Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Viewers also liked
Viewers also liked (18)
Similar to Imaging of head trauma - Vo Thanh Luan
Similar to Imaging of head trauma - Vo Thanh Luan (20)
Recently uploaded
Recently uploaded (19)
Imaging of head trauma - Vo Thanh Luan
- 1. Hình ảnh học Chấn thương sọ não Imaging of Head Trauma Luan Vo BS Vo Thanh Luan
- 2. Phương tiện nào? 1. Computed tomography (CT) head 2. Magnetic resonance imaging (MRI) head 3. X-ray head 4. Computed tomography angiography (CTA) head with contrast 5. Magnetic resonance angiography (MRA) head 6. Arteriography cerebral 7. Ultrasound (US) head 8. (FDG-PET)/CT head 9. SPECT/CT head Luan Vo
- 3. Phương tiện nào? Luan Vo
- 4. Phương tiện nào? Luan Vo
- 5. Phương tiện nào? Luan Vo
- 6. Phương tiện nào? Luan Vo
- 7. Phương tiện nào? Luan Vo
- 8. Phương tiện nào? Luan Vo
- 9. Phương tiện nào? Luan Vo
- 10. Tình huống CT MRI Xray CTA MRA DSA Siêu âm PET /CT SPECT /CT Chấn thương đầu nhẹ GCS≥13, không yếu tố nguy cơ hay dấu thần kinh khu trú 7 4 1 3 3 1 1 1 1 Chấn thương đầu nhẹ, có dấu thần kinh khu trú có hoặc không có nguy cơ 9 6 1 5 5 1 1 1 1 Chấn thương đầu trung bình hoặc nặng 9 6 2 5 5 1 1 1 1 Chấn thương đầu bán cấp, mạn tính, có ảnh hưởng nhận thức, có hoặc không kèm dấu thần kinh khu trú 6 8 2 4 4 1 1 4 4 Chấn thương đầu kín, cần loại trừ bóc tách động mạch cảnh và động mạch đốt sống 8 8 2 8 8 6 1 1 1 Vết thương xuyên thấu, đang ổn định, có ảnh hưởng thần kinh 9 5 4 7 6 5 1 1 1 Vỡ sọ 9 6 5 7 4 1 1 1 1 1,2,3: Usually not appropriate; 4,5,6: May be appropriate; 7,8,9: Usually appropriate Luan Vo
- 11. Tình huống CT MRI Xray CTA MRA DSA PET /CT SPECT /CT Chấn thương đầu nhẹ GCS≥13, không yếu tố nguy cơ hay dấu thần kinh khu trú 7 4 Chấn thương đầu nhẹ, có dấu thần kinh khu trú có hoặc không có nguy cơ 9 6 5 5 Chấn thương đầu trung bình hoặc nặng 9 6 5 5 Chấn thương đầu bán cấp, mạn tính, có ảnh hưởng nhận thức, có hoặc không kèm dấu thần kinh khu trú 6 8 4 4 4 4 Chấn thương đầu kín, cần loại trừ bóc tách động mạch cảnh và động mạch đốt sống 8 8 8 8 6 Vết thương xuyên thấu, đang ổn định, có ảnh hưởng thần kinh 9 5 4 7 6 5 Vỡ sọ 9 6 5 7 4 1,2,3: Usually not appropriate; 4,5,6: May be appropriate; 7,8,9: Usually appropriate Luan Vo
- 12. Làm sao sống qua con trăng này đây? Luan Vo
- 13. Bắt đầu từ đâu đây? Luan Vo
- 14. Đọc kết quả CT như thế nào? • Đọc theo trình tự • Lưu ý sự di lệch của các cấu trúc giải phẫu bình thường • Ghi nhớ các dấu hiệu, gom thành bệnh lý • Từ bệnh lý, tìm các dấu hiệu còn lại • Triệu chứng hình ảnh nguyên phát và thứ phát • Đánh giá trên nhiều cửa sổ quan sát khác nhau (tốt nhất là đọc trực tiếp trên máy) Luan Vo
- 15. Đọc kết quả CT như thế nào? Luan Vo
- 16. Luan Vo
- 18. Các tổn thương nguyên phát • Tổn thương da đầu và sọ • Tổn thương trong sọ • Tổn thương ngoài trục • Tổn thương trong trục • Tổn thương mạch máu • Chấn thương đầu mặt Luan Vo
- 19. Các tổn thương thứ phát • Thoát vị não • Di chứng sau chấn thương • Phù não lan tỏa • Chấn thương thiếu máu não, nhồi máu não • Tổn thương do thiếu oxy não Luan Vo
