin Sadakat Borcu
 TBK 396 “İşçi, yüklendiği işi özenle yapmak ve işverenin haklı
menfaatinin korunmasında sadakatle davranmak zorundadır.
 İşçi, iş gördüğü sırada öğrendiği, özellikle üretim ve iş sırları
gibi bilgileri, hizmet ilişkisinin devamı süresince kendi
yararına kullanamaz veya başkalarına açıklayamaz. İşverenin
haklı menfaatinin korunması için gerekli olduğu ölçüde işçi,
hizmet ilişkisinin sona ermesinden sonra da sır saklamakla
yükümlüdür.”

9.  İş K. 25/II-e “İşçinin, işverenin güvenini kötüye
kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını
ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan
davranışlarda bulunması.”
 MK 2 “Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine
getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır. Bir
hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz.”

10. KişiselVerilerin Korunmasına İlişkin Düzenlemeler
 AİHS Madde 8- “Herkes özel ve aile hayatına, konutuna ve
haberleşmesine saygı gösterilmesi hakkına sahiptir.”
 Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme 17- “Hiç
kimsenin özel hayatına, ailesine, evine ya da haberleşmesine
keyfi ya da yasadışı olarak müdahale edilemez; hiç kimsenin
şeref ve itibarına yasal olmayan tecavüzlerde bulunulamaz.”

11. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)
 Örgüt, çalışanların kişisel bilgilerinin korunmasına yönelik bir
davranış kodu (“Code of Practise on the Protection of Worker’s
Personel Data ”) oluşturmuştur.
 Code göre çalışanların izlenmesi yasaklanmamakta ancak iki şarta
bağlanarak kısıtlanmaktadır.
 İşçilerin izlenmeye başlanmasından önce durumdan ve
nedenlerinden, zaman çizelgesinden, kullanılacak teknik ile
metotlardan, toplanacak bilgilerden kural olarak yazılı bir şekilde
haberdar edilerek açık ve yazılı rızalarının alınmasıdır .
 Yönteme başvuracak işverenlerin çalışanların özel hayatlarına en az
müdahale edecek yönteme öncelik tanıması gerekliliğidir.
 İstisna, gizli izleme, suç teşkil edecek bir eylem için kuvvetli şüphe,
işyeri ve çalışanların güvenliği gibi meşru bir menfaat olmalıdır.

12. Avrupa Birliği
 AB mevzuatında iş yerinde, işçi kişisel verilerinin korunmasına
ilişkin özel bir düzenleme yoktur.
 95/46/EC sayılı “Kişisel Nitelikli Verilerin İşlenmesi ve Bu Tür
Verilerin Sınırlar Arası Dolaşımında Bireylerin Korunması Hakkında
Yönerge.”
 12.07.2002 tarihli, 2002/58/EC sayılı “Elektronik İletişim
Sektöründe Kişisel Verilerin İşlenmesi ve Özel Hayatın Korunması
Hakkında Yönerge.”
 Art.29 Çalışma Grubu belgelerinden çıkan sonuca göre; işçilerin e-
posta, internet erişimi, video kamera ve konum verilerinin izlenmesi
veri koruma kapsamındadır. Dolayısı ile bu izlemede işverenin meşru
hakkı ile işçinin çıkarları arasında bir orantılılık bulunması gerekir.
Yapılan bu izleme aşırı ve müdahaleci olmamalıdır.

13.  Anayasa 20 “Herkes, kendisiyle ilgili kişisel verilerin korunmasını
isteme hakkına sahiptir. Bu hak; kişinin kendisiyle ilgili kişisel veriler
hakkında bilgilendirilme, bu verilere erişme, bunların düzeltilmesini
veya silinmesini talep etme ve amaçları doğrultusunda kullanılıp
kullanılmadığını öğrenmeyi de kapsar. Kişisel veriler, ancak kanunda
öngörülen hallerde veya kişinin açık rızasıyla işlenebilir.
 Anayasa 90 “Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve
özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı
konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek
uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır.”

14.  MK 24 “Hukuka aykırı olarak kişilik hakkına saldırılan kimse,
hâkimden, saldırıda bulunanlara karşı korunmasını isteyebilir.
 Kişilik hakkı zedelenen kimsenin rızası, daha üstün nitelikte
özel veya kamusal yarar ya da kanunun verdiği yetkinin
kullanılması sebeplerinden biriyle haklı kılınmadıkça, kişilik
haklarına yapılan her saldırı hukuka aykırıdır.”
 TCK 135 “ (1) Hukuka aykırı olarak kişisel verileri kaydeden
kimseye altı aydan üç yıla kadar hapis cezası verilir.”

