Wystąpienie wygłoszone podczas konferencji "Cyfrowe dziedzictwo - kultura dla przyszłości", zorganizowanej 17 czerwca 2009 w Sejmie RP przez Komitet Polski ds. UNESCO.

1. Znaczenie otwartości
w procesie digitalizacji
kultury
Alek Tarkowski
ICM UW / Creative Commons Polska

2. Otwartość?

3. Dostępność
treści

4. Swobody
użytkowników

5. Jaki zakres
otwartości?

12. Jaki zakres
otwartości?
•czas: okres od
powstania
•rodzaj treści

13. Czas
•czy utwory „żyją” 70 lat
dłużej, niż ich twórcy?

14. Rodzaj treści
•treści publiczne i
finansowane ze środków
publicznych

15. Stopnie otwartości
•techniczna
- „jeśli nie jesteś w sieci, to nie
istniejesz”
•prawna
- gwarancja pełnej / faktycznej
otwartości

16. Po co nam pełna
otwartość?
Prawo czasem
stanowi barierę dla
dostępności

17. Po co nam pełna
otwartość?
Aby kreatywność
nie funkcjonowała
w szarej strefie.

18. Po co nam pełna
otwartość?
Pisanie równie
ważne dla kultury,
co czytanie.

19. Po co nam pełna
otwartość?
„Nie wiemy do końca, co z tym
zrobić, ale mamy za to
pewność, że coś jest na
rzeczy, więc chcemy podzielić
się z innymi i zobaczyć, co oni
potrafią z tym zrobić”

20. Rachunek zysków i
strat
należy przełamać
niepewność wobec
otwartości (spuścizna
poprzedniej epoki?)

21. Mity o otwartości
Otwartość zakłóca
obecne (komercyjne)
modele dystrybucji

22. Mity o otwartości
Twórcy nie chcą
otwartości

23. Jaka regulacja na
rzecz otwartości?

24. Regulacja „tradycyjna”
•skrojona na potrzeby
czasów analogowych:
ograniczonej liczby
twórców, utworów, kanałów
dystrybucji oraz możliwości
kopiowania

25. Regulacja „tradycyjna”
•anachroniczna w czasach
cyfrowych: mnogości
twórców, utworów, kanałów
dystrybucji oraz
powszechności kopiowania

26. Po co nam pełna
otwartość?
W nowych czasach
zasada „pewne prawa
zastrzeżone”
uniemożliwia
maksymalizację zysków.

27. Co w zamian?
•reforma prawna
•regulacja alternatywna

28. Regulacja na rzecz
otwartości
•dobrowolne modele
uzupełniające regulację
ustawową, oparte na
mechanizmie wolnych
licencji - np. Creative
Commons

29. “nowe modele [...] choć
niepozbawiające znaczenia
przepisów prawa autorskiego,
wpłyną na ich modyfikację i
interpretację. Chodzi tu o
zmiany łagodzące rygoryzm
ochrony interesów twórców i
producentów”
prof. prof. Janusz Barta i
Ryszard Markiewicz

30. MIT / Al Jazeera / Biblioteka
Kongresu / Bundesarchiv /
Nature / Barack Obama /
Bloomsbury / V&A Museum /
Ridley Scott / UE

31. Globalny ruch na
rzecz otwartości
MIT / Al Jazeera / Biblioteka
Kongresu / Bundesarchiv /
Nature / Barack Obama /
Bloomsbury / V&A Museum /
Ridley Scott / UE

33. Rekomendacje
•otwartość treści
finansowanych ze środków
publicznych
•otwartość wpisana w
strategie instytucjonalne

34. Rekomendacje
•eksperymenty na rzecz
otwartości
•ruch obywatelski na rzecz
otwartości – moda na
otwartość

35. Nikomu, albo raczej wszytkim,
swoje księgi
Daję. By kto nie mniemał
(strach to bowiem tęgi),
Że za to trzeba co dać,
wszyscy darmo miejcie.
O drukarzu nie mówię, z tym
się zrozumiejcie.
Jan Kochanowski, Pieśni

36. Dziękuję.
alek@creativecommons.pl
http://creativecommons.pl