- 20. CÁC THƯƠNG TỔN DA ĐẦU VÀ SỌ Luan Vo
- 21. Tổn thương da đầu - Scalp injury Chấn thương da đầu • Máu tụ dưới da đầu • Máu tụ dưới cân • Máu tụ dưới màng xương CÁC THƯƠNG TỔN NGUYÊN PHÁT Luan Vo
- 22. Máu tụ dưới da đầu • Trẻ sơ sinh • Vùng đỉnh đầu • Thường gặp sau sinh thường ngã âm đạo • Không cần chụp hay điều trị gì CÁC THƯƠNG TỔN NGUYÊN PHÁT Luan Vo
- 23. Máu tụ hoặc tụ dịch dưới cân • Dưới cân và ngoài màng xương • Do tổn thương trực tiếp hoặc xé rách các tĩnh mạch • Lan rộng vượt qua các đường khớp • Đẩy lệch các mạch máu ra khỏi sọ • Có thể kéo dài vài tuần • Tụ dịch dưới cân: là tình trạng ứ đọng dịch não tủy dưới cân cơ • Ngoài ra còn có một dạng tụ dịch dưới cân (subgaleal hygroma) CÁC THƯƠNG TỔN NGUYÊN PHÁT Luan Vo
- 24. Máu tụ dưới màng xương - Cephalohematoma • Vị trí: giữa màng ngoài xương và bản ngoài sọ, nằm dưới cơ thái dương • Có thể gặp trong sinh forceps (1/200, hiếm gặp sau sinh) • Gặp 1 bên, khu trú, căng cứng, giới hạn bởi khớp sọ. • Chủ yếu là theo dõi • Các trường hợp máu tụ lớn=> Cần dẫn lưu Luan Vo
- 25. Phân biệt các máu tụ ngoài sọ Mô dưới da Máu tụ dưới da cân Máu tụ dưới cân Cơ thái dương Màng xương Máu tụ dưới màng xương Bờ ngoài xương sọ CÁC THƯƠNG TỔN NGUYÊN PHÁT Luan Vo
- 26. Tổn thương sọ - Skull injury Chấn thương sọ • Gãy xương sọ • Giả gãy • Gãy xương bướm • Gãy xương thái dương • Dò dịch não tủy CÁC THƯƠNG TỔN NGUYÊN PHÁT Case courtesy of Dr Chris O'Donnell, Radiopaedia.org Luan Vo
- 27. Các loại gãy xương CÁC THƯƠNG TỔN NGUYÊN PHÁT Luan Vo
- 28. Các loại gãy xương sọ • Gãy thẳng (linear fracture) • Gãy toát khớp (diastatic) • Gãy lún (kín) • Thủng sọ (gãy hở) CÁC THƯƠNG TỔN NGUYÊN PHÁT Luan Vo
- 29. Đường gãy thẳng – linear fracture CÁC THƯƠNG TỔN NGUYÊN PHÁT Luan Vo
- 30. Đường gãy toát khớp – Diastatic fracture CÁC THƯƠNG TỔN NGUYÊN PHÁT • Thường gặp, đặc biệt là trẻ nhỏ • Toát khớp trên 2mm, hoặc so sánh với các khớp khác • Có hoặc không kèm gãy xương Luan Vo
- 31. Đường gãy lún – Depressed fracture CÁC THƯƠNG TỔN NGUYÊN PHÁT • Mảnh xương vỡ đẩy vào trong • Dập não cạnh chỗ gãy Luan Vo
- 32. Gãy hở - Compound fracture CÁC THƯƠNG TỔN NGUYÊN PHÁT Do vết thương xuyên thấu Tăng nguy cơ nhiễm trùng Xử trí cấp cứu Luan Vo
- 33. Vỡ xương sọ CÁC THƯƠNG TỔN NGUYÊN PHÁT • Có hay không có vỡ sọ (phân biệt với giả nứt sọ) • Vị trí, xương bị tổn thương • Loại đường gãy • Có tổn thương nhu mô não bên cạnh? • Có các nguy cơ nhiễm trùng hay không? (dị vật, khí) • Xem tiếp các tổn thương nội sọ khác Luan Vo
- 34. NHẮC LẠI VỀ GIẢI PHẪU Luan Vo
- 35. Giải phẫu màng não Luan Vo
- 36. CÁC THƯƠNG TỔN NGUYÊN PHÁT Luan Vo
- 37. • Các tổn thương trong sọ • Tổn thương ngoài trục • Máu tụ ngoài màng cứng • Máu tụ dưới màng cứng • Xuất huyết dưới nhện • Các tổn thương trong trục • Dập não, máu tụ trong não • Dập vỏ não • Tổn thương chất xám sâu • Tổn thương xé rách chất trắng và tổn thương thân não • Tổn thương sợi trục lan tỏa (DAI - Diffuse axonal injury) • Tổn thương thân não • Xuất huyết não thất và đám rối mạch mạc OUTLINE: Luan Vo