15. Yargıtay 9.Hukuk Dairesi 10.10.2006 tarih
2006/19150 E. 2006/26792 K.
 Davacının mesai saatleri içinde bahis sitelerine girmek üzere
internet kullanımlarının bazı günler birkaç saati bulduğu da
dikkate alındığında, davacının söz konusu davranışlarının
işyerinde olumsuzluklara yol açtığı açıktır. Böyle olunca
davacının iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene
dayandığının kabulü gerekir.

16. Yargıtay 9.Hukuk Dairesi 17.3.2008 tarih
2007/27583 E. 2008/5294 K.
 İşverenin açıkça veya örtülü izni olmaksızın işyerinde internetin özel
amaçlı olarak kullanımı yasaktır. Bir başka anlatımla, örtülü veya iş
sözleşmesi ile açıkça internetin özel olarak kullanabileceğine dair izin
yoksa işçi işyerinde özel amaçlı olarak internet kullanamaz. Ancak bu
yasak istisnaen acil durumlarda ve işine ilişkin sebeplerden dolayı meşru
bir şekilde delinebilir. Özel amaçlı kullanım izni verilmiş olsa dahi, işçi
internet ya da e-mail iletişim sisteminin sınırsız kullanımına mezun
değildir. İşçiye interneti özel amaçlı kullanımı sadece açık irade beyanı ile
verilmesi şart değildir. Bu yönde izin örtülü olarak da verilebilir. İşyerinde
en az altı ay boyunca işveren tarafından özel amaçlı kullanımın fark
edilmesine rağmen ses çıkarılmamış olması, örtülü izin olarak
değerlendirilmelidir. Ancak bu surette işçinin, işverenin gelecekte de ses
çıkarmayacağına dair haklı güveninden bahsedilebilir. Keza, işverenin
dinlenme odasında internet bağlantısı olan bilgisayarları işçilerin
kullanımına tahsis etmesi de örtülü izin olarak görülmelidir.

17. Yargıtay 9.Hukuk Dairesi 4.5.2009 tarih
2008/36305 E. 2009/12393 K
 davacının her gün kısa sureli de olsa da iş amaçlı bilgisayarında internet alış
veriş ve oyun sitelerine girdiği, bir yıl içerisinde 6 kez yarım saat, 6 kez de bir
saatin üzerinde internette zaman geçirdiği tespit edilmiştir.
 ...banka etik kurallarının 20. maddesinde, çalışanların "Adalet, doğruluk,
dürüstlük ... güvenirlilik ve soysa sorumluluk prensiplerine aykırı
davranışlarda bulunmayacağı ve "Bankaya ait varlıkları ve kaynaklan verimsiz
ve amaç dışı kullanmayacağı" kurallarına yer verilmiştir. Bu etik kurallar iş
sözleşmesinin eki niteliğindedir. Davacının iş amaçlı bilgisayarı mesai saatleri
içerisinde internet alış veriş ve oyun sitelerine birden fazla girmek sureti ile
amacı dışında kullandığı ve bu süre zarfında zamanını iş görme edimine
harcamadığı anlaşılmaktadır. Üstlenilen işi yetiştirilmesi veya işverenin
zararının oluşmaması, bu olumsuz davranışı ortadan kaldırmaz. Davacı yan
yükümlülüklerini ihlal etmiştir. Bu davranışının diğer işçi gibi işyerinde
olumsuzluklara yol açtığı ve iş ilişkisinin işveren açısından devam
ettirilmesinin beklenmez bir hal aldığı anlaşılmaktadır.

18. Yargıtay 9.Hukuk Dairesi 13.12.2010 tarih
2009/447 E. 2010/37516 K.
 İşverenin kendisine ait bilgisayar ve e-mail adresleri ile bu
adreslere gelen e-postaları her zaman denetleme yetkisi
bulunmaktadır. Davalı işverene ait bilgisayarları ve e-mail
adreslerini özel yazışmalarda kullanıp işverene hakaret
niteliğinde sözler sarf etmenin, işveren açısından4857 sayılı
Yasanın 25 II-b. maddesi uyarınca sataşma niteliğinde haklı
fesih nedeni oluşturacağı anlaşılmakla .....