- 38. Tổn thương ngoài trục • Máu tụ ngoài màng cứng • Máu tụ dưới màng cứng • Xuất huyết dưới nhện Luan Vo
- 39. Máu tụ ngoài màng cứng Dễ nhận thấy trên CT Dạng thấu kính lồi 2 mặt Tăng đậm độ, đôi khi không đồng nhất, bờ rõ Nằm giữa xương và lớp ngoài của màng cứng Giới hạn bởi các khớp sọ Luan Vo
- 40. Máu tụ ngoài màng cứng Chẩn đoán phân biệt Thường khó chẩn đoán trong trường hợp máu tụ nhỏ Phân biệt với * Máu tụ dưới màng cứng (vượt qua khớp sọ) * U màng não (có thể tăng đậm độ, tăng quang sau tiêm thuốc, thường không tương đồng với vị trí gãy xương) Luan Vo
- 41. Máu tụ dưới màng cứng • Nằm giữa màng cứng và màng nhện • Vượt qua các khớp sọ, không vượt qua liềm đại não • 95% xảy ra trên lều • Máu tụ dưới màng cứng 2 bên ở trẻ nhỏ, cần nghi ngờ có bạo hành trẻ em. • 15% xảy ra 2 bên ở người lớn Luan Vo
- 42. Máu tụ dưới màng cứng – Tối cấp • Dạng thấu kính lồi • Tăng hoặc đồng đậm độ, • Không đồng nhất, thể hiện tình trạng xuất huyết đang hoạt động Máu đặc Máu loãng hơn Luan Vo
- 43. Luan Vo
- 44. Máu tụ dưới màng cứng – Cấp • Tăng đậm độ đồng nhất (25% không đồng nhất, dạng thấu kính và đẩy lệch đường giữa) • Dạng hình liềm • Lớn não thất đối bên do tình trạng chèn ép Luan Vo
- 45. Máu tụ dưới màng cứng – Bán cấp (day 3- 21) • Giảm đậm độ dần theo thời gian • Dễ bỏ sót tổn thương • Dấu hiệu đẩy lệch đường giữa, lớn não thất đối bên có thể không thấy nếu máu tụ 2 bên • Dấu hiệu đẩy lệch chất xám vỏ não Luan Vo
- 46. Máu tụ dưới màng cứng – Mãn tính • Đo đậm độ khối máu tụ có thể gần bằng 0HU hoặc đồng đậm độ với dịch não tủy • Có thể nhầm lẫn với tụ dịch dưới màng cứng (subdural hygromas) Luan Vo
- 47. Máu tụ dưới màng cứng – cấp trên nền mãn • Tình trạng xuất huyết cấp tính trên nền khối máu tụ mãn tính trước đó • Hình ảnh tương tự cũng có thể gặp ở những bệnh nhân có rối loạn đông máu hoặc có sử dụng kháng đông • Hình ảnh khối máu tụ giảm đậm độ, có vùng tăng đậm độ bên trong. Luan Vo
- 48. Case courtesy of Dr Sajoscha Sorrentino, Radiopaedia.org BẤT THƯỜNG CHỖ NÀO? Luan Vo
- 49. Case courtesy of Dr Sajoscha Sorrentino, Radiopaedia.org BẤT THƯỜNG CHỖ NÀO? Luan Vo
- 50. Tụ dịch dưới màng cứng • Tụ dịch não tủy trong khoang dưới màng cứng. • Tụ dịch hình liềm • Giảm đậm độ khoang dưới màng cứng • Không phát triển vào trong các rãnh vỏ não • Chẩn đoán phân biệt với máu tụ dưới màng cứng mãn tính Luan Vo
- 51. Xuất huyết dưới nhện Luan Vo
- 52. Xuất huyết dưới nhện Dạng rắn bò, theo các rãnh vỏ não và bể DNT Vị trí: dưới nơi bị tác động hoặc đối bên (contrecoup) Độ nhạy của CT phụ thuộc: thời gian chấn thương, lượng máu chảy, hematocrit của bn. Luan Vo
- 53. Khí trong sọ Luan Vo
- 54. Tổn thương trong trục • Dập não, máu tụ trong não • Dập vỏ não • Tổn thương chất xám sâu • Tổn thương xé rách chất trắng và tổn thương thân não • Tổn thương sợi trục lan tỏa (DAI - Diffuse axonal injury) • Tổn thương thân não • Xuất huyết não thất và đám rối mạch mạc Luan Vo
- 55. Dập não/tụ máu trong não Luan Vo
- 56. Dập não/tụ máu trong não Luan Vo
- 57. Dập não/tụ máu trong não Đậm độ khối máu tụ thay đổi theo thời gan Có một số vị trí thường gặp Nguyên tắc: coup và contrecoup Cần tìm các triệu chứng thứ phát Luan Vo
- 58. Thể đặc biệt • Xảy ra ở các nhân xám sâu của não (nhân đậu, nhân bèo, đồi thị, hạ đồi • 2% dập não sau chấn thương • Do xé rách các nhánh xuyên, nhỏ • Thường do lực xoay • Không liên quan đến nứt sọ • Biểu hiện lâm sàng thường khá nặng, đi kèm với tổn thương sợi trục lan tỏa Luan Vo
- 59. Thể đặc biệt – dập não xuất huyết tiểu não • Tương đối ít gặp • Lâm sàng nặng • Hiệu ứng chèn ép nặng nề: chèn ép mạch máu, chấn thương vỏ não, thoát vị não hướng xuống và lên. • Xử trí cấp cứu Luan Vo
- 60. Tổn thương sợi trục lan tỏa - DAI Các vị trí thường gặp: • Ranh giới chất trắng/chất xám • Thể chai • Mặt lưng bên của phần trên thân não Đặc điểm hình ảnh: • Có thể không thấy ở CT ban đầu dù lâm sàng nặng nề (20-50% có bất thường) • Nhiều vị trí • MRI phát hiện tốt hơn • Teo não không đặc hiệu có thể có về sau Luan Vo
- 61. Tổn thương thân não Có thể nguyên phát hoặc thứ phát. Xem thêm phần tổn thương thứ phát Luan Vo
- 62. Xuất huyết trong não thất • Tăng đậm độ trong các não thất, có hoặc không có mức dịch – dịch • Có thể kèm với xuất huyết dưới nhện Luan Vo
- 63. CÁC THƯƠNG TỔN THỨ PHÁT Luan Vo
- 64. Thoát vị não Phân loại: 1. Thoát vị dưới liềm 2. Thoát vị qua lều tiểu não 3. Thoát vị thùy lưỡi 4. Thoát vị hướng xuống 5. Thoát vị hướng lên 6. Thoát vị ra ngoài Luan Vo
- 65. Thoát vị não Dấu hiệu và triệu chứng: 1. Đẩy lệch rãnh sylvius và các nhánh động mạch não giữa xuống dưới 2. Thoái vị dưới liềm, đẩy và ép não thất bên 3. Tắc lỗ Monro, dãn não thất đối bên 4. Đè ĐM não trước vào liềm não 5. Dập thân não (khuyết Kernohan) 6. Xuất huyết thân não (XH Duret) 7. Thoát vị thùy thái dương qua lều tiểu não 8. Chèn ép ĐM não sau cùng bên 9. Rộng bể góc cầu tiểu não cùng bên 10. Thoát vị thùy lưỡi hướng xuống. Luan Vo
- 66. Thoát vị não Dấu hiệu và triệu chứng: 1. Đẩy lệch rãnh sylvius và các nhánh động mạch não giữa xuống dưới 2. Thoái vị dưới liềm, đẩy và ép não thất bên 3. Tắc lỗ Monro, dãn não thất đối bên 4. Đè ĐM não trước vào liềm não 5. Dập thân não (khuyết Kernohan) 6. Xuất huyết thân não (XH Duret) 7. Thoát vị thùy thái dương qua lều tiểu não 8. Chèn ép ĐM não sau cùng bên 9. Rộng bể góc cầu tiểu não cùng bên 10. Thoát vị thùy lưỡi hướng xuống. Luan Vo
- 67. Phù não lan tỏa Dấu hiệu CT: • Xóa mờ các rãnh vỏ não và các bể DNT ở nền sọ, não thất nhỏ • Khi có phù não 2 bên: hình ảnh giảm đồng đậm độ nhu mô não • Mất ranh giới chất trắng – chất xám • Dấu tiểu não trắng – white cerebellum sign Luan Vo
- 68. Phụ lục Thang điểm hôn mê Glasgow cho người lớn Glasgow Coma Scale (Eye, Verbal, Motor) for adult • Minimal • Mild • Moderate • Severe • Critical Luan Vo
- 69. Phụ lục Thang điểm hôn mê Glasgow cho trẻ em Glasgow Coma Scale (Eye, Verbal, Motor) for children • Minimal • Mild • Moderate • Severe • Critical Luan Vo
Editor's Notes
- Đọc từ ngoài vào trong, theo thứ tự Tương quan giữa các cấu trúc giải phẫu: các cấu trúc đường giữa, chất xám vỏ não và sọ, các màng não
- Tổn thương ngoài trục (từ ngoài màng nhện) Máu tụ dưới màng cứng, ngoài màng cứng và xuất huyết dưới nhện Tổn thương trong trục (từ trong màng nhện) Dập não, máu tụ trong não, tổn thương xé rách chất trắng và thân não, xuất huyết não thất và đám rối mạch mạc
- http://nursingcrib.com/nursing-notes-reviewer/maternal-child-health/difference-between-caput-succedaneum-and-cephalhematoma/
- Subgaleal hygroma: gặp trong sau sinh forceps, hoặc các trường hợp trẻ bị giật tóc mạnh, bạo hành trẻ em,
- Các trường hợp máu tụ lớn có thể gây chèn ép, biến dạng hộp sọ, vôi hóa. Cần dẫn lưu *: Cephalohematoma T: Temporal muscle C: Calvarium 1: Da 2: Mỡ dưới da 4: Mô liên kết lỏng lẻo dưới cân 5: Nghĩ là màng xương
- http://nursingcrib.com/nursing-notes-reviewer/maternal-child-health/difference-between-caput-succedaneum-and-cephalhematoma/
- http://nursingcrib.com/nursing-notes-reviewer/maternal-child-health/difference-between-caput-succedaneum-and-cephalhematoma/
- Lưu ý các trường hợp đường gãy ngang, dễ bị bỏ sót trên CT
- Lưu ý các trường hợp đường gãy ngang, dễ bị bỏ sót trên CT
- Lưu ý các trường hợp đường gãy ngang, dễ bị bỏ sót trên CT
- Tăng nguy cơ nhiễm trùng: viêm màng não, abscess, tụ mủ, và hủy xương
- Tăng nguy cơ nhiễm trùng: viêm màng não, abscess, tụ mủ, và hủy xương
- Epidural hematoma
- Epidural hematoma
- Subdural hematoma
- Subdural hematoma
- Subdural hematoma In some instances: SDH appears isodense or minimally hyperdense to gray matter The cause has been attributed to several factors, including anemia with a hemoglobin concentration of less than 10g/dL, admixture with CSF, disseminated intravascular coagulation.
- Subdural hematoma
- Subdural hematoma
- Subdural hematoma
- Subdural hematoma
- Subdural hematoma
- Subdural hygroma
- Subarachnoid hemorrhage
- Độ nhạy giảm dần theo thời gian, thường không thấy được sau 1 tuần
- Epidural hematoma
- Cerebral contusion/hematoma Các mốc giải phẫu của xương Nguyên tắc contrecoup
- Cerebral contusion/hematoma Các mốc giải phẫu của xương Nguyên tắc contrecoup
- Cerebral contusion/hematoma Các mốc giải phẫu của xương Nguyên tắc contrecoup
- Cerebral contusion/hematoma Các mốc giải phẫu của xương Nguyên tắc contrecoup
- Hiệu ứng chèn ép nặng nề: chèn ép mạch máu, chấn thương vỏ não, thoát vị não hướng xuống và lên. Do khoang tiểu não tương đối chật hẹp, thể tích khối máu tụ từ 15-30ml đã có thể gây rối loạn chức năng thần kinh nặng nề Cần lưu ý các xảo ảnh của CT ở khu vực này
- White matter shearing injury
- Intraventricular hemorrhage
- Vascular dissection / transection/laceration/fistula
- Primary brainstem injury
- White matter shearing injury
- White matter shearing injury
- White matter shearing injury
- White matter shearing injury
- White matter shearing injury
- White matter shearing